Dagblad voor Schiedam en Omstreken. EERSTE BLAD. 35ste Jaargang Zaterdag 20 April 1912. No. 10300. feuilleton. Het Spookkasteel Binnenland. ABONNEMENTSPRIJS: Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f2.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter- straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders. Bureau: BOTERSTRAAT 50. PRIJS DER ADVERTENTISN: Familieberichten 20 cent per regel. Handelsadvertentiën van 16 regels f 0.92elke regel daarboven 15 cent. Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. Ingezonden mededeelingen 35 cent per regel. Voor herhaaldelijkadverteeren worden uiterst bil- 1 ij k e overeenkomsten aangegaan. Telefoonnummer 85. Postbus no. 39. Dit nummer bestaat uit twee bladen en een Geïllustreerd Zondag tihiad. Buitenlandse)! Nieuws. DE OORLOG TUSSCHEN ITALIË EN TURKIJE Bombardement der Dardanellen. Over de nieuwe actie van de Italiaaansche vloot seint de correspondent van het »Berliner Tageblatt". Het bericht van het bombardement der Darda nellen was, toen gister de Kamer geopend werd den grootvizier bij het voorlezen der troonrede reeds bekend. Met het oog op de aanwezigheid van Sultan werd het echter eerst geheim gehou den. Toen de Sultan de Kamer verlaten had, werd het bekend gemaakt en het maakte op de afgevaardigden een grooten indruk. Het bericht verbreidde zich bliksemssnel door de stad. De stemming, in politieke kringen zoowel als onder de bevolking, is zeer gerust. De correspondent van de ïLokal Anzeiger" meldt: E§n onbeschrijfelijke opwinding maakte zich van alle kringen hier meester bij het bekend worden van het bombardement van Koem Kaleh en Sed il Bachr op den dag van de Kameropening De regeering is overtuigd, dat de Italianen de Dardanellen nooit zullen kunnen forceeren. De Turksche staatsschuldpapieren daalden op de beurs met twee procent. De Italianen gaven op de vestingwerken onge veer 185 schoten af, zonder ernstige schade aan te richten. Daar de vijandelijke vloot van Koem Kaleh weggevaren is, gelooft men hier, dat het slechts een vlootbetooging is geweest en dat het de bedoeling niet was de Dardanellen te forcee ren. De vloot bestond uit 4 pantserschepen en 23 andere oorlogsschepen. Een kruiser is beschadigd. Verder wordt aan bezelfde blad uit Konstanti- pel geseind Ondanks de hevige beschieting heb ben de forten Koem Kaleh en Sed il Bachr wei nig schade geleden. Een Turksche soldaat is gedood en een gewond. De Italianen mikten slecht. De groote forten, die meer naar achter liggen, namen geen deel aan het gevecht. De afstand was zeer groot. Een klein Italiaansch schip werd door een granaat getroffen en moest zich terugtrekken. De vijandelijke vloot is in zicht gebleven. Een ander correspondent van de uLokal An zeiger" heeft een onderhoud gehad met Talaat, den Turkschen minister van binnenlandsche zaken, en seint daarover De minister verklaarde mij, dat het bombardement weinig schade veroorzaakt heeft. Het getroffen Italiaansche oorlogsschip zit bij Tenedos op het strand. Het bombardement begon om half elf en duurde vier uur. De ves tingwerken van Koem Kaleh zijn weinig bescha digd. Het fort Richanie beantwooordde het vuur 0F De roovers van bet kasteel d'Herneuse. Naar het Fransch van Noël Gaulois. 85) Plotseling weerklonk trompetgeschal. Jacques.001 mt riepen de aanvoerders der gra~e?0d'Herneufe°eedn 7lT gG1'ed' Zeiden de van"6flieh°wee°duizemf mannen° n d e 1 h?t ^icht gingen de zwaarden omhoog maai daarachter Het was een hevige strijd.' Als de boeren er met in zouden slagen hun vijanden ?e over winnen, hen te dooden en de plaats te bezetten zouden zij ïmresloten worden tusschen twee partijen, die beiden zouden trachten hen te verdelgenzij maakten zich ook geen illusies over de hoedanigheid en de meeningen der nieuw-aangekomenen. Het was een heete strijd, vin rmaikt was n°g niet bezet, toen de graaf To x.en de hoer van Buch verschenen, verwon te 0lleans gehoord hadden van de de hnvtl g van beaumont en de vlucht van zii dat uS!D Jan °Heans naar Meaux, begrepen ay' dat de edele dames door ernstige gevaren en beschadigde, zwaar een Italiaansch oorlogsschip, waarop toen brand ontstond. Drijvende mijnen zijn in de Dardanellen uitgelegd en vlotgemaakt, zoodat de scheepvaart opgeheven moet worden. De Italianen hebben den kabel door de Darda nellen afgesneden. Het uitzetten van Italianen uit Konstantinopel staat voor de deur. De ministers hebben er gister over beraadslaagd. De Porte heeft van het bombardement mededeeling gedaan aan alle Turksche gezanten in het buitenland. Van een terugkeer der Italiaansche vloot naar de Dardanellen heeft men niets meer vernomen. Hieronder volgen nadere berichten over de Ita liaansche vlootactie. De Italianen zijn gistermorgen oegonnen met het. bombardement van Aiwali (a/d. kust van Klein-Azië, tegenover Lesbos; plaats van 20 tot 30 duizend inwoners). Uit SmyrnaTwee Italiaansche oortogssche*- pen hebben een kanonneerboot met torpedo's aan gevallen in de baai van Vathy. Vathy is een kleine slad aan de noordkust van het eiland Samos met ongeveer 2400 inwo ners. Gisteren is te Vathy een ware paniek ontstaan. De gevangenissen werden door de politie ver laten en de gevangenen hebben kunheh ohtsbap- pen. De kazerne werd gebombardeerd en door de troepen verlaten, terwijl de Turken zelf de sche pen der kustbewaking hebben doen zinken.Er zijn 3 gewonden. De kabel van Saloniki naar het eiland Lemnos is gekapt. Men gelooft, dat Lemnos door de Ita lianen bezet is. Uit Konstantinopel wordt aan heit „Berliner Tageblatt" geseind, dat volgens een rapport van de commandanten der forten 5 pantserscihepen en 9 torpedo-booten het bombardement op het fort Sed il Bachr hervat hebben. Het fort werd ©enigszins beschadigd. Het had 3 dooden en 14 gewonden. Bij het eerste bombar clement is de kazerne van Sed il Bachr ernstig beschadigd. Er waren 7 dooden en 23 gewonden. In Konstantinopel wordt beweerd, dat Enge land, als Italië de actie uitbreidt, krachtig tus- schenbeide zal komen. Gisterenmiddag kruisten volgens '-en bericht uit Saloniki daar in de buurt 2 Oostenrijksche schepen. In de richting van Samos zag men 3 Engelsehe kruisers en 2 torpedo-booten. Hier in Berlijn, zoo min als in Weenen, gelooft men dat Italië werkelijk een actie tegen de Dar danellen in den zin heeft. Men hecht aan het gebeurde niet meer waarde dan aan een vloot betooging. De Turksche minister van oorlog heeft'hekend gemaakt, dat de voor Samos gezonken kanon neerboot door de bemanning opgeofferd was, op dat zij niet in de handen der Italianen zou val len. De bemanning en de wapens waren oht- scheept. Een telegram uit Smyrna behelst, dat het leg gen van drijvende mijnen in de Dardanelleh biet bevestigd wordt. bedreigd werden en waren zij haar te hulp gesneld. Hun aankomst was het teeken van vertrek voor de Jacques. Zij trokken af. Achtervolgd,- en opgedreven als wilde dieren, werden zij grootendeels vermoord. Tevergeefs trachtte de hertogin van Orleans ten hunne gunste tusschenbeide te komen. Het was haar niet mogelijk in de verwarring de ridders te bereiken. De kastijding eindigde hiermede niet. De houding der burgerij van Meaux werd ontdekt. De stad werd verbrand, de bewoners over de kling gejaagd en de burgemeester Jehan Soulas na een langdurige marteling opge hangen. Op hetzelfde uur werd Guillaume Charlet, door bedriegelijke beloften in het kamp van Karei den Slechte gelokt, daar gekroond met een drievoet van rood gloeiend ijzer. Zijn ge zellen werden onthoofd. Te Montdidier bevond zich nog een sterke partij der Jacques; de koning van Navarra over viel hen plotseling en bracht heii allen om. De regent Karei verwoestte tusschen de dfiln®.en de Marne, de heer van Concy tusschen se e" de Aisne, alles wat er nog over ^.an de Jacques, die Etienne Marcel voor au. J?- gebruikt had en die door de roovers, bedorven1 waTem gelederen hadden opgenomen, Dat was het einde van een opstand, die veel Naar aanleiding van het bombardement der Dardanellen schrijtt de nVossische Zeitung" in een hoofdartikel het volgende: De kanonschoten, die gisteren geklonken hebben, bewijzen nog steeds niet, dat voor Turkije groot gevaar op til is. Het js zeer twijfelachtig, of Italië zijn dure oorlogs vloot in de Dardanellen zal wagen, om daarna voor Constantinopel met zijn schepen Turkije tot den vrede te dwingen. Het is een teit, dat slechts een klein gedeeltè der Italiaansche oorlogsvloot voor de Dardaneden stoomde. Op hetzelfde oogen- blik schoten andere schepen op eilanden en steden in de Egeïsche Zee. Met welk doel het bombarde ment geschied is, kan men zich op het oogenblik alleen nog maar verbeelden. Een positief bewijs voor de een of andere veronderstelling ts niet aanwezig. Men gelooft, dat Italië dwang wilde uit oefenen op de Europeesche mogendheden, om Turkije tot den vrede te forceeren. De economi sche belangen van Rusland, Oostenrijk en Enge land worden toch door het sluiten der Dardanel len sterk geschaad. Vooralsnog is het hoofdzaak, om te weten, of Rusland aan deze laatste roep stem van Italië, om positief in te grijpen, gehoor zal geven. Het is bijna zeker, dat er een geheim verdrag bestaat tusschen Rusland en Italië. De inhoud daarvan is tot op het oogenblik onbekend gebleven. De sVossische Zeitung" meent tot slot, dat de Europeesche vrede door deze actie geen gevaar loopt. De »Tanin" te Constantinopel schrijft: De vlootactie van Italië tegen de Dardanellen hebben de Turken met vreugde begroet. Eindelijk zijn wij in de gelegenheid gesteld, om den vijand hier aan het werk te zien. De bedreiging, welke al maanden lang geuit werd, is eindelijk in een daad omgezet. Wij kunnen nu zien, wat Italië met zijn oorlogsvloot presteert, nadat het bewezen heeft, met het leger geen Turksch grondgebied te kunnen veroveren. Het antwoord van den sultan, op deze uitdaging zal luiden: Tripolis terug, of eeuwige oorlog. In denzelfden geest schrijven alle andere Turk sche bladen te Constantinopel. Van eenige depres sie is geen sprake. Als punten, waar de Italiaansche vloot waar schijnlijk met haar operaties beginnen zal, wor den, naar uit Creta aan de «Kolnische Zeitug" gemeld wordt, de twaalf eilanden in het Zuid- Oostelijk deel van de Egeïsche Zee genoemd. Dit zijn, zooals bekend, de kleinere eilanden, welker bevolking reeds sedert langen tijd bijzondere voor rechten genoot, welke door de Turksche regeering erkend werden. Eerst sedert de invoering der grondwet, zijn vele dezer rechten bestreden ge worden. De eilandbewoners, zonder uitzondering Grieken, verzetten zich tegen de ontneming hun ner voorrechten op allerlei wyzen. Zij zenden geen afgevaardigden naar 't Turksche parlement, omdat zij daarin een krenking hunner bijzondere rechten zien en weigeren ook hun militaire dienst plicht in 't Turksche leger te vervullen. De Turk sche regeering heeft hen tot nog toe betrekkelijk welwillend behandeld, en den toestand niet tra- ongerustheid had teweeg gebracht zoowel bij degenen, die getracht hadden er voordeel uit te trekken, als bij degenen, die hem geleid hadden. De graaf van Foix en de heer van Buch, die nog juist op tijd kwamen, hebben een groote rol gespeeld in dit tijdperk. Jean de Grailly werd geboren te Bordeaux, uit een zeer oude fahailie van Guyenne, die het land van Buch in leen had. De graaf van Foix, Gaston III, bijgenaamd Phoebus, was het tegenovergestelde van dezen hooghartigen aanvoerder, man uit één stuk. Hij was geheel gratie en lenigheid. Ondanks al zijn goede eigenschappen ver dacht de koning Jan de Goede, die eerst zijn bondgenoote gezocht had, en hem benoemd had tot een zijner luitenants, in Gascogne en Bordelais, zijne diensten en verdacht hem samen te spannen met Karei den Slechte, waarom hij hem gedurende een maand op sloot. Na uit deze gevangenschap ontslagen te zijn, volgde Gaston Phoebus den heer van Buch op den tocht der Teutonische ridders tegen de barbaren in Pruissen. De twee edellieden waren geheel verschillend van elkander, niet alleen door hun karakter, doch meer nog door hun gevoelens voor de Engelschen. De graaf van Foix verachtte hen de heer van Buch stond de belangen van En geland voor, ofschoon hij zich nog niet recht- gisch opgenomen. Slechts op de grootere eilanden heeft zij kleine garnizoenen gelegd. De twaalf eilanden zijn de volgendeIharia (14.000 inwoners), Patmos (4000), Leros (7000), Kalymnos (18.000), Astyplaca (5000), Nisyros (3000), Syme (18.000), Kasteloriso (7000), Chalki (5000), Telos (2500), Karpathos (7000) en dicht bij Creta Kassos (6000). Het totaal aantal be woners van genoemde eilanden bedraagt dus 98.500. De Turksche garnizoenen tellen niet meer dan 1500 man. Het in-bezit-nemen dezer eilanden zal dus de Italiaansche vloot niet zeer moeilijk val len, terwijl voor Turkije dit optreden reeds daar om pijnlijk zijn zou, omdat zij het uitgangspunt van een algemeene Grieksche beweging worden kan. MAROKKO. De laatste berichten uit Fes behelzen, dat de toestand zich verbetert, hoewel het schieten voort duurt. Het schijnt dat de troepen den Sultan bevrijd hebben. Zij moesten vechten om in de stad door te dringen en zouden een 10 tal dooden verloren hebben, allen Algerijosche tirailleurs, doch omtrent het aantal verliezen bestaat geen zeker heid. De troepen houden de Zuidelijke poorten van de stad bezet en de aangrenzende wijk der Europeanen. Onder de slachtoffers der muiterij in Fez noemt men een lid der Fransciscaner-orde en een vrouw. H. M. de Koningin-Moeder. II. M. de Koningin-Moeder bracht heden een bezoek aan het R. K. Ziekenhuis aan net West einde;, in Den Haag. Koninklijk bezoek aan Amsterdam. Omtrent het aanstaand bezoek, van liet Ko ninklijk Gezin aan Amsterdam zijn wij gemach tigd de volgende, bijzonderheden mede te dee- len. In verband met de omstandigheid, dat dit maal de audiënties in de tweede helft van het verblijf hier ter stede zuilen vorden verleend zullen de gebruikelijke bezoeken op 3 en 4 Mei plaats hebben. H. M. koestert het voornemen de „Vterjuar- lijkscihe" tentoonstelling, de collectie-Drucker in het Rijksmusieum, het R. K. Maagdenhuis en de Beurs voor den Diamanthandel le bezoeken. De galavoorstelling in den Stadsschouwburg heeft Zaterdag 4 Mei plaats, op Zondag 5 Mei wordt des voormiddags dp godsdienstoefening in de Nieuwe Kerk, voorganger ds. C. A. ter Lin den, bijgewoond, des namiddags wordt een be zoek aan „Artis" gebracht, Ook de gebruikelijke rijtoer door den Jordaan staat voorloopig' op het programma. De audiënties zullen, zooals we zeiden, in liet tweede gedeelte van het verblijf hier ter stede worden gegeven, doch na afloop /al aan het nieuwe hospitaal-kerkschip „De Hoop" een be streeks gemengd had in den strijd tusschen de twee koningen Toen zij hun vreeselijk werk volbracht had den, gingen de graaf van Foix en de heer van Buch naar een groot klooster, waarvan de kloosterlingen naar Parijs gevlucht waren en richtten dit in tot een passend verblijf voor de hertoginnen van Orleans en Normanië en voor de dames, die bij haar waren, De graaf d'Herneuse bleef voordurend waken voor de veiligheid van zijn gezellen en tevens verhinderen dat het klooster door de Jacques zou worden overrompeld. Hij stond naast de hertogin van Orleans, die een tabouret naast haar aan Isabella had gegeven, toen Jean de Grailly en Gaston Phoebus de zaal binnen kwamen. Vóór alles, mijne heeren. zeiae de herto gin, ontvangt onzen dank. Gij hebt ons en onze dames aan de meest afschuwelijke moord partij ontrukt. Wij zouden groote dwazen geweest zijn, wanneer wij zoovele bekoorlijkheid en schoon heid zouden hebben, laten verdelgen, antwoor- de Phoebus. De heer van Buch. boog zonder een woord te zeggen, maar zijn zwarte oogen bleven lan gen tijd rusten op de trekken van de blonde en liefelijke Isabella. Wordt vervolgd.)

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1912 | | pagina 1