Dagblad voor Schiedam Omstreken.
i buT10
Gratis Ongevallenverzekering f
35ste Jaargang.
Woensdag 9 October 1912
Xo. 10443
oiereeiilcoistlg op de polis yenelde Toonaarden.
n n bö verHes p-i r
Officieele berichten,
Stads-Ziekenhuis.
30 Hectoliter Aardappel en,
Boitenl&ndscb Nieuws.
Op den Balkan.
Verspreide berichten.
Binnenland.
BureauBoterstraat 50. Telef. 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ1.50, per week 12 cent, per maand
50 ct., franco p. post ƒ2.— p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
Advertentiën: Familieberichten 20 ct. per regel; Handelsadvertentiën
1- 6 regels 92 ct.elke regel daarboven 15 ct. 3 maal plaatsen wordt 2 maal
berekend. Ingezonden mededeelingen 35 ct. p. regel. Speciale conditiën voor
herhaaldelijk adverteeren.
levenslange f Q f) f) verlies van
geheele I #1111 een hand,
invaliditeitI U U voet of oogU U ||JU m duim
i iiiMpnn^ni mlliii^ini ^oor de üollandsche Algeineene Verzekeringsbank, gevestigd te Schiedam.
by verlies
van
by
verlies van
eiken ande
ren vinger.
Schietoefeningen van het fort „Hoek-vuit-
Holland."
Op 15 October a.s. zal een schietoefening wor
den gehouden van het fort »Hoek-van-Holland
Er zal gevuurd worden met kanonnen van licht
kaliber (tj c.M waarbij onveilig wordt gemaakt
een driehoek, gevormd door het fort, eene roode
vlag ben. en eene bez. het zeegat tot op 3100 M.
van het fort.
Op den dag, waarop gevuurd wordt, zal van
het fort eene roode vlag waaien, die 3 uur vóór
het begin der oefening hafstok en één uur vóór
de oefening geheel voorgeheschen wordt.
(Zie ïNed-krt" dos. 202, 218, 219, 227.
Aanbesteding.
De Commissie van Administratie voor het Stads
ziekenhuis te Schiedam zal op Vrijdag 25 Oc
tober 1912 aanbesteden de levering van
ten dienste van dat gesticht.
De monsters moeten op den dag der aanbeste
ding voor 's morgens 9 uur aan het Ziekenhuis
bezorgd zijn.
De voorwaarden van aanbesteding liggen inmid
dels aldaar ter lezing op iederen werkdag, des
morgens van 9 12 uur.
De Commissie voornoemd
M. L. HONNERLAGE GRETE,
Voorzitter.
Mr. M. M. VAN VELZEN,
Secr.-Penn.
De oorlogsverklaring van
Montenegro.
Montenegro is voorgegaan met een oorlogsver
klaring aan Turkije. In de .oorlogsverklaring be
treurt Montenegro het, dat bet te vergeefs alle
vriendschappelijke middelen om de talrijke mis
verstanden langs minnelijken Weg tja regelen, heeft
uitgeput.
Daar do conflicten met het Ottomansche rijk
steeds voortduren, vertrouwt Montenegro rijn lot
aan de wapenen toe, om langs dezen weg erken
ning van zijn rechten en die van zijn Turks :hë
broeders, die sinds eeuwen zij'n miskend, fe ver
krijgen.
Zullen de andere Balkans laten. nu weid ra vol
gen? Volgens het meenemdeet dar buiteralandsihe
politici kan zulks niet uitblijven.
Een telegram van gisteravond uit Pa-ë ge-tfi
e enige mededeelingen over de nieuwe situatie.
De Fransche regeer ing zoo luidt heit tele
gram heeft gisternamiddag laat de officieele
bevestiging ontvangen van de oorlogsverklaring
van Montenegro aan Turkije. De vertegen woor-
digters van Oostenrijk en Rusland hebben van
ochtend om elf uur den stap gtedaan bij de
regeering van Montenegro, maar reeds1 om 9.30
had deze aan den Ottoma.anschm zaakgelastigd...
zijn raspas ter hand gesteld. D.e regeering van
Montenegro kon derhalve aan de geizanten van
Rusland en Oostenrijk meded-eeüen, dat het op
treden der mogendheden, te laat kwam, daar de
ciplomatieke betrekkingten reeds1 waren afgebro
ken.
De regeering voegde er aan toe, dat zij, da-u-
hare vertoogen tot Turkije al sedert twee main
den vruchteloos waren gebleven en zij! niet langs
vreedzamen weg tot eene oplossing kon komen,
zich verplicht had1 gezien om haar toevlucht, tot
cite wapenen te nemen. Zelf op eigen 'krachten
aangewezen, kon Montenegro) niet anders han
delen. Die oorlogsverklaring van Montenegro heeft
den toestand aanmerkelijk gewijizigd. De kans om
het conflict door de tussc-henkomst: der mogenu-
hedien te doen eindigen, sclhijnt al bijzonder ge
ring.
Met is niet waarschijkilijk, dat Montenegro tof
een zoo ernstigie- daad zou zijn overgegaan, aor der
zich te hebben verzekerd1 van de krachtdadige
hulp der overige Balkianstaten. Men moeit het
ongelukkigerwijze van te voren w|el voor zoo
goed als zeker houden, dat de pogingen der
mogendheden bij de overige! staten, in het büj'zofi-
dter bij Biulgarijle-, vruchteloos zullen blijven
Volgens inlichtingen uit diplomatieke bron1, doch
die wij onder ernstig voorbehoud gewen, zou
men eigenlijk niet kunnen spreken van een Kond
dei Batkanstaten, daar Montenegro niet met Ser
vië verbonden is, maar Bulgarije, na een verdrag
met. Servië te hebben onderteekend, er een met
Montenegro en ook met Griekenland zou hebben
gesloten. Bulgarije zou dus een overwegende rol
spelen.
S as ono f aa n het woord.
De Russische minister van buiten] andscne Za
ken, die op zijn .rondreis te Berlijn is aa,ng|eko>-
men, is door een redacteur van de „National
Zeitung" geïnterviewd
De minister beoordeelde! den toestand, zooals
hij er nu na de diplomatieke overeenkomst der
mogendheden uitzag, met. groote gpdatenneid. Wij
nebben, gedaan wat wij: konden, zei hij. Stellig
is de toestand nog steeds kritiek, maar voor b. id©
partijen bestaat de mogelijkheid om in te: bin
den. Ik heb dc diplomatieke vertegenwoordigers
van de Balkanstaten met wie ik gesproken heb,
verklaard, dat de hee-le aangelegenheid voor mij
nog slechts een kwestie van berekening was, nu
de mogendheden overeengekomen waren, geen wij
zigingen in gebied te dulden. Zij konden voor
zichzelf de rekening opmaken. Aan dein eenem
kant de k-ost.cn van de mobilisatie en aan üen
anderen kant de kosten en heit risico van den
ocrlog. In beide gevallen zouden ze hetzelfde
bereiken, n.l. de hervormingen in: Macedonië,
waartoe de Porie zich nu rteeds bereid verklaard
beeft.
Of zij het met deze vooruitzichten pp, den oor-'
log zullen laten aankomen, is hun eigen zaak
en geschiedt onder eigen verantwoordelijkheid.'
Df' minister wist toen nog niet, dat Montenegro
reeds den oorlog verklaard had. Toen hij- dat ver
nam, maakte het een onitstemmeinden indruk op
hem. Terder zei liij: nog,: Dc- mogendheden zul
len, als het dan niet anders kan, den verderen
loop der dingen rustig: afwachten, daar ee-n be
perking van den oorlog! een beklonken z-aak D.
De afrekening aan het slot tusschen de oorlog
voerenden zal niet zonder dejn wil en ie mede
werking van do mogendheden plaats vinden, die
dus ui staat zijn te zongen, dat hun afspraken
geëerbiedigd worden. Verder sprak de minister
zijn. vreugde uit over- tie medewerking', die- hij
van Duitsehe zijde van het begin af voor zijn
pogingen om een solidair optreden van de Euro-
re e-sche mogendheden tot stand te brengen, onder
vonden had. Het is onjuist, zei hij1, in deze kwes
tie over een verschil tusschen het drievoudig
verbond en de triple entente te- spreken. Thans
heeft men met heel Europa te doen, dat zich
vere-enigd heeft om den vrede te verzekeren. Ik
zal nu nog' een onderhoud hebben met den staats
secretaris van buitemlandsche zaken- en den Rijks
kanselier en ik ho-op-, dat dit nog nieuwe denk
beelden zal opleveren en dat ik den een of an
deren raad nog zal kunnen gebruiken. Ook ovetr
de verhouding tot Oostenrijk en de Oostenrijk se ho
staatslieden sprak hij1 zeiei- welwillend.
Sasonof is gisteravond om 11.41 van Leilijn
naar St. Petersburg vertrokken. Aan het station
waren tegenwoordig om afscheid te nemen de
geheime gezantschapsraad v-on Stunim, de wer
kelijke gezantschapsraad graaf von Mirbadh-Harff,
ais vert-egenwoordigeirs van het ministerie van
buitenland-sche zaken, verder dei Russische ge
zant Sfe-rbejef, het personeel van het Russische
gezantschap en de Russische consul-generaal von
Hainm.
Het. Möntenegrij-nsc he leger
wordt gevormd doior alle weerbare mannen lus-
schen 18 en 60 jaar. Van hun 20e tot hun 45c
jaar zijn zij: inigtedeel-d bij! den 2n Ban, van hun
45e tot hun 60e jaar bij' den derden, en van hun
18e tot hun 20e bij den le Ban. In vrede st ij-d
bestaat het uit twee instructiebataljons (te Cet-
linje en Podgoritza) die elk' 400 man gedurende
4 maanden oefenen; uit 2 instructie-ba tt rijen
veld- en berggeschut (te Nikitsj) dia elk 6 maan-
den lang 100 manschappen oefenen en verder uit
een militaire school van sapeurs en ponteniers
watar 100 man geoefend worden. Echter nebben
dn Zon- en feestdagen militaire oefeningen plaats,
waaraan alle dienstplichtigen moeten deelnemen.
Het totaal aantal manschappen, dat aldus in iijd
van oorlog -op de been gebracht kan worden,
vinden vrij verschillend opigte^evpm. Volgens som
migen zou het leger op oorlogsvoet 50.000 man
sterk zijn, volgen-s een andere opgave echter
slc-chts 36.000.
In geva.1 van oorlog worden er 12 brigades
gevormd (11 brigades infanterie en 1 brigade ar
tillerie, te zamen 58 bataljons infanterie en 12
batterijen geschut: ruiterij bezit het Montenegrijn
sche leger, raet 't oog op d-e bergachtige gesteld
heid van h-et land niet). De bewapening van dit
leger vinden wij aldus opgegeven30.000 geweren
van het systeem Hagon-Mostovka, 30,000 van lie
systeem Bierdan, en 40.000 geweren van onder
scheidene andere systemen. De artillerie bestaat
uit 48 stuks berglgeschut, 36 veldgeschut en 44
bcTegioringskanonnen en 20 mitrailleuses ammu
nitie heet er in overvloed aanwezig.
De geschiedenis van de laatst© helft der vorige
eeuw leert, dat Montenegro het met dit leger
hoe klein dan betrekkelijk ook, Turkije lastig ge
noeg kan maken, en dat het daarbij steeJ,-
op oen steun van Rusland beeft kunnen reke
nen.
R-ecds van 1852 tot '54 voerde de toenmalige
vorst Danielo Pietno-witsjNjegos met succes een
bloedigon oorlog met de Porie, waarna de groote
mogen dheden de grenzen van- het vorstendom
afbakenden om een nieuw conflict over grensge
schillen te voorkomen. Dit belettei echter niet nat
in 1860 opnieuw een oorlog uitbrak, die weder
om met een grensafbalkening eindigde, waar bi
koning Nikita de landstrook Novosella werd toe
gewezen, waardoor de Montenegrijneri vrijen toe
gang verwierven naar de zee. Verst Nikita was
hiermede echter niet tevreden en in 1876 be
gton hij samen met Servië opnieuw een noting
met Turkije. Hoe deze eindigde is bekend: cank
zij Rusland's militaire dreiging bij de B.iiInn-
pas sen, moesten de zegevierende Turksche troe
pen uit Montenegro terugtrekken, de Montenegrin
n-en kregen de handen weer vrij, heroverden alle
door d-e Turken ingenomen hoofdplaatsen en rak
ten zelfs op S-kutari los en bij het verdrag van
Berlijn, in 1878, kreeg Montenegro, dank zij, voor
al de Russische hulp, niet alleen zijn onafhamce-
lijkheid erkend, doch ook een giebiedsvergroo'.ing
van 5100 vierkante K. M.
D e houding van B- u 1 g a r ij e.
Aan die „Lokal-Anzeig-erseint von Go-tlbcrg
uit Sofia:
Voor het optimisme, dat in de laatste» dagen
te Berlijn geheerscht heeft, schijnt weinig reden
i.e bestaan. De opmarsc-h van de Servische en
Bulgaarsche troepen van de eerste linie schijnt
gereed te zijn. In Servië zegt men ronduit: Men
heeft de keus tu-sscihen oorlog en revolutie en
ook hier is de stemming! zoioidanig, dat het emde
van de toebereidselen waarschijnlijk' den oorlog
van zelf zal doen uitbreiken. Weliswaar rekent nr
Duilgarije een zwakke minderheid nog met de
mógelijkheid op vrede, maar ook z-ij eiseht in
plaats van beloften waarborgen voo-r dte Turk
sche hervormingien en- deelneming aan het comité
uer giroote mogendheden, dat de hervormingen ten
uitvoer moet leggen. Terwijl' dia Servische troe
pen tot nu toe naar dte Bulgaarsche grens get
ransporteerd werden, schijnt thans van Nisj uit
tegen Uskub een tweede 1-eger gevormd te wor
sen.
Uit Sofia wordt aan het „Berliner TagcblaR"
geseind, dat als men de met ijver era omzichtig
heid ten uitvoer gtelegd© toebereidselen ziet en
dc- geestdrift, Waarmede de troepen begroet wor
den, die naar het front trekken, kan men moei
lijk gielooven, dat dit alles op niets uit zou
loepen en naar hetgeen men van menschen uit
alle standten hoort, kan ook onmogelijk geloofd
worden, dat de vrede bewaard blijft. Zelfs be
zadigde menschen voorspellen, dat het in het
gunstigste geval en bij1 den besten wil van de
regeering niet mogelijk zal zijln de mannen, die
men uit huis en hof onder de vaandels gehaald
heeft, weer naar hun dorpen en kantoren terug
t-e sturen, zonder dat een schot gevallen is. Men
schen mei politiek inzicht zijn van meening, nat
men aeze geestdrift niet nutteloos mag laten
versterven en dat het bondgenootschap, dat door
de omstandigheden ontstaan is, tot diplomatiek
vooru-eel moet gebruikt worden.
Gevechten.
Gisterochtend hebben de Mon-te-negrijneii Re
ran a aangevallen en omsingeld. Zij zijn weer ver
trokken. De Bulgaren en Turken hebben ook
schoten gewisseld bij Dzjoemabala.
Dok met Servische benden zijn schermutselin
gen geleverd aan de Servische grens.
Bij Diskata hebben voorts Turken met Grie
ken gevochten.
In Oosten r ij k-Hongar ij e.
Te Boedapest vergaderde de ministerraad drie
uur lang, ten einde den politieken toestand te
kunnen bespreken. Na afloop der zitting vertrok
von Lukacz naar Weeraen. Er loo-pen geruchten,
dat de regeering besloten heeft drie legercorpsen
te mobiliseeren. Het ministerie van Oorlog spreekt
aeze. geruchten echter krachtig tegen.
Uit alle deelen van het Rijnscho mijhbouwge-
fcieü komen berichten binnen van zware schade,
die door de nachtvorst aan den wijnoogst is
toegebracht. Op sommige plaatsen, zooals in het
Ahrdal, moet de oogst geheel vernield zijn. De
thermometer gaat hier en daar tot 7 gr. beneden
nul. -Om te redden wat nog te redden -"alt, is
men onmiddellijk met een noodoogst begonnen.
De schade bedraagt millioenen en beteekent voor
vele wijnbouwers een catastrofe.
Volgens te Trier verschijnende bladen heeft de
vorst gisteravond den wijnoogst in enkele stre
ken aan de Moesel, Saar en Ruwer volkomen
vernield.
Uit Friedriehslhafen wordt aan het „Berliner
Tageblatt" gemeld, dat het eerste marine-lucht
schip, dat heden onder leiding van Zeppelin op
gestegen is, teneinde een proefvaart van 50 uur
te-doen, te Johannis-thal verwacht wordt. De bij
zonderheden omtrent de bewapening zij l geheim.
Een machinegeweer bevindt zich op den rag van
het schip, dat met volle capaciteiten 60 uur in
de lucht kan biijven. Het schip wordt voortbe
wogen door motoren van. 310 P.K. Verder- bevindt
zich aan boord een toestel voor draad!ooze tele
grafie. De kooktaes'tellen worden door de uitge
laten gassen verwarmd.
Uit Kopenhagen wordt gemeld, dat het voor
nemen bestaat tusschen Kopenhagen en Hamburg
een postdienst per Zeppelin-luchtschip in te stel
lew Van Berlijnsche zijde wordt gezegd, dat deze
dienst speciaal worrit ingesteld met het oog op
de groote vertraging, die de postverzending per
boot bij ijsgang ondergaat.
Naar uit Stockholm gemeld- wordt, heeft men
van het stoomschip „Cyrgo" uit Gothenburg en
van de „Rubens" uit Kalmar, die 29 September
naar Aarhuus vertrokken zijn, niets meer gehóórd.
Men vreest, dat beide schepen met man en muis
zijn vergaan;.
De Ministers in Limburg.
Jl. Maandagavond te 7.26 uur kwamen de
Ministers te Maastricht aan. Alle ministers, be
halve die van Financiën, die te Paiijs vertoeft,
en de Minister van buitenlandsche. zaken, die
eenigszins ongesteld is, waren gearriveerd. In
twee automobielen werd onmiddellijk naar Kruis-
donk, het buitenverblijf van den Minister van
Waterstaat, gereden onder Rothem Meersen, ge
reden. .Om 8 uur dineerden de zes ministers
gezamenlijkallen brachten den nacht door op
Kruisdonk.
Gisterenochtend halftien vertrokken in twee
auto's de Ministers naar de mijnstreek.
Tegen elf uur kwamen de Ministers te Heerlen
op de Staatsmijn Wihelmina aan in gezelschap van
de drie directeuren der Staatsmijnen. De Ministers,
de directeuren en de bedrijfsingenieur daalden
daarna af in de mijn.
Prins Hendrik,
Uit Weimar wordt aan rie N Ct. gemeld, dat
Z. K. K. Prins Hendrik der Nederlanden op Vrij
dag 25 dezer den doop van den erfgroothertog
van Weimar zal bijwonen. De Duitsehe Keizer
en de Koning van Saksen zullen daarbij ook te
genwoordig zijn.
Prins Hendrik zal in den avond van den 23sten
dezer te Weimar aankomen en den volgenden
dag deelnemen aan een groote hofjacht in den
Ettersberg.
