Dagblad voor Schiedam en Omstreken,
De oorlog op den Balkan.
Gratis Ongevallen verzekering
p n n ver,ies ni r
35ste Jaargang.
Vrijdag 15 November 1912
No. 10474.
op de polis vermelde voorwaarden,
Officieele berichten.
Kennisgeving.
Boitenla&dsch Nieuws.
FEUILLETON.
DE COTILLON.
Bureau: Boterstraat 50. Telef. 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ1.50, per week 12 cent, per maand
50 ct., franco p. post ƒ2,p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
Advertentiën: Familieberichten 20 ct. per regel; Handelsadvertentiën
16 regels 92 ct.elke regel daarboven 15 ct. 3 maal plaatsen wordt 2 maal
berekend. Ingezonden mededeelingen 35 ct. p. regel. Speciale conditiën voor
herhaaldelijk adverteeren,
De
verzekering wordt gewaarborgd door de
verlies van
een hand,
voet of oog
Hollandsche Algemeene
b\j verlies
van
V erzekeringsbank,
een duim
gevestigd te Schiedam.
verlies van
eiken ande
ren vinger.
Inrichtingen welke gevaar, schade oi
hinder kunnen veroorzaken.
De Burgemeester der Gemeente Schiedam,
Gelet op de bepalingen de Hinderwet,
Brengen ter algemeene kennis, dat op heden
aan M. J. Vlug en zijne rechtverkrijgenden ver
gunning is verleend tot het uitbreiden zijner
bakkerij aan den Singel no. 222, kadaster Sectie
J no. 381, met een dubbelen heetelucht-oven.
Brengen ter algemeene kennis dat op heden
aan A. R. van der Burg Pzn., en zijne recht
verkrijgenden vergunning is verleend tot het op
richten van een laboratorium voor watersterili
satie in het pand staande aan de Willemskade
no. 11, kadaster Sectie L. no. 2126, gedreven door
een benzinemotor van 4 P.K.
Schiedam, 14 November 1912.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. L. HONNERLAGE GRETE,
Be Secretaris,
V, SICKENGA.
De Ts j at al z j a-1 i n i e.
Van verschillende kanten komen Berichten, dat
de Bulgaren door de Tsjataldzja-linie zijn gewro
ken.
De Rnlgaarsch© legermacht zon Hadenikeni (21
mijl afstand van Constantinopel) bezet hebben.
Ten Noorden van de ïurksche verdedigingslijn
moeten Macedonische vrijwilligers op' de rmalle
landstrook tusschen het Derkosmeer en de kust
met een vormctelen aanval doorgedrongen zijn,
zich van Dei'kds meester gemaakt en ook Ak Boe-
nar bezet hebben. Ook in de nis, waar oo
spoorweg een grooten hoek naar het Noorden
maakt, moet het den Bulgaren gelukt zijn zich van
eenige stellingen meester te maken en z;oo ute
verdeeligingskcten door te breken.
'Het artillerie-gevecht. wordt vo-origcztet. De Tur
ken hebben ongeveer' 50 kanonnen van zeer zwaar
kaliber, die alle vrij: oud zijin, zoodat hij de
Bulgaren de kwaliteit van hun artillerie: en hun
manschappen tegen dit voordeel van de Tu.rken
opweegt. Op den zuidelijken vleugel hebben cie
Bulgaren de grootste moeilijkheden. Hier verspert
Tsjekmedzje met zijn uitgestrekte moerassen bet
voorwaarts dringen. Zij1 besteden daarom al hun
klacht aan aanvallen op het centrum. De li Vie
gevechtslinie is slechts 25 K.M. breed. Aan beide
zijden staan tweehonderdduizend man, zoodat op
ieoeiwn meter acht man staan. Dit verhindert elk'e
mogelijkheid tot manoeuvreeiren. De slag moet het
karakter van een wilde slachting aannemen en
de verliezen zullen aan beide zijden verschrikke
lijk zijn. Dit zou vooral de Turken treffen als
de troepenmassa's de hellingten van de Tsjataid-
zja-lijn afvluchten en de granaten van de Bulgaar-
19)
In dien tusschentijd maakte de vijand Ober-
dieck van hunne afwezigheid gebruik om in de
rommelkamer eens alles goed natezien „wat
onze jongen en die Hennkirch toch in den zin
hadden."
„Wat ze willen, dat weet ik niet," mompelde
Oberdieck bij zich zeiven, maar dat ze de een
of andere streek willen uithalen, is zeker En
hier hebben ze wat, hier verstoppen zij zich
altijd als mollen. Zoo ziet men ze nog en
rrrt... weg zijn ze en dan zijn ze weer ergens
anders.
Oberdieck begon in het oude papier te snuf
felen. „Als het ergens moet zijn, dan zit het
hier," zeide hij. „En hier is het," riep hij, toen
hij het roode katoen voor de gordels tevoor
schijn taalde. „Daarmee willen ze zeker den
kalkoen schuw makendie arme beesten kun
nen geen rood zien in den laatsten tijd kropen
ze dikwijls onder de heg achter de hoenders.
Maar daar hebben we nog meer. Haha...
pistolen 1"
De oude tuinman dacht er lang over na, wat
sehe artillerie, die toc-n vervolgt, bij hen inslaan.
Aangezien de Bulgaarsche cavalerie te zwak' is
om er krachtig mede te kunnen vervolgen, is
hef de taak van de artillerie de vervolging alleen
te doen, met welk resultaat bewij'zen. oe ver-
lieslijsten oter Turkten bij' Boenar Hissar. Hier
zullen ze nog verschrikkelijker zijn, daar op ae
smalle landstrook voor de opeengedrongen (.ui-
zenden geen ontkomen mogelijk is. De Turken
vechten met de dapperheid van de wanhoop en
iedere soldaat vecht niet alleen voor het lot van
het legter, maar ook voor zijn leven. De Bulgaren
tonnen lmn gewonen moed; ofschoon zij: sedert
drie weken bijna onafgebroken in het vuur staan
en op de door den regiem in moerassen verandertia
wegen geforceerde marschan hebben moeten doen.
Daar de prpviandeeringr in de zware ossenk.irren
uicf bij kon blijven, zijn de soldaten dagen lang
zonder verzorging geweest. Niettegenstaande al
deze ontberingen en vermoeienissen bestormen
zij' met onverminderde kracht de! sterkste verde-
digingsliniën van den vijand.
De uitslag bij Tsjataldzja schijnt niet twijfel
achtig.
Koning Ferdinand heeft zijn hoofdkwartier naar
Kirk Kilisse overgebracht.
Adrianopel.
Er wordt gemeld, dat Adrianopel door de Bul
garen en Serviërs is bezet.
Wat hiervan waar is, zal wel spoedig blijken.
Skoetari.
Volgens berichten uit Montenegrijnsche bron
zouden de krijgsbedrijven rondom Skoetari, die
tengevolge van het slechte weer eenige dagen zijn
onderbroken geweest, weer hervat zijn.
De Turken schijnen nog niet van plan te zijn
de vesting over te geven.
V redesonderhand el ingen.
Van alle kanten komen berichten, dat de Tur
ken en Bulgaren reeds vredesonderhandelingen
zouden zijn begonnen.
Men zegt te Sofia dat Turkije ook rechtstreeks
Servië, Griekenland en Montenegro om vrede
heeft gevraagd.
Uit Belgrado wordt gemeld
De gezanten van Rusland, Oostenrijk, Frankrijk,
Engeland, Italië en Duitschland hebben zich gister
achtereenvolgens naar het ministerie van buiten-
iandsche zaken begeven en aan den secretaris
generaal Jowanowits, bij afwezigheid van den
minister-president, in gelijkluidende bewoordingen
de goede diensten van hun regeering aangeboden
voor een bemiddeling om een einde aan den
oorlog te maken. Jowanowits verontschuldigde
zich met een beroep op de afwezigheid van Pas-
jits, dat hij niet kan antwoorden voor er eenige
dagen zouden verstreken zijn.
De oorlogscorrespondent van het „Berliner Ta-
gehlatt" heeft aan het Biulgaarsche departement
van huitenlandsche zaken inlichtingen ingewon
nen in verband met de geruchten over een wa
penstilstand.
Op de vraag hoe Bulgarije tegenover het nieu
we Turkscho verzoek om een wapenstilstand staat,
hij doen zou. Zou hij het aan mijnheer van
Horn vertellen of zou hij de ontdekking voor
zich houden? Ten slotte borg hij het rood ka
toen en de veeren weder waar hij ze gevonden
had, maar de pistolen behield hij; „Zoo" zeide
hij, „als zij die dingen mogen hebben, dan zul
len zij gauw genoeg schreeuwen weet niemand
er echter iets van... dan zullen we eens zien,
wat zij beginnen? Laat ze maar zoeken, laat ze
maar zoeken, dat is goed voor zeik houd me
van den domme."
De oude ging regelrecht naar zijn huisje en
legde de wapens in een lade, waarvan hij den
sleutel steeds bij zich droeg.
Glimlachend zeide hij tot zich zelf: „Ziezoo
Daniël en Samuël, als ge verstandig geweest
waart, dan hadt ge nu een hok vol konijnen en
een gerust geweten. Zoeken jelui nu maar."
Toen Daniël en Samuël terugkwamen om
het gelukkig bemachtigde kruit bij hunne an
dere geheime schatten te verbergen, waren de
pistolen verdwenen. Zij zochten tusschen de
hoopen papier, gooiden alles 't onderste boven
tot het zweet hun van 't voorhoofd droop, ang
stig en steeds met meer ijver bleven zij zoeken,
maar vruchteloos.
„Ze zijn weg," riep Samuel half schreiend.
„We hebben kruit, trootste Daniël."
„Dat hebben we aan onzen vijand Oberdieck
te danken L"
„We zeggen het aan papa."
„Neen, neen, denk er aan, ge hebt gezworen
antwoordde men hem: Welk verzoek meent ge
en aan wie zou het gericht zijn? Als gij van liet
verzoek spreekt, waarvan gisteren melding; ge
maakt werd, waarbij1 de vier Bakanstalten do
voorwaarden voor het staken van de vijandelijk
heden zouden formuleeren, dan moeten wij ant
woorden, dat van dit verzoek ons officieel nog
niets bekend is en dat ons antwoord zou luiden:
dat de vier Bal kans taten geein tusschenkomst ver
langen voordat de strijd bij1 Tsjataldzja beslist is
en nog eenige andere militaire kwesties afgedaan
zijn. Als wij de verslagenen waren, dan zouden
«ij misschien om de hulp van de groote mo
gendheden vragen. Thans echter hebben wij ons
zelf geholpen, beter dan ooit anderen ons ge
holpen hebben, eni wij willen een beslissing, c.ie
volkomen duidelijk is, en die iedere onduidelijk
heid van den toestand voor de toekomst onmo
gelijk maakt. Kunt gij ons> dat kwalijk nemen?
De groote mogendheden zijn het blijkbaar nog
niet eens geworden over wat zij1 zullen zeggen,
want van de te Sofia geaccrediteerde gezanten
hebben, als wij juist ingelicht zijin, twee, tot dus
ver nog geen instructies van hun regeering ge
kregen. Als er werkelijk eenstemmigheid verkregen
was, zouden wij toch niet anders kunnen dom
dan bij den laatsten raad, die ons voor den oor
log gegeven weid, nl. met achting aanhooren,
n:.aa;r antwoorden, dat wij' den begonnen strijd
ten einde willen1 voteren voor wij1 ops met een
bemiddeling inlaten.
Albanië.
Sommige berichtgevers willen het doen voor
komen alsof ten aanzien van Albanië zoo goed
als volkomen overeenstemming is verkregen tus
schen de Balkanstaten en Oostenrijk.
Als men leest wat door het Montenegrijnsch
ambtelijk blad wordt gemeld over het onderhoud
tusschen koning Nikolaas en den Oostenrijkschen
gezant, zal men tot de conclusie komen, dat men
nog mijlen ver in die aangelegenheid van elitair
verwijderd is.
Het Montenegrijnsche blad schrijft
»De gezant verklaarde, dat Oostenrijk met zijn
protest de militaire operaties van Montenegro geen
moeilijkheden in den weg wilde leggen, dat hij
echter in opdracht van graaf Berchtold den koning
moest mededeelen, dat noch Servië noch Monte
negro er op rekenen kunnen, dat de havens
Allessio en Medua, die later bij het autonome
Albanië moeten komen, in- het bezit van de twee
staten konden blijven.
Koning Nikolaas gaf het volgende antwoord
Ik heb geen opdracht van mijn bondgenooten
hierover een verklaring af te leggen. Persoonlijk
kan ik echter heden reeds verklaren, dat het
ondenkbaar is, dat Medua en Alessio niet bij het
koninkrijk Servië zouden ingelijfd worden en dit
te meer, omdat, nu Turkije niet meer bestaat,
ook Albanië ophoudt autonoom te zijn. De koning
voegde daaraan toe, dat hij de verklaring van den
Oostenrijkschen gezant als niet gegeven beschouwde.
Na den Oostenrijkschen gezant verscheen de
Italiaansche en legde dezelfde verklaring af. De
geen woord te verraden. Met den dood zult ge
liet boeten als ge het doet."
„Wat doen we nu met het kruit?"
„We zullen een helsche machine maken. Je
zult zien die is prachtig."
En Daniël en Samuel begonnen werkelijk een
machine te vervaardigen. Een stuk looden pijp
dat zij in de oude fabriek vonden en een leege
ton waren de hoofdbestanddeelen der machine.
Samuel was zeer handig; hij wist hoe patro
nen gemaakt werdendat had hij van zijn
vader afgezien ook was hij er bijgeweest, toen
op het veld de ratten door middel van kruit
damp uit hunne holen werden gejaagd. Daniel
hielp hem, zooveel hij kon.
„Je zult eens zien hoe het knalt en hoe de
menschen schrikken. En Oberdieck ergert zich
dood. O, het zal zoo leuk zijn."
Zij genoten reeds de voorpret.
„En weet je," zeide Daniël, „wat we ook nog
kunnen doen
„Nu, wat dan
„De bloemenspreuken, die we moeten over
schrijven, schrijven we alle verkeerd."
„Dat zou ik ter wille van Gerda niet doen."
„'t Is ook niet om Gerda te plagen, maar
om dien zwarten Kertweil, dien kan ik niet
uitstaan."
„En Oberdieck moet de bouquetjes er voor
makenhet is zijn verdiende loon als allen er
om lachen."
Daniël en Samuel waren van plan op deze
koning zeide De Italiaansche regeering zal de
liefde en de sympathie van Montenegro en haar
eigen nationale belangen te kort doen, als zij
verlangt dat Montenegro afziet van operaties tegen
Alessio en Medua. Naar Europa zelf erkent, be
staat de status quo niet meer. Bovendien, Italië
is tegenover Oostenrijk-Hongarije, wat Albanië
betreft, niet gebonden."
Er is vroeger ook reeds gemeld, dat de Balkan
staten absoluut tegen de autonomie van Albanië
zijn.
Een bericht van de »Reichspost" van een voor
naam katholiek Albanees uit den omtrek van
Alessio dat over Triëst is verzonden, zegt het
volgende De Montenegrijnen waren tegen Alessio
opgerukt, maar konden dit niet innemen. Zij
leden tegen de Miridieten, die zich met de Turk-
sche troepen vereenigd hadden, zware verliezen.
De Montenegrijnen werden gedwongen hun stel
lingen aan de Drin tusschen de dorpen Kakaric en
Kukli te ontruimen en zich tot op de Bojana
terug te trekken. De Miridieten en Dibresen zijn
Zeer verontwaardigd, dat de Montenegrijnsche
troepen bij het dorp Kukli eenvoudige Albanee-
sche boeren hebben aangevallen.
De Serviërs.
De Servische kroonprins Alexander, die na den
slag bij Koeraanowa, waar hij vijftien uur aan
een stuk in den regen moest zijn, een aanval van
griep heeft gehad, heeft het leger voor Monastir
verlaten, waar de Turken nu op Macedonisch
gebied hun laatste verzet bieden. Men verwacht,
dat de Turken zich vinnig zullen verdedigen, in
de eerste plaats omdat zij over een sterke troepen
macht beschikken, en in de tweede plaats, omdat
Zekki-pasja, Fethi-pasja, Djzawid-pasja, Kaja-pasja
en Said-pasja, naar men zegt, een laatste poging
zullen doen, om den krijgsmansnaam te redden-
Volgens geruchten, heeft de stad aangeboden om
zich over te geven, op voorwaarde dat de Tnrk-
sche troepen zouden mogen aftrekken. De Kroon
prins heeft dit nadrukkelijk geweigerd.
Allerlei nieuws.
Een Central-'News-teleg'ram meldt, dat er te
Tsjallalcizja moer dan 2000 gevallen van cho
lera onder de Tnrk'sche troepen zijn geconstateerd.
Danef, de president van de Sobranje, is te
Sofia teruggekeerd.
De termijn, die toegestaan is aan Grieksche
schepen met graan om uit de Zwarte Zee te ver
trekken, eindigt 19 November.
Be koning van Servië zal eerst over 10 dagen
te Belgrado terugkeeren, daar hij te Uskub een
groote godstdienstoefening ter gelegenheid van
het patroonfeest van Tsaar Duschan van Servië
wil bijwonen.
De Mirditenvorst prins Bib Doda wordt uit
Rome te Antivari verwacht, om met den koning
van Montenegro te beraadslagen over de houding
van Montenegro ten aanzien van de autonomie
van Albanië.
DUITSCHLAND.
Vrijdagavond 22 dezer wordt de Duitsche kei-
wijze hunne bijdrage te leveren tot het welsla
gen van het feest. De privaatonderwijzer, die
nu met de vacantie uit de stad was, had reeds
dikwijls gezegd, dat er in beide jongens een
„duivels" grappige aard stak men stoorde zich
echter niet aan zijne opmerkingals hij er nu
geweest was, zou hij tot zijne groote voldoening
kunnen beleven, hoe waar zijne bewering om
trent de karakters der jongens wasjammer dat
hem dit genot thans was ontzegd.
De bewoners van den papiermolen waren
zeer blij in den student Kertweil een ceremo
niemeester voor hun feest gevonden te hebben.
Deze stond hun in veel dingen met raad en
daad ter zijde. Aan hem zou men de leiding
overlaten van het bal en de amusementen,
terwijl mijnheer en mevrouw van Horn het
oudere gezelschap aangenaam zouden bezig
houden.
Dit was de reden waarom Gerda en Louis
Kertweil dagelijks bij elkander kwamen en na
tuurlijk spoediger goede vrienden werden dan
anders in gewone omstandigheden mogelijk
ware geweest- Hij voldeed aan al hare wen-
schen en -trachtte haar in hare kleine liefheb
berijen aan te moedigenhij vond alles goed
wat zij voorstelde en sprak haar nooit tegen,
zelfs dan niet als zij tegenspraak verwachtte.
Wordt vervolgd.)
flOOOsknöO
b\j
b\j
