Staten-Generaal.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
van dr. A. C. M. Schaopman, President van bet
AmTsbdsschoippel'ijk Seminarie te Rijsenburg, met
betrekking tot deze twee vragen:
•to. Is door het Besluit van Paus Pius X
van 2 Juli 1911, genaamd „Supremi Disciplinae"
de 2de Paaschdag" als feestdag voor de Roomsch-
Katholieke. Kerk afgeschaft?
Öo. Is dit Besluit voor alle R^omseh-Katlioilie-
ken igeldand?
Naar aanleiding1 der dopr dr. Schaepmavt g&
geven uitvoerige! historische en dogmatische toe
lichting, die hem leidde tot onvoorwaardelijk 1k-
vestigtende beantwoording der beide gestelde vra
gen. heeft de Centrale Raad, bij uitspraak van
gister, de uitspraak van den Rotterdamsc hen Be-
roepsraad gehandhaafd. Door dit college is dus
thans uitgemaakt, dat de tweede Paasehdag (en
derhalve ook de tweede Pinksterdag en de tweede
Kerstdag), niet meer is een algemeen erkende
Christelijke feestdag.
Hot belangrijke gevolg dezer uitspraak is, dat
alle krachtens de bepalingen der Ongevallenwet
schadeloos gesteldein hunne uitkeering voortaan
ook over genoemde drie dagen zullen hehooren
te ontvangen, althans tot tijd en wijle, dal de
in uitzicht gestelde wet de gelijkstelling dier da
gen met de Zondagen en algemeen erkende Chris
telijke feestdagen zal- hebben uitgesproken.
(Tijd.)
De Openbare Leeszaal.
Wij vernemen dat door een lid van den Ned.
R. K. Volksbond een voorstel bij het hoofdbestuur
is ingediend, strekkende om de afdeeling Haarlem
zich te doen uitspreken tegen de voorstellen tot
oprichting van een Openbare Leeszaal te Haarlem.
Het voorstel zal eerst behandeld worden in een
vergadering van het hoofdbestuur.
De ambulance in Bulgarije.
Het hoofdcomité van het Ned. Roode Kruis
ontving gisterochtend het volgende telegram, ge-
dagteekend 9 December, vun het hoofd der am
bulance in Bulgarije, dr. Sikemeier
Gisteravond aangekomen te Tsjorloe. Ons wacht
veel werk. De reis is zoo moeilijk, dat uitzending
van reserve-personeel volstrekt onmogelijk is.
W ater verontreiniging.
In een los bijvoegsel van de den 10 December
verschenen allevering '12 der 2e jaargang van het
maandschrift Water, Bodem, Lucht", is opge
nomen een bijdrage, getiteld »Het wetsontwerp
tot wijziging en aanvylhug der Hinderwet en de
Staaisbegrooting van i.913." De schrijver van
dat stuk verneemt, in enkele artikelen van die
Staatsoegiooting, met name in art. 157 van
Hoofdstuk X, Landbouw, Nijverheid en Handelen
de art. 3d en 35 van Houtdsr.uk V Binneuland-
sche Zaken, aanwijzingen te vinden, als zoude de
regeering er van overtuigd wezen, dat haar denk
beelden over de wijze waarop waterverontreiniging
moet gekeerd worden, door de Volksvertegen
woordiging gedeeld worden. Het wetsontwerp
tot wijziging der Hinderwet toch is in hoofdzaak
tegen waterverontreiniging gericht, en eerst
onlangs in OotoDer verscheen de Memorie
van Antwoord op het in April 191Ü uitgebrachte
Voorluupig Verslag. By die memorie is een ge
wijzigd wetsontwerp gevoegd.
Door vergelijking van het in 1909 ingediende
wetsontwerp, met het nu verschenen, maakt de
schrijver duidelijk, de veranderingen, welke in
de zienswijze der regeering blijken gekomen te
zijn hij vestigd er de aandacht op, hoe in som
mige opzichten het wetsontwerp van 1912 nog
ten acuter staat Dij zijn reeds hoogst gebrekkigen
voorganger, en geett aan het slot van zijn artikel
de gronden aan, van zijn vermoeden, alsot dit
nog met aangenomen wetsontwerp reeds thans
zijn invloed doet gelden.
Rij de bespreking van het wetsontwerp van
1912, vindt de scnijver gelegenheid, er op te
wijzen, hoe de regeering vrijwel doof is gebleven
voor alle verzoeken, in deze aangelegenheid door
belanghebbende industrieele en andere vereeni-
gingen gedaan, en hoe het standpunt van ambte
lijke overheersching ook nu weder aan den dag
treedt.
Het uitvoerige artikel behandelt de voornaamste
grondslagen dezer regeling en is met het oog
op de behandeling der Staatsbegrooting van
dadelijk groot belang.
Nat. Bond van R. K. Soc. Prop.-Clubs.
De jaarvergadering van den Nationalen Bond
van R. K. Sociale Propaganda-Clubs is bepaald
op Zondag 12 Januari, des n.m. 1 uur, in het
gebouw van den R. K. Volksbond te Amersfoort.
Tentoonstelling 1913 te Sittard.
Bij beschikking van den Minister van Land
bouw, Nijverheid en Handel is bepaald, dat de
van 26 Juni tot en met 10 Juli 1913 te Sittard
te houden /Tentoonstelling 1913 Sittard" zal zijn
eene van Staatswege erkende internationale ten
toonstelling in den zin van art. 8 der Octrooiwet
1910 (Staatsblad no. 313).
Plan 1913.
Het Iiaagsche comité voor de luisterrijke vie
ring van het eeuwfeest van Neerlands Onafhan
kelijkheid in '1913 werkt ijverig voort aan de
voorbereiding van de feestelijkneden.
Dezer dagen zijn aan de huizen der ingeze
tenen de ïnschrijvingsbiljetten bezorgd, waardoor
het comité de noodige financieele kracht hoopt te
zullen verkrijgen ont inderdaad op luisterrijke
wijze het gedenkfeest te kunnen vieren. Het
comité verzoekt dringend alle ingezetenen, de taak
van het comité te vergemakkelijken door nog niet
afgehaalde biljetten ten spoedigste ingevuld te
doen toekomeu aan den algemeenen penning
meester, deu heer E. Edersheim Bzn.
Ook is de subcommissie uit het hoofdcomité die
de zorg voor de voorbereiding van den historischen
optocht op zich heeft genomen zoover met haar
arbeid gevorderd dat de teekeningen, voor dien
optocht vervaardigd door den kunstschilder A. M.
Luijt. en voor den daaraan verbonden allegorische
optocht, vervaardigd door den kuutschilder Jan
Franken, zullen wordan tentoongesteld in de
kunstzalen ïPulchri Studio" en wel voor genoo-
digden op Woensdag 11 December en op Don
derdag 12 December tot en met Vrijdag 20 De
cember voor het publiek.
Mochten besturen van vereenigingen of corpo
ration deze teekeningen wenschen te bezichtigen,
dan zal het comité hun daartoe gratis de gele
genheid geven.
Het schilderkundig genootschap »Pulchri Stu
dio" dat zijn zalen kosteloos ter beschikking van
het comité heeft'gesteld voor deze tentoonstelling,
heeft aanspraak op een woord van waardeering
voor dezen belangloozen steun aan het streven
van het comité verleend.
Vanwege de Vereeniging tot bevordering van
het vreemdelingenverkeer zijn thans ook een aan
tal ingezetenen uitgenoodigd, buurtcommissiën te
vormen ter versiering der straten tjjdens de her
denkingsfeesten. Slaagt dit plan, dan zal hierdoor
aan de viering, door het comité voorbereid, nog
grooter luister worden bijgezet.
EERSTE KAMER.
De Eerste Kamer der Staten-Generaal heeft in
haar gisteren gehouden vergadering goedgekeurd
de wetsontwerpen betreffendede bevoegdheid
tot toetreding tot het tractaat nopens Marokko;
4 naturalisatie-voordrachten, te zamen 64 ont
werpen de grensregeling tusschen de kantonge
rechten Schoonhoven en Ridderkerk tegen
alle welke in de afdeelingen geen bezwaar be
stond.
De naturalisatie-ontworpen hadden betrekking
op Menahem S. Bendelai en 12 anderen J. M.
H. Derrez en 15 anderegT. H. H. Silvertant
en 13 anderen E. H. Silvertant en 20 anderen.
De vergadering is vermoedelijk verdaagd tot
Vrijdag 27 December, 's nam. 2 uur.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Dinsdag 10 December.
De algemeene beschouwingen over de S t a a t s-
begrooting worden hervat.
De heer Helsdingen vroeg eenige rectifi
caties van gisteren door hem genoemde cijfers.
De heer Roodhuyzen wijst er op, in hoe
veel vriendelijke tegemoetkoming van de linker
zijde het ministerie-Heemskerk zich bij zijn op
treden heeft mogen verheugen. Men vreesde een
nieuw Kuyper-bewind en zelfs aan de rechterzijde
bestond die vrees. In weerwil van die gunstige
omstandigheden kan de rechterzijde voor dat mi
nisterie nu niet meer in geestdrift geraken. De
groote grief vun spr. is, dat het kabinet zich-zelf
niet kan blijvendat het steeds voor het macht
woord van dr. Kuyper heeft gebogen.
En wat de coalitie alleen nog maar bijeenhoudt,
het is de schoolstrijd. Op verschillende punten van
het regeenngsbeleid oefent spr. kritiek.
De heer Van Veen verdedigt de rechterzijde
tegen het verwijt van gemis aan belangstelling in
en afwezigheid bij de beraadslaging der Kamer.
Stemmingen.
Aan de orde komen nu de moties, verband
houdende met de regeling van de positie der
departem entsambtenaren. De 4 moties-
Ter Laan c.s. en de motie-Patijn worden alle
verworpen.
De artt. 2 en 3 van hoofdst. X, de artt. 2 en 3
van hootdst. Ill en art. 3 van hoofdst. IV der
staats begrooting voor 1913 worden daarna z.h.s.
aangenomen.
Hoofdstuk III (Buitenlandsche zaken) wordt
met 71 tegen 5 stemmen, hoofdstuk IV (Justitie)
z.h.s. aangenomen.
Staatsbegrooting.
De algemeene beschouwingen worden hierna
hervat.
De heer Van Karnebeek bespreekt de
houding van de overheid tegenover de vakveree-
nigingen van ambtenaren, die in dienst van den
staat zijn. Meer in het bijzonder doet hij dat in
verband met de vloot.
De heer Middelburg erkent, dat bij het
opmaken van de balans belangrijke posten als
onafgedaan geboekt zullen worden. Het kabinet
heeft bij de vele deugden, die het heeft, nl. niet
die van tijdrekenkunde. Spr. hoopt, dat het kabi
net met een nieuwe Kamer de verzekeringswetten
tot stand kan brengen. Wat de Tariefwet betreft,
daarmede zou Nederland het voorbeeld van de
geheele wereld volgen, behalve van Engeland.
Spr. prijst het Kabinet, doch is teleurgesteld,
dat zelis nog geen poging gedaan is om een
nieuwe Zondagswet in te dienen. Dankbaar is hij
echter voor wat het Kabinet op onderwijsgebied
gedaan heeft. Doch nog meer zal tot ontwikkeling
van het bijzonder onderwijs gedaan moeten wor
den. Spr. roert dan nog eenige onderwerpen in
verband met de grondwetsherziening aan en
constateert voorts, dat ten aanzien van de bezet
ting van de staatsambten nog steeds wanverhou
dingen beslaan.
De financiën zijn gunstig, maar de defensie
uitgaven zullen moeten stijgen en daarom zal een
goede keuze moeten worden gedaan uit indirecte
belastingen. Tegenover de vrijzinnige concentratie
zal, meent spr., de coalitie pal moeten blijven
staan. Er is nog tijd genoeg om de wonde" van
Ommen te helen.
De heer Duymaer van Twist schrijft de
onvruchtbaarheid op het gebied der sociale wet
geving toe aan de deloyale houding van de lin
kerzijde.
De heer De Beaufort critiseert het regee-
ringsbeleid, hetwelk aanleiding geeft tot bezorgd
heid.
Woensdag-ochtend voortzetting.
Weerbericht
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 11 Dec. 1912, medegedeeld
door het Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 772.2 te Horta.
Laagste barometerstand 719.5 te Seydisfjord.
Verwachting tot den volgenden dagtoenemen
de tot krachtigen, tijdelijk stormachtige zuidelijke
tot zuidwestelijken wind, betrokken tot zwaarbe
wolkt, regenbuien, zelfde temperatuur.
Gemeenteraad.
Aan de leden van den Gemeenteraad is mede
gedeeld, dat, in verband met nog hangende enuer-
banotelingen met het Gemeentebestuur van Rot
terdam inzake de electriciteitsleveiring, waarvan
de beëindiging dezer dagen wordt tegemoet ge
zien, tie raadsvergadering, welke belegd zou zijli
tegen Dinsdag 17 dezer, is uitgesteld tot Vrijdag
20 dezer.
In afwachting van het resultaat van bedoelde
onderhandelingen wordt het omtwerp-oontract van
bet. Gemeentebestuur van Rotterdam rneit de wijzi
gingen daarin tot heden gebracht, nu gedrukt en
aan de leden toegezonden.
Gelijk gezegd, wordl over een wijziging op
een belangrijk punt nog onderhandeld. De uitslag
uaaivan zal den leden worden bekend gemaakt,
zoodra de onderhandelingen zijn af gel oo pon.
Burgertuinen.
B. en W. zeggen in een schrijven aan den
Raad
Door Uwen Raad is in 1909 eon proef geno
men met arbeiderstuinen die bewezen heeft dat
ciiOior het beschikbaar stellen van stukjes grond
voor het telen van groenten ctaor werklieden in
een behoefte is voorzien.
Thans komt de Commissie voor het Grondbe
drijf, en zulks op aandrang van ingezetenen, inet
het voorstel om ooik ten behoeve van meerge-
g'oeden grernd beschikbaar to stellen onder den
naam „Burgertuintjes." 1
Het doel is hier minder gelegenheid te (geven
tot het kweeken van giroenten voor eigen gebruik,
maar meer het verschaffen van oein ontspanniags-
plaats.
De voorwaarden van verhuring1 dienen aan ook
zeer vrijgevig te zijn. Aanvankelijk .s hel, de
bedoeling geen andere beperking' in het gebruik
aan te leggen dan deze, dat ten minste (4 deel
als siertuin moet worden aangelegd en zelfs vrij
heid te laten daar prieeltjes ad. te maken.
Op de hierbijgaande schets is aangewezen het
stuk grond liggende nevens den Frankclandschn in
dijk en het pad dat langs de ijsbaan loopt.
'Dat stuk grond wordt door hout-aanplant, zoo
danig verdeeld, dat 15 stukjes open grond te
verhuren 'Overblijven, die ieder 500 M2. groot
zijn en ten minste aan 3 zijden door strookjes
bosch zijn ingesloten.
(Op deze wijze wordt voor ieder tuintje een
zekere vrijheid verkregen, beschutting gegeven en
een achtergrond geschapen.
De Commissie voor het Grondbedrijf wil deze
stukjes grond verhuren tegen f 12.per1 jaar.
Het geheele terrein, waarvan de huurder is
overleden en dat overeenkomstig' de huurvoor
waarden uit'de huur genomen kan worden, is
groot 1.25 H.A.
Volgfens het ontwerp' wordt het verdeeld in
3400 M2. bosch, 1000 M2. pad en 15 tuinen.
Die kosten van aanleg en verkaveling zijn ge
raamd op f250.
De tegenwoordige huur was f95.
Van de 3400 M2. bosch is de opbrengst per
jaar te stellen op f25.
De huur der tuinen op' 15 X f 12.f 180,
Van deze opbrengst van f 205.moet voor
onderhoud ongeveer f 30.pier jaar worden afge
trokken, zoodat f 175.overblijft of f 80.meer
dan de gewione verhuring bedroeg.
Wij verzoeken U machtiging te geven lot hel
nemen van een proef in de aangegeven rich
ting.
Blijkt, dat ook hier in oen behoefte vjczien
wordt, dan zou tegen het volgend jaar aan hel
plan uitbreiding' geigieven kunnen w;orden.
Door den Makelaar S. C. van Waal
wijk van Doom, alhier, werd ons medegedeeld,
dat in het pand aan de Schie no. 1, kadaster
sectie B no. 1320, behoudens door het gemeente
bestuur te verleenen vergunning ingevolge de
Hinderwet, gevestigd zal worden eene fabriek van
piano-, orgel- en harmonium-toetsen va,n de Hol
la nasche Klavierfahriek.
Heden-morgen omstreeks half elf
is een beladen bespannen vrachtwagen van de
firma H. Jansen Co aan de Noordvest door
midden gebroken.
De koetsier viel achterover, doch kwam zonder
letsel op eenige zakken terecht.
Hoogwater te Schiedam: Donderdag
12 Dec. v. m. 6.17 n. m. 6.28.
..-ü'jiüH'üa!.
Obstructie in de Middelbare Kolo
niale Landbouwschool. Men meldt ons
uit Deventer
Eenige leerlingen van de Middelbare Koloniale
Landbouwschool hebben dezer dagen op eigen
aardige wijze uiting gegeven aan hun misnoegen
omtrent de uitvoering, welke wordt gegeven aan
de reglementen, geldende voor de regeling dei-
lessen aan die school.
Een aantal leerlingen wenscht, dat de studie
aan de school zoo vrij mogelijk zij, terwijl ander
zijds de directeur de stelling handhaaft, dat de
leerlingen, wier leeftijd grootendeeis varieert tus-
16 en 19 jaar, zich moeten onderwerpen aan
maatregelen van orde en tucht betrekkelijk wil
lekeurig lessenverzuim, huiswerk en rapport aan
ouders en hoofden van gezinnen, bij welke de
leerlingen inwonen. Daarbij komen dan nog grie
ven van gelijksoortigen aard, waarbij de leerlin
gen meenen, dat zij moeten gehoorzamen aan
bevelen, die voor hen van te kinderachtigen aard
zijn.
Zoo verkozen de leerlingen zich o.m. niet te
storen aan de mededeeling der schooldirectie, dat
zij niet wilde erkennen het wonen op kamers",
doch zich op het standpunt stelde, dat de jonge
lieden bij familie in den huiselijken kring behoo-
ren te worden opgenomen.
Met deze zienswijze der directie stemden bijna
alle ouders der leerlingen in, op twee na, terwijl
enkele andere ouders tot hun leedwezen erkenden,
in dezen niets aan den zin van hun zoon te kun
nen veranderen.
Nadat de leerlingen zich eerst hadden bepaald
tot het toonen van hoogst irriteerend lijdelijk
verzet tegen de schooldirectie, heeft een viertal
hunner iets anders bedacht om den directeur on
aangenaam te zijn, door zich in den nacht van
Zaterdag op Zondag door inbraak toegang tot de
school te verschaffen en daar verschillende bal
dadigheden uit te halen, b.v. door het hijschen
van een koeienschedel aan een vlaggestok, het
zetten eener ledige champagneflesch op den
schoorsteen van het dak, het naar buiten brengen
van allerlei schoolmateriaal, enz. Dit alles geschied
de in een zeer vroolijke stemming na een duch
tige fuif.
Aan de vier dapperen is tijdelijk de toegang
tot de lessen ontzegd, in afwachting van verdere
beslissingen van autoriteiten te nemen met betrek
king tot hun verder schoolbezoek.
Het geheele geval, waarvan natuurlijk allerlei
overdreven lezingen de ronde zullen doen, is slechts
teekenend voor de omstandigheid, dat een aantal
der leerlingen zich niet willen zien terechtgezet,
zooals het jongelui van hun leeftijd toch nog altijd
gevoeglijk kan passen, maar die vrij en frank aan
de Middelbare Koloniale Landbouwschool student
willen zijn.
De politie heeft de zaak in onderzoek, voor
zoover door de betrokken leerlingen strafbare
feiten zijn gepleegd, ook omdat een der leerlingen
zich Zaterdagnacht aan ernstig verzet tegen de
politie heeft schuldig gemaakt, toen hij naar het
politiebureau werd overgebracht. (Tel.)
Ongelukken. Gistermorgen had, naar het
„Rbla." meldt, ,op de zamdsteenfabriek te Rhenen
een ongeluk plaats. Bij' het afgraven van zamo
stortte een groote massa, naar beneden en wer
den twee werklieden daaronder bedolven. Een
hunner, A. van Soest, werd levenloos te voor
schijn gehaald, de ander bekwam weinig letsel.
Van SiOest laat een weduwe met Kinderen ach
ter.
Te OostbuTg is, naar de „N. R. Ct." meldt,
Maandag de 21-jarige J. B., bij den landbouwer
M. in een hooivork gevallen, die hem aiep in 't
onderlijf drong. Hijl isi kort daarop overleden.
De metselaar A. P. is Maandagavond leven
loos opgehaald uit de watering, waarlangs het
Sluispad te Leiden loopt. Waarschijnlijk is hij
reeds Zondagavond verdronken. De algemeene
gedachte is, dat de sterke drank er niet on
schuldig aan is.
Te St. Jansteen is, naar het „Vad." meldt, de
64-jarige ongehuwde vrouw bij 't water schep
pen uit een vaart, daarin gevallen en levenloos
opgehaald.
Zekere II. M. van Hulsberg, in dienst bi;1 den
landbouwer J. v. C. had, naar de „L. K." meldt,
het ongeluk, onder eene zwaar beladen ka,r te
geraken. De dood trad bijna onmiddellijk in.
Maandagmorgen omstreeks negen uur viel
de machinist H. Swjnnen, van do stoompannen-
fabriek Schilberg, te Echt, vau een hoogte van
pl.m. 4 meter op den grond, waardoor hij ver
moedelijk schedelbreuk bekomen heeft. Geeste
lijke en geneeskundige hulp' was spioedig aan
wezig. Zij'n toestand is bedenkelijk en van dien
aard, dat hij niet vervoerd mag worden en thans
verpleegd wordt aan de fabriek aldaar.
Mem seint uit Valkenburg1 aan het „Hsgez.":
De landbouwersknecht M.. geraakte oader 'n
kar en was op slag dood.
Diefstal. Een kantoor uit Roosendaal zond
naar Biervliet een brief met f 5000 aan een agent
van een suikerfabriek. Bij de ontvangst was da
inhoud slechts f3000. De brief was gaaf en on
geschonden. De afzender heeft de nummers der
biljetten aangeteekend, zoodat die der vermiste
ook bekend zyn. De politie doet onderzoek.
(Middelb. Ct.)
