Dagblad voor Schiedam en
f
finn °\:r f en rr fiii
De oorlog op den Balkan.
Gratis Ongevallenverzekering
Een avontuur iu een slaap-salonwageu.
35ste Jaargang.
Maandag 16 December 1912
No. 10500.
overeenkomstig op de polis vermelde voorwaarden.
Buitenlandsch Nieuws.
FEUILLETON.
BureauBoterstraat 50. Telef. 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ1.50, per week 12 cent, per maand
50 ct., iranco p. post f 2.p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
Advertentiën: Familieberichten 20 ct. per regelHandelsadvertentiën
16 regels 92 ct.elke regel daarboven 15 ct. 3 maal plaatsen wordt 2 maal
berekend. Ingezonden mededeelingen 35 ct. p. regel. Speciale conditiën voor
herhaaldelijk adverteeren.
bii pnnn b«
levenslange I i 11 verlies van
geheele /[lil een hand,
invaliditeitB t,Ü U voet of oog I U U B I U U een duim
De verzekering wordt gewaarborgd door de Hoilandsche Algemeene Verzekeringsbank, gevestigd te Schiedam.
by
dood
bü
verlies van
eiken ande
ren vinger.
De Militaire maatregelen van
Oostenrijk.
Reuter seint uit Parijs.:
In een uitvoerig telegram uit Ujvidet (Duitsch
Neusatz) aan de »Journal", worden interessante
bijzonderheden medegedeeld over de Oostenrijk-
sche mobilisatie. Oostenrijk mobiliseert in koorts
achtige haast zijn geheele strijdmacht. Alle
bruggen en tunnels worden door militairen be
waakt en op alle stations in Galicië worden zelfs
de sneltreinen op 'n zijspoor gebracht, teneinde
honderdtallen recruten-transporten te laten pas-
seeren.
De 16 corpsen, waaruit het Oostenrijksch-
Hongaarsche leger bestaat, zijn verdubbeld en
sommige zelfs verdrievoudid. Bij de legercorpsen
aan de grens zijn vijf van van de zes lichtigen
onder de wapenen. Op het oogenblik schat men
het leger, dat gemobiliseerd is, op 800.000 man.
Een derde daarvan is in afdeelingen aan de
verschillende grenzen verspreid en circa 200.000
man staan aan de Servische grens.
De mobilisatie is in anderhalve week tot stand
gekomen door middel van persoonlijke oproepingen
en wordt nog voortgezet. De mobilisatie is zoo
volkomen, dat sommige groote fabrieken in de
omgeving van Boedapest en Szegedin stop gezet
zijn tengevolge van gebrek aan werklieden, ter
wijl ook in belangrijke steenkolenmijnen, als die
van Salgo-Farjan, de werkzaamheden voor s/4
gestaakt zijn. Gebrek aan steenkolen doet zich
reeds gevoelen. De mobilisatie van de vloot
volgt.
Een buitengewone bedrijvigheid heerscht sedert
drie weken te Pola. De oorlogsschepen hebben
steenkolen ingenomen. Alle vroeger toegestane
verlooven zijn ingetrokken en de equipages terug
geroepen. De verdediging van den Donau is
verzekerd door een flottielje van 9 monitors, die
tusschen Ujirdek en Semlin voor anker liggen.
Aan de vijf grenzen worden alle paarden gere-
quireerd. De legerintendance heeft 8UUU vracht-
automobielen besteld. Het eerste hospitaalschip
voer gisteren op klaarlichten dag den Donau af,
om zich bij de monitor-flottielje te voegen. Een
tweede wordt in gereedheid gebracht.
De O ostenrijksch© gez a n t te Ce ttinj e
teruggeroepen.
Een Reu ter-telegram uit Cettinje, meldt:
De. Oostenrijksche gezant is teruggeroepen. Men
schrijft dit vertrek toe aan het feit, dat, graaf
Berchtold den gezant zou willen raadplegen over
de instructies, aan den Oostenrijkschen gezant
inzake de Londensche conferentie te geven.
De Grieken
zetten den strijd tegen de Turken nog steeds voort.
Een telegram uit Athene d.d. 15 dezer geeft
©enige bijzonderheden van gevechten in de huurt
i)
Reisontmoetingen en reisavonturen zijn dikwijls
verhaald, dat is waar, maar een werkelijk origi
neel voorval behoeft daarom niet doodgezwegen te
worden.
Het was op mijn laatste reis naar Weenen.
Toen ik te Berlijn van mijn besproken plaats in
de sleeping-car bezit nam, vond ik er reeds een
reisgezel. Deze had zich al huiselijk ingerichthij
had de laarzen voor een paar geborduurde pan
toffels en den hoed voor een Schotsche muts ver
wisseld het kleine tafeltje, dat straks in een
trap zou veranderen, tot het beklimmen van de
bovenste bedden dienende, was met verscheidene
voorwerpen belegd. Ik onderscheidde onder ande
ren een bierglas met geschilderd deksel, een ge-
bronsden laarzenknecht, een waaier, een photo-
grahie-album en een reusachtigen meerschuimen
pijpenkop.
Deze voorwerpen behoorden intusschen niet tot
het reiscomfort van mijn slaapwagen-kameraad
het waren, gelijk hij mij later mededeelde, ge
schenken, die hij naar Weenen wilde meenemen.
Hij had ze "daar hem zei ven geen tijd meer
overbleef door den huisknecht van het hotel
van Jauina. Een Grie'ksch detachement aldus
Let telegram bezette gisteren ScalapatarmUiia,
een belangrijk punt lusschen het district Samouria
en dat van Janina. De Turken. lieten een aahzieh-
iijke hoeveelheid wapenen en een toestel voor
optische telegrafie achter. De Grielken maait ten
eengisteren in dien strijd bij: Janina, 60 Turken
■krijgsgevangen. De aanval begon om 7 uur des
morgens. De Grieken bestormden met gevelde
bajonet de hoogten van Tetorakis. Do Turken
openden daarop het vuur. In weinige minuten
werden 200 Grieken buiten gevecht gesteld, maar
de Grieken gaven geen kamp en bereikten weidia
de Turksche stellingen, waar een gevecht van
man tegen man begon. De Turken trokken zich
terug, 8 kanonnen van, zwaar kaliber achterla
tend Het Turksche centrum bood tot het vallen
van den avond tegenstand, maar de nederlaag
van den linkervleugel dwong d'e Turken ten slotte
zich over de geheele linie, terug te trekken.
De Griekse he vloot.
Een draadbericht va,n den bevelhebber der
Griefache vloot in de Egeïsche Zee meldt:
Nadat een Turksche torpedojager, ciie Zaterdag
morgen bij den inagmig van de üarüanellen ver
scheen, zich teruggetrokken had, vertoonde zich
tegen den middag de kruiser „Medjidieh", bie het
vi.iu'v opende op de Grieksche torpedojagers „Ston
den i" en „Longi". Toen daarop zes1 andere Griek
sche toirpedobooten zich naar ae „Medjidieh" be
gaven, trok deze zich in ae Dardanellen terug.
Er had een hevig© kanonna.de plaats.
D a n e f,
de president van het Bulgaarsche Sobranje werd
gister-ochtend te Parijs door Poincaré ontvangen.
Het onderhoud duurde ongeveer een uur.
Danef zou des namiddags een onderhond met
den Russischen gezant hebben gehad en om 4
uur weder naar Londen zijn vertrokken.
In een interview met een redacteur van de
Parijsche »Temps" zeide Danef, dat Bulgarije op
de conferentie te Londen wat betreft Adrianopel
niet zal toegeven. Het is bereid, indien Turkije
weigert de stad te ontruimen, den oorlog met
versche troepen opnieuw te beginnen. De bond-
genooten hebben voor de Adriatische kwestie en
die der eilanden, wederkeerige hulp beloofd. Zij
zijn bereid met inschikkelijkheid de opvattingen
te bespreken, die de verschillende mogendheden
zouden kunnen formuleeren. Indien geen mede-
deeling der mogendheden aan de bondgenooten
gedaan wordt, dan zullen deze Turkije vragen
aan hun eischen voldoening te schenken. Wat de
finantieele kwestie betreft, zullen de bondgenooten
een oorlogsschatting eischen en in principe toe
stemmen een aandeel in de Turksche schuld te
aauvaarden.
Aangaande den Balkanbond zeide DanefjWij
hebben nimmer van eenige mogendheid raadge
vingen ontvangen en nog veel minder aansporin
gen. Wij hebben onze besluiten onafhankelijk onder
elkaar genomen. Wij hebben gemeend in het
belang van den algemeenen vrede van Europa te
laten inkoopen en was juist bezig den smaak
van zijn Berlijner boodschapper te bevitten, waarbij
hij de bemerking niet kon weerhouden, dat hij
»die dingen te Weenen veel goedkooper en fraaier
had kunnen koopen." Ik kon niet nalaten Berlijn
ten koste van diens huisknecht in bescherming
te nemen en hem voor toekomstige gevallen den
raad te geven, de reissouvenirs dadelijk op den
dag der aankomst te koopen.
Na deze gedachtenwisseling stokte het onder
houd, om eerst kort voor Dresden weer in gang
te komen. Mijn reisgezel pakte zijn geschenken,
nadat hij ze herhaaldelijk van alle kanten hoofd
schuddend bezien had, stuk voor stuk voorzichtig
in en leunde daarop in een hoek. Zijn uiterlijk
was niet zeer sympathiek; hij zag er niet gezond
uit; zijn ongeveer zes voet hooge gestalte was
grof en mager en de lange vingers, die een groote
behendigheid in het sigaretten draaien verrieden,
waren aan de toppen geel aangerookt. Zijn blik
had iets schuws; ik voelde hem op mij rusien, en
als ik hem ontmoeten wilde, ontweek hij mij.
Ik voelde de behoefte wederom een paar woor
den tot hem te richten, eenigermate om mij de
overtuiging te verschaften, dat ik tegenover een
reiziger zat, die niets kwaads in zijn schild
voerde.
Ik maakt hem opmerkzaam op de visitatie der
grensbeambten, die wij in Fetchn te verwachten
hadden. Dat scheen hem eenigszins te verontrus
ten nadat hij echter iu de coupé om zich heen
gezien had, zeide hij slechts »ik weet al raad, ik
geef mijn geschenken niet aan, zij kosten my
handelen, door met eigen kracht de liquidatie van
de Oostersche kwestie voor te bereiden. In geen
enkele hoofdstad heeft men getracht onze politiek
met een hypotheek te bezwaren. Alle groote
mogendheden erkennen in beginsel, dat het doel,
dat wij door den oorlog bereikt hebben, thans in
het vredesverdrag tot uitdrukking moet komen.
Alle Balkan-regeeringen blijven onvervreembaar
aan het bondgenootschap vasthouden.
De toestand.
De „Vo&sische Zeitungi" bespreekt djn interna
tionalen polifieken toestand als volgt:
„Een groote pauzo is ingetreden. Sommigen
meenen, dat het stuk uit is, anderen wachten
op het volgende bedrijf en die laatste schijnen
gelijk te hebben. Achter de coulissen zet Oos
tenrijk zijn mobilisatie voort, die 20 Decem
ber afloopt. Om alle opzien te vermijden heeft
men in Oostenrijk geen algemeene en off:-
ciecle mobilisatie afgekondigd. Volgens ae laatste
informaties zijn niet minder dan zes legercorpsen
reeds volledig gemobiliseerd.
De troepen, die bij deze mobilisatie betrokken
zijn, bestaat uit Galiciërs, Magyaren en Roeinee-
nen
De Tjeschen en de Zuid-Slaven zijn cir piet
onder begrepen, wat te denken geeft.
„Waartoe, dat alles? Alleen om een haven
aan die Adriatische zee? Vele achten het on
waarschijnlijk, dat voor zulk een kleine haven
zoo'n reusachtig leger op de been zou worden
gebracht. Veel meer wordt de opvatting ge
deeld, dat men in Oostenrijk vain plan is Servië
ie doen weten, wie eigenlijk de baas is. Men
schijnt het in Oostenrijk moe te zijn, om voor
den onrustige» Servischen buurman ieder jaar
het leger te moeten mobiliseer©» en daarvoor
honderden millioenen uit te geven. Vooral
aartshertog Franz Ferdinand moet er op aan
dringen, met Servië oens eindelijk een schoont'
lei te' maken. Daarvoor moet keizer Frans Jo
zef oorspronkelijk weinig neiging hebben gevoeld,
maar ten slotte moet hij van de politieke nood
zakelijkheid zijn overtuigd.
In Oostenrijk houdt men bovendien de kwes
tie Prohaska. nog lang niet voor afgeandheld.
In den ministerraad ondier voorzitterschap van
den keizer en in tegenwoordigheid van den
aartshertog-troonopvolger, gehouden, moeten cle
nadere bijzonderheden van de z,aak-Prohaska. op
den keizer veel indruk hebben gemaakt.
Het zwijgen van 't Weener ministerie v.an Bui-
tenlandsche Zaken, doet bovendien de onrast nog
voortdurend toenemen.
In dit verband moet ook de mobilisatie van
Roemenië vermeld worden. Koning Karei heelt
einde October betoogd, dat aller blik op Roe-
menië iS gevestigd en dat zulte in de toe
komst nog meer het'geval zijn. Ditzelfde wordt
thans door alle Roemeensdhe staatslieac.n her
haald.
Roemenië neemt thans tusschen alle mo-
gendheaen de eereplaats in het Europeesehe
al geld genoeg...."
In Dresden verliet ik nog eens den waggon
mijn reisgenoot bleef zitten. Toen ik weer instapte,
leunde hij nog steeds in zijn hoek en terstond
ons vroeger kort gesprek weder voortzettende,
zeide hij »Zij mogen gerust zoeken, bij mij vin
den zij niets." Daarbij lachte hij als een verstokt
misdadigermij was de man hoogst onaangenaam
geworden. Hij scheen intusschen met mijn gezel
schap volkomen tevreden te zijn, want plotseling
begon hij »Het is eigenlijk toch wel recht ge
zellig zoo met tweeën in een coupé. Kunt gij
slapen Ik antwoordde bevestigend. »Hebt
gij een vasten slaap ging de zonderlinge man
voort. Naar waarheid antwoordde ik weder be
vestigend en uit beleefdheid deed ik hem dezelfde
•vragen.
sik heb altijd zulke akelige droomen," zeide
hij, sik droom altijd, dat er brand is, of dat ik
verdrink of er pakt er mij een van achteren vast,
dan begin ik te schreeuwen, en als ik mij-zelven
hoor schreeuwen, wordt ik wakker, dan gaat het
weer voor een uur goed maar de dokter heeft
mij gezegd, dat mij daaronder een beroerte kan
treffen. Hoe het heden gaan zal, weet ik niet
ik reis voor de eerste maal in een slaapwagen."
Deze mededeelingen waren mij juist niet zeer
aangenaam ik ontwierp in stilte een beeld van
den aanstaanden nacht.
„Wel beschouwd is het zeer opmerkelijk," ging
mijn vis a vis voort, sdat men met een vreemde
zoo zorgeloos naar bed gaatwant zie, gij weet
immers niet of ik eigenlyk niet een schurk, een
concert in, en steunend op zijn uitstekendeh
financieel©» toestand en op zijn machtig leg er,
kan het met vertrouwen en trots den loop
der gebeurtenissen afwachten. Want Roemenië
wordt, altijd door klein en groot gevleid. Boe
karest is het centrale punt, voor de Eur>poe-
sche diplomatie: Keizer Franz Jozef zond den
gezant Freiherr van Hützendörff met 'n eigen
handig schrijven na,ar den koning; Tsaar Ni-
colaas II, laat den koning door een Russisch
grootvorst, den maarschalksstaf aanbieden; de
bekende Sobranje-president, Danef, verwijt tij
delijk te Boekarest om met den koning en
de regeering den toestand te bespreken; do
Turksche gezant te Berlijn, Osman Nizami
pasja., wordt door koning Karei in audiëntie
ontvangen en houdt besprekingen met den
Roemeenschen minister-president. Dit alles
wijst op de huidige beteekenis van Rotmenië.
Welk nut zal Roemenië van dit alles hebben?
Daarop is op 't oogenblik nog geen duidelijk
antwoord gegeven. Moreel succes is dan pas
goed als het met daadwerkelijk succes hand
aan hand gaat, maar op dit laatste is thans nog
weinig uitzicht. Het schijnt, dat ae zegevie
rende Balkanstaten het denkbeeld koesteren
Roemenië de bloote ©er over te laten. Dat
kost niets en de Balkanstaten zullen in hun
vuistje lachen, als ze er zoo goedkoop afko.
men.
In Weenen denkt men er anders over. De
-leidende Roemeensche staatslieden zullen wel
weten, dat men in Weenen bepaalde schartever.
goedingen voor Roemenië op het oog neeft. Meer
daarover te zeggen, ware thans den tijd voor-
ui tloopen.
Evenals Oostenrijk-Hong&rijie, mobiliseert ook
Roemenië. Beide zullen zich als het op vechten
aankomt, weten schadeloos te stellen. Het is mo-
die daarop te wijzen, opdat de wereld niet onver
wacht verrast wordt. Maar de allerpijnlijkste ver-
rassing' zou Servië dan ongetwijfeld beleven!"
Zaterdag' had te Londen geheel onverwacht een
conferentie der vier Balkan-missieS; plaats, tee tot
middernacht duurde.
De kwesties, die betreffende de orde der debat
ten ter sprake kwamen, werden in bijzonderheden
behandeld.
Venizelos stelde voor, den Servischen afge
vaardigde, Ncxvakowitsch, die tevens de oudste
in jaren was, tot voorzitter te benoemen. I)it
voorstel werd aangenomen, maar de afgevaar
digden kwamen overeen, dat, indien de Turken
tegen deze regeling bezwaar hebben, de eerste
gedelegeerde, van iedere missie om de beurt het
voorzitterschap zal bekleeden.
Wat den wapenstilstand betreft, werd gecon
stateerd, dat, toen deze geteekend werd, men
den Turken duidelijk mededeelde, bat Grieken
land in ieder geval aan de vredesonderhande
lingen zou deelnemen. De eerste afgevaardig
den der vier missies kwamen eveneens lol een
algeheele overeenkomst, in zake de v re des voor-
misdadiger ben
»Oho 1" antwoordde ik met een hoffelijk gebaar.
Daar keek ik hem aan, en het gelaat wilde mij
in het geheel niet bevallenhoe jammer, dat er
in den trein slechts één slaapwagon is, dacht ik.
De akelige man scheen er genoegen in te vinden
dat onderwerp nog niet te laten rusten. »Wat
zoudt gij doen," zeide hij, »als ik mij op u wierp,
als ik u een met bedwelmend vocht gedrenkten
doek onder den neus hield en u daarna beroofde
Ik kan u ook uit het raampje werpen, geen
mensch verneemt er ooit iets van... ik beroof u,
uw koffer smijt ik er ook uit... in twee minuten
is het gedaan...."
Ik deed mijn best de vreeselijke scherts vroolijk
op te vatten en te glimlachen. Mijn overbuur
zweeg. Ik voelde, terwijl ik naar buiten keek,
dat hij mij herhaaldelijk lang aanzaghet was
alsof hij de ontzettende gedachte in zijn binnen
ste uitwerkte, alsof hij in den geest onze krach
ten meten en den buit schatten wilde.
Eindelijk kwamen wij aan het grensstation.
Een Oostenrijksche tolbeambte drong onze coupé
Binnen. De vreemde opende zijn reistascb, waarin
hij de geschenken had moeten wegleggen, de
tolbeambte knikte en plakte de gereedgehouden
etiket stolvrij" op de tasch.
Ik erken, dat mij het oponthoud op het door
reizigers en spoorwegbeambten öevolkie perron
werkelijk goed deed en ik met gemengde gewaar
wordingen aan den volgenden nacht dacht.
Wordt vervolgd.)
I U U een duimI U U wijsvinger; I U