Verspreide berichten. Binnenland. Stads- en Gewestelijk Nieuws. digien, indien zij maar duidelijk en onbewimpeld wijst op de zijde, ran waar het gevaar1 dreigt: op Frankrijk:. Zeker zijn de omstandigheden op liet Balkan- schiereiland veranderd, in ons nadeel veranderd, zeker zal de machtsuitbreiding' van hejt Sla v isme ons en Oostenrijk dwingen naar de Oostgrens de blikken te wenden. (Maar, als een offer noodig is, gelijk dat het welk men nu vau het Duitsohe v;olk vraagt, dan is het noodig1 man en paard te noemen en dan moet herhaald worden, dat maar van een kant gevaar dreigt van Frankrijk. Nooit is de verhouding' tot oatzen Westelijken nabuur zoo gespannen geweest als heden; nooit is het denkbeeld van revanche openlijker tot uiting gekomen, nooit heeft nren in Frankrijk luider uitgeroepen, dat het bondgenootschapi met Rusland en de vriendschap met Engeland geen ander doel heeft, dan de herovering! van Elzas- Lotharingen. Dit is zoo algemeen hekend, dat zelfs de „Ti mes" het dezer dagten noodig geoordeeld heeft de aandacht te vestigen op dezen voor dien vréde gevaarlijken revanche-lust. Het vuur moge dan ook uitbreken waar het wil, zeker is het, dat wij: met de Franscben den degen zulten te kruisen hebben. Wanneer dit gebeuren zal, kan niemand we ten; maar zeker is het, dat de Fransdhen elke gelegenheid om tegen Duitsehland op te trekken, zullen aangrijpen, zoodra ze maar mét eienig ver trouwen kunnen hopen, door .overmacht der wa pens of ooior ae hulp: van Rusland en Engeland ons te verslaan. In Frankrijk worat alles aangtewena om stem ming' te maken onder da bevolking; nog: nooit is zoo zonder de minste terughouding den haat tegen tie Dnitsdhers onder het volk gezaaid als nu het geval is. Zelfs een blad als de „Temp's" deinst er niet voor terug1, in zijn nummer van 4 Maart de Luit- schers te beschimpen en te belèèdigten, zooals men het tot hiertoe enkel van de zijde der chau vinisten en patriotten a la. Dèroulède gewoon was. [Wacht maar tot zij hun credieten en hun man schappen hebben, als ze dan pok maar half 'ze kér zijn van de hulp van vrienden, dan hebben we den oorlog' ongetwijfeld, tien minste, als wij hun het niet anders lecren en niet ons leger zoo sterk maken, dat hun eens en vooral den lust vergaat ons aan te durven. Dat is het eenigé wat wij', Duitse hers, kun nen doen voor het behoud van den vrede, Want daar ligt. het gevaar en zoo blijft het waar, wat Bismarck' zedde, dat Frankrijk ejus zou aan vallen, op het o-ogenblik, dat bet geloovcn zou, ons te kunnen overwinnen. En nog' iets zullen we doen, gelijk ook Bis marck zou gedaan hebben. Wij zuilen de oor zaken onzer legtervctrsterking' niet verzwijgen, doch ze aan de gtehetele wereld békend maken, met eten vinger wijkende naar den eenigen schuldige, naar den verstoorder van den vrede, naar Frank rijk1 De „Norddeutsche Alilg'. Ztg." bevat het vol- gtende artikel: „Sommigé Duitsche kranten hebben in de laat ste dagen onrustbarende artikelen verspreid. Hoe men ter ambtelijke plaatse in Duitsehland, die met die artikelen niets uitstaande hebben, den toestand beoordeelt, is herhaaldelijk mi de „Nord deutsche" uiteengezet. Wij' blijven erbij, dat de gemeenschappelijke arbeid der groote mogendhe den er in zal slagén de moeielij'kheden, die nog overblijven, meester te worden, Dit vertrouwen is bepaaldelijk versterkt door de1 in heel Europa danikhaar ontvangen overeenkomst, welke Oosten- rijklHongarije en Rusland zooeven hebben aange gaan nopens de heperking van hun militaire: maatregelen. Aan den anderen kant wordt in die artikelen de ontworpen versterking van het Duitsche leger verklaard uit een vermeende verslimmering' van den toestand van Duitsehland tegenover dezen of genen staal. Dergelijke betoogen moeten ten stelligste gewraakt worden. D;at de machtsver houdingen in Europa door de gebeurtenissen op den Balkan een wijziging hebben ondergaan, wel ke ook middellijk Duitsehland raakt, is vóór iedereen duidelijk. Zoo lang! de eeuwige wereld vrede niet beklonken is, moet Duitsehland er rekening' mee houden, dat het in een oorlog genoodzaakt kan' wezen, zijn lang uitgestrekte grens naar verschillende kanteln te verdedigen en daarbij om zijn bestaan te vechten. Tegen zulk' een gebeurlijkheid, welke Duitsehland te gen zijn wil opgedrongen kan worden, mo;et de nieuwe leger wet. voorziening treffen, doordat zij de jongelieden, die deugdelijk zijn voor den alge- meenen dienstplicht, maar totnutoiei vrijgesteld wa ren, voor den dienst onder d|ei wapenen licht. Terwijl wij hier bijzonderen nadruk op leggen, moeten wij echter tegelijk togen ae buitensporige commentaren verzet aanteekenen die enkele Fran- sche bladen .over onze legerwet ten beste ge'ven, door haar als een uittarting en een bedreiging tegen de Fransehen voor te stellen. Hier moeten wij 'krachtig tegen opkomen." BELGIS. De koning van België lijdt aan heupjicht. De doktoren hebben hem het verblijf aan zee ver boden. De president van den ministerraad ver klaarde gister, in antwoord op een vraag, welke de plannen der regeering waren, nu was afgezien van een algemeene staking, dat het dreigen met de staking geleid had tot intrekking van liet besluit tot instelling eener commissie, die zich met het kiesrechtvraagstuk zou bezig houden. Zoodra de kalmte teruggekeerd zal zijn, zal de regeering de intrekking van dit besluit ongedaan maken, teneinde tot wijze en gematigde hervor mingen, zooals die door de bevolking verlangd worden, te komen. De socialistische afgevaardigde Yandervelde verklaarde, dat dit antwoord een groote ontgoocheling voor de arbeidersklasse be- teekende. De verantwoordelijke afgevaardigden der arbeiders zullen binnenkort de maatregelen vaststellen, die tot een overwinning van het alge meen stemrecht zullen leiden. De sEtoile Beige" deel mede, dat de minister president De Broqueville, naar aanleiding van de gister gehouden Kamerzitting, zijn ontslag zal vragen, wanneer over de militaire wet gestemd is. ITALIë. Een ministerieel rondschrijven roept de tweede categorie der lichtingen 1888 en 1889 onder de wapens. De »Popolo" schrijft, dat deze maatregel een tweeledig doel heeft: de militaire opleiding van een categorie te voltooien, die slechts 3 maanden dienst heeft gedaan en voorts de legerkorpsen in Italië te versterken. De »Osservatore" meldt, dat de Paus gelukkig voortdurend in beterschap toeneemt, doch eerst na het Paaschleest weder audiëntie verleenen zal. MEXICO. Volgens vertraagde berichtten uit Partei in Chi huahua zijn er in een gevecht tusschen onge veer 1500 regleteringstroepen en 1500 opstandelin gen, dat op 5 Maart begon en ongeveer 50 uren duurde, eon aantal lieden gesneuveld. Dè opstan delingen leden del nederlaag. In het stadje is door de beschieting: zeer veel schade aangericht. Hel volk kwam in oproer, slichtte brand in de markthal, en plunderde banken. De, troepen moes ten vuren ten einde: de orde te herstellen. 1 Een telegram uit Londen meldt De patroons in het bakkersbedrijf namen gis teravond de overeenkomst, welke door de Board of Trade met het oog op het voorkomen eener bakkersstaking voorgesteld was, aan. De overeen komst zal heden door vertegenwoordigers van beide partijen onderteekend worden. De koning van Saksen kwam gister te Wee- nen aan, om een bezoek te brengen aan zijn zuster, aartshertogin Marie Joseph. Tegen twaalf uur bracht de koning een vrij langdurig bezoek aan keizer Frans Jozef op Schönbrunn. Te Rome werd gisterochtend de minister van marine, toen hij zich naar zijn departement begaf, staande gehouden door vice-adntiraal Gozo. die, zonder een woord te zeggen, trachtte den minister een vuistslag te geven. Maarschalk Logis van de karabiniers greep Gozo vast, die toen allerlei beleedigingen tegen den minister uitschreeuwde. Hij voedde wrok tegen den minister, omdat hij op eenstemmig advies van de commissie voor de bevordering op een ondergeschikten post was geplaatst. De »Tribuna" verklaart, dat het wel over bodig zal zijn het bericht van de lntransigeant, dat Duitsehland Italië zou hebben gevraagd, of het tegen October gereed kan zijn een veldtocht te beginnen, tegen te spreken. Het. gérucht gaat, dat de Amerikaansciha ïegieering het plan koestert een actie te onder nemen tegén zekere spoorwegmaatschappijen. 16.000 vervolgingen zouden worden ingesteld we gens overtreding van de. wiet, waarbij verboden wordt het treinpersoneel g'ecturende langer dan zestien uren achtereen in dienst te honden. Een spoorwegmaatschappij' in het oosten der Veree- nigde Staten zou beschuldigd zijn van 5000 over tredingen. Provinc. Statenverkiezingen. ZUID-HOLLAND. Bij de gisteren gehouden herstemming' in het district Bridle verkregen de heer mr. L. Trouw (lib.) 1966, de heer A. W. Heijkoop (soc.-dem.) 1139 stemmen, zoo dat ge kozen is de heer Trouw. De Indische partij. De correspondent van de „N. R. Ct." te Ba tavia seint: De Indische partij heeft, onder overlegging van gtewijzigde statuten, opnieuw het verzoes gedaan als rechtspersioon erkend te worden. Dit verzoek is wederom, afgewezen. Notaris Meeter. -J- De correspondent van het „Hbl." te Batavia seint, dat de MedaUsche notaris', de heer Y. Meeter, Dinsdagavond uit zijn taxi-auto, geslin gerd werd en op' de plaats do,od bleef. 1 De heer Y. Meeter was eerst 22 Juni 1912 te Medan als notaris benoemd. Pensionneering van Gemeente-ambtenaren. Naar wij vernemen, heeft de regeering, dra na ontvangst van het voorloopig veirslagi deil Tweede Kamer over de pensioen-voordracht voor de gemeentie-ambtenarenhunné weduwen en weezen, dei noodig'e stappen gedaan, om do samenstelling' en een spoedige inzending van hare Memorie van Antwoord. In verband hiermede verluidt, dat van rogeé- ring'swege een onderzoek zo,u zijn in gestéld naar het bedrag' der financieel© eischen, welke het verleenen van een rijksbijdrage in deze pen sionneering' aan 's lands schatkist zou stellen. (Tel.) M. de Jong. Men meldt uit Hoorn aan het vVad.", dat de heer M. de Jong, lid der Eerste Kamer, aldaar sinds enkele dagen ernstig ongesteld is1 Wearbericnt Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht in den morgen van 13 Maart 1913. medegedeeld door het Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt. Hoogste barometerstand 775 0 te Rorta. Laagste barometerstand 737.0 te Bodo. Verwachting tot den volgenden dagveran derlijke later matige zuidelijke tot westelijken wind, meest zwaarbewolkt met tijdelijke opkla ring, waarschijnlijk enkele regenbuien, zelfde temperatuur. WIjkversieringen 1913. Verwijzend naar achterstaande advertentie van de versieringscommissie van het feestcomité voor 1913, vestigen wij er gaarne de aandacht op, dat 't gewenscht is, dat in die wijken, welke totnog toe achterbleven, spoedig een versieringscomité worde opgericht. Met de uitnoodiging van de versieringscommis sie, dat die comité's. welke zich reeds vormden of zich alsnog zullen vormen, voor de definitieve vaststelling hunner plannen zich tot haren presi dent, den heer Gerlach, directeur van gemeente werken, zullen wenden, kunnen wij heelerharte in stemmen. Immers, door bedoeld overleg kan een schoon geheel worde verkregen, terwijl anders de wijkversieringen zich vermoedelijk slecht bij het algemeene plan zullen aansluiten. Apologetische Cursus. Het volgende verslag wordt ons ter plaatsing gezonden: Ter verduidelijking gaf de eerw. inleider een kort resumé, van het besprokene op den vorigen cursus, om daardoor beter te begrijpen het onder werp van dezen avond, uwelke Kerk heeft de eenheid." De eerw. spreker onderzocht allereerst de pro- testantsche Kerk, in hoeverre deze Kerk de een heid heeft, na vooreerst uitvoerig te hebben uit eengezet hoe de protestantsche Kerk ontstaan is en wie de eerste leeraren waren. Vervolgens behandelde hij in het kort het ontstaan van de anglicaansche Kerk. Na al hetgeen de eerw. inleider op verschil lende cursusavonden had geleerd omtrent de een heid in de ware Kerk van Christus, werd op dezen avond zeer duidelijk begrepen, dat de pro- testansche Kerk niet de ware Kerk van Christus zijn kan, omdat de protestantsche Kerk de een heid niet heeft in geloofbelijdenis, godsvereering en bestuur. Anti-Revolutionaire Kiesvereeniging. De anti revolutionnaire kiesvereeniging »Ne- derland en Oranje" hield gister-avond de aange- kigde vergadering in de Bondsgehoorzaal, die door een vrij verscheiden publiek van wijdere en engere geestverwanten bezet was. De voorzitter, de heer T. S. G o s 1 i n g a, de ver gadering, na gebed, openend,herinnerende er aan. dat hij reeds in de vorige vergadering gezegd had, dat in een tweede vergadering nog een anti-revo lutionair spreker zou optreden en deelde verder mede, dat het bestuur gemeend had niet aan de uitnoodiging der S. D. A. P. te zorgen voor een anti revolutionair debatter bij de rede van mr. Troel stra op 11 Zaterdagavond, gevolg te geven, omdat 't zich niet geroepen gevoelde tot de opluistering van die vergadering mede te werken. Beter achtte men 't voor de gezamelijke rechtsche partijen den stand van zaken duidelijk te doen uiteenzetten, waar de liberale pers er steeds op uit is, twist en tweedracht te zaaien en de beslist liberale en zoogen. neutrale pers daartoe waar en niet waar doorheen haspelt. Tot die uiteenzetting had zich bereid verklaard de geachte spreker ds. C. W. J. van Lummel, dien velen zeker nog wel van vroe ger kennen. Na diens rede zou gelegenheid tot gedachtenwisseling worden gegeven. Ds. van Lummel, daarna den katheder innemend, verduidelijkte allereerst de aanduiding van het onderwerp zijner rede. In een feestjaar jgaande naar den krijg", dat klinkt wel wat vreemd. Toch, al vieren wij onze 100-jarige onafhankelijkheid, gaan wij naar den strijd, een strijd wel niet zoo bloedig als die voor 100 jaar, maar toch even verwoed, waar door de tegenpartij de spits van den strijd vooral tegen de anti-revolutionaire partij is gericht. Nu men meent met haar genialen leider klaar te zijn, hem onder de knie te hebben nu denkt men zijne partij eens onder handen te nemen en de verwachting dat, nu dr. Kuyper geen minister en zelfs geen Kamerlid meer is, de strijd met glacé handschoenen zal gevoerd worden, blijkt niet be waarheid te zullen worden. Immers »De Fakkel", die wel eens een helder oogenblik heeft, heeft 't zoo juist gezegd, 't Is een worsteling tusschen twee levensbeschouwingen, een strijd tusschen twee groote gedachten, die in den aanstaanden zomer zal worden uitgestreden. Spr. toont hier verder aan, dat dit typisch woord het juiste ka rakter van den strijd aanduidt, niet dat 't van liberale zijde een strijd is om den vooruitgang want zijn de christelijke partijen dan voor den a c h- t e ruitgang, de anti-revolutionaire partij vooral, die alleen in ons land 1100 scholen met den Bij bel heeft gesticht, die te zamen het bagatel van 11 millioen hebben gekost die tal van normaal scholen, scholen voor meer uitgebreid lager onder wijs hoogere burgerscholen, gymnasia, ja zelfs een hoogeschool heeft opgericht? Neen, daar gaat 't niet om maar 't gaat om iets andersWij zoeken de waarheid hierboven bij God Drieënig, Die ze ons heeft geopenbaard; de anderen trach ten de waarheid hier beneden uit het stof op te diepen. Die twee meeningen komen met elkaar in botsing. Daarom gaan wij naar den krijg. Spr wil dan een overzicht houden over het slag veld, 't bekijken, om na te sporen hoe 't gaan zal, lettend op de tijdsomstandigheden, het plan van den veldtocht, de sterkte der legers, de leiding, de bevelvoering in beide betrokken legers. Nagaande allereerst de tijdsomstandigheden, zegt spr. dat die wel een beetje veranderd zijn. De tijd dat het Kamerlid Van Heukelom ten op zichte van Groen van Prinsterer getuigde, dat hij geheel alleen de anti-revolutionaire part uitmaakte, is lang voorhij. Ook voor de liberale partij zijn de zaken gekeerd het liberalisme heeft na '89, toen het eerste rechtsche Kabinet optrad, 't er nog slechts een enkelen keer bovenop kunnen halen en 't ziet zijn natuurlijk kind, het socialisme, dat 't niet erkennen wil, den vader boven het hoofd gewassen. Daarentegen zijn voor de S. D. A. P. de tijdsomstandigheden niet ongunstig, voor dat familielid der liberale partij bestaat nog wel eeni- germate een toekomst en 't staat te voorzien dat voor die partij, mede uit de revolutie van 1789 geboren, de toekomst gunstiger zal zijn dan voor de liberale oudere spruitimmers er zijn nog wel altijd domme werklieden die zich in het ootje laten nemen door een partij die volstrekt niet door arbeiders wordt geleid. Een aantal consequente liberalen zullen zich ook wel bij de S. D. A. P. aan sluiten en op enkele overloopers van de christe lijke partijen zal zij mede wel te rekenen hebben. Maar met dat al zal h^t legerkamp ter linkerzijde nog niet de christenheirlegers van rechts in ge talsterkte overtreffen. Wij trekken hier lang nog niet aan het kortste eind: de liberale partij heeft meer te verliezen dan wij. De tijdsomstandighe den zijn ons niet ongunstig. Wat het plan van den veldtocht betreft, dat is ter linkerzijde vervat in het concentratie-program. Roodhuijzen heeft niet het recht meer te zeggen, dat het blanco artikel de schoonste uitvinding is onzer eeuw: in het concentratie-program heeft hij zijn genie overtroffen. Dat program omvat lo. algemeen kiesrecht, voor mannen en vrouwen, 2o. vrijhandel, 3o. werklieden-pensioen ten koste van den Staat. Maar de oude vos Van Houten heeft terecht ondeugend getuigd, dat men te veel gezegd heeft. Men had moeten zeggen, dat meii anti-sociaal-democraat en anti-clericaal was en daarbij had men 't moeten laten de mededeeling dat de rechterzijde moest vallen, was genoeg geweest. Hoe zal men toch het concentratie program uitvoeren Dat concentratie-program zal toch uitgevoerd worden op één voorwaarde dat de linksche concentratie in de Tweede Kamer eene meerderheid krijgt zonder de socialisten. Die concentratie moet dus minstens 51 stemmen in de Kamer krijgen, waar zij er nu 34 heeft; ze moet er dus 17 stemmen bijwinnen. Nu zal ze er 3 al gemakkelijk bijkrijgende socialisten zullen er van de 7 wel 3 afstaan 1 Dan blijven er nog maar 14! Nu zal de concentratie toch wel van de Ohristelijk-Historischen, gezien het gebeurde te Ommen, niets vergen. Van de 25 Roomsche zetels zal de concentratie hoogstens de 4 Boven- Moerdijksche kunnen veroveren. Geven wij die nog op den koop toe boven de 3 socialistische, dan heeft ze er al 7 de anti-revolutionairen zullen dan wel de 10 overige gereedelijk afstaan, niet waar, en zoo komt de concentratie wel aan de 51 zetels Waarljjk zoo vervolgt spr. van de uitvoering van het concentratie-program komt niets. De oude rat Van Houten heeft 't terecht voorzien dat liberaal meesterstuk is een voudig boerenbedrog; dat zijn wij volkomen met den oud-minister eens. Maar gesteld nu eens, dat gebeuren z o u, wat niet gebeuren kan, wat staat er dan te bezien? Als de concentratie met haar Staatspensioen voor werklieden komt, dan komt Tydeman met zijn vrijwillige verzekering daar houdt hij veel van. Algemeen kiesrecht, heeren 1 Maar daar hebben de oud-liberalen ook hun wenschen. Het concen tratie-program loopt dus danig in de war. Neen, de linksche concentratie heeft geen groot bewust doel het doel staat bij haar niet voorop. Eerlijk heidshalve zou zij moeten erkennen, dat 'tgaat tegen het rechtsche Kabinetdat moet weg en dan zullen wij kijken I Hoogst onverantwoordelijk noemde spr. 't dan ook terecht, waar de linksche concentratie zonder de sociaal-democraten geen meerderheid kan krijgen, het rechtsche Kabinet ten val te brengen zonder te weten wat in dat geval te doen. Na een pauze van circa 10 minuten zijn rede voortzettend, stelde de begaafde spreker dit nog meer in 't licht en toonde hij aan hoe ontactisch en futteloos 't is alles van links te hoop te doen loopen tegen rechts zonder bewust doel, dat groote mengelmoes van zwakke en slappe elementen alleen onder de anti-clericale en anti-socialistische leuze te bereiden. Dat bij elkaar lappen van partijen zonder vasten politieken bond is altijd gevaarlijk. Men ziet 't wel aan de Christelijk- Historischen die in de bijeenlapping van Vrij- Antirevolutionairen, Friesch Christelijk Histori- schen en Nationaal Ohristelijk-Historischen in een Christelijk Historische Unie een niet erg aanlokkelijk beeld bieden. Eenheid van actie ontbreekt dan geheel en dat is een heele groote tactische fout. Tegenover de eensgezinde krach tige actie van rechts, die eenvoudig de zittende rechtsche leden laat blijven, staat de veroverings tactiek der linksche concentratie al heel zwak. Ook wat de getalsterkte der legers in Juni betreft, zijn wij zeker niet de minste. Wat de kiezerskweek betreft, is het bericht van de 10.000 nieuwe liberale kiezers in Amsterdam een ware »concentratie-mop" gebleken; want in heel Am sterdam, rechts en links, zijn er slechts 5006 nieuwe kiezers gekweekt. De antirevolutionairen stoffen dan ook niet met hun nieuwe kiezers in de courant, als zij maar goed in de boekjes der wijkbezoekers staan. Spr. merkt in dit verband nog op, dat zij die van dit ministerie, door de obstructie der liberalen geplaagd, nog meer ver-

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1913 | | pagina 2