Stads- en Gewestelijk Nieuws. op loutere waordspeliiigen, maar is dit toch niet. Tot heden eindigde de erfpacht ma 75 jaar. M«n begrijpt hoe het publiek' echter liever op grond in eigendom bouwt dan op gameentegrond met het vooruitzicht, dat de waarde van hel bouwwerk na 75 jaar lot een minimum is gema- duceerd. De gemeente échter wilde niet tot gewonen verkoop als regel overgaan, o.a, ook h ter om niet, eerstens om de- èventuéeiè waardevermeer dering der gronden ten eigen ppofijtè te behou den, en tweedeins om niét al dén rompslomp van onteigening te hebben, wannéér gemeentebelan gen ontruiming eisclhten. Het instituut van erfpacht blijft, aus behouden. Voor een eeuwigdurende erfpacht was de com missie-minderheid echter niét té vinden en êen zoer tijdelijke wilde dé meerderheid niet. Ge kozen werd nu „voortdurende erfpacht". Hier dient niet al te zeep" op: de bèteekénis van.het woord te worden afgejgiaan, want de zaak ver houdt zich aldusvoortaan zal de erfpacht v o o.r t- durend doortaoipen tot een d a. a, d gesteld w ndt die volgens de bepalingen de erfpacht doet ein digen. Een eeuwighteadsbegrip ligt hierin niet opgé-^ sloten. Eerstens toch kan dei gemeenteraad dé erfpacht voor een werft van algemeen nut p£ in het belang der volkshuisvesting verbreken te gen vergoeding in het zuivere bedrag plus 10 pCt. Maar tweedens kan hij na 75 jaar en tel kens voorts na 50 jaar mits met inachtne ming van ©en behoorlijken termijn de erfpachts bepalingen wijzigen. Neemt dé pachter er géén genoegen mede, dan kan hij wegtrekkèn! Een eeuwigh'fridsbegrip is dit allesbèhalvé. Maar ©r komt toch dit bij: de erfpachter js, in gewione .qmstandigh'eden1, die blijvende pachter, en biji wij ziging' der bepalingen moet de gemeente hém de pacht laten, indien ihij met de door den Raad vastgestelde wijzigingen genoegen néémt. Evèntu- eel© wijzigingen moeten daarbij minstens 4 jaar vóór afloop van een der hierboven bedoelde ter mijnen te zijnier kennis zijn gebracht. D© jaailijksche pachtsommen, waarvoor de ter reinen, in één bouwblok gelegen, zijn uitgegeven, worden door deskundigen herzien telkenma le in het jaar, voorafgaande aan het laatste jaar van de bedoelde termijnen van respect. 75 ©n 50 jaren. Een igrootere bezit,szekerheid bekomt dé erf pacht dus voortaan. Vooral h©t laatste, het vaststellen van den erfpachtscanon, na de termijnen, door deskundi gen (één van de gemeente, één va,n den pachter ©n één door beiden gieikozen) is van belang, want niet alleen bekomt de gemeente hierdoor de even tueel© waardevermeerdering of lijdt zij de waar devermindering, maar do erfpachter is hier ze ker, dat alleen door deskundigen mét de waarde van den gronid wordt rekening gehou den en geen andere motieven in 't spel kunnen komen, om den canon te verhoogen en hem te verdrijven D© heer Wibaut wilde de ondeskundige raad hier doen optreden inplaats van de deskundigen. Maar terecht begreep dè raad, dat dit een bin nensmokkelen was van de 75 a 50 jarige erf pacht zonder meer. Wamt dan komt de beslissing weer bij den Raad, die om duizenderlei motie ven door verhoogimg in den canon aan den erf pachter het verbiijf onmogelijk kan maken, zon der dat de grondwaarde er feitelijk mede te maken beeft. Maar waar blijft dan het recht van den erfpachter op „voortdurende erfpacht"? Niet een van de heide partijen moet onwillekeurig hij ver nieuwing da erfpacht kunnen, veranderen; dat moet een onpartijdige macht doen buiten dè •betrokkenen 1 Nagenoeg ongewijzigd is bet voorstel dér com missie nu aangenomen. Eigenaardig was te' conslateexen den heftigen toon d©r sociaal-democraten en hoe zij ziclhi warm maakten over hetgeen er na 75 jaar zal ge beuren. Zoo geheel gerust op: dén toekomststaat schijnen zij niet' te zijn. 1) D© commissie bestond laatstelijk uit de raadsleden de heeren L. Sérrurier, wethouder, en voorzitter, J. N. Hendrix, Ch. E. H. Boissevain, mr. J. H. Worst, F. M. Wibaut, mr. dr. C. F. Schoch ©n prof. mr. P. A. Diepenhorst. Nationale Tentoonstelling van Kerkel. Kunst te 's-Hertogenboseh. NaaT wij vernemen zal bij de firma C. N. Teulings te 's Bosch binnenkort eene uitgave ver schijnen van D ie S e vei n s t e b 1 i sc ap van ons©r Vrouwen, het vijfttlend-eeuwsch Mys teriespel, dat herhaaldelijk' zal worden opgevoerd, tijdens de Naticnalé Tentoonstelling van Oude Kerkelijke Kunst te> s-Hertogeinbosch (Juni—Sept. a.s.). De bewerking! wlercl 'door het uitvoerend comité opgedragen aan den weleerw. heer Willem Smulders, kapelaan te Tilburg, die tevens de regisseur der uitvoeringen is. Deze uitgave is vooral bewerkt met het oog opi de voormelde uitvoeringen, maar zal, ook om de dubbele Inlei ding, waarvan er een geschrefven wordt d^ór dr. H. E. W. Moller, van blijvend litterair cn weten schappelijk belang zijn. Naast den oorspronkelijk en least, zooals die gespeeld zal worden, wordt de moderne afgedrukt. De Bossche kunstschilder Do lus hi ruisen verzorgt, in den stijl van de vijftiend- teuwscbe boekverluchting, het titelblad en de prentjes, welke den inhoud van elk der bedrijven karakteriseeren en illustreeren. De Stichting dor R. K Leergangen. Men verzoekt ons het volgende te berichten: Op Zaterdag 29 Maart is voor den Notaris de Akte verleden van de Stichting der R. K. Leer gangen.. De Stichting, staat onder hel onmid dellijk' gezag en de bescherming] van Z D. H. Mgr. W. van do Ven, bisschop van 's Hertogen bosch, die de Akte van oprichting en dei Statuten heeft goedgekeurd. Het dagelijkse!) bestuur bestaat uit (ie boeren: Mr. A. J. M. J. baron van Wijnbergen, Voor zitter; Mgr. Arn. F. Diepen,' Jhr. Mr. CU. J. M. Ruys de Beierenbrouc'k, Dr. H. W. E. Moller, Secretaris-Penningmeestér. Binnenkort zal door het Bestuur worden ver spreid 'n uitvoerig prospectus met uittreksel uit de Statuten, om meer en meer de belangstelling te wekken van alle Katholieken in de zé Stich ting, zoo belangrijk1 voor de hoogere ontwikke ling en bevordering van wetenschap én kunst ónder de Katholieken van Nederland. Gelijk bekend is, zijn reeds in verschillende steden leergangen opgericht, en is. de oprichting van tenige anderei tegen September a.s., in voor bereiding. Weerbericht. Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht in den morgen van 4 April 1913, medegedeeld door bet Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt. Hoogste barometerstand 777.0 te Lerwick. Laagste barometerstand 749.3 te Perpignan. Verwachting tot den volgenden dag: meest matige tijdelijk krachtige noordoostelijke tot oostelijken wind, afnemende bewolking, weinig of geen regen, zelfde temperatnur, koele nacht. Instelling z.g. Schoonheidscommissie. In een schrijven aan den Raad zeggen B. en W. Door de Commissie van de Gemeentewerken wordt voorgesteld, evenals dit elders reeds ge schiedde, ook voor onze Gemeente een z.g. Schoon heidscommissie in het leven te roepen. Zulk een Commissie, samengsteld uit bevoegde deskundigen, heeft ten doel het Gemeentebestuur desgevraagd van advies te dieneh over bouwont werpen en ontwerpen van terreinindeeling, uit het oogpunt van welstand en architectuur. Waar men door particulieren zoowel als door de overheid zooveel ziet doen tot het geven van een goed aanzien aan gebouwen, straten, pleinen, plantsoenen, parken enz., meenen wij te kunnen constateeren, dat het belang van een behoorlijke bebouwing algemeen wordt erkend. En inderdaad, richt men bijv. alleen maar het oog op de uitgebreidde terreinen van de Gemeente achter de Nassaustraat en in de omgeving der St. Liduinastraat, dan gevoelt men, van hoe groot belang het is, niet alleen dat gezorgd wordt voor een behoorlijk uitbreidingsplan en een goeden straataanleg, maar ook voor een netten bouw, passende in het kader der omgeving. Daarbij bedenkt men dan als van zelf, dat hoe- velen dit belang mogen inzien en in de goede richting mogen werken, weinig veel, ja een heele omgeving, onherstelbaar kunnen bederven, waar tegen moet worden gewaakt. Daarom behoudt dan ook de Gemeente bij de uitgifte van gemeente- terreinen zich de goed keuring der plannen voor. Zal hetgeen daarmede wordt beoogd echter be ter tot zijn recht kunnen komen, dan bestaat er behoeft aan een Commissie van advies, samenge steld uit erkende deskundigen, welke Commissie bijv. kan worden geraadpleegd over de richting waarin de bouw hier of daar moet worden ge leid bij met bouwers gerezen veschillen omtrent door hen ingediende plannen tot verkrijging van een oplossing in gevallen, waaraan bijzondere moeilijkheden zijn verbondenenz. Er is echter nog iets. Kan de Gemeente aan een door haar overgeno men advies, voor de bebouwing van doorhaar zelf uitgegeven gronden, ingevolge de voor waarden van uitgifte, geldende kracht verzekeren, dit is niet het geval ten aanzien van de bouw plannen voor anderen grond, die volgens de Wo ningwet goedkeuring behoeven. Immers, hoezeer ook het belang van een be hoorlijke bebouwing wordt erkend, toch is men nog niet zoover gegaan daaromtrent in de Bouw verordening dwingende bepalidgen op te nemen. Waar wij echter van de in te stellen Commis sie gematigde en practische adviezen verwachten, spreken wij de hoop uit, dat men de bouwers er ook in die gevallen wel toe zal kunnen krijgen, aan die adviezen gevolg te geven. Waar er onder hen zijn, die zelf niet in staat zijn uit bouwkundig oogpunt iets goeds te leve ren, en dit, indien de kosten niet noemenswaard worden verhoogd, toch in hun belang is, zullen dezen daarmede zelfs bizonder gebaat zijn Wanneer de Commissie wordt samengesteld als in nevensgaande ontwerp-verordening wordt voor gesteld, meenen wij dat waarborg voor een be trouwbare Commissie is verkregen. Terwijl wij er op wijzen, dat het lidmaatschap van de Commissie is een eereambt, kunnen wij mededeelen, dat het Hoofdbestuur van de Maat schappij tot bevordering der Bouwkunst zich reeds bereid beeft verklaard twee leden te be noemen. Wij merken op, dat het, om naijver tussehen de Schiedamsche architecten of wantrouwen in hun adviezen uit te sluiten, zaak zal zijn, dat de niet-ambtelijke leden zooveel mogelijk buiten de Gemeente worden gezocht. Als Secretaris stellen wij ons voor aan te wij zen den Inspecteur van het Bouw- en Woning toezicht. Nog zij er op gewezen, dat de Commissie al leen adviseert op uituoodiging. Op grond van het bovenstaande stellen wij U voor tot het in het leven roepen van een Com missie, als bedoeld, over te gaan en vast te stel len de verordening, welke U hierbij in ontwerp wordt aangeboden. Vereeniging tot Bestrijding der Tuberculose. De aangekondigde voordrachteriavond vanwege de Vereeniging tot Bestrijding der Tuberculose te Schiedam vond gisteren een vrij groot publiek in de zaal Van Odéon bijeen. De voorzitter, ditmaal de heer T. S. Goslinga, opende omstreeks 8 ure de vergadering met de mededeeling, dat hij waar de voorzitter, de heer M. L. Honnerlage Grete, burgemeester, verhin derd was geroepen was de vergadering te lei den en den spreker voor dezen avond bij haar in te leiden. Ondanks het vrij ongunstige weer zag voorz. met genoegen in de talrijke opkomst de groote belangstelling in den strijd tegen de tuber culose. Dr. H. van der Yoo, die over dien groo- ten strijd dezen avond zou spreken, is er op uit door geheel ons vaderland de actie tegen deze vreeselijke volksziekte wakker te roepen; vertrou wend dat 't een genoegen zal zijn, hem te zien en te hooien, opent voorz. de vergadering. D r. Van der V o o, daarna zijn lezing aanvangend, zeide dat hem bij de behandeling van zijn onderwerp om de uitge breidheid der stof verschillende wegen open staan. Hij ziet zich dus genoopt een greep in den chaos der stof te doen. De groote belangstelling voor het betrokken onderwerp wijt spr. aan het groot aantal lijders aan tuberculose, waar toch '/7 van het aantal sterfgevallen in die vreeselijke ziekte zijn oorsprong vindt en over het geheel het aan tal sterfgevallen aan tuberculose, het dubbele be draagt van dat aan alle andere ziekten te zamen. Over het geheel vertegenwoordigt in alle landen het aantal sterfgevallen aan tuberculose een ont zaglijk getal aan menschenleveus en kapitaalver lies. Na Kocb's ontdekking van de tuberkelbacil, die de ware oorzaak der tuberculose in 't licht stelde, is een meer georganiseerde strijd tegen die volksziekte in 't leven geroepen. Spr., den aard en de werking van die tuberkelbacillen in 't licht stellend, toont aan, dat zij 't meest gevoed worden bij lage temperatuur en bij gemis van lucht en lichtvocht, duisternis en gebrek aan versche lucht zijn hare meest natuuriijke bondgenooten bij het ademhalen, door de spijskanalen en langs de huid dringen zij het lichaam binnen. Zij vor men in het weefsel een klein, speldenknop groot knobbeltjevandaar dat deze ziekte onder den naam van knobbelziekte (tuberculose) bekend is. De ziekte is een besmettelijke ziekte, waarbij de besmetting, door verschillende oorzaken, ook door voedingsmiddelen, veroorzaakt, door mond, peus en huid het lichaam binnendringt. Veroorzaakt de sputa van den tuberculoselijder veelal de be smetting, ook het verblijf in stallen van longziek vee, vooral van kinderen, leidt daartoe veelal. De groote zuigelingensterfte is vooral aan het gebruik van melk van besmet vee te wijten. Hoe meer vee er op de stal staat, hoe gemakkelijk de tuber culose onder het vee bevorderd wordt. Waar deze ziekte vooral bij ondoelmatige voeding onder het vee, onder de varkens zoowel als onder de runde ren, veel voorkomt, is't geraden steeds de melkte ko ken. Daar ook vooral het verspreide speeksel der men- schen tot de besmetting aanleiding geeft, moet de tuberculose bijzonder door reinheid, netheid en wellevendheid bestreden werden, zooals door be perking in het hoesten en het opvangen van het speeksel geschiedt. In dit verband zette spr. uiteen, hoe, volgens oude schrijvers, de tuberculose reeds voor vele eeuwen besmettelijk en met pestlijden gelijk werd geacht. Over het geheel moet echter de tubercu- losevrees onrechtvaardig, onjuist en overdreven worden genoemd. Waar de besmetting door doel matig handelen kan worden voorkomen, bestaat er voor het kweeken van die vrees absoluut geen reden. Spr. zet tot staving van die stelling uit een hoe bij lage temperatuur en met toepassing van de koeltechniek o.a. millioenen ponden vleesch over den oceaan zonder vrees voor besmettting of bederf hier worden ingevoerd. In het vervolg zijner rede toonde spr. aan hoe tuberculose door omstandigheden kan bevorderd worden. In het bijzonder noemde hij het alco holisme het bed van de tuberculose; maar ook door de wijze van leven en den aard van den ar beid kan zij gekweekt worden, zooals spr. met veschillende voorbeelden, bijzonder uit de groote Fransche fabrieksstad Limoges met tal van por- celeinfabrieken, verder aantoont. Na aldus den aard en de oorzaken dezer vree selijke ziekte uit'eengezel te hebben, stelde spr. in 't licht, hoe de tuberculose moet bestreden wor den, allereerst door een anti-tuberculose opvoe ding van het volk, die leert weerstand bieden aan de besmetting en de ziekte op doelmatige wijze behandelen. Daartoe heeft men in de steden de vereenigingen tot bestrijding der tuberculose en op het platte land het zoogenaamde groene en witte kruis. Het consulatiebureau is in de stad het hoofdkwartier van het strijdend leger. Van daar uit gaat de huisbezoekster en leert in de gezinnen, welke maatregelen moeten genomen worden om de verspreiding der vreeselijke ziekte tegen te gaan. Zij leert hoe de fluimen onscha delijk moeten gemaakt worden, hoe met het hoes ten en met het zakdoekje moet gehandeld worden, hoe de slaapgelegenheden moeten ingericht wor den, enz. Vooral ook op de wenschelijkheid van voldoende lucht en licht en de bestrjjding der kwakzalverij wordt dan gewezen. In ons land, evenals in meerdere andere Euro- peesche landen, heeft men ter bestrijding der tu berculose de bekende sanatoria ingericht; daar naast staan dan de dag- en nachtverblijven en de behandeling ip lighallen, Bovendien heeft men in enkele landen speciale ziekenhuizen voor tu berculose en sedert de uitvindipg van Rob. Koch is geconstateerd, dat vooral in Engeland, door de behandeling in de speciaal daarvoor ingerichte ziekenhuizen, de tuberculose is afgenomen. Ter bestryding van de tuberculose, vooral ook onder de kinderen die er veelal door zijn aangetast, zijn hospitiums, herstellingsoorden en vacantiekolonies ingericht. Daartoe heelt men ook de bosch- of buitenscholen in het leven geroepen, waarvan er alleen in Duitschland 16 bestaan en van die open- luchtscholen wordt met grooten lot getuigd. Een groote factor bij de verspreiding der tuber culose is ook het ongezond wonende sterfte aan tuberculose meet zich veelal af naar de hoogte en de inrichting der huizen; sommige huizen zonder licht of lucht zijn bepaald tuberculose-huizen. Slechte woning, onvoldoende voeding en gemis aan licht en lucht zijn factoren die bij de ver spreiding der tuberculose geducht medetellen. Vooral ook de slechte slaapgelegenheid werkt daartoe meehet slapen in ledikanten en niet in bedsteden, is vereischte; het slapen in niet te kleine vertrekken en met open deuren, liefst met open vensters, is alleszins gewenscht. Op al die zaken wordt door de huisbezoekster in de gezin nen de aandacht gevestigd. Ook de omstandigheden, waaronder het werk wordt vereischt, oefenen grooten invloed uit op de verspreiding der ziekte. Het uitoefenen van het beroep onder bewerking van vergiftigde stoffen, de eigenaardige lichaamshouding, de arbeid der ademhalingsorganen, bijv. bij de ouderwetsche wijze van glasblazen, werken mede om het ont staan der ziekte te bevorderen. Een feit is 't dan ook dat onder de vakarbeiders de sterfte tweemaal grooter is dan in het landbouwbedrijf. Zorgvuldige stofbestrijding, toezicht op huisindus trie en beperking van huisarbeid kunnen hierbij voorkomend optreden. Waar ook onvoldoende voeding veelal de oor zaak is van de vreeselijke volkskwaal, zette spr. verder uiteen, hoe men voldoende volksvoeding, goed en goedkoop kan verkrijgen. Kunnen daar bij vetten en koolhydraat nog gemist worden, stikstof, eiwitten, zijn daarbij bepaald noodig. Als hoogst eiwithoudende voedingsmiddelen beveelt spr. aan bruine boonen, die evenals het brood, veel beter voeden dan aardappelen. Melk en eieren zijn niet het goedkoopste voedingsmiddel: voor enkele centen karnemelk met suiker geeft meer voedingwaardedaneieren.Stokvischen paardevleesch bevatten ook meer eiwithoudende stoften dan in eieren zijn vervat. Na aldus de middelen tot voorkoming en be handeling der vreeselijke ziekte uiteengezet te hebben, constateerde spr. dat wij sedert 1882, toen Koch de tuberkelbaccil ontdekte, het sterftecijfer is gedaald en wij dus op den goeden weg zijn. Dank zij ook de anti-tuberculose opvoeding van het volk, onder krachtigen steun van particulieren en Regeering, is de tuberculosebestrijding in ons land, evenals in andere landen op goede banen geleid en georganiseerd. Hulde bracht spV. hier vooral aan H. M. de Koningin-Moeder, die in ons kleine land, door haar goed en schoon voor beeld, aan de tuberculosebestrijding zulk een machtigen stoot heeft gegeven. Na de pauze verduidelijkte dr. Van der Voo met vele lichtbeelden het in het eerste deel zijner voor dracht medegedeelde. Hij deed vooral door tal van statistieken zien, hoe zeer de sterftehjn daalt of opgaat, naar mate meer of minder zorg aan de bestrijding der tuberculose wordt gewijd. Ook meerdere lichtbeelden gevend van de wijze waarop de tuberculose bestreden wordt door het doen zien van vele tuberculose-ziekenhuizen, sanatoria, dag- en nachtverblijven en lighallen, gaf spr. ons' ook eenige toekomstbeelden, aantoonend, hoe het overtreden der vereischten van reinheid, netheid en wellevendheid met 'toog op de tuberculose bestrijding'in de toekomst wordt gestraft. De voorzitter, de heer Goslinga, de bijeenkomst omstreeks half elf sluitend, mocht dan ook terecht getuigen van den goeden leerzamen avond, dien velen hier hadden doorgebracht. Tot velen zou zeker het besef doorgedrongen zijn, dat 't noodza kelijk is de tuberculose, de vreeselijke volksziekte, te bestrijden. De Schiedamsche vereeniging tot bestrijding der tuberculose tracht dat doel door haar consultatiebureau, vooral ook door huisbe zoek, te bereiken. Waar vele lijders aan tuber culose dit nog niet weten, zal het bestuur der vereeniging gaarne zien, dat zij door anderen op deze instelling opmerkzaam worden gemaakt, op dat aan allen hulp en bijstand kan worden ver leend. Voorz. vestigt verder de aandacht op den verkoop der Emmabloem, op 21 April, en wekt allen op, waar tegenwoordig zoo vele bloempjes tot verschillend doel worden verkocht, toch vooral dat bloempje, om het groote doel, dat daarmee beoogd wordt, te koopen. Ten slotte dankt voorz. namens allen dr. Van der Voo voor zijne duidelijke uiteenzetting der tuberculose-bestrijding en, waar hij zelf getuigde, dat hij slechts een greep deed uit den chaos van stof, die te dezer zake te verwerken valt, hoopt hij, dat wij hem nog eens zullen weerzien, om ook het andere deel van de rjjke stof te verwer ken. Wel voldaan scheidden daarna de aan wezigen op het reeds gevorderd uur, met het dankwoord van den voorzitter zeker geheel in stemmend. Door B. en W. dezer gemeente is tijdelijk belast met de waarneming der lessen van de lagere school F, en zulks tijdens den duur der bestaande vacature, mej. E. J. F. W. Meijer, alhier. De voorjaarsschouw over de diste- leerketels enz. in de branderijen en distilleerde rijen alsmede by de branderijen behoorende boerenbakken zal aanvangen op Maandag 7 April a.s. en voortgezet worden op Woensdag 9, Vrijdag 11,Maandag 14, Woensdag 16 April a.s., tel kens aanvangende des namiddags 2£ uur. Hoogwater te Schiedam: Zaterdag 5 April v. m. 3.55, n. m. 4.-. - 1,1

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1913 | | pagina 2