Stads- en Gewestelyk Nieuws.
Gemeente ra u
Stakers en stakkers.
De ^Nederlander" schrijft
Vanmorgen verscheen op ons Bureau een jonge-
dochter uit den werkmansstand. Op de vraag,
wat zy wenschte, kregen we te hooren
„Och mijnheer, wij hebben drie kinderen van
Belgische stakers in huis genomen, ziet u, maar
nu hebben we niets voor ze te eten, en als u
misschien zoo vriendelijk zoudt willen wezen, een
kleinigheid voor ze te geven...."
Het is onnoodig te publiceeren. wat er verder
besproken is, maar wij vragen ons toch afIs
dit nu de wijze, waarop de met overvloed van
humbug aangediende Belgische-kinderen-onder-
dakbrenging. ten uitvoer gelegd wordt En is
deze bedelpartij zoo weinig doelmatig georgani
seerd, dat men meent, op de publieke weldadig
heid een beroep te mogen doen voor stakkers,
die het slachtoffer zijn van roekelooze handelin
gen, het publiek belang ten zeerste schadende
Installatie der Ned. Commissie voor
de Gentsche Tentoonstelling.
Eergisteren had te 's-Gravenhage in een der
grafelijke zalen, de Lairesse zaal, de installatie
plaats van de Nederlandsche commissie.
Z Exc. de minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel, de heer Talma, hield een boeiende
rede, waarin het belang van Nederland en van de
Nederlandsche regeering werd uiteengezet, om de
beste voortbrengselen van Nederland's kunst,
nijverheid en tuinbouw te brengen ter plaatse,
waar alle volken zullen strijden om een eervolle
plaats. De minister deed een beroep op de krach
tige samenwerking der commissieleden en dankte
hen voor hetgeen nu reeds blijkt te zijn tot stand
gebracht. Hij richtte zich tot mr. Th. Stuart, den
commissaris-generaal voor Nederland, en sprak de
hoop uit, dat het werk in allen deele mogen sla
gen en onze landgenooten weldra de Nederland
sche afdeeling met voldoening mogen bezichtigen.
De minister neemt zich voor, om onze afdeeliDg
spoedig te bezoeken en deelde tevens mede, dat
de minister van Binnenlandsche Zaken eveneens
een bezoek aan Gent in overweging neemt.
Mr. Th. Stuart gaf daarop een uitvoerig over
zicht van de medewerking van onzen tuinbouw,
onze moderne kunst, onze koloniën, de nijverheid
en van de wetenschappelijke inzendingen.
In de vergadering, door een veertigtal commis
sieleden bezocht, werden nog verschillende plannen
besproken om de Nederlandsche taal tot haar
recht te doen komen en om den handel en de
nijverheid van Nederland in rechtstreeksche ver
binding te brengen met de buitenlandsche ver
bruikers. De Nederlandsche Kamer van Koophan
del te Brussel heeft met veel succes dit zoo
belangrijke informatiebureau, in overleg met de
Nederlandsche commissie, ingericht De afdeeling
Handel van het ministerie van Landbouw, Nijver
heid en Handel, zoowel als het Bureau voor
Handelsinlichtingen te Amsterdam, hebben reeds
steun aan deze zaak verleend.
Historische optocht.
Het comité voor den historischen optocht te
's Gravenhage heeft een eigen huis gekregen. De
gemeente heeft het perceel Noordeinde 140 ter
beschikking gesteld en daarin zijn nu de bureaux
en de werkplaatsen voor den artistieken ontwerper
ondergebracht. Een vlag, die aan de hoeken den
Nederlandschen leeuw en de hoorn van Oranje
draagt, en in het midden van het kruis in de
Haagsche kleuren de jaartallen 18131913 toont,
vestigt reeds van verre de aandacht op de woning
van dichtbij lokken de platen, die als model voor
de groepvorming zullen dienen, het publiek tot
kijken. Belangsstelling heeft het comité nog zeer
van noode. Wel is reeds van meer dan een
zijde steun en medewerking toegezegd, zoodat
de optocht beslist doorgaat, maar veel deelnemers
zullen zich nog aan moeten melden, wil de op
tocht slagen door samenwerking van personen uit
alle rangen en standen. Dat nog zoovelen achter
wege hielden, op wier meedoen het comité vast
gerekend had, komt waarschijnlijk doordat het nog
lang niet van algemeene bekendheid is, dat het
voorstellen van een persoon geen groote kosten
mee behoeft te brengen. Er zyn kostuums,
waarvan de huurprijs voor één dag niet meer dan
f 7.50 bedraagt. Ook voor niet-Hagenaars staat
deelueming open. Ieder is welkom en het comité
is steeds tot het geven van nadere inlichtingen
bereiden mocht iemands keus vallen op een
figuur, waarvan het voorstellen boven zijn gelde
lijke krachten gaat, dan wil het comité desnoods
het ontbrekende voor eigen rekening nemen. Zoo
als we reeds schreven, is nog veler medewerking
noodig, wil de optocht een schitterend succes wor
den, want van de groepen zijn tot dusver alleen
de Napoleongroep, Maximiliaan van Oostenrijk, de
schilders en de valkeniers bij elkander.
In de verschillende werkplaatsen van het ge
bouw was nu nog weinig te zien de heer Luyt,
de ontwerper van de teekeningen, heeft er een
ruim atelier, de heer Helsloot, de kostumier, een
niet minder groot, maar eenige harnassen, gebor
duurde rokken en stukken fluweel en zijde
vormden er op 't oogenblik nog den eenigen
inventaris. Boven heeft het bestuur een aardig
kantoor. (N. R. Ct.)
De Bondgenooten,
Het sCentrum" schrijft
De katholieken staan als regel loyaal tegenover
hunne bondgenooten.
Opgeschroefde eischen heeft men van hen niet
te vreezen, en het op de spits dryven van moei
lijkheden, ligt niet in .hun aard.
Voor overleg en aecoord zijn zij te vinden, waar
het de behartiging van 's lands belang betreft, en
zij stonden altijd op het standpunt, dat het be-
toonen van toegevendheid noch aan de eer, noch
aan de zelfstandigheid eener partij behoeft te
korst te doen.
Dat men thans een andere houding van hen te
wachten zou hebben, is niet te duchten.
Het oude, beproefde beleid zal ook ditmaal
den goeden weg wijzen en het minderen onder
geschikt doen maken aan het meerdere.
Met de anti-revolutionairen staan wij, als met
onze oudste bondgenooten op den besten voet.
Maar ook in de christelijk-historischen waar-
deeren wij een partij der Rechterzijde, die over
uitnemende krachten beschikt, die voortreffelijke
leiders telt en als geheel niet mag worden aan
sprakelijk gesteld voor het anti-papistisch gedoe
en andere buitensporigheden, waaraan sommigen,
die nog tot haar volgelingen behooren, zich over
geven.
Natuurlijk kunnen en zullen wij niet alles over
onzen kant laten gaan.
Maar het zou minstens onmenschkundig zijn,
wanneer men in de opwinding van den verkie
zingsstrijd alles even zwaar ging wegen en een
algemeene strekking gaf aan woorden en verkla
ringen, die slechts voor rekening komen van
enkelen.
Van de katholieken is niet te verwachten dat
zij den tegenstanders der Reehtsche partijen in
de kaart spelen.
De Hanze in het Bisdom Haarlem.
In de Stadsgehoorzaal te Leiden had gister
plaats de voortzetting der vergadering van den
Centralen Raad van de Hanze in het Bisdom
Haarlem, welke vergadering op 11 Maart te
Gouda gehouden is en waarop toen de agenda,
n.l. Statutenwijziging, niet geheel kon worden
afgewerkt. De vergadering, tegen 11 uur uitge
schreven, werd om ruim half 12 door den voor
zitter, den heer Verbeek van Rotterdam, met een
kort welkomstwoord aan de niet tajrijk opgekomen
afgevaardigden geopend. De voorzitter van de
afdeeling Leiden, de beier H. W. van Spendel, die
de afgevaardigden binnen Leiden welkom heette,
spoorde hen aan, dezen dag' weinig woorden te
gebruiken, doch veel daden te stellen. De alge
meene voorzitter deelde mede, dat de rechts
kundig adviseur, de heer Mr. P. M. J. Aalberse,
de middag-Vergadering zal bijwonen. Voorts deelt
spr. mede dat een drietal moties waren inge
diend. Een dezer, die van da afdeeling Amstel
veen, bedoelde de wenschelijkheid uit te spreken
de debatten op de Centrale vergadering te bekor
ten, omdat de animo om de vergadering te be
zoeken bij ernstige afgevaardigden gaat vermin
deren. Het Hoofdbestuur noemt aanneming dezer
motie overbodig, daar de eindelooza debatten in
Gouda aan de afgevaardigden genoeg leergeld
hebben gegeven.
De motie werd overeenkomstig het advies van
het bestuur voor kennisgeving aangenomen. De
tweede motie was van de afdeeling Alkmaar en
hield in adhaesie te betuigen aan de motie van
de Centrale R. K. Kiesvereeniging te Alkmaar
aan den Bond van .R. K. Kiesvereenigingen in
Nederland voor de vergadering van a.s. Donderdag
te Utrecht te houden.
In deze motie wordt de katholieke Kamerfrac-
lie aangespoord om naast de belangen uer arbei
ders ook die der middenstanders te behartigen.
De voorzitter ontraadt de aanneming van deze
motie, daar deze geheel thuisbehoort bijl ue Kies
vereeniging. Spr. raadt den middenstanders aan
de vergadering der kiesvereenigingen Ie bezoeken
en daarin de zaak te bespreken, terwijl bij' gaarne
zou zien, dat Alkmaar de motie introk.
Toen deze afdeeling daartoe niet bereid werd
gevonden, werd de behandeling ervan uitgesteld
tot het einde der vergadering.
De tweede motie Amstelveen, hetzelfde onge
veer bedoelende, onderging het zelfde lot.
Toen werd de behandeling der statuten voort
gezet.
Men begon met art. 9, regelende de samenwer
king van plaatselijke afdeelingen met andere ver-
eenigingen. Een uitvoerig debat, over het al of
niet noodzakelijk zijn van goedkeuring ie vragen
aan het Hoofdbestuur door elke gemeenschappe
lijke actie met andere middenstanAsvereenigingen
een of ander algem. middenstandsbelang rakend,
ontspon zich. Verschillende afgevaardigden ver
klaarden zich tegen de meening van hett Hoofd
bestuur dat voor elke actie sanctie moet gevraagd
worden.
Het bestuursvoorstel, om het artikel ongewijzigd
aan te nemen, werd met 2520 stemmen aange
nomen. Hierna werd de vergadering geschorst
tot 2 uur.
Do artt. 10, 11 en 12 regelende de verplich
tingen der aangesloten vereenigingen en diocesane
vakgilden worden aangenomen zonder beraadsla
ging of hoofdelijke stemming.
Art. 13 regelt de samenstelling van den Bond
Bij acclamatie wordt besloten in den zin van bet
hoofdbestuur, met dien verstande dat de afvaar
diging van een zeker aantal leden ter algemeen®
vergadering van den Bond, niet verplichtend wordt
voorgeschreven, en het instituut van hospitant-
leden werd uitgeschakeld.
Goedgekeurd.
De overige artikelen werden eveneens aange
nomen.
De leeds vermelde motiesAlkmaar en Amstel
veen werden verworpen.
Aangenomen werd een motie van den heer
Visser, lid van het bondsbestuur, luidende als
volgt
„Do Bond van R. K. MiddensLandsvereenigin-
.gen in het Bisdom Haarlem in zijne vergadering
van heden spreekt de wenschelijkheid* uit, dat
den Algem. Bond van R. K. Kiesvereenigingen in
Nederland aan haar kort program van actie toe-
voege de zinsnede dat ook de belangen van den
Middenstand op meer krachtige wijze door de
regeering zullen worden bevorderd."
Bij de rondvraag vond de voorzitter gelegen
heid er op te wijzen, dat het fonds voor uitkee-
ring bij overlijden op goeden grondslag berust
en dat de financiën van het bondsorgaan in goe
den staat verkeeren. - 1
Op verzoek van Rector Holler zegde de voor
zitter toe in onderhandeling te zullen treden met
den voorzitter van de patronaats-commissie in dit
Bisdom, Pastoor v. Stee, te Voorburg, ten eind©
te geraken tot een© organisatie van de jeugd on
der den middenstand.
Te ruim zes uur des namiddags werd de ver
gadering door den voorzitter gesloten.
Eeu nieuwe party.
Wij lezen in het »Hbld.":
Naar wij vernemen zullen binnenkort de namen
van de leden van het Centraal Comité van den
jNationalen Bond" van Protestantsche kiezers in
Nederland, worden bekend gemaakt, van welks
oprichting wij in ons Ochtendblad van Zaterdag
melding maakten. Van betrouwbare zijde ver
nemen wij omtrent deze nieuwe organisatie nog
het volgende
Zooals bekend, wil de nieuwe bond niet zijn
een politieke partij. Gebleken is wel, dat deze
wijze van optreden buiten iedere partij om zeer
veel instemming vindt bij een overgroot deel der
Nederlandsche Protestantsche bevolking.
De strooming is ruim tien jaar in wording.
Dat jarenlang geen uitgebreide corporatie is kun
nen worden gesticht, komt door het meegaan van
de meerderheid der Christelijk-Historischen met
de coalitie.
Sedert het gebeurde in zake Ommen, toen
baron Mackay door het drijven der leiders van de
coalitie voor zijn Kamerzetel moest bedanken, is
de tegenstand der Protestantsche tegen het drij
ven der coalitie zoo sterk geworden, dat de vage
plannen, sedert jaren gekoesterd, eindelijk tot de
oprichting van den bond hebben geleid.
Men wil ook op maatschappelijk terrein en
vooral ook op schoolgebied het Protestantsch ka
rakter van ons volk opnieuw doen doorwerken.
Daarbij zit de bijzondere bedoeling voor, het
meer en meer doorwerken van het anti-Protestant-
sche en anti-nationale karakter der openbare school
tegen te gaan en de voortgaande oprichting van
Secte-scholen in Nederland te stuiten.
Een liberale partij derhalve met een prote
stantsch-kerkelijke kleur 1 Een domineespartij by
uitnemendheidZouden wij hier by geval ook te
doen hebben met een poging der door dr. Nuyens
z. g. aldus betitelden dominocraten, vraagt de Tijd.
Het Van 't Hoff-Monument.
Van 't Hoff-monument en Van 't Hoff-stich-
ting. De commissies te Amsterdam en Rotterdam
hebben gezamelijk een bedrag van pl.m. f56.000
ontvangen, waarvan ongeveer f 6000 uit het bui
tenland. Voorloopig is een bedrag van f3300
voor het monument bestemd, dat, zooals reeds
medegedeeld is, volgens, de plannen van Ch. van
Wijk te Rotterdam verryzen zal. De onthulling
zal hopenlyk in den loop van 1915 kunnen plaats
vinden. Hel overblijvende bedrag, verminderd met
de onkosten, wordt aan de van 't Hofl stichting
toegewezenhoogstwaarschijnlijk zal de Konink
lijke Akademie van Wetenschappen te Amster
dam zich met het beheer van het kapitaal en het
toekennen van subsidies uit de rente ervan willen
belasten. (C. W.)
De coalitie.
De heeren H. Valkenburg1 te Rijswijk (Z.-H.),
W. J. Visser te Maasland, J. Valkenburg te Rijs
wijk (Z.-H.), H. L. Hortensius en Chr. van Draa-
nen te 's-Gravenhago hebben, naar de „Neder
lander" meldt, bij het hoofdbestuur van de Chris-
telijk-Historisehe Unie de volgende motie inge
zonden, welke ter behandeling aan do algemeene
vergadering wordt aangeboden:
De Cliristelijk-Historische Unie, vergaderd in
do algemeene vergadering .op 24 April te Am
sterdam,
gehoord de ingezonden motie van de heeren
A. G. H. van Hoogenhuijze e.a.,
spreekt haar wensch uit dat dezie motie niet in
behandeling wordt gebracht en gaat over tot de
orde van den dag.
Weer bericht
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
jn den morgen van 23 April 1913, medegedeeld
door het Kon. Ned. Met. Instittfut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 777.5 te Horta.
Laagste barometerstand 754.3 te Seydisfjord.
Verwachting tot den volgenden dagzwakke
tot matigen oostelyken tot noordoostelyken wind,
half tot zwaarbewolkt, weinig of geen regen,
zelfde temperatuur.
Een vliegmachine.
Gisteravond omstreeks G1/^ far is boven het.
westelijk gedeelte van onze stad een vliegma
chine gepasseerd, welke zich voortbewoog in
noordelijke richting.
Tal van personen sloegen de machine, welke
op aanzienlijke hoogte vloog, gade.
Het blijkt de tweedekker van den aviateur Bo-
vano te ?.ijn geweest, die gisterochtend om 7 uur
van Parijs was vertrokken.
Wij verwijzen voor meerdere bijzonderheden
naar de rubriek Sport.
Emmabloemnje.
De opbrengst van den verkoop der bloempjes
ten bate dér tuberculoselijders heeft hier ter stede
f642.31 opgebracht.
Er zijn totaal 5000 bloempjes verkocht.
Hoogwater tej Schiedam: Donderdag 24
April v. in. 6.08, n. m. 6.35.
Bij de politie is te bevragen een
zwart bruinharig hondje, gistermiddag alhier op
gevangen.
Binnen 2 X 24 uren niet opgevraagd zijnde,
wordt de bond afgemaakt.
Aan de groote Internationale K e-
gelwedistrijden te Breda (van 1 Mei tot eh met
25 Mei a.s.) uitgeschreven door de Kegelclub
„Bredasche Latjesgöoiers" ter gelegenheid van
het 25-jarig bestaan dier club, zal van bier deel
nemen de Schiedamsche Kegelclub „TouS les
neuf" (Alle negen).
Vergadering van den Raad der gemeente
Schiedam op Dinsdag 'iï Aprii 1913,
des namiddags 2 ure,
(Vervolg.)
Weeshui sZ e k e n h vr i s.
8 Adres van Regenten van het Weeshuis der
Hervormden, betreffende het aanbod inzake den
bouw van een nieuw Ziekenhuis, met ongunstig
prae-advies van Burgemeester en Wethouders, en
voorstel van dat College om thans te besluiten
tot oprichting van een nieuw Stads-Ziekenhuis
van gemeentewege.
De heer De Bruin zegt» dat in de »Sch.
Ct." enkele beschouwingen zijn geplaatst van
iemand die zich N. teekende, beschouwingen die
zeker wel de aandacht, het lezen, waard waren.
In het nummer van Zaterdag der »Sch. Ct.was
weer bedoelde N., aan het woord en trof spr. eene
eigenaardige beweringWaaneer men wilde
zoo ongeveer was zijne bewering zou men
met de regenten kunnen handelen, de voorwaar
den zouden wel veranderd, ontheffing van den
plicht tot bouwen enz. verleend kunnen worden.
Spr. meent dat die voorstellingen van het aanbod
absoluut onjuist is. Wanneer dat waar was, zou
men wel tot een zuivere leening kunnen komen
en zouden B. en W. het aanbod wel met beide
handen moeten aangrypenmaar spr. meent die
voorstelling van zaken niet juist is.
De heer Houtman, wijzend op de becijfering
door hem ingediend, zegt dat hij tot zijn spijt met
het besluit door het College genomen, niet kan
meegaan, 't Komt hem voor, dat er te dezer
zake niet voldoende moeite is gedaan, er niet
genoeg onderhandeld is met regenten en getracht
betere conditiën te verkrijgen. Ook blijft hij bij
de meening, reeds in de vorige vergadering uit
gesproken, dat B. en W. met direct naar Ged.
Staten hadden moeten gaan, maar eerst het gevoelen
van den Raad hadden moeten inwinnen. Spr.
acht de eischen door het Statencollege gesteld
overdreven. De eisch door dat College gesteld
acht hy een al te groote voorzorgsmaatregel. Spr.
meent, dat deze zaak meer als een annuiteits-
leening had kunnen behandeld worden en acht 't
overdreven, dat nagenoeg jaarlijks een bedrag
van 10.000 moet gereserveerd worden, waarvan
f4000 voor rente en f6000 voor het reservefonds.
Ook toegegeven dat de eischen van Ged. Staten
tot deze uitkomsten leiden, meent hij toch dat bij
het aanbod meer het belang der gemeente dan
dat van regenten betrokken is.
Bij het aanbod is nog de voorwaarde gesteld,
dat een regent van het Weeshuis als lid van de
Commissie van het Stads Ziekenhuis zal zitting
hebben en daartoe door den Raad zal worden
benoemd. Hierin ziet spr. geen bezwaar. De in
wendige dienst blijft toch nagenoeg hetzelfdehet
eenig verschil is dat men in het eerste geval
alleen te doen heeft met een plan van B. en W.
en in tweede instantie met een plan door B. en
W. met het regenten-college samengesteld. Daar
in is echter geen nadeel voor den bouw gelegen
immers spr. ziet inregenten practische menschen,
die er zeker op uit zullen zijn, evenals B. en W.,
om het geld te dezer zake uit te geven, goed te
besteden. Spr. verwondert er zich over, dat
het College 'twelk zoo opgaat in financieele
beschouwingen ondanks de financieele moeilijk
heden toch adviseert het voorstel van regenten
niet te aanvaarden, en de belastingplichtigen maar
te laten betalen. Hij kan dan ook met het advies
van het College niet meegaan en wijst op de
financieele moeilijkheden waartoe eene afwijzing
van bet aanbod van regenten leiden zal. 't Is
tegenwoordig voor de gemeenten geen gemakke
lijke taak geld te leenen. Zelfs het groote Rot
terdam kon een 4% leening slechts tot een
koers van 96% plaatsen en Amersfoort moest
een 4i% leening sluiten. Waar B. en W. in hun
toelichting nog bezwaar maakten tegen den af
stand van 2 bunder laad, waar men met IJ kon
volstaan, merkt spr. nog, dat het College toch by
het voorstel van 12 Augustus 1910 2 hectaren
grond voor ziekenhuisbouw noodig achtte. Waar
om is 't ten dezen opzichte plotseling van mee
ning veranderd
De heer W i 11 k a m p wil te dezer zake niet
veel zeggen. Hy wil alleen opmerken, dat zich
ten opzichte van Schiedam dingen ontwikkelen
die nog in duidelyker licht moeten komen en acht
daarom het moment voor het Demen van eene
beslissing nog niet geschikt. Hij wyst dan op
de verplichte taxatie van het grondbedrijf, waar
van de beteekenis voor onze gemeente nog niet
is gebleken, op het wetsontwerp betreffende de
pensioneering van gemeente-ambtenaren door