voor Schiedam Omstreken.
f
,-,f 10(1
f en r::r m
EERSTE BLAD.
De grooie yerkiezingsstrijfl.
Jhr. Ir. U.
Gratis Ongevallenverzekering
36ste Jaargai.^
Zaterdag 14 Juni 1913.
ISu. 10648.
Op den Balkan.
Officieele berichten.
Kennisgeving.
Kennisgeving.
Gymnasium te Schiedam.
Jhr. mr. D. J. De Geer,
BaitenkaM Nieuws.
overeenkomstig op ie polis vermelde voorwaarden.
UU wijsvinger; I (J
Dit nummer bestaat uit twee
bladen en een Geïllustreerd
Zondagsblad.
De stembus is geopend van 8 tot 5 ure.
Komt allen, zoo mogelijk, vóór 1 ure
stemmen.
BureauBoterstraat ,50. Telef. 85. Postbus 30.
Abonnementen per 3 maanden f 1.50, per week 12 cent, per maand
50 ct., franco p. post f 2.p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
Advertentiën: Familieberichten 20 ct. per regel; HandelsadvertentiëD
16 regels 92 ct.elke regel daarboven 15 ct. 3 maal plaatsen wordt 2 maal
berekend. Ingezonden mededeelingen 35 ct. p. regel. Speciale conditiën voor
herhaaldelijk adverteeren.
De
bij
levenslange
geheele
invaliditeit
verzekering wordt gewaarborgd door de
1>Ü
verlies van
een hand,
voet of oog
Ilollandsche Algemeene
1 I U U een duim
Verzekeringsbank, gevestigd te Schiedam.
bij
verlies van
eiken ande
ren vinger
De Burgemeester van Schiedam,
herinnert personen, bij wie en. bestuurders vau
bijzondere ondernemingen en instellingen, waarbij
mannen, die den leeftijd van vijf en twintig jaren
hebben kereikt, in dienstbetrekking zijn
dat zij volgens art. 57 der Kieswet, verplicht
zijn te zorgen, voor zoover niet bij algemeenen
maatregel van bestuur vrijstelling is verleend, dat
isder van dezen, die bevoegd is tot eene te houden
stemming of herstemming mede te werken, gedu
rende ten minste twee aohtereenvolgende uren,
tusschen 8 uren des voormiddags en vijf uren
des namiddags, daartoe gelegenheid vinde
dat zij, volgens art. 58 van genoemde wet, voor
zoover arbeid wordt verricht in fabrieken of wei k-
plaatsen, verplicht zijn te zorgen, dat in het ar-
beidslokaal en zoo er meerdere arbpidslokalen zijn,
in het grootste of wel in meer dan één arbeids-
lokaal, gedurende twee werkdagen voor en op
den tot stemming bepaalden tijd op eene zicht
bare wijze is opgehangen eene door hen of van
hunnentwege onderteekende lijst, de twee achter
eenvolgende uren, bovenbedoeld, vermeldende,
voor elk afzonderlijk of groepsgewijze of voor
allen gezameulijk
dat, volgens art. 154 der Kieswet, overtreding
van bovenstaande voorschriften wordt gestraft met
hechtenis van ten hoogste veertien dagen of geld
boete van ten hoogste vyf en zeventig gulden en
dat blanco lijsten als hierboven bedoeld, tegen
betaling van 2£ cent, ter Gemeente-Secretarie,
afd. A, verkrijgbaar zijn gesteld.
De algemeene maatregel van bestuur, boven
genoemd is gegeven bij Koninklijk Besluit van
24 Mei 1901,) Staatsblad No. 109), en luidt als volgt
Artikel 1.
Vrijstelling wordt, verleend aan de in art. 57
der Kieswet bedoelde personen en bestuurders
van bijzondere instellingen en ondernemingen ten
aanzien van bij hen in dienstbetrekking zijnde
personen, welke uithoofde van dienstbetrekking
op den dag der stemming tusschen de in vermeld
artikel genoemde tijdstippen niet gedurende twee
achtereenvolgende uren vertoeven in de gemeente,
op welker kiezerslijst zij voorkomen.
Artikel 2.
Vrijstelling als omschreven in het voorgaand
artikel wordt voorts verleend aan geneeskundigen
en apothekers ten aanzien van bij hen in dienst
betrekking zijnde 'personen alsmede aan personen
en bestuurders van bijzondere instellingen en
ondernemingen ten aanzien van bij hen in dienst
betrekking zijnde ziekenverplegers.
Schiedam, den 14den Juni 1913.
De Burgemeester voornoemd.
M. L. HONNERLAGE GRETE.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
Gezien art. 98 der Kieswet,
Brengen ter kennis van de ingezetenen, dat het
proces-verbaal, bedoeld bij artikel 93 dier wet,
van de op den 13den Juni jl. plaats gehad heb
bende stemming voor de verkiezing van twee
Leden van de Staten van Zuid-Holland in het
Kiesdistrict Schiedam, op de secretarie dezer ge
meente ter inzage is nedergelegd, en dat afschrift
daarvan aan het raadhuis is aangeplakt.
En is hiervan afkondiging geschied, waar het
behoort, den 14den Juni 1913.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETE.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
Oandidaten voor het toelatingsexamen, dat ge
houden zal worden in de eerste helft van Juli,
gelieven zich vóór 1 Juli a.s. aan te melden bij
den Rector
Dr. J. L. LIEZENBERG.
De verkiezing voor de Tweede Kamer, die dit
jaar de stemming voor de Provinciale Staten zoo
nauw op den voet volgt, plaatst ons midden iD den
graoten verkiezingsstrijd, die het parlementair
kiesstelsel ons om de vier jaar pleegt te brengen.
Zelden is zeker een verkiezingsstrijd met zooveel
hartstocht gevoerd, heeft hij zoozeer de tongen en
de pennen bewogen als die welke ons nu reeds
weken bezig houdt en in de eerstvolgende week
vermoedelijk in hoofdzaak zal worden beslist.'t Is
alsof van links alle demonen uit de uiterste duis
ternis zijn opgeroepen om tegen de gehate cleri-
calen op te treden. Er giert een storm van haat
en hartstocht door Neêrlands vreedzame landouwen.
Vooral in de vrijzinnige schoolwereld is men
geducht in de weer. Voor het goed recht der
openbare school, dat volstrekt niet bedreigd
wordt wordt gestreden met een haat en een
hartstocht tegen de gehate clericalen, dat ons zou
doen twijfelen of wij hier met mannen van goede
opvoeding en gezond verstand hebben te doen. In
heel het vrijzinnige kamp zoowel hier te lande als
aan gene zijde van de groote weieldzee heerschen
een storm en beroering, welke bewijzen hoe zwak
men zich gevoelt op de vrijzinnige grondslagen.
Zelfs het gele ras, dat in ons schoon Insulinde zoo
rijk vertegenwoordigd is, moest zijn steunpenning
ofleren voor de vrijzinnige veikiezingskas, 't Geldt
blijkbaar voor de aanhangers van den vrijzin nu
of nooitmet een bont aliegaaitje, dat nauw de
onderlinge veete verbergt onder den gemeenschap-
pelijken anti-cleriealen verkiezingsleus wordt storm
geloopen op het regeeringskasteel en de mannen
die 't willen veroveren, weten niet, hoe zij er
regeeren zullen, als zij eenmaal binnen zijn ge
komen.
Tegenover die onrust en beroering ter linker
zijde is 't aan den rechterkant nog betrekke-
1 ij k kalm. Terwijl in het vrijzinnige kamp ge
ducht verzamelen wordt geblazen, terwijl in den
hoek de schelle tonen van den rooden trompetter
weer worden gehoord, is 't ter rechterzijde be
trekkelijk kalm De roode Trompetter vertrouwt
die windstilte niet en voorziet op het allerlaatste
oogeüblik »een wervelstorm van vuil eri stank".
Nu 't is wel mogelijk dat de geweldige beroering
die ter linkerzijde heerscht, ook van rechts wat
stof doet opjagen en wij het vuil dat de linksche
buur over onze heg wierp, op zijn erf terug te
jagen. De angstige bezorgdheid ter linkerzijde zal
de koele matheid aan den rechterkant nog wel een
weinig naar den politieleen vuurhaard drijven. Als
er voor het vrijzinnig allegaartje, dat onder allerlei
kleur en vorm weldra weder tegen de zwarte
coalitie te velde trekt, werkelijk zooveel gevaar
dreigt, dan moet men in de coalitiekringen wel
overtuigd worden, dat er inderdaad bij deze
Kamerverkiezingen veel op het spel staat, dat 't
werkelijk bij dezen parlementairen stembusstrijd
om groote en gewichtige belangen gaat.
Het gaat toch bij de aanstaande Kamerverkie
zingen om de beginselen die ons lief zijn, die wij
tot hei! van land en volk achten en die wij op
buitengewoon kundige wijze verpersoonlijkt weten
in de bewindsmannen van het oagenblik. Dat
moet tot geestdrift wekken-en maakt veerkrachtig
den stap waarmee wij naar de stembus gaan. Uit
hartelijke overtuiging te strijden voor het Kabinet,
dat ons door geestverwantschap sympathiek is, dat
in de nu verloopen 5£ jaar dat 't aan het be
wind is, zooveel voor het heil van land en volk
heeft verricht, is de gelukkige en bezielende taak
van de rechterzijde bij de stembus die Dinsdag
aanst. gereed staat. Wie onzer zou haar niet met
liefde en geestdrift vervullen
Voor ons, christelijke kiezers van het district
Schiedam, paart zich aan die gelukkige bezielende
taak nog eene andere verheffende gedachte. Het
hoofdkiesdistrict Schiedam is een beslist christelijk
district. Schiedam koos als Kaïnerdistrict na
eene aanvankelijke afwijking door de verdeeldheid
der christelijke partijen steeds christelijke
mannen, en vaardigde, zonder Vlaardingen als
Statendistrict fungeerend, meerendeels slechts
christelijke partijgangers af. Was Schiedam dus
nooit een wijfelae-htig district, maar steeds een
vast district der christelijke partijen, dan moet
dat ook in de toekomst zoo blijven. De christelijke
kiezers van het district Schiedam hebben onder
dat opzicht een reputatie tegenover land en volk
op te houden. Zij kunnen en mogen niet uit
de handen geven wat zij jaren lang hebben be
zeten. Zij moeten en zullen zorgen, dat
boven dien ouden rotsvasten burcht, de reine en
onbesmette vaan der christelijke beginselen in
breede plooien blijft uitgolven. Sehiedam is der
christelijke partijen onvervrèemdbaar bezitgeen
vijand mag 't naken, geen vermetele de hand slaan
aan den christelijken standaard, die boven hare
aloude tinne wappert.
Die verheffende gedachte in de vervulling eener
gelukkige en bezielende taak komt, nog meer tot
haar recht, nu wij het vaste christelijk district
Schiedam vertegenwoordigd weten in den persoon
van
die niet alleen een streng beginselvast, maar
ook een hoogst kundig staatsman is. Jhr. De Geer
is, naar het getuigenis ook van .zijn meest besliste
tegenstanders, een zeer kundig begaafd man. In
de club van de christelijke leden der Prov. Staten
worden zijne adviezen steeds zeer op prijs gesteld.
Als lid van Ged. Staten neemt hij aan het
bestuur onzer provincie een zeer werkzaam deel.
Maar voor alles is hij een man van overtuigd
christelijke beginselen, een edelman, die het «no
blesse oblige" in den rijken zin das woords tot
volle waarheid maakt. Personen, die hem
van nabij kennen, roemen ziju vriendelijkheid
en goedheid ook tegenover de min bevoorrechten
des levens, zijn weldadigheid en menschenmin,
die zich ook in den omgang met zijn onderge
schikten en naastomgevenden bijzonder doet ken
nen. In jhr. De Geer hebben wij dus een candi
daat die kunnen aan willen paart, ook in de
oplossing van de zoo talrijke vraagstukken van
maatschappelijk belang ten bate van 's werelds
min bevoorrechten, die juist in onzen tijd van een
Kamerlid zooveel aandacht en studie vragen. Van
hem mogen wij vertrouwen, dat bij de belangen
van meer- en mindergegoeden, de belangen ook
van het district, door hem vertegenwoordigd, in
de Tweede Kamer met al de buitengewone gaven
die hem ten dienste staan, met alle toewijding
zal behartigen.
In jhr. De Geer hebben wij ook een candidaat,
die het christelijk ministerie schuift 't over
dezen stembusstrijd heen krachtig steunen zal
in al hetgeen 't werkelijk tot heil van land en
volk voorstelt; maar toch een man, die, in het
in het volle besef zijner groote verantwoordelijk
heid, niet aarzelen zal zelfs een voorstel van dat
ministerie te bestrijden, als 't hem voorkomt niet
met de algemeene belangen te strooken.
Eenzijdige bevoordeeling van een enkelen stand
of een bijzondeie fractie ten koste van het alge
meen belang is van dezen flinken beginselvasten
man niet te wachten. Zijne houding als Kamerlid
ook in de afgeloopen wettelijke periode heeft dat
afdoende bewezen.
Voor dezen alleszins uitnemenden candidaat, den
geineenschappelijken candidaat door de christe
lijke partijen in onderling overleg gesteld, gaan
wij dus Dinsdag aanst. allen als éen man in 't
vuur. Alle persoonlijke overwegingen behooren
bij deze hoogernstige verkiezing ter zijde gesteld,
alle meer bijzondere partijbelangen bij dit aller-
zwaarwichtigst algemeen belang ten achter gesteld
te worden. Hier geldt 't voor alles de zegepraal der
beginselen die in de partijen der rechterzijde leven,
de christelijke beginselen die in de regeering
van land, stad en ge west toepassing moeten vinden.
Voor alles weegt hier het behoud van het chris
telijke ministerie, de bestendiging der rechtsche
regeering, die in de nu verloopen wettelijke pe
riode alleszins blijk heeft gegeven van haar ern-
stigen wil die beginselen in het Staatsbestuur te
belichamen. Allermeest gaat 't hier ook om het
behoud van het christelijke kiesdistrict Schiedam,
dat steeds rechtsche mannen naar de Kamer af
gevaardigde en er haar nog vele moge schenken.
Weldenkende kiezers van het kiesdistrict Schie
dam, bedenkt wat op Dinsdag 17 Juni uw zwaar
wichtige taak is. Uw eenparig, eensluidend votum
zal dan zeker weer de oude traditie, die Schiedam
als een vast district der christelijke partijen aan-
wees, eeren, het eens verpande fiere woord ge
stand doen. Aller stemmen als éen man zal dan
weer in gulden letteren doen schitteren den naam
van Schiedams afgevaardigde
De Ba 1 kanstaten onderling.
De vertegenwoordigers der groote mogendheden
brachten gister-middag te Belgrado achtereenvol.
gens een bezoek aan den voorzitter van den
ministerraad, wien zij verklaarden, dat het de
vvensch van Europa was, dat de Balkanstaten
hun legers op vredessterkte zouden brengen. De
minister-president Pasitch antwoordde, dat Servië
geneigd was aan dit verlangen der mogendheden
te voldoen, wat wel blijkt uit het feit, dat Ser
vië reeds gisteren voorstellen van de gewenschte
strekking aan Bulgarije had gedaan.
De stap der mogendheden te Sofia in het be
lang eener demobilisatie der Balkan-legers, zal
vermoedelijk heden plaats hebben.
Gezaghebbende kringen te Sofia verzekeren, dat
de Servische gezant, Spaklaïkovitch, niet de op
dracht heeft een onmiddellijk antwoord op de no
ta van Servië over de herziening van het bonds-
verdrag te vragen. De Serviërs geven er den voor
keur aan, nog wat te wachten, teneinde zich re
kenschap te geven van de beteekenis, die het
telegram van den tsaar heeft en een vredelieven
de oplossing in de hand te werken.
Van Gulgaarsche zijde blijft men zich op het
standpunt stellen, dat de niet-betwiste distric
ten eerst door Servië ontruimd moeten wor
den. Daarna zal men de kwestie van het scheids
gerecht nader onder het oog zien.
Daar onder de mogendheden nog geen overeen
stemming bestaat over de wijze, waarop bij de
Porte de stap inzake de demobilisatie ondernomen
zal worden, gelooft men dat, deze stap uitgesteld
zal worden.
In Turk ij e.
Een officieel communiqué meldt, dat de autori
teiten, vernomen hebbend, dat zich oenigen der
moordenaars van Mahmoed Sjefket pasja in een
huis in de voorstad Pera bevonden, de deur van
dit huis dedensluiten, en de moordenaars aan
maanden zich over te geven.
Deze schoten, als eenig antwoord, op de agen
ten van politie, die terugschoten. Politie en een
afdeeling militairen belegeren thans het huis. Men
zegt, dat verscheidene agenten gewond zijn.
Een later ontvangen bericht meldt, dat het be
leg om hij vijven geëindigd was. Men had toen
den kapitein Kiazim, den luitenant ter zee Meh-
rned Ali en een zekeren Chefki, die eveneens zee
officier heet te. zjjn, gearresteerd.
DUITSCHLANI».
De Rijksdag heeft in tweede lezing de in de
legerwetten voorgestelde vermeerdering van het
aantal manschappen goedgekeurd, met uitzonde
wat betreft de cavalerie. Van de voor dit wapen
gevraagde zes nieuwe regimenten werden er over
eenkomstig het besluit der begrootingscorumissie
drie geweigerd. De voorstellen der nationaal-
liberalen om het regeerings-wetsontwerp in zijn
oorspronkelijke redactie aan te nemen, en dat der
conservatieven om de cavalerie met meer dan zes
regimenten te versterken, werden verworpen.
ZWITSERLAND.
Volgens een telegram uit Genève zouden de
koning en koningin van Engeland besloten hebben
een gedeelte van den zomer in Zwitserland door
te brengen. Reeds is te Bessinger een villa ge
huurd, waar zij onder den naam van hertog en
hertogin van Chester eenigen tijd hun intrek
zullen nemen.
OOSTENRIJK-HONGARIJE.
Op het huidig oogenblik schrijft de „Ti
me s c o r res pondent te Weencn aan zijn hl au
wordt in geheel Galicië de verkiezingscampagne
met buitengewonen ijver gevoerd, voornamelijk
door de Polen en Roethenen, die een soort van
compromis gevormd hebben, ten einde gezamen
lijk een hervorming van het provinciaal kiesieehl
tot stand te brengen. Aan'deze coalitie is Woens
dag echter een gevoeligen slag toegebracht. Een
Roetheensch seminarist, Zachnilo genaamd, heeft
n.l. een Poolsch professor to Lemberg, dr. Wid-
kiewicz met een revolverschot gedood. De aan-