Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
f
f en rr fis
RIENZI.
Neêrlands Herstel.
Gratis Ongevallenverzekering
36ste Jaar^aB^.
Donderdag 28 Augustus 1913
No. 10/11.
oyereeifcomstig op de polis vertelde voorwaarden.
Officieele berichten.
Kennisgeving.
Kennisgeving.
FEUILLETON.
Kennisgeving.
Afsluiting Korte Singelstraat.
1813-1913.
BureauBoterstraat 50. Telef. 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ1.50, per week 12 cent, per maand
50 ct., franco p. post ƒ2.p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
Advertentiën: Familieberichten 20 ct. per regelHandelsadvertentiën
16 regels 92 ct.elke regel daarboven 15 ct. 3 maal plaatsen wordt 2 maal
berekend. Ingezonden mededeelingen 35 ct. p. regel. Speciale conditiën voor
herhaaldelijk adverteeren.
by verlies
van
*>ii pftflfl b«
levenslange 1 11 E ver^es yan
geheele I I 111 een hand,
invaliditeitI U U voet of oogI U U I I U U een duim
De verzekering wordt gewaarborgd door de llollandsche Algemeene Verzekeringsbank, gevestigd te Schiedam.
I U U wijsvinger; I (J
bij
verlies van
eiken ande
ren vinger.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
brengen ter openbare kennis, dat ter gelegen
heid van het eeuwfeest van Nederland's onafhan
kelijkheid
de bureaux ten Raadhuize en het kantoor
van den Gemeente-Ontvanger gesloten zullen zijn
29 Augustus a s. na 12 uur des middags en op
30 Augustus a.s. den geheelen dag
het bureau van den Burgerlijken Stand slechts
geopend zal zijn op 29 Augustus a.s. tot 12 uur
s middags en op 30 Augustus a.s. tot 9 uur v.m.;
de Koopmansbeurs en de Zwemschool op 29 en
30 Augustus en de Arbeidsbeurs op 30 Augustus
a-s. gesloten zullen zijn
de sluizen en bruggen op 29 Augustus a.s. van
10 uur vrn t0t 5 uur n.m. gesloten zullen zijn
de sluizen en bruggen en het havenkantoor op
30 Augustus a.s. na 12 uur 's middags gesloten
sullen zijn
de pont over de Buitenhaven op 29 Augustus a.s.
van 10 uur v.m. tot 5 uur n.m. en op 30 Augus
ts a.s. den geheelen dag stil gelegd zal worden
de voetbrug over de Nieuwe Haven tijdens den
Wedstrijd op 29 Augustus en de optocht op 30
Augustus a.s. voor het verkeer daarover zal ge
sloten zijn.
Schiedam, 23 Augustus 1913.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. L. HONNERLAGE GRETE.
2)e Secretaris
v. LUIK, L.S.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
brengen ter kennis van de ingezetenen, dat het
Kohier No. 1, 2 en 3 der plaatselijke directe be
lasting naar het inkomen dienst 191311914 door
den gemeenteraad vastgesteld in zijn vergadering
van den 12den Augustus 1913 en den 25sten
daaraanvolgende door heeren gedeputeerde staten
dezer provincie goedgekeurd, aan den ontvanger
der gemeente ter invordering is uitgereikt en in
afschrift gedurende vijf maanden, te rekenen van
beden, op de secretarie der gemeente voor een
'eder ter lezing is nedergelegd.
Wordende voorts een ieder aangemaand zijnen
aanslag op de bepaalde termijnen te voldoen, op
straffe van vervolging volgens de wet.
En is hiervan afkondiging geschied, waar het
behoort, den 28 Augustus 1913.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
i M. L. HONNERLAGE GRETE.
De Secretaris
v. LUIK, L.S.
Inrichtingen welke gevaar, schade ol N
hinder kunnen veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
Bezien het verzoek van H. ï1 Miinstermann
°na vergunning tot het oprichten van een Mag
nesia-, asbest- en kurksteenlabriek, gedreven
door 2 electromotoren van totaal 6 P.K., aan de
Anna Zusterstraat 79, kadaster Sectie A.
bos. B3, 1307 en 131.
Belet op de bepalingen der Hinderwet,
Boen te weten
dat voormeld verzoek met de bijlagen op de
Secretarie der gemeente is ter visie gelegd
dat op Donderdag, den 11 Septbr. a.s., des na-
»Wien," zeide de
Savelli, daar het kind op-
110)
.»w
hield.
»Mijn neef Adriano. Hü moest zich schamen
aan te denken, eene vrouw tot zijne gade te
dien nemen, wier geboorte haar nauwelijks
seschikt maakt voor eens Colonna's var
^niour."
J?Ba spelen, mijn kindga spelen," zeide de
Sjze Stefano, den knaap ter zijde duwende.
s. «Benoeg van dit gesnap," riep Orsino, op woe-
i jei1 toon. „Zeg mij, oude heere 1 juist toen ik
mnentrad, zag ik eenen ouden vriend een
v r. vroegere huurlingen het paleis verlaten.
ik de oorzaak van zijn bezoek weten?"
j;i) het was een bode van Fra Moreale. Ik
Jvjreef den ridder en bestrafte hem over de
nlj2e> waarop hij ons bij onzen terugkomst van
V^heto verliet, en gaf hem een wenk, dat een
Jthonderd lansknechten, op dit oogenblik, duur
°uhen 'betaald worden."
Savelli, «en wat was zijn ant-
middags ten 2 ure, ten raadhuize gelegenheid zal
worden gegeven om bezwaren tegen het toe
staan van dat verzoek in te brengen en die
mondeling of schriftelijk toe te lichten
dat gedurende drie dagen voor het tijdstip hier
boven genoemd, op de secretarie der gemeente,
van de schrifturen, die ter zake mochten zijn
ingekomen, kennis kan worden genomenen
dat volgens de bestaande jurisprudentie niet
tot beroep op eene beslissing ingevolge de Hin
derwet gerechtigd zijn zij, die niet overeenkom
stig art. 7 dier Wet voor het Gemeentebestuur
of een of meer zijner leden zijn verschenen, ten
einde hun bezwaren mondeling toë te lichten.
En is hiervan afkondiging geschied, waar het
behoort, den 28sten Augustus 1913.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETE,
De Secretaris,
v. LUIK, L.S.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
brengen ter algemeene kennis, dat van Vrijdag
29 Augustus tot en met Woensdvg 3 September
a s. de
KORTE SINGELSTRAAT
voor het verkeer met rij- en voertuigen
zal zjjn afgesloten.
Schiedam, den 28sten Augustus 1913.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. L. HONNERLAGE GRETE.
De Secretaris,
v. LUIK, L. S.
In breede plooien wappert de vaderlandsche
driekleur van torentrans en molenkap, van de
masten der schepen en uit de huizen der inge
zetenen. Alom verheffen zich in onze stad de
eerepoorten en overwelven de groenslingers de
straten en pleinen. Schiedam heeft zich als een
bruid getooid om het eeuwfeest van Neêrlands
herstel te vieren. Honderd jaar genoot toch het
volk dezer lage landen van de herwonnen vrij
heid. Honderd jaar is 't geleden, dat Neèrland
werd hersteld, dat wij weer ons eigen volksbe
staan verkregen »van vreemde smetten vrij".
Heel een eeuw ging voorbij sinds het bekende
driemanschap het bewind des lands in den naam
van den Prins van Oranje aanvaardde, tot dat de
Prins zelf de teugels van het bewind in handen
nam en met de herwonnen vrijheid tevens het
herwonnen stamhuis werd gehuldigd, dat nu de
leiding van 's lands zaken overnam.
Twintig jaar van lijden en verdrukking gingen
daarmee als een droom voorbij, Men gevoelde
den druk niet meermen dacht niet meer aan
de geleden smart, omdat het jeugdig wicht, de
herwonnen vrijheid, daar in al de bekoorlijkheid
van den eersten prillen leeftijd voor aller oog stond-
Wat was er toch in die twintig lange jaren niet
^»Ha zeide
"Oord
»B| listig en ontwijkend. Hij is kwistig met
plichtplegingen en heilwenschen, maar zegt, dat
hij onder leeneed van den Hongaarschen koning
staat, wiens zaak voor Rienzi's gerechtshof
aanhangig is; dat hy zijne tegenwoordige ba
nier niet verlaten kan dan hij vreest, dat Rome
zoo gelijkelijk tusschen de patriciërs en het
volk verdeeld is, dat da partij, die altijd boven
wilde dryven, een podesta moest inroepen, en
die rang alleen, geeft de Provencaler te kennen,
zou hem passen."
„Montreal onze podesta 1" riep de Orsini.
„En waarom niet?" zeide savelli, „een hoog
geboren podesta is even goed, als een laagge
boren tribuun. Maar ik vertrouw, dat wij het
buiten beiden kunnen stellen. Colonna! heeft
deze bode van Fra Moreale de stad ver
laten
„Ik veronderstel het."
„Neen," zeide Orsini, „ik ontmoette hem aan
de poort en kende hem van oudshet is Ru-
dolf den Saxer, een huurling der Colonna's die
in den goeden, ouden tijd menige vrouw, onder
die mijner aanhangelingen, weduwe heeft ge
maakt. Hij is een weinig verkleed, echter her
kende ik hem en sprak hem aanwant ik
hield hem voor iemand, die nog mijn vriend
kon worden en verzocht hem, mij in mijn paleis
te verbeiden.
„Gij deedt- wel," zeide de Savelli, peinzende,
en zijne oogen ontmoetten die van Orsini.
Luttel tijds later eindigde eene vergadering, in
welke veel gezegd er. niets besloten was maar
in Neêrlands gouwen omgegaan 1 Vernietigd was
ons eigen volksbestaan, vernederd onze eigen fiere,
kloeke taal. Fransche zeden en Fransche manie
ren hadden ons eigenaardig, zelfstandig volks
karakter geweld aangedaan. Het Fransch was
de officieele taal geworden, die zich al meer en
meer ook met tal van uitdrukkingen en begrippen
in de gewone volkssprake indrong. De verschrik
kingen der Fransche revolutie, zich openbarend
ook in de geweldige oorlogen die heel Europa in
vuur en vlam zett'en, leefden wij in al hare af
grijselijkheid mee. De bloem onzer jongelingschap!
de kern van het oplevend, toekomstig geslacht,
moest de legers van den geweldigen Corsicaan
volgen. Op de slagvelden, waarin het vereenigd
Europa streed tegen den Franschen onderdrukker,
lieten talloozen der onzen het leven en in de ijs
velden van het onmetelijke Tsarenrijk sneefde zoo
menig Hollandsch jongeling, wiens terugkomst
door vader en moeder, zuster of bruid met smart
werd verbeid.
Onze handel was vernietigd. De schepen, rijk
belaan met de producten uit Hollands Oost en
West, vielen niet meer binnen, omdat zij de
prooi zouden geworden zijn van Napoleon's erf
vijand, het belagend Britannië, dat de zeeën be.
heerschte en al wat de Fransche belangen dienen
moest, wegkaapte. Wat baatte 't dan of de goede
Lodewijk, Hollands opgedrongen koning, den
handel met den beloerenden overbuur oogluikend
toelietHet continentaalstelsel vermoordde niet
alleen Hollands vrijheid, maar ook Hollands wel
vaart. De heele natie voelde den trap van bet
woedende strijdros van den Franschen stads- en
land bed winger. Ten slotte verdween zelfs de schijn
van zelfstandigheid, die de gekroonde revolutie
held ons had willen geven, toen ons land formeel
bij Frankrijk werd ingelijfd.
Zoo droeg dit fiere heldenvolk de zware slaven
ketens, terwijl 't smachtende blikken om zich
wierp naar de omringende landen. Angstig werd
het oor te luisteren gelegd of niet een zucht van
vrijheid werd vernomen uit de groote Europeesche
centra, van de groote slagvelden, waar het ont
zaglijk wereldpleit werd beslecht. Ten slotte scheen
een glimp van hoop den moed in aller hart te doen
herleven. Het krijgsgeluk begunstigde niet meer on
verdeeld den geweldisen veroveraar. In de onmete
lijke Duitsche gouwen, maar nog meer in de
verschrikkelijke Russische ijsvelden bleek zijn
gloriezon te tanen. En bij zijn droevigen tocht
over de Berensina, maar meer nog na zijn wilde
vlucht uit Moscou, herademde het verdrukte, ver
trapte Europa.
Steeds meer naderden de legerscharen der ver
bondenen de oud-vaderlandsche grenzen en toen
de stoere kozakken zich in stad en dorp hadden
vertoond, week de algemeene vrees voor den ver
nieuwden moed, werden de vaderlandsche drie
kleur met de oude prinsenvlag weer ontplooid en
klonk uit aller borst weer het fiere, heilspellende
Oranje boven I 't Jubelde in machtige accoorden
door stad en land't galmde als van de toren
transen 't weerklonk in het blijde beieren der
klokken't dreunde in de Vuursalvo's die alom
Luca di Savelli veizocht bij het uitgaan de
Francipani's en de andere baronnen, zich naar
het paleis van den Orsini te begeven.
„De oude Colonna," zeide hij, „is nagenoeg
kindseh zonder hem zullen wij spoedig tot
een besluit komen, en wij kunnen ons van zijne
stem en die van zijnen zoon verzekeren."
En dit was eene ware profetie want een
half uur raadplegens met Rudolf van Saxen
was genoegzaam om de gedachte tot rijpheid te
brengen.
VIJFDE HOOFDSTUK.
De nacht en z\jne gebeurtenissen.
Rome was, bij de volgende avondschemering,
uitgenoodigd tot het begin van het prachtigst
schouwspel, door de keizerlijke stad sedert den tijd
van de Caesars gezien. Het volk der Tiberstad
had zich een zonderling voorrecht aangematigd
zijne burgers ridders te maken, en twintig jaren
te voren waren een Colonna en een Orsini met
die volkseer begunstigd. Rienzi, die deze plech
tigheid tot het voorspel eener meer belangrijke
bestemde, had van de Romeinen eene derge
lijke onderscheiding geëischt. Van het Capito-
lium naar den Lateraan zag men in langen
optocht alles, wat Rome ed'els, schoons en dap
pers bezat, voorttrekken.
Aan het hoofd van den drom reden tallooze
ruiters, uit al de naburige Italiaansche Staten
opgekomen, en, zooals de gelegenheid het eischte,
het gelukkig herstel van Neêrlands onafhankelijk
heid verkonden.
Wat stormachtig gejuich ging daarop aan het
breede zeestrand, van die hooge duinen, uit die
dicht bezette pinken, toen daar Willem Frederik,
prins van Oranje, uit de roeiboot stappend, met
den traditioneelen Scheveningschen wagen het
Strand opreed 1 Wat heerlijk kleurenspel van het
fiere rood-wit-blauw met het blijde oranje van
den ouden toren, uit die lage huisjes, van al die
scheepjes op het Hollandsche strand Wat zege
tocht naar het vorstelijk 's Gravenhage langs dien
heerlijken weg in Huygens tijd in het dichte
woud gebaand Daar was dan de souvereine vorst,
de zesde Willem, die de historische lijn van Hol
lands stadhouders ging voortzetten onder een
nieuwen titel, met nieuwe verhoogde waardigheid.
Nu was alle smart gestildnu was alle lijden
vergeten. Neerland herwon zijn onafhankelijkheid
onder een soHvereinen vorst uit het aloude stam
huis, die de traditie der vaderen zou voortzetten,
Neerland weer zijn roemvolle plaats in de rij
der vrije volken zou hergeven.
Met innigen dank aan het roemruchtig voorge
slacht herdenken wij die merkwaardige dagen.
Zeker, wij danken allereerst den Albeschikker van
's menschen lot, Die Neèrland in de bange uren
van het lijden en de verdrukking zoo nabij was,
en 't na de beproevingen des lijdens de verheuge
nissen der vrijheid weer deed genieten. Maar wij
danken ook het krachtig voorgeslacht, dat dit
lijden met onuitputtelijk geduld te dragen en met
onbezweken moed in de zege te verkeeren wist-
Hulde en dank brengen wij vooral aan bet fiere
driemanschap, Van Hogendorp, Van Limburg Sti-
rum en Van der Duin van Maasdam, dat juist in
deze kritieke dagen zoo krachtig optrad, de lau-
wen wist te bezielen en de wankelmoedigen te
schragen om het groote werk der bevrijding met
succes te volbrengen.
Daarom, op dezen eenigen gedenkdag, oud-
Holland schiet uit en jubelt, heft uwe blijde
zangen aan, doet tijdgenoot en nakomeling ver
baasd staan van uw echt nationaal, vaderlandsch
gevoelen I Neen, alleen de vaderlandloozen, en die
slechts kennen het cosmopolitisme, dat elk natio
naal zelfbewustzijn uitsluit, kunnen in deze zoo
gedenkwaardige dagen gevoelloos blijven. Wij die
ons oprechte vaderlanders, trouwe aanhangers
van ons nationaal vorstenhuis weten, jubelen in
deze blijden dagen bij de nu reeds sedert heel een
eeuw herwonnen vrijheid. Wij zien in deze heer
lijke dagen den nauwen band die Vaderland en
Vorstenhuis omstrengelt, nog versterkt. Nederland
en Oranje een tot in lengte van dagen. Het her
stelde Nederland, dat weer leeft en streeft, weer
groeit en bloeit onder het aloude stamhuis van
Oranje, welks lotgevallen sedert eeuwen met die
van het Nederlandsche volk waren saamgeweven.
Oranje en Nederland, die band
Blijve door Gods hand gestand 1
Trots allen gelijkmakend cosmopolitisme en
néerhalend socialisme jubelen wij op dezen eeni
gen, gedenkwaardigen dag uit volle borst, uit
't diepst onzer dankbare harten
Oranje boven
prachtig uitgedost. Trompetters en allerlei mu
zikanten volgdende speeltuigen der eersten
waren geheel uit zilver vervaardigd. Daarop
gingen jongelingen, die het van goud schitte
rend harnas des ridderlijken oorlogskleppers
droegen, de schreden der deftigste Romeinsche
vrouwen voor, wie liefde voor vertooning en
misschien ook bewondering voor zegevierende
vermaardheid (welke bij hare kunne menige
beleediging uitwischt), de vernederde grootheid
harer echtgenooten deed vergeten. Onder haar
zag men Nina en Irene alle de overigen over
treffen en verdonkeren. Eindelijk verscheen de
Tribuun en de Vicarius van den Paus, omringd
door al de signori der stad, gelijkelijk hunne
gevoeligheid, hunne wraakzucht en hunne ver
achting verbergde, en er om strijd naar streven
de, het dichtst den monarch van den dag te
naderen. De hooghartige, oude Colonna bleef
alleen achter, op een kleinen afstand volgende,
in een opzettelijk eenvoudig gewaad. Maar zijn
ouderdom, zijn rang, zijne vroegere vermaard
heid in het veld en den raad waren niet vol
doende om zijne grijze lokken en statig voor
komen eene enkele dier luide toejuichingskreten
te verwerven, welke den geringsten adellijke
volgde, zoodra de groote Tribuun die met een
glimlach verwaardigd had.
(Wordt vervolgd).