BrftdhBriteh Hfonws.
Op den Balkan.
Verspreide berichten.
Binnenland.
De opening van het
Vredespaleis.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
j In Biulgarijie.
Naar luid van ©en officieuse nota hebben de
consuls te Warna eenstemmig verklaard; dat geen
klacht over mishandeling' ,of afpersing te hunner
kennis is gebracht.
ZUID-AFRIKA.
De sinds langen tijd, wegens de meen digs ver
schillen tusschen Botha en Hertzog, bestaande
tweespalt in de nationale partiji, treedt, volgens
een telegram uit Johannesburg aan de „Vossische
Zeitung", een nieuwe phase in. De aanhangers
van generaal Hertzog, voeren een, levendige propa
ganda. en ontwikkelen een groote energie. De
leden der oude Krugerpartij, die thans Hertzog's
aanhangers zijn, trachten de tegenstelling tusschen
de beide leiders nog te verscherpen. De partij
van generaal Hertzog eischt het aftrerden van
Bol ha als minister-president en dreigt, wanneer
Botha niet goedschiks heengaat, met geweld. Vol
gens betrouwbare berichten hoopen de Boeren
enorme hoeveelheden munitie op. Kenners van
den toestand zijn van meening, dat een revolu-
tionnaire beweging onvermijdelijk is, wanneer1 Bo
tha weigert af te treden.
CHINA.
i jNaar luid van een telegram' van den chef van
het Duitsche kruiseresikader is de kruiser1 „Em-
dein" door de opstandelingen uit een fort bij
Woehoe met kanon- en geweervuur beschoten.
D© kruiser beantwoordde het vuur terstond en
bracht het fort met 25 schoten tot zwijgen.
President Wilson heeft gister z'ijjn presidentieele
boodschap aan het Congres voorgelezen. Hij begon
met den nadruk te leggen op het welwillende en
onbaatzuchtig© karakter van de houding der Ver-
eenigde Staten. Hiji bepleitte voorts een politiek
van afwachting. D© Mexicaansche overheidsperso
nen, zeide hij', hebben geen besef van den geest
van het Amerikaansche volk en willen niet ge-
looven, dat de regeering voor het Amerikaansche
volk spreekt. Het gevolg van dit misverstand
is, dat de Mexicaansche bewindslieden geheel
alleen staan. Wij' kunnen hun onze goede dien
sten met het oog op de noncombattanten niet op
dringen.
Wilson ried allen Amerikanen aan, Mexico te
verlaten en zeide, dat hij zijn gezag zou aan
wenden om te voorkomen dat welke partij in
Mexico ook, hulp van over de grens kreeg. Hij
zou den uitvoer van wapens en schietvoorraad
verbieden.
Een gestadige pressie en moreel© kracht, zoo
besloot Wilson, zal spoedig aan misplaatste trots
en vooroordeel een einde maken. We zullen
spoediger overwinnen als Mexico's vrienden, dan
als Mexico's vijanden.
De koning en koningin van Griekenland deel
den mede, dat ziji begin September aan vorst
Friedrich Karl von Hessen, op het slot Friedrichs-
hof, bij Cr onberg, een bezoek zullen brengen.
Door den keizer hiertoe uitgenoodigd, zal de
kening van Griekenland van Gronberg uit aan de
keizer-'rnanaeuvres deelnemen.
Het bestuur van het Bierlijnsche slachthuis
vraagt 71/2 millioen mk. aan voor het bouwen
van een nieuwe vleeschhal. De hal zal zoo groot
worden, dat er tusschen de 6000 en 8500 runde
ren en ongeveer 22,000 varkens te koop gehan
gen kunnen worden.
De Japansche nota over de Californische
landkwestie bevat, volgens een bericht uit Wash
ington, niets wat op een ultimatum lijkt. Uit den
toon valt veeleer te besluiten, dat de onderhan
delingen nog eenige maanden voortgezet zullen
worden.
Koninklijk bezoek aan Middelburg.
Een extra-trein met het Koninklijk Echtpaar
zal na het bezoek aan de tentoonstelling te Mid
delburg, Zaterdag te 3.45 die plaats verlaten ©n
ruim zes uur in de residentie aankomen. Vóór
het vertrek wordt per auto dooir een zeer groot
deel der stad gereden.
Het nieuwe Kabinet.
De leden van het nieuwe ministerie zullen
Vrijdagochtend om 9 uur op het Huis ten Bosch
worden ontvangen ter aflegging van den ambtseed
in handen van de Koningin.
Mr. P. Rink.
De oud-minister van Binnenlandsche Zaken,
mr. P. Rink, lid der Tweede Kamer, is ernstig
ongesteld geweest. Thans1 echter is zijn beter
schap zoo ver, dat hij! weer eenige malen zijn
woning heeft kunnen verlaten om een wandeling
te aoen.
V oorzitter Tweede Kamer.
(Ofschoon daaromtrent nog' gieen definitieve be
slissing genomen is, moet het' voornemen bestaan
op de nominatie -voor het voorzitterschap der
Tweede Kamer te plaatsen: als eerste candidaat
een Unie-liberaal, als tweede candidaat' een so
ciaal-democraat en als derde candiddaat een lid
der rechterzijde. (Tel.)
Carnegie.
Sedert gisterochtend bevinden de heer en me-
vrouw Carnegie zich binnen de residentie.
Zij vonden aan den Hoek van Holland den
automobiel van den Amerikaansehen gezant Lloyd
Bryee ter hunner beschikking' en vertrokken daar
mede naar Den Haag, waar zijl afstapten aan het
hotel der Amerikaansche Legatie, en werden ont
vangen door den Amerikaansehen gezant. Van het
oogenblik af dat de familie Carnegie in het ge
zantschapsgebouw intrek nam, werd de Ameri
kaansche vlag op het dak geheschen en werden
er nog twee uit den voorgevel gehangen.
Gistel-middag was er een gastmaal ter eer©
van de voorname gasten, gevolgd door recep
tie.
Onderscheiding.
De Tsaar van Rusland verleende, ter gelegen
heid van de inwijding van het vredespaleis aan
den minister van buitenlandsche zaken het groot
kruis der witte adelaar-orde, aan den secretaris
generaal va,n het Scheidsgerechtshof, baron Mi
ddels van Verduynen het grootkruis der Stawis-
lausorde en den eersten secretaris, jhr. Roël,
het groolofficierskruis dier orde.
H. D. Yiehoff. f
Te Bazel is in den ouderdam van 61 jaar over
leden de heer H. D. Viehoff, consul der Neder
landen aldaar.
Binnenscheep vaartcongres.
Voor dit congres zijn, naar het «Hdbl." meldt
0. m. op de agenda geplaatst de volgende onder
werpen
1. Afsluiting en drooglegging Zuiderzee
2. Vroegere schippersgilden en bemoeiingen
der overheid in vroeger dagen
3. Algemeene binnen-scheepvaartbelangen
4. Vrachtovereenkomsten
5. Binnenscheepvaartwet
6. Toezicht op de Binnenvaart
7. Onderwijs schipperskinderen
8. Verbrandigsrnotoren bij de binnenvaart.
Wijziging der Wet op de Geneeskude.
Te Amsterdam heeft zich een comité gevormd)
met het doel, een actie te voeren tot varkrijging
van een wijziging der wet op de geneeskunde.
Het streven in een permanente commissie van
deskundigen van staatswege te doen instellen,
die geneesmiddelen en geneesmethode aan een
ernstig onderzoekt onderwerpt om ze, na geble
ken geschiktheid, het praedicaat van «officieel" te
verleenen.
Het bestuur van het comité is voorloopig opge
dragen aan de heer W. J. Bloemendal, J. G.
Wiegand en A. F. Nietvelt, allen te Amsterdam.
Het Katholiek Nederland 1813-1913.
Het «Kath. Soc. Weekblad" meldt:
Vond mr. Troelstra gelijk uit uit de pas
gepubliceerde stukken blijkt aanleiding in de
naderende onafhankelijkheidsfeesten om zijn tegen
zin tegen het zitting nemen in een liberaal mi
nisterie sterker uit te spieken wij, Katholieken,
toonen, ook op dit punt, ons besliste tegenstanders
van alle socialistische opvatting. Het eerste eeuw
feest van ons herboren volksbestaan het eeuw
feest tevens van ons regeerend Koningshuis
biedt ons reden tot dankbaarheid jegens den
Koning der Koningen, stemt ons dankbaar ook
jegens onze vorsten en onze groote voormannen.
Vandaar dat reeds vroeger met belangstelling
werd vernomen, dat, ter gelegenheid van dit na
tionale feest, een «Katholiek Nederland 1813
1913" zou worden uitgegeven, onder leiding van
onderstaand redactie-comitéMr. J. A. Loeff,
voorz.Prof. Beysens P. van Breda O.P.: Dr.
van Spanje Prof. Struyken Jhr. Mr. Vict. de
StuersProf. van Swaay Mr. G. Westerwoudt
P. Jos. Looymans S.J., sec.
Nader vernemen wij, dat dit gedenkboek reeds
ter perse is en in den loop der volgende maand
zal verschijnen. Binnenkort zal een volledig pros
pectus, bevattend de lijst der verschillende hoofd
stukken en de namen der medewerkers het licht
ziennu reeds kunnen wij mededeelen, dat een
bijdrage van Zijne Eminentie Kardinaal Van
Rossum en een brief van Zijne Doorluchtige
Hoogwaardigheid, den Aartsbisschop van Utrecht,
het boek openen.
Aan den bekenden uitgever van den Apostoli
sche Stoel, den heer Malmberg te Nijmegen, werd
de uitgaaf van dit rijk geillustreerd prachtwerk
toevertrouwdonnoodig derhalve uitdrukkelijk te
vermijden, dat zorgen noch moeiten gespaard
zullen worden om inderdaad een prachtboek te
leveren.
Ongetwijfeld zal de sympathie onzer katholieke
landgenooten niet ontbreken aan deze uitgave.
Een „dienstweigeraar.
Naar de «Tel" verneemt, heeft een gehuwd of
ficier geweigerd toe te treden tot de weduwen- en
weezenkas der landmacht. Daar op last van den
Minister van Oorlog de bijdjagen voor die kas
van de traktementen der officieren worden inge
houden, heeft de hier bedoelde den staat een
proces aangedaan.
Het verloop hiervan wordt in officierskringen
met zeer veel belangstelling gevolgd.
Opening Vredespaleis.
Bij Kon. besluit van 25 en 26 dezer zijn aan
de na te noemen personen de onderscheidingen
verleend achter hunne namen vermeld, te weten;
den heer J. A. G. van der Steur, architect te
's-Gravenhage, ridder in de orde van den Neder-
landschen Leeuw
den heer Andrew Carnegie, te New York, rid
der-grootkruis in de orde van Oranje-Nassau
den heer jhr. mr. A. P. C. van Karnebeek,
minister van staat, voorzitter van het bestuurder
Carnegie-Stichting, ridder-grootkruis in de orde
van Oranje-Nassau
den heer mr. R. J. H. Patijn, lid en tevens
secretaris-penningmeester van het bestuur der
Carnegie-stichting, commandeur in de orde van
Oranje-Nassau
den heer L. M. Cordonnier, te Rijssel, comman
deur in de orde van Oranje-Nassau
L. H. Intres, J. Scherpenhuyzen en T. C. Tie-
mens, de zilveren medaille, verbonden aan de
orde van Oranje Nassau.
Den Haag, 28 Augustus.
Zoo heeft dan heden in Den Haag, de groote
gebeurtenis plaats gehad, welke do-or de geheele
beschaafde wereld met blijdschap en voldoening
verwacht, en begroet, ons land wederom aan be-
teekenis heeft doen winnen en op ons land in
het buitenland meer dan totnu, de aandacht blij
vend zal doen vestigen.
Den Haag, zetel van het Vredes-Internationa-
lismial
Wie de ontwikkeling van het Haagje oen laat-
sten tijd heeft gadegeslagen, zal" het met ons eens
zijn dat onze Residentie met, haar historische
herinneringen, langzamerhand een centrum van
Internationalisme gewerden is. De Vredesconfe
renties zijn er gehouden, belangrijke interna tionale
congressen heeft ze in haar midden gehad en ge-
recepieerd, de onmiddellijke nabijheid van Sche-
veningen met haar aardig monüain-in t erna tionaal
gedoe dat ons aan bekende buitenlandsche bad
plaatsen doet denken en pas de vorige week
het 20e congres voor den Vrede en binnenkort
de, Interparlementaire conferentie, ze zijn even
zoovele teekenen en bewijzen dat ons 's-Graven-
Lage een, wat men zou kunnen zeggen, interna
tionale stad genoemd mag worden.
Maar van af bieden is Den Haag definitief
de vaste zetel van het; Permanente Scheidsgerecht
geworden, dat zich thans in een eigen gebouw
gevestigd ziethet Vredespaleis, waarvan de stich
ting. dank zij1 de gelden van den gever Andrew
Carnegie, een grootsch© manifestatie is voor het
edele denkbeeld van den Vredie, een zaak met
kracht ,en volharding en onophoudelijk door tal
van mannen en vrouwen verdedigd, en die niet
versagen zullen, integendeel met nogf meer kracht
zullen ijveren vooiT den algemeenen wereldvrede.
Er zijn er, die ondanks vredescongressen en
de fraai-klinkende moties en resoluties', niet ge-
loovien aan een tijd, waarin de menschen elkan
der niet meer zullen beoorlogen, maar deze' moe
ten niet vergeten, dat, hoewel de tot nu verkre
gen resultaten niet groot zijn, de vredesbeweging
in omvang toeneemt en vordert en vooral cat een
grootsch ideaal niet verwezenlijkt worat uan uoor
taaien, voorldurenüen en vooral langdurigen strijd.
Den 30en Juli 1907, gedurende de zittingen
van de Tweede Vredesconferentie werd de «"érsté
sleen voor het Vredespaleis gelegd, nadat heel wat
moeilijkheden lOmtrent de terreinkeuze! en' het vér-
krijgen van een goed terrein was opgelost.
Men weet dat ten slotte de Car neg ies tic li ting
ei in slaagde een gedeelte van heit park Zorgvliet
aan den ond-Scheveniq,gschen weg te verkrijgen,
terwijl de kosten van dit terrein ongeveer f 750.000
©oor de Nederlandsche Regeering werden gedra
gen. Korten tijd later kocht de Carnegiestichting
nog een stuk grond van ongeveer één H.A. er
bij, zoodat het geheele terrein! thans ongeveer 61/2
H.A. oppervlakte heeft.
He Fransche architect L. M. Coirdonnier uit
Rijssel werd naar aanleiding van een uitgeschre
ven prijsvraag voor een ontwerp voor het PaJeis,
bekroond zoodat zijin ontwerp do eer waardig
were gekeurd te worden uitgevoerd.
Het ontwerp van Cordonnier werd omgewerkt
en in samenwerking met den Hollandscben archi
tect J. A. G. van' der Steur een definitief ontwerp
verkregen, dat dan nu verwezenlijkt is.
Voor een paar jaar bezochten wjj tijdens het
bezoek van President Faillières aan 's-Graven-
hage in gezelschap van de aanwezige Fransche
journalisten het in aanbouw zijinde Vredespaleis,
doch hedenmorgen was het een internationaaJ
gezelschap journalisten dat in de gelegenheid wer d
gi-steld onder leiding van den heer van der Steur
hel zoo fraaie gebouw te bezichtigen.
Wij komen nader daarop terug doch w&nschen
nu reeds te constateeren dat de verschillende
zalen met hunne weelderige inrichting, hunne rijke
en voorname decoratieven en bijzonder smaak
volle uitvoering een indruk maken, die niet spoe
dig uit de herinnering zal verdwijnen.
Het paleis is bovendien, omgeven als het is
door keurige en smaakvol aangelegde bloemper
ken, fraai gelegen. 1
Bovendien waren, dank ziji de goede zorgen
crer gemeente 's-Gravenhage, vandaag op het
voorplein en het terras masten aangebracht, die
rijk beladen bloemkorven droegen, terwijl de taf-
rijke vlaggen der vertegenwoordigde lande waar
mede het Vredespaleis was getooid, het geheel
':ta prettigen kleurrijken aanblik garen
Hedenmiddag heeft de plechtige inwijding r an
bet Vredespaleis plaats: gehad in tegenwoordigheid
van een uitgelegen internationaal gezelschap. De
plechtigheid geschiedde in de groote zaal.
'Wij zagen er leden van den ministerraad, die
heden voor het laatst in het openbaar als minister
verschenen, den heer en Mevrouw Carnegie, die
gisteren in Den Haag waren aangekomen, Baro
nesse Bertha von Suttner en andere bekende
personen uit de Internationale Vredesbeweging,
de leden van het Corps diplomatique, wier ianuen
tot het Int. Scheidsgerecht zijn toegetreden, tevens
leden van den Raadi van Beheer van het Hof van
Arbitrage met de eerste secretarissen hunner Le
gaties, een groot aantal leden van bet Hof van
Arbitrage en bovendien eenige leden van de Sta-
ten-Generaal, de burgemeester en wethouders van
Den Haag en een aantal raadsleden der Residein-
fe en voorts de vertegenwoordigers oer fcoog-
sce Noaerlandsche staats- en rechtscolleges als
Raad van State, Hooge Raad, der Nederlanden
enz. en bovendien eenige hoogleeraren op het
gebied van het volkenrecht en hooge burgerlijke
autoriteiten uit ons land.
'Degenen onder de aanwezigen die uit hoofde
van hun ambt uniform of ambtsgewaad aragen,
waren aldus verschenen.
Bovendien waren de meeste autoriteiten van
hunne dames vergezeld, zoodat de geheele zaal
met het goud- en zilvergeschitter der statiegéi-
waden der diplomaten en andere hoogwaard ig-
heiusbekleeders en de keurige toiletten der da més,
een schitterenden aanblik opleverde. Tegen twee
uur had dit illuster gezelschap zich in de groote
zaal yereenigd, terwijl voor de leden van ons
Koninklijk Huls aparte zetels waren gereserveerd.
Buiten het Vredesgebouw sloeg een talrijk pu
bliek het aankomen der verschillende autoriteiten
gade.
Tegen ongeveer half drie kwamen H. M. de
Koningin, H. M. de Koningin-Moeder en Z. K. H.
de Prins met gevolg aan het Vredespaleis aan.
Zij werden op Hun tocht naar het grootsch©
gebouw door de Haagsch© bevolking levendig
begroet.
De Koninklijke Familie werd aan het gebouw
ontvangen en verwelkomd door den voorzitter
en secretaris van het bestuur der Carnegiestich
ting de heeren Jhr. Mr. A. P. C. van Karnebeek
en Mr. Patijn en ouder den zang van het A Capella
koor onder leiding van Ant. Averkamp uit Am
sterdam naar de voor Haar bestemde zetels ge
leid.
Alle aanwezigten rezen eerbiedig vani hun zeiels
op toen de Koningin, de Koningin-Moeder en de
Prins in de groote zaal verschenen. Nadat allen
gezeten waren nam de plechtige inwijding van
den Vredestempel een aanvang.
Deze ging' gepaard met eene redevoering! van
Jhr. Mr. A. P. C. van Karnebeek die als
voorzitter van het bestuur der Carnegiestichting
het gebouw overdroeg aan den Raad van Beheer
van het Hof van Arbitrage.
Namens dezen Raad voerde de President, de
Minister van Buitenlandsche Zaken Jhr. Mr. R.
die Marees van Swinderen, het woord,
die met een toespraak het gebouw aanvaardde.
Tusschen de beide redevoeringen deed zich wéér
het a capellakoor hooren.
Ten slotte werd door de leden van ons Vor
stelijk Huis en alle autoriteiten en verdere ge-
noodigden een rondgang door het Vredespaleis
gemaakt, wiaarbij ook het rosarium en het park
bezichtigd werden.
Op heit terrein van het Paleis gaf de Kon.
Militaire Kapel een namiddagconcert.
Tijldens den geheelen duur van de plechtigheid
was het om het Vredespaleis zeer druk met vele
toeschouwers, die weer met belangstelling bet
vmtrek der Koninklijke Familie en de genoodig'dein
gade sloegen. I
Weerbericht,
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 28 Aug. 1913, med egedeeld
door het Kon. Ned'. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 770.6 te Horta.
Laagste barometerstand 748.3 te Seydisfjord.
Verwachting tot den volgenden dag: zwakke
tot matigen oostelijken tot zuidelijken wind, ge
deeltelijk bewolkt, droog weer, behoudens geringe
onweerskans, iets warmer.
Oranjeklanten en Patriotten.
Een belangrijk deel van de gebeurtenissen, die
de omwenteling van 1813 kenmerkten en verge
zelden, is in het huis aan de Lange Haven, ge
naamd het «hooge bordes", thans kantongerecht,
afgespeeld. De bewoner van dat huis.de beerCornelis
Nolet, in 1811 maire van Schiedam, doch bij het
ontstaan der omwenteling reeds om persoonlijke
redenen uit dat ambt getreden, behoorde tot de
patriottische partij evenals zijn zoon Anthony, die
bij den tegenslag in 's vaders zaken, huis en erve
ait den beheerden boedel had teruggekocht. Beide
heeren, ongehuwd de heer Corn. Nolet was
weduwnaar bewoonden het hooge bordes met
een tweetal dienstboden.
In de veelbewogen dagen der omwenteling
kwamen de Oranjeklanten, vooral uit het naburige
Overschie, meermalen in grooten getale voor het
huis van den bekenden patriot, bedreigden de
AMF.R1TCA-