Dagblad voor Schiedam Omstreken.
finnn conn -
fpnrr fis
EERSTE BLAD.
De Ziekenhuiskwestie.
Gratis Ongevallenverzekering
36sie Jaargang.
Zaterdag 18 October 1913.
No. 10754
Op den Balkan.
BdtonlaBdMsb Nieuws.
Binnenland.
Bureau: Boterstraat 50. Telef. 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ1.50, per week 12 cent, per maand
50 ct., tranco p. post ƒ2.p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
Advertentiën: Familieberichten 20 ct. per regel; Handelsadvertentiën
16 regels 92 ct.elke regel daarboven 15 ct. 3 maal plaatsen wordt 2 maal
berekend. Ingezonden mededeelingen 35 ct. p. regel. Speciale conditiën voor
herhaaldelijk adverteeren.
oyereentomstig op ie polis yemelie voorwaarden.
8 I 111111 £eheele E /III! een hand,
I U U U invaliditeitI L U U voet of oogI U U I U U een duim
De verzekering wordt gewaarborgd door de Hollandsehe Algemeene Verzekeringsbank, gevestigd te Schiedam.
by verlies
van
I UU wysvinger; I |U
bij
verlies van
eiken ande
ren vinger.
Dit nummer bestaat uit twee
bladen en een Ge'illusireerd
Zondagsblad.
in de agenda van de Raadszitting op aanst.
Dinsdag lezen wij twee voorstellen, die zeker wel
de aandacht van zeer velen die den loop der. ge
meentezaken aandachtig volgen, zullen trekken:
11. Voorstel tot bepaling van de plaats voor
het nieuwe Stads-Ziekenhuis.
12. Adres van de Roomsch-Katholieke Vereeni-
ging voor Ziekenverpleging alhier betreffende
verkoop van grond in West-Frankeland en aan
koop van een terrein voor den bouw van een
Ziekenhuis, met advies van B. en W.
't Is zeker wel niet zonder bedoeling dat die
voorstellen onder elkaar zijn geplaatst. Zij beheer-
schen toch de Ziekenhuiskwestie in haar vollen
omvang die sedert lang in onze gemeente urgent is.
Terwijl 't toch vaststaat, dat het tegenwoordige
Ziekenhuis der gemeente niet beantwoordt aan de
eischen die men aan een goed ziekenhuis in den
tegenwoordigen tijd stellen moet, is 't van den
onderen kant met te ontkennen, dat een R. K.
Ziekenhuis de alleszins billijke wensch is van een
groot deel van Schiedams ingezetenen.
Nu staat men echter voor het eigenaardig geval
dat onder de bekende omstandigheden, wat de
Ziekenhuiskwestie betreft, de bestuursleden der
R. IC. Ziekenverpleging op veel gemakkelijker en
Zuiverder standpunt staan dan het bestuur dezer
gemeente. Ieder die den loop der publieke zaken
aandachtig volgt, zal begrijpen waar wij op doelen
Wam, al zeggen B. en W. in de memorie van
antwoord op het sectieverslag van het begrootings-
onderzoek, dat de geruchten omtrent eene annexatie
Van Schiedam bij Rotterdam eiken reeëlen grond
missen, met die eigenaardige phrase maakt men
Zich niet van die brandende kwestie af. In de
toelichting van B. en W. van Rotterdam op het
betrokken voorstel van grond verkoop in de polders
Oud- en Nieuw-Mathenesse staat zwart op wit
dat zich nu de vraag opdringt of niet de tijd
Voor eene vereeniging van de beide gemeenten
gekomen is, en in een ander officieel stuk van
het Rotterdamsch gemeentebestuur wordt eveneens
van een «samensmelting" van de beide betrokken
gemeenten gesproken. Bovendien weten wij uit
vertrouwbare bron, dat Rotterdam met allen ernst
streeft naar eene vereeniging van de beide be
trokken gemeenten, en dat nog wel in de naaste
toekomst. De omstandigheid dat zich ook te dezer
stede eene commissie, onderzoek vereeniging
Schiedam Rotterdam, heeft gevormd, bewijst in
teder geval, dat men ook hier in invloedrijke
kringen het annexatie-vraagstuk urgent acht.
Waar nu de wenschelijkheid der bedoelde an
nexatie nog voor ieder een open kwestie kan
blijven, dringt zich toch de vraag op, of 't geen
Verstandige en welberaden politiek is, althans met
de mogelijkheid dier annexatie rekening te
houden. Deelt men het gevoelenjvan hen die de teeke
nen des tijds niet verstaan, die zelfs ziende blind
hlijven bij betgeen een enkel reisje naar Delfts
haven ons reeds te aanschouwen geeft, dan acht
men die mogelijkheid, natuurlijk, geheel uitgeslo
ten. Gevoelt men echter de waarheid van de op
merking, dat de levensbelangen van Rotterdam,
die zoo nauw verband houden met de algemeene
helvaart des lands, zwaar wegen in de overwe
gingen der Hooge Regeering, die ten slotte, trots
a"e dubbele raden en commissiën, den doorslag
Keven,dan acht men die mogelijkheid zeker n i e t uit
gesloten. Maar dan rijst toch de vraag of die
brandende kwestie niet bij alle beraadslagingen
°ver groote werken door Schiedam te onderne
men, in 't oog mag worden gehouden. Zal Schie
dam nu bijv. de plaats voor het nieuwe gemeen
lijk Ziekenhuis aanwijzen, den financieelen last
der gemeente en hare ingezetenen belangrijk ver
gapen voor een ziekenhuis, dat straks door de
Sfoote gemeente Rotterdam niet op de juiste plaats
en van de juiste afmeting wordt geacht voor het
betrokken deel dier gemeente
Voor bestuursleden der R. K. Ziekenverpleging
staat de zaak natuurlijk geheel anders. Het R. K.
Ziekenhuis, dat volgens de vrijgevige bepaling in
het testament van wijlen dr. E. J. M. Nolet moet
worden gesticht, moet bepaald gesticht worden
voor deze omgeving, 't zij die blijft de zelfstandige
gemeente Schiedam, of dat die genoemd wordt
met den naam die ze zeker wel altijd in het
spraakgebruik, evenals het naburige Delftshaven,
zal behouden. Die bestuursleden hebben zich dus
slechts daarop te richten, en eene plaats die be
antwoordt aan de behoefte der tegenwoordige
gemeente Schiedam, is wel de alleszins juiste te
achten.
Voor het bestuur der gemeente in zijn geheel
genomen mag echter de overweging gelden, dat
een onjuiste oplossing der Ziekenhuiskwestie, on
der de bekende omstandigheden, niet alleen de
tegenwoordige gemeente op groote lasten brengt,
maar ook der grootere gemeente later financieele
moeilijkheden zal baren. Immers dringt zich later
eene noodzakelijke wijziging op, dan zal van de
financieele lasten door de groote gemeente te
dragen, ook het haar toegevoegde deel den on-
vermijdelijken druk ondervinden.
Ons komt 't voor, dat hij de nadere beslissing
omtrent de Ziekenhuiskwestie onze vroeden,
zonder nog voor- of tegen-ingenomenheid met de
bedoelde annexatie te laten blijken,hiermee wel dege
lijk rekening mogen houden. Met struisvogelpoli
tiek, ook in oflicieele stukken, wordt over het
geheel niet veel bereikt. De ontegenzeggelijke
zaken kalm en onbevangen onder de oogen te zien,
is, dunkt ons, het beste wat Schiedams vroeden
onder de tegenwoordige omstandigheden kunnen
doen. Mogen zy in de aanstaande zitting, waarin
wellicht meerdere belangrijke zaken, met open en
gesloten deuren zullen behandeld worden, doen
blijken, 't met deze opvatting van de gewichtige
bestuurstaak eens te zijn I
Albanië.
Het «Fremdenblatt" verklaart, dat de buiten-
'andsche politiek van Oostenrijk-Hongarije zich
genoodzaakt zag te Belgrado stappen te doen,
daar de te Belgrado verspreide berichten, alsook
de verklaringen door minister-president Pasitsch
in de jong-radicale club afgelegd met betrekking
tot de herziening der Albaneesche grens, welke
berichten en verklaringen in tegenspraak zijn met
vroegere verklaringen van Pasitsch, niet tegenge
sproken werden en zelfs door het Servische re-
geeringsorgaan opnieuw verspreid zijn, lntusschen
gaan de Serviërs voort met definitief het Alba
neesche grondgebied te bezetten. Eenzelfde stap
werd gedaan door de vertegenwoordigers van Italië
en Albanië.
Hoewel tot nu toe stappen van gelijken aard
nog door geen andere mogendheid ondernomen
zijn, rechtvaardigt dit toch geenszins de hypothese)
dat Petersburg en Parijs van plan zouden zijn
zich niet te houden aan een besluit, dat door de
gezanten-conferentie met eenparigheid van stem
men genomen is. In dit verband moet er bovendien
op gewezen worden, dat Servië van zijn kant
herhaaldelijk te Londen verklaard heeft, dat het
de genomen beslissing zou eerbiedigen en, zonder
langer te aarzelen, aan deze verklaring gevolg zou
geven. Inderdaad bestaat er geen enkele reden,
waarom de Servische troepen nog langer op Al-
baneesch grondgebied zouden blijven, aangezien
volgens officieele berichten uit Servische bron de
Albaneesche opstand geheel onderdrukt is. Servië
wordt door een autonoom Albanië in geen enkel
opzicht bedreigd. De aanwezigheid der internatio
nale controle-commissie, die geen andere opdracht
heeft dan thans ter plaatse de grenzen vast te
stellen, welke op de kaart reeds aangegeven zijn,
biedt hiervoor een voldoenden waarborg.
De Servische circulaire, het antwoord op den
stap der Driebondmogendheden te Belgrado, is
door de Weener pers niet gunstig ontvangen. De
voldoening en tevredenheid, die aanleiding vonden
'n het bezoek en de verklaringen van Pasitch te
Weenen, schijnen geheel verdwenen. Zelfs Servo-
phile bladen, als de «Reiehspost" meenen, dat men
te Belgrado meer energiek zal moeten optreden.
De «Oesterr. Volkszeitung" herinnert Servië
aan het voorbeeld van Bulgarije, welks droom van
grootheid en macht op zulk een bittere ontgoo
cheling is uitgeloopen. Indien Servië niet in de
voetsporen van Bulgarije treden wil, dan zal men
te Belgrado moeten afzien van de plannen tot
vergrooting van het Servisch grondgebied, tot aan
gene zijde van de Albaneesche grens.
De Oostenrijksche bladen verklaren, dat de
door Servië geformuleerde eischen, betreffende de
waarborgen voor de handhaving der rust in Al
banië, onaannemelijk zijn.
De Oostenrijksche regeering bereidt zich voor
om te Belgrado een nieuwen stap te ondernemen,
teneinde te bewerken, dat de Servische troepen
de huidige stellingen aan de Albaneesche grens
ontruimen. Indien deze stap tot geen bevredigend
resultaat zou leiden, zou de regeering zich%enood-
zaakt zien, een tweeden en meer krachtigen te
ondernemen en een termijn voor de ontruiming
der genoemde posities vast te stellen. De stap
wordt door de kabinetten te Berlijn en Rome ge
steund.
Het «Neue Wiener Tageblatt" zegt, dat de
toestand ernstig zal worden als Servië, in weer
wil van de stappen der mogendheden, blijft wei
geren, de besluiten der Londensche Conferentie te
eerbiedigen.
Bulgarije en Roemenië.
Het kabinet te Sofia ontving van Rusland de
waarschuwing, dat indien Bulgarije, in geval
van nieuwe verwikkelingen op den Balkan, zich
niet neutraal zou houden, Roemenië ten opzichte
van Bulgarije eenzelfde houding zou aannemen.
In Servië.
De koning opende gister op plechtige wijze de
gewone zitting der Skoupchtina. In zijn rede
voering bracht hij hulde aan de nagedachtenis
der helden, die gevallen zijn op het slagveld.
«Iedereen in Servië" zoo zeide hij «ver
vulde zijn plicht en deze groote, voor onze ge
schiedenis zoo belangrijke overwinning, versterkte
het vertrouwen in ons zelfhet Servische volk
bewees, dat Servië op deo goeden weg was, toen
het in de vrijheid van het constitutioneele regime
een waarborg voor ontwikkeling zag." De koning
dankte de groote mogendheden voor haar gewaar-
deerden steun en drukte zijn erkentelijkheid uit
voor de sympathie der andere beschaafde vol
keren. «De regeering" aldus ging hij voort
»is altijd bereid het land de noodige waar
borgen te geven tegen nieuwe militaire compli
caties en streefde er naar, tot een vredelievende
oplossing te geraken in zake het conflict met
Bulgarije, zich hierbij, steunend op het bondsver.
drag, dat men had moeten handhaven, door het
te herzien. Servië aanvaardde slechts noodge
dwongen den strijd in samenwerking met Grie
kenland en Montenegro. Roemenië, dat eveneens
het beginsel van het evenwicht op den Balkan
ondersteunde, vereenigde zich met Servië om de
suprematie van Bulgarije te weerstaan. Te Boe
karest slaagde men er in met Bulgarije een
vrede te sluiten, welke de nationale en gouver-
nementeele belangen van Servië schijnt te waar
borgen." Toen de oorlog geëindigd was, ver
wezenlijkte de koning in zijn proclamatie van
25 Augustus de annexatie van het nieuwe gebied
Op het oogenblik, dat Servië behoefte aan den
vrede, ten einde zich te kunnen wijden aan
'vruchtbaren arbeid, werd het verontrust, van de
zijde van het autonome Albanië, door schending
der grenzen. Albanië, dat onlangs gesticht werd,
begrijpt zijne plichten van nabuur niet en al
dus werd Servië genoodzaakt nieuwe offers te
brengen, maar door onmiddellijk maatregelen te
treffen slaagde het er in de aanvallers terug te
werpen."
In de redevoering van den koning wordt ver
volgens het werkprogramma der Skoupchtina uit
eengezet, waarop zij aldus eindigt«Het is mij
buitengewoon aangenaam u mede te deelen, dat
de betrekkingen met de andere staten bij voort
during van vriendschappelijken aard zijnIk
hoop dat wij eveneens spoedig de vriendschappe
lijke betrekkingen met Turkije en Bulgarije kun
nen herstellenen en verklaar hier mede de zitting
voor geopend."
Het corps diplomatique was bij de zitting te
genwoordig. De koning werd door een groote
menigte toegejuicht.
DÜITSCHLAND.
Bij de gister te Hamburg, gehouden Rijksdag
verkiezing, noodzakelijk geworden door het
overlijden van Bebel, is de sociaal-democraat
Stolten met een groote meerderheid van stemmen
gekozen.
MEXICO.
President "Wilson heeft gisteren, sprekende van
den toestand in Mexico, te verstaan gegeven, dat
hij onherroepelijk besloten was, alle betrekkingen
met het Huerta-bewind af te breken. Hij voegde
erbij dat andere maatregelen worden overwogen
om het herstel van den vrede in Mexico teweeg
te brengen.
Hooggeplaatste ambtenaren in Washington ver-
zekeren, dat er bij de Amerikaansche regeering
eenige neiging bestaat om op de een of andere
wijze onderhandelingen te openen met de opstan
delingen.
De correspondent te Washington van de «Daily
Telegraph" verneemt dat president Wilson gisteren
met de ministers den toestand in Mexico heeft
besproken. Wilson liet zich op bitteren toon uit
over het Huerta-bewind. Huerta was zeide
Wilson een verraderlijke schelm, en hoe eerder
president Huerta de betrekkingen met de Ver
enigde Staten volkomen afbreekt of zich terug
trekt, om de leiding van de Mexicaansche zaken
aan een andere bewindsman over te laten, hoe
liever Wilson dat zal zien.
Wilson weigert genoegen te nemen met eenige
andere oplossing, doch zal zijn huidige afwach
tende houding met laten varen.
De correspondent te Washington van de «Times"
weet nog te vertellen, dat president Wilson
gaarne voorstellen van den kant der Mexicaansche
opstandelingen zal ontvangen, welke zouden kun
nen strekken tot beëindiging van de Mexicaansche
crisis.
President Wilson liet zich op zoo sympathieke
wijze uit over de Mexicaansche opstandelingen,
dat daaruit en vermoedelijk terecht wordt
afgeleid, dat de Amerikaansche regeering de op
standelingen wil steunen, en zelfs genegen zou
zijn, hen als oorlogvoerende partij te erkennen.
De nieuwe Amerikaansche gezant.
Aan het verslag van een onderhoud dat een
vertegenwoordiger van de „N. Ct." had met een
heer van Dijk© ontleenen we het volgende:
Wij vroegen toen of Z. Exc. ook de geruchten
in de pers ter oor© gekomen waren omtrent een
entente tusschen de Vereenigde Staten en Ne
derland in den Stillen Oceaan?
Ja, van zulk een Pacific Entente had de! gezant
ook wel eens wat gehoord.
En mogen wij ook weten, hoe u hierover denkt
waagden wij te vragen.
De heer van Dijke bleek daartoe bereid en
gal de volgend© verklaring
„De Vereenigde Staten en Nederland zijn naaste
huren in het Verre Oosten en ik hoop dat zij
altijd goede vrienden zullen blijven en zullen
voortgaan samen te werken voor den vooruitgang
der beschaving in de streken voor wier bestuur
en welzijn zij1 verantwoordelijk zijn.
Do Amerikaansche regeering in de Philippijnen
heeft verklaard, bij1 monde van den nieuwen gou
verneur-generaal, den heer Harrison, dat zij een
staatkunde zal volgen, welke aanstuurt op uie
autonomie der Philippijnen, wanneer deze daar
voor rijp zijn. Ook in West-Indië hoop ik, .lat
de Nederlandse be bezittingen aandeel zullen heb
ben in de groote voordooien welke, naar zoo
goed als zeker is, het gevolg! zullen zijn van
dc opening van het Panamakanaal een nieu
wen weg voor den wereldhandel en een nieuwe
verbinding voor het gemeenschappelijk verkeer
tusschen de natiën."
Hr. Ms. Holland.
tfr. Ms. pantserdekschip „Holland" is den 30en
September uit China te Soerabaja teruggekeerd
en wordt aldaar gereedgemaakt voor de terugreis
naar Nederland, waar het schip eind© December
verwacht wordt.
Een tweede dreadnought.
In aansluiting met de in de pers loopende
geruchten omtrent een eventueele aanbieding van