Stads- en Gewestelijk Nieuws.
een twteede slagschip voor Nederiandsch-Inclië
a,an de regiering1 uit vrijwilUigie bijdragen, deelt
hel hoofdbestuur der Nederlandse he vereeniging
„Onze Vloot" mede, dat hij haar, van san pap
ticulier reeds is ingekomen een toezegging' van
f 1000 voor bovengenoiemd doel.
Terugkeer van (le Nederl. Roode Kruis-ambu-
lance uit Belgrado.
De ambulance onder leiding van dr. Lingbeek
van het Nederlandsche Roode Kruis, welke sedert
het uitbreken van den tweeden Balkanoorlog ge
durende ruina drie maanden in Servië werkzaam
is geweest, is gisternamiddag half vier uit Bel
grado in Den Haag teruggekeerd.
Op allerhartelijkste wijze werd de ambulance
ontvangen. Toen de trein voorreed, steeg een luid
gejuich op uit de dichte menigte dames en
heeren, die zich ter verwelking op het perron
bevonden en al dadelijk werden er bloemen aan
geboden.
Vervolgens werden de leden der ambulance ge
leid naar de gereserveerde wachtkamer le kl.,
waar zich behalve familieleden, vrienden en
vriendinnen van de terugkeerenden bevonden jhr.
Repelaar van Driel, generaal Quanjer, en dr. Bo-
land, leden van het hootdcornité van het Nederl.
Roode Kruis, de secretaris jhr. Mazel, de adjunct
secretaris, jhr. Quarles van Ufford, de eere-leden
de heeren Lehmann en Vervloet; kolonel Schou
ten, bestuurslid van het Mannen-comité van het
Nederl. Roode Kruis in Den Haagde heer Van
der Sluijs, secretaris van de Haagsche Roode
Kruiscolonne onderscheidene leden van Ned. Roode
Kruis-ambulances die vroeger in den Balkan
werkzaam zijn geweest, onder meer de heeren dr.
v. d. Steen van Ommeren en De Waard en de
zusters de dames Kuyper en Wijs, die het vorige
jaar deel uitmaakten van de ambulance, welke
'-oen onder leiding van dr. Lingbeek te Constan-
tinopel haar liefdewerk verrichtte.
De waarnemende onder-voorzitter van het hoofd-
eomité van het Nederl. Roode Kruis, jhr. Repe-
laer van Driel, richtte zich met de volgende toe
spraak tot de terugkeerende ambulance
Het is mij hoogst aangenaam, u, leden der Ser
vische ambulance, namens den president van het
Nederlandsche Roode Kruis, Z K. H. den Prins
der Nederlanden recht hartelijk welkom te heeten
in-het vaderland.
Z. K. H., steeds warm belang stellende in uwe
wederwaardigheden, was tot zijn leedwezen ver
hinderd hier tegenwoordig te zijD, en schonk mij
de eervolle opdracht, u toe te spreken.
Jammer, dat de onder-voorzitter onzer veree-
niging, Zijne Excellentie de luitenant-generaal De
Waal, nog niet geheel hersteld is.
Het hoofdcomité van het Nederlandsche Roode
Kruis nam met de meeste waardeering kennis
van al wat door uw ambulance in Belgrado is
verricht en van hetgeen door u is gedaan om het
leed van honderden gewonden en zieken te ver
zachten.
Indien er een verklaring is, die op de sympa
thie van jong en oud van alle standen der maat
schappij aanspraak heeft en die ook bezit, dan is
het zeker de uwe en van alle andere Roode-
Kruis-am balances, die in den Balkan en elders
werkzaam waren.
Het is het hoofdcomité bekend, dat een Servi
sche vereeniging boven elke andere tot oordeelen
bevoegd, namelijk het Servische Roode Kruis,
hoogelijk was ingenomen met de wijze, waarop
gij uwe taak hebt opgevat.
Zeer zeker is dit succes voor een groot deel
aan u, dr. Lingbeek, te danken, aan u, die ten
derde male als leider eener ambulance zijt op
getreden.
Bod zegeDde uw aller werk, door, niettegen
staande alle vermoeienissen en gevaren, niette
genstaande alle ziekten, die u omringden, u ge
zond en wel huiswaarts te doen keeren.
Hoewel uwe ambulance langer dan elke andere
buitenlandsche in Servië aan het werk bleef, is
het zeker, dat èn de Servische regeering èn uwe
patiënten u niet dan noode zagen heengaan. Wees
er van overtuigd, dat u hier ontvangen wordt
met evenveel vreugde, als men u daar met smart
zag weggaan.
Ik stel de aanwezigen voor met mij te juichen
Lang leve de uit Servië teruggekeerde ambulance
Met geestdrift werd aan deze uitnoodiging
voldaan.
Hierna verzocht de heer Wilkens het woord,
om bij afwezigheid van den consul-generaal van
Servie, de heer Merens, die wegens verblijf in
het buitenland verhinderd was tegenwoordig te
zijn, namens Servië hartelijk dank te zeggen aan
Z. K. H. den Prins en aan het hootdcornité van
het Nederlandsche Roode Kruis.
Spreker verzekerde, dat door het spoedig orga-
niseeren en uitzenden van de Ambulance in Servië
dubbel geholpen is. Dank bracht spreker ook aan
dr. Lingbeek, de doctoren en de zusters voor het
uitstekende werk, dat zij in Servië hebben ver
richt. Voorzeker, zoo zeide de heer Wilkens zal
het dankbaar Servië U lieden, van de ambulance
met groote sympathie en waardeering blijven ge
denken. Als blijk van dank en hulde van Servië
bood spreker, mede namens den consul-generaal
dr. Lingbeek een krans aan met linten in de Ser
vische kleuren.
Vervolgens was het woord aan dr. Lingbeek.
Spreker was bezield met een gevoel van groote
dankbaarheid. Dankbaar, dat hij weer aan het
hoofdcomité kon melden allen presentWant als
leider eener ambuiauce draagt men groote verant
woordelijkheid en daarom doet 't zoo innig goed,
indien men kan zeggen bij térugkothst dak alle
'eden gezond en wel zijn. Dankbaar was spreker
ook, dat het aan de ambulance' gegeven was ge
weest in Servië nuttig werkzaam te zijn. Meer
dan duizend personen zijn in het hospitaal ver
pleegdvele gewondea zijn geholpen, en nog geen
half percent van allen dezen is verloren gegaan.
Die uitkomst stemt, zeide spreker, zeer zeker tot
dankbaarheid. Ook gevoelde spreker behoefte
zijn dank te betuigen aan de chirurgen, broeders
en zusters zijner ambulance, voor de wijze, waarop
zij hem hadden gesteund, en aan het hoofdcomité
van het Nederl. Roode Kruis, dat hem en zijn
mede-ambulace-ledeD in de gelegenheid had ge
steld het werk der humaniteit te verrichten.
Spreker verzekerde, dat de Servische regeering
en het Servische Roode Kruis zeer gevoelig waren
geweest voor de verleende hulp.
Verder voerde nog het woord dr. F. Hijmans,
een der geneesheeren van de teruggekeerde am
bulance. Nu de leden van deze ambulance voor
de laatste maal bijeen waren, wenschte hij nog
iets te zeggen. Een groot deel van wat wij in
Servië hebben tot stand kunnen brengen, zoo
zeide spreker, is te danken aan de zusters, die de
chirurgen ter zijde stonden, energie en werk
kracht hebben zij aan den dag gelegd. Nooit is
gebleken, dat haar iets te veel was. Steeds heb
ben zij aan alle eischen, welke haar werden ge
steld, voldaan. Vooral ook bracht spr. namens de
ambulance-leden dank aan dr. Lingbeek, den
leider, die met zijn echtgenoote trouwe zorgen
aan de ambulance wijdde, het meer dankbare
werk in het openbaar aan anderen overlatende.
Boven allen lof verheven was hun beider arbeid,
en daarom kan spreker thans niet nalaten den
heer en mevrouw Lingbeek hartelijk dank te
zeggen voor hetgeen zij voor de ambulance zijn
geweest.
Met luide betuigingen van instemming beze
gelden de ambulance-leden deze woorden.
Nadat er dranken waren aangeboden, en jhr.
Repelaer van Driel de leden der ambulance na
mens het hoofdcomité van het Nederl. Roode
Kruis had uitgenoodigd tot een samenzijn in het
Pagehuis, aan het Lange Voorhout, giDg het ge
zelschap uiteen. Vooraf werd de teruggekeerde
ambulance op het stationsbordes nog gekiekt.
Verzet op Floris.
Fen regeeringstelegram meldt het volgende
De bevolking van de landstreek llimandiri in
het Oosten van het eiland Flores (residentie Ti-
mor en Onderhoorigheden) is in verzet. Gesneu
veld zijn een pradjoerit en een inlandsch militair,
beneden den rang van officiergewond twee
pradjoerits, een Amboineesch militair, beneden
den rang van officier, en acht inlandsche minde
ren. Zes pradjoerits worden vermist.
Rijksmiddelen.
De maand September was voor de schatkist
niet zoo voordeelig als de vorige maanden van
dit jaarzelfs is er een kleine teruggang te
constateeren in vergelijking met September 1912.
Gaat men evenwel de onderdeelen bezien, dan
geeft dit geen reden tot bezorgdheid. Alleen op
de directe belastingen was een tekort van ruim
3 en op de successie-belasting een van ruim
1 ton. En daar de directe belastingen in de laat
ste maanden haar achterstand plegen in te halen
en de successie-belasting op het geraamde bedrag
over 9 maanden nog altijd een voorsprong heeft,
komen deze cijfers wel terecht. De tekorten op
deze en enkele andere posten worden op een
paar duizend guldens na goedgemaakt door andere
voordeeliger ontvangsten, vooral van de invoer
rechten en accijnsen, In het geheel is 1913 bij
het vorige jaar 73/4 millioen voor en is de raming
over 9 maanden met bijna 1 millioen overschre
den. Hierlij moet nog in aanmerking worden
genomen, dat de opbrengst van den accijns op
het gedistilleerd is geraamd op 28.8 millioen,
maar dat daarvan slechts 25.2 millioen in de
Middelenwet is opgenomen. Dit laatste bedrag
wordt aan het einde des jaars stellig weer over
schreden. Zoodat ook het afzonderlijk gehouden
potje weer zijn extra bijdrage krijgt.
Weartesriefel
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
iu den morgen van 18 Oct. medegedeeld door
het Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 768.9 te Breslau.
Laagste barometerstand 748.5 te Christiansund.
Verwachting tot den volgenden dag: zwakke tot
matigen zuidelijken tot zuidwestelijken wind, ne
velig tot half bewolk, weinig of geen regen, zelfde
temperatuur.
Rotterdam—Schiedam
In het Centraal-rapport ,over de begroeting der
inkomsten en uitgaven van de gemeente Rotter
dam voor den dienst 1914, lezen wij het volgende:
Door vele leden wielrd de aandacht gievestigj
op het groote gebrek aan bouwterreinen. Niet
alleen meende men, dat er een tekort is aan
bouwterrein voor arbeiderswoningen, doch even-
zeer voor de woningen met hoogere huurwaarde.
Gevraagd werd daarom of thans de tijd niet
gekomen is om tot onteigening van de gronden
largp den Nieuwen Binnenweg over te gaan.
In dit ver-band 'werd mede dei vraag; gesteld, of
thans niet bet oogenblik gekomen is om i n e i-
denteel d© samenvoeging1 met Schie
dam onder de oog e n te zien. Men was
van meening dat, wanneer in het westelijk aeel
de r stad zoo wordt voortgebouwd, spoedig geen
terrein meer bielschikbaar zal zijn, en derhalve
deze zaak vroegtijdig moet wordein bezien, oin
een behoorlijke aansluiting te verkrijgen.
een
Gevonden voorwerpen.
Te bevragen aan bet Commissariaat van politie
fluitje met ketting, sleutels, matrozenpet.
Terug te bekomen aan do volgende adressen
portemonnaie, A. Schot, Stationsstraat 36; .arm
band, Berns, L. Achterweg 9; portemonnaie, Fee!.-
ders, Nieuwia Haven 31zilveren versiersel van
een oorbel, Visser, Spinhuispad 7; damespara-
pluie. Klaverdijk, Verbrande ErVein 3; plakzegels,
Sr.heffers, Singel 160; hond, Vulpen, Piet Hein-
straat 1; halsketting met slot, Nieuwelaat, Pol
derstraat 39; sigarenpijp, Gundlach, Hoogstraat
3; dameshandschoen, v. Noort, Singel 25; olie-
lantaamtje, v. Rijn, Broersvest 25; ivoren hal,
Zuidgeest, Nieuwe Haven 1631.
Landweer.
Het onderzoek van de verlofgangers van de
Landweer dieaer gemeente, bedoeld bij: art. 29
der Landweerwet, zal dit jaar plaats Robben in
den Doel© alhier op 1822 Nov.
Wij verwijzen de belanghebbenden voor ver
dere bijzonderheden naar de publicatie, welke
op de gebruikelijke plaatsen is aangeplakt.
Verzoek I. J.
Levi, Wijziging Pandhuis-
verordening.
B. en W. zeggen in een schrijven aan den Raad
Tot Uwen Raad wendt zich I. J. Levi, pand
huishouder alhier, met het verzoek art. 8 van de
verordening op de particuliere banken van leening
regelende de maximum-rente te wijzigen.
Hij heelt tegen de tegenwoordige regeL'ing drie
grieven
le. dat geen minimum-bedrag v/oor de rente is
vastgesteld
2e. dat de berekening van de rente te ingewik
keld wordt;
3e. dat de rente te laag is voor kleine bedragen,
waarom het hier meestal gaat.
Adressant wenscht althans voor de kleinere
beleensommen een rente van 4 por maand,
gelijk wordt berekend door de particnlhjre banken
van leening te Rotterdam, in elk geval gaarne een
minimum-rente van 4 cent.
Hij geeft toe, dat een rente van 4 °/0 per maand
oppervlakkig beschouwd, hoog schijnt, maar wijst
op eenige dingen, die hier wel in het oog zijn te
houden.
In de eerste plaats is de z.g, rente niet alleen,
zelfs niet in de eerste plaats, als eigenlijke rente
nl vergoeding voor het ter leen verstrekken van
geld, te beschouwen, maar tevems en veel
meer als vergoeding voor arbeid en taxatie, in
ontvangst nemen en weder uitgeven,, administratie,
bewaarloon, assurantie en risico.
Adressant vergelijkt zich dan ook met een win
kelier, die waren omzet met 10 en zelfs 20
bedrijfswinst, waardoor op waren, die binnen een
maand verkocht worden 120 en r neer percent per
jaar verdiend wordt, terwijl h ij meent dat het
toch eenvoudiger en minder ris quant is, winkel
waren te verkoopen daD goeden jn te beleenen. die
soms alleen voor den inbrengi jr waarde hebben,
Aan deze opmerkingen wo rdt kracht bijgezet
door de mededeeling dat p fr week gemiddeld
600 a 700 panden ingebracl nt en gelost worden
tegen een gemiddelde waarde van nog geen f2.
en dat van die panden 150- a 200 beleend zijn
voor bedragen beneden f 1.--,
En om aan te toonen, d at eon minimum-rente
bepaald noodig is, wijst a.dressa nt er op, dat be-
leeningsbedragen van bijv. 30 c ent die voor
komen gedurende een week. uitstaande, recht
zouden geven op nog geen cent.
En met betrekking tot zijn 2e grief wijst hij er
op, dat het vrijwel ondoenlijk is, om op éen avond
rente-berekeningen te maken onoitrent een 600 a
700 panden, met inachtneming vtvn de ingewik
kelde regeling der verordening, z®n der telkens in
fouten te vervallen, die den pandh.uishouder met
den rechter in aanraking kunnen br engen of hem
schade berokkenen.
Verwijzende naar het goed gedocumenteerde
adres, kunnen wij gehoord ook de ambt «berichten,
niet anders verklaren, dan dat wij hot verzoek
gerechtvaardigd achten.
Wij vestigen nog de aandacht op het zeer
lezenswaardige rapport van de Cooomissie voor de
Rotterdamsche Gemeentelijke bank. van Leening,
eenigen tijd geleden aan het Gemeentebestuur van
Rotterdam uitgebracht met betrekking tot (Je par
ticuliere banken van leening zie het verslag in
de N. R. Ct. van 13 Juni 1913, Ochtendblad B
hierbij gevoegd.
De Commissie constateert o.a.
«De particuliere banken van leening zijn maar
«het oordeel der Commissie is zekeren zin te be
schouwen als credietbanken voor de geheel on-
vermogende klassen der bevolkingen wel crediet-
banken, die in tegenstelling met de gemeentelijke
«bank van leening in vele gevallen crediet ver-
«leenen zonder voldoend onderpand.
«Het risico, dat de pandhuishou.ders daarbij'
«loopen, wordt beperkt door de door hen gevolgde
«gewoonte, om alleen aan vaste klanten hooge
«voorschotten te geven eD verder grootendeels
«gedekt door de meerdere ontvangst aan rente.
«Dit vermoeden vindt zijne bevestiging in het feit,
«dat bij de Gemeentelijke bank du gemiddelde
«waarde der panden pirn, f 4.30 bedraagt, terwijl
deze bij de particuliere banken op f 1.50 moet
«worden gesteld. Panden van meer dan f 10.—
«waarde worden in de particuliere banken zelden
«in beleening genomen.
«Van de gemeentelijke inrichting wordt voor-
«namelijk gebruik gemaakt door den middenstand
«en den kleinhandel, terwijl de lagere volksklas-
«sen hun toevlucht zoeken bij de paticuliere
«pandhuizen, waar zij hoogere beleensommen
«kunnen krijgen en tal van faciliteiten genieten,
«die een meer ordelijk bedrijf als de gemeentelijke
«bank hun nu eenmaal niet kan geven.
«Om een enkel voorbeeld te noemen kan een
«pandgever het bedrag voor het lossen van een
«pand vereischt, niet geheel bijeen brengen, dan
«wordt herrr dikwijls het pand toch teruggege-
«ven. Het ontbrekende blijft hij schuldig en daar
«hij vrijwel is aangewezen op het pandhuis, waar
«men hem kent, zal hij zich wel wachten met de
«terugbetaling in gebreke te blijven.
«De particuliere banken verleenen derhalve cre-
«diet aan een klasse van bevolking, die de ge-
meentelijke bank niet kan bereiken. Een strenge
«reglementeer ing van het bedrijf zou allicht ten-
«gevolge hebban, dat menschen, die gaarne iets
«meer rente Betalen, wanneer zij daartegenover
«ook maar iets meer geld in handen krijgen van
«dat voordeel verstoken zouden blijven, terwijl de
«gemeentelijke bank niet, althans in die mate
«als waarin het thans geschiedt, in die behoefte
«aan crediet zou kunnen voorzien.
«De Commissie zegt dan huiverig te zijn, om
«tot het nemen van maatregelen ten opzichte der
«particuliere bankt m te adviseeren,Het belaog
«der totstandkonsii ig van een daartoe strekkende
«verordening z.ou voornamelijk liggen in een
«bepaling, waarbij aan de door de particuliere
«banken te vorderen vergoeding een grens wordt
«gesteld. Waar' de Co mmissie over de verdiensten
«der pandhuisl louders geen ook maar eenigszins
«betrouwbaar overzicht heeft kunnen verkrijgen,
«spreekt het v oor haar "wel van zelf, dat zij tot
«het stellen van zoo'n grens niet kan adviseeren.
«In dit verband herinnert zij er aan, dat bij de
«behandeling van de ontwerp-verordening op de
«particuliere banken van leening in den Haagschen
«gemeenteraad d.-oor een der leden, oud-voorzitter
«van een pandhu.is op philantropischen grondslag
«in die geme-ente, werd medegedeeld, dat die in
lichting, welke voornamelijk kleine panden in
«beleening nam, n.iet tegen een lagere rente dan
32 pet. per jaar kon werken.
«Rekent men nu1., dat de houders van particu-
«liere banken geen philantropie beoefenen, doch
«met hun gezinnen van het bedrijf moeten be-
«staan, dan schijnt een rente van 48 pet. per
«jaar, zooals thans door hen wordt geheven, niet
«overmatig hoog."
Op grond van het bovenstaande stellen wij U
voor aan het verzoek tegemoet te komen en de
regeling vast te stellen, die is neergelegd in het
hierbijgaand ontwerp-besluit, welke regeling,hoofd
zakelijk overeenkomende met die aangenomen
door de particuliere ban.ken in Rotterdam, ons
billijk voorkomt.
Voord.racliten-a vond.
Zooals uit achterstaande advertentie nader
blijkt, is de voord.'rachten-avond door ae heieren
De Canter ©n Hfioe© in Odeon te geven, op
Woensdag 29 Oct ober a.s. bepaald.
Voor hen, die reeds een dergfelijken voarctraohten-
avond hijwoonden vooral, diene, dat ditmaal een
geheel nieuw projgram zal worden gevolgd.
Naar reeds uit een vroeger mededeeling bleek,
zal de netto-opbrengst ook van dezen avond
geheel aan de ar mei tuberculose-lijders alhier ten
goede komen.
Zuster Magdalena. f
In tredenden eenvoud, geheel in den geest der
waardige verscheidene, werd heden-ochtend het
stoffelijk overschot van de eerw. Zuster Magdalena
den 15den alhier overleden, ter laatste rustplaats
geleid. Na een pluchtigen uitvaartdienst, heden
ochtend 7£ ure in de Gestichtskapel door den
weleerw. pater Rij ken, van het rectoraat der Sin
gelkerk, gecelebreerd, werd omstreeks 10 ure de
stoffelijke reste der betreurde overledene van het
gesticht aan de Tninlaan uitgedragen. Voorafge
gaan door twee lijkbezorgers, begeleid door de
heeren der St. Vimcentius-Vereeniging als dragers
en gevolgd door een tweetal rijtuigen, waarin resp.
de zeereerw. pastoor Langewen met de weleerw.
paters Rijken en Poodt en de geachte familie,
heer en dame, plaats namen, bewoog de lijkkoets
zich naar de R. K. Begraafplaats, waar de rouw
stoet omstreeks halt elf aankwam. Uit de kringen,
waarin Zuster Magdalena gewoon was hare wel
dadige zorg te wijden, werd door nog velen
waardeerende belangstelling op de begraafplaats
getoond.
Nadat de plechtigheden in de kapel door de
genoemde eeny. heeren geestelijken van het rec
toraat waren verricht, werd het stoffelijk over
schot der liefdevolle verpleegster onder de gebrui
kelijke laatste plechtigheden in het Zustersgraf
aan de westzijde der begraafplaats bijgezet. Meer
dere belangstellenden, vermoedelijk ook menig
omstander, die voor zich-zelven of dierbare fami
lieleden de weldadige zorg der diep betreurde had
ondervonden, wierp nog een laatsten blik in dit
graf, waarin, in de verwachting der toekomstige
opstanding, deze edele kloostervrouwe, deze ware
v weldoenster der armen was ter ruste gelegd. Moge
