Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Sport.
Ctanengd Nieuw».
stellingen bezocht, o.a. de koopmansbeurs en ef
fectenbeurs. Bij het bezoek aan de vergaderzaal
van de Kamer van Koophandel en Fabrieken
ontvingen de deelnemers elk een geïllustreerde
beschrijving van de haven van Arasterdam, als
mede het verslag dier Kamer (in de Duitsche
taal;.
Nog zal een tocht door de havens van Amster
dam worden gemaakt, waarbij de Tubantia van
den Kon. Holl. Lloyd zal worden bezichtigd
voorts de diamantslijperij der firma Asscher.
er keersver betering.
Onze Haarlemsche berichtgever meldt ons
Sedert een jaar of vijf zijn te Haarlem reeds
plannen aanhangig om den toegang in het oosten
der stad te verbeteren. B. en W. hebben daar
voor een plan ingediend, waarna de heeren Las-
sehuit en Wilkens, raadsleden, de architect A. W.
Weissman, de bond van Nederlandsche architec
ten en de Haarlemsche Verfraaiïngsvereeniging
elk een nieuw plan hebben ingediend.
In hun praeadvies merken B. en W. op, dat
alle plannen het behoud van de Amsterdamsche
poort als verkeerspoort bedoelen.
B. en W. ontwikkelen tegen de ingediende
plannen verschillende bezwaren, uit een oogpunt
van verkeersbelangen en van aesthetiek en hand
haven hun plan om een brug te leggen ten noor
den tegen de poort aan. Dat en de bijkomende
werken vorderen f81.000.
Toestanden in groote steden.
De vroegere hoofdcommissaris van politie van
Rotterdam, thans in dezelfde betrekking te Am
sterdam, de heer Roest van Limburg, plaatste in
het April-nummer van «De Gids" een belangrijk
artikel over de sociale toestanden, uiet name in
Rotterdam.
De verstandelijke ontwikkeling is hem tegenge"
vallen, zooals bij mededeelt uit eigen ervaringen
bij politie examens.
Naar hij verhaalt, liet hij telkenmale een soort
van examen instellen, als er vacatures waren
onder het agenten personeel. Het examen ging
over lezen, schrijven en rekenen, terwijl boven
dien eiken candidaat eenige eenvoudige vragen
werden gesteld, om de algemeene kennis na te
gaan.
De resultaten waren weinig bevredigend. Bij
zeer welwillende beoordeeling bleek uit 908 can-
didaten de kennis van 547 ot 60 2 pCt. voldoende,
van 361 ot 398 pCt. onvoldoende.
Indien deze uitkomst verkregen wordt bij hen.
die tot de beste elementen gerekend worden, dan
kan zeker het gemiddeld intellectueel peil niet
hoog worden geacht.
Nog slechter is hij te spreken over de stoffelijke
welvaart van Rotterdam's bevolking.
Er is naar hij opmerkt in de onderste
lagen nog zooveel, dat verbetering behoeft en dan
vervolgt hij
«Vóór ik mijn tegenwoordige ambt aanvaardde,
wist ik dat zoo niet en het was bijv. verbijste
rend voor mij om te vernemen, dat van de be
volking van het bloeiende Rotterdam niet minder
dan 75 pCt. moet leven van een inkomen van
101)0 gulden in het jaar of daar beneden. Dat
inkomen is in vele gevallen nog zeer wisselvallig
en vormt voor de genoemde groep ook het maxi
mum, zoodat het, naar beneden gaande, van
lieverlede daalt tot een veel lager cijfer. Dat be-
teekent voor bijna allen een doorloopend hoogst
moelijken levenstijd, voor velen bij tijden werke
lijke, diepe armoede75 pCt., dat is van
de bewoners van Rotterdam ruim 430.000 men-
schen, die in dat geval verkeeren.
Een ander cijfer, dat ik vroeger reeds aanhaal
de en dat ik in al mijn verwijtende scherpte nog
eens wil herhalen isin datzelfde Rotterdam
wonen nog ruim 30.000 menschen in een éénka
merwoning en ruim 133.000 menschen m een
woning van twee vertrekken, alles bijeen dus
ruim 163.000 menschen in die als regel zeer on
voldoende behuizing.
Weet men wel, wat het zeggen wileen één
kamerwoning 1 Kan men wel realiseeren een
wereld van menschelijke verworpenheid, die uit
dat enkele woord spreekt. Eén kamer, waarin
alles moet gebeurenwaar het geheele gezin
slaaptallen zich moeten kleeden en ontkleeden
waar moet worden gewasschen en gekooktwaar
dikwijls nog huisarbeid moet worden verricht
waar te midden van dat alles de zieken ziek lig
gen en de gebrekkigen hokken; waar in sommi
ge gevallen, bljjkens mijn ervaring, nog kostgan
gers worden gehouden.
Ik behoef zeker niet uitvoerig uiteen te zetten,
hoe diep neerdrukkend zulke woningtoestanden
zijn op de stemming van de bewoners, hoe ver
nietigend voor gezondheid en zedelijkheid beide,
hoeveel ellende er ontstaat, eerst door uithuizig
heid. spoedig daarna door drankmisbruik, ten
slotte eindigende in misdaad.
Hoe zijn die menschen, die in die woningen
moeten huizen, waarvan Ruskin, niet alleen de
groote aestheticus, maar ook de fijugevoelende
mensch, met zooveel innige deernis uitriep«Het
is niet om zijn zwoegen, dat ik meeklaag over
den arme, maar waarover ik treur is, dat de
lamp van zijn ziel zou uitgaan."
Die toestanden en nog andere meer zijn in ze
keren zia een schande voor een stad als Rotter
dam, die er zich op beroemt de welvarendste te
zijn van ons geheele land en die den tonnenin
houd van de schepen, die jaarlijks hare voor
treffelijk uitgeruste haven binnenvallen, bij tnilli-
oenen telt.
Vleeschkeuringswet.
Aan de Memorie van Antwoord betreffende het
wetsontwerp houdende bepaling tot wering van
vleesch en vleeschwaren, die voor de volksge
zondheid schadelijk zijn is het volgende ontleend
Op onderscheidene punten wordt aan bezwaren
en wenschen tegemoet gekomen, maar de regee
ring meent den grondslag van 't ontwerp, n.l.
uitvoering van de wet door gemeentelijke keu
ringsdiensten onveranderd te moeten handhaven.
In het allereerste stadium van voorbereiding
van dit wetsontwerp is overleg gepleegd met het
bestuNr van den Slagershond later heeft overleg
niet plaats gehad. Tijdens de samensselling van
deze Memorie, heeft den minister van Binrien-
landsche Zaken evenwel een uitvoerig schrijven
van den Nederlandschen Slagershond bereikt;aan
de daarin uitgesproken wenschen, die niet veel
afwijken van de beschouwingen in het Verslag,
is goeddeels voldaan.
De vrijheid, die volgens het wetsontwerp aan
de regeering zal worden gelaten, is niet grooter,
dan de aard van het onderwerp vordert en is
inderdaad onmisbaar.
Ten onrechte wordt in het Voorloopig Verslag
de veronderstelling geuit, dat de regeering eigen
lijk van een rijkskeuring de beste uitkomsten ver
wachtte, maar voor de consequenties was terug
geschrikt. Zij heeft integendeel een rijkskeuring
van den aanvang af verwerpelijk geacht.
Ook na gezette overweging van de bezwaren
tegen de tweeledige keuring meent de regeering,
het wetsontwerp op dit punt onveranderd te
moeten handhaven.
De vrijstelling van de huisslachting is geschrapt,
op grond van de overweging, dat huisslachting
alleen voor huiselijk gebruik vrijwel niet schijnt
voor te komen.
Drankbestrijders Propagandadag.
Op den 2en Paaschdag zal te Hoofddorp een
gewestelijke drankbestrijding voor het bisdom
Haarlem gehouden worden. Van verschillende
zijden ontving de betreffende commissie reeds be
wijzen van instemming en nu kan zij tot haar
vreugde medeelen, dat in verschillende vereeni-
gingen een krachtige propaganda voor dezen dag
is gemaakt. Nog eens wekt zij thans allen per
circulaire op, om in grooten getale den 2en
Paaschdag te gaan naar Hoofddorp, teneinde daar
de buitensiaauders te laten zien de kracht en de
bloei der R.K. drankbestrijding, om daar nieuwen
strijdlust te verzameleu en, zoo dit mogelijk is,
nieuwe strijders en strijdsters voor de schoone
zaak te winnen.
De vergaderingen zullen gehouden worden te
Hoofddorp (Haarlemmermeer), in het hotel «De
Beurs," des namiddags te half twee uur.
Als sprekers(sters) zullen optreden de heer
Ch. v. d. Bilt, redacteur van de Volksbanier" en
voorzitter van den Ned. R. K. Volksbond, afd-
Den Helder, met het onderwerp«Maatschappij
en Drankoestrijdingmej. G. Bal, onderwijzeres
te Amsterdam, met het onderwerp «Opvoeding
en Drankbestrijding"de zeereerw. pater Borro-
meus de Greve. O.F.M. met het onderwerp
«Godsdienst en Drankbestrijding."
Ongetwijfeld zullen velen den 2en Paaschdag,
hetzij per spoor fiets of wandelend, opkomen mede
brengend de vaandels en banieren der vereeni-
gingen, om alzoo aan den dag meer luister bij te
zetten «om daar midden in de Meer een flinken
dam te werpen in den drankvloed van het alco
holisme, gelijk het in de circulaire heet
Nederlandsch Economisch Historisch Archief.
Te Amsterdam is gisteren de oprichtingsverga
dering gehouden van de Vereeniging «Nederlandsch
Economisch-Historisch Archief, onder leiding van
professor dr. G. W. Kernkamp. Met hem maak
ten deel uit van het voorloopig comité de heeren
H. G. A. Elink Schuurman, prof. nar. N W. Pos
thumus, mr. S. van Brake!, mr. Chr. P. van
Eeghen, dr: H. E van Gelder, J. van Hasselt,
mr. S. Muller Fzn., J. Muysteen, P. A. Pijnappel,
C. A. P. van Stolk en J. IJzerman.
In zijn openingswoord wees prof. Kernkamp er
op, dat reeds gedurende geruimen tijd door ver
schillende historici en andere belanghebbenden de
wensch geuit is, dat men ook hier te lande zou
komen tot oprichting van een bewaarplaats van
gegevens, die uit een economisch historisch oog
punt van waarde zijn. Dergelijke zoogenaamde
«Wirtschaftsarchive" bestaan reeds te Keulen,
Saarbrücken, Bazel en Brussel.
Met dit belangrijke doel voor oogen is in den
zomer van 1913 te Amsterdam eene vergadering
gehouden, waar de voorloopige plannen besproken
zijn. Een voorloopig comité is toen gesticht.
Aanvankelijk lag het in de bedoeling, het ar
chief in de hoofdstad te stichten. ToeD echter in
het najaar te Rotterdam de Nederlandsche Han
delshoogeschool werd opgericht, waaraan een soort
gelijk archief verbonden is, achtte men het beter
het archief te stichten nóch te Amsterdam, nóch
te Rotterdam, maar liever 's-Gravenhage als zetel
le kiezen. Daar bevinden zich ook het Rijksarchief
en de Kon. Bibliotheek, terwijl van daaruit het
archief van Rotterdam gemakkelijk te bereiken
is. Het voorloopig bestuur kreeg de officieele
verzekering, dat het gemeentbestuur van den
Haag bereid was een ruimte in het gemeente
archief af te staan tot berging van het na te noé-
men materiaal.
De regeering heeft zich bereid verklaard
eventueel fioancieelen steun te verleeDen. Gezien
de belangstelling, welke aan het streven van het
Voorloopig comité is ten deel gevallen, meende
spr. dat thans tot de oprichting der Vereeniging
kan worden overgaan.
Daarna werden de statuten besproken.
Men leest daarin, dat de Vereeniging «Neder
landsche Economisch-Historisch Archief" zich ten
doel stelt het verzamelen bewaren en bewerken
van het bronnen materiaal, dat van belang kan
worden geacht voor de economische geschiedenis
van Nederland in den ruimsten zin des woords.
De vereeniging is gevestigd te 's-Gravenhage.
Zij tracht dit doel te bereiken a. door het in
eigendom verwerven of in bruikleen ontvangen
van handelsboeken, correspondenties, koers- en
prijslijsten en verdere publicatiën en bescheiden
betreflende bestaande of opgeheven handels- en
industrieele ondernemingen, enz.b. door het in
eigendom verwerven en verzamelen van archieven,
schrifturen en publicatiën van vereenigingen of
instellingen, werkzaam op economisch gebied c-
door het in eigendom verwerven of het verzamelen
van oudere en nieuwere dooumenten betreffende
de economische geschiedenis van Nederland in
het algemeend. door het verzamelen van af
beeldingen enz. betreffende de economische ge
schiedenis en door een en ander te plaatsen in
het archiefe. door hetzij het publiceeren van be
scheiden en andere bronnen op het gebied der
economischen geschiedenis van Nederland, zyn
koloniën en gewezen koloniën, al of niet in eigen
der vereeniging, alsmede van wetenschappelijke
studiën op dit gebied, hetzij het ondersteunen of
bevorderen van de uitgaven van dergelijke pu
blicatiën.
Zoo mogelijk zal door de vereeniging een mu
seum worden opgericht, waarin de arbeidsmid
delen, belangrijk voor de kennis der technische
ontwikkeling en der economische geschiedenis,
zullen worden opgenomen.
Het voorloopig bestuur werd ten slotte in zijn
geheel als definitief bestuur gekozen.
Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
'n den morgen van 7 April medegedeeld door
het Kon. Ned Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 769.0 te Horta.
Laagste barometerstand 730.5 te Lerwick
Verwachting tot den volgenden dagmeest
matige tot krachtigen westelijken tot zuidelijken
wind, zwaarbewolkt met tijdelijke opklaring,
waarschijnlijk regenbuien, zelfde temperatuur.
Volksbadhois.
In de week van 29 Maart4 April '14
werden genomen 537 baden.
Ie klas kuipbaden 28, regenbaden 36 2e klas
kuipbaden 77 regenbaden 370, 5 ets. kinder
baden 26.
Gedurende de maand Maart 1914 werden ge
nomen 1979 baden.
Ie klas kuipbaden 114, regenbaden 1282e klas
kuipbaden 319, regenbaden 1381, 5 ets. kinder
baden 37.
Jan van Rjjsselberg.
Onze oud-stadgenoot, die heer Jan van Rijs-
selberig, helden-tenor, zal begin Juni a.s. tei Ber
lijn, waar hij' zijne studiën voltooide, optreden
als Siegmund in de opera. „Wialküre" van Ri
chard Wagner en dan als Max in de opera „Der
Freischütz" van C. M. Web-er. Dan vertrekt hij
15 Juni e.k. naar Baireuth voor de groote Wag-
nerfeesten.
Vanaf 13 April tot en met aanvang Mei zingt
onze helden-tenor bij verschillende; concerten hier
te lande, o.a. in Nijmegen, Arnhem, Delft, Dien
Haag en den 28n April in Schiedam, waar hij
een Aria- en Liederen-avond geeft in zaal Odéon
nog mot welwillende mede werking van mevrouw
N. BerckFeltzer (vleugel), en den heer L, C.
Keereweer (violoncello).
Gisteravond is aoot de politie aan
gehouden -een 18-jarig! jongmensch nat nog l
maand naai- de tuchtschool moest. De jongen is
heden naar de tuchtschool overgebracht.
Door de politie is een schippers
knecht aangehouden, die gesignaleerd stond voor
f 2.boete, subs. 1 dag: hechtenis. Hij betaalde
de boete.
Hoogwater te Schiedam: Woensdag
8 April 2.27 v.m. 2.37 n.m.
UIT ROTTERDAM.
De Beurseo-mmissie heeft geen vrijheid gevon
den, voorstellen te doen tot sluiting van het
Beursgebouw op de Zaterdagen in de maanden
Juni. Juli en Augustus, hoewel de groote meer
derheid der beursbezoekers zich voor die slui
ting heeft uitgesproken. Het aantal tegenstanders
van die sluiting acht de commissie daarvoor te
belangrijk.
Voetbal.
Zondag 12 April, '3 namiddags 21/2 uur, zal er
alhier ,op het terrein van S. V. V. een voetbal
wedstrijd plaats hebben tusschen S. V. V. en
Walthamstow A. F, C.
Den daarop volgenden dag, 13 April, eveneens
om 21/2 uur, spelen op het S. V. V.-terrein: S. V.
V.—Hull Old Boys A. F. C.
Deze internationale voetbalwedstrijden, die op
geluisterd worden door muziek, zullen ongetwij
feld groote belangstelling trekken.
D e straatjeugd. T alrijke wielrijders, die
Zondag den Leidsch-en straatweg opreden om een
genoeglijk tochtje naan den Deyl of de bloem
velden te maken, zijn op laffe wijze giednpeerd.
Eenige deugnieten hadden het druk bereden
fietspad, tusschen die bocht voorbij- het Room-
1 uis tot aan het viaduct van de Electrische be
strooid met nieuwia asi'altspijkers, met grooten
platten kop, waarvan men er ons hedenochtend
eenige uit lefcgereden fietsbanden kwam bren
gen.
Telkens en telkens zag men groepjes wielrij
ders afstappen, om teleurgesteld hun stukgere
den banden, soms ook velgen, te bekijken.
Het meest ergerlijke was, dat zich aan den
weg een paar jeugdige klanten hadden opgesteld,
die, voorzien van roparatiemiddelen, beleefd aan
boden de kapotte handjes te maken.
Geen wonder, dat p-p hen een sterke verden
king rastte, de laffe spijkerstrooiers te zijn.
Wij hopen, dat de veldwachters van Wasse
naar gedurende de aanstaainde feestdagen, waar
op een exrta-drufc gebruik zal worden gemaakt
van het fietspad langs den Leidschen straat
weg, een scherp oog in liet zeil zullen houden
en de pret bedervers betrappen. (N. Ct.) -
Coöperatief scheren. Dpof eenige per
sonen te Gouda is bet initiatief gehouden, tot
oprichting van een coöperatieve scheer- en haar-
snijsalon. De eerste waarschijnlijk in pos land.
Ontstolen. Gisteren is te Utrecht aan de
cassière van een groot kledingmagazijn in het
bijkantoor van de firma Vlaer en Kol f 1200 ont
stolen. Zij kwam, naar het „U. D'." meldt, f 2500
deponeeren en werd, terwijl zij- haar beurt af
wachtte, plotseling aangesproken ooor iemano,
die haar in Diuitsch dialect vroeg, of hij zich hier
in een wisselkantoor bevond. Meteen toonde hij
de jongedame een briefjet, waarop het woord „wis
selkantoor" geschreven stond. De juffrouw, die
haar gold (aan bankpapier) reeds had klaar gelegd
op de toonbank voor ae loketten, draaide zich
een weinig om, oirn den persoon, die haar haa
aangesproken, te kunnen antwoorden. Inmiddels
moet een handlanger van dezen man een greep
hebben gedaan in het bankpapier van de cas
sière, want toen deze zich weer omkeerde, ont
waarde zij aat f 1200 ontbrak. De persoon, die
haar had aangesproken, was onmiddellijk ver
dwenen.
Zakkenrollers. Ter gelegenheid van de
Palmpaardenmarkt te Utrecht hebben de zakken
rollers, zooals dat ieder jaar gebruikelijk is, ook
nu weer hun slag geslagen. O.a. werd van een
tweetal boeren de portefeuille gerold, met ongé
veer f400 a 1500.
De politie had uitgebreide voorzorgsmaatrege
len genomen. Rondom1 het marktterrein waren
overal biljetten opgeplakt met de waarschuwing:
„Past op de zakkenrollers", terwijl een groot
aantal borden met dezelfde opschriften onder de
markthezoekers werden rondgedragen. Bovendien
waren Zondagmiddag reeds uit Am-sterdam, Rot
terdam en D-en Haag een aantal rechercheurs
overgekomen, die, in samenwerking met een groot
aantal Utrechtsche rechercheure, den g|eheelen dag
op het marktterrein surveilleerden.
Ondanks deze maatregelen mocht het de, re
cherche niet gelukken de langvingere te snappen.
Spoorwegongeluk bij Hooghalen. De
instructie in zake het spoorwegongeluk bij Hoog
halen is nog niet geëindigd, en uitteraard maet
met de vaststelling van het ambtelijke rapport
op den volledigen uitslag van het onderzoek ge
wacht worden.
Wanordelijkheden te Uden. Zondag is
te Uden (N.-'B.) weer danig het mes géhanteerd.
Bij een vechtpartij in de Schaftstraat verwondde
zekere van Heurne een ander persoon, algemeen
bekend onder den bijnaam van „de Recr", ernstig
met een mes. De gestokene zwoer, bij de éérste
de Leste gelegenheid bloedig wraak te zullen
nemen, zoo-dat nog meer wanordelijkheden zijn
te verwachten. Door de politie werd proces-ver
baal opgemaakt.
Verdwenen. De heer J. v. d. V., cand.
notaris, zaakwaarnemer is reeds sedert eenige
dagen uit zijne woonplaats Uden afwezig zonder
orde op zijne zaken giesteld te hebben.
De geruchten loopen, dat hij naar Amerika
is vertrokken. (Ctr.)
Ongelukken. H-et negenjarig dochtertje van
den heer B;. te Almelo, dat Zaterdag uit een
onder een verhuiswagen hangend© bak wilde klim
men, was daarbij bekneld geraakt tusschen een
der wielen en een langs den smallen weg staands