St&fon
■GeneraaL
Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
da inwoners van Tirana een aantal geweren
ontvangen hebben, toen de vüdtè.iht tegen
Epirus voorbereid werd. De an fiere geweren zijn
den gendarmen en nationalisten, die den disten
Mei gevangen genomen werden, afgenomen.
De „Albanische Korrespnnoen?." verneemt uit
Eurazzo: Achmed bey Mati bezette, na de op
standelingen verslagen te hebben, met 2500 man
Tirana Een deel der opstandelingen, die gewa
pend waren, verklaarde zich voor den vorst en
verzocht Achmed Ley den vorst om amnestie
te- vragen.
Blijkens een draadloos telegiram te Weenen uit
Biurazzo ontvangen, heeft daar Maandag den ge-
heelen dag groote opwinding onder de bevol
king geheerscht Tal van gezinnen hebben de
wijk genomen in de consulaten Eerst om tien
uur 's avonds, toen 1500 Malissoren uit Alessio
aankwamen, werd de stemming Kalmer.
Patrouilles gendarmen en vrijwilligers doorkrui
sen de straten; op verscheidene plaatsen zijn in
de stad barricaden opgeworpen
Om half twaalf 's nachts begon opnieuw een
heftig geweervuur
De zoeklichten der oorlogsschepen hebben den
gebeden nacht de stellingen van den vijand ver
licht Officieren van den Oostenrijksehen kruiser
„Szigefvar"' zeggten, dat zij bij Kawaja troepen
met opstandelingen hebben zien vechten Men
denkt dat Azis pasja Wrioni daar met de op
standelingen slaags is geraakt
De „(bomale d'Italia" publiceert een brief uit
Durazzo, die de gebeurtenissen beschrijft, die gis
teren te Durazzo hebben plaats g^had. O, a.
wordt da helcfenaood van Thomson beschreven
en verklaard, dat iader ontroerd het hoofd voor
den gesneuvelde zal moeten .ontblopten. De
Albaneeaen hebben a-oor den dood van Thom
son een zeeir smartelijk verlies gelenen en de
krachtige, vermetele figuur van den Nederland-
schen officier zal in de Alpaneesche geschie
denis steeds met groote sympathie herdacht woi-
den. Het bericht over den dood van Thomson
heeft in de stad een diepen indruk gemarkt.
De vorst was zeer temeer geslagen in oe
correspondentie1 wordt ten slotte ook een an
der Nederlandsch officier hulde gebracht.
FRANKRIJK.
De regeeringsverklaring, gisteijochtenu in een
kabinetsraad op het Elysée; vastgesteld, is gister
middag in ae Kamer voorgelezen.
Dé ï'iegeering zegt daarin uitsluitend te willen
steunen op het gezag eener republiKeinsche meer
derheid; zij weigert rechtstreeKsche. of indirecte
hulp. der reactionaire partijen. Het eerste nood
zakelijke werk is die totstandkoming1 der leening,
die nog moet worden aangenomen voor de be-
giiooting:. Daarna zal de regeering het reeds' door
de Kamer' goedgekeurde ontwerp tot invoering
eener progressieve inkomstenbelasting door den
Senaat moeten doen goedkeurenzij zal den
Senaat verzoeken dit ontwerp; op te nemen in
de wet op dei middelen voor 1914. Zij. hoopt
vender in de begroeting! voor 1915 een progres
sieve belasting opi het kapitaal op te nemen.
De negiceiing zal het ais haar voornaamste taak
beschouwen te volharden bij de buitentandsche
staatkunde, sedert langen tijd dqor de Republiek
gevolgd. Mij zullen aldus die verklaring het
hondgenootschap met Rusland, dat zoo vrucht-
haar is in gelukkige resultaten en gesterkt wordt
door den invloed van den rijd en door de sym
pathie van tweei volken, die beiden gehecht zijn
aan den vrede., ontwikkelen.
De entente, die ons verbindt aan Engeland,
da machtige naburige natie, en welker waarde
onlangs tijdens het koninklijk bezoek opnieuw en
schitterend is gebleken, is tevens een waaiborg
voor de goede betrekkingen met de andere re-
geeringen. Het is intusschen niet alleen uit het
bondgenootschap, de entente en de goeie be
trekkingen met de andere volken, dial Frankrijk
kracht puthet heeft aie uit zich zelf. De wet
tot verlenging van den militairen diensttijd is
alleen niet voldoende om de landsverdediging te
verzekeren. De regeering zal binnenkort een
aantal voorstellen indienen betreffende de mili
taire. voorbereiding, der jeugd en de organisatie
der reserves. Eerst wanneer de aitwerkïn.J,1 van
die wetsontwerpen gebleken is, zal de regeering,
rekening houdende met de eischen van 's lands
defensie, een gedeeltelijke verlichting van de mili
taire lasten kunnen voorstellen.
De regeeringsverklaring bepleit v cents de nood
zakelijkheid van de kieswetswijziging, van de or
ganisatie van het onderwijs buiten den godsdienst
•om en van sociale hervormingen.
De zinsneden omtrent de wet op den driejari-
gen dienstplicht wierden stormachtig toegejuicht
door bet centrum en tal van afgevaardigden der
linkerzijde. De socialisten vielen herhaaldelijk den
minister-president met interrupties in de rede
Ook de andere, zinsneden der vcklaring werden
mot. betuigingen van goed- of afkeuring ontvan
gen. Toen Viviani de verklaring geheel had voor
gelezen werd hij levendig toegejuicht op alle ban
ken, behalve die der gteunifieerde Socialisten en
der rechterzijde.
Thierry en Jaurès interpelleerden de regee
ring.
Thierry bepleitte de noodzakelijkheid om her
stel van den tweejarigen dienstplicht voor te
bereiden, Jaurès wees op de uitspraak dier kie
zers en besprak het financieele vraagstuk1. Van
verscheidene banken werden protesten gehoord
toen Jaurès de. wot op den drisjarigew dienst
plicht scherp veroordeelde. Alleen oe 'j-oeialisten
juichten hem too.
Yiviani verklaarde, bet bewind uitsluitend te
hebben aanvaard om een einde te maken aan de
moeilijkheden van het ^ogenblik. Wat de kies-
reichtheTVOrming betreft, stelt ae regeering zich
tier beschikking van da Kamer; zij zal vanavond
het lee ningsontweip indienen en verzoeken de
inkomstenbelasting in de begroeting op te ne
men. 1 i
Over de militaire' wet bcidr
deze wet is
niet onaantastbaar en een wijziging zal kunnen
worden overwogen als dé omstandigheden het
toelaten, maar indien ik in October 1915 nog
aan het bewind bien, zal ik de lichting van 1913
niet naar huis laten gaan (langdurige toejuichin
gen en levendige protesten der socialisten).
Viviani werd na zijn redei diqor tal van afge
vaardigden geluikgiewenscht.
Die minister-president aanvaardde een motie van
orde, voorgesteld door Breton, Treignier, Iriatr
en Atcheparei, waarvoor hij den voorrang vroeg
en tegelijkertijd de kwestie van vertrouwen stel
de.
De motie luidt-: „Dei Kamer, vertrouwende dat
de reg|eerin,g, uitsluitend steunende op een repu
blikeinse he meerderheid, een politiek van hervor
mingen zal voeren, die gebaseerd is op de een
heid der republikeinen, gaat, elke toevoeging af
wijzend, over tot de1 orae van den dag.".
In antwoord op een vraag heeft Viviani nog
verklaard, dat zijn uiteenzetting geen aanleiding
kan geven tot eenige onzekerheid. Hij heeft
nopens de wet op den driejarigen dienstplicht
hiel standpunt der regeering ondubbelzinnig ge
schetst en verzoekt de Kamer zich even döi le
lijk uit te spreken.
Daarop verleent de Kamer met 332 tegen 139
stemmen a.en voorrang aan de motie Breton, die
vervolgens met 370 tegen 137 stemmen wor.it
aangenomen.
Minister Noulens dimt daarop het leeaingsont-
werp in en de Kamer besluit een commissie
van 44 laden te benoemen om het wetsontwerp
te onderzoeken.
De zitting is verdaagd.
LUXEMBURG.
Te zamen mei, de twee hij de eerste stem
ming gekozen liberalen zijn er thans in het ge
heel 12 liberale afgevaardigden gekozen.
In hot. geheel winnen ae Katholieken twee
zetels: een te Echternach en een te Mersc'h. Zij
verliezen een zetel te Luxemburg.
GRIEKENLAND.
Wiegens dien onzekeren toestand is de Kamer
voor den tijd van eenige dagen verdaagd.
De Turksche minister van Bdnnenlandsche Za-
ken, Talaat bey, seinde, dat hij den gouverneur
der Dardanellen, wegens nalatigheid, in zake Je
emigratie der Grieken, alsmede den plaatsver-
vangenden gouverneur van Aivali, wegens het
eigenmachtig verlaten van zijn post afgezet
heeft.
TWEEDE KAMER
Zitting van Dinsdag 16 Juni.
De waarnemende voorzitter, de heer A. F. d e
Savornin Lobman, spreekt naar aanleiding
van het sneuvelen van overste Thomson
een aan diens nagedachtenis gewijde rede uit.
De minister van binnenlandsche zaken, de heer
Gort v. d. L i n d e n, spreekt namens de regee
ring. Verschillende sprekers sluiten in het vervolg
van de vergadering zich daarbij aan.
Nadat zonder beraadslaging het opiamter-
d r a g van 23 Jan. 1912 is goedgekeurd, komen
een aantal aanvul) ings begrootingen
van landbouw, n. en h. voor 1914 aan de orde.
De heer Van Wijnbergen merkt omtrent
het aanvullingscrediet ten behoeve van de rijks
hoogere land-, tuin- en boschbouwschool te Wa-
geningen op, waarom de regeering alleen de
openbare, instelling wil helpen en niet de particu
liere.
De minister van landbouw, n. en h., de heer
T r e u b, antwoordt, dat het hier slechts een
proef geldt, die niets praejudicieert.
De heer Schaper heeft bezwaar tegen den
post voor den tuinbouwraad.
De heer Van Doorn verdedigt dat subsidie.
De minister doet evenzoo.
De heer Schaper vraagt, waarom de veree-
nigingen het geld niet zelf bijeenbrengen, als er
eens een tekort is.
De heer Van Doorn zegt, dat het hier geen
toevallig tekort geldt.
De heer A 1 b a r d a maakt bezwaar tegen den
post voor de R K. en N.-H. kerkbesturen in Z.
Limburg. Het geldt wordt z.i. besteed om de
socialisten te bestrijden.
De heer Ruys de Beerenbrouck verde
digt den post.
De heer Ketelaar bestrijdt dien en meent,
dat als men den weg van subsidieverleening aan
kerkgenootschagpen op deze wyze opgaat, men
ook in andere streken allerlei vereenigen zal
moeten subsidieeren. Spr, juicht het evenals de
heer Albarda toe, dat de minister de zaak bij
afzonderlijken post aanhangig heeft gemaakt en
daardoor de aandacht der volksvertegenwoordiging
er op is gevallen.
De minister meent ook, dat het beter ge
weest ware, wanneer de Kamer er van den aan
vang af in gekend ware. De zaak is echter al zeer
eepraejudicieerd, omdat men nu moeilijk de kerk
besturen de inkomsten met één slag kan doen
derven. Overigens heeft de minister er geen sym
pathie voor eo consequenties kan hij niet aan
vaarden.
De heer Ter Spill acht de zaak in hooge
mate bedenkelijk, want in strijd met art. 171
Grondwet.
Gevaarlijk acht spr. ook het op deze wijze
kunstmatig propaganda maken voor staatsexploi
tatie onder zekere kringen. Hij is wel degelijk
bevreesd voor de consequenties.
Spr. voelt echter wel wat voor de bezwaren van
den minister. Den post op deze begrooting zou hij
nooit kunnen goedkeurendaarom geeft hij in
overweging op de begrooting van financiën een
subsidie voor godsdienstige leeraren uit te trekken
De heer Albarda wraakt het "beroep op de
continuïteit en waarschuwt den minister ernstig
voor de consequenties.
Na regeling van werkzaamheden bestrijdt de
heer Ketelaar den post nader. Hij vraagt, of
de minister er niets op kan vinden, de gelden nog
voor dit jaar te doen uitbetalen.
De heer Ruys de Beerenbrouck ver
dedigt het subsidie nogmaals.
De heer Nolens merkt op, dat het niet noodig
geweest ware, al die posten op de begrooting te
brengen. Dit staatsbedrijf moet z.i. rekening
houden met commercieele omstandigheden.
Na bestrijding ook door den heer D u y s richt
de minister zich vooral tegen het gesprokene
door den heer Nolens omtrent het onnoodige van
het afzonderlijke boeken en wijst hij op het ex-
ceptioneele van het geval. Spr. zou het bepaald
ongrondwettig achten, ais de post op de begroo
ting van financiën werd gebracht.
In stemming gebracht, word de post verwor
pen met 39 tegen 38 stemmen (zuiver links
tegen rechts).
Tal van posten worden nog aangenomen. De
heer Schaper verzet zich aanvankelijk tegen
dien voor de koffiehuisenquête door den heer
Nolting, maar geeft zijn verzet op na de verkla
ring van den minister, dat niet zal worden
gewacht op alle resultaten omtrent Amsterdam,
alvorens met andere steden te beginnen.
Tegen de. f500 subsidie voor het jaarboekje van
de Nationale Vereeniging voor Vrouwenarbeid
verzet zich de heer B e u m e r.
De post wordt in stemming gebracht en ver
worpen met 34 tegen 24 stemmen.
De heer D uys bestrijdt vervolgens de houding
van den minister, die tegen extrabezoldigiDg is
van ambtenaren aan de Rijksverzekeringsbank,
voor de avonduren. Z.i. hebben de chefs te zorgen
dat er overdag wordt gewerkt en kan de minister
zich niet van de zaak afmaken met den dood
doener, dat bezoldiging van avondwerk nadeelig
werkt op den ijver overdag.
Vroeger was de minister voor maximum-ar
beidsduur en minimum-loon. Het heeft er veel
van of de minister nu is voor minimum-loon en
maximum arbeidsduur. Uit de houding van den
minister wordt in den lande een verkeerde con
clusie getrokken, betreffende den arbeid der amb
tenaren.
De minister antwoordt dat de ambtenaren
volgens hun instructie ook avondwerk hebben te
verrichten en er geen sprake is van buitengewone
arbeid.
De heer D u y s repliceert, dat men in alle
bestekken volgens den minister dus extrabezol-
diging voor overwerk zou kunnen schrappen. Heeft
de minister de beschikking over feiten, is het
zoo'n aan de Rijksverzekeringsbank? Vele amb
tenaren zijn aangenomen op f8 a flO, met de
mededeeling, dat er veel met avondwerk wordt
bijverdiend. Billijkheid wordt hier niet betracht
en ambtenaren kunnen weer leeren dat ze zich
moeten organiseeren.
De minister ontkent, dat hier sprake is
van overwerk. Ook hij is tegen avondwerk en
juist daarom wenscht hij het niet te bezoldigen
Zonder hoofdelijke stemming wordt dit artikel
aangenomen.
Ook de overige artikelen worden goedgekeurd.
Bij de behandeling van het wetsontwerp tot
wfjzigiDg en verhooging van het Vilde hoofd
stuk B der Staatsbegrooting voor 1914, bepleit
de heer Drion dat niet de Staat doch de pachter
de Zegenkade te Heineoord zal doen aanleggen.
Het pachtcontract diende echter voor lange duur
te worden gesloten.
Morgen elf uur komt de minister aan het
woord.
Hofrouw.
De opper-ceremoniemeester maakt bekend, dat
het Hof, ingevolge de bevelen van H. M. den
lichten rouw zal aannemen voor den tijd van
zeven dagen, ingaande op Woensdag 17 dezer,
wegens het overlijden van Z. K. H. den groot
hertog van Mecklenburg Strelitz.
Oe toestand in Albanië.
Naar wij vernemen, zal, in verband met het
voorgevallene in Albanië, het pantserdekschip
«Noord-Brabant", thans te Nieuwediep liggend,
met spoed naar Durazzo worden gedirigeerd.
De pestbestrjjding.
De te 's-Gravenhage gehouden straatcollecte
ten behoeve van de pestbestrijding heeft opge
bracht ruim f12.000.
Luit.>koIonel Thomson.
De Vqpst van Albanië z;ond aan H. M. de
Koningin hef v,oIg|end|e| telegram:
„Aan Koningin Wilhelmina, s Gravenhngfe.
„Met diepe verslagenheid deel Ik U den hel-
dendiood mede van Kolonel Thomson, die heden
voor mijn land en voor miji zijn loven heeft
gelaten.
„Aan zijn dappere en beleidvolle aanvoering
danken Wij de overwinning.
„De dood van dezen buitengewoon edelen en
plichtgetrouwen man ,em dapperen soldaat is een
onherstelbaar verlies voor mijn land en voor mij
Kin teglelijk een schitterend voorbeeld voiOT ieder
een. i
„Hij heeft zijn vaderland in alle ic®»ïclhten eer
aangedaan en zijn naam zal in het land auoit
worden vergelen.
„WJLIIELM."
H. M. de Koningin heeft aan mevrouw de
weduwe Thomson te Groningen telegrafisch Haar
deelneming met het overlijden van haar echtge
noot betuigd. In het telegram worden de woor-
aaDgehaald, die de Mbret van Albanië bezigde in
zijn telegram aan H. M.
De broeder van majoor Thomson, de kapitein
der marechaussee Thomson, vertrekt heden-och
tend naar Triëst, waarheen het lijk van den ma
joor uit Durrazzo vervoerd zal worden.
De begrafenis van het stoffelijk overschot van
majoor Thomson zal te Groningen plaats hebben. De
begrafenis zal geschieden met militaire eer, tenzij
de overledene een andere wilsbeschikking heeft
gemaakt.
Reuter seint uit Rome
De Italiaansche regeering heeft haar gezant in
Den Haag opgedragen de Nederlandsehe regeering
te condoleeren met den dGod van den dapperen
overste Thomson.
Naar wij uit gloede bron veirnemen, zal de
Nederlandseh( regeering zorg dragen v,oor het.
overbrengen naar hef vaderland van het lijk van
majoor Thomson.
Nederlandsehe officieren in Albanië.
Het „Vaderland" meldt, dat de Nederlandsehe
Regeering1 in antwoord oip het gisteren bij het
Ministerie van Oorlog uit Durazzo ontvangen te
legram van kapitein Fabius, waarin het sneu
velen Van overste Thomson wordt bevestigd,, doch
niets van de overige officieren wordt gezegd,
onmiddellijk twee telegrammen langs ndioglra-
fischein en telegrafischen weg aan kapitein Fa
bius heeft gteizonden, waarin, oui nauwkeurig
bijzonderheden omtrent den toestand der andere
officieren wordt verzocht.
Pensionneering onderwjjzersweduwen.
Naam mm verneemt, heeft het lid van de Twee
de Kamer, dia heer Otta, tot dien minister van
binnenlandsche zaken een schriftelijke vraag, ge
richt ten aanzien van die) pensiionneering van de
ondermijizeréiweiduwen wier echtgenooten vóór
1905 overleden of gèpensionmeerd zijn.
Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
'n den morgen van 17 Juni, medegedeeld door het
Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 769.8 te Horta
Laagste barometerstand 757.7 te Vestmanoer
Verwachting tot den volgenden dag zwakke
tot matige winden uit westelijke richting ge
deeltelijk bewolkt, waarschijnlijk droog weer,
behoudens eenige kans op onweer, warmer.
B. G. G. Verhoeve, -j-
In den afgeloopen nacht is onze trouwe en
ijverige redacteur, de heer B. G. G. Verhoeve, op
bijna 59 jarigen leeftijd overleden.
Dit verscheiden had wel onder zeer tragische
omstandigheden plaats.
In de zweminrichting, waar hij gewoonlijk des
's morgens vroeg in den zomer placht te vertoe
ven, werd hij gistermorgen, na het verlaten van
het zwembassin door een beroerte getroffen.
Nadat het ongeval was opgemerkt, werd door
den zwemmeester, H. 't Hol, terstond genees
kundige ingeroepen en werd hij vervolgens naar
huis gebracht.
Sinds hem het ongeval overkwam, is hjj niet
meer tot bewustzijn gekomen.
De heer Verhoeve heeft vele jaren met groote
toewijding de «Nieuwe Schiedamsche Courant"
gediend.
Zijn werkkring was hem lief en met grooten
ijver is hij steeds in het belang van de katholieke
pers in 't algemeen en voor ons blad in 't bij
zonder werkzaam geweest.
Dat zijne verdiensten als katholiek journalist
dan ook wel erkend zijn, moge blijken uit de
Pauselijke onderscheiding «Pro Ecclesia et Pon-
tifice," hem een aantal jaren geleden geschonken.
Behalve aan de redactie van ons blad is hij
ook eenigen tijd verbonden geweest als redacteur
aan het dagblad »De Gelderlander" te Nijmegen.
Vooral als verslaggever, in het bijzonder der
Gemeenteraadszittingen, heeft hij aan de «Nieuwe
Schiedamsche Courant" zeer groote diensten be
wezen.
Zijn heengaan wordt door ons ten zeerste be
treurd.
R. I. P.
Heden-ochtend omstreeks 10 uur
had er een begin van brand plaats in een filter
op den eersten zolder van de Gistfabriek «Hol-
andia in den 's-Gravenlandschen polder.
Het brandje, hetwelk van weinig beteekenis
was, werd door het fabriekspersoneel met eigen
middelen gebluscht.
De brandweer, die was uitgerukt, behoefde geen
dienst te doen.
De schade bepaalt zich tot den houten filter,
die verbrand is.
Bij de politie is terug te bekomen
een gevlekte foxterrier. Binnen 2 dagen niet
afgehaald zijnde, wordt het dier afgemaakt.
De te dezer stede gehouden col-
lecte voor het Quatre-Bras-monument heeft
f 155.434 opgebracht.
