Dagblad voor Schiedam m Omstreken,
ibUxcJlfl
De Oorlog.
Onschuldig veroordeeld.
Gratis Ongevallenverzekering
37ste Jaarlaag.
Donderdag 17 September 1914.
No. 11030
oTereentomstig op ie polis Temelie yoorwaarflen.
b<i 1% fl n O !>y
|»nn by verlies Ai r
Buitenlandsch Nieuws.
FEUILLETON.
Bureau: Boterstraat 50. Telef. 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ1.50, per week 12 cent, per maand
50 ct., franco p. post ƒ2.p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
Advertentiën: Familieberichten 20 ct. per regel; Handelsadvertentiën
1—6 regels 92 ct.elke regel daarboven 15 ct. 3 maal plaatsen wordt 2 maal
berekend. Ingezonden mededeelingen 35 ct. p. regel. Speciale conditiën voor
herhaaldelijk adverteeren.
De
levenslange J 2 181 verlies van
geheele g 1111 een hand,
invaliditeiti LU U voet of oog
verzekering wordt gewaarborgd door de Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank,
'»I|
dood
by verlies
van
een duim
gevestigd te Schiedam.
by
verlies van
eiken unde»
ren vinger.
Nadat de Duitschers versterkingen hadden ont
vangen hebben zij stand gehouden op de lijn
Noyon—Vic sur Aisne Laon. Zij boden hier
krachtigen tegenstand, maar werden (volgens
Fransche berichten) na een hevig gevecht uit bun
stelling verdreven. Uit dit Fransch bericht valt
op te maken, dat de vlucht der Duitschers niet
zoo overhaast en ordejoos was als men het van
die zijde wel heeft doen willen voorkomen. Een
vluchtend leger wordt immers niet na een hard
nekkig gevecht uit een stelling verdreven
Het laatste officieele Fransche communiqué luidt
Op den linkervleugel zijn de Franschen in nauw
contact met den vijand over het geheele front,
begrensd door de heuvel ten Noorden van de
Aisne, het Westen en het Noorden van Reims. In
het centrum duurt de opmarsch der Franschen
tusschen het Woud van Argonne en de Maas voort.
Het is volkomen onwaar, hetgeen het Wolfïbureau
bij herhaling heeft gemeld, dat het leger van den
Duitschen kroonprins Verdun belegert en bombar
deert. Op deze stad is nooit een aanval gedaan,
alleen een fort, dat niet tot de Verdun-stelling
behoort, doch tot de stellingen van de Maas, werd
herhaaldelijk gebombardeerd. Deze aanvallen heb
ben geen succes gehad.
Uit Londen wordt officieel gemeld
De vijand houdt nog sterke stellingen bezet bij
de Aisne. De gevechten duren over de geheele
linie voort. Het leger van den kroonprins is terug
gedreven langs de lijn Varennes -Censenvoye
Ornes. Bij de bezetting van Reims vielen 600
gevangen en 12 kanonnen aan de geallieerden in
handen. De wegen zijn door de regen moelijk
begaanbaar geworden, waardoor de Duitschers
groote moeilijkheden ondervinden bij hun terug
tocht.
Aan de Russische grens.
Mogen wij de Russische berichten gelooven, dan
is de nederlaag der Oostenrijksch-Duitsche troepen
in Galicië verpletterend geweest.
Het aantal dooden en krijgsgevangenen is enorm,
250.000 dooden en gewonden, 100.000 gevangenen
Het is een treurige tegenhanger van de 130.000
Russen, die Hindenburg in Masurië gevangen nam.
Indien de cijfers ten minste vertrouwen verdienen,
en gegeven de proporties der op het Oostelijk
oorlogsterrein strijdende legers, vreezen wij, dat
dit inderdaad het geval is.
gevangenen, onder wie een generaal en elf offi
cieren, te Parijs aan, De Duitschers zijn zeer snel
en in goede orde over hun geheele linie terug
getrokken. De geheele Duitsche linie kan nog als
intact worden beschouwd. De linkervleugel der
geallieerden is voortdurend in contact geweest
met de Duitsche achterhoede.
Het centrum der Duitschers poogt weerstand te
bieden op de hoogten ten noordwesten van Reims.
De linkervleugel van het Duitsche leger is ver
moedelijk van plan om de Franschen en Engel-
schen langs de Aisne aan te vallen.
FRANKRIJK.
Uit Parijs wordt gemeld, dat alle treinen, die
daar gisteren en vannacht aankwamen, gevuld
waren met kanonnen, houwitsers, munitie, enz.
alles veroverd op de Duitschers. Een trein alleen
telde zeven goederenwagens, die vol met helmen,
geweren, zwaarden, sabels en munitie waren.
Andere waggons waren volgeladen met provisie.
Gisteravond kwamen een aantal Duitsche krijgs-
1 GROOTE BOEIENDE ROMAN.
Naar het Fransch.
107)
Zij kon zich niet inbeelden dat zij er voor al
tijd van gescheiden was, Dit scheen haar eene
onrechtvaardigheid, en zy hoopte altijd, zij wilde
deze begoocheling behouden niettegenstaande de
onwaarschijniijkheid welke er lag in besloten.
Zekeren morgen het was in de eerste dagen
van April bood een onbekende die de kleeding
droeg en het uiterlijk had van eenen boer zich
°p het pachthof der Cendriére aan.
Hij vraagde dat men hem zou binnen leiden
bij Mme Combredel, zeggend dat hij haar ge
wichtige dingen had bekend te maken en eenen
brief te overhandigen.
Men bracht hem by Maria.
Deze ondervraagde hem onmiddelijk, bevend en
onrnstig.
Een voorgevoel zeide haar dat deze persoon
baar ging spreken van Madelor, van haren vader,
dien bij misschien had gezien, met wien hij
ttogelyk had gesproken.
Zij vroeg
D'e terugtocht der Duits c,h e r s.
De „N. R. Ct." verhaalt uit de „Daily Tele
graph" het yolgend relaas van den terugtocht
der Diuitschers.
De Duitschers hekben de Oise-valle.i in g'roo-
ter haast verlaten dan zij er waren gekomen,
en reeds zijn zij halverwege de Aisne-vallei ge
dreven. Van Chateau-Thierry, waar zij nog1 slechts
vijf dagen geleden waren, zijn zij in drie dagen
tijds op La Fère en Laon teruggejaagd, waarbij
zij 60 K.M. moesten afleggen over drie rivie
ren en een dozijn spoorlijnen, zonder dat hun
een opgenblik van verademing verigund werd. De
lichte Fransche veldhatterijen lieten hun geen;
rust; en zij werden uit stelling na stelling ver
dreven, zonder kans om het vuur van den vijand
te kunnen beantwoorden of hun terugtocht te
dekken. i
Lieden, die juist van V i Hers- Cot tere ts zijn te
ruggekeerd. doelen nxjj! mede, dat overal langs de
wegen achtergelaten ammunitiewagens, caissons
en voorraadwagens staan. Op sommige plaatsen
zijn de velden bedekt met DfuiLsch ofjiTogsrnate-
rieel, daar op het laatste pogen blik in den steek
gelaten; kogels voor de vuurmonden liggen door
een, blijkbaar zouden zij juist worden gebruikt,
toen zij overhaast moesten worden achtergela
ten E© Fransche en Britsche troepen hebben
tem a uwerrtood den tijd gehad zich van de voor
raden meester te maken, die door oen vijand
waren achtergelaten, wiens legers naar men
mij verzekert op het punt staat, van gedemo
raliseerd te raken.
Uit allerlei plaatsen komt bericht, clat er ver
dwaalde Duitsche troepen rondzwerven, die niets
liever vlagen, da,n krijgsgevangen te women ge-
inaa.c. Zoo was een troepje van 50 uhlam;
heel naar Mpntereau, aan, den spoorweg Parijs
Lycu afgedwaald. Zij gaven zich over aan de
troepen, die het station bewaakten, bekennende
„dat zij niet meer voprt konden." Zij waren
160 K.M. van de hoofdmacht afgeraakt.
Er is een groot aantal Duitsche vaandels buit
gemaakt vier zijn er doorgezonden naar Troyes,
waar de troepen, die hen overbrachten, werden
toegejuicht door de inwoners. Duitsche gewonden
en gevangtenen worden met zooveel spoed als
maar mogelijk is doorgezonden. Een trein ver
voerde er 700 in de richting Brienne-le-Chatean
Er 1men gtevangenen binnen van h'eel uit Lotha
ringten. En onder d© 563 gevangenen die enkele
Wat hebt gij mij te zeggen
De man gaf uitlegging.
Verschoon mij, zeide hij in slecht Fransch,
met een Duitsch accent verschoon mij indien
ik moeite heb om mij te verstaan. Ik ben Duitsch
soldaat, door mijn kapttein tot u gezonden met
eene zending die, zoo 't schijnt, zeer belangrijk
is.
Welke zending Welke betrekking kan sik"
hebben met uwen kapitein? Is het wel aan mij
dat gij spreken moet Vergist gij u niet en is
het mijn echtgenoot niet dien gij verlangt te
bezoeken
Neen, ik moet u hebben. Gij vraagt mij
waarin mijne zending bestaat, ik weet het niet
doch ik oordeel over hare belangrijkheid naar de
aanbevelingen welke mijn kapitein mij deed. Ik
kom van ver, van zeer ver. Na den slag van
St. Quentin, werd mijn regiment naer Strasbnrg
gezonden, en het is van daar dat mijn kapitein
mij deed vertrekken, mij burgerkleren gevend en
mij aanbevelend bij al de Duitsche posten welke
ik op mijn weg ontmoeten zou. ten einde mij
moeilijkheden te sparen en mij niet te doen door
gaan als een deserteur; Op déze wijze heb ik de
stad Méiières bereikt. Van daar, ben ik hier ge
komen, waar ik gelukkig ben u te vinden.
Spreek, mijnheer.
Ik ben met geene mondelingsche zending
belast, mevrouwik moet u eenen brief over
handigen.
Van wien
dagen geleden door Gray weiden gebracht, was
een Duitsche generaal, wiens naam echter w'pirdt
geheimgehouden
Pricoters in het leger.
Een Fransch geestelijke, verblijvende te Frei
burg in Zwitserland, schrijft aan de sLiberté"
van Freiburg:
Sedert het begin der Fransche mobilisatie heeft
de «Liberté" gewezen op het geestdriftig vertrek
van vele studenten der universiteit. Er waren er
onder hen die de Franciscaansche pij droegen en
belkleed met deze glorierijke uniform van het
kloosterleven zijn deze zonen der gehoorzaamheid
zich in de kazernes komen aanmelden, om dienst
te nemen. Een hartelyke ontvangst werd hun
ten deelhunne brieven getuigen van de warme
sympatie, waarmede zij werden begroet.
«Nooit, zoo schrijft een van hen, zal ik mijn
komst op de| binnenplaats der kazerne vergeten.
De officieren kwamen allen op mij af, om mij de
hand te drukken. Wat de soldaten betreft, zij
hebben mij tot «pastoor van het regiment" uit
geroepen. Een luitenant komt op mij af en vraagt
mij «Pater, kunt u biechthooren, zelfs wanneer
u de soldaten-uniform hebt aangetrokken."
«Zeker", heb ik geantwoord.
«Welnu, dan wil ik biechten."
Bij het vertrek naar de vuurlinie, vraagt een
officier mij, zijne biecht te hooren, daar, in de
wachtkamer van het station."
«Er is niets overdreven, zoo schrijft een ander,
bij het beschrijven der sympathie, waarmede men
ons omringt. Enkele jonge Gapucynan zijn ia py
en op sandalen in de kazerne gekomen en zij
werden geestdriftig toegejuicht."
In een fort van het Oosten las een priester na
den arbeid zijn brevier, toen een soldaat bij hem
kwam en hem vroeg»U is priester Wilt u
mij dan biecht hooren
Elders omringden de soldaten een jongen Fran
ciscaan en vragen hem «zijn snor af te scheren,
teneinde hem gemakkelijker te kunnen herkennen,
wanneer zij hem zouden noodig hebben."
In deze algemeene sympatie voor den priester
en den religiens, die onder de wapenen is, vin
den wij, zoo zegt de «Liberté," de bevestiging
van wat ons van verschillende zijden wordt ge
zegd Bij velen in Frankrijk was het godsdienstig
voelen slechts ingesluimerd. Nu ontwaakt 't.
Ba j onetvrees.
Heden sprak ik een licht gewend Duitsch offi
cier, hier aangebracht met een gtewondentfan-
spori Hij behoorde tot de cavalerie die, zeer ver
vooruit, bij Gompiègne in schermutseling geraakte
met do toen reeds naar Montdidier en Roy opruk
kende Franschen. Een schot door zijin been deed
hem van z;ijn paard vallen. Men nam hem ,op
In de Fransche ambulance; met andere Diuitsche
gewonden werd hij naar een der hospitalen van
X getransporteerd. Hij jammerde zeer over den
tce-tand der Duitsche paarden, die allen vrijwel
onbruikbaar waren geworden na den geforceerden
mai.-ch uit België. Zeer slecht te sprencn was
leze officier over de ervaringen door zijn troep
Van den kapitein Fechter.
Geef hierzeide Maria, die niet begreep,
maar in de hoogste mate onsteld was... Geef
spoedig hier.
De Duitsche soldaat gaf den brief, groette
op militaire wijze, draaide op zijne hielen en
vertrok.
Zonder te willen uitrusten, hernam hij den weg
naar Mézières.
Zijne zending was volbracht.
Maria scheurde den omslag, opende den brief
met een zenuwachtig gebaar en las.
Zij bezag onmiddellijk het handteeken.
Het luidde als volgtFechter.
Bij de eerste woorden, liet Maria een grooten
zucht hooren en zij zakte neer in eenen leun
stoel.
De brief was in het Fransch geschreven.
«Madame, met u te schrijven vervul ik een
droeven plicht en ik gehoorzaam aan den laatsten
wil van nw stervenden vader.
«Ik moet u eerst en vooral uitleggen wat er
zonderling is in deze bemiddeling van eenen
vijand, van een Duitschen officier, en ik bid u
mij te verschoonen indien ik van mij zeiven
spreek daar ik slechts zou moeten denken aan de
smart welke mijn brief u veroorzaakt.
«Vóór den oorlog hadden de wisselvalligheden
van een leven waarin ik slechts met moeite voor
zag mij het bestuur doen nemen van eene fabriek
te Monthermé. Een wreed ongeval overkwam mij
in eene scheikundige bewerking. Ik vergiftigde
c-pgeiaan na overschrijding der Belgische grens
in Frankrijk. Ieder was toen pp zich zelf aan
gewezen wat voeding betrof. Vanaf Maubeuge
tot St. Quentin en verder was duidelijk bemerk
baar, dat er iets aan de Duitsche intendance en
voiedingVoorziening ontbrak of haper,te. De sol
daten ïekenden er op te Parijs binnen een paar
dagen zich schadeloos te stellen. Een zware slag
was het vjopr hen te bemerken, dat daarvan
mets zou komen. De cavalerie-'aanvallen der En
gels* ben doorstond de Duitsche cavalerie met
moed, maar onze infanterie heeft Lel niet begre
pen ;,p de Zouaven, in het bijzonder op het le
regiment, dat bij Meaux ons aanviel. Daar en
hij St. Rémy en Vierton was het duidelijk be
merkbaar, dat de bajonetaanvallen der F ranschen
een gevaarlijke weifeling bij onze infanterie, toch
reed:- dotodelijik vermoeid, deed ontstaan. De
Fransche bajonetten zijn langer dan ae Duit
sche en de Zouaven werken er wreea méde.
Ome mannen schieten prachtig, maar onze artil
lerie heeft in verschillende gevechten uren en
uren lang getobd met het zich inschieten. Onze
granaten vertoonden een hoog percentage, aat
niet ontploft. De thans- begonnen terugwaarcsche
beweging zou, volgens dezen cavalerie cfficier niet
lang duren, maar zijn redenen hiervoor verzweeg
-ij.
DÜITSCHLAND.
De groote generale staf meldt: De toestand op
Westelijk oorlogstooneel is sinds gisteren onver
anderd gebleven. Op eenige plaatsen van het
uitgestrekte front zijn aanvallen van Fransche
troepen in den nacht van den 15den op den
16den, en in den loop van den 16den September
afgeslagen, Eenige tegenaavallen der Duitschers
hadden succes.
w.g. Generaal-kwartiermeesterVon Stein.
De slaglinie van de Marne ten Oosten van
Parijs tot aan de Vogezen is op het oogenblk 210
K.M. langieder legercorps heeft een slagfront
van 40 K.M.
Het centrum, dat weder in verbinding gekomen
is met het leger van den kroonprins, treedt met
kracht op.
De Franschen hebben nergens voortgang ge
maakt, noch Duitsche stellingen veroverd.
De Duitsche troepen hebben reeds verschillende
gedeeltelijke successen behaald. Een veel sterkere
Fransche troepenmacht heeft den Duitschen rech
tervleugel niet achteruit kunnen dringen.
Een concentrisch oprukken van alle Duitsche
legercorpsen in nu verzekerd.
De vooruitzichten zijn voor Duitschland buiten
gewoon gunstig. De Fransche troepen hebben
zware verliezen geleden.
Het eindresultaat van den slag zal eerst binnen
enkele dagen zeker zijn.
Van het Oostelijk Oorlogstoneel.
Generaal-veldmaarschalk, graaf Von Hinden
burg, heeft zijn taak glansrijk volbracht. Gedu
rende den geheelen veldtocht is hij niet te paard
gestegen, daar hy door een galsteenlijden daarin
mij met fosfoor. Het is dokter Madelor, uw vader
randame, die mij verzorgde en mijn leven redde.
Deze dienst kan slechts worden betaald met
eene eeuwige dankbaarheid. Ik leg mijne schuld
van erkentenis heden niet af: Ik zal ze nooit
kunnen vereffenen, doch ik bewijs dat ik nfet ver
geten ben.
«De oorlog verklaard, daar ik Duitscher ben
van geboorte, moest Ik het regiment der land
weer vervoegen waarvan ik deelmaak en waarin
ik eenen graad bekleed. De veldtocht heeft mij
te St. Quentin gebracht, en den avond van den
slag. toen ik met mijne kompagnie door eene
weide ging waar de strijd hardnekkig was ge
weest, bemerkte ik tusschen do dooden en de
gekwetsten eenen grijsaard met witten baard die
rond den arm en op zijne pet het kruis van het
veldhospitaal droeg.
«Verwonderd, aangedreven door ik weet niet
welk gevoel, deed ik stilhouden en ik naderde.
«Het gelaat uws vaders kwam al te dikwijls
voor mijnen geest zweven dan dat ik niet on
middellijk dokter Madelor zou hebben herkend,
ofschoen het zonderling was hem terug te vinden^
oud en gebroken op het slagveld van St. Quentiu'
«Ik aarzelde niet. Hij was het wel. Hij ademde
nog. Ik deed hem naar St. Quentin overbrengen
en gaf bevelen opdat men hem met dringende
zorgen omringen zou.
«Hij was gekwetst aan de borst door eene bom.
QSLorjli verneig#)..
f
