Verspreide berichten.
Binnenland.
en Gewestelijk Nieuws,
steken afgemaakt, zij en hare kinderen met kolf
slagen op de vlucht gedreven.
Dit alles werd verteld met kleurlooze stem,
zonder heffing of dalingverteld alsof die vrouw
dat zelve niet doorleefd had, maar het van an
deren voortvertelde. De bron der tranen was biijk-
baar bij het mensch gansch opgedroogd.
De grijze heer had een paar raaien de glazen
van zijn bril gekuischt, want die waren vochtig
geworden. Ik zag hem uit een zijüer zakken een
groote blinkende schijf naar boven werken en de
vrouw in de hand stoppen. Zij zeide»Dank u,
mijnheer," met dezelfde stem waarmee zij ver
haald had.
Het jongste kind zanikte maar immer voort, en
hoestte ook als eens, schor pijnlijk.
En nu kwam er een lieve verschijning op de
tram prachttg volksmeisje koffieboonraapstar
of zakkennaaister van de Antwerpsch Spaan
sche type Rijzig van gestalte, met glimmend-
zwarte haren, heldere bruine oogen, sterk van
arm en lijf.
Haar vrouwenhart had dadelijk het wee van
die moeder gevoeld. »Kom," zeide ze pakte het
jongste kind van den schoot der moeder en vleide
het tegen haar borst. De zieke oogkens knipten
eenige keeren, met een zweem van een glimlach,
naar het schoone gelaat van het werkmeisje ;dan
bleef het koppeken rustig in slaap.
En wat vlammen en bajonetten niet hadden
kunnen bewerken, deed nu de eenvoudige liefde
daad van een volksmeisje: op' het dorre gelaat
van de vluchtende vrouw lekten tranen overvloe
dig en levend als dauw in den zomernacht.
Toen sprak het meisje, zacht sussend Troost
u, moederken alles zal wel terecht kocuen."
De oude heer was nu gansch in zijn lezing ver
diept, achter zijn krant verborgen en snoot luide
zijn neus.
De werkman had zijn pijp uitgeklopt er eens
in gekekeD, alsof ze verstopt was, had toen uit
zijn smerig vest een vijfcentstuk te voorschijn
gehaald en aan het oudste kind gegeven, en was,
na de vrouw eens bemoedigend op den schouder
te hebben geklopt, van de tram gesprongen. Ik
stapte nu opk af, diep geroerd.
En in de eenzame straten, bij de Volksplaats
dwaalde ik rond. De zon was ondergegaan in
vuur en bloed.
DUITSCHLAND,
De U 9, die de Engelsche kruisers bij Doggers-
bank in den grond heeft geboord is volgens Duit-
sche berichten, ongedeerd teruggekeerd.
Officieel wordt medegedeeld, dat ook de En-
gelscne kruisei Pathfinder," welke den 5den
September gozonken is, door een Duitschen onder
zeeër in den grond geboord werd, n.l. door de
j>U 21," welke onder commando stond van den
luitenant ter zee Hersing.
FRANKRIJK.
Een lang beschrijvend telegram van het Brit-
sche hootukwaruer in Frankrijk, geeft verdere
bijzonderheden over het verloop van den slag aan
de Aisne van den 14en tot den 17en September.
De aigemeene feilen zijn reeds bekend. Op den
17en Sept. richtte generaal French een dagorder
aan de troepen, waarin hij zijn groote waardeering
over het uitstekende gedrag der manschappen en
hun dapperheid bij het standhouden in hunne
stellingen te kennen gat. Zij hadden terrein ge
wonnen bij de wanhopigste tegenaanvallen der
zware Duusche artillene. Ik ben met in staat
zeide hij de woorden te vinden om mijn be
wondering uit te drukken, die ik gevoel voor hun
schitterend gedrag. De Fianschen op onzen rechter-
en linkervleugel dringen goed vooruit en ik ben
er zeker van, dat als wjj nog slechts een korten
tjjii met taaiheid standuouden, de geallieerden
opnieuw een geslagen vyaud zullen moeten ach
tervolgen. De zeltverloocneuende toewijding en de
uitstekende geest die in het Engelscue leger in
li ankrijk heersctit, zal daar het uoodige toe bij
dragen.
Het telegram maakt er ook melding van, dat
de Engelsche aviateurs geen Zeppelins hebben
gezien, ofschoon bjj twee gelegenheden luchtsche
pen van het met-stijve type werden waargenomen.
Ten slotte wordt verklaard, dat de Duitschers
den strijd moedig en onverschrokken voeren, doch
dat hun wijze van vechten aantoont, dat zij willen
winnen, het'komt er niet op aan hoe en met
veronachtzaming van alle regelen voor een eeilyk
gevecht. Er zijn bewijzen voorhanden, dat zij vooi
niets terugdeinzen om de overwinning te behalen
Heldendaad van een seminarist.
De „Msb." vertaalt uit de „Ctloix":
Een 'kapitein van het 96ste regiment infanterie,
met een koel en Krijgshaftig uiterlijk, wordt
-ontroerd, wanneer hij aan het slagveld derutf
t Ging er heet toe en ondanks mijne verwon
ding, hield ik stand aan het hoofd mijner
ompagniedoch de pijn was te hevig1, ik vie!
Een gewonde zag mij en sleepte zich'naar mij
toe en, onder het mitraille-vnur, strekte l.ii: r.e
armen uit en bedekte mij met zijn lichaam
-om mij te neschermen. Ik wilde tem verwii
deren
ïveen, kapitein, ik bid u, ti moet beschermd
werden.
-Sr was niets aan te doen, hij bleef daar,
■onder de hagelbui van ijzer en ,ood. Ik voelde
ïoi - lauw-vochtigs in den nek, ik tastte met
tie hand, die ik vol bloed terugtrok. Ben ik
df.a; gewond, vroeg ik?
Neen, kapitein, zeide de soldaat, ik heb
den schouder doorboord. Verroert «niet, bet is
niets
Hij beschermde mij tot het einde toe. En
toen de vijand vertrokken was, gingen wij naast
t.kander zitten, de één den ander verbindende.
Ik vroeg hem zijn naam. Het was een semi
narist
De kapitein zwijgt en niemand verwo-niert
zjrh over de daad van een onbekende, die
bedpn reeds een schitterend voorbeeld is \oor
de luisterende soldaten, om m-orgen een vreugde*
te zijn voor den een of anderen grijzen bis
schop, die trotsch is op zijn geestelijken zoon.
Wij leven van eenvoudige woorden, diepe ge-
da. bten en heldhaftige verhalen, omdat onder den
schok duizend heilige vonken uit onze rijen
zijn gesprongen. Onze soldaten bezitten steeds
het heilige vuur. Zij weten, onder de bedreiging,
zich te sterken aan de ware bron van iedere
ziele grootheid.
Een priester gefusilleerd.
Abbé Délèbecque, vo:orheen professor aan het
O. L. rouwe-college te D-uinkerken, is ten
onrechte <joor de Duitschers van spionage be
schuldigd geworden en verleden Vrijdag te Va
lenciennes gefusiUeetrd.
Hij was DiondeiTKlagayaiwl op zijn terugreis naar
zijn parochie te Maing, na een lijkdienst voor
de zietor us t van zija vauer te hebben bijgewoond,
toen hij een patrouille uhlanen ontmoette en
gearresteerd werd. Hij- had geen compromittee-
tende documenten bij zich, maar braent slecnts
eenige brieven van Fransche soldaten aan hunne
familie te Duinkerken over.
Hij werd vo-or den krijgsraad gebracht en in
een ommezien veroordeeld om als spion te
worden doodgeschoten.
Hij bracht in vrome berusting den nacht in
gebed door in een der wachtkamers van het
station, |Ontving van een Duitschen velctkape-
laan de laatste H. Sacramenten en werd om
5 uur des morgens door een au,to naar de plaats
dei terechtstelling gereden, aan den voet van
het L'ampierie-monument.
De priester, die een onverschrokken moed
tc-ende, gaf zijn heulen een brief aan zijne
moeder, maakte een groot kruisteeken en knielde
neer in gebed. Eenige o-ogenblikken daarna zeeg
hij peer, getroffen door de kogels van het nim
mer falend peieton-vuur.
Ik ho-op en verwacht, zegt de „Times"-cor-
respondtnt, die het geval vei telt, dat er stappen
zullen worden gedaan om de feiten hieromtrent
in t volle daglicht te zetten, en dat men het
onderzoek, vooral ook in België, zal pub-ti
vee ren. Want in laatstgenoemd iand heeft de
Duitsch-gezinde altijd beweerd, dat de belangen
der Katholieke Kerk veel beter zouaen worden
bebaitigd door den „godsdienstigen" keizer dan
dfOjüi de radicaal-socialistische regeering- der Fran
sche republiek".
alleen 500 pagina's. De behandeling vindt voor
het civiele gerechtshof plaats.
Dit Trier wordt aan de „Kötn. Volksztg'." gemeld,
dal keizer Wilhelm een gift schonk van 12.000
Mark voor de werklooze arbeiders in de stad
Luxemburg.
De „Köln. Ztg." vertelt van 4 broeders Schoei:,
die allen als generaal bij het Beiersche leger
dienen. Drie van hen hebben nu het IJzeren
Kruis en de vierde de Max-.Toseph-orde ver
kregen. De koning van Beieren liet het bericht
dor onderscheiding tl,oor zijn adjudant meedeelen
aan de 82-jarige moeder der generaals.
ie 'itei B. A. Schlimmer, lo luitenant bij bet
Nel Oost-Indische leger, op bedoeld stukje ge
antwoord, door per garnizoensorder a,an zijn
manschappen te verbieden het lezen van de „Nioa-
we Hoogeveensehe Courant" in k anten n omen ten
en o-p wachten. Of dit optreden in het belang
van het leger is en de eenheid der natie bever
dort, wordt, hier zeer betwijfeld.
Alglemeen vraagt men onder ons: wie onzer.
Kamerleden zal «vivcr dit -optreden den Minister
van Oorlog vragen stellen?
Suiker uit Engeland.
Aangezien het Ministerie van Koophandel het
bewijs kreeg, dat niettegenstaande het verbod der
Nederlandsche regeering om suiker uit Nederland
uit te voeren, Duitsche kooplieden hun product
van de hand doen en door Hollandsche tusschen-
komst betaling krijgen, heeft de Engelsche regee
ring den invoer in Engeland van dit product uit
Nederland moeten verbieden.
Koper voor Duitschland.
De »Times" bevestigt, dat de verklaring van
koper als voorwaardelijke oorlogscontrabande den
invoer van dat metaal in Duitschland door neutrale
schepen zal verhoeden. Er zijn goede redenen,
om te gelooven, dat groote hoeveelheden koper
nu worden gezonden van de Vereenigde Staten
naar Rotterdam en Kopenhagen en voorname
kooplieden twijfelen er niet aan, dat groote zen
dingen Duitschland reeds door neutrale landen
hebben bereikt.
Chevillard gevangen.
Het gerucht, dat de bekende aviateur Chevil-
laul do;o-r de Duitschers gevangen genomen zou
zijn, wordt bevestigd, door een bericht aan de
„Bötrsen Zeitung", welk bericht ontleend was aan
een veldpnsitbrief.
Zooeven out vijf uur, 's middags (twee
September), hebben wij een Fransch vliegtoe
stel naar beneden geschoten. ïwee vliegers
kwamen er uit. Een officier van den Fran
se hen generalen staf en een vlieger, die mij
onmiddellijk hekend voor kwam. Na kort na
denken, herkende itc den wereldberoemdien
Chevillard. Baar deze eerst weigerde, zijn
naam te noemen, meldde ik den brigade-lgene-
r-aal, dat ik Chevillard kenae, met hem in
Dot th au sen een glas hier gedronken had, en
dat hij ook vrij goed Duitsch xende. De gene
raal en de andere h op-ge officieren waren zeer
verheugd over de goede vangst, vooral omdat
Chevillard belangrijke kaarten en bommen bij
zich had. De heeren spraken krachtig Duitsch
met Chevillard, die ons op honderd meter
hoogte nog voor Engelschen gehouden had,
en lieten heiden onder scherpe bewaking naar
het generaai-comtmando brengen.
De kathedraal van Reims.
I'e correspondent van de „Evening News" en
„Daily Mail heeft Dinsdag een tweede bezoek
aan Reims gebrachr. Vele van de schoone beel
den, welke den westelijken gevel versieren, zijn
hoofdeloos. De Klokketoren is ingevallen en de
klokken zijn versmolten. Het is echter voorname
lijk het schip, dat geleden heeft, en herstel van
het grootste gedeelte der beschadigde partijen
schijnt mogelijk.
Dertien van de 130 Duitsche gewonden', die in
de kathedraal ragen, zijn in de vlammen omge
komen. Er was geen tijd om hen nog te redden.
Tweede Kamer.
De afdeelingen van de Tweede Kamer hebben
benoemd tot rapporteurs
lo. de heeren Heeres, van Vuuren, de Monté
VerLoren, Patijn en Kleerekoper, over het wets
ontwerp tot verhooging der waterstaatsbegrooting
voor 1914 betreffende werken aan het Wilhel-
mmakanaal, de Visschershaven te IJmuiden e. a.
2o. de heeren Van Deventer, Bogaardt, Scheu-
rer, Fock en Van Vollenhoven, over de Indische
begrooting voor 1915 en de wetsontwerpen tot
nadere wijziging en aanvulling van de Indische
tariefwet en tot bekrachtiging van een krediet
door den Gouverneur Generaal van Nederlandsch-
Indie geopend boven de begrooting van Ned.- Indie
voor 1914.
Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen,'verricht
in den morgen van 24 Sept. medegedeeld door het
Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 773.9 te Groningen en
Hamburg.
Laagste barometerstand 761.7 te Haparanda.
tot matigen oostelijken tot Zuidelijken wind, neve
lig tot licht bewolkt, droog weer mogelijk nacht
vorst, zelfde temperatnur overdag.
Een Ministersvacature i
De Haagsche correspondent van de »Tijd"
schrijft
Er loopen hier in parlementaire kringen allerlei
geruchten, dat we misschien spoedig voor een
ministervature zullen staan. Het geldt het depar
tement van financiën. Het is een publiek geheim,
dat de keuze van den heer Bertling een niet al te'
gelukkige is geweest. Tegen het werk, dat de
abnormale tijdsomstandigheden ook van dezen
bewindsman vorderen, schijnt hij heelemaal niet
opgewassen te zijn. En juist van het departe
ment van financiën zal in de komende jaren veel
verwacht moeten worden.
Nu is het optreden van den heer Bertling, ge
lijk bekend, tot nog toe weinig gelukkig geweest-
Men .herinnere zich de behandeling van zyne
wetsontwerpen, speciaal van de Inkomstenbelasting
Wanneer eerstdaags deze portefeuille vacant komt,
moet men zich daarover niet te zeer verwonderen.
Wij hooiden zelfs dezer dagen reeds den naam
fluisteren van den aventueelen opvolger van den
heer Bertling.
Waarschynlijk wel wat voorbarig.
Gouden Professiefeest.
29 September a.s. hoopt de zeereerw. pater
pastoor Langewen den dag te herdenken, waarop
hjj voor vyftig jaren de religieuse gelofte aflegde
in de orde van den H. Dominicus.
Het is nu geen tijd voor grootsche feestviering
en daarom zal op uitdrukkelijk verlangen van den
jubilaris dit feest alleen kerkelijk worden gevierd.
Zondag 29 September a.s. zal de jubilaris een
plechtige H. Mis van dankzegging opdragen.
Afscheid.
Uit een vorig bericht heeft men reeds vernomen,
dat de eerw. paters De Bie van de Havenkerk en
Baars van de Singel parochie wederom onze stad
gaan verlaten.
Deze tijding is zeker door velen met leedwezen
vernomen.
De twee jaren, dat pater Baars hier ter stede
werkzaam was heeft hij de geloovigen gesticht
door zijn welsprekend woord en priesterlijk voor-
beed, mede heeft hij de vereeniging sKatholiek
Leven" wier adviseur hij was aan zich verplicht
door zijn belangrijken cursus in de sociologie,
welke hij in de wintermaanden gewoon was te
geveD. Werd pater Baars geroepen naar de hoofd
stad van ons land, pater de Bie, nog slechts kort
onze stadgenoot, werd gekozen tot prior van het
Dominikaner-klooster te Utrecht.
In deze enkele maanden was pater de Bie reeds
bekend en bemind als raadsman van velen.
Aan het Sint Joseph-patronaat wijdde bij zijn
beste krachtenniet zonder reden werd hem
Zondag j.l. door pater Micklinghofï den laatsten
avond dat hij aanwezig was hulde gebracht voor
alles, wat hij voor de jongens de grooteren
vooral, was geweest.
En het dankbaar spontaan applaus der be
schermelingen getuigde van de liefde voor hun
scheidenden moderator 1
Onze beste wenschen vergezellen beide paters
naar hun nieuwen werkkring.
Beurswet 1914.
De »Tel" verneemt uit Den Haag, dat door den
Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel,
volgens art. 3 der Beurswet, een commissie is
benoemd, die den Minister zal vertegenwoordigen
en waarin zitting zullen nemen de heeren J. H.
Kann, lid van het Bankierskantoor van Lissa en
Kann, te 's Gravenhagemr. J. J. van Troosten-
berg de Bruyn, te 's Gravenhage, secretaris van
de Vereeniging van Directeuren van hypotheek
banken, en mr. E. Fennema, lid van Broekman's
Effectenkantoor te Amsterdam. Deze commissie
zal dus aanwijzen, welke fondsen in de pr(js6ourant
zullen worden opgenomen en de koersen vast
stellen.
Verder kunnen wij nog mededeelen, dat tot
voorzitter van de Commissie van Deskundigen,
volgens art. 8 der zelfde wet, is benoemd de heer
S. P. van Eeghen, voorzitter van de Kamer van
Koophandel te Amsterdam.
OOSTENRIJK-HONGARIJE.
Het proces tegen de moordenaars van
Frans Ferdinand.
Naai uit Agram aan de „Kölnische Zeitung"
gemeld wordt, zai met het proces tegen de
moordenaars van aartshertog! Franz Ferdi-
nand, Princip, Gabrino-witsch en hunne mede
plichtigen, in November een aanvang worden
gemaakt. Het proces zal niet met gesloten
deuren gevoerd worden. Er is enorm bewijs
materiaal De vei'klaringen der getuigen besfaan
Een anti-revolutionair blad in den ban t
Men -schrijft uit Hoogeveen aan „Ce Stan
daard"
De alhier wekelijks uitkomende „Nieuwe Hoo
geveensche Courant" (anti-rev.) haa in haar num
mer van 12 Sept. een artiiteltje opgenomen, waar
in naar aanleiding van het uitrukken der mili
tairen op Zondag-, het uitbetalen van soldij op
dien dag en het houden van appèl juist op het
aanvangsuur der godsdienstoefening, gevraagd
werd, of zulks noodzakelijk was.
Ofscho-on hier allerminst critiek werd geoefend
op militaire maatregelen, heeft de commandant,
De landweermunnen.
Wij lezen in de »N. Haarl. Crt."
Het is nu zoo om en nabij twee maanden haast
dat de militie en de landweer is opgeroepen om
onze onzijdigheid te verzekeren.
Voortreffelijk is de geest der soldaten totnogtoe
steeds geweest, en ook de ouderen onder hen
hoezeer ze ook groote offers vaak bebben moeten
brengen, hebben dat zonder morren gedaan....
Toch is vooral het in dienst zijn van de land
weer voor vele huisgezinnen een schrikkelijk verlies
Daarom zal het leven geneegen doen te ver
nemen, dat (naar wij uit goede bron en van ver
scheidene zijden hebben vernomen) er kans be
staat, dat onze landweer, zij het dan ook voor-
loepig en met de boodschap dat ze eiken dag
gereed moet zijn voor weder-opkomst, eerlang
huistoe zal gezonden worden.
De k a n s is er.
Of het door zal gaan, zal natuurlijk van de
omstandigheden afhangen. En daarom valt er er
niets zeker te zeggen. Maar wij weten ook dat
de militaire autoriteiten, die den last voor vele
huishoudens heel goed beseffen, zeker geen dag
langer de oudere land weerplichtigen zullen houden
dan noodig is.
Laten we hopen, dat spoedig de toestand zóó
wordt, dat het naar huis zenden der landweer
mannen zonder gevaar gebeuren kan I
Uitvoering in Rockanje.
Den landweerman schrijft ons:
We hebben hier een concert gehad in optima
forma. Het comité had den bekennen Delftechen
ba.riton, die reeds in Delft voor üe militairen
hal gezongen, verzocht, ook voor ons te willen
optreden. Bram v. d. Stap gaf aan het verzoek
gel-o-or en niet alleen v. d. Stap maar met hem
kwamen nog de dames Sophie Pieneman, so
praan, en Corrie van Batenburg cello, van den
Haag en de heer Anton Limb ach, orgel, uit Delft.
We hebben heerlijk genoten.
Mr. v. Barfen, de voorzitter van het comité
sprak een woord van dank tot de solisten.
Bi am v d. Stap beloofde nog eens te zullen
teioekomen. Deze mededeeling weid onder luid
applaus ontvangen.
Vele officieren woonden hef concert bij, dat
omstreeks 10 uur w:a,s afgeloopen.
