Verspreide berichten.
Binnenland.
^tads- en (Gewestelijk Nieuws.
en soldaten de bloemen en kransen afgerukt, de
vlaggen der dragers ontnomen en onder de voeten
getrapt, terwijl zij allerlei spotternijen uitbraak
ten.
De menigte was woedend en er ware slechts
weinig noodig geweest om een uitbarsting te
weeg te brengen.
De beschieting van Lanaeken.
Ce Maastr, carresp, van „De Tijd'" seint:
Het diorpje Lanaeken, een uurtje ten N.W. van
.Maastricht gelegen, werd heden, Zondagochtend,
door een panische schris bevangen, Nauwelijks
was de dag aan den hemel, en spoedden zich de
bewoners ter kerke, af daar ging het geroep;
de Duitschers komen. En om kwart voor zeven
reeds vielen de eerste kanonschoten; de Luit-
sobers, die blijkbaar uit Tongeren waren geko
men, met het opzettelijk doel Lanaeken te tuch
tigen ze hadden immers reeds weken geleden
gedreigd het dorp te zullen brandschatten
hadden hun artmerio geplaatst tusscnen v'eldwe-
zelt en Lanaeken. Het heele dorp is nagenoeg
leeggeloopenhonderden geloovigen hebben het
H. iMispfter niet kunnen bijwonen. Ongewasschen,
nagenoeg ongekleed, hebben de huishoudens bun
droeven intocht gedaan in Maastricht. Tussciien
de 30 a 40 kanonschoten zijn gevallen. Tal
van huizen werden door de Luitsvhers in brand
gestokenbet was één rosse vuurgloed, en daar
de wind uit bet W,es ten woei, trok de rook
over tot ue Holiandsche dorpen Bargl.aren, Linr-
mel en ilteren. lie gendarmerie, de moederschoot
(christelijke schoren) en meer openbare gebou
wen zijn door bet vuur vernield. Le békende
uitspanning Taurne-Bride is eveneens afgebrand.
Le Belgische soldaten, die zich in de bos-
schen verscholen houden, beantwoordden Let Duit
se he vuur en de L'uitschers zouden eenige ver
liezen aan dooden en gewonden hebben. Voor
zoover we hebben kunnen nagaan, is niemand
der burgers genood; eenige inwoners werden ge
wond en door iloode Kr uisam butane es uit Maas
tricht gehaald. De eerw. zusters zijn gevlucht,
deels over de Maas uaar Hollandsch Limburg,
deels naar Maastricht. Op een bewoner, die zijn
zinneiooze dochter per wagen met paard naar
Maas trient trachtte te brengen, werd door de
Lticscners geschoten; het paard werd getroffen
en viel dood neer. Het arme meisje moest toen,
in een stoel gezeten, in veiligheid worden ge-
br acht.
Overal op de wegen van Lanaeken naar Maas-
trient zijn vluchtelingen, op weg naar de stad.
\vjj vernamen nog, en heoben er ons zelf van
overtuigd, dat do kerk niet getroffen is; wel
vloog een kogel langs den toren, eenig muurwerk
beschadigend.
Omstreeks halftwee trokken de Duitse hers af;
het was meestal infanterie en artillerie. Hun
sterkte bedroeg vele honderden, doch is niet met
juistheid op te geven. De strafcoionne een
pracht van een werk op Zondag verwijder
den zich in noordelijke richting langs den linker-
Maasoever.
Het bekende gesticht van dr. Le jeune, waar
van de iloode Kruisvlag; woei, is gespaard.
Een meter hoog.
De corresp. van het „Hbld." schrijft uit Rijs-
sel:
Op de g,roote Markt in Mons hielden wij stil
,om het reservoir van onze auto en onze keel,
die fel geleden hadden van veel. door een ste-
vigen wind opgejaagd, stof, wat water te geven.
Op het terras van het café waar wij stil hielden,
zaten twee Duitsehe officieren, een heel oude
en een piepjonge. Een praatje was gauw geën
tameerd. Zij vertelden dat zij juist uit den slag
kwamen, even verder cp. Verbaasd zei ik niet
te hebben geweten, dat e$ zóó dicht bij Mons
t og gevochten werd. Dat prikkelde den jongen
officier, en haastig verzekerde hij: ja, maar met
clat al zijn we toch nog1 maar veertig kilometer
van Parijs.
De oude gaf mij een knipoogje en ging er
niet op in. Ik ook niet. Toen zei de oude, als
je even verder doorrijdt, zal je zóó hoog de lijken
zien liggen, hij wees een meter hoog, al
k-maal .over elkaar heen.
Ja, allemaal Fransehen! viel de jonge
in.
En Diuitschers, zei kalm ue oude. En
zonder zich te storen aan de et-gen's van den
jongen officier, ging: hij door: de vijand heeft
g'-oote verliezen geleden, maar wij ook. 't Kan
o-ck niet anders. Wij zaten vlak op elkaar, had-
den op tal van punten bajonetgevechten.
Hij zweeg even en ging toen zacht peinzend
verder
Och, 't is voor allemaal even erg'. Te oar-
teg is nu eenmaal afschuwelijk, 't is te ho
pen, dat er gauw een einde aan komt. Ie Duit-
si hers, de Franschen, zij zijn allemaal men-
sohen, Mcnschen. En nu liggen daar verderop
rle lijken een meter hoog', 't Is verschrikkelijk
En tóch wat 't ons ook ko3te, wij zullen in
f rijs ko-menl
worden, de uitwerking daarvan inderdaad nood-
lottig moet genoemd'worden, merkte hij op, dat
de bediening en het vervoer dezer kanonnen zóó
moeilijk is, dat slechts zelden goede resultaten
bereik worden. Soms zjjn 36 tot 40 paarden niet
in staat deze reusachtige stukken te verplaatsen
over de wegen in Frankrijk, die thans drassig
geworden zijn door de herfstregens, terwijl het
mechanisme van zoo'n kanon zoo ingewikkeld is
dat het uiterst moeilijk is, de verliezen onder de
manschappen, die deze kanonnen bedienen on-
middelijk aan te vullen. Verder terwijl de uit
werking der 42 c.M. kanonnen op een grooten
afstand inderdaad vreeselijk is. heeft men er in
onmiddelijke nabijheid van den vijand weinig aan
en zijn de artilleristen zonder genade overgeleverd
aan elke bajonet-charge.
De officier merkte verder nog op, dat bijna alle
granaten dezer kanonnen te vroeg of te laat of
soms in het geheel niet ontploffen. De Fransche
troepen hebben spoedig ingezien wat de beste
methode was tegenover deze monsters. Ten slotte
zeide de officier, dat hij de 42 c.M. houwitsers
ongetwijfeld een mooie uitvinding vond, doch dan
alleen inderdaad van groot nut bleken wanneer
men zeker was ze in goede stellingen te kunnen
gebruiken.
tegen schending harer belangen, doch ook tegen
vergrooting van andere landen, die niet gepaard
zou gaan met een overeenkomstigen aanwas van
Italië.
DUITSCHLAND.
Krijgsgevangen ppiester*.
Naar de „Köln. Vpl'ksalgf" meldt, heeft de bis
schop van Paderborn een zeer sympathiek be-
sluil genomen. Hij stelde n.l. aan den comman
dant van het in zijj? diocees gelegen Senueiager
vbtor, oim de daar geïnterneerde Fransche gees
telijken, die als soldaat gevangen genomen wa-
ren, en die zich over hun toestand in het
kamp, en, naar de „Köln. Yjoiksztg." zegt, ook
pver de bespotting, waaraan zij van den kant
van hun medegevangenen bloot stonden, te be
klagen hadden, in een der diocesane gestichten op
te nemen. De commandant willigde het verzoek
-op bepaalde voorwaarden, o. m. van strenge
militaire bewaking;, in, zoodat de- gevangen
geestelijken nu spoedig naar een hun waar
diger verblijfplaats overgebracht minnen worden.
De Engelsohe stoomboot „Ardmount", die gis
terenmorgen piet een lading graan van Dover
naar Zeebrugge vertrokken was, is op een mijn
geloopen en gezonken. De bemanning uit 35
koppen bestaande, is gered
Te „Aken krijgen de hei-stellende soldaten en
officieren in sommige ziekenhuizen les in het
Franseh. Deze gekwetsten hopen vurig, spoedig
naai' het front te 'kunnen teriigkeeren; en zij
maken zich den langen tijd van het wachten op
herstel ten nutte, daar wat Fransch op te doen.
De lessen worden gegeven door een tot Duit-
schor genaturatiseerden Fipan&eihman van ge
boorte, i
De correspondent van „do Tijd" verneemt, dat
keizer Wilhelm zich te Mee helen zou bevinden.
De Deen-stehc bladen vernemen nit Petrpgrad,
dat de Russische regoering besloten zou hebben
tot uitgifte van li/2 milliard roebel credietbiljet-
ton zonder speciale dekking, voor de kosten der
nationale verdediging.
Volgens het «Antwerpsche Handelsblad" zijn
23000 man van de lichting 1914 opgekomen. Een
groot aantal hunner heeft geholpen aan het ma
ken van loopgraven bij Rumpst, Waelhem, Duffel
en Dendermonde. Zij vertrekken thans naar Os-
tende en Ieperen.
Het hoofdkwartier meldt, dat de opperste
legeraanvoerder, Keizer Nikolaas, bij het actieve
leger is aangekomen.
FRANKRIJK.
D e 4 2 c. M. k a n o n n e n.
Een artillerie-officier, die gewond van het front
is teruggekeerd, geeft interessante bijzonderheden
o er de werking en het effect van de Duitsehe
42 c M. houwitsers, waarvan Duitschland zooveel
'-"'tut-. Ofschoon de officier moest bekennen
dat, wanneer deze monstermortieren goed bediend
OOSTENRIJK-HONGARIJE.
Potiorek, de generaal der artillerie, deelt offi
cieel het volgende mede:
De in het oostelijk gedeelte van Bosnië bin
nengedrongen Servische en Moutenegrijrisebe troe
pen dwongen ons, naar dit gebied, a-at buiten
het terrein gelegen is, waar ae beslissing vallen
moet, mobiele strijdmachten te detacheeren. De
eerste daar begonnen actie is reeds tot een suc
cesvol einde gebracht. De twee MuUeitógrijnsche
brigades de „Spuska", onder commando van ge
neraal Vuqopitach, en üe „Zet-ska", onder gene
raal Rajevitsch zijn na een heftigen strijd, die
twee dagen duurde, volkomen verslagen naar
Fcea teruggeworpen en trékken zich thans in
wanorde terug over de grens. Haar geheelen trein,
waaronder niet onaanzienlijke voorraden, in Bos
nië buitgemaakt, hebben zij moeten achterlaten.
Ook bij deze gelegenheid zijn meerdere gesneu
velden van O'Qstenrijksche patrouilles, aie uitge
zonden waren, o.a. ook een vaandrig1, in een
ontzettenden toestand van verminking gevonden.
Bij de in het Noorderlijik gebied begonnen ac-
tie, is een geheel Servisch bataljon door een
half Oostenrijksoh bataljon gevangengenomen.
RUSLAND.
Gevecht bij Ossowetz.
Uit Petersburg worden de volgende bijzonder
heden gemeld over den strijd bij Ossowetz. Daar
cle Duitschers geen anderen weg konden benut
ten om de vesting te naderen, rukten zij voort
over den weg van Graevo. Toen zij op een af
stand van 14 K.M. de vesting genaderd waren,
constateerden zij, dat de artillerie niet verder
kon gaan, wegens het moerassige terrein. Van
deze plek af opende de vijand een verwoed
bombardement. Een aanzienlijke troepenmacht
infanterie, van talrijke mitrailleurs voorzien,
naderde de vesting tot op 6 K.M. Toen deden
de Russen een uitval, waarbij zij gebruik
maakten van wegen, waarvan de vijand bet
bestaan niet kende. De twee vleugels deT
Paitsche troepenmacht, die er van overtuigd
scheen, dat zij alle gebruikbare wegen had be
zet en zich alleen interesseerde voor de ves
ting', weruen omsingeld.
Toen ten slotte bleek welk© bewegingen de
Russen uitgevoerd, hadden, ontbrandde een w:oe-
cende strijd, waarbij' ue Duitscbers een zeer
ongunstige positie innamen. Bovendien speelde
de artillerie der vesting in hunne gelederen, zoc-
aat heele afdeelingen Duitschers gedecimeerd wer
den. De strijd die 36 uur duurde, eindigde met
een debacle voor het Duitsehe leger, dat in wan
orde op de vlucht sloeg. De Russen maakten zich
meester van een glroote massa kanonnen en mu
nitie door den vijand achtergelaten.
van de plaatselijke Steuncomité's, welke Comité's
worden uitgenoodigd, de ontvangen handschoe
nen vrachtvrij toe te zenden aan bet Hoofd van
het Centraal Magazijn van Militaire kleeding en
Uitrusting' te Amsterdam, die do geschatte waar
de der goedgekeurde handschoenen aan de be
trokken Comité's zal overmaken.
De modellen, waaraan de te vervaardigen hand
schoenen zooveel mogelijk moeten beantwoorden,
zullen kunnen wonden bezichtigd hij de bedoelde
Steuncomité's en biji de magazijnen van kleeding
van het leger of wel bij militairen, die in het
bezit daarvan zijn.
De Steuncomité's kunnen voor zooveel noodig
aan het Hoofd voornoemd enkele paren van die
handschoenen aanvragen.
Ter voorkoming' van teleurstelling wordt ten
zeerste aanbevolen deze modellen zoo getrouw
mogelijk te volgen, aangezien onbruikbare hand
schoenen niet kunnen worden teruggezonden, noch
de waarde daarvan worden vergoed. (Stct.)
.Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 6 Oct. medegedeeld door het
Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 766 Vlissingen.
Laagstebarometerstand 757.1 Memel.
Verwachting tot den volgenden dagmatige
later tijdelijk afnemende, noordelijke tot westelijken
wind, gedeeltelijk bewolkt, weinig of geen regen,
des ochtends iets koeler.
Valsche geruchten.
Het Haagsch Correspondentiebureau meldt
Herhaaldelijk liepen in de laatste dagen hard
nekkige geruchten, volgens welke aan onze gren
zen strijd zou zijn geleverd met troepen van
oorlogvoerende mogendheden, welke zich niet
wilden laten interneeren. Met beslistheid kunnen
dergelijke geruchteD worden tegengesproken. Naar
aanleiding van berichten aangaande het voor-
loopig niet verleenen van verloven bij een deel
van het leger kan worden medegedeeld, dat een
bepaalde acute oorzaak hiervoor niet bestaat. Bij
een gemobiliseerd leger is de normale toestand,
dat geen verloven worden verleend. Tijdelijk heeft
men dit weer toegestaan. Zoodra de toestand
zoodanig wordt, dat tegen het verleenen van
verloven geen overwegend bezwaar meer bestaat,
zal deze maatregel weer opnieuw worden toege
past.
Mais.
Op een vraag van het Kamerlid De Jong, of
de Regeering bereid is de vaststelling van maxi-
mumpnjzen voor maïs te bevorderea, heeft de
Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel,
naar de «N. Ct." meldt, het volgende bericht:
ȟaar de hoeveelheid hier te lande aanwezige
maïs zeer gering is, kan vaststelling van een
maximumprijs zonder meer de veehouders weinig
helpen, maar komt het er in de eerste plaats op
aan den invoer van maïs te bevorderen.
De Regeering is reeds begonnen maïs in he
buitenland aan te koopen en is voornemens daar
mede voort te gaan.
De aangekochte mais zal tegen een voor iedere
partij vast te stellen prys ter beschikking van de
landbouwers worden gesteld. Deze prys zal uit
den aard der zaak afüankeiyk zijn van den aan"
koopsprys.
Meelschaarschte.
Gister-avond had aihiei ten Raadhuize onder
voorzitterschap van den Burgemeester een verga
dering plaats van vertegenwoordigers der Schie-
damsche bakkerspatroonsvereeniging, besturen van
Coöperatieve brood bakkerijen enz. Deze vergadering
hield verband met de laatste circulaire van Minis
ter Treub inzake de maximum-graan en brood
prijzen.
Na ampele bespreking was het resultaat dat te
beginnen met Maandag 12 October tot wederop
zegging te Schiedam geen witte brood meer mag
worden verkocht, doch uitsluitend tarwebrood
(bruinbrood) met uitzondering van z.g. kleinbrood
dat tot een gewicht van hoogstens 0,6 ons uit
uitsluitend tarwebloem kan worden vervaardigd.
De prijzen zullen nader worden bekend gemaakt.
Bevolking.
De Bevolking dezer Gemeente bestond op 31
Augustus j.l. uit 34.994 zielen.
Gedurende de maand September onderging dit
een verandering door vestiging 139 door geboorte
81 totaal 220.
Het verminderde door vertrek 170 en door over
lijden 33, totaal 203 zoódat over de maand Sep
tember een vermeerdering .plaats had van 17 z.
en het totaal aantal zielen tot op 1 September
bedroeg 35011.
ITALI6.
Minister-president Salandra heeft een deputatie
van afgevaardigden, behoorende tot de rechter
zijde en het centrum, ontvangen en hun verklaard
dat de regeering in het bewustzijn harer verant
woordelijkheid, vast en eensgezind besloten is
Iulië's belangen, zoo deze mochten worden aan
getast, te verdedigen. Naar aanleiding hiervan
merkt de «Corrière della Sera" de veelzeggende
i opmerking, dat Italië niet slechts zal opkomen
De gehuwde onderwijzeres.
In die gisterenavond te Amsterdam gehouden
vergadering der Schoolcommissie /is behandeld
het praeadvies, dat aan B. en W. uitgebraent
zal worden over het voorstel-Va.n Kuykhof-Mat-
thijsen, om uit do verordening op het voorberei
öend onderwijs te schrappen de bepaling: „Aan
hoofden, onderwijzeressen en helpsters, die in
het huwelijk treden, wordt ontslag verleend.
Na uitvoerig debat besloot de commissie niet
30 stemmen voor en 29 tegen te adviseeren tot
opheffing! van het huwelijksverbod,
Beurs.
Door een 40 tal Beursbezoekers is tot het ge
meentebestuur het verzoek gericht, in verband met
de tijdsomstandigheden nu het het grootste ge
deelte van het brandersbedrijf stop staat en de
handel als 't ware dood ligt de Beurs op Zater
dagen, tot dat een beter tyd aanbreekt te sluiten.
Gemeenteraad.
Vergadering van den Raad der gemeente Schie
dam op Dinsdag 13 October 1914 des namiddags
2 uur ten Raadhuize:
Rogge.
Naar aanleiding' van het bericht, dat de !re-
geering, teneinde prijsopdrijving en terughouding
van rogge tegen te gaan, bezig is uit Amerika
gioote partijen rogge te koopen, merkt men ons
van bevoegde zijide op, dat ons land per jaar
uit Rusland en Duitschland 260 millioen K.G
rogge en 21 millioen K.G. roggemeel invoert en
uit Amerika slechts 26 millioen (in 1913 u,it de La
Ihata Staten 14 millioen en uit de Ver. Staten
12 millioen. 1
De Amerikaansche Staten hebben géén voldoen
den nogge-voonraad om in het tekort van ons
land te voorzien.
(Vad.)
Wollen handschoenen/
Belangstellende ingezetenen wovden door den
Minister van Oorlog uitgenoodigd hunne mede
werking te willen verleenen tot het verkrijgen,
vervaardigen of doen vervaardigen van wollen
handschoenen voor militairen. Zij gelieven tot
dat doel gebruik te maken van de lusschenfcomst
Steuncomité.
Velen zijn werkloos.
Tal van gezinnen moeten geholpen worden.
Veel geld is daartoe noodigl
Geeft allen naar uw vermogen groote en kleine
giften worden dankbaar aanvaard.
Wekelijksche bijdragen, al zijn ze nog zoo
gering, worden gaarne afgehaald.
Het adres van den penningmeester van het
Comité isA. L. Boot, N. Haven 83.
Dr or d%.Schiedamstehe Politicveieeniging „On
derling Vertrouwen" is een bedrag van f 38.84
aan den Penningmeester van het comité afge
dragen.
Volksbadhuis.
In de week van 27 Sept.—3 Oct. '14 werden
genomen 415 baden.
le klas kuipbaden 30, regenbaden 152e klas
kuipbaden 59, regenbaden 273, 5 ets. kinder
baden 38.
Gedurende de maand Sept.1914 werden ge
nomen 1610 baden.
le klas kuipbaden 106, regenbaden 852e klas
kuipbaden 225, regenbaden 1056, 5 ets. kinder
baden 138.
Buurtvereeniging „Het Noorden".
Donderdag a.s. zal de buurtvereeniging «Het
Noorden" den kinderen dier buurt een feestavond
geven in de «Vriendschap".
Om half zes zal in optocht, voorafgegaan door
het muziekcorps «Oefening baart Kunst" vanaf
den Doel naar het huis van den burgemeester
worden getrokken, en dezen een serenade worden
gebracht, om daarna door de Vijgensteeg, Kin-
derbuurt, Raam en Breedstraat naar het gebouw
«De Vriendschap" te trekken.