Dagblad voor Schiedam Omstreken
De Oorlog.
Minnebrieven.
Gratis Ongevallenverzekering
"47«is- Jaanraiiü.
Maandag 12 Oclober 1914
No. 11051
Buitenlandsch Nieuws.
FEUILLETON,
Bureau: Boterstraat 50. Telef. 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ1.50, per week 12 cent, per maand
'50 ct., iranco p. post f 2.p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
Advertentiën: Familieberichten 20 ct. per regel; Handelsadvertentiën
1 6 regels 92 ct.elke regel daarboven 15 ct. 3 maal plaatsen wordt 2 maal
berekend. Ingezonden mededeelingen 35 ct. p. regel. Speciale conditiën voor
herhaaldelijk adverteeren.
orsreeilMDstig op de polis yermeMe voorwaarden,
bjj verlies
levenslange 0 0 0 verlies van
geheele 11 i 1 een hand3
invaliditeit 1 O voet of oog3 U |J! 1 y y een duim
De verzekering wordt gewaarborgd door de Hoiiandsche Algemeene Verzekeringsbank, gevestigd te Schiedam
van
bJJ verlies
van een
wijsvinger;
bij
verlies van
eiken ande-
ren vinger.
De val van Antwerpen is de voornaamste
krijgsverrichting, die te vermelden is. Na de
inname van de stad, zetten de Duitschers de
vervolging van het teruggetrokken leger krachtig
voort. In Vlaanderen hebben dan ook nog steeds
gevechten plaats. Volgens geruchten zouden de
Duitschers op St. Nicolaas teruggeworpen zijn.
Vast staat, dat Gent door Fransche en Engel-
sche troepen bezet wordt gehouden. De Belgen
hebben de electrische bruggen bij Selzaete onbruik
baar gemaakt.
Langs onze' grens blijven sterke Duitsche af-
deeüngen patrouilleeren, met het doel de ver
spreide Belgische troepen gevangen te nemen of
te dwingen naar Nederlandsch grondgebied de
wijk te nemen.
Van het oorlogsterrein in Frankrijk wordt van
Fransche zijde gemeld
De actie wcrdt onder bevredigende omstan
digheden voortgezet. Over het geheele front heb
ben wij ons, ondanks hevige aanvallen van den
vijand op verscheidene punten, gehandhaafd.
Op onzen rechtervleugel in de streek tusschen
La Bassée, Armentières en Cassel hebben tus
schen de cavalerie troepen van beide partijen, ten
gevolge van het terrein, vrij verwarde gevechten
plaats gehad.
Ten Noorden van de Oise hebben onze troepen
bepaalde voordeelen behaaldwij zijn in de om
streken van St Mihiel merkbaar gevorderd.
Een later communiqué luidt
Op onze linkerzijde trekt de Duitsche ruiterij,
wier operaties ten oosten van Aire mislukt zijn,
terug naar het district Armentières.
Hevige aanvallen der Duitschers tusschen
Atrecht en de Oise zijn afgeslagen. Ten noorden
van de Aisne zijn wij eenigszins opgeschoten, met
name in de streek ten noordwesten van Soissons.
Nachtelijke aanvajlen van de Duitschers tus
schen Craonne en Reims zijn afgeslagen.
Apremont' is na verwoede gevechten, waarbij
de stad is genomen en hernomen, ten slotte in
onze handen gebleven.
Op onzen rechtervleugel, in Lotharingen en-de
Vogezen is niets van belang gebeurd.
Als samenvatting van den toestand kan gezegd
worden dat wij overal onze stellingen hebben ge
handhaafd.
Van het Oostelijk oorlogsterrein is te berichten,
dat de gevechten aan het front bij de Oost-
Pruisische grens met dezelfde hardnekkigheid
voortduren.
De Duitsche troepen hebben zich uit Lyck
teruggetrokken, waarbij zij bruggen in de lucht
hebben doen vliegen. Op eenige plaatsen tusschen
Ivangorod en Sandomir hebben artilleriegevechten
met den vijand plaats gehad, die den Weichsel
nadert.
BELGIë.
Vrij naar het Fransch.
1)
Ja, peinsde Roxane bij zichzelf, nu ben ik
toch al twee en twintig jaar, en nog nooit
heeft er iemand aanzoek gedaan om mijn hand
Ze kwam tot deze ontdekking met dezelfde
naive verbazing die haar jaren geleden had doen
uitroepen: Nu ben ik al acht jaar en nog kan ik
niet lezen
In dien heerlijken kindertijd was ze, zonder
over deze betreurenswaardige achterlijkheid verder
na te denken, naar baars grootvaders werkkamer
geloopen en had op den beslisten toon, haar als
kind reeds eigen, tot den heer de la Garde ge
zegd «Grootvader, ik wil leeren lezen En het
was haar zoo zeer ernst geweest, dat ze de moei
lijke kunst inderdaad na slechts weinige weken
nl machtig was.
Zou ze nu weer naar haar grootvader loopen
om hem in verbazing te brengen door de woorden
Grootvader ik wil trouwen I
Bij deze dwaze gedachte barstte ze in een
luiden, haast kinderlijken schaterlach uit. Stel je
voorl Nog nooit, zoover haar herinnering reikte,
had een jongmensch, die in termen kon vallen
De val van Antwerpen.
Een Belgisch luitenant der artillerie vertelt aan
den corresp. van De Tel".
Doch zelfs als zij en wij in het versterkte
kamp waren geweest met 300.000 man zouden
de forten het tegen het zware Duitsche geschut
met hebben kunnen houden. Daartegen is geen
enkele tegenwoordige vestiüg bestand, enkele
nieuwe aan de F.tansche Oostgrens misschien uit
gezonderd.
De Duitschers lieten in hoofdzaak hunne ar
tillerie spelen, vermeden zooveel mogelijk ge
vechten in 'topen veld en trotseerend 't verlies
van duizenden om de rivierovergangen te kunnen
forceeren. Het ten kosten van een ontzaglijk aan
tal Duitsche mensclienlevens slaan van eenige
bruggen over de Nethe, bij Boom, vervulde de
verdediging met groote bezorgdheid, 't Was fei
telijk grooter tegenvaller dan het maken van een
bres in de buitenste fortenlinie.
Reeds in het begin dezer week, wist het com
mando der veidedigingstroepen, dat de stad niet
te houden was, tenzij er een wonder gebuerde.
In de eerste plaats waren er veel meer ver
dedigingstroepen noodigtweedens hoopteu we
op een overwinning der geallieerden in Frankrijk.
De Engelschen, die de verdediging der stad
Woensdag in handen namen, hebben opgehaald
wat ze konden. - De kerels hebben gevochten als
leeuwen. Hunne artillerie was schitterend,
doch niet in staat het Duitsche belegeringsge
schut tot zwijgen te brengen. Ons veldleger werd
samengetrokken in het land van Waes. Gepoogd
zou worden de beiegeringstroepen door een om
trekkende beweging te verontrusten, zoo mogelijk
den vijand te noodzaken het beleg op te breken.
Terwijl de samentrekking in het land van Waes
werd tot stand gebracht, bleven de Duitschers op
hun qui vive. Zij forceerden Maandag j.l bij
Schoonaerde de overgaDg over de Schelde en
rukten Maandag met geforceerde marschen naar
fort Elversee bezuiden St. Nicolaas op.
Zij hebben daarop een sterke troepenmacht in
Vlaanderen gebracht met de bedoeling de hoofd
lijn Gent Ostende in handen te krijgen. Dat ook
de krijgsverrichtingen voor Antwerpen niet stil
stonden, blijkt uit het gebeurde der laatste dagen.
Een stortregen van sharpnells is over de stad ge-
gebracht en de gevechten bij het vestingfrout
waren allermoorddadigst. De vijand won veld, dat
verheelden we ons niet. In 't Engelsche hoofd
kwartier werd gezegd «Als we nog eenige da
gen kunnen volhouden, zuilen de versterkingen
aan troepenmateriaal de bressen kunnen aanvullen.
Antwerpen heeft het toch lang uitgehouden. De
Duitschers zouden er nog niet binnen zijn, als de
verdedigingstroepen en ook de Engelschen er niet
tegen hadden opgezien de schoone stad geheel te
laten verwoesten. Gistermiddag te twaaf uur
moesten we het fort Merxum laten springen om
het niet vrij gaaf in handen der Duitschers te
laten vallen. Zij hebben daarop de actie tegen de
verlaten puinhoopen nog wat voortgezet en kwa-
om haar echtgenoot te worden, den drempel van
het oude kasteel overschreden, dat zij met haar
grootvader, haar oud-tante en haar Schotschen
hond bewoonde.
Enfin, dacht ze eindelijk met filosofische
kalmte, dat alles zal wel komen zooals Onze Lieve
Heer het hebben wil.
Op dat oogeublik trad haar buurmeisje Rose,
met wie ze opgegroeid en opgevoed was, het ver
trek binnen.
- Rose, riep juffrouw de ia Garde, kom eens
gauw hier en vertel me wat je op het hart hebt.
Naar je ernstig gezicht te oordeelen moet het wel
iets heel belangrijks zijn.
Bij die woorden werden de wangen van het
aardige boerinnetje purperrood. Och juffrouw,
sprak ze verlegen, ik zal het u maar dadelijk
zeggen.... het is, ziet u, dat ik.... verloofd ben.
Verloofd Dan kom je me zeker vertellen
dat je spoedig trouwen gaat En de nog zoo
jeugdige slotvrouwe wachtte in spanning het
antwoord der boerendochter. Ze greep haar beide
handen en drukte d.e met warmte, en Rose, die
door dit blijk van vriendschap moed scheen te
krijgen, antwoordde: O juffrouw, dat weet ik
nog heelemaal niet. Want ziet u, Michel is sol
daat. Ik heb hem drie jaar geleden op een brui
loft te St. Marie d'Oigny leeren kennen, en we
hadden elkaar nog maar een oogenblik gesproken
of wij wisten het allebei al. en onze ouders
hebben geen bezwaren gemaakt. Tot nu toe kwam
hij driemaal per jaar met groot verlof, - en nu
men te half twee binnen door de stadsingangen
van Deurce en Borgerhout. Het bezettingsleger
had zich inmiddels over de Schelde teruggetrok
ken. Daar vernamen we, dat in het vlakke veld
bij St. Nicolaas slag werd geleverd. Dat moet er
daar aardig hebben uitgezien. Onze soldaten wer
den bij hoopen neergeschoten. De vei liezen der
Duitschers moeten ook groot zijn geweest en zeer
groot ook het aantal Belgische en Engelsche sol
daten, over de Hollandsche grens gekomen en daar
geïnterneerd.
Terwijl de Engelsch-Belgische troepen den lin
ker Scheldeoever bezet hielden, drongen de Duit
schers ook op andere punten Antwerpen binnen
Langs de Wilrycksche en Turnhoutsche poorten,
voorzoover die nog niet door onze genie waren
opgeblazen. Te vier uur ongeveer kwamen tal
rijke mitrailleurs-afdeelingen op de Place de Meir
en de Groote Markt aan eu werd bezit genomen
van de openbare gebouwen. De vijand kwam
in een verlaten stad en vond dat niet vriende
lijk.
Hij heeft aan de nog in Antwerpen aanwezige
burgers gezegd, dat zij den vluchtelingen moesten
bekend maken, dat zij binnen twee dagen moeten
terugkomen, anders zullen hunne huizen tot
kwartieren voor de Duitsche soldaten worden
ingericht en de meubels worden in beslag ge
nomen.
Geheel zuiver is toestand voor de Duitschers
in den vestinggordel Antwerpen nog niet, aldus
besloot de jeugdige tfficier, doch de stad hebben ze
Waarom zouden we 't verzwijgen.
In een communiqué van de Engelsche admira
liteit, wordt gezegd Het was om gevolg te geven
aan een verzoek door de Belgische regeering ge
daan, dat een marine-troepenmacht werd afge
zonden, om deel te nemen aan de verdediging van
Antwerpen. Gedurende de laatste week van den
aanval, bestond deze troepenmacht uit drie bri
gades marinesoldaten en eenige zware scheeps-
kanounen. Tot den nacht van den 5den October,
verdedigde het Belgische leger en een brigade
Engelsche mariniers, met succes de linie van de
Nethe, maar Dinsdagochtend werden de Belgische
troepen, die op den rechtervleugel van de mari
niers opereerden, genoodzaakt terug te trekken.
Dientengevolge werden alle verdedigingstroepen
teruggetrokken tot de forten van de tweede ver
dedigingslinie. Dit stelde den vijand in staat, zijn
batterijen op te stellen en de stad te bombar
deeren.
In de forten van de tweede verdedigingslinie!
handhaafden de bondgenooten zich, tot Woensdag,
Donderdag had de stad een onbarmhartig bom
bardement te verduren. De houding van de En
gelsche troepenmacht was prijzenswaardig en dank
zij de bescherming van de loopgraven, bedragen
de verliezen waarschijnlijk minder dan 300, op
een totaal van 8000.
De verdediging had langer voortgezet kunnen
worden, doch niet lang genoeg, om aan een vol
doende troepenmacht gelegenheid tot ontzet te
geven, zonder aan den geheelen krijgskundigen
toestand afbreuk te doen.
De vijand begon Donderdag ook bij Lookeren
een sterken druk te oefenen op de verbindings
lijn. De Belgen vochten daar met groote vastbe
radenheid, doch zij werden steeds meer door de
overmacht teruggedreven.
Onder deze omstandigheden besloten de Belgi
sche en de Engelsche bevelhebber de stad te
ontruimen.
De Engelschen boden aan, den terugtocht te
dekken, doch generaal de Guise wenschte, dat zij
voor de laatste divisie van het Belgische leger
zouden aftrekken.
Na een langen nachtelijken rnarsch naar Saint
Gilles, werden drie brigades mariniers per trein
verder vervoerd. Twee kwamen veilig te Ostende
aan, doch het grootste gedeelte van de eerste
brigade werd bij een aanval der Duitschers, ten
noorden van Lookeren afgesneden. 2000 officieren
en manschappen gingen bij Hulst over de Neder-
landsche grens, waar zij krachtens de neutrali-
teitsbepalingen, de wapenen neerlegden.
De terugtocht van het Belgische leger werd
met goed gevolg volbracht.
De aftocht van de divisie mariniers en van het
Belgische leger, werd van Gent af gedekt door
talrijke Engelsche versterkingen.
De gepantserde treinen en zware kanonnen
konden alle medegevoerd worden.
Duizenden van de bevolking van Antwerpen
troomen in westelijke richting van de verwoeste,
brandende stad weg.
zou zijn diensttijd over zes maanden afgeloopen
zijn. We waren allebei al zoo gelukkig dat we
spoedig zouden kunnen trouwen, maar er is iets
leelgks tusschen gekomen.... er is oorlog in Afrika,
zooals u weet, en nu is mijn arme Michel naar
Marokko...-
Naar Marokko 1 Maar Rose, dat is wezenlijk
een heel leelijk ding.
Ja, en nu komt hij stellig niet uit dienst
voordat zijn luitenant, meneer d'Elian, terugkomt.
Want voor dien zou hij door het vuur willen
loopen, en hij laat ham daar ginds stellig niet
achter
'tis zeker heel erg voor je, Rose. Maar dat
je me van dat alles, van al die vreugde en nu dit
verdriet, niet eerder gesproken hebt
Och juffrouw, ik durfde het haast niet
zeggen. En dan ziet u, in onzen stand raakt
zoo iets soms zoo licht weer af, en daarom heb
ik het nog maar zoolang stilgehouden.
En waarom kom je er dan nu juist vandaag
mee aan
Ja, ziet u, ik heb een brief van Michel
gekregen
Een brief P O. en je kunt niet lezeu,
nietwaar, ging Roxane een licht op.
Tenminste geen geschreven schrift, ant
woordde Rose spijtig. En nu had ik gedacht....
Dat ik je den brief wel voor zou lezen, he,
Natuurlijk, geef, hem maar gauw hier I
Het freuletje had schik in het geval. Wat zou
dat aardig zijn, een brief van een soldaat aan
Het bombardement van Antwerpen heeft
betrekkelijk zeer weinig schade aangericht
Vchiijït de redacteur van de ,,Msb." uit Putte.
De verhalen van vluchtelingen leken ons zeer
overdreven te zijn. Weinig menschen zullen er
bij omgekomen zijn. Geen enkel openbaar ge
bouw. kerk of kunstgewrocht is beschadigd. Als
er in Antwerpen 150 huizen vernield zijn zal
het veel zijn. De schade is gering.
Met deze overtuiging zijn wij naar tien com
mandant gereden. Wij kregen van hem ook de
opdracht, mede te deelen, dat de vluchtelingen
naar Antwerpen kunnen terugkeeren. Hij heeft
een proclamatie doen aanplakken, waarin hun
veiligheid van persoon verzekerd is en wordt
meegedeeld, da.t de huizen des nachts mee see a
openblijven en licht voor de ramen moet ge
brand worden. Aan dit laatste zal streng de
land gehouden worden.
Wij raden'dus aan, dat de vluchtelingen hunne
huiten zullen openen, wijl zij anders de streng
heid der Duitschers te vreezen hebben.
Wij mochten Antwerpen niet verlaten, doch
tenslotte zijn wij langjs een omweg de stad uit
geraakt. Dat wij Antwerpen niet mochten ver
laten was toe te schrijven aan het feit, 04!, er
op onzen weg' troepenbewegingen plaats hadden.
Op onzen terugweg kwamen wij reeds vele
vluchtelingen tegemoet, die naar Antwerpen te
rugkeerden.
zijn meisje! - Ze vouwde het stuk open. He, wat
een mooi regelmatig schrift I Daar zou niemand
zich over behoeven te schamen. Die Michel scheen
de domste nog niet. En Roxane las het volgende
epistel aan het blozend boerenmeisje voor
Liefste Rose, ik houd toch zooveel van je
Je weet het wel, nietwaar, maar laat ik het je
toch nog eens zeggen, nu ik zoo héél ver van je
vandaan ben. Rose, ik beb je zoo lief! Dat zeg ik
sedert ons vertrek alle dagen bij mijzelf, zeg, en
die gedachte verjaagt uit mijn hart' alle leed en
zwaarmoedigheid. En dat is ook wel noodig, Rose
want 'tls hier allesbehalve prettig. Zoo nu en
en dan zou je er zelfs den moed onder verliezen.
Vind je het dwaas, Rose, dat ik aan jou moet denken
pm mij hier weer blij en opgewekt te voelen
Je mag me er gerust om uitlachen, hoor. Denk
eens aan dat ik op een morgen een beetje over
jou stond te droomen, toen luitenant d'Elian op
eens naar mij toekwam en vroegHe, Michel,
scheel er wat aan
Ja, luitenant, ik ben een beetje vreemd in
het hoofd, om u de waarheid te zeggen.
Je hebt toch soms geen last van heim
wee, Michel, vroeg de luitenant toen,
Bang voor den oorlog dan
Nog niet voor al de Bedouinen van heel
Afrika, luitenant, heb ik hem gezegd, maar om u
de waarheid te zeggen, ik moet dikwijls aan
Rose denken, die ik daar ginds in Frankrijk
achtergelaten heb.
(Wordt vemolgji).
f60