Dagblad voor Schiedam Omstreken.
f
löUxCJlü
De Oorlog.
„Als hij Koning was..."
Gratis Ongevallenverzekering
37ste Jaargang,
Donderdag 22 October 1914.
No. 11060
oTereeikomsti£ op de polis vermelde voorwaarden.
m
ffin b« verlies ftiP
Officieele berichten.
Kennisgeving.
Biiitenlandsch Nieuws.
FEUILLETON.
Bureau: Boterstraat 50, Telef. 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ1.50, per week 12 cent, per maand
50 ct., franco p. post ƒ2.— p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
A d v e r t e n t i n Familieberichten 20 ct. per regel; Handelsadvertentiën
1 6 regels 92 ct.elke regel daarboven 15 ct. 3 maal plaatsen wordt 2 maal
bei ekend. Ingezonden mededeelingen 35 ct. p. regöl. Speciale conditiën voor
herhaaldelijk adverteeren.
levenslange
geheele
invaliditeit
De verzekering wordt gewaarborgd door
verlies van
een hand,
voet of oog
Hollandsche Algemeene
b\j verlies
van
een duim
gevestigd te Schiedam
by
verlies van
eiken ande
ren vinger.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
brengen ter kennis van de ingezetenen, dat de
Kohieren van het te heffen Schoolgeld voor de
Hoogere Burgerschool en van het Gymnasium in
de Gemeente Schiedam, dienst 191415, door den
gemeenteraad vastgesteld in zijne vergadering van
den 13 October 1914 en den 19n dierzelfde maand
door heeren Gedeputeerde Staten dezer provincie
goedgekeurd, aan den ontvanger der gemeente
ter invordering zijn uitgereikt en in afschrift ge
durende vijf maanden, te rekenen van heden, op
de secretarie der gemeente voor een ieder ter le
zing is nedergelegd.
Wordende voorts een ieder aangemaand zijn
aanslag op de bepaalde termijnen te voldoen, op
straffe van vervolging volgens de wet.
En is hiervan afkondiging geschied, waar het
behoort, den 22sten October 1914.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETE.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
DRANKWET.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
Gelet op artikel 12 der Drankwet
Brengen ter openbare kennis, dat bij hen is in
gekomen
le. een verzoek van Johannes Anthonius
Engels, om vergunning voor den verkoop van
sterken drank in het klein voor gebruik ter plaatse
van verkoop in het benedenlokaal van het pand
Lange Haven no. 118
2e. een verzoek van Margaretha Wilhelmina
Tournier, echtgenoote van Johannes Anthonius
Engels, om vergunning voor den verkoop van
sterken drank in het klein, voor gebruik ter plaatse
van verkoop in het benedenlokaal van het pand
Lange Haven no. 118.
En herinneren dat binnen 2 weken na deze
bekendmaking tegen het verleenen van de ver
gunningen schriftelijk bij hun College bezwaren
kunnen worden ingebracht.
Schiedam, 22 October 1914.
Burgemeester en Wethouders voornoemd-
M. L. HONNERLAGE GRETE.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
Het schijnt er votor de Duitsehera in Frankrijk'
minder gunstig ujt te zien.
De geallieerden dringen hen steeds verder terug.
Althans volgens Fransche en Engelschc betich
ten. Lüitsche mededeelingen van het oorlogster-
rein in Frankrijk en België zijn schaarsch.
't Is gebleken, dat het bericht van de „Morning-
post" dat Ostende in handen der geallieerden zou
zijn gevallen onjuist was.
Ten Zuiden van Ostende, tussclren Dixmuiden
en Nienwpoioit zijn de Engelsch-Belgische en Duii-
sche troepen weer slaagte1 geraakt.
Mijnheer Bruin vouwt het ochtendblad, waaruit
hij onder 't ontbijt de laatste nieuwtjes aan zijn
familie heeft voorgelezen, weer in de oorspronke
lijke plooien, zet zijn pincenez af en tikt daarmee
een paarmaal op de krant.
't Ziet er mooi uit tegenwoordig, waar moet
Let heen De werkloozen vergaderen, de socia
listen vergaderen, de bakkers, die geen nacht-
Werk meer willen doen, de anarchisten, de school
meesters met socialistische principes vergaderen,
overal wordt gespecht en geschetterd over revo
lutie en het fnuiken van de bezittende klasse
tis een mooie boel, de wereld loopt op z'n end.
Ik verzeker jelui, dat als ik koning was....
Maar dat ben je gelukkig niet, valt zijn
vrouw eensklaps op haar gewonen, lieftalligen
toon in.
Neen, natuurlijk niet, maar ik zeg: als ik
koning was, dan....
Dat zou jij nooit kunnen worden, zegt
joijnheer Bruin's schoonmoeder, die bij hem te
logeeren is.
rr Neen, waarschijnlijk niet, lacht Bruin en
In Frankrijk hebben de Belgen en Fransohea
bij La Bassie, ten noorden van Arias, Maniel tus-
schen Beronne en Albert, biji Vanquis, ten oosten
van de Argjonnen, op de Maashoogten en in de
streek van Champlan eenige voordeden behaald,
Ee aanvallen der Duitschers werden /onder' uit
sondering afgeslagen.
V.dg'ens' telegrammen uit Pefrograd duurt de
strijd afan de Wpichsel nog ononderbroken voort.
I e groot© strijd welke ten zuiden van War-
sct au gaande is, draagt het karakter' - van een
hevig artillerie-duel. Ce Duitschers slaagden er
in troepen over de Weichsel te wrangen ten zui
den van Kasimierz. De plaats, waar de Weich
sel werd ©vergetrokken was van te voren door
Buitsche aeroplanes verkend, noch toen de- eer
ste twee bataljons de rivier over waren, vielen
de Russen de Diuitsc-he- soldaten mor de bajonet
aan, terwijl de Duitschers, die- noch aan den
anderen oever waren en gereed stonden om
over de Weichsel te trekken noor geweer- en
artillerievuur verhinderd werden hun kameraden
te hulp te komen.
Beide bataljons werden vernietigd.
Fen tweede mislukte poging om den Weichsel
over te trekken had plaats, ten Zuiden van Kal-
wardja, j -
Be Duitschers slaagden erin eenige detaohe-
mePten over de doo-r hun gelegde pontonbrug te
tiengen, doch de Russisch© granaten dreven de
Duitschers terug', die aanzienlijke verliezen le
den.
Inmiddels duurde het hevige artillerievuur van
beide zijden voort en slaagden de Russische troe
pen er in -den Uuitschen aanval pp Warschau,
waarop dc Russen eerst hadden moeten terug:-
trekken, tot staan brengen en de Duitschers on
geveer 11 K.M. langs de geheele linie terug te
drijven.
Ook het plan der Duitschers om de Njernea
over te steken om via Bialistok de sterke Weich
sel] ositie der Russen aan te vallen, mislukte,
Be pogingen der Oostenrijkers, ede in het Zui
den van uit Galicië opareeren en ae San willen
forceeren om aldus; ae Russische stellingen le
bestoken hebben tot nog1 toe evenmin eenig resul
taat gehad. IntussChen uuiren de gevechten aan
de San met glrpote hevigheiG voort. Ce Russen
doen wanhopige pogingen om Przemvsl te ne
men, vopral do-o-r nachtelijke aanvallen. Zij ma
ken evenwel geen Vorderingen.
De houding der Katholieken in den
Europeescüen oorlog
De Tijd bevat thans het artikel verschenen in
de ïObservatore Romano" betreffende de houding
der Katholieken in den huidigen oorlog, welk
artikel, naar van bevoegde zijde wordt meegedeeld,
zijdelings door den H. Stoel is geïnspireerd.
Wij laten het hier in zijn geheel volgen
Van het begin af dezer vreeselijke crisis, waarin
een zoo groot gedeelte der beschaafde wereld ge
wikkeld is, hebben wij ons den plicht opgelegd
drinkt het restje thee uit zijn kopje ik bedoel
alleen maar, dat als ik koning was, ik
Hé pa, wat zou dat leuk wezen, roept de
tienjarige Wim en gooit uit louter opgewonden
heid zijn glas melk om als u koning was, dan
was ik kroonprins; ik heet Willem, dat komt al
goed uit. Hé, wat zouën die jongens van den
stalhouder, hierover, dan een respect voor me
moeten hebben nou roepen ze me altijd na als ik
naar school ga - ze Doemen me de pijp drop,
omdat u drogist is. Als lk kroonprins was, liet
ik ze allen bij de politie brengen of ophangen.
Willem praat geen onzin, je pa is geen
koning en jij moest liever recht op je stoel zitten
en tot haar ega zegt mevrouw BruinJij brengt
met je kinderachtige praatjes de kinderen 't hoofd
op hol.
En dat is glad verkeerd, kinderen moeten
nederig en onderdanig blijven, meent de schoon
moeder.
En ik wou toch maar, dat pa 't wél was,
giechelt Marietje, de dertienjarige dochter. Ik zou
graag prinses willen wezen, heerlijk Ik zou je
bedanken om dan met een stoffen jurk te loopen,
of de afleggertjes van Christien af te dragen en
Christien zou er ook lekker voorpassen om school
juffrouw te blijven. En ma, dan was u
koningin dan had u nog meer te zeggen dan nu,
hè, he 1 Wat zou dat aardig wezen en wat
was oma dan
Natuurlijk koning- moeder, zegt de schoon
mama, die zonder het te weten de rondzwervende
van onpartijdigheid en bezadigheid. Dezegedrags
lijn volgend in de oordeelen en waardeeringen,
welke daarom nog niet kon worden uitgelegd als
een geautoriseerde uitdrukking van het hoogste
kerkelijke gezag, heeft de »Osservatore Romano"
gehoor gegeven aan een gevoelen, dat naar het
schijnt, in het vervolg alle Katholieken van alle
landen in dit voor Europa zoo droevig uur moe
ten in acht nemen. Doch hetgeen de «Observa-
tore" in deze houding heeft gesterkt en bemoedigd,
is de gedachte, dat wij aldus het best beantwoor
den aan de bedoelingen en aan de verlangens van
den H. Stoel, welke in de geschillen der menschen
en de daaruit voortspruitende bloedige conflicten
steeds heeft gewenscht en nog wenscht te hand
haven de meest volkomen en absolute onpartij
digheid.
De houding, welke de H. Stoel heeft aangeno
men en nauwkeurig heeft gehandhaafd tijdens den
jongsten oorlog, om het bezit van Lybië, waarbij
groote belangen van het Italiaansche vaderland
waren gemoeid, bewijst duidelijk en onbetwistbaar
den ernst en de kracht van beginselen, waardoor
de H. Stoel zich laat leiden, welke elk ander be
lang ondergeschikt maakt aan zijn taak van vrede
en liefde onder alle volkeren der aarde, zonder
onderscheid van ras of godsdienst.
En naar deze wijze en vaderlijke leiding moe
ten zich zooveel mogelijk de geloovigen voegen,
hetzij door de billijkheid in hun oordeelen en
waardeering, hetzij en overal door de ge-
matigheid in hun taal, gelijk het betaamt aan
geloovigen volgens de wet der liefde en den gods
dienst van den vrede.
Hebben reeds de zonen der Kerk zonder on
derscheid tot plicht, om zelfs onder de meest
hachelijke wederwaardigheden aldus te handelen,
het is overbodig hieraan toe te voegen, dat dit
te meer geldt voor hen, die het geluk hebben,
hun leven te wijden aan de priestelijke bediening.
Zij moeten den geest en de zending des vredes
de Kerk nog levendiger doorvoelen, met nog meer
getrouwheid uitleggen en verwezenlijken. Zelfs on
der het wapengedruisch en de oorlogsverschrikkin -
gen zullen zij nooit hunne zware verantwoorde
lijkheid uit het oog mogen verliezen, en nooit
vergeten dat, hoe wattig ook de verlangens der
vaderlandsliefde zijn, deze ondergeschikt blijven
aan het algemeen belang der Kerk en der mensch-
heid. Zij zullen zich steeds herinneren, dat zij
de dienaren zijn van hem, die zelfs onder zijn
vreeselijk lijden geen woorden van bitterheid en
haat jegens zijn beulen sprak, doch stierf na zijn
vijanden vergiffenis te hebben geschonken. Zij
moetén dezen plicht allereerst in hun particulier
leven volgen, doch boven alles bij de uitoefening
van hun heilig ambt, en in het bijzonder wanneer
zij het woord Gods aan het volk verkondigen, dan
voaral moeten zij den in zich wettigen wensch
van een Overwinning voor hun eigen land onder
geschikt maken aan het verlangen naar een alge-
meenen menschelijken en christelijken vrede. Zij
moeten, zelfs ten opzichte van hunne vijanden,
steeds spreken, bezield door de liefde en niet door
afkeer of haat.
greotheidsbacillen heeft ingeademd. Ik zou het
bestuur van de paleishuishouding op me nemen
en ik verzeker je, dat ze naar mijn pijpen zouden
dansen.
Nu maar moeder, als hij mevrouw wijst
op haar echtgenoot koning was, dan was ik
in ieder geval koningin en zou meer te zeggen
hebben dan u ik zou...,
Jij zou niemendal als 't er op aankomt, want
ik ben je moeder en daarom.
Ja, dat is wel mogelijk in het gewone leven
maar als koningin zou ik toch....
Ja, als je man doodging, dan was het een
ander gevaldan had jij als regentes wat te ver
tellen, maar zoolang hij leeft....
Zoolang ik leef, heb jelui allebei niemendal
in te brengen, de koning is het hoofd van zyn
dynastie en bijgevolg....
Wel heerebewaarme ik zou dan toch wel
eens willen zien wat jij mevrouw Bruin
spreekt dat »jij" tamelijk minachtend uit - zou
uitvoeren als je koning was; ze zouën je zien
komen, die sociale, die anarchisten en al die
andere lui. Je kan niet eens orde houden in den
winkelvoortdurend leg jij overhoop met den
knecht en den jongen en als ik niet telkens tus-
schenbeiden kwam hadden we hier een hel in
huis en....
Maar vrouw ik zeg niet, dat ik die socialen....
Dat zeg jij wel, Bruin jij wou.....
Ik wou niets van dien aard, ik bedoelde
maar als ik koning was, zou ik...
De gebouwen, bestemd voor den godsdienst, de
kerken, zijn oorden van den vrede men vergete
dit toch niet. Op de geheiligde drempels der be
dehuizen behooren de menschelijke hartstochten,
de gevoalens van wraak en haat te zwijgen. Tus-
schen de heilige muren van het huis Gods zullen
de vijanden zeiven een veilige wijkplaats een toe
vluchtsoord en bescherming vinden, omdat daar
slechts een taal mag klinken van vrede, verge
ving en liefde.
Door deze wet van liefde op te volgen, zullen de
geestelijken van alle naties, niet alleen getrouw de
opvattingen der Kerk en van haar Opperhoofd
weergeven, en niet alleen diens leiding volgen
doch zij zullen buitendien een nuttig en verdien
stelijk werk verrichten, hetgeen hun eerbied
waardige bediening ten goede zal komeD. Dit is
inderdaad gemakkelijk te begrijpen de woorden
van hartocht, door priesters uitgesproken, zouden
over de grenzen afkeer kunnen wekken tegen den
geheelen geestelijken stand, en deze zou gevaar
loopen ongetwijfeld ten onrechte, verantwoordelijk
te worden gesteld voor de buitensporigheden van
een enkeling, en dit tot grooter nadeel van het
gezag en de waardigheid der geestelijkheid, en
tot beperking van haar vrijheid en haar heilige
zending.
Mijn God, hoe wordt een groot gedeelte der
menschheid door haat en woede als verstikt I Dat
toch ten minste de gematigdheid en de liefde dei-
Katholieken van alle landen en vooral der priesters
alom de kalme gesteldheid mogen verwekkken,
waarin ieder, zonder afstand te doen van zijn
gewettigde gevoelens, het heilige werk van een
dracht en vrede moge beginnen, in het hoogste
belang der menschheid I
BELGIë.
Rousiselaerc.
De vorige week is Rousselaere, een plaals van
25000 inwoners door 40.000 Duitschers bezet
Na allerlei opeist/hingen gedaan te hébben, zegt
de „Tel." werden zij naar Nieuwponrt en Dix
muiden gtezonden. Slechts 100 man bleven ach
ter. Zondagochtend kwamen van Yperen 200 Fran
sche dragonders, die de Duitschers te ft- usse-
laere -doodden of verjoegen. Zondagav md bezet
ten eenige duizenden Franse hen van Yperen de
lad en. richtten barikaden op-. Maandagochtend
kwamen Duitsche troepen van B rogge en Gent
en bombardeerden de stad. Er werd veel schade
aangericht Tal van dooden en gewonden vielen
aan beide zijden. Het gtelukte den Duitschers de
stad binnen te rukkeneen verwoed straatgevecht
•ontstond,, waarbij ook tal van burgers weraen
gedood. Ce Franschen trokken in goede orde met
alle kanonnen terug;. Naar Oost-Nieuwkerke. Ce
Euitschers bezetten Rousselaere en brandden een
geheele straat plat om de vuurlinie vcor hun
artillerie vrij; te krijgen. Vele burgers moeten
daarbij in de kelders' zijn omgekomen. Einsdag-
htend werd de strijd hervat. De Fngelschen
1 vamen de Franschen te hulp. Naar verluidt
het ben de geallieerden de stad hernomen. Kous-
sïJpere heeft 25000 inwoners.
Jawel, we begrijpen je heel goed roept
de schoonmoeder, dan zou je in je hooge wijs
heid alles naar jou zin veranderen, ochoch 1
wat zou het dan een goed wereldje worden.
Pa, als u koning wordt, hoef ik dan niet
meer naar school
Och Wim, hoe je mond, dat 's nonsens,
kroonprinsen behoeven niet dommer te wezen dan
andere menschen, niet waar, ma
Ja, maar ze leeren zóóveel niet en geen al
gebra, bah 1 dat zou ik vertikken hoor 1
Stil kinderen, eet jelui boterhammen op,
en dan naarsch
Een oogenblik is het stilde bevelende stem
van mama Bruin heeft eenige uitwerking gehad.
De boterhammen van Wim en Marie verdwijnen
en als het meisje 't laatste reepje heeft doorge
slikt, zegt ze, als uit een kort gepeins ontwakend
Weet u wat typisch zou wezen P Als pa
koning was en dood ging en Wim ook stierf
dan werd ik koningin en ma regentes. Hè 1
wat zou dat leuk wezen dan kon ik meteen
mijn tweeden naam gebruiken; ik heet immers
Marie Wilhelmina en.... ik zou niets meer van
oma hoeven te velen....
Ondeugend nestde kamer uit, ik zal je
leeren zoo tegen je grootmama te spreken, en
rood van kwaadheid vat mijnheer Bruin's schoon
moeder de neuswijze Marie bij den arm en zet
haar, trots tegenspartelen en verzet, de kamer uit
Moeder, ik had liever dat u het bestraffen
der kinderen aan mij overliet zegt mevrouw Bruin
