Dagblad voor Schiedam
f
nn
IdUxzjID
De Oorlog.
Gratis Ongevallenverzekering
rnn mc
Het legaat van no. 504-.
37ste Jaargaiu£
Woensdag 28 October 1914
No. 11065
oTereenioistis op fle polis vermelde voorwaarden.
Officieels berichten.
Sluiting Oranjebrug.
Buitenlandsch Nieuws.
F EU ILL ETON.
Bureau: Boterstraat 50, Telef. 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ1.50, per week 12 cent, per maand
50 ct., franco p. post ƒ2.p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
Advertentiën: Familieberichten 20 ct. per regel; Hanaelsadvertentiën
1—6 regels 92 ct.elke regel daarboven 15 ct. *3 maal plaatsen wordt 2 maal
berekend. Ingezonden mededeelingen 35 ct. p. regel. Speciale conditiën voor
herhaaldelijk adverteeren.
bjj
levenslange
geheele
invaliditeit
De verzekering wordt gewaarborgd door
bijj
verlies van
een hand,
voet of oog
Hollandsche Algemeen©
f4 fl ft t>y verlies
I U U een duim
Verzekeringsbank, gevestigd te Schiedam.
bij
verlies van
eiken ande-
ren vinger.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
brengen ter openbare kennis, dat op Donderdag
29 en Vrijdag 30 October a.s de Oranjebrug
voor het verkeer met rij- en voertuigen zal zijn
afgesloten.
Schiedam, 28 October 1914.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETE.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
DRANKWET.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam;
Gelet op artikel 12 der Drankwet
Brengen ter openbare kennis, dat bij hen is in
gekomen een verzoek van Clasina Maria Johanna
Teuaissen echtgenoote van Wilhelmus Willi-
brordus van den Berg, om vergunning voor den
verkoop van sterken drank in het klein, voor ge
bruik ter plaatse van verkoop in het benedenlo
kaal van het pand Lange Haven no. 118.
En herinneren dat binnen 2 weken na deze
bekendmaking tegen het verleenen van de ver
gunning schriftelijk bij hun College bezwaren
kunnen worden ingebracht.
Schiedam, 28 October 1914.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETE.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
De slagj in Belg'ie.
Die correspondent van de „Daily News" schrijft:
Het is onmogelij k een. denkbeeld te geve a van
den nu woedenden veldslag! zander groote woor
den van weinig' beteekenis te gebruiken, De
strijd giolft heen en weer langs de Yse'r met een
verspilling van mensehenlevenswelke alleen ver
schrikkelijk1 kan wprden genoemd. Werklui gen des
doods in de lucht, op zee en te land vegen dit
afgelegen land verticaal, horizontaal en -transver
saal met allerlei soort van mechanisch vernieti
gend vuur, schoon, en daardoorheen kruipen, gra
ven, loepen en snellen de kleine, tengere men-
seheüjke oorlogswerktuigen met hun schermut
selingen, bestormingen en misslagen bij indimu-
oele gevechten en gruoterc worstelingen. Ver
moeid en Verbijsterd worden zij dan weer hier-,
dan weer daarheen gtestuuid, slapen ziji waar
z'j kunnen, wasschen zij zich pooit, striven zij
ongezien.
Ik ging een stad uit, welke tweemaal door
de Duitstehers, tweemaal door de Fransehen en
eenmaal door de Belgen was genomen, het was
"h't mogelijk een uur later te zeggen, wie er
i)
»Het spijt mij u te móeten storen, zuster Lester,
®aar no. 504 op de zaal roept om u. Zij zal het
met langer maken dan vannacht, de arme ziel.
v>y wilt wel zoo goed zijn en even naar haar toe
gaan".
De oogen van de directrice van het St. Win-
'reds Hospitaal werden vochtig, terwijl zij sprak,
Want hoewel zij flink voor hare bezigheden en
reeds jaren in de inrichting werkzaam was, kon
ri) zich tegen den dood maar niet goed honden,
hoewel het natuurlijk een alledaagsche zaak was
111 een Londensch hospitaal.
Al de verpleegsters mochten haar gaarne lijden
en zij deed dan ook alles om het de meisjes zoo
aangenaam mogelijk te maken en hare zware
caak te verlichten.
Hoewel zuster Lester, na den geheelen dag
hezig te zijn geweest, zeer vermoeid was, ant
woordde zij toch»Zeker, zuster, ik zal dadelijk
gaan".
No. 504 was niet moeilijk te vinden. Het was
eeti oude vrouw (die betere dagen gekend had)
en die het de verpleegsters erg lastig maakte.
zich bevond en men beliep de kans op een
levïienden troep te schieten
Vertoont zich maar even een hoofd of hand
boven de borstwering', dan valt een man voor
over of zakt in elkaar. Wie valt, wordt, onmid
dellijk weggebracht naar een plek, waar bij wordt
neergelegd bij de talrijke andere gekwetsten, die
liggen te wachten tot zijl met draagbaren zul
len worden verwijderd. Het is bijna niet te be
grijpen, dat dadelijk anderen komen om lo op-m
plaatsen in te nemen. Het lijkt bijna ondenkbaar,
dat bij dit zenuwmoordend geraas en Lij de al
omtegenwoordigheid van den dood, mannen 'kun
nen worden gevonden om dit werk te doen.
Een andere oorlogsteorresp'ondent riotemt Ype-
ren als het centrum van den strijd in Vlaande
ren.
Hier maakten de Brïtscho troepen zegi hij
vijf kritieke dagen mede. Zij hielden 250,000
Biuitisehers in bedwang en wierpen de troepen,
die in gesloten gelederen oprukten, door geweer-
Vuur en soms oofk' met de bajonet terug'. Tot
Vrijdag wisten zij den vijand in bedwang te bon
den, toen kregen zijl versterkingen en dreven de
Ftdtschers 15 mijlen terug', waarbij een ware
slachting onder de Duitschers werd aangericht'.
Op zekeren Ochtend, Vóór het aanbreken van
den dag, wisten de Duitschers de Britse he troe
pen te verrassen en namen een compagnie Hoog
landers gevangen. De Engtelsohe slaagden er ech
ter in de doorbroken linie te herstellen en dó
den een tégpn-a.anval, daarbij' de Duitschers pver
hunne oorspronkelijke posities terugdrijvend en
alle 'krijgsgevangen Hooglander1» bevrijdend.
De Sikhs en Gurkha's, die bij La Bass ie den
vuurdoop in Europa ontvingen, redden de situa
tie toen een onweerstaanbare vloed Duitschers
de Engels'c'he loopgraven al» .overstróómde. De
Indiërs1, die in reserve waren gehouden, brach
ten den vijand tot staan, chargeerden op hun
beurt en dreven hem tenslotte met do bajonet
bals over kop op de vlucht.
Van bet oostelijk oorlogstooneel meldt een offi
cieel© mededeeling1 van den Driitschen Generalen
Slab dat nieuwte Russisch© legercorpsen ten noor
den van Iwangiorod de Weichsel overschreden,
dal daarentegen de opmarsch der Diuitschers ten
westen van Augiustojw1 langzaam vprdert, terwijl
ten zuidwesten van Aug'ustojw alle aanvaller vo
sterke Russische strijdmachten werden afgesla
gen.
Uit Betroigfad wórdt gemeld dat de Duitschers
des nachts van Waflsohau terugtrokken over een
afstand van 30 mijlen.
Hun artillerie dekte den terugtocht. Na twee
dagen echter hadden de Russen den vijand achter
haald.
Wiat den strijd in Galicië betreft, volgens de
Russische berichten moeten de Oostenrij'ksche Ver
liezen van 22 tot. 25 October daar meer dan
4000 man bedragten, terwijl zij 22 kanonnen en
11 machinegeweren zouden hebben verloren.
Daarentegen deelon om» de Oostenrijkers aio-
Voortdurend klagend eD onrustig, kon Mathilde
Lester haar nu onmogelijk een paar minuten troost
onthouden.
Toen hare lange, slanke figuur op de zieken
zaal verscheen, zag zij er veroeid uit. Hare zachte
donkere oogen waren met donkere lijnen omgeven.
De verpleegster, eene korte dikke vrouw van
middelbaren leeftijd, met een zachtmoedig uiter
lijk, zei bijna verontschuldigend
»U is er toch niet boos om, dat ik om u zond,
No. 504 maakt het de overige patiënten zoo lastig
met haar geklaag. Mog-elijk komt ze als ze u ziet
wel wat tot kalmte. Zij zal er morgen niet meer
zijn"2
»Arme vrouw, sprak zuster Lester zacht, toen
zij zich achter het scherm begaf, dat om het bed
van No. 504 was geplaats.
»Het spijt mij zoo, dat gij zoo lijdt, juflrouw
Wels", sprak zij, terwijl zij het beddegoed wat
recht trok. nZal ik uw kussen eens wat opschudden?"
Het geklaag hield op, toen de dofte oogen het
gelaat van zuster Lester herkenden, en met
zwakke stem sprak de zieke
»Ik heb nu geen pijn. Het eenige wat mij
hindert, is, dat ik zoo alleen lig, en dat ik hier
moet sterven als een hond. Ik ben(toch ook moeder
en grootmoeder geweest, en nu is er geen ziel,
die mij in mijn laatste oogenblikken gezelschap
houdt. Het is zoo hard, als de heele familie voor
je is heengegaan.
»Dat is het zeker", stemde Mathilde Lester toe
terwijl zij de ruwe hand in de hare nam.
de. dat zij' in de gevechten bij Iwangc.od tot nu
toe 8000 Russen glevang'en namen en zij machine
geweren veroverden.
Over -den strijd, tegen de Serviërs deden de
Oosten rijkers mede, dat ziji den vijand ten oosten
van Visegirad inhaalden en toit staan brachten
waarna de'ze den 25,sten October op Visegïad
\v erd teruggeworpen.
Bij de vervolging! bereikten de Oostenrijk se, h©
troepen de Dirina, zooddt thans; heel Oost-Bosnië
van vijanden is gezuiverd.
Daarbij werden twee kanonnen en een groot©
hoeveelheid infanterie- en artiHeriemunitie buit
gemaakt.
De Montenegrijnsche afdeelingen hebben zich
V;.n de Serviërs' afgescheiden en trekken zich naar
het Westen terugi.
BELGIë.
Eng'elsche plunderaars
Uit Antwerpen wórdt aan de „Köln. Zfg." het
Volgende merkwaardige bericht geseind
Ongeveer vijftig' groote handelshuizen ie- Ant
werpen hebben wegtens vernieling van hun voor
raden door de Engol.sehen, voordat dez.e uit Ant
werpen aftrokken, bij! don Amerikaanse hen gezant
in den Haag aanspraak gemaakt op schadever
goeding tot een bedrag van 230 millioen fran
ken, te voldoen door de Engelsche regeering. De
vernieling; is' n.l. niet tijdens de verdediging van
de stad, doch eerst na de ontruiming door de
terugtrekkende Engelsche troepen op moedwillige
Wijze geschied.
Een n i e u we v i 11 d i n g of ee n p r a a. t z i e 1c a
c oi m ni a n d a n t
De correspondent van de „N. R. Ct." heeft een
onderhoud gehad met den commandant van Leu
ven en. vertelt daarvan o. m.
Nu'vertelt ons de commandant' nog; hoe niet
alleen de telegrafische verbinding; tusSclxen Leu
ven en Antwerpen reeds hersteld is, maai dat
de treinen zelfs vier dagten na de bezetting1 rteeds
weer liepen, en ontzaglijke voorraden ammunitie
enandere dingten naar Antwerpen vervoeren.
Wij spreken het Vermoeden uit, lat hij' onderzee-
booten in secties bedoelt. „Natuurlijk: zegt hij,
hebben, we er al onderzeeërs heengebracht, die
in secties in 6 dagjen gemonteerd kunnen worden,
maar dat i» niet het mooiste." En hij! lacht, dat
hij schudt. Wij staan een igjs zins dom ver
baasd te kijken.
Wat dan wel? Ilij verkneukelt zich van de
pret.
„Hebt u wel eens van caissons gehoord, die
óp den bodem Van de zee gezet worden, eti
waarin de bemanning; door middel van een ladder
afdaalt? Samengeperste lucht houdt hef water
eruit, en van uit ziQo'n torentje onder water laat
zich een torpedo, veel beter lanc.eeren dan vanuit
een onderzeeboot. Als wij1 de kust eenmaal heb
ben, wordt con landing der Engelse hen absoluut
onmogelijk'. En we hebben nog andere dingen.
De oude vrouw lag een oogenblik stil en ging
toen opzitten.
»Gij zijt altijd goed voor mij geweest, lieve",
sprak zij met eene teederheid, die de kleine zuster
verbaasd zou hebben. ïErg lief en vriendelijk.
No. 504 noemden de andere zusters mij altijd,
maar voor u was ik steeds juflrouw Wels. Gij
wist wel, dat de moeder van een huisgezin niet
genummerd moet worden als een gevangene, al zijn
hare kinderen ook allen dood".
»Gij hebt veel verdriet gehad", sprak Mathilde
zacht.
»Ja, dat heb ik, maar 'tis nu voorbij. Ik ben
blij dat ik heenga. Ik hoop, dat gij nooit zoo al
leen achter zult blijven, als ik, lieve".
Nu zweeg zij weer een oogenblik.
Zuster Lestar kon bij de laatste woorden der
arme vrouw niet nalaten te denken aan den dokter
zoo bekwaam, maar tevens zoo arm, met wien
zij eens vereenigd hoopte te worden, Zelfs al
was de fortuin hem gunstig en kon hij de eene
of andere praktijk op 'n kleine plaats aannemen,
dan nog kon hij sterven en haar alleen achter
laten.
Onwillekeurig drukte zij de koude hand vaster
in de hare.
»Ja, ik ga sterven", sprak juflrouw Wels, weer.
»Maar zoudt ge mij nog een groot genoegen willen
doen
»Welnu, in mijn kistje daar ligt mijn bijbel,
wilt gij mij dien geven
Zuster Lester legde op het bed een dik boek
U begrijpt me. Ik heb al -te veel geze.pl. Maal
laat Engeland maar oppassen 1"
Langs de Belgische kust.
Een correspondent van het Persbureau Vaz
Dias heeft een tocht gemaakt van uit Sluis de
grens over naar de kust. Hij schrijft daarover het
volgende
Ik ben met zonsopgang per fiets uit Sluis ver
trokken en kwam zonder iemand anders ontmoet
te hebben dan twee peenharige kinderen zonder
kenbare nationaliteit en een groote Belgische
karrehond vóór een kar met takkebossen zonder
begeleider, aan de duinenreeks bij Knocke. Het
was helder, zonnig weer geworden. De Noordzee
strekte zich blauw uit zoover men kon zien en
het torentje van Heyst zag ik van mijn duintop
zeer duidelijk. Daarachter langs de kust hing een
eigenaardige grauwe damp met hier en daar don
kere rondingen die duidelijk aantoonden dat dit
geen zeenevel maar rook was. Het was 8 uur in
den ochtend, toen ik op dat oogenblik op mijn
horloge zag. Geen vijf minuten daarna hoorde ik
een geluid alsof een gasfabriek uit elkaar sloeg
een kanonschot. En nog een, daarna volgde nog
een. De donkere damp scheurdp en heel in de
verte op zee begonnen met een zekere regelma
tigheid de schoten waarneembaar te worden. Ik
zag duidelijk flikkeringen. Die schepen moeten ter
hoogte van Blankenberghe of Wenduyne gelegen
hebben. Anders was bet onmogelijk dat ik die
schepen kon zien ter hoogte van Knocke bij paal
8b. Met mijn kijker onderscheidde ik een grijs
grauw schip met twee schoorsteenen, drie kleinere
schepen met een schoorsteen en, zeer flauw, dus
verder in zee gelegen, een groot schip met vier
schoorsteenen, Alle puften zoo hard mogelijk.
Groote cirkels witgrijze damp bleven in de
windstille atmosfeer zeer lang hangen, ook boven
het land.
Na dit imposante schouwspel langen tijd bezien
te hebben, ontwaarde ik tusschen de duinen twee
personen die kwamen uit de richting Dudzeele.
Naderbij gekomen bleken het twee jonge mannen
te zijn. Ik ging hen tegemoet en riep hen aan.
Het waren Duitschers in dienst bij de militaire
veldtelegraaf, doch feitelijk niet in militairen
dienst maar als hulp. Zij ontpopten zich als vrij
onverschillige kerels, die, voor een paar Holland
sche sigaren, alras aan het praten te krijgen
waren. Zij kwamen van Dam me, dicht bij Brugge,
waar een groote veldpost in werking is. Reeds
dagen lang heerscht op dat bureau een geweldige
drukte. Telefoon- en telegraaflijnen worden aan
gelegd en onmiddellijk daarna komt de order om
ze weer af te breken en nieuwe aan te leggen.
Het schijnt dat men alle zelfbeheersching kwijt
is. Dit is ook toe te schrijven aan den onbeschrij
felijk grooten toevloed van gewonden, die de
militaire bewegingen beginnen te belemmeren op
de wegen en waarmede men geen raad weet
waar ze te bergen. Deze mannen waren drie
dagen geleden te Stathille geweest (bij het kanaal
Brugge Ostende) maar wat ze daar gezien had
den was verschrikkelijk. Rechts en links van den
met leeren omslag, dat door den tijd en een
slordige behandeling veel geleden had.
De datum van geboorte van al mijn kinderen
staat er in", sprak de oude vrouw met gebroken
stem, »wat heb ik voor hen hard gewerkt en ge
spaard Maar het heeft alles tot niets geleid, zij
zijn toch allen dood I Neem gij mijn bijbel, lieve.
Hij ziet er wel wat versleten uit, maar gij kunt
er een nieuwen omslag om laten maken. Ik zou
niet graag willen, dat een ander dan gij hem
hadt".
»Het is heel vriendelijk van u", sprak zuster
Mathilde zacht.
Zij bleef bij No. 504 zitten tot de patient in
slaap viel.
Toen verwijderde zij zich zachtjes. Den volgenden
morgen zou er een leeg bed zijn op. de zieken
zaal.
Zuster Lester zat voor het raam der verpleeg
sterskamer te Soutbourné naar de voorbijgangers
te kijken. Zij had hare donkerblauwe uniform van
het St. Winfreds Hospitaal verwisseld met een
grijze japon en mutsje, zooals het gedragen werd
in het ziekenhuis aan de zeeen met minder
vermoeiende bezigheden, was ook hare gezondheid
teruggekeerd.
De kamer was bijna leeg. Mathilde had den
langen sluier van haar mutsje naar achteren ge
slagen en wachtte op den postbode. Ten laatste
kwam hij.
(Slot volgt).