Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
TWEEDE BLAD.
ibUz^i m
Van den oorlog.
Onder het schrikbewind.
Gratis Ongevallenverzekering f1f]f]f] i
3781e Jaargang
Zaterdag 28 November 1914
No. 11092
j?fifi| bö Terlies rl r
FEUILLETON.
Gemengd Nieuws.
oTereeniomstig op de polis femelde yoorwaariei, (J U 0
Uit de Pers.
Bureau: Boterstraat 50. TeM. 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ1.50, per week 12 cent, per maand
50 ct., franco p. post ƒ2.p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
Advertentiën: Familieberichten 20 ct. per regel; Handelsadvertentiën
16 regels 92 ct.elke regel daarboven 15 ct. 3 maal plaatsen wordt 2 maal
berekend. Ingezonden mededeelingen 35 ct. p. regel. Speciale conditiën voor
herhaaldelijk adverteeren.
De verzekering wordt
levenslange
geheele
invaliditeit
gewaarborgd door
de
b*j
verlies van
een hand,
voet of oog
Hollandsche Algemeene
bil
dood
V erzekeringsbank,
bü verlies
van
een duim
gevestigd te Schiedam.
bü
verlies van
eiken aiide-
ren vinger.
II.
Van den beginne af huiverde 't ons door de
ziel bij elk bericht van den krijg. De oorlog met
z'n woede en haat en z'n ongebreid< 1de harts
tochten. En nu vooral scheen het oris toe of in
den meest modernen krijg van de hoogst be
schaafde natiën, het laagste in den mensch het
meest tot uiting kwam.
Van wat al gruwelen spraken ons de eerste
berichten. Van den oorlog was de herinnering ons
bijgebleven alleen van lang geleden. En wat we
van de overlevering bewaarden, was 'n wreed en
akelig beeld. Maar toen kwam de werkelijkheid.
En die werkelijkheid overtrof in schrikkelijkheid
al 't geen er leefde in ons geheugen. En uit al
de weerzinwekkende bizonderheden, die achter
eenvolgens tot ons kwamen, rees Mars voor ons
op in zoo'n ondenkbaar wreede gestalte als onze
fantasie hem nooit had uitgebeeld.
En wat 'n pijn voor ons, Katholieken, dat de
donkerte van oorlogswee vooral neerviel op de
priesters en de vernielingsellende over onze kerken
En ons katholiek gevoel kwam in opstand tegen
de oorlogsfurie, die zóó het menschelijk en God
delijk recht met voeten trad en de beste en heer
lijkste kerken onherstelbaar verwoestte.
Doch ook dit is de les der historie.
Immers, in aile dagen van verwoesting, die
kwamen over Europa, ging een schat van schoon
heid te loor en zoo menige heerlijke getuigenis
van 't aloude geloof.
En ook nu kon het niet anders.
Waar het brutale geweld aan het woord is en
de laagste insticten van het volk onbedwongen
oplaaien, is het geen wonder, dat men aan 't ver
nielen slaat. En waar men vernielt valt men lie
ver aan op een rij paleizen dan op de schamele
woningen in een achterbuurt. Vernielzucht kiest
altijd, wat 'n ander het dierbaarst is.
Maar bovendien.
Hier strafte de cultuur zich zelve.
Sinds lange jaren heeft men het volk gedemo-
kratiseerd in den slechtsten zin en het hoogere
en bovennatuurlijke in hem uitgerukt. En kan
het dan ten leste bevreemden, als die leer zich
praktisch gaat uitspreken bij de eerste gelegen
heid en de lang aangeblazen haat tegen hoogere
standen en 't kapitaal opeens oplaait in al z'n
geweld. Bij zoovelen was verdwenen de eerbied
voor het eeuwige en heilige en elk Godshuis was
niets meer dan een verouderd monument van
domheid en bijgeloof. En de bedienaren van den
godsdienst, ze waren slechts even zoovele rem
schoenen bij de paradepas der moderne beschaving.
Nu kwam duidelijk uit, wat 't meest in den weg
stond en tot hun verbazing en ontsteltenis zagen
vele leiders de consekwentie van een cultuur
zonder christendom, die ophief alle wetten van
23)
Hoe was het in de stad, vicomte
Ik zag op mijn weg veel volk samenrotten,
antwoordde Léoneenige wilden mij zelfs aan
houden, waardoor ik genoodzaakt was een halt
dozijn kerels omver te rijden om mij met degen
en pistolen doorgang te verschaffen-
Jammer dat ik er niet bij was! bromde de
ridder.
Maar ik breng'een slechte tijding ik heb
het Mandat reeds medegedeeld het detache
ment der Nationaie Garde, dat bij de Pont-Neuf
was opgesteld, heeft zijn post verlaten toen
ik er voorbij kwam was er niemand meer.
Een geroep van verbazing ging onder de edel
lieden op.
Dat zal den koning nog meer ontmoedigen,
bromde Parvis in zichzelven.
Gij ziet, zeide Léon tot hem, dat mijne
vrees niet ongegrond wasEn de artillerie van
het kasteel is niet beter.
Dat men ze dan uit het kasteel zette I riep
de ridder. Wij hebben hier alleen menschen
noodig die hun leven durven wagen.
ïecht en geweten en spotte met Goddelijke en
menschelijke wetten.
Maar voor ons ligt daarin nog iets hoogers.
Van Christus' tijden at tot nu toe en tot het
einde der dagen blijft de Bruid van Christus
de H. Kerk veracht en gehaat bij de vijanden
van Christus' Kruis. Dat is altoos zoo geweest en
zal altoos zoo blijven. »Gij zult gehaat wezen
bij allen om mijnen Naam" Math. X 22. Zij im
mers neemt de plaats in van den Meester. En op
haar dan ook zullen vallen aanhoudende slagen.
En waar dan ook de ure der beproeving aanbreekt
voor zoovele landen en natiën, zal ook de Bruid
van Christus niet vrij uitgaan, doch zullen Herodes
en Pilatus, die immer voortleven, de dagen der
verwarring misbruiken voor hun onrecht en geweld.
Lr. de geschiedenis is niets nieuws, ook dit niet
En vandaar dat het ons, Katholieken, wel be
droeft., maar niet verwondert. Neen, eerder stevigt
het in ons het geloof. Als de Kerk uit zich zelve
is, zouden we met een variant op het woord
van Gamaliel kunnen zeggen, zal ze uit zich zelf
teniet gaan, doch zoo ze uit God is, dan zal ook
dit niets tegen haar vermogen. En aan ons is de
historie en de beloften.
Maar toch zijn we bedroefd om den smaad en
het onrecht de Bruid van Christus aangedaan en
ook daarom bidden we»Van den geesel des
oorlogs, verlos ons, Heer".
K.
I>o Middenstand en de Oorlog.
Dt heer Meeuw'sen bespreekt in het -orgaan
van den Middenstandsbond de gevolgen van den
huidigien crisis voor den middenstand.
„Waaruit moet straks de landWeefpHchtigte mid
denstander zijn belastingpenningen putten, als hij
door starre bureaucrati© weerhouden wordt, naast
het vervullen van zijn militairen pii.-.lrt, enkele
uren per dag' zijn maatschappelijke taak als zo.
leenman waar te nemen in het belang: van vrouw
en kinderen en... van den fiskus?" vraagt de' héér
Meeuw sen.
..Dp middenstanders*, wel'lce niet I and wee rpi r. h tig
zijn, hebben al naar gelang van bet vak, dat
zij uitoefenen gjeen reden zich over oe harte
lijke zorgen der autoriteiten te verheugen. Inte
gendeel de a&g van de- reglee'ring voor de bedreig
de belangen van den middenstand en voor het
terugwinnen van de ontzettende verliezen, welke
hij heeft gpleden en nog bij voortduring1 lijdt,
blijkt niet bijster glooit te zijn. Een paar voor
beelden.
Bij de maatregelen door de regeeriog1 genomen,
om speculaties met prijzen van enkele voedings
middelen te voorkomen, heeft de regeering zeil
ingevoerd, zooals b.v. het artikel maïs. En wat
ziet men gebeuren, zonder eenige verdedig
bare reden, wordt bij het vorkoopen dezer re-
geeringis-inaïs de graanhandel uitgeschakeld
en alles teg'en een vastgestelden prijs toegewezen
aan coöperaties van landbouwers en veehouders.
Kom heeren, zei de heer d'Astoque, laat
ons de twijfelaars moed inspreken en hun plicht
voor oogen houdeu.
Alle edellieden gingen heen' behalve de vicomte
en Parvis.
Dat zal weinig baten liep laatsgeuoemde
spottend, toen zij vertrokken waren. Die heeren
gelooven nog aan de Nationale Garde en zien
niet dat wij het zijn, die ons hier moeten laten
dooden.
■'tis dikwijls een moeilijke zaak, die plicht;
maar het zij zoo. Gij zijt dus reeds slaags geweest
mijn vriend, vervolgde hij daarom zijt gij zeker
zoo bleek en opgewonden.
Gij weet, antwoordde Léon, waarom ik naar
het paleis Chimay moest. Ik had al mijn over
redingskracht noodig en ook de prins moest alles
in het werk stellen om comtesse de Beaumont
van haar plan af te brengen zich ter beschikking
van de koningin te stellen. Gij begrijpt, dat ging
zoo vlug niet.
Arme comtesse, zeide Parvis. Ik begrijp,
zij stond er op om met u te sterven. Ik acht er
haar te hooger om. Maar wat zal zij nu doen.
Blijft zij te Parijs
NeeD, nog dezen nacht zal zij trachten naar
Normandië terug te keeren, vergezeld door haar
oom en den prins, die weer naar Engeland gaat.
Ik hoop dat dit zal gelukken, want de prins had
goede voorzorgsmaatregelen genomen.
Gelukkig I riep de ridder, zichtbaar verlicht
bijna vroolijk, Nu hebben wij hier de handen
Fn wat doen deze heeren, zij bieden door
middel van een Ciommissionnaiv, zo-oals in de
.dagbladen vernield wordt, deze maïs- aan k:>:én-
klpopers te koop aan met f50 winst per 1000
Kg., waarlijk een zoet winstje, dat op deze wijze
ten kloste van den middenstand door de re-gcc-
ge
is
ring' aan, die coöperaties in hun kas »wl
schonken. Het
gevolg'
van deze schelmerij-
echter, dat door eenige graanhandelaren in Fries
land een klacht werd ingediend bij1 den minister
van Landbouw. Wij weten echter niet, welke
maatregelen door de regeering: genomen worden,
r-m herhalingen van deze praktijken te voorün-
men.
Het mooist van alles is echter nog de wijze,
•waarop de minister van Financiën gemeend hoeft
eer. oplossing te vinden om de dekking der1 kos
ten voor de oorlogskosten te verkrijgen. Als
men iets moest uitdenken om een oud program
van de sociaal-democraten uit te voeren, n], om
den middenstand zoo- snel mogelijk te doen ster
ven, had men geen beter middel kunnen vin
den.
Alle lasten om de- door den minister voor-
gestélde leening met de rente af te lossen wor
den voor het grootste deel op de schouders van
den middenstand gelegd, terwijl -ook de minst
kapitaalkrachtige arbeider, door de opcenten op
■Ie cccijnsen, enz. mee moet helpen gtedarende
een. lange reeks van jaren, -o-m de kosten van de
mobilisatie te betalen.
Of daardoor de storing in het maat schappelijk
even nog ontelbare jaren wordt verlengd, en
de terugkeer tot den normalen toestand in ver
verschiet zal geraken, schijnt de minister nier
overwogen te hebben".
S-om-
'0-ja-
At is d a ad? Donderdagmorgen werd te
molsdijk dood te haren huize gevonden de
rige T K. weduwe van M. v. d. D-.
Daar er redenen waren om te twijte'en of
genoemde wel eens natuurlijke dood was gestor
ven, vooral met het oog' op het feit dat zij door
de bij haar inwonende z,oon, wanneer «.©ze dron
ken was, dikwijls werd mishandeld, wem door
den hulp-officier van Justitie oen onnerzoek naar
de doodsoorzaak in-gbstekl. Het lijk werd Vrijdag
naar Rotterdam gezonden om aldaar gerechtelijk
onderzocht te worden.
Een zon de tli n ge ver g i s s i n g. Diin.-,dag-
morgen om 8 uur werd in de parochiekerk te
Ge inert een uitvaartdienst gehouden voor zeke
ren Kems, verpleegde in het gasthuis xe Getrvert
en aldaar verleden Zondag overleden. Na den
kerkdijken dienst en de inzegening van het lijk,
werd do dood© grafwaarts gedragen. Den dood
graver met de teraardebestelling belast, viel het
-op, -dat de -overledene zoo bijzonder licht was.
Zoo'n lichten doo-de had hij nog nooit to rusten
gelegd. Argwaan g'reep hem aan, de kist word
vrij en bezit ik in u een krachtig medestrijder,
niet waar
Ik zal mijn plicht doen, en meer dan dat,
antwoordde Leon. En waarom zou het niet moge
lijk zijn dat het ons gelukt ons uit dezen muizen
val te redden, indien hier voor ons niets meer te
doen valt 1 Dan ga ik naar het legerdat is de
wensch van Virginie en ook de mijne.
De hemel zegene de- comtesse daarvoor I riep
Parvis.
Vele uren gingen voorbij, zonder dat men op
het kasteel nog iets van een naderend gevaar ge
waar werd. Wel bleven de klokken nog steeds
luiden, maar het scheen dat het volk er weinig
of geen gehoor aan gafen in elk geval was er
in de buurt van de Tuillerieën nog niets te zien.
Het hof begon weer te hopen.
Een andere omstandigheid had echter de onrust
van den koning en diens aanhangers opnieuw
gaande gemaakt. Kort voor dat het den maire de
Pétion gelukt was uit de Tuillerieën te ontsnappen
was Mandat door de commune naar het stadhuis
ontboden om daar te zeggen welke maatregelen
hij getroffen had voor de veiligheid der hoofd
stad. Hij vermoedde dat hij zich zou te verant
woorden hebben wegens de genomen maatregelen
ter bescherming van de koninklijke familie, en
daar hij niet wist dat in de municipaliteit de
Jacobijnen binnen weinige uren de overhand
hadden verkregen, zoo meende hij dat men zijne
rechtvaardigheid zou billijken en aarzelde daar
om niet aan de vraag gehoor te geven, vooral
geopend en jawelze was ledig. Dat do
.cjrïstanders vréémd te kijken stonden, behoeft
niet verhield. Het raadsel was spoedig opgelost
Men had in 't'glaislijhuis een der reeds gereedstaande
lijkkisten meegtegteven, maar de echte laten staan,
't Geval verwekte heel wat opspraak.
('a-Hert. ft.)
Een meisje-soldaat. Een Fiansch meisje,
Ma tie Louise Dubois heeft «Ie „medaille mili
taire" gekregen voor1 op het slagveld betoonde
dapperheid. Twee dagten lang was reeds ergtens
in de Vogeezen, een bloedigte strijd aan oen gang'.
Op het einde van -den tweeden dag wérden een
aantal gewonden gevoerd, naar 'n dorp, dat eenige
mijlen achter de vuurlinie lag;. Een d-ode-jjn ge-
wonde soldaat, werd binnengebracht ia een hut
bewoond door' de achttienjarige Marie Louise en
haar moeder. De soldaat had nog maar eenicc
0 ogenblikken te leven en het meisje lag dien
nacht weenend neergeknield bij zijn sp-omoe. Want
1 ij Was haar verloofde.
T,oen de moeder den volgenden morgen wak
ker werd, had haar dochter het huis verlaten.
En van den dooden soldaat was de uniform
verdwenen.
Dien dag1 moest de commandant der Fcansche
troepen een regiment, dat uitgeput was door twee
dagen vechten, teg'en een sterke vijan-delijice po-
si tie -o<p een heuvel afzenden.
D'c Fr-anschen werden met een verschrikkelijk
vuur ontvan-gten, en toen de vaandeldrager do-o-
delijk getroffen neerstortte, kwam er aaézeling
in de gelederen' der vermoeide en uitgeputte man
nen. De officieren dachten reeds dat zij' niet meer
in staat zouden zij-n een terugwijken te voorko
men, to-en plotseling: een jonge soldaat het vaan
del greep, vooruit sprong: en de mannen toeriep,
dat zij hem zouden volgen. Met een juichkreet
gaven tie Franschen aan de roepstem gehoor
en binnen eenige oogen blikken was de heuvel
genomen.
Toen de mannen zich na den strijd weer had
den verzameld, vond men den jongen soldaat,
verward in de plooien van het vaandel, smakend
op het veld liggen. Het was Marie Louise, die
haren dooden geliefde had gewroken door zijn
regiment voor te gaan ter overwinning.
De mantel van den p r o feet Toen
de sultan van Turkije in het oude Serail zijn
toespraak hield tot de afgevaardigden van de
volksmenigte, die in de straten van Eonstan-
tinopel haar patriottische manifestatie had ge
houden, stond hij! vóór den „mantel van den
Profeet", die in hetzelfde vertrek wordt bewaard
als de veelgenoemde groene Standaard.
De mantel z-ou volgens de overlevering in den
harem van Mohammed geweven zijn en door den
profeet zelf langjen lijd gedragen. Daarna z-ou
Mohammed den mantel hebben geschonken aan
een aanzienlijke Arabier, die zich van het hei
dendom tot den Islam had bekeerd.
daar het als hoofd der Nationale Garde zijn plicht
was de bevelen zijner overheid uit te voeren.
Hij had het er echter niet zoo goed afgebracht
als de maire in de Tuillerieën. De adjudant die
Mandat naar het stadhuis vergezeld had was
spoed;g daarna met het ontzettend bericht naar
de Tuillerieën teruggekeerd, dat zijn chef op bevel
der commijne gevangen was genomen, en dat
het gepeupel hem op weg naar de Abdij op de
verschrikkelijkste wijze had vermoord. Tevens
meldde de adjudant op zijn snellen terugtocht
vernomen te hebben dat Santerre, een bierbrouwer
van beroep en een man, bekend om zijn ruwheid
die bij het mindere volk zeer populair was, door
de commune tot opvolger van Mandat was be
noemd en terstond bevel had gegeven den gene-
ralen marsch te slaan om de Nationale Garde
met het volk tegen de Tuillerieën te laten op
trekken.
Zelfs de meest vertrouwde raadgevers des
konings, die nog altijd op een schikking met de
opstandelingen gehoopt hadden, moesten inzien
dat dit nu onmogelijk was geworden.
De strijd moest dan beslissen, maar men zag
duidelijk dat een gedeelte der bezetting van het
kasteel hiertoe niet genegen was, doch veeleer
wenschte met het volk gemeene zaak te maken
of minstens geheel Deutraal te blijven. Om de
geestdrift voor den koning gaande te houden,
hield men het voor noodzakelijk, dat de koning
zich aan de troepen vertoonde en zelf haar eenige
woorden toesprak. (Wordt vervolgd).
