Htads- en Gewestelijk Nieuws.
Gemeenteraad.
Binnenland.
king zal w,orden gedaan voor 1 Januari 1817.
Inmiddels zouden de opcenten op het geslacht,
op de invoerrechten en op het recht van «ncressie.
vervallen en daartegenover het aantal opcenten
op de bedrijfs- en de vermogensbelasting res*
i cetievelijk op de inkomstenbelasting worden
vernoegd, van 20 tot ongeveer 35 procent. De
btdoeling zou daarbij' zijn, dat de opcentenhd-
firg, gelijk deze bij aanneming van aeze voor
steden zou worden, alleen zou, zijn vastgelegd
tol het einde van het jaar 1917.
De „Flandres".
Naar het „Hbld." verneemt is het stoomschip
„Flandres" van Rosario naar Amsterdam, naar
Falmouth opgebracht.
Nederlandsehe Anti-Oorlog Baad.
De Anti-O,orlog! Raad heeft besloten, omstreeks
hall December in de verschillende de eten van
ons land op denzelfden dag propaginda-ver»ade
ringen te doen plaats hebben, waarin ooor spre
kers van alle staatkundige en godsaienstige rich
tingen het anti-oorlogs-proigram van den Raad
zal worden uiteengezet en tot massale de> 1 ne
ming aan het streven van den Raai zal worden
opgewekt. De Raad wil aldus op een eenvou
dige en sprekende wijze zijn doel in alle doelen
en alle kringen van Nederland bekend maken
en de velerlei groepen van vredeisvoo,rotan-.ers
l't algemeene samenwerking in het verband van
den Anti-Oorlog Raad aansporen.
Reizen in Belgie.
Een onzer correspondenten uit Brussel terugge
keerd, deelt mede dat de berichten als zou het
reizen in België nu tot de onmogelijkheden
behooren sterk overdreven zijn, tenminste wat
Hollanders betreft.
Wel worden in Brussel geen paspoorten meer
uitgegeven doch de Hollanders kunnen indien
hunne papieren in orde zijn, vrij in en uitgaan.
Om België te verlaten heeft men een bijzondere
passierschein noodig doch deze wordt zonder ver
dere formaliteit op het kommandantur te Brussel
of Antwerpen verstrekt. De eenigste voorwaarde
die gesteld wordt is dat op de" pas een verklaring
van den consul voorkomt als legitimatiebewijs van
het portret dienende en tevens mededeelend dat
de persoon vertrouwenswaardig is.
Het spreekt van zelf dat men zich niet in het
operatiegebied moet begeven daar wordt iemand
het reizen natuurlijk veel lastiger gemaakt.
Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 2 Dec. medegedeeld door het
Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 774.2 te München.
Laagste barometerstand 736 8 te Bodo.
Verwachting tot den volgenden dagMeest
krachtige, tijdelijk wellicht stormachtige zuidelijke
tot zuidwestelijken wind, betrokken tot zwaar
bewolkt, wellicht eenige regen, zelfde temperatuur.
De Hanze.
Gisteravond hield de Debating-sociëteit van de
«Hanze" haar eerste bijeenkomst in dit seizoen in
het gebouw van den R. K. Volksbond aan de
Lange Haven.
Voor deze bijeenkomst was introductie toege
staan. Eenige leerlingen van de Industrieschool
woonden de lezing bij.
Om 8 uur opende de heerScheffers de vergade
ring met een woord van welkom, waarna de heer
Dr. W. A. Rietschoten, directeur van de Licht
fabrieken en de Waterleiding, alhier, het woord
verkrijgt tot het houden van zijn lezing over
Gasfabricage.
Op aangename en onderhoudende wijze vertelde
dr. Rietschoten over de verschillende soorten van
verlichting waarmede onze voorouders zich heb
ben moeten behelpen, vóór het gas als verlichtings
middel bekend was.
Behalve primitief was de ouderwetsche verlich
ting nog duur. De cijfers, die spr. noemde, ate
onkosten voor de oude verlichting zullen menig
een wat milder gestemd hebben tegenover hun
maandelijksche gasrekening, en hen overtuigd heb
ben, dat zij nu best licht hebben voor een koopje.
Spr. bespreekt uitvoerig de tallooze moeilijkhe
den, die overwonnen moesten alvorens het
gas practisch voor verlichtingsdoeleinden kon
worden gebezigd.
In Engeland werd voor het eerst gas op groo-
tere schaal voor verlichting gebezigd, omstreeks
1803.
Langzamerhand heeft de gasindustrie zich meer
en meer onwikkeld. Leiden was de eerste ge
meente in ons land, die een gasfabriek in eigen
beheer exploiteerde. Deze fabriek werd in 1848
in exploitatie genomen. Schiedam volgde reeds
in 1856.
Met het oog op het bezoek, dat de leden der
Hanze aan de gasfabrabriek zullen brengen gaf dr.
Rietschoten nog een benopt overzicht van het be
drijf van de gasfabriek.
In de retorten wordt het ruwe gas uit de ko-
'en gestookt. Vandaar wordt het naar de con
densatie gevoerd waar het water en de teer uit
het gas worden verwijderd. Door vernuftig uit
gedachte instrumenten worden de laatste sporen
van teer en amoniakstoffen aan het gas ont.
trokken.
Hierna wordt het gas nog door een laag van
ijzerroet uit grondwater gestuwd waardoor het gas
gereinigd wordt van zwavelstof en ciaan.
Het gas is nu van alle ongewenschte Deven-
stoffen ontdaan en wordt inde gashouders geperst
van waaruit het verder in het buizennet wordt
gestuwd.
Spr. behandelde voorts nog de verschllende
soorten van gasbranders.
Dat het gas als lichtbron een ernstige mede
dinger heeft gekregen aan de electriciteit valt niet
te ontkennen. De gasmotor en vooral het veel
vuldig gebruik van gas voor kookdoeleinden vor
men een nieuw afzetgebied voor de gasindustrie.
Van de gelegenheid om vragen te stellen, werd
nog door eenige dames en heeren gebruik gemaakt.
Nadat dr. Rietschoten de «ragen had beant
woord, dankte de voorzitter den spreker voor de
leerzame leziDg en sprak de hoop uit dat dr
Rietschoten ook nog eens voor de Hanze zou
optreden om te spreken over electriciteit en over
het waterleidingbedrijf.
Arbeidsbeurs—Steuncomité.
In de week van 23—28 November werden bjj
de arbeidsbeurs 66 werkzoekenden ingeschreven.
Voor langer of korter tijd werden 22 personen
geplaatst. Aan 420 personen werd geldelijke
ondersteuning verstrekt.
Valsche guldens.
Di&or de politie zijn in beslag; genomen eenige
valsche guldens, die hier ter stede in betaling
waven gegeven, D© munten waren slecht gemaakt
en onmiddellijk als valsch te erkennen aan m
loodkleur. Ook waren ze te licht, on zacht zoo-
dat ze gemakkelijk met de hand waren te buigen
Zij zijn gestempeld met het jaartal 1914.
Voorzichtigheid biji het in ontvangst nemen van
guldens is dus geraden.
Gisteravond werd door een win
kelier wonende Oude Kerkhof een jongen met een
handwagen aan het politiebureau gebracht.
De winkelier verdacht den jongen een halve
zoete melksche kaas uit zijn winkel te hebben
gestolen. De kaas werd nog op den wagen ge
vonden. De jongen is later aan zijn te Rotterdam
wonenden vader meegegeven.
Hoogwater te Schiedam: Donderdag
3 December 4.16 v.m., 4.29 n.m.
Agenda.
1. Benoeming van een Iteraar in lijnteekenen
en projectieleer aan de Burgeravondschool.
Aanbevolen worden: 1. P. H. Pomes, directeur
gaat ons niets aan, behalve dan de hoop, dat gij
versiagen wordt.
Irish Volcmteer merkt op: Engeland roept bet
Iertche volk ten strijde tegten een natie, die nooit
den Ieren ook maar een haar gek wakt heeft,
maar integendeel met de bevolking van dat land
sympathiseerde, zoioals een Ierse h-A meri ka an sob
en Duitsch-Amerikaanseh bcndgenoiOtscLhap bewij
zen. Wanneer de Dnitschers komen en ons land
met geweld nemen, zullen zij daartoe evenveel
recht hebben als de roevers, die het met gsiwfeld
vasthouden.
Ook de meest verblinden onder ons weten thans,
dat de zeeroover Engeland dezelfde onbarmhar
tige vredeverstoorder gebleven is, die het was,
teen het de Deensche vloot voor Kopenhagen
vernielde en Egypte's strijd voor een constitutie
door het bombardement van Alexandria onmo
gelijk maakte. Wij zien duidelijk, dat bet impe
rium zich zelf in wezen blijft, wat hei alt ij a
was: een onduldbare bedreiging1 voor den vredo
en den vooruitgang in de wereld. Onze eenige
zekerheid en eenige hoop op een nationale ont
wikkeling en nationale eer ligt daarin dat wij
den band, welke ons aan het Engels: he impe
rialisme vastsnoert, doorsnijden. De eenige weg
naar het roemrijk en gelukkig Ierland onzer aroo-
men loopt over den val van het BrilvLe Rijk.
PORTUGAL.
In de „VjOissische Zeitung" vertelt een deskun
dige het een en ander: over het Portugeesche
leger. Nadat hij heeft medegedeeld, hoe gering
de omvang van dit leger is en hoe gebrekkig
de uitrusting;, gaat hij verder: Wij mogen de
Portugeezen als soldaten echter niet nnderscmat-
ten. De aangeboren militaire eigenschappen van
het volk, dat eeuwen lang de wereld heeft be-
heerscht, vindt men ook thans nog bij de Portu-
geesche soldaten. De soldaat is bescheiden in
zijn eisehen, taai en volhardend, dapper en over
het algemeen een goede schutter. Ik heb schiet
oefeningen van de artillerie (op Irijvende schij
ven) bijgewoond, die bewonderirigswaardige be
wijzen van tref-zekerheid leverden. Discipline
is echter iets, dat de Portugeesche soldaat ter
nauwernood brji name kent. Ook in het gevecht
stoort hij zich niet aan vuur-discipline, maar
verspilt zijn ammunitie op ongehoorde wijze,
waarvan ik mij bij verscheidenen gelegenheden,
zooals bij de revolutie en bij de gevechten der
tegenrevolutie heb kunnen overtuigen.
Alles bij elkaar genomen zou het uwaasheicl
zijn als wij van het ingrijpen van Portugal eeni-
gen nadeeligen invloed zouden vreezen. De be-
Siissing zou daardoor geen uur vertraagd wor
den. De ware reden, waarom Engeland Portugal
in den oorlog heeft trachten mee- te slepen, is,
dat het daarin een middel ziet om ons oeco-no-
misch te schaden. Onze uitvoer naar Portugal
bed i aagt o'ngeveer 52 millioep mark en in de
haven van Lissabon liggen 37 Duitsche en 10
Oo? ten rijk sc he schepen. i
Het leeningsontwerp.
Gisteren heeft de commissie van rapport ears
voor het leeningsontwerp een bijeenkomst gehad
met den minister van financiën.
Het streven is, het wetsontwerp zo j spoedig
in staat van wijzen te brengen, dat het in de
eerste helft dezer maand voor openbare beraad
slaging gereed is.
Het plan moet bestaan, om, mocht er ia Decem
ber geen tijd beschikbaar zijn om de Staats be
groeting geheel of gedeeltelijk af te doen, de
Tweede Kamer in Januari weer te laten bijeen
komen. 1
Naar verluidt zal als resultaat van het overleg
hetwelk gisteren gepleegd is tusschen de- Commis
sie van Rapporteurs uit de Tweede Kamer over
het leeningsontwerp en den Minister van Finan
ciën, waarschijnlijk overeenstemming: worden ver
kregen tusschen Kamer en Regeering in ,ii-n geest,
dat een voorstel tot definitieve regeling aar det-
lederen avond gymnast ie van 8—10.
De kapelaan, die het warm begon te krijgen,
gaf den moed niet op.
Maar doet dan 's middags gymnastiek. Kan
dat niet
Onmogelijk, dan heb ik tennis.
lederen dag tenDis
Nee, driemaal in de week.
Welnu, en de andere dagen
O maar, dan heb ik foot ballIk ben back
voor de S. V. V., een der beste clubs van de
N. V. V. Nu heeft D. F* C. ons wel geslagen,
maar komende maand, na de competitiewedstrijd
met V. O. C. gaan we 't hun betaald zetteD. U
ziet dus wel, vier middagen in de week is niet
te veel.
Dat zie ik duidelijk, zei de ander droog en
stond spoedig op straat.
Wat heb ik met ze te doen, peinsde hij ter
neergeslagen en teleurgesteld.... lichaam..,, biceps
kuitspier.... sport..,, en hun ziel
Zoo kwam hij triestig aan zijn laatste adres.
Zijn vroolijk begonnen zegetocht was in een jam
merlijken kruisweg verkeerd.
Hij schelde aan de imposante villa van den
baron van Falckenburg.
D** jonker thuis
Nee, mijnheer, hij is juist met den auto weg
Wanneer zou hij te spreken zijn
Ja, daar vraant u zoo iets. Dat zal een
heele toer wezen. De jonker wil een vliegmachine
koopen, weet u, en scharrelt nu deD heelen dag
in de motors. Wil ik soms eens vragen of,.,.
Maar de kapelaan stond al op de stoep en
stormde of hem zoo'n motor op de hielen zat,
naar huis.
Daar zocht hij troost in een fijne sigaar en
spon, aandachtig turend naar de witte asch, de
volgende meditatie uit
Die bedorven kinderen der fortuin zouden
grif den toon aangeven en de wereld naar hun
band zetten, als ze zich de moeite gaven hun
hersens te gebruiken. De ideeën regeeren de
wereld, vooral als het goud nog een handje helpt
terwijl de biceps, de materieele xracht, indolent
blijft om de brandende kwesties der samenleving
op te lossen.
Daarom kan hun zedelijk overwicht ook geen
stand houden. De gewone werkman, die z'n kop
gebruikt, steekt ze met al hun sporteducatie in
z'n zak
Wat zien we in den Gemeenteraad gebeuren
en bij de Staten- en Kamerverkiezing De man
uit het volk, die met z'n gezonde hersens en
frissche energie die heertjes op zij streeft en de
hoogere standen met succes van de markt dringt.
Waren ze lid geworden van mijn studieclub,
ik had ze ontwikkeld en wat kennis bijgezet. Ik
had hun eeregevoel en enthousiasme geprikkeld
en gepoogd hen aan de tyrannie der.... spieren te
onttiekken om ze in te voeren in het koninkrijk
van den geest.
Zoo peinzend opende hij de enveloppe op tafel,
't Was het eerste succes op den mislukten stu
diekring, een succes en een vingerwijzing tevens.
Geachte Heer Kapelaan.
Bij toeval kreeg ik bijgaande circulaire in
handen, helaas met aan mij geadresseerd, die
ik U beleefd terugzend met het volgende ver
zoek
Ik ben een kind van ongefortuneerde ouders
en werk als een paard voor myn acte Middel
baar. Toch hecht ik er aan ook met gods
dienstige kwesties en sociale problemen op de
hoogte te blijven. Ik stel met het oog op mijm
toekomst daar levendig belang in. Nu lijkt uw
debatingclub, uw studiekring of wat het worden
mag, juist iets voor mij. Zou ik (dit is nu mijn
verzoek) met een zestal kameraden, die ook nog
hun weg door het leven moeten maken, daar
niet van profiteeren kunnen Ik voor
mij zal er dolgraag mijn eigen vrijen avond
aan spandeeren en U zult, dat verzeker ik U, in
ons trouwe en enthousiaste leerlingen vinden.
Met beleefden groet,
Jan Werker.
Het Evangelie van dezen Zondag, lachte de
kapelaan.
De eene genoodigde moet ossen koopen, de
tweede een huis gaan zien, de derde een vrouw
huwen. Maar de Meester sprak tot zijn dienaars:
leidt de armen en de kleinen herwaarts... want
niet één van wie genoodigd is zal aan mijn feest
maal aanzitten.
Dan borg hij zijn nieuwen hoed maar weer
zorgvuldig weg.
der Ambachtsschool2. G. Lindeijer, leeraar aan
de Hoogere Burgerschool 3. J. C. de Vries,
werktuigkundig-ingenieur.
Benoemd wordt de heer P. II. Pomes met 14
st. tegen 4 op den heer Lindeijer.
2. Benoeming van een onderwijzer met akte
Fransch aan school G (hoofd de heer M. Martens).
Voorgedragen worden 1. H. F. du Pon te
Leiden 2. K. J. Bogaerts te Hellevoetsluis.
Benoemd wordt de heer H. F. du Pon met 18
st., terwijl 2 st in blanco waren uitgebracht.
3 Benoeming van een lid der Commissie voor
het Stedelijk Muziekkorps (vacature J. O. Bender).
Aanbevolen worden de heeren: 1. C. Houtman
2. J. M. van der Schalk Jr.
Benoemd wordt de heer C. Houtman.
4. Benoeming van een lid der Commissie voor
het Stedelijk Muziekkorps wegens periodieke af
treding van den heer F. van Waas.
Aanbevolen worden de heeren 1. F. van Waas
2. D. M. Zoetmulder.
Benoemd wordt de heer F. van Waas.
5. Benoemiüg van een lid der Commissie voor
het Burgerlijk Armbestuur, wegens periodieke
aftreding van den heer P. van der Vlies.
Aanbevolen worden de heeren 1. P. van der
Vlies; 2. P. Krommenhoek.
Benoemd wordt de heer P. van der Vlies.
6. Benoeming uit het Dagelijksch Bestuur van
de Gemeente van een lid voorzitter der Commissie
voor het Algemeen Handelsentrepot, wegens pe
riodieke aftreding van den heer P. M. J. A.
Lager weij.
De heer Lagerweij wordt als zoodanig her
benoemd.
7. Benoeming van een lid van het College van
Regenten der Hofjes van Belois, wegens periodieke
aftreding van den heer W. A. Beukers A. Jzn
Aanbevolen worden de heeren: 1. W. A. Beu
kers A. Jzn.; 2. F. A. C. Lechner.
Benoemd wordt de heer W. A. Beukers A.Jzn.
8. Behandeling van bezwaarschriften tegen
aanslagen in de Plaatselijke Directe Belasting
naar het Inkomen, dienst 1914/1915.
De betrokken commissie stelt voor op 155 der
aanvragen door vermindering of ontheffing gunstig
en op 72 aanvragen afwijzend te beschikken.
De heer de Bruin zal tegen het voorstel der
commissie stemmen omdat op de aanvragen van
personen die door de tegenwoordige omstandighe
den in mindere positie zijn gekomen, afwyzend is
beschikt. Dit is wel formeel juist maar de men-
schen worden overgeleverd aan de willekeur van
den deurwaarder.
Verder bepleit spr. voor een speciaal geval ver
mindering van belasting toe te staan.
Wethouder Lagerwejj antwoordt, dat de
commissie niet anders kon beslissen. De verorde
ning zegt, dat vermeerdering of vermindering
van inkomsten na de vaststelling van den aanslag
niet meer van invloed is op dien aanslag.
In de vorige vergadering is ook besloten, aan
B. en W. over te laten hoe te handelen met die
personen, die tegevolge van de benarde toestanden
niet in staat zouden zijn aan hun belastingplicht
te voldoen.
Wat het speciale geval, door den heer de Bruin
ter sprake gebracht, betreft, dit zal nader worden
onderzocht.
De voorzitter brengt het voorstel de van
commissie in stemming met wijziging van het getal
der afgewezen verzoekschriften van 72 in 71.
Wethouder G o s 1 i n g a merkt nog op dat de
heer de Bruin erkent, dat het voorstel van de
commissie tot afwijzing van genoemde verzoek
schriften formeel juist is. Door tegen te stemmen
zou de raad dus tegen de nakoming van zijn eigen
verordening stemmen.
Het voorstel wordt met 17 tegen 3 stemmen
aangenomen.
Tegen stemmen de heeren Hoek, de Bruin en
Dinkelaar.
9. Vaststelling van de kohieren 4 en 5 der
Plaatselijke Directe Belasting naar het Inkomen,
dienst 1914 15.
Deze kohieren worden vastgesteld respectieve
lijk ten bedragen van 15240.76* en f2545.67.
10. Beslissing op het voorstel van B. en W.
tot wijziging der voorwaarden, waaronder by
Raadsbesluit van 12 Mei jl. aan de bouwvereeni-
ging «Eendracht" een voorschot is verleend voor
den bouw van een complex woniügen tusschen
den voormaligen Schinkel- en Groenendijk, ten
noordwesten van de werf «Gusto".
Dit voorstel wordt voorloopig ingetrokken.
11. Voorstel van B. en W. betreffende het
sluiten van een overeenkomst met de bouwmaat
schappij «Kortland", omtrent overname en aanleg
van straten op den voet van art. 20 der Bouw
verordening in het verlengde van de Mariastraat
eD de Huvsmanstraat tot waar deze elkander
snijden.
Deze aanleg staat in verband met een doortrek
king van de Westfrankelandsche straat tot waar het
bestaande laantje zich ombuigt waarvoor d,e Raad
reeds een crediet heeft verleend.
B. en W. hebben tegen dit aanbod geen be
zwaar en stellen voor hier op in te gaan.
De heer de Bruin heeft uit de toelich
ting van B. en W. bij dit voorstel den indruk
gekregen of hier de maatschappij Kortland wordt
ontheven van de verplichtingen, die zy tegenover
de gemeente moest nakomen. Er staat, dat de
gemeente het recht heeft van Kortland, de helft
van de kosten van den aanleg van de straat te
vorderen, maar van dit recht geen gebruik maakt.
Spr. vindt dit verkeerd en wil niet aan de Mij.
Kortland toestaan wat ook niet aan andere bou
wers wordt toegestaan.
Ook heeft spr. in de ter visie gelegde stukken
geen cijfers gevonden, dus hij kan niet beoordee-
len hoe groot dat cadeautje van de gemeente aan
Kortland is.
De voorzitter merkt op, dat het hier meer
betreft een verschil van opvatting. Het vorige
college van B. en W. was van meening, dat de
maatschappij niet verplicht was, in de kosten van
den straataanleg mede te betalen. Het tegen
woordige college meent echter dat de Mij. Kort
land, wel de helft in de kosten moet dragen.
Het is echter in het belang van de gemeente,
dat deze straat zoo spoedig mogelijk in orde
wordt gemaakt, dan kunnen ook de rioleerings-
werken geregeld worden voortgezet. Later zou
dit extra kosten meebrengen om dit stuk straat
bij de rioleering aan te sluiten.
De heer de Bruin is niet met dit antwoord
tevreden. Als B. en W. van meeniDg zijn, dat
de maatschappij verplicht is de helft van de
kosten te dragen, dan moeten deze ook worden
opgevorderd. Het college maakt hier een uitzon-
