Staten-Generaal.
Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Bij den zoom van het bosch houdthun bevelhebber
achter een boom het oog gericht op de bewe
gingen van den vijand, wiens artillerie onze stel
lingen «besproeit." Een bom ontploft opeens achter
den commandant, die waggelt en valt. Zijn jagers
snellen toe en leggen hem op een draagbaar. Uit
zijn dijbeen, dat door een bomscherf is gewond
en geheel versplinterd, stroomd het bloed de dij -
beenspier was doorgesneden.
De officier, die als adjudant-majoor dienstdoet,
trachtte de bloedstorting te stelpen, door het been
met een das boven de wonde af te binden. Eenige
oogenblikken later komt een veldarts, die een
voorloopig verband aanlegt. Enkele dagen geleden
had de arts den commandant uitgelegd, dat de
meer of minder ernstige toestand der gewonden
wordt aaDgeduid op de draagbaren door de kleur
van het étiquet.
«Ik heb een wii étiquet, niet waar ?"t vraagt
de gewonde met een pijnlijken glimlach van be
rusting. Hij weet, dat een wit étiquet beteekent
«doodelijk gewond."
Een korte stilte volgt, die wordt verbroken door
den gewonde. Met heldere stem, de uitput
ting van zijn laatste krachten spreekt hij zijn
bataljon voor de laatste maal toe »Ik richt tot
mijn dapper bataljon," zoo zegt hij, «den laatsten
kameraadschappelijken groet. Ik dank het, dat
't met zooveel dapperheid en kracht tot nu toe
heeft gestreden en ik spoor het aan, den strijd
voort te zetten voor het heil van Frankrijk 1"
Eenige snelle woorden van afscheid aan de officie
ren,dierondom hun zieltogenden aanvoerder staan,
en de draagbaar verdwijot laDgs den bergweg ;de ja
gers, aan wier rijen de baar voorbij wordt ge
dragen, krijgen de tranen in de oogen, en spon
taan presenieeren zij het geweer, hun laatste eer-
bewijzing aan den beminden chef, wiens leven
ontvliedt.
De stervende wordt per automobiel naar het
hospitaal van Gérard overgebracht. Gedurende den
tocht ligt de gewonde in ijlkoorts en spreekt ver
warde woorden ovei de stelling, welke net in
neemt ijlend geeft hij zelfs nog bevelen. Men
komt in het hospiteal aan en daar blaast com
mandant Veriet Hanus den laasten adem uit.
D UITSCHLANI).
Bommen op de Krupp fabriek.
Dé Eugelsche bladen maken melding van een
gerucht, dat een vliegenier bommen zou hebben
geworpen boven de fabrieken van Krupp in Essen.
De aviateur wist te ontkomen.
In Berlijn moet deze tijding groote ontroering
hebben gewekt.
De houding van Liebknecht.
De houding van den sociaal-democratischen
afgevaardigde Liebknecht, die bij de stemming
over de oorlogseredieten in den Rijksdag bleef
zitten, in strijd met gebruik der partij dat een
lid, dat eeu onaangename stemming wil ontloopen,
de zaal onopgemerkt verlaat, wekte bij alle leden
der sociaal-democratische partij pijnlijk opzien.
De partijgenooten namen zijn houding met blijk
bare verontwaardiging op en schoven van hem
weg. De Vorwiirts spreekt heden in de vermel
ding van het geval op in het oogloopende
wijze niet van «Genosse", maar van «afgevaardigde
dr. Liebknecht". Zijn vrienden verontschuldigen
hem door te zeggen dat hij zeer overwerkt, ze
nuwachtig en prikkelbaar is en dat hij lijdt aan
de gevolgen van het ILrupp proces, waartoe hij het
initiatief nam. Daarbij zou hij overtuigd zijn dat
de arbeiders hem willen laten vallen en dat hij
na den oorlog niet meer in den Rijksdag zal
terukeeren. Dit zou misschien tot deze betooging
tegen den nieuwen geest in de partij hebben ge
ïnspireerd.
De Kroonprins.
De Berlijnsche correspondent s van de «United
Press" heeft den kroonprins in het hoofdkwartier
bezocht en met hem een gesprek gevoerd over
den oorlog. De kroonprins was van meening dat
Engeland de verantwoordelijkheid van den oorlog
te dragen heeft, al liet hij aldus de corres
pondent zich niet zoo bitter en vol haat uit
tegenover Engeland, als zoovelen uit de hoogere
en lagere kringen in Duitschland. «Wat zegt men
in Amerika over mij?" vroeg de kroooprms, en,
toen hij bemerkte, dat de correspondent aarzelde,
voegde hij er aan toe «ik houd van oprechtheid
en waarheid." «Uwe Keizerlijke Hoogheid is
meermalen voorgesteld, en veel ten onrechte,
voorgesteld als oorlogszuchtig, als hoofd van de
oorlogspartij.«Ja, dat weet ik," antwoordde de
kroonprins, «en de Eogelsche pers dprft nog meer
zeggenZij zegt dat ik steel." Hierbij bedoelde
de kronnprios blijkbaar op een reeds tegenge
sproken bericht, als zoude hij zelf of zijn soldaten
een Fransch kasteel hebben geplunderd. «Gelooft
het volk werkelijk zoo iets van mij Gelooft men,
dat ik in staat ben te stelen of mijn soldaten te
veroorloven Fransche huizen te plunderen. Het
is eenvoudig ongelooflijk, wat de Engelsche cou
ranten over mij afdrukken en durven zeggen
over onze wijze van oorlogvoeren. Hoevele malen
heb ik reeds zelfmoord gepleegd en hoeveel malen
ben ik al Diet gewond Eenige dagen geleden
heette ik verslagen te zijn aan de Russische
grenzen. Dit alles zou me doen lachen, indien ik
niet wist, dat de publieke meening daarmede
misleid wordt. En wat het praatje betreft, dat
ik het hoofd zou zen van een oorlogspartij, ik
vind het waarlijk jammer, dat men mij niet
heter kent. Er beslaat geen oorlogspartij in
Duit-chland en er heeft er nooit een bestaan. Ik
hoop, dat men eenmaal zal gaan inzien, dat, wat
Duitschland betreft, deze oorlog niet is uitgelokt
I door een mythische oorlogspartij. En wat het
militairisme aangaat, dat is slechts een phrase,
waarmede Engeland de wereld poogt te bedriegen
en tegen ons op te zetten.
K r ijg s g e v,angenen vao r
hei d eent gi nning.
Uit Hannoyer wordt aan de „VorwartV' ge
schreven
Op do Lüneburger heide, ia liet kamp te
Munster, bij1 Saltan en elders, zijn ongeveer
zestigduizend gevangenen onder dak gebracht,
die gedeeltelijk gebruikt worden voor hel ont
ginnen van grientland, heide en mueras. Al onze
vijanden nemen daaraan deel, maar in hoofdzaak
zijn het de Franschen. Er zijn echter ook Russen,
vele Belgen en eenige Engelschen Lij. Verschil
lende kreits-besturen, bijvoorbeeld van Falliog-
fcostel, Bremerförds, enz., die ree as ïang het plan
hadden groote heide- en moerasgebieden te ont
ginnen, hebben het legerbestuur verzocht om
krijgsgevangenen voor dit doel en waar het aan
ging, zijn deze ook beschikbaar gesteld. In, vele
gedeelten van de provincie Hannover wordt nu
zec-i ijverig gewerkt en het land zal spoedig' co
zegeningen er van ondervinden
Als voorbeeld hoe het toe gaat, oiene het
volgende: niet ver van Hannover, in de kreits
Neustadt, dacht men reeos lang' over het ont
ginnen van het Rodenwalder brjekiana. De ge
meenten en particulieren kochten ongeveer vijf
honderd hectaren op. Dit terrein zal nu met
behulp van twee duizend krijgsgevangenen ont
gonnen worden, er zullen wegen in worden aan-
geregd en een kolonie worden gesticht, die voor-
lciopig' op ongeveer dertig hofsteden nerekend ós.
Voer de krijiglsgevangenen houwt men barakken,
d.w.z de gevangenen moeten zelf caaraan mee
werken, voor zoover zij1 daarvoor le gebruiken
zijn. Deze barakken worden, echter zoo aangelegd,
dat de kolonisten ze later als veestallen en
korenschuren kunnen gebruiken. De kolonie zal
den naam Lichfenhorst krijgen en men hoopt, als
het winterweer gunstig is, zoo ver le komen,
dal reeds in het volgend voorjaar de klaarge
komen stukken bezaaid kunnen worrlen.
Verliesl ij sten.
De 88e en 89e Duitsehe verlieslijsten bevatte
resp. de namen van 10.292 en 7 397 ooorien, ge
wenden en vermisten. Dit brengt het totaal op
644 762 nog niet medegerekend rte 66e Saksische,
G7e Wurfembergsche en SOe Beierse!;: verliosl'ijst.
De twee laatste Beiersche lijsten, din-, gisteren wer
den ontvangen, beloopen 8.070 man en bewijzen
hoe zwaar de verliezen van de Beieren zijn, waar
van bijna alle in de gevechten van Noor.f-frank
rijk gewikkeld zijn geweest van 't minden tot 't
eind Octobei. Hot is bekend, dat 5 Beiersche
regimenten infanterie ieder meer dan 1000 man
verloren.
Prins Radziwill en dr. Ablass zijn krijgsgevan-
g< n in Rusland.
ENGELAND.
De bevolking' der hospitalen voor de gewonden
on de instellingen, die vluchtelingen van de ge
allieerde naties opnamen, hebben gjroote Hoeveel
heden voedingsmiddelen te verdoelen, als scha-
penvleesoh, boter, kaas, confituren, vruchten enz
gezonden door de koloniën. Alleen de stau Syd
ney stortte 60.000 pond sterling.
Tot heden heeft de door den prins van Wales
geopende inschrijving voor de slacht miers van
den oorlog vier millioen pond sterling opgo
bracht.
ZUEDAFRIKA
De gevangenneming van de Wet.
Reuter meldt nog omtrent de gevangenneming
van den Boerengeneraal
Commandant Coen Brits rapporteert, dat de Wet
zich den lsten December op de hoeve Waterburg.
honderd mijlen vlak ten oosten van Mafeking,
bevond. Men zal zich herinneren, dat de Wet in
den van den 21sten November met enkele volge
lingen de Vaal was overgestoken naar Transvaal,
achtervolgd door commandant Dutuit in een auto.
Hij ontsnapte eindelijk met zijn vier metgezel
len en voegde zich bij een klein commando op
standelingen, dat in het geheim in de buurt van
van Schweizer Reneke was gevormd. Het waren
hoofdzakelijk rebellen, die uit het westen van den
Vrijstaat waren gevlucht. Met dit commando
rukte de Wet zoo snel in westelijken richting op,
dat de pogingen van de regeeringstroepen om hem
te omsingelen faalden. Hevige regens en stormen
begunstigden zijn tocht, daar .het door den slech
ten toestand der wegen onmogelijk was de auto's
te gebruiken.
Ten noorden van Devondale Siding, 18 mijlen
ten noorden van Vrijburg, stak de Wet de spoor
weg over. Commandant Brits begon van Vrijburg
uit de vervolging en nam den 27sten November
een gedeelte van het commando onder comman
dant G. Wolmarans gevangen.
De Wet had deze groep den vorigen dag ver
laten en was verder in westelijke richtiDg getrok
ken. De vervolging werd hardnekkig voortgezet
en den lsten December haalde Brits hem op
de hoeve van Waterburg in. Nadat zij omsingeld
waren, gaven de omstandelingen zich ten getale
van 52 zonder een schot te lossen zich over.
In 't geheel heeft Brits ongeveer 120 opstan
delingen gevangen genomen, o. w. commandant
Neser, H. Oost (voormalig redacteur van «Het
Volk") en vyf veldkornetteD.
De achtervolging van Vrijburg uit en de gevan
geneming geschiedden met behulp van een bijzon
der automobielcorps van Witwatersrand, bestaande
uit kolonel Jordaans kolonne van commando's uit
de districten Middelburg, Lijdenburg, Barberton en
Carolina. Gedurende het onderneming is slechts
een persoon gewond, n.l. een rebel.
TWEEDE KAMER
Zitting van Donderdag 3 December.
De voorzi tier deelt mede dat de Centrale
Sectie heeft besloten a.s. Dinsdag te II1/2 uur in
de atdeelingeu eenige wetsontwerpen te onder
zoeken.
Tevens is het de bedoeling dien dag een be
langrijk ontwerp in openbare behandeling te
brengen.
Voortgezet wordt de behandeling van het
W etsvoorste 1-M e d d e n s.
De heer O r t, minister van Justitie zegt, dat
de regeering zich moet onthoudeu van het uit
spreken van haar meening over dit wetsontwerp.
Spr. deelt mede, dat zooveel mogelijk getracht
wordt schikkingen te treffen door onderling over-
leg, waarbij beider rechten zooveel mogelijk worden
gehandhaafd en geeerbiedigd.
Klachten over deze regeliog, die op groote zoo
wel als op kleine plaatsen is ingevoerd zijn niet
vernomen. Ook is niet geklaagd over uitzetten
uit woningen.
Voorloopig acht spr. een regeling niet nood
zakelijk.
De heer Visser van IJzendoorn be
strijdt het ontwerp en noemt het onaannemelijk.
De heer Spiekman zegt, dat de gegevens
van de regeering op eenzijdige informaties be
rusten.
Bij de arbeiders is niet geïnformeerd.
Het aantal slachtoffers is grooier dan de sta
tistieken aangeven. De bedoeling van het ont
werp is niets anders dan om in bepaalde gevallen
onwillige huiseigenaren te dwingen genoegen te
nemen met redelijke bemiddeling, niet om ieder
die maar klaagt te hulp te komen.
De heer B e u m e r zal zijn bestrijding van het
ontwerp aanvangen, niettegenstaande de heer
Mendels, volgens spr., niet de moeite heeft ge
nomen aanwezig te zijn. Spr. merkt op, dat vele
vragen in de Memorie van Antwoord onbeantwoord
zijn gelaten. Spr. acht den toestand niet zoo erg
en vraagt waarom juist van den huiseigenaar wordt
gevergd met een deel van het hun toekomende
genoegen te nemen. Waarom vergt men niet
hetzelfde van den broodleverancier
De noodzakelijkheid van deze regeling is niet
gebleken, en de bepalingen in het wetsvoorstel
zijn veel te vaag.Als de regeermg met een voorstel
komt wil spr, daaraan gaarne medehelpen.
De heer v. Doorn acht deD nood nog niet zoo
hoog gestegen, dat deze noodmaatregel gewenscht
zou zijo
De heer D u y s bestrijdt vooral de argumenten
vdh den heer Beumer, en zegt, dat als men een
zaak niet wil, het niet moeilijk is er argumenten
tegen in te brengen.
De heer Troestra brengt hulde aan den
voorsteller van het ontwerp.
Spr. zegt, dat de indiening van het ontwerp
reeds gunstig zal hebben gewerkt op de houding
ven de huiseigenaren. Wij moeten het volk in
dezen aDgstigen tijd gerust stellen en hen waar
borgen, dat hun het dak boven hun hoofden niet
zal worden ODtnomen. Spr. wijst op den plicht
die de staat ten opzichte van de gemobiliseerden
heeft te vervullen.
Wij sturen de lieden naar de grenzen, betalen
ze weinig en laten hun gezinnen de kans onder
den blooten hemel te moeten bivakkeeren
De bestrijding van het ontwerp is volgens spr.
niet opbouwend genoeg geweest.
De heer Mendels zijn ontwerp verdedigend,
verklaart zich voldaanal heeft men getracht
vele slagen in zijn richting te geven, hij voelt
zich niet getroffen, veel minder verslagen.
De argumenten, die tegen zijn wetsvoorstel zijn
ingebracht vond spr. niet overtuigend.
In Amsterdam kwamen 200 a 300 pet. meer
huurquaesties voor daD anders.
De heer Mendels zal zijn rede morgen voort
zetten.
H. M. de Koningin-Moeder heeft 100 gulden
geschonken voor de weduwe Roelse te West-
kapelle, wier man bij de mijnontploffing aldaar
is omgekomen.
Leeningsontwerp.
Naar men aan de N. R. Ct. meldt, is de aan
neming van hel leeningsontwerp, na de wijziging
door den minister van Financiën, daarin aange
bracht, zoo goed als verzekerd. Op enkele onder
geschikte punten acht men het ontwerp nog voor
wijziging vatbaar.
Militairen op reis.
De opperbevelhebber van land- en zeemacht
heeft als zijn verlangen te kennen gegeven, dat
alle militairen bij hun reis, bij vertrek met verlof,
aan het spoorwegpersoneel hun volle medewerking
verleenen, om te bereiken, dat het openbare rei
zigersverkeer zoo min mogelijk belemmering onder
vindt, tengevolge van den grooten toevloed van
verlofgangers. Zij zullen zich in voorkomende
gevallen moeten tevreden stellen met minder
plaatsruimte dan waarop zjj volgens de inrichting
van de spoorwegcompartimenten recht kunnen
doen gelden, en ook zullen zij zich zoo noodig
dienen te getroosten een gedeelte van de reis
staande, hetzij in de zijgangen van de rijtuigen
hetzij in de bagagewagens, door te brengen.
Stelling monden der Maas en Haringvliet.
De uitvoer van tarwe en tarwemeel wordt voor
de navolgende gemeenten voorloopig verboden, te
weten
Brielle, Geervliet, Heenvliet, Hekelingen, Nieu-
wenhoorn, Oostvoorne, Oudenhoorn, Rockanje,
Spijkenisse, Vierpolders, Zuidiand, Zwartewaal,
Abbenbroek, Hellevoetsluis, Nieuw-Helvoet.
Vervoer van tarwe en tarwemeel tusschen
bovengenoemde gemeenten onderling is toegestaan.
Geïnterneerden.
Men schrijft aan de »N. R. Ct.":
In een der interneerings-depots, welke doet niet
niet ter zake, bevindt zich een groot aantal offi
cieren en onder dezen heerscht niet ten onrechte
groote ontstemming.
Een majoor, twee kapiteins, een le-luitenant
en een pas aangesteld 2e-luitenant, allen behoorend
tot hetzelfde korps, waarvan een ander gedeelte
nog deelneemt aan de gevechten op den Weste
lijken vleugel der geaillieerden, hebben namelijk
bericht ontvangen, dat zij ontslagen zijn als offi
cier. Men wil weten, dat eenzelfde lot ook ande
ren, die eveneens over de Nederlandsche grens
trokken, nog boven het hoofd hangt.
Ze hebben niet alleen hun ambt verloren, doch
zijn, in een vreemd land, hoe gastvrij ook
plotseling zonder middel van bestaan.
Auti-Oorlog Raad.
Naar wij vernemen heelt de Neaeriandsche An-
ti Oorkg Raad, wenschende de Regeoring te raad
plegen over de door hem te volgen gedragslijn
heden een langdurig onderhoud gehad met den
tijck'ijken voorzitter van den Ministerraad, Mi
nister Gort van der Linden, in ion? Kabinet.
Yisseherjj.
•Men schrijft ons uit I.TmuiKn: Ondank- non
oorlog is de vischopbrengst in ...e RM.svischhal
her nog ruim 400.000 gulden meer geweest in
November dan in dezelfde maand van 1913.
Door de staring welke verleden jaar in No
vember uitbrak is dit verschil te boeken.
Tot 1 Djeé. van dit jaar was de vischopbrengst
slechts 422.000 g;]d. minder dan in aezelfde
periode van 1913, zoodat ae opbrengst op 31
December wel niet veel zal verschillen met ver-
Ie .en jaar'.
Bagage van Duitschland.
Het vervoer van bagiage van Duitschland naar
Holland ondervindt in den laatster, lijd veel ver
traging. Daarom wordt geen bagage muter donane-
ey-. mi ling meer doorgezonden. De bagage moet
ber.ist aan de Deutsche grens' onderzocht worden
Reizigers die meenen dat hunne bagage v;el na
gezonden zal worden, om deze dan op de plaats
van -bestemming! door de douanen te laten visi-
leeren, zooals vroegér steeds geb.ufae, komen
thans bedrogen uit. De Duitscle aouanen hou
den de bagage totdat de sleuttels in hun bezit
zijn Dit gold althans tot voor eeni,e dagen. Nu
doolt de generaal-Comrnanda 111 van het 7e leger
corps te Wesel echter mede, nat beslag gelegd
is op alle bag;age en dat het nog onafzienbaien
tijd zal duren, voor dat bagiage zal doorgezonden
worden.
Tweede Kamer.
Bij de Tweede Kamer is een adres ingekomen
van M. J. de Pauw en twee anderen te Ape.V oorn,
ti redende verzoek te bevorderen nat aan de onder-
kapelmeesters bij de harmoniek jrpsen der infan
terie de rang; worde verleend van adjudant-onder
officier en aan de muzikanten die van sergeant-
niajcor, zonder verhooging van Je thans be
staande jaarwedderegeling, maar wel aanspraak
cp het pensioen aan de rangen verbonden.
De wetsontwerpen, tct het onderzoek op Dins
dagochtend a.s., waartoe in de Kamerzitting van
beden werd besloten, zijn de voigende:
Grredkeuring van het den 20sten Januari 1914,
te Londen gesloten verdrag voor ae beveiliging van
rr en schen levens op zee.
Verklaring van het algemeen nut der onteigening
ten behoeve van uitbreiding; van Let stations-em
placement Neede.
Nadere wijziging van de wet van 24 juli 1908
(Slbl. no. 268) tot wijziging van de wet van 5
Juni 1905 (Sitbl. no. 161) houdende wijziging
van de wet van artikel 22 der Beroepen wet.
Wijziging van de grens tusschen Groningen en
Haren.
Tijdelijke afwijking! van de Kieswet.
Herziening der wettelijke bepalingen omtrent
re betaling van den accijns op het gedistilleerd.
Regeling van de ontvangsten en uitgaven van
het Pensioenfonds voor de gemeente am mm a ren
voor 1.915.
Wijziging van hoofdstuk IX der StaatsbegToo-
ling voor 1913 (diverse onderwerpen).
Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 4 Dec. medegedeeld door het
Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 772.7 te München.
Laagste barometerstand 750 8 te Skagen.
Verwachting tot den volgenden dagMeest
krachtige tijdelijke stormachtige z. tot z. w. wind
gedeeltelijk bewolkt wellicht eenige regen, zelfde
temperatuur.
Bij Kon. besluit van 1 December
is krachtens de Pensioenwet voor gemeente
ambtenaren 1913 aan den agent van politie le
klasse Th. C. Putters een pensioen verleend van
f554, aan W. Mulder agent v. p. le kl. een
