Binnenland.
Verspreide berichten.
den onderwijzer Schmidt. De koster volgde mij
vrij wil ig.
Op een vraag aan den Franschen officier, waar
om ik gevangen gehouden werd, luidde het ant
woord: »Deze maatregel wordt in iedere ge
meente, welke wij bezetten, genomen, omdat wij
de Elzassers en vooral de geestelijkheid uit den
Elzas niet vertrouwenwij meenden in een
Fransch Elzas te komen, maar tot onze groote
verwondering is, vooral door den invloed van
den bisschop van Straatsburg, de Elzas Duitsch
geworden.
De eerw. zusters, die den commandant om mijn
vrijlating verzochten, kregen ten antwoord »Den
pastoor zal geen leed geschieden, maar hij moet
mee, want hij is anti-Fransch en heeft tegen
Frankrijk geschreven en gesproken." Daar zaten
we nu, in een tamelijk onprettigen toestand. Op
aandiingen der zusters mochten wij nu den vol
genden dag naar de gemeentezaal, doch steeds onder
scherpe bewaking, 's Morgens hoorden wij weder
schieten en het gevecht werd tegen den middag
al heviger.
Wij bemerkten reeds, dat de manschappen
ernstig werden en ik hoorde, hoe een officier
tegen zijn overste fluisterde»Nous sommes
vaincus". Toen bet geweervuur steeds heviger
werd moesten wij den kelder in, waar vele be
woners van het dorp bescherming gezocht hadden.
Daar opeens hooren we van uit het schoolge
bouw sHurra, die Deutschen siod da" en allen
stormden verheugd naar buiten.
In Aken.
Men schrijft ons uit Heerlen d.d. 11 Jan
De inwoners van Aken hebben van de militaire
autoriteiten- de aanzegging gekregen zuinig te
zijn met meel en dit alleen voor de noodzakelijke
voedingsmiddelen te gebruiken. Gisteren kwamen
drie lange treinen met gewonde Duitschers te
Aken aan. Daarop volgde een trein met onge
veer 300 Belgische jongemannen, meest van de
lichtingen 1914 en 1915, die door de grenswacht
waren gevangen genomen bij hun pogingen om over
deNederlandschegrens ie vluchten. Bij die gelegen
heid hoorde ik nog eeo staaltje van de vele wijzen
waarop de Üuitschere aan het nijpend gebrek aan
koper tegemoet te komen. Men vertelde mij, dat
de Belgische boeren, die achter het Duitsche front
wonen, één centime krijgen voor eiken koperen
huls dien zij vinden.
Herhaaldelijk komen treinen met paarden door
Aken. -^Het heet, dat die dieren bestemd zijn voor
de Oostenrijksche cavalerie. Bij informatie naar
de bedoeling van de transporten zwaar geschut,
die hier in oostelijke richting passeeren, kreeg
ik te hooren, dat die bestemd zijn «voor de be
legering van Warschau."
Van de Yserlinie kwamen ook ongeveer 200
krijgsgevangenen Engelschen, waaronder vier offi
cieren te Aken aan.
Uit goede bron vernam ik, dat de krijgsge
vangenen in het Munsterlager slechts eenmaal
per maand een brief aan hun verwanten mogen
schrijven.
Oogendokter in den oorlog.
In de Miinchener Medizinischen Wochenschrift
bespreekt professor Bielschofsky het reeds vroeger
gedane voorstel consulteerende oogartsen voor
militaire lazeretten te benoemen, opdat soldaten
die aan het oog gewond zijn, zoo snel mogelijk
onder handen van een specialiteit komen. Io vele
gevallen heeft men het gezichtsvermogen daar
door kunnen redden. Ook is het alleen op deze
wijze mogelijk, om een zekeren grondslag te ver
krijgeu tot een beoordeeling van den samenhang
tusrehen verwonding en gez chtsstoring.
Als een bewijs hoe belangrijk het is, dat een
gewonde onmiddellijk onder behandeling van een
oogarts komt, diene het volgendeeen man had
eeo kleinen granaatsplinter in het rechteroog ge
kregen. In verschillende lazeretten was hij zes
weken lang met verband en indruppelen behan
deld Toen kwam bij in een oogkliniek. Daar j
ontdekte men in de donkere kamer onmiddellijk
het kleine stukje blinkend metaal in het weefsel
van de iris. Binnen een kwartier had men heter
met een magneet uitgehaald en weldra was de
man weer volkomen in staat zijn dienst te doen,
Yan belang zijn vooral de talrijke gevallen van
storiDgen van het gezichtsvermogen ten gevolge
van een schok, waarvan de oorzaak door onder
zoek niet te vinden is. En die alleen een ervaren
oogarts kan beoordeelen. Bielschofsky voert een
aantal van deze gevallen aan.
zijn toestel achter mij aan. Eindelijk hebben wij
den voet van den schoorsteen bereikt. Er zijn
klimijzers in den muur. Heel in de hoogte zien
we een klein, rond stukje van de Decemberlucht,
De telefonist laat ik beneden wachten. Ik moet
mij de zaak boven eerst eens aanzien. Beneden
in den kelder was het doodstil, maar hier in den
schoorsteen maakt onze artillerie een vreeselijk
lawaai. Ieder ijzer probeer ik eerst met de hand
en langzaam gaat het naar boven. De lucht is
ontzettend stoffig. En zelf jaag ik nieuwe roet-
massa's op. Op halve hoogte houd ik stil. Men
wordt gauw moe, maar het helpt niet, ik moet
verder naar boven. Daar heb ik tijd genoeg om
uit te rusten. Eindelijk ben ik er. Gelegenheid
om te zitten is er niet. Men kan zich met moeite
vast houden. De doorsnee van den schoorsteen
is te groot om met de voeten tegen de overzijde
te steunen. Ik dacht juist, dat ik den telefonist
een plank zou laten meebrengen, en keek een
beetje om mij heen om mij te orienteeren, dan
bont... een Russische shrapnell heeft den schoor
steen geraakt. Ik moet mij vast houden, zeer
vast zelfs, om niet te val en, want de schoarsteen
staat bedenkelijk te waggelen. Ik verwacht elk
oogenblik, dat hij zal instorten. Ik b< n er goed
afgekomen. Maar de telefonist had bijna het
loodje gelegd, want al is het projectiel niet door
den schoorsteen heen gedrongen, er zijn toch
altijd steenen genoeg naar beneden gerold. Als
met de steenen ook een paar klimijzers omlaag
gerold waren, had ik nog een paar uur hier in
het shrapaellvuur moeten doorbrengen. Het bin
nenste van den schoorsteen was natuurlijk vol
stof ,en puin ten de telefonist beneden kon de
lichtopening niet eens meer zien. Hij dacht dat
alles tusschen hem en mij verstopt was en riep
voortdurend of ik nog leefde en naar beneden
kon komen. Ik schreeuwde terug »Neen, leven
doe ik niet meer, maar wacht maar een oogen
blik, ik kom onmiddellijk naar beneden."
Van onze batterij kwam men ook al naar ons
kijken. Bij het naar beneden klimmen vallen
nog voortdurend stukjes steen op mij. E ndelijk,
doodmoe beneden aangekomen, besluit ik op den
hoogen windmolen te klimmen, waaruit ik goed
kan waarnemen. Wat was dat een oplichting
toen wij uit den kelder kwamen. Zes en een
halven emmer water en een colonne kanonniers,
die voortdurend om water liepen, waren noodig
om mij oppervlakkig schoon te maken. Ge ziet,
afwisseling hebben we genoeg, maar blijkbanr is
men in dezen oorlog niet eens zijn leven zeker
grossiers B. en 0. van Leeds en Manchester die
medegedeeld hebben dat zij dat soort aitiitekn
goed kunnen plaatsen worden uiteet in contact
gebracht met A. Voortaan zal dat aitikei dus
niet meer nuderigtewonnl» buiten Engeland worden
gefabriceerd maar zal de nationale industrie daar
van profiteer-en. Waar de Duitsche export in elee-
trotechnische artikelen in 1912 de 2.000 OCR) pood
sterling overtref alleen voor dynamo's, electro
motoren, converters etc. en voor meer aan
2.000.000 pond werd uitgevoerd aan inrichtingen
voor verlichting! en krachtsoverbreaging, is het
te begrijpen, dat Engeland al het mogelijke doen
zal om door zulke zeer practisehc en nuttige
bijeenkomsten de fabrikanten in eigen land aan
te moedigen, die industrieën over te planten.
EGYPTE.
Uit Athene wordt gemeld, dat de bladen tele
grammen publiceeren uit vertrouwbare bron vol
gens welke de Turken, vreezende voor een ont
scheping van trioepen in Syrië, waardoor zij ge
vaar loepen, dat hun verbindingen geheel zouden
afgesneden worden, het plan van hun Egyptische
campagne hebben opgegeven.
Het Sue z-K a n a a I.
Volgens de commandant van het te Napels
binnengekomen stoomschip „Treves" zijn de ver
dedigingsmaatregelen door do Engel jvron aan bet
Suez-'kanaal getroffen, overweldigend, fe Port-
Said zijn een aantal stations voor vliegtuigen
ingericht, welke onophoudelijk verkenningstochten
uitvoeren.
OOSTENRIJK-HON G AKI JE.
Een gevaarlijke klimpartij.
Aan een brief van een humoristisch aangelegd
O.istenrijksch artillerist, ontleent »De Tijd".
Stel u voor, een Galicische vlakte, zoo plat als
een strijkplank. Een steenbakkerij met veertig
meter hooge schoorsteen, een windrnotor er achter.
Achter de fabriek onze batterij. Uitzicht in de
richting van den vijand heel slechts. Ik krijg het
bevel in den schoorsteen te klimmen. Een tele
fonist gaat met mij mee. Al het oveitollige laat
'k achter. Slechts wat eten neem ik mee. want
men weet niet, hoe lang men daarboven blijven
moet. Ik trek een regenjas aan, die van boven
tot beneden dicht geknoopt is, en trek de muts
over het hoofd. Door den kelder zien wij in den
schoornsteen te komen. Na lang vergeefsch zoe
ken en onaangename botsingen met kwaad ge
zinde voorwerpen hebben wij eindelijk den weg
gevonden een nauwe gang van 16 centimeter in
bet vierkant, vol vuil en roet. De teletonist met
ENGELAND.
U1 s t e r in a n in Kitcheners leger
De vrijwilligerskorpsen in Ulster, uie zich had
den gevormd om- zich tegen de invoering van
Heme-rule te verzetten, leveren nu reeruién voor
Kitcheners leger. Z.ondag had in IJlster een inspec
tie plaats van de vrijwilligterseiorpsen.
Twintig bataljons namen waaraan deel; en hoe
wel oe troepenmacht, scbitterenu was. bleek het
toch, dat Oe gelederen zeer waren gedund door
degenen die zich yonr het nieuwe leger hadden
aangemeld. De lichting van Belfast alleen was
meer dan 17,000 man, dat is fl-S per 10.090 inwo
ners.
Na de inspectie hield Carson een redevoering,
waarin hij zeide, dat Belfast een mooi record
had voor de recruteering'. Ilij deed een beroep
op ieder lid van het vrijwilligerskorps niet te
aarzelen om de sterkte en oe kracht van het
kigei hoog te houden. Zij vormden toch de Ul
ster-divisie van Kitchener's leger, wijl zij zich
met hart en ziel gewijd hadden aan de verdedi
ging van het Vefleenigd Koninxtv"- en bet „Em
pire". Als de divisie naar het front gaat, is het
de plicht der vrijwilligers om toe te zien, dat
alle verliezen warden aangevuld door de man
nen, die dezelf de idealen m dezelid e tradities
hadden, zoodat zij een Ulster-divisie blijven vor
men
Ten slotte sprekend over o.e verdediging van
liet land, zeide Carson: De Regeering droeg ken
nis, van het otogfinblik dei1 opneming af, dat
Ut vrijwilligers, zoo het noodig was. bereid wa
rtn te strijden voor de verdediging van deze
stad en voor de verdediging der Mist van Ulster
Feitelijk kan de Regeering iedcrea dag over dat
leger beschikken. We weten heel goed, van de
jongste gebeurtenissen, dat wij er op kunnen
tekenen, dat onze kusten vrij zullen blijven van
eiken aanval, en vrij! van een inval. Maar gij
moet in staat zijn enn uw plicht U noen.
Sir Georgë Richardson, die sir Edward Car
son dank zeide, verklaarde, dat Ie vrijwilligers
hem zullen volgen tot het einde.
h e
Concurrentie voor de Duits
i ndustrio.
Wat men na den oorlog! op groote schaal zal
zien heeft zich mi reeds voorgedaan in Londen
Dezer dagen werd daar een oijzoodere bijeen
komst gehouden van fabrikanten van voorwerpen
op eleütroteehnisch gebied. Tentoongesteld waren
een zeer groot aantal dier voorwerpen (toeste
len, machineriën, enz.) gemaakt in Oostenrijk met
alle bijzonderheden over prijzen en kwaliteit daar
Hij vermeld. De aanwezigen bestudeerden nauw
keurig alles. Besproken weró óf en legen welke
prijzen men zulke artikelen jn Engeland kari ma
ken en wie dat wilde doen. Bijv.» bee'd de fa
brikant A. te Birmingham vork ..aart zich bereid
Om orders aan te nemen op een zeker soort
scheidiukkers en electrische Iairtpensfandaaxis'. De
Meer uitgebreid verlof voor militairen.
Men verzekert ons, dat het gisteren in ons
blad gepubliceerde Telegraafbericbt als zou de
minister voornemens zijn aan de landweermannen,
die sinds Augustus in dienst zijn, een meer uit
gebreid verlof toe te staan, geheel uit de lucht
gegrepen is. Ter plaatse waar men het weten moet,
is van dergelijke plannen in het geheel niets
bekend.
De heilige oorlog.
Van Engelsche zijde wordt gemeld
Een nieuw bewijs dat het Duitschland en
Turkije volkomen mislukt is de Mohamedanen te
overtuigen dat zij in een heiligen oorlog zijn
betrokken, is het volgende: Te Damaskus heeft
Zekki pasja, die onlangs uit zijn amht is ont
slagen, een proclamatie uitgevaardigd waarin o.m.
wordt gezegd: Wanneer de vijand de kust en
de steden beschiet, zullen wij ons niet verdedigen,
doch een slachting aanrichten onder de Chris
tenen en de vreemdelingen in 't binnenland." De
sjeick in de groote Omayad-moskee te Damaskus,
nam aan het einde van de godsdienstoefening van
Vrijdag zijn tulband af, wierp hem op den grond
en-schreeuwde het volk toe: »Trap er op." Alle
aanwezigen riepen uit: Allah behoede ons!»
De sjeich vervolgde toen»Toch is het beter op
mijn tulband te trappen dan in koelen bloede de
Christenen te vermoorden, die zoo goed als wij
hun cijns betalen aan onzen Sultan. Deze oorlug
is niet »djihad» maar 't is een oorlog van
Christenen tegen Christenen, en ge moet niet
vergeten dat de profeet ons verboden heeft te
moorden en ons juist op 't hart heeft gedrukt
vriendelijk en hulpvaardig te zijn voor onze
naasten."
Het antwoord- van Engeland.
Staatssecretaris Bryan verklaarde heden, dat hij
alle beschouwingen over de Engelsche antwoord
nota wilde uitstellen, tot hij het volledige üocu-
ment ontvangen had.
Hooge regeeringsambtenaren zijn echter van
meening1, dat de toon oer anfwnorl-nota zeer
vriendschappelijk is, en dat ae toekomstige' be
sprekingen eenzelfde karakter zullen .1 ragen. Het
geschil zal nu vanzelf uit den weg geruimu
worden, niet zoozeer principieel aan wel prac-
tisch.
Deze ambtenaren wijzen er in vernam met
de k-opeikwesti© op, dat de Engelsche regee
ring hieromtrent effèctieve overeenkomsten ge
sloten heeft met do neutrale; staten, welke aan
dé oorlogvoerende landen grenzen.
Het antwoord wordt over het geheel als be
vredigend beschouwd; nochtans zal het minis
terie van buitenlandsche zaken cijfers o verlcg
gen, welke met sommige getallen van Grey ju
zijn.
De oorlogsleening.
Konden wij gisteren reeds melden, dat de oor
logsleening ruim volteekend was, thans wordt ons
bericht, dat gisteravond om 5 uur voor 402 mil-
lioen gld. was ingeteekend.
De leening is dus schitterend geslaagd en we
ontloopen de schande, dat een verplichte leening
zou moeten worden geheven.
Bij het departement van Financiën kwamen
gisteren verscheidene telegrafische gelukwenschen
voor den minister, mr. Treub, ingekomen voor
het welslagen der leening, o.a. van den voorzitter
van de Kamer van Koophandel te Amsterdam,
den heer S. P. van Eeghen, en van de Vereeni-
ging voor den Effectenhandel te Amsterdam.
Nederlandsch Comité tot Steun van Belgische
en andere Slachtoffers.
Twee en twintigste verantwoording van den
penningmeester, in totaal is nu bij het Comité
ingekomen {499.537.06 frs. 5.552.58j M. 138.21.
Tweede Kamer.
Langer in dienst houden van ingelylden
bü de Militie.
Door de ministers van oorlog en van marine is
thans een wetsontwerp ingediend om den termijn
voor het langer in dienst houden van ingelyfden
bij de militie te verlengen tot 31 Juli 1915.
Ter toelichtmg wordt het volgende opgemerkt
In de buitengewone omstandigheden, die aan
leiding gaven tot de dienstverlenging, aanvankelijk
iet uiterlijk 31 Januari 1915, is ook nu nog geen
verandering gekomen van dien aard, dat met deze
verlenging zou kunnen worden volstaan.
Ten einde tegemoet te komen aan het van de
zijde der Tweede Kamer geopperde bezwaar, dat
als uiterste tijdstip voor de verlenging werd aan
gewezen de datum, waarop het oorlogsgevaar niet
meer aanwezig wordt geacht, is thans de datum
van 31 Juli 1915 in het ontwerp opgenomen-
Deze datum is gekozen omdat, mocht vóór dien
tijd nog niet tot demobilisatie zijn overgegaan,
het vraagstuk der verlenging dan toch aan de
orde moet worden gebracht met het oog op de
op één na oudste lichting, welker diensttijd naar
den gewonen regel op dien datum zou eindigen.
De thans ontworpeu bepaling sluit geenszins in
zich, dat de dienstplichtigen gedurende hun ge-
heelen verderen diensttijd onder de wapenen
zullen worden gehouden. Zoodra toch de omstan
digheden het veroorloven, zal tot geheele of ge
deeltelijke demobilisatie worden overgegaan en
met het naar huis zenden van de dienstplichtigen
zal geen oogenblik langer worden gewacht dan
strikt noodig is.
Langer in dienst houden van dienstplichtigen
by de Landweer.
Een wetsontwerp van gelijke strekking is inge
diend met betrekking tot het langer in dienst
houden van dienstplichtigen bij de Landweer.
Ter toelichting wordt daarvan naar het wets
ontwerp betreffende de Militie verwezen.
Officieel is bekend gemaakt dat een Duitsch
vliegtuig aver de streek van Duinkerken is ge
vlogen en bommen heeft geworpen op Malo-les-
Bains hij Duinkerken. Vijf burgers zijn gedood.
Boven Amiens is een Duitsch vliegtuig nage
jaagd door een Fransch en tuss-chen de Fransche
linies gevallen. De officier-bestuurder werct ge
dood, de waarnemer gewond.
De „Times" meldt, dat gistermorgen zestien
Duitsche vliegmachines zijn gezien boven hef Ka
naal, die blijkbaar voornemens zijn een t ht over
Engeland te doen, doch, gedwongen ado:1 de weers
gesteldheid, terugkeerden naar ae omg' ving van
Duinkerken.
In Obernhau in Saksen' is'een afscheidsbrief
aangekomen van den postambtenaar Seylerf, die
door de Franschen in Marokko wegens z, g. spion-
r.agp. in Marokko is doodgeschoten. De brief
luidt: „Cassablanca, 5 November. Lieve Tante
en familie. Ik moet sterven en zaï dadelijk
worden doodgeschoten. Ik ben onschuldig1 en
heb nooit gtespdonneerd. Innigen dank voor al
het gioede. Bidt voor mijl Ik sterf gaarne voor
het lieve D|uitsche vaderland."
Schadevergoeding.
Tot heden werd door eigenaren cn pachters
van landerijen in de gemeente Baesl (Geld.) ge
legen, aan het Rijk vergoeding gevraagd wegens
geleden schade, tengevolge van ne opzetting der
„I.inge"- ingevolge de innndatiewet en «ie wat
op den staat van oorlog; en beleg in gebruikneming
en opruiming) te Mariëndaal door 9 personen
tot een bedrag' van F. 2949, te Beent door 55
personen tot een bedrag van F. 9962,. te Rlienoy
dooi 83 personen tot een bedrag van F, 9687.40
en te Acquoy door 80 personen tot een bedrag
van F. 17977.10. Te samen voor een bedrag van
F. 40576.—.
Mais.
Het bestuur van het Comité van graanhandela
ren te Rotterdam, heeft gisteren, als lasthebber van
de Nederlandsche regeering, geveild ongeveer
750,000 kilogram Amerikaansehe mixed maïs (iets
afwijkende kwaliteit), tegen f 222 tot 1224 per
2000 'kilogram. f
De Sultan van Ternate.
Naar liet „Vad." van bevoegde zijde verneemt
is heit uit Nedertandsch-Indië geseinde Bericht nat
de Sultan van Ternate gearresteerd zou zijn als
hebbende de hand geleend tot den moord op den
controleur Agerbeek, niet juist.
Wel zijn de Sultan en zijn zoon in hechtenis
genomen en vervoerd naar Batjan, doch alleen
op grond van het vermoeden dat zij1 onwillig
waren de naar hun gebied gevluchte opstande
lingen van Halmaheira op1 te vatten.
Brood en petroleum naar Belgie.
Men schrijft uit Eindhoven aan het. „N. v.
d. D."i |f;
Van het toestaan tot invoer in kleine hoeveel
heden van brood en petroleum in België wordt
AMF.RtKA-
v
