Dagblad mor Schiedam en Omstreken
f
De Oorlog.
Gevaarlijke vrienden.
A f 1(111 -r-
bU™! ID
38ste Jaargang.
Maandag I? Mei 1915
No. 11231.
Gratis Ongevallenverzekering f 1000
feuilleton.
Jlb0°g zich
oyereeniomstig op ie polis vermelde Toorwaarflen. y IIIJ
Buitenlandsch Nieuws.
pftf] ™rlios f4 r
Bureau: BotersSraat 50. Telef. 85. Postbus 89.
Abonnementen per 3 maanden ƒ1.50, per week 12 cent, per maand
oO ct., franco p. post f'l— p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
Q0nVn lchten 20 ct. per regel; Handelsadvertentiën
1^6 regels 92 ct.; elke rege daarboven 15 ct. 3 maal plaatsen wordt 2 maal
herhaaïdèlijkHfdverw^reiü1 n^en Ct P' "S"' CMdi,ië"
b|j
levenslange
geheele
invaliditeit;
verzekering wordt gewaarborgd door
bil
verlies van
een hand,
voet of oog;
Hollandsche Algerseene
DE REVOLUTIE IN PORTUGAL.
Officieele telegrammen, uit Madrid melden, dat
een revolutionnaire beweging in Portugal is uit
gebroken. Het leger en de vloot hebben zich by
de volksbeweging aangesloten.
Een eskader, dat in de Taag lag bombardeer
de de stad Lissabon.
Er werd belangrijke schade aangericht en vele
slachtoffers vielen.
De commandant van de kruiser »Vasco di
^ama" zou vermoord zyn.
Naar later gemeld wordt is het garnizoen van
Lissabon trouw gebleven aan President de Arriaga.
Volgens de »Echo de Paris" is de president van
e republiek Portugal gevlucht.
Een draadloos telegram uit Madrid meldt daaren
tegen, dat de regeering het oproer is meester ge
worden. Kapitein Martines Lima heeft het bevel
°ver de republikeinsche troepen op zich genomen.
De bevolking der noordelijke provincies neemt
«en zeer vijandige houding aan tegenover Affonso
-■ostra, den leider der democratische partij. De
auto, waarin hij reisde, werd met steenen gebom
bardeerd.
De regeering heeft de arrestatie gelast van de
leden van den gemeentoraad in die streken, als
biet binnen 24 uur de archieven en gelden, die
2lJ beheeren, ingeleverd worden, terwijl de mi
nister van Binnenlandsche Zaken een rondschrijven
lichtte tot de burgemeesters om hun aandacht te
dijden aan de royalistische clubs, die thans in
grooten getale worden opgericht, en alles in het
Werk te stellen om de orde en den eerbied voor
e wet te handhaven.
Het Portugeesche gezantschap te 's-Gravenhage
eeit het volgende mede
tengevolge van een volksbeweging, bij welke
zich leger en vloot hebben aangesloten heeft de
regeering van generaal Pimenta de Castro haar
uutslag bij den president der republiek, den heer
anuel d'Arriaga, ingediend. Deze heeft de op-
racht tot het vormen van een nieuw kabinet op
gedragen aan den heer Joao Chagas. Het nieuwe
^binisterie is als volgt samengesteldvoorzitter
jan den ministerraad en minister van binnen-
^udsche zaken, Joao Chagasminister van justitie,
au' Talcao; minister van oorlog, Bizilio Teles;
^mister van marine, Fernandez Costaminister
an buitenlandsche zaken, Alvez Veiga, thans ge-
van Portugal in Belgiëminister van open-
lQare werken, Magathaes Limaminister van ko-
Jorge Pereiraminister van onderwiis,
Xosa de Castro.
°Pdat men niet gelooven moge, dat bedoelde
eweging voorspruit uit een minder normale wer-
^lri8 van de republiek, brengt het gezantschap in
^erinnering, dat het kabinet van generaal Pimenta
J3 Castro de bijeenkomst van het parlement had
Naar het Fransch.
63)
vroecf En. is er hier niets bijzonders gebeurd
Vl'ienriNog geen nieuws van uw Poolsche
"VVohw schudde ontkennend het hoofd. Anna
hind h S vreemde en onverklaarbare handelwijze
beginl rde haar soms bijna evenzeer als in het
toon ditmaal
ev^, Ik heb u iets te zeggen en ik zal nu eens
fcüstp °Penhartig met u spreken alsof u... mijn
Schan Was' u doet verkeerd met uw vriend
je vrLin-n>uw gedachten te verspillen aan die
dat Wolsky. Zij is een ongelukkig schepsel,
dat iq' bezeten is door den speelduivel. Ja,
hebt 00 mevrouw! Het is jammer dat uhaar
vertrotteren ,kennen en ik ben heel blij, dat ze
Seüaan u 1S zondei' u veel kwaad te hebben
i ls al erg senoeg, dat zij u heeft
getroond naar Lacville en u heeft leeren
voorover en
op zachten,
begon weer te
zeer ernstigen
verhinderd. Ook had hij als dictator maatregelen
afgekondigd, welke tot de uitsluitende bevoegd
heid van het parlement behoorden, met name de
amnestie voor- royalisten, die tegen de republiek
hadden samengespannen, de hervorming van de
kieswet, het wegzenden van de door het volk ge
kozen gemeenteraden en hun vervanging door ad
ministratieve commissies het afzetten van repu
blikeinsche ambtenaren enz enz.
Alle republikeinsche partijen protesteerden se
dert eenigen tijd tegen dezen abnormalen staat
van zaken, die meer en meer verergerde en die
ten slotte geleid geeft tot de beweging, waarop
het gezantschap in den aanhef van dit commu
niqué doelde.
DE HOUDING VAN ITALIë.
Men meldt uit Rome, dat de koning het ont
slag van het ministerie-Salandra niet heeft aan
genomen.
Het geheele ministerie blijft dus aan.
Marcora zoowel als de oud-minister Gareano,
aan wie de koning achtereenvolgens het vormen
van een kabinet opdroeg, weigerden de opdracht
te aanvaarden.
Het is zeer onwaarschijnlijk, dat Italië buiten
het conflict zal blijven. Hoewel Giolitti de meer
derheid in de Kamer achter zich heeft, blykt de
openbare meening zich meer en meer uit te
spreken voor deelneming van Italië aan den oor
log. In alle plaatsen van Italië worden betoogingen
voor den oorlog gehouden.
Het ergste gaan de republikeinen te keer, die
iortweg den koning en het geheele Huis van
Savoye voor afgezet verklaren, als er niet spoedig
oorlog komt.
Echter zit men in het neutralistische kamp
ook niet stil, en zoo is Vrijdag te Milaan door de
arbeidsbeurs en de socialistische fractie een alge-
meene staking georganiseerd, om op deze wijze
protest aan te teekenen tegen het dryven der
oorlogspartij. Ook de gemeentetram liep Vrijdag
niet.
Men vreest in Rome voor het uitbreken van een
revolutie, die ook niet door een bijtenkomen
der Kamer zou zijn te vermijden.
De volksstrooming is nauwelijks meer te hou
den, en indien de oorlog wordt verklaard, zal het
vooral zijn, om een afleiding te verieenen aan de
opwinding der woelziekten, welke zich anders
ongetwijfeld tegen het monarchale gezag zal
keeren.
Men schrijft aan de »Küln. Ztg.®
Een Italiaansch journalist heeft als zijn meening
te kennen gegeven, dat het verzoek om ontslag
van het kabinet-Salandra Italië een onzekere toe
komst tegemoet doet gaan en misschien het begin
is van het grootste treurspel in zijn geschiedenis.
Het schijnt inderdaad, alsof er een omwenteling
voor de deur staat. De klove tusschen parle
ment en volk is nog nooit zoo diep geweest als
thans.
Waarom het ministerie aftrad.
De iGazette del Popoio® publiceert een inter
view met een der afgetreden ministers
I U U eon duim
Verzekeringsbank; gevestigd te Schiedam
by
Terlies van
eiken ande
ren vinger.
sWij zijn afgetreden®, zegt de minister hierin,
»omdat wij het niet eens bleken te zijn, aangaande
de verantwoordelijkheid om het parlement voor
een voldongen feit te plaatsen, na het parlemen
taire pronunciamento van Giolitti. Met 't
oog op den parlementairen toestand, door Giolitti
en zijn aanhangers in het leven geroepen, heeft
het kabinet zich niet krachtig genoeg gevoeld, voor
de Kamer te treden.®
De Oostenryksche concessies zijn steeds beneden
onze eisehen gebleven. Wegens de onmogelijkheid
om tot een vergelijk te komen,hebben wij de moge-
lijheid van een oorlog onder de oogeü moeten zien,
en hebben wij de militaire maatregelen genomen,
die u bekend zijn.
Oostenrijk is niet tot beter inzicht gekomen,
zelfs nadat het Driebondstractaat
1 s opgezegd. Deze opzegging van den Drie
bond dreef ons nog meer naar den oorlog.
De manoeuvres van von Bülow en zijn vrienden
op den grondslag van de uiterste concessies van
Oostenrijk, hebben een diepe scheuring in de
constitutioneele partij veroorzaakt en het kabinet
verzwakt. Daarom zijn wij afgetreden.
En in welken toestand bevindt zich thans het
land, dat zich van den Driebond heeft losgemaakt,
met zyn aftredend kabinet en zijn woelige bevol
king 1 Deze toestand is echter niet door ons ge
schapen, maar ons opgedwongen. Moge hij, die
hem in het leven riep, hem thans eflenen I Moge
Giolitti zelf het roer in handen nemen 1
spélen. Als ze hier langer was gebleven zou ze
u misschien hebben overgehaald met haar mee
te gaan naar Monte Carlo.
Sylvia zag hem verwonderd aan. Nog nooit
had hij zich in dien geest over Anna uitgelaten.
Zij aarzelde, toen zij een beetje zenuwachtig:
Vertel me eens... hebt u mevrouw Wolsky
misschien verzocht om weg te gaan Neem me
niet kwalijk dat ik u dit vraag.
- Ik mevrouw Wolsky verzocht om weg te
gaan vroeg hij nu werkelijk verbaasd. De
gedachte is zelfs nooit in mij opgekomen. Het
zou heel ongepast van me zijn geweest, zoo iets
te doen. U schijnt te denken dat ik bijzonder
goed kan veinzen. Ik was immers even verrast
en .verbaasd als u over haar plotselinge ver
dwijning En haai bagage dan Als ik haar
had overgehaald om weg te gaan, had ik haar
met aangezet om aU haar bugage achter te
laten... Hij zei dit alles met het sarcasme en
den nadruk, aan de meeste Franschen eigen.
Sylvia kreeg een kleur.
Eigenlijk was het mevrouw Wachner, die haar
op die gedachte had gebracht. Nog den vorigen
dag, toen Sylvia wel voor de honderdste maal
haar vei wondering over Anna's stilzwijgen had
uitgesproken, had de „wereldburgeres" zooals
zij zich zelf graag noemde, opveelbeteekenenden
toon gezegd: Ik zou heelemaal niet verbaasd
zijn. als die mijnheer de Virieu je vriendin heeft
overgehaald om weg te gaan. Hij wil de baan
vm hebben, dat begrijp je.
De relletjes.
Hedenmorgen werden te Rome opnieuw betoo
gingen gehouden. Een afdeeling troepen, die zich
naai het paleis begaf, werd door een menigte van
tienduizend menschen vergezeld. Voor het mini
sterie van buitenlandsche zaken heeft een menigte
voor Sonnino en Salandra gejuicht.
Woifï seint uit Rome, dat de betoogingen een
revolutionnair karakter aannamen en zich richtten
tegen Duitschland en Giolitti. De laatste werd
uitgekreten door Duitschland omgekocht te zijn.
Ook tegen v. Bülow werd gemolesteerd.
Uit vele steden, als Milaan, Florence, Venetië,
wordt eveneens van heftige betoogingen melding
gemaakt. Het ergste schijnt het te Milaan toege
gaan te zyn.
Uit Parijs wordt gemeld
De Parijsche ochtendbladen maken met voldoe
ning melding van het bericht, dat Salandra aan
het roer blyft. De »Echo de Paris® schrijft, dat
het ministerie-Salandra uit deze crisis van korten
duur grooter te voorschijn treedt. Zijn politiek is
opnieuw door den koning bekrachtigd, een be
krachtiging van den strijd der natie. De openbare
meening in Frankrijk heeft steeds gemeend, dat
de vastheid van de ltaliaansche politiek gewaar
borgd werd door het bewustzijn der Italianen
aangaande hun nationale belangen. Het Fransche
volk wenscht zich opnieuw geluk, dat deze poli
tiek gehandhaafd is door het aanblijven van man
nen, die er hun naam aan hebben verbonden door
haar te ontwerpen en uit te voeren.
Van het bekende Duitsche Collegium Germa-
nictim zijn alle leerlingen en studenten uitge
weken. Tijdens een opstootje werden de ruiten
ingegooid. Men vreest dat de onruststokers zich
tegen meer kerkelijke instellingen zullen keeren,
de vrijmetselarij heeft er de hand in.
Aan de »Koln. V'olksz." wordt uit Lugano ge
seind De algemeene Abt der Paters Benedic
tijnen, vrijheer Von Stotzinger, heeft Rome ver
laten, op wensch des Pausen, die meer dan een
oorlog een revolutie vreest.
Het Oostenrijksch-Hongaarsche gezantschap
heeft de Oostenrijksch-Hongaarsche onderdanen ge
last zich gereed te houden op de eerste aanzegging
Italië te verlaten. Volgens het Giornale d'Italia
verzekert men, dat de Oostenrijkers en de Hon
garen morgen zullen vertrekken.
AAN HET WESTELIJK FRONT.
De Franschen zijn volgens berichten uit Parijs
500 meter vooruitgekomen in de richting van
Souchez.
Wij versloegen den vijand ten Noorden van
Yperen en veroverden verscheidene loopgraven op
het front in het Sas en een gedeelten van het
Steeastraete. Wij namen hierbij drie machine
geweren en maakten vijftig krijgsgevangenen.
Drie tegenaanvallen der Duitschers op dit deel
van het front werden door ons afgeslagen.
Ten Noorden van Atrecht duren de gevechten
voort. Wij maakten ook daar vorderingen.
Het Duitsche communiqué meldt, dat te Noor
den van peren de aanvallen der Bondgenooten
werden afgeslagen.
Eveneens mislukte een aanval der Bondgenooten
ten Zuid-Westen van Rijssel.
Ten Westen van de Argonne stelden wij ons
door een aanval in bezit van een 600 meter lang
en 200 meter breed steunpunt ten Noorden van
Ville-sur-Tourbe en verdedigde het met succes
tegen drie nachtelijke aanvallen, welke de vijand
zware verliezen veroorzaakten. Veel materieel en
60 gevangenen bleven in onze handen.
AAN HET OOSTELIJK FRONT.
De omvang en de gevolgen van den doorbraak
door het West-Galicische front komen steeds
meei aan den dag, daar het geheele Russische
ront reeds dermate geleden heeft, dat de door
fhet Russische opperbevel bevolen opstelling ten
westen van de San niet kon worden uitgevoerd.
Het slagfront van de bondgenooten schuift nu
ook reeds tegen het dal van den Dnjestr vooruit.
Het Russische offensief tegen de linie aan de
Proeth heeft daarom geen strategische beteeke-
nis, en des te minder is dat het geval, omdat
de oprukkende sterke Russische troepenmacht
ten noorden van Kolomea is teruggeslagen en
de stellingen ten noorden van Czernowitz nog
steeds vast in de handen van de Oostenrijksch-
Hongaarsche troepen zijn. Overigens treden de
gebeurtenissen op dit gedeelte van het gevechts
terrein op den achtergrond tegenover het groote
Godsgericht, dat zich op het oogenblik in Mid-
den-Galieië voltrekt.
Uit de communique's der laatste dagen van
Toen scheen het haar te spijten, dat zij zich
die woorden had laten ontvallenen zij had Sylvia
dringend gevraagd ze vooral niet aan Paul over te
brengen Sylvia noemde den naam van mevrouw
Wachner dan ook niet.
- Ik denk natuurlijk niet dat u veinst, zei zij
een beetje onhandig. - Maar u had nooit veel
skmpathie voor de arme Anna en u hebt mij
meer dan eens gozegd, dat Lacville geen plaats
ls, waar een dame lang hoort te blijven. Ik
dacht dat u misschien iets dergelijks ook tegen
mevrouw Wolsky had gezegd.'
- En denkt u werkelijk Paul vroeg het
met scberpe ironie in zijn stem - dat uw vrien
din zich aan mijn raad zou hebben gestoord
Gelooft u dat mevrouw Wolsky naar iemand,
luistert als de speelduivel haar wenkt?... Hij
wees met de hand in de richting van de plaats
waar het fraaie, witte Casino-gebouw lag.
- Maar de speelduivel gaf haar geen wenk
om Lacville te verlaten, riep Sylvia uit. - Ik
weet zeker dat ze van plan was tot half Sep
tember te blijven...
U 'hebt me zoo even een ietwat vreemde
vraag gedaan... Hij boog zich voorover en zag
haar recht in de oogen.
Ja? vroeg zij verlegen.
Ja, u hebt me gevraagd of ik mevrouw
vvo sky had overgehaald hier van daan te gaan.
vvpfnu, ik viaag u nu op mijn beurt of het
nooit in u is opgekomen, dat de Wachnérs er
misschien meer van weten dan zij willen be
kennen. Den eenigen keer dat ik mëtTmevouw
Wachner over de kwestie sprak, kreeg ik dien
indruk, 't Stond bij mij vast, dat ze meer wist
dan ze zeggen wilde, 't Is natuurlijk alleen maar
een indruk, dien ik kreeg.
Sylvia aarzelde.
- .Ik geloof dat mevrouw Wachner het in
t begin niet prettig vond, dat ik er zoo'n ophef
over maakte, zei zij peinzend. Maar later
vei wondei de en speet het haar niet minder
dan mij. O neen, hierin vergist ge u... en u
vergeet heelemaal dat mevrouw Wachner dien
zelfden avond nog naar het Pension Malfait is
gegaan... ik meen den avond van den dag waar
op Anna is vertrokken. Mevrouw Wachner is
eigenlijk de eerste, die ontdekt heeft dat Anna
niet thuis was gekomen. Zij is nog even naar
Anna's kamer gegaan, om haar te zoeken.
- Dus mevrouw Wachner heeft dien brief
gevonden, merkte Paul op.
- Neen, den brief heeft zij niet gevonden
die werd eerst den volgenden morgen gevonden
in een schrijfmap, die op de schrijftafel lag.
Het was nog in niemand opgekomen daarin te
kijken iedereen verwachtte haar dien avond
terug. Meviouw Malfait denkt nog altijd, dat de
arme Anna c.ien middag naar het Casino is ge
gaan, en daar al haar geld heeft verloren en
dat ze toen even thuis is gekomen, den brief
heelt geschreven en onverwijld naar Parijs is
vertrokken, zonder iemand iets van zich te
I laten hooren. iKor.di vervelsdl
Cl
