Kerknieuws.
Leger en Vloot.
lolWÜB.
Stads- en Gewestelijk Nieuw*.
Gemengd Nieuws.
Spert
Het station Nuenen-Tongeren zal voortaan
aileen Nuenen heeten.
Het station Boerveeuschemond (aan de lijn van
de Noord-Oosterlokaal), wordt Stadskanaal-Tekel-
derweg.
En het station Stadskanaal zal in den vervolge
heeten Stadskanaal-Hoofdstation.
Mr. Aalberse professor.
Naar verluidt wordt onder de personen, die
zeer in aanmerking zouden komen voor de nog
steeds niet vervulde vacature aan de Leidsche
Universiteit, ontstaan door de aftreding van prof.
Greven, als hoogleeraar in de staathuishoudkunde,
de naam genoemd van het Tweede Kamerlid mr.
Aalberse.
Staatcommissie voor het onderwijs.
Omtrent den stand van de werkzaamheden
dezer Staatscommissie vernemen wij van bevoegde
zijde het volgende:
Nadat in groote trekken uit de besprekingen,
in „plenum; gevoerd, een stelsel was gegroeid(
dat, waar men meende, in staat zou blijken de
voorstanders zoowel van het openbaar als van het
bijzonder onderwijs te bevredigen en dus de beëindi
ging te brengen van de schoolstrijd, verdeelde zich de
commissie in een viertal subcommissiën, welker
taak het was dit stelsel in zjjne verschillende onder-
deelen uit te werken. Van deze vier sub-com-
missiën kreeg de eerste tot taak eene gewijzigde
redactie over art. 192 der Grondwet te ontwer
pen. De tweede werd belast met het uitwerken
van eene regeling omtrent voorziening in de kost#
van enkele belangrijke onderdeelen daarvan, zooals
de salarieering van de onderwijzers. De derde
had tot opdracht eene omscbryving te maken van
de voorwaarden voor de subsidieering van het
'bijzonder onderwys. De vierde eindelijk werd
uitgenoodigd eene tormuleering te ontwerpen van
de regeling der opleiding van onderwijzers.
In hoofdzaak betrof de arbeid dezer subcom
missiën het lager onderwys. Aan ieder harer
werd echter, voor zoover zij daarvoor in aanmer
king kwamen, verzocht ook aan andere takken
van het onderwys en bepaaldelyk ook aan het
bewaarschoolonderwys hare aandacht te willen
wijden.
Op dit oogenblik nu zijn, naar wij vernemen,
reeds drie dezer subcommissie, nl. de eerste, derde
en vierde met hare taak gereed gekomen. De
tweede subcommisaie, die voor hare financieele
berekeningen een zeer uitgebreid materiaal had
te verzamelen en vervolgens te bewerken, zal ver
moedelijk binnen eenige weken eveneens haren
arbeid kunnen voleindigen.
In de afgeloopen week kwam de Staatscommis
sie weder eenige malen in algemeene vergadering
bijeen om de by haar ingediende rapporten der
subcommissiën te behandelen.
In het algemeen mag dus worden verwacht,
dat binnen betrekkelyk korten tyd het eindrap
port door de commissie kan worden opgesteld.
Middenstandsziekenfonds.
Onlangs is te 's-Gravenhage opgericht eten Zie
kenfonds voor den Middenstand genaamd „Het
Forste Nederlandsche Middenstands Ziekenfonds".
Het heeft ten doel' om aan hen wien door
het besluit van de Ned. Maatscih. ret bevordering
der Geneeskunde, het lidmaatschap van een ar
heiders2iekenfonds is ontzegd, omdat hun inko
men meer dan f1200 bedraagt, is gelegenheid
te bieden zich- voor een matig4*. premie genees
kundige hulp te verschafte. Dtei seuze van dok
ter en apotheker is geheel vr.j, ous men kan
rijn eigen huisdokter houden. Voor nadere bij
zonderheden verwijzen wij naar achterstaande ad
vertentie.
roepen en die in alle opzichten verdienen staande
gehouden te worden, zouden moeten worden af
gewezen, omdat zij voor het niet van Staatswege
gegarandeerde deel van het voorschot geen zeker
heid kunnen geven.
Zij wekt daarom op, om op het voetspoor van
andere Gemeenten een deel van het risico op
zich te nemen.
De Gemeente Leiden besloot reeds van dat
risico voor haar rekening te nemen, een voor
beeld dat reeds door verschillende anderen werd
gevolgd.
B. en W. meenen, dat het alleszins op den
weg der Gemeente ligt in dezen haar medewer
king te verleenen, terwijl zij van oordeel zijn,
dat de wijze waarop de Gemeente Leiden dat
doet, aannemelijk is. Volgens haar regeling blijft
een gedeelte van het risico voor de Bank, wat
o. i. als eerste beginsel moet worden aangenomen,
opdat de Bank die de credieten verleent, een wer
kelijke verantwoordelijkheid drage.
B. en "W. merken nog op, dat de Gemeente
Leiden een Commissie van ingezetenen heeft in
gesteld, die over de aanvragen wordt gehoord.
Uit den aard der zaak zal de Gemeentelijke
steun slechts kunnen ten goede komen aan hier.
wonende kleine middenstanders, wier zaken hier
gedreven worden.
Op grond van het bovenstaande stellen B. en
W. voor hen te machtigen
ie. voor de Gemeente tot de van Regeerings-
wege in het leven geroepen organisatie tot vei-
gemakkeling der voldoening aan de credietbe-
hoefte van den kleinen Middenstander als ge
volg van de oorlogscrisis, mede te werken in dien
zin, dat de Gemeente voor haar rekening neemt
s/5 van het niet doorden Staat gedekte risico
van de aan te Schiedam wonende kleine Mid
denstanders, wier zaken aldaar worden gedreven,
verleende credieten
2e. desgewenscht een Commissie te benoemen
1 die op de crediet-aanvragen zal worden gehoord.
De verdeeling van het risico zal dan zijn als
Overreden. Gisteravond heelt een stoom
tram het 3-jarige dochtertje van Te Pte bitvoddo
overreden. De kleine was dadelijk dood.
De 18-jarige korporaal A. Joose, van den
vrijwilligen landstorm te Goes, is gisteravond hij
den overweg bij het station 's fleer Arendskerke
door een sneltrein gegrepen in een 100 meter
meegesleurd. Hij was onmiddellijk (lood.
Mgr. Callier.
Naar de „N. Haarl. Ct." verneemt, beeft Z.
P H. Mgr. Callier, bisschop van Haarlem, het
plan, binnen enkele weken te Haarlem terug1 te
keeren
De opperbevelhebber van land- en zeemacht
hoeft verklaard, dat het hem geoieaen is, dat
bet hem onmogelijk is om aan aue onderaf®,
eieren een bedkrib te doen verstrekken, zoodat
tot verstrekking' van bedkribben aan ondetVolfM
eieren niet zal worden overgegaan
Voorts zullen in den a.s. winter aan elk man,
van rijkswege ondergebracht, twee wollen dekens
worden verstrekt en kan aan manschappen, die
daaraan bepaalde behoefte hebben, in verband
met de wijze en aard der huisvesting, zoo noodig
een derde deken worden uitgereikt. (Avp.)
vaD
volgt
WEERBERICHT.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 24 Sept., medegedeeld door het
Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 767 6 te Breslau.
Laagste barometerstand 754.2 te Haparanda.
Verwachting tot den volgenden dag: zwakke
tot matigen zuidelijke tot zuidwestelykea wind,
meest zwaar bewolkt, waarschynlyk regenbuien
met kans op onweer, zelfde temperatuur.
Middenstandsc ediet.
B. en W. deelen den Raad mede, dat zij van
de Regeeringscommissie inzake het Middenstands-
crediet een schrijven hebben ontvangen, betref
fende middelen om den kleinen middenstander,
die ten gevolge van de oorlogscrisis, in moei
lijkheden geraakte, of wiens zaak daardoor te
niet ging, het bekomen van een klein crediet
om zich te kunnen staande houden of oprichten
te vergemakkelijken.
Uit dat schryven en de daarbij gevoegde hoofd
punten van een plan van nationale organisatie,
blijkt, dat de Staat bereid is het verkrijgen van
dergelijke credieten zeer tevergemakkelijkeri en
een belangrijk deel van het risico op zich te
nemen.
B. en en W. vermelden dan, de vroeger reeds
door de dagbladen gepubliceerde hoofdpunten van
de wijze van werken van de commissie.
De reden waarom de Commissie zich nu tot
de Gemeenten wendt, is, dat er zich verschil
lende gevallen voordoen, dat Middenstanders wier
ongunstige omstandigheden louter door de tegen
woordige oorlogscrisis in het leven weiden ge
a
m
§P
s
a
s
2
m
£-
Bij het departement van koloniën is, ten ver
volge pp het bericht opgenomen m cte Staatscou
rant van 13 dezer, het volgende: telegram van
oen Gouverneur-Generaal van Nederlatidsoh-In-
dië. dd. 21 dezer, betreffende pesigevallen op
•lava, van 27 Augustus tot en met 9 September
jl. ontvangen: F
„Malang 16 nieuwe gevallen, 15 aocdeu: Kediri
46 nieuwe gevallen, 45 (tonden; Paree 18 nieu
we gevallen, 17 doodenBlitai' 4 nieuwe geval
len. 3 dooden; Madioen 3 nieuwe gevallen, 2
dooden; Soerakarta 34 nieuwe gevallen, 33 doo
den: Toeloengagoengi Soesraïïaja \stad) 6; Soe-
rabaia (afdceling) 1 en Djombang 1, dodelijke
1 gevallen". i r
De totaalcijfers over bovenbedoeld tijdvak be
dragen dus: 130 gevallen. 126 anoden.
(StCt)
PETERSBURG, 24 Sept. In de streef
Smelin bij Novo Alexandrova hebben g
verbitterd gevecht van man tegen 11188 ,jjanf>e'
chinegeweren veroverd en meer dan zgS.
vangen genomen. Een der hoogten wer
maal toe ontruimd en heroverd. vijaD<^
Niettegenstaande de pogingen van e gpeo
oms ons offensief te stuiten hebben onze
zich ten noordwesten van Dubno meester je
van het dorp Voinitza op den linkei oe^er,0icjüte11
Ikwa, waarbij 26 officieren en 140 ~^oege'
werden gevangen genomen en drie m^c
weren veroverd. Bij het dorp Dvoretsj oöze
westen van de stad Krenenetz, heb e^oQgteO
troepen zich meester gemaakt van een ®r ^e.
en twee officieren en 100 soldaten 8eva gD wij
nomen. Ten noorden van Zaleszijk WI®rgjtoVtle
den vijand uit de dorpen Vorvolintze en 1
de cavalerie achtervolgde den vijand, rjjk0f3
geslagen werd. Een gedeelte der <^osteeVftDge0
werd neergeveld en een ander gedeelte g j#9p
genomen. Onze cavalerie heeft een in^a j,jo0gte
in het derp, Proussy ten zuidwesten van eu
en maakte daarby talryke krijgsgevang
veroverden vele wapens,
PARIJS, 23 Sopt. Avondcommuraque-
Hevige artilleriegfevechten over het gó1"* ycri
ai'gtewisseld door mijn- en bonigev-jchten^^^i-
schade is toegebracht aan de Duilsche v pr^jv
ginga'werken. Een FransCh luchtschip U1
Bche vliegtuigen hebben met, succes c<--
stations, en kampen gebombardeerd. De eViPél
bebten brandgranaten op Atr-ecSit en de
ge.w irpen. Verschillende branden ontstof
konden spoedig! gcbluscht worden. jjoo'"
CALAIS, 23 Sept. (Van Belgische zijd®
delyk. van Atrecht, bij Vinny, werd g>s g0gel'
Duitsche patrouille van tien ulanen d°°pg pui'"
schen omsingeld en gevangen genomen. grtiHe'
sellers zoeken hunne kracht in het zw»r pgl-
rievuur. Sedert April en Mei toen voor9r(j *refd'
gisch-Vlaanderen een zware strijd geleve ^je
om Langemarck, Pilkum en St. Julien is w°°
het front de artillerie aan e
S oi S
Jq
to o
-
Door Burgemeester en Wethouders
zijn met ingang van 2 October a.s. tot tweede
brugwachters aan een der bruggen benoemd C.
W. van Noort en C. P. Koens.
Gisteren is in de Keilhaven te
Rotterdam dryvende gevonden een van de hier
eergisternacht van een in de voorhaven liggende
motorboot ontvreemde mandflesschen met azyn-
zuur. De flesschen zyn vermoedelyk door de
dieven overboord geworpen toen zq van den in
houd hadden kennis genomen; de waarde ervan
niet vermoedende. De flesch is door de politie al
hier in beslag genomen en aan den eigenaar
teruggegeven.
Mijnongeluk.
In de ExhaU-mija bij Nuneator (Warwick
shire) heeft eergisteren, een mijnongeluk, plaats
gehad Een der mijnwerkers liet zijn lamp val
len. waardoor brand ontstond
Meer dan 300 man waren in de mijn Van hen
zijn 14 jammerlijk omgekomen
Het Hilleg'iomsoh e ;}at. Men zal riclh
hdinneren, dat een paar jaar geleden, plotseling;
op he-t land van den heer H. Walkers de grond
vizakte Daarbij ontstond een gat v.an aanzien
lijke diepte en verschillende theorieën zyn ioen
opgeworpen omtrent dat verschijnsel. Het go-
lukte evenwël den heef Walkert act gat te stop1
F*11
Deze/ dagen begonnen zich in üe onmiddellijke
nabijheid van het vroegers1 gat dergelijke ver
schijnselen voor te doen. Lorié, privaat
docent te Utrecht, dio veel1 ëtudie vao het vroe
gere geval maakte, heeft thans ook de nieawo
verschijnselen opgenomen. N. v. d. D.)
Roombroodjes. Te Batneveio is het ge-
heele gezin van den liroodventer JI. Z. na het
gebruik van roombroodjes plotseóng ernstig) oiv-
gesteld geworden. Een 6-jarig dochtertje is reeds
overleden. Andere personen, dis deze broodjes
gekocht en gebruikt hebben, zyU eveneens ziek
geworden.
HOOGE RAAD.
De Proc.-gen. bij den Hoogen Read mr. Noyon
heeft gisteren conclusie genomen in zake het
cassatieberoep der maatschappy Lotisico, die door
het hof van 's Gravenhage veroordeeld was tot
uitbetaling van den prys, op de polis van verweerder
gevallen.
Lotisico meende tot die bepaling niet verplicht
te zijn, omdat in Augustus 1914 de betrekkingen
van de staatsloterij tot een nader te bepalen tijd
stip waren uitgesteld en volgens art. 4 der polis,
in geval van schorsing der staatsloterij, de over
eenkomst stilzwijgend verviel.
Het hof besliste edhter, dat het bedoelde uitste
niet als sschorsing* kon worden beschouwd. Het
hiertegen gericht cassatiemiddel achtte de proc.-
gen. ongegrond, omdat geen der aangevoerde ar
tikelen van de wet op de staatsloterij van 1885
iets omtrent schorsing bepaalt, zoodat zjj niet
konden zyn geschonden.
Voorts had, volgens eischer, het hof inbreuk
gemaakt op de regels van het B. W. betreffende
uitleg van overeenkomsten, door te beslissen, dat
blijkens art. 5 der polis de overeenkomst slechts
zou zyn geëindigd, indien een wijziging in de
usantien invloed op de te betalen uitkeeringen
had uitgeoefend, waarbij het hof enkele woorden
van het genoemde artikel over het hoofd zou
hebben gezien.
Dit cassatiemiddel miste echter feitelijken grond
slag, daar niet vaststond dat de bedoelde woorden
in de overeenkomst voorkwamen.
De conclusie strekte dus tot verwerping van
het beroep.
sector van
geweest.
weesi. p v»D -
Men geeft zich aan onze kant rekent ^lle0'
gebeurtenissen, welke plotseling kunnen
Zeer droevig is het met de talryke 'ieVbe^oOe^
en vlekken in Vlaanderen gesteld. De gylucbt'
zijn voor een groot deel naar Frankrijk g
hunne woningen zijn bijna alle vernie
schoote is geheel met den grond 8e,iJj0t,ie{'
Elverdinghe en Brielen deelen een gehJ A»
wijl Yperen zelf zóó erbarmelijk is getr° gtr»9
men onmogelijk in het duister door erf
zich bewegen kan door de hoopen Pul0'
liepen neergeslagen. v»11
d«
liggen neergeslagen. v»-
Volgens officieele mededeeling wer ^ter
Januari tot 1 Augustus in de dorpen 8gb0gi«ps
front van Dixmuiden-Vperen en de Fran3 ¥lJur,
720 burgers gedood door het vijandej^pf1
Dagelijks worden nog lijken onder de p
weggehaald door den ambulance-dienst. iogl)
In Dickebusch, aan den weg van Ae
naar Wytschaete, werd de woning jje0stbö'
pastoor getroffen. De pastoor en zyne 1
zyn weggehaald onder de puinhoopen
pel werd op 23 Aug. de burgemeester
getroffen. bon^'ht
CALAIS, 23 Sept. Een hernieuwd
ment heeft groote schade aan de zjjo
en hare buitenwijken aangericht. T ve
woningen geheel vernield. Met de 3^
woestingen wordt het totale getal op
woningen geschat. Er zijn in de stad
burgers achtergebleven; naar meuscb.^e
WEENEN, 24 Sept. Volgens de
van een Servisch blad is de Kroonprins
met zijn staf te Belgrado aangekomen -t 990
LUGANO, 24 Sept. Uit Boekarest vv j,»
vCorriere della Sera" geseind, dat Bu ^ep9
cavalerie aan de Servische g
Hoogterecord.
Het record voor boogvliegen is gebroken door
Franz Reiterer, hoofdbestuurder in dienst van de
luchtgevaartenfabriek Hansa te Brandenburg, die
op een vlucht met een nieuwen tweedekker, voe
lende 4 passagiers, een hoogte heeft bereikt van
5000 meter in 48 minuten.
Houder van dit record was de Fransche vlieger
Garros, die in Februari 1914 3300 meter bereikte.
Denzelfden dag heeft Reiterer een opstijging ge
daan met hetzelfde toestel, voorzien van een Mer
cedesmotor van 160 P.K., met 3 passagiers, en
toen een hoogte van 5500 meter bereikt in 68
minuten, waardoor het record is gebroken, door
den Duitschea vlieger Von Dö3sl by den lucht
vaartwedstrijd te Weenen in 1914 gemaakt, Rei
terer landde na donker in 10 minuten in glij
vlucht. Tusschen twee vluchten in heeft hij
alleen een opstijging gedaan tot 3000 meter in
13 minuteti tijds.
samengetrokken. ,,et W
ATHENE, 24 September. (OaioiecU
lüt algemeene mobilisatie welke -
omvat is door den koning geteelrend en
avond worden bekend gemaakt. 0
STOCKHOLM, 24 Sept. De /wce; ^je0.
ring heeft de uitvoer van kaas vor^-" t
WEENEN, 24 Sept. Gemeld w0fd^t tfP
Fransch proviandschip aan de Zuidkw^.^n
eiland Kreta, door een duikboot tot
gebracht. De bemanning werd gered- t
LONDEN, 23 Sept. De AdmicaiH-rit f
dat het aantal stoomschepen, dat 111 j,av
eindigende 22 September, de Eng°^^ zjpi
inliep of uitging', bedroeg 1323; jp
zinken gebracht, benevens één vls»ctie yab
LONDEN, 23 Sept. Na de i/eêmdig1^^
bcgiiooting^debatten nam de ininiit1-1^
ciën het wooi-d. Hij eindigde zijn t
mijn plicht om het parlement e;n g.tlc0»
vlagen de belastinguitbreiding aan to n
de leden hebben met Vreugde 8ez'C^'cli
tana met gbeden wil nieuwe lasten op ^$0» J
Dit is bijna zonder weerga in
(toejuichingen). Welk beter viaorteck^j,^
vo onze toekomstige overwinning! de |t
juichingen). Het vrijwillig' dragen ^r;J1ogeJ!'i;,ji"
is een bewijs van ons weerstands"1 je
spreek in dit-» opzicht niet alleen val 0
cieele b'rannen, maar ook van d10
dfelen van ons land. pi'®^1
WASHINGTON,, 23 Sept- Hammering
CS
o)
es 4)
u
T3 C
O
.2
<u
O
73
<y
M
O
th «r< th
CO GO
CO O 05 lO 00
th t1* O*
cm
O
w
O
O)
oj ca
Ti 45
St
c
«u
ca
S
+-* O
0>
01
C
o