Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
eerste blad.
s B<
De Oorlog.
Op den Balkan.
jjSste Jaargang.
Zaterdag 2 October 1915
No. 11348
1ibmlen. zjjn te veel afhanke-
^Ötóeele berichten.
Baiteulandsch Nieuws.
Bureau: Botersiraat 50. Telef. 85. Postbus 39.
^b°nnementen per 3 maanden 1.50, per week 12 cent, per maand
franco p. post f 2.p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
Advertentiën: Familieberichten 20 ct. per regelHandelsadvertentiën
16 regels 92 ct.elke regel daarboven 15 ct. 3 maal plaatsen wordt 2 maal
berekend. Ingezonden mededeelingen 35 ct. p. regel. Speciale conditiën voor
herhaaldelijk adverteeren.
De verzekering wordt gewaarborgd door de Uoilandsche A Lremeene Terzekerincsbank. arevestlcd te Schiedam.
b a
dood
V erzekeringsbank,
bQ verlies
ran
een duim
gevestigd te Schiedam.
Mi
verlies van
eiken ande
ren vinger.
Rummer bestaat uit twee
en een Geïllustreerd
UlOsblad.
BROODPRIJZEN.
2 URgemkester van Schiedam,
V den algemeene kennis, dat ten gevolge
k^eiöPel V®rlaa8den prijs van tarwebloem en
eaStftes!e|j' °'nnen de maxima door de Regeering
V He de prijzen van het brood, dat niet
v.® M(1 f.^eJ^n,j sioeg e wordt verstrekt, te rekenen
^itbf0 "J 4 October a.s. zullen zijn als volgt
lit r°ori ,(me'kbrood) van 0.75 kilo 18 cent.
2^'hbr0oj ^Water^rood) van 0.85 kilo 17 cent.
Pet, t 1 bestaande uit 75 pet. tarwemeel en
rWebloem, van 1 kilo 17 cent
N^Pelin
be
g in het gewicht van
van
pet. is toe
van het kleinbrood tot een gewicht
A7«- blijft 2è cent.
^6 kf?,eer'ngsbrood, uitsluitend in blik ge-
Schi „T 12 cent per kilo.
ed
a no, 2 October 1915.
De Burgemeester voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETE,
KOSTELOOZE 1NENLING.
GSTEr en Wethouders der Gemeente
dat op Vrijdag, den 8en Oct. a.s
te li/2 uren, de gelegenheid zal
tot Kostelooze Inenting en Her
ingezetenen die zich daartoe in
EiïÜr'.s Doele bij den Gemeentegeneesheer
Cfr i ,Vler DoaL aanmelden.
ti, aa tn, 2 October 1915.
y ^cre^lneesl*er en Wethouders voornoemd,
^CKpJls' Ce Burgemeester,
b V0or WGa- M. L. HONNERLAGE GRETE.
ij z QÜe Ju>8te vermelding in de vaccine-
kei i^ibdet11 van namen en geboortedatums
\jS is het gewenscht dat bij de aan-
®rs 0f °rden medegebracht trouwboekjes der
seboortebewyzen der kinderen.
vs0e vierde wethouder.
b^rskl j^''sl'Scbe fractie heeft bij den Raad een
gediend om een vierden wethouder te
k
^a' bij den Raad een voorstel zijn iDge-
l^K'rigeZ°° n'ts'ultenc' 's gebaseerd op partij
keu v°°rstel is tevens de motiveering opge-
ADe
Raad
'8 <}at van oordeel, dat het wenschelijk
®n yy- sameD8tebiDg van het college van
fi.
ÏJ^stell
in overeenstemming zij met de
h vvetk U°® van c'en Raad> besluit het aan-
dooi l0Uders te ste"en op vier."
'k lVe®ri0 Van bet voorstel is dus, blykens de
V- bieer 6n'te^ en aHeen om een linksche
'et otjjj'11 *let c°l'ege te bekomen.
OtQjjat een vierde wethouder nooi
v('b het a\ de bQbsche meerderheid
«th0
een vierde wethouder noodig is, maar
een socia-
^kderg0? 'e^e wd hebben, moeter een vierde
spei.ei1 bejf aats gecreëerd worden.
6(1 bat j6<t ®een Pro^eet te zÜn om te voor-
\^e,)oibeö et voorste' abe kans heeft te worden
W 'ractje lsten, dat zy zich tegen een wensch
Vf».lieb ver'. Ze'*a a' zouden zij het willen, zouden
betten.
at6| rtij, 'J111611' Andere motieven dan van zui-
^eZwaa° 'Reben aard zullen er voor dit voor-
1 z«n aan te voeren.
'bouH Raadsleden hebben door hun verzoek
6r Werwey, om zjjn mandaat ter
djg'kh ,ja^ VaQ den Raad te stellen, te kennen
'h een vierden weihouder niet noo-
b,
1,10; gele,! a de heer Lagerwey hun nu maar
w'e<1 in ^eDbeid wilde stellen hun verkiezings-
8,eden ons voorstellen, dat de liberale
h rk boi.611 dergelijk voorstel liefst in comité-
'keilden eraad bepaalt, dat wethouders geko-
W gedeJit°.r. den tÜd van 6 jaar. Er is dus niet
d, vy 6 vern'euwing van den Raad ge-
°uders te vervangen. De wetgever
bedoelde dus blijkbaar in dit college stabiliteit
eenige continuïteit te waarborgen. Alleen duur
zame verandering in de overtuiging Jvan de
kiezers en daardoor in de samenstelling van den
Raad brengt verandering in de, samenstelling van
bet college.
Er was geen enkele reden voor wethouder
Lagerwey om aan het onbescheiden verzoek der
Linksche Raadsleden te voldoen.
Het college van B. en W. heeft geen partijpro
gram uit te voeren. De Raad neemt de besluiten
aan en B. en W. voeren die uit.
Als dan straks met behulp van de liberalen als
vierde wethouder een secialist in het Dagelijksch
Bestuur der gemeente zitting neemt, dan is dit
voor de socialisten de beiooniog voor de hulp bij
de stemming verleend om de twee liberale leden
herkozen te krijgen.
Het was zeker dan ook een plicht van dank
baarheid dat een der met behulp der socialisten
Dgeredden", de heer Houtman, namens de liberale
leden bet bovenbedoeld verzoek aan wethouder
Lagerwey moest doen.
Maar ook de belastingbetalers zullen aan dit
ofïer moeten bijdragen. In een tijd, dat van de
gemeente buitengewone uitgaven worden gevraagd,
nu van alle zijden op bezuiniging wordt aange
drongen, gaat men geheel onneodig het budget
vau de gemeente belasten met een ujtgave van
f1500 'sjaars.
B. en W. verklaarden verleden jaar, uitbreiding
van het aantal wethouders niet noodig te achten.
Toch stelt men nu voor deze onuoodige vierde
wethouder aan te stellen om een partijgenoot in
het college te brengen.
Is dit nu het stellen van partijbelangen boven
het gemeentebelang of niet
De Gemeentebegrooting
Het afdelingsverslag betreffende de Gemeente
begrooting 1916 is thans in druk verschenen.
Over het geheel genomen, zijn de gehouden
beschouwingen en de gemaakte opmerkingen al
bizonder onbelangrijk.
Toch is er ditmaal teekening in het verslag
ten opzichte van gedachten van een zeker deel
van den Raad nopens de gemeentefinanciën.
In meer dan een opzicht komt tot uiting, dat
er een categorie Raadsleden is, welke zich blijk
baar voor een algemeene loonsverhoogiug van
bepaalde groepen van geraeentebeambten en
-ambtenaren wil spannen.
Het zijn klaarblijkelijk de roode vroeden, die,
nauwelijks hun intrede in Schiedams vroedschap
gedaan hebbend, moeten zorgen voor de inlossing,
van hun belofte aan de kiezers tot opvoering van
de loonen van hen, die in gemeentedienst zjjn.
Loonsverhooging wordt gevraagd voor
le politiebeambten,
2e bevolkingscontroleur,
3e brugwachters,
4e personeel reinigingsdienst,
5e onderwijzers.
In een der secties heeft men globaal becyferd
hoeveel er met de weddenverhooging van de laag
gesalarieerde gemeenteambtenaren en beambten
gemoeid is. En het resultaat was.... dat dit pl.
min. f 11.000, zegge elf duizend gulden, zal vor
deren.
Bij deze becijfering schijnt echter nog geen
rekening gehouden te zijn met de kosten der ver
hooging van onderwjjzerstractementen. Wanneer
deze ook medegerekend waren, zou men, naar ver
luidt, tot een tetaal van meer dan vijfentwintig
duizend gulden gekomen zijn.
De gemeentebegrooting wijst thans reeds voor
1916 een tekort aan van f84000.
Dit is echter voor degenen, die alleen het uit
sluitend belang der proletariërs hebben te beplei
ten, geen bezwaar. Met kwistige hand willen zij
de gelden uit de gemeentekas halen om het rood
stemmend kiezerscontingent toch maar tevreden
te stellen.
Op de belangen van middenstanders en de
meergegoeden wordt in het geheel niet gelet.
Belastingverhooging tot een ongekende hoogte
voor een kleine industriestad als Schiedam met
haar overwegend sterke arbeidersbevolking kan
niet uitblijven.
De inkomstenbelasting is reeds hooger dan te
Rotterdam, zeodat het uiterst bedenkelijk is deze
nog hooger op te voeren,
Desniettemin dringt men in den Raad aan om
dezen inkomstpost te verhoogen.
Als de roode vroeden op den thans ingeslagen
weg willen voortgaan, zal het er spoedig met de
stedelijke financiën bedenkelijk uitzien.
Rede van Venizelos.
Het meest op den voorgrond treedt bij het
nieuws van den Balkan de redevoering, door "Ve
nizelos, president van den ministerraad, in de
Grieksche Kamer gehouden.
De rede luidt als volgt
Toen na den aanvang van den grooten Euro-
peescben oorlog de Kamer in September van het
vorig jaar bijeenkwam, had ik de eer haar uiteen
te zetten, welke de politiek der regeering was
met betrekking tot den toestand, waarin Grieken
land zich tengevolge van dezen oorlog bevond.
In Februari van dit jaar heeft het kabinet,
hetwelk ik toen ook de eer had te presideeren,
gemeend, dat een wijziging van deze politiek, die
te dien aanzien met de kroon verschilde, nood
zakelijk was en het moest dientengevolge aftreden.
Na de verkiezingen opnieuw aan de regeering
gekotueu, was het kabinet vau oordeel, dat, waar
de omstandigheden zich inmiddels gewijzigd had
den, het opnieuw moest terugkeeren tot de poli
tiek, welke het sinds den aanvang van den Euro-
peeschen oorlog had gevolgd, gelijk deze was
uiteengezet aan de Kamer in September van het
vorig jaar.
Maar op de mobilisatie van Bulgarije was geen
ander antwoord mogelijk dan dat Griekenland
evenzeer de algemeene mobilisatie afkondigde. Ik
moet intussohen de Kamer er van in kennis stel-
jen, dat na de afkondiging van deze beide mobi
lisaties geruststellende verzekeringen van weers
zijden gegeven zijn.
De premier, Radoslawof, verklaarde onzen ge
zant te Sofia, dat de Bulgaarsche mobilisatie geen
agressief doel had, en noch tegen ons-, noch tegen
onze Servische bondgenooten gericht is. Zij werd
Bulgarije opgelegd door zijne ligging, dicht bij
het oorlogstooneel, en beoogt alleen, Bulgarije het
handhaven zijner gewapende neutraliteit mogelijk
te maken.
Wij hebben hierop geantwoord, dat, zoolang
het karakter der Bulgaarsche mobilisatie in dezen
zin verklaard mag worden, onze eigen mobilisatie,
die noodzakelijk op die van Bulgarije moest vol
gen, eveneens beschouwd mag worden als heb
bende geen agressief doel, maar als zijnde even
eens het uitvloeisel vau den wensch om een
gewapende neutraliteit te handhaven.
Ondanks deze wederzijdsche verzekeringen kan
'n algemeene mobilisatie, welke 't economische en
maatschappelijke leven eeDer natie ten diepste
schokt, en ontzaglijke uitgaven medebrengt, niet
lang gerekt worden zonder vreeselijke gevaren
voor den vrede, en deze gevaren zijn nog veel
grooter, wanneer een der gemobiliseerde landen
er geen geheim van maakt, dat het den territo-
rialen status quo, welke door tractaten tusschen
hem en zijne naburen gevestigd is, niet wenscht
te eerbiedigen. Ik zeg dit niet om den toestand
af te schilderen in somberder kleuren dan deze
werkelijk ismaar ik heb niet het recht
om tegenover het land den werkelyken staat van
zaken te verbergen, want indien wij allen in
Griekenland vurig den vrede wenschen, weet ik
evenzeer met welk een geest van onvergelijke
lijke zelfverloochening het Grieksche volk bereid
is met de wapenen zijn zelfstandigheid en de vi
tale belangen van zijn land te verdedigen en
zich te verzetten tegen elke poging van welken
Balkanstaat ook, om zich eene overheerschende
positie te scheppen, die het einde zou beteekenen
van de staatkundige en moreele onafhankelijkheid
der overige Balkanstaten.
Ik zou mij er intusschen over verheugen, in
dien de geruststellende verklarmg, welke weder
zijds door de regeeringen der beide gemobiliseerde
staten zijn gegeveD, spoedig en zonder vertraging
zouden kunnen leiden tot gelijktijdige demobili
satie en alzoo bet gevaar voor den vrede doen
verdwijnen, dat natuurlijk wordt verwekt door
een onbepaalde verlenging der mobilisatie.
Tot zoover de rede van Ycaizelos
.De situatie oip den Balkan en in het bizonder
de verhouding tusschen Griekenland en Bulga
rije is er in de laatste dagen niet op verbeterd.
O ia ter heeft de Eng-lsths minister Grey te
Londen de volgende verklaring laten publiceeren:
„Blijkens te Londen ontvangen berichten komen
er sedert verscheidene dagen Duitsche en Oos'-
termjfeebe officieren in Bulgarije aan om deel
te nemen aan de leiding v \n hel Bulgaarsche
leger. Deze handelwijze is destijds ook gevolgd
in Turkije, dat in 1914 door Duitscne officieren
is gedwongen een onuilgelOkttn aanval op Rus
land te doen.
„Daar de geallieerde mogendheden verplicht
zijn, steun te verier oen aan ue staten, die doior
dergelijke handelingtin in Bulgarije worden be
dreigd, wordt dit als een /e r ernstige gebeur
tenis beschouwd."
In diplomatieke kringen is men niet verwon
derd over deze officieel® verklaring.
Enkele dagen geleden was le Londen bericht
ontvangen dat generaal Sawdl' naar het Diuitsche
hoofdkwartier was vertrokken.
Volgens de .jongste berichten uit Sofia, te Athene
ontvangen, wint de Duitsche invloed dagelijks
veld.
Een aanduiding daarvan "s ook het herhaalde
aftreden van ministers, die cK anti-Servische po
litiek afkeuren.
Men trekt daar natuurlijk di slotsom uit, dat
de kans oip het behoud van den vrede op den
Balkan aan het verdwijnen is.
Wel heeft een zeker gedeelte van het publiek,
geïnfluenceerd door de opposilicpers, gemeend
in de rede van Grey aanwijzingen te vinden,
dat ,de entente nog altijd o rVd waz Bulgarije
te steunen, maar de regeeringspa-s spant zich
in, dezen onjuisten. indruk weg te nemen.
Volgens, de - „Kölnisehe Zeituag'' rekent men
er te Rome vast op, dat Griek'entana aan de
zijde der entente zal meevechten. Ook beschouwt
men het als zeker, dat de entente troepen te
Sakmiki zal ontschepen.
"Berichten uit St. Petersburg ca Bcokateft bren
gen bizonderheden over een samentrekking van
troepen der centrale» langs de Servische girens.
In Sofia moeten straatDfetoocini sa voor dia cen-
tralen zijn gehouden. De houding van dó Bul:
gaarsche oppositie moet ondnidoVjk zijn.
In politieke entente-kringen vencr en men eerst
daags e e n O O s t e n r ij k s c h.D n ,i t s c li ulti
matum aan Roemenië over den doorvoer
van munitie.
AAN HET WESTELIJK FRONT.
Het Fransche communiqué van gister-middag
luid
Iu Artois maakten wy door middel van hand
granaten vorderingen in de vijandelyke loopgraven
en approches ten Oosten en Zuid-Oosten van
Neuville.
De Duitschers ondernamen twee tegenaanvallen,
een op het fortje, dat wij gisteren in het bosch
van Givenchy veroverden, en een op de loopgra
ven, welke wij ten Zuiden van Hoogtte 119 bezet
hebben. Beide aanvallen werden volmaakt afge
slagen.
Ten Noorden van de Aisne, bij Soupir, onder
namen de Duitschers een heftige demonstratieve
actie tegen onze loopgraven. Hun geweer- en
kanonvuur werd echter niet door eenig optreden
der infanterie gevolgd.
In Champagne brachten de Franschen door
hun vuur spoedig een tegen-aanval in de streek
van Matsen de Champagne tot staan. Het aaDtal
krijgsgevangenen dat gister-avoDd ten Noorden
van Massiges, waar de Franschen terrein wonnen,
gemaakt is, bedraagt 180, onder wie zes officieren.
Communiqué van 30 September van den Bel
gischen generalen staf.
Op verschillende punten van het front heeft bij
tusschenpoozen een beschieting door geschut plaats.
Ramskapelle, Caeskerke en Reninghe worden ge-
bomttardeerd.
Het Duitsche Hoofdkwartier meldt:
Vijandelijke kanonneerbooten beschoten zonder
resultaat de omstreken van Lombartzijde ep
Middelkerke.
f1000 A f MOsSs f 100 M100.Z f 80 H f 15
•v W
tft ilft*, lirpn Hp aplpapnhpiH i\
de
"V&
-«ttQjj
j»