Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
EERSTE BLAD.
Voor den Paus.
De Oorlog.
^atis Ongevallenverzekering f
Op. den Balkan.
38ste Jaargang.
Zaterdag 23 October 1915
i\o. H366
ISui^nlaiidsck Nieuws.
50
Bureau: Boterstraat 50. feief- 85. Postbus 39.,
Abonnementen per 3 maanden ƒ1.50, per vpeek 12 cent, per maand
franco p. post f 2.p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
ct
Mreeitoiïtic op de palis ?emelfle Toorwaaries.
De verzekering wordt
Advertentiën: Familieberichten 20 et. per regel; Handelsadvertentiën
16 regels 92 ct.elke regel daarboven 15 ct. 3 maal plaatsen wordt 2 maal
berekend. Ingezonden mededeelingen 35 ct. p. regel. Speciale conditiën voor
herhaaldelijk adverteeren.
bÜ
levenslange
geheele
invaliditeit
gewaarborgd door
by
verlies van
een hand,
voet of oog
Hoi'andsche Algemeene
by
dood
V erzekeringsbank,
van
een duim
gevestigd te Schiedam.
by verlies
van een
wijsvinger;
verlies van
eiken ande
ren vinger.
Inschrijving geopend op verzoek van
l' D. H. Mgr. CALLIER, Bisschop
Van Haarlem. 1
I°rig bedragf 464.25
N. K. 5.-
eQ dubbeltje voor den Paus. - 0.10
j.°0r den Vrede- 10.—
qU dankbaarheid van N.N- 2.50
j °Ze eenige merkwaardigheid
j! °Dze offervaardigheid- 3.—
Yy.0Ine lezen ze geen «Schiedammer". - 2.50
le een roggebrood weggeeft, krijgt
Y6en 'wittebrood terug- 1.—
j^311 ®en Belgisch vluchtelingetje - 0.30
jj6 eerste halve Ton
Monseigneur Callier,
ar Rome doorgestuurd
Y^1 deed me groot plezier,
e hebben zoo meteen
jJit andere helft bijeen. 7.—
q' Gaardingen. Op hoop van zegeB. - 10.
t> V®rsehie is er ook nog 1- 25.
y s Weinig van waarde
j£3ar 't duurde 'n jaar
g 1 had heel wat voeten in de aarde
§ch" mekaar- 10.
'edatn is bekend om z'n moutwijn, z'n
^PoeUng
Y ülen en z'd goeie bedoeling - 5.
^a°rden Paus (vier giften van een kwartje) - 1.
18 het huisgezin groot en de inkomste klein
Q°ch moet er wat voor den Paus zijn - 1.
^ecollecteerd op de werkplaats
P hoop van navelging- 1.41
Tota»lf549 06
Cokesverkoop
de dagbladen wordt door de Schiedamsche
at)riek te koop aangeboden een partij gasco-
van 10.000 H.L.
Part'-- het feit, dat ook in de »N. R. Ct." deze
dat ^00P wordt geboden, mag men afleiden,
Schj^ Ssmeente, zoo noodig, de cokes buiten
De
edana wil verkoopen.
ke<u Vraa8 ma8 nu we' gesteld worden, of het
den 6etltehestuur voldoende rekening heeft gehou-
®°6t de in dezen winter voor Schiedams' in
dien benoodigde hoeveelheid cokes.
W;
er fegen verkoop naar buiteD wel geen over
go d bezwaar zijn. In het tegenovergestelde
i zou het te betreuren zijn, indien hieronge-
ga ^°°8e prijzen voor deze brandstof aan de
he' ,a h moeten worden betaald door beperkt-
der voorraden.
Iö
den Seval dient thaDS de gelegenheid te wor-
V0|^ 8ehoden dat allereerst onze stadgenooten
aeoden voorraad kunnen opdoen.
dop» hunnen niet beoordeelen of de winstmarge,
Gi
to l gasfabriek thans op de cokes gemaakt,
0* is"
iQ erweging verdient echter de prijs voor ieder
gev„,etene zoo laag mogelijk te stellen, daar ten-
?e van de duurte der steenkolen, anthraciet
de
Zal vraag naar cokes in den winter grooter
de ,n dfn in andere jaren en voor vele gezinnen
de[ ^Zen de meest noodzakelijke levensmid-
toch reeds buitensporig hoog zijn.
gPo e gemeente behoeft in deze tijden geen
slist°ter winst op brandstoffen te maken dan be-
°°°dzakelijk is.
vau6 debatten m den Gemeenteraad ten opzichte
d®n cokesverkoop gaven onvoldoende klaar-
lözake de te volgen gedragslijn
js Verhand dus met den geannonceerden verkoop
8tUliet heslist noodzakelijk, dat het Gemeentebe-
raad V 0e d i g e inlichtingen geeft over voor-
tusth enz"' °P^at het pohliek met meer ge-
ei(^ het komende gure jaargetijde tegemoet
gaan.
Geen vierde Wethouder.
De RaSd verwierp met 13 tegen 10 stemmen
het voorstelv. d. Hoek.
De krachttoer is mislukt.
De Protestantenbonden hebben getoond, dat ze
zich nog niet geheel afhankelijk voelen van de
socialisten.
Wij meenden, dat de redactiewijziging van het
voorstel ten doel had de liberalen het voorstem
men te vergemakkelijken.
Wij hebben Ons daarin vergist.
De heer v. d. Hoek herstelde door de toelich
ting het voorstel in zijn oude gedaante en de
roode leider, de heer de Bruin, wees alle andere
motieven van de hand en verklaarde fier: »Het
is onze trots dit voorstel op die gronden in te
dienen".
De Voorzitter en de heer Kavelaars hadden aan
getoond, dat het voorstel uitsluitend gemotiveerd
door partjjoverwegingen in strijd kwam met den
geest van de wet. Ten overvloede verklaarde de
Voorzitter geen vierde wethouder noodig te hebben.
De liberalen hadden er niets tegen in te brengen.
De kletspraatjes van wethouder v. Westendorp
dat de burgemeester het zoo druk had met.
groenten en visch en zijn lompen aanval op den
wethouder van financiën kunnen moeilijk als ar
gumenten worden aangemerkt.
De liberalen, die altijd beweren, dat zij eigen
lijk alleen vrij zijn in het uitbrengen van hun
stem, hadden nu de gelegenheid daarvan een
bewijs te geven.
Niet waar, heeren liberalen, gij hebt geen Paus,
geen Kayper of geen Marx, die u voorschrijft
wat gij doen moet.
Gij hebt tot leidsman slechts uw idealen, uw
geweten en uw verstand I
Mooi I Prachtig
Maar -vroede de Bruin heeft maling aan dien
leidsman. Hijeischt voorde bij de stembus verleende
hulp uw stem, en gij had niet den moed dien te
weigeren.
Trouwer dan ooit eenig dogmaticus hebt gij
blindelings gehoorzaamd.
De Bruin kan tevreden zijn over a.
De verwerping van het voorstel stelt de aan
matiging der socialisten in een helder licht.
De kiezers hebben gesproken I
Maar niet duidelijk genoeg gesproken
Voor de socialisten is de tijd nog niet aange
broken om leiding te geven aan de gemeente
politiek van Schiedam.
Al is door een stembuscontract het aantal roode
zetels onevenredig groot geworden, al hebben de
roode broeders nu de hulp der liberalen, die,
inziende dat zij nooit meer iets in het midden te
brengen zullen hebben, zich met het luttel
overblijfsel van de eens zoo machtige partij op
genade of ongenade aan hen hebben overgeleverd,
de meerderheid is niet rood.
De tijd zal het leeren, dat Schiedams kiezers
korps nog steeds overwegend Rechts is.
De strijd in Servië
Volgens verschillende berichten uit Servie
moet de strijd in dit land zeer hevig zijn en
worden er aan weerskanten reusachtige verliezen
geleden.
Van Duitsche en Oostenrijksche zijde krijgt
men dagelijks te hooien, dat de positie der
Serviërs wanhopend is.
Hiertegenover staat, dat uit Engelsche bron
gunstige berichten aangaande het Servische
leger komen
De Oostenrijksche generale staf meldt officieel
Het offensief van de verbondenen in Servië
heeft ook gisteren overal resultaat gehad. De
Oostenrijk Hongaarsche troepen van het leger
van generaal von Kovess, hebben bij hun op-
marsch naar de stelling Kosmaj. den ten Z.
van Ralja liggenden Slatinaberg bezet.
De aan beide zijden van de Morawa opruk
kende Duitsche strijdkrachten hebben grond
gewonnen in de streek ten N. van Egri Palanka
en Petrowats, Vranja, Koemanowo en Veles zijn
in handen van de Bulgaren.
Officieel Duitsch communique
Het leger van Bojadjeff is ten noorden van
Knjazevac verder voorwaarts gerukt.
Kumanovo is door andere gedeelten van het
Bulgaarsche leger bezet. Ook Veles is bezet.
Ten zuiden van Stroumitza is de vijand over
de Wardar teruggeworpen.
Van de legergroep-von Mackensen heeft het
korps van von Koevess de algemeene linie
Arnajewo-Slatina mijnen bereikt.
Het leger van von Gallivitz drong tot Selevac
Savanovac- Trnovca door, en voorts tot een
punt ten noorden van Ranovac.
Aan de «Koln. Ztg.« wordt uit Boedapest ge
seind
Het blad «Vilag" verneemt uit Monastir dat
in het Servische hoofdkwartier onder leiding van
den kroonprins en onder deelneming van Poetnik
en van de vertegenwoordigers van alle entente-
mogendheden een kroonraad is gehouden, waar
in is vastgesteld dat de toestand van Servië te
genover dè centralen en Bulgarije hopeloos is.
De hulpverleening van de geallieerden komt te
laat en zal niet uitvoerbaar zijn. Als Griekenland
niet wordt gedwongen tot de erkenning van de
casus foederis, is Servië verloren, tenzij het tot
eiken prijs vrede sluit.
Besloten werd dat de kroonprins aan tsaar Ni-
kolaas, president Poincaré en koning George tele
grafisch het verzoek zou richten om Griekenland
tot nakomiDg van zijn verdragsplichten te dwiogen
óf Servië te veroorloven over zijn lot alleen te
beslissen.
Ofschoon de gezanten der entente zich tegen
het afzenden dezer telegrammen verzetten, zijn zij
verzonden. Tot dusver is geen antwoord inge
komen.
Poetnik heeft zijn ambt van chef van den
generalen staf neergelegd wegens oneenighedea
met de generaals der geallieerden, wien hij te
kennen heeft gegeven dat hun aanwezigheid
zonder troepen overbodig was.
Over de situatie in Servië meldt Reuter uit
Londen
De Servische legatie heeft nog geen bericht
ontvangen over het afsnijden van den spoorweg
door de Bulgaren, waarschijnlijk houden zij, even
als de Serviërs, de punten bezet, die Vrania be-
heerschen, welke plaats door geen van beide par
tijen bezet, Er is geen nieuws over de ontwik-
keliBg van de militaire operatie's, alleen is be
kend, dat de strijd in alle hevigheid voortduurt.
De positie der oorlogvoerenden heeft weinig ver
andering ondergaan.
Volgens berichten uit betrouwbare bron te
Athene ontvangen, heeft een groote veldslag plaats
tusschen de Serviërs en Bulgaren, bij Kuprului
waaraan ook Turksche cavalerie zou deelnemen.
Verder wordt gemeld, dat de Bulgaren de passen
van Rhodopa versterken. Een groot aantal vluch
telingen uit de Noordelijke districten komt te
Monastir aan.
Te Athene, uit Servië aangekomen Fransche
officieren gewagen van den voortreffelijken geest
onder de Serviërs, die, meenen zij, ongetwijfeld
den vijand zullen in bedwang houden totdat er
versterking van de bondgenooten komt.
Volgens berichten, door de Servische legatie
ontvangen, zijn de Oostenrijksch-Duitsche krijgs
verrichtingen aan het Noordelijk front tot stil
stand gekomen en gaan de Serviërs op zekere
punten tot het offensief over en hebben zij den
vijand teruggeworpen naar de loopgraven, waar
zijn bewegingen zijn verlamd. Het Servische of
fensief heeft vooral een gunstige uitwerking ge
had bij Obrenowats en en Pozarewats. De vij
andelijke opmarsch by Belgrado is tot stand ge
bracht en de Serviërs bezetten een stelling op
slechts enkele mijlen ten Zuiden van de hoofd
stad. De Duitsche verliezen worden op 60.000 ge
raamd, krijgsgevangenen eronder begrepen. De
Oostenrijksch-Duitsche troepen moeten zelf niet
overmachtig zijn, maar hun kracht ligt in de
zware artillerie, en aan dit wapen zijn hun tot-
dusver behaalde overwinningen toe te schrijven.
Vele Servische officieren moeten den voorkeur
hebben gegeven aan zelfmoord boven de overgave.
Uit Athene wordt dd. 21. October aan de „Daily
Telegraph" geseind
Te Athene wordt de levendige, maar vriend
schappelijke gedachtenwisseling tusschen het ka
binetZaimis en de gezanten der vreemde mo
gendheden voortgezet over Griekenland's houding
tón opzichte van de belagers van Servië en de
uitwerking van deze houding op de internationa
le vraagstukken en belangen van het oogenblik.
Naar ik verneem, stelt Zaimis zich op het stand
punt dat Griekenland, als onafhankelijke staat,
het. recht heeft, om, indien het dit wenscht, een
politiek van gewapende onzijdigheid te voeren,
en (dat het den entente-mogend heden niet zou beta
men de uitoefening van dit recht aoor Griekenland
wielks vriendschappelijke gezindheid jegens de
entente bekend is, te belemmeren of te verbie
den.
De tegenwerpingen der bondgenooten, die tal
rijk zijn, vloeien voort uit politieke en militaire
overwegingen. Op Griekenland's verdragsverplich
tingen jegens Servië, verzekeren zij; hebben de
en tentemogend heden van het Balkan-even wicht,
dat zij hebben helpen tot stand brengen en ge
houden zijn te handhaven. Vandaar dat een be-
paadel loochening van deze verplichtingen be
zwaarlijk valt te rijmen met de vriendschappe
lijke betrekkingen ten opzichte van staten, die
genoopt zijn op haar nakoming te staan. Boven
dien vormde de geschreven verbintenis, waar
door Griekenland aannam Servië ter hulp te ko
men tegen een Balkanbelageri de voorwaarden
waaronder het Kavala en andere streken, waar
op Bulgarije aanspraak maakt, heeft ontvangen
en behouden. De weigering om deze voorwaar
den te vervullen, staat gelijk met prijsgeving van
alle wettige aanspraken op de betrokken gebie
den.
Tegenover Griekenland's verzekering dat zijn
ongeneigdheid om Servië te verdedigen, te ver
klaren is uit de gerechte vrees dat de krijgsver
richtingen tegen Bulgarije het voorspel zouden
vormen tot teen noodlottige botsing met. de cen
trale keizerrijken, bieden de diplomaten der en
tenten de waarborg dat de legers der bondgenooten
zullen gesteld worden tusschen de Oostenrijksch-
Duitsche troepen en die van Griekenland.
Ook wordt er op gewezen dat indien het kabi
netZaimis inderdaad besloten is om vijandelijk
heden tegen Bulgarije te vermijden en de vriend
schappelijke betrekkingen met Turkije, Diuitsch-
land en Oostenrijk te handhaven, het doel der mo
bilisatie niet kan zijn een eventueele verdediging
tegen een dier staten is waarmede Griekenland
geen kwestie of meeningsVerschil heeft. De eeni
ge staten, waarmede het in oneenigheid verkeert,
gelukkig alleen theoretisch, zijn de staten der
bondgenooten. Aangezien Griekenland niet ver
dacht kan worden van vijandelijke oogmerken
tegen deze staten, zal het er waarschijnlijk geen
bezwaar tegen hebben te demobiliseeren, ten
einde aldus de ongegrondheid aan te toonen van
een veronderstelling, die, hoe onwaarschijnlijk
ook, niet licht over het hoofd kan worden gezien
door regeeringen, wier expedionaire troepen zijn
overgeleverd aan de genade of ongenade van het
Grieksche kabinet en wier jongte ervaring no
pens de waarde van vriendschappelijke verzeke
ringen bedroevend is geweest.
De Bulgaarsche, Turksche en Duitsche gezan
ten hebben zicih even dringend en nadrukkelijk
gt'uit. De Bulgaarsche gezant herhaalde de plech
tige belofte, belichaamd in oen geumreven docu
ment, dat er in het Bulgaarsche krijgsplan geen
plaats is ingeruimd aan aanslagen op Grieksch
-nndglebied en voegde er aan toe, dat deze
tfverzakende verplichting alleen bindende blijft,
z. -iscg ate de omstandigheden, die thans kun-
ir ra voorzien worden, van kramt fcKjv'en. Indien
•am'er de troepen der centrale keizerrijken ge-
r jo'dzaakt zouden zijin'een inval te doen in het
dI-mijn van koning Konstantijn, ter achtervolging
van de bondgenooten, wien de Grieksche regee-
iing vergund had binnen te komen, zouden de
d vr.lgen van deaen inval niet kunnen geacht
wnden te vallen onder de regel'ngen di© tus
schen Griekenland en Bulgarije worden getroffen.
Tof op bat oogenblik der verzending: van dit
Vrbgram schijnt er nog' niets ftepanlds te zijn
F0orlg)ejkioimen nit dit diplomatieke toernooi, doch
ik Verneem dat de zaken allesbehalve stilstaan.
Do 'binnenlandsehe gisting blijft ook zonder twijfel
by verlies
f60
bij
js jammer
gezi
Cl 1LIUC1 UattU VUIUUCildn VUUIlUaU lö,
oor j
®hz.
