Binnenland.
Staten-Cteneraal.
?neW°(
militairen toestand in Europa meent men, dat het
thans de beste tjjd «oor Duitschland is, om vredes
voorstellen voor te leggen. Het gerucht wil, dat
de samensprekingen over den vrede spoedig zul
len beginnen, zoo zy al niet begonnen zijn.
Men verneemt, dat men te Washington het
rapport van Gerard verwaehi over de audiëntie,
die hy bij den Keizer gehad heeft.
President Wilson is, volgens den Washington-
schen correspondent der «Daily News", niet ge
neigd om naar aanleiding van de vredesbesprekin
gen, die tusschen den Keizer en den Amerikaan-
schen gezant te Berlyn heeten te zijn gevoerd
stappen te doen zonder volledige machtiging van
de entente-mogendheden. Hy zal de Duitsche
voorstellen welwillend ontvangen, doch ze een
voudig aan de entente mogendheden overbrengen
Men weet, dat het Lagerhuislid Bruce geïn
terpelleerd heeft over de geruchten aangaande
vredesonderhandelingen, waarop minister Lloyd
George, blijkens de telegrammen, ontwykend heeft
geantwoord. In het zittingsverslag is nog ver
meld, dat Bruce te slotte heeft gevraagd of de
Engelsche regeering afwijzend zou optreden ten
aanzien van zoodanige onderhandelingen. Op deze
vraag is de minister het antwoord geheel schuldig
gebleven.
Staatsleening 1914.
'Dte minister van financiën maakt bekend, dat
tot 30 October nit de opbrengst der Staatslee
ning 1914 aan provinciën en gemeenten uit 'a Rijks
schatkist rentedragende, voorschotten zijn toegte^
zegd tot een gezamenlijk bedrag van 16.011.520,
waarvan peir saldo was uitbetaald of betaalbaar
gesteld een totaal bedrag! van f3.861.625.
Mals.
Die Minister van Landbouw1 maakt bekend
dat tot 6 November de prijs van maïs, uit
sluitend bestemd om aan de gemeentebesturen
te worden Verstrekt voor ruiling tegen Jjogigte,
bedraagt voor
lAmierikaansche mixed maïs f220 per last van
2000 Kilogram of f7.70 per 70 Kilogram, te
Rotterdam te ontvangen;
La Plata maïs f 190 p>er last van 2000 Kilo
gram -of f 6.65 per 70 Kilogram, te Amsterdam
en Rotterdam te ontvangen.
Eieren.
Die Minister van Landbouw, gelet op zijn be
schikking van 14 dezer, heeft bepaald:
Ie. dat voor iedere hoeveelheid van 100 ver-
sche eieren, waarvoor tengevolge art. 3, sub 2,
en art. 4, sub 2, zijner voormelde beschikking
consent tot uitvoer wordt afgegeven voor de
dagen 31 Oct. tot en met 6 Nov., een Hoeveel
heid van 20 eieren beschikbaar moet worden
gesteld, .overeenkomstig het bepaalde in voor
noemde artikelen1 '1
2e. dat Voor iedere hoeveelheid van 100 ge
conserveerde eieren, waarvoor ingevolge art, 4,
sub 2, zijlnier voormelde beschikking; donsent
tot uitVoer wordt afgtegéven voor de dagen 31
Oct. tot en met 6 Nov., een boeveelheid van
100 geconserveerde eieren beschikbaar moet
wlordiem gesteld overeenkomstig het bepaalde in
voornoemd art. 4.
Actie voor dienstweigering.
Die volgende circulaire is1 naar hel Volk
meldt do;or den minister van waterstaat ge
richt tot onderteekenaars' van het manifest over
de dienstweigering' (het manifest-iBahler c.s.), die
in staatsdienst zijn: j
Tpt mijn leedwezen trof ik onder het manifest,
waarin tot, dienstweigering! wordt aangespoord,
ook uw naam aan. Dit is een feit, waarvan do
ernst niet mag' worden onderschat. Is het
voornemen, om te Weigeren deel te nemen aan
die gewapende landsverdediging, wanneer Jeze
krachtens de wet vanwege de Koningin wordt
gevorderd, bij ieder staatsburger te laken, waar
het ambtenaren geldt, die zooals gij, bij de aan
vaarding van hun ambt een eed of belofte heb
ben afgelegd, aanvangende met de woorden: „Ik
zweer (beloof) getrouwheid aan de Koningin en
gehoorzaamheid aan de Wetten van den staat",
is1 zulk een daad ten eenenmale ontoelaatbaar.
Ik vertrouw, dat, biji kalm nadenken, gij. tot in
zicht zult komen, dat onderteekening uwerzijds
van het manifest, zeer zeker niet in overeen
stemming is gieweest met den door u afgelegden
eednoch met uw plicht als ambtenaar en dat
gij bereid zult zijn mij ten spoedigste mede te
dc-elën, dat g'ij die onderteekening als' niet gedaan
wensebt te zien beschouwd.
Tarief van Invoerrechten.
De minister van financiën heeft bepaald
Nu andere alcoholen dan aethylalcohol, zooals
propyl-, butyl-, isobutyl- en amylalcohol (foesel-
olie), niet meer als alcohol in den zin der gedis-
tilleerdwetgeving zijn te beschouwen, zullen ook
praeparaten als amylacetaat, amylnitraat, amylni-
triet, butylchloride, butylxyol, cycloforra, zaponlak,
enz. voor welker bereiding geen aethylalcohol is
gebezigd, niet meer gerangschikt kunnen worden
onder de in het Kon. besluit van 23 Februari
1912 (Stbl. no. 91, Verzameling no. 20) bedoelde
«alle verdere dergelijke uit of met alcohol bereide
stoffen".
Het is echter niet uitgesloten, dat enkele dier
praeparaten nu, in verband met hunne verpakking
of anderszins, onder «Kramerij", »Reuk- en par
fumeurswaren", «Olie n.a.b.", «Verfwaren in olie
gewreven" of eenigen anderen tariefpost gerang
schikt moeten worden.
Mocht aan de onbelastbaarheid worden getwij
feld, dan zal, zoo mogelijk ohder overlegging van
een monster, eene nadere beslissing nopens de
tarièfstoepassiDg gevraagd moeten worden.
Aldehyde moet voortaan bij invoer onder de
bovenbedoelde «alle dergelijke uit of met alcohol
bereide stoffen" gerangschikt worden, waarvoor
het recht bij Kop. besluit van 29 Januari 1915
(Stbl. no. 31, Verzameling no. 489) thans tijdelijk
op f 2.60 per kilogram is vastgesteld.
Butylxylol behoort voortaan te worden belast
als «Olie n.a.b." met een recht vau f0.55 per
100 kilogram.
Voorts zullen vernisseu, zooals zaponlak, be
staande uit oplossingen van schietkatoen in aceton
en amylacetaat, al of niet vermengd met minerale
en andere oliën, voor de toepassing van het tarief
gelijkgesteld behooren te worden met «Verfwaren
in olie gewreven", belast met een recht van 5
percent der waarde.
Kunstmest.
De Kunstmest-commissie maakt bekend, dat,
tot nader bericht, geen wijzigingen meer kunnen
worden gebracht in de door haar aangenomen
contracten eri bestelkaarten.
De door haar ter aflevering aan bestellers opge
geven partijen moeten volgens hare aanwijzigingen
in qntvangst worden genomen, ook al mochten de
hoeveelheden verschillen van die op de kaarten
voorkomende (Art. 5).
Over eenigen tijd, zoo mogelijk vóór einde De
cember, zai op nader aan te geven wijze gelegen
heid worden gegeven om fouten in de dan nog
uit te voeren bestellingen te herstellen en waar
schijnlijk ook om aanvullingscontracten voor voor-
jaarslevering in te zendeD.
Var kens vleescli en worst.
De Minister van Landbouw heeft bepaald
la. voor de periode van 1-29 November kunnen
uitvoerconsenten worden verleend tot een maxi
mum van 3 500.000 K.G. varkensvleesch eu van
1.500.000 K.G. worst, gedeeltelijk uit varkens
vleesch bestaande
b. de grootte der certificaten voor elk der reeds
ingeschreven exporteurs zal Maandag 1 November
aan de betrokkenen bekend gemaakt worden en
van Donderdag 4 November af zullen aan hen
consenten worden afgegeven.
Voor de groep exporteurs zijn totaal beschikbaar
te stellen certificaten voor ten hoogste 2.4 millioen
K.G. varkensvleesch en 1.2 millioen K.G. worst
c. dat op 6 November een beslissing genomen
zal worden omtrent de ingediende verzoekschrif
ten om alsnog op de lijst van exporteurs geplaatst
te worden, ouder gelijktijdige bepaling van de
grootte van het voor elk der toegelaten exporteurs
vast te stellen certificaat met dieu verstande, dat
voor hen in totaal beschikbaar zullen zijn 1.1
K.G. varkensvleesch en 0.3 millioen K.G. worst.
2o. de in art. 9 van de beschikking van 23
dezer bedoelde prijs per K.G. slacbtgewicht zal
gedurende de periode van 1-29 November bedra
gen 80 ets. per K.G/voor varkens met een slacht
gewicht van 90 K.G. tot beneden 125 K.G.80
ets. per K.G. voor varkens met een slachtgewicht
van 70 tot 90 K.G., wanneer op verzoek van de
gemeen besturen varkens van dit gewicht worden
geleverd83 ets. per K.G. voor varkens met een
slachtgewicht van 125 K.G. of daarboven
indien een exporteur varkens levert van een
lichter slachtgewicht evenveel centen beneden de
vastgestelde bedragen als het aantal K.G. blyft
beneden het laagst toegelaten gewicht der cate
gorie waarvan hij moest leveren.
3o. het in art. 10 van voorgenoemde beschik
king bedoelde gewichtspercentage zal voor de week
1 8 November bedragen voor worst 100 en voor
alle andere soorten varkensvleesch en bereide
vleeschwaren 200
4o. ten aanzien van den uitvoer van geconser
veerde slachtafvallen, zal eene nadere beschikking
worden genomen.
Tol Haagsche Schouw.
Men meldt ons uit Leiden
VaDaf gisteren (1 November) behoeft geen tol
meer betaald te worden aan het bekende Haag
sche Schouw en kunnen fietsers, wandelaars en
automobilisten vrij passeeren.
Het recht van tol heffen behoorde an de familie
Roelants, van wie het Rijk het afkocht voor
75.000 Gld. en 8000 Gld, voor woning en erf.
Toen voor het eerst de passage gisteren vrij
was, ging er bij de vele belangstellenden een
luid hoera op Een ware hinderpaal is nl. opge
ruimd.
Rogge.
Het bestuur van het Comité van Graanhande
laren heeft te Rotterdam op last van de regeering
in veiling aangeboden ongeveer 200 last gezonde
Western 2 rogge, waarvan 100 last gezolderd en 100
last aldaar in lichter liggende. De eerste party
werd verkocht tegen f290—f291 de tweede party
bracht f298-f299 per last op.
houden vergadering van den gemeenteraad der
hoofdstad gewagmakend van de thans ingediende
belastingwetten van minister Treub, voor zoover
die bedoelden steun aan de gemeente te geven,
heeft medegedeeld, dat er nog een nieuw stel
wetsontwerpen is tegemoet te zien, -waarin de
hulp aan de gemeenten nader zal worden geregeld.
Boter.
De Minister van Landboaw, Nijverheid en Han
del heeft bepaald
A. dat de maximum-prijs voor boter, bestemd
voor verbruik in Nederland, geleverd door produ
centen aan verkoopers van boter gedurende de
maand November 1915 fl.45 per K.G. zal zijn
by verpakking in wit fust van 50 K.G.
Bij verpakking in wit fust van 25 K.G. kan
vorengenoemde prijs verhoogd worden met 1 cent
per K.G.
By verpakking in Delftsch of Leidsch fust van
20 K.G. kan vorengenoemde prijs met 5 cent per
K.G. en bij verpakking in Delftsch of Leidsch fust
van 10 K.G. met 6 cent per K.G. verhoogd worden-
Bovengenoemde prijzen zijn franco station van
afzending
B. dat de maximum-prijs voor boter, verkocht
aan verbruikers, gedurende de maand November
1915 f 1.65 per K.G. zal zijn.
De verkoop aan verbruikers tegen detailprijs
kan geschieden onafhankelijk van de te leveren
hoeveelheid.
Voor boter bereid onder rabbinaal toezicht kan
door de Rijkscommissie van Toezicht op de Boterver-
vereeniging in overleg met de betrokken hande
laren of boterbereiders een verhoogde prijs wor
den toegestaan.
Voor speciaal verpakte boter zal geen vergun
ning tot prijs verhooging meer worden verleend.
De Minister vau Landbouw, Nijverheid en Han
del heeft bepaald, dat de bewijzen vat» toelating
tot uitvoer van boter, afgegeven door de Rijks
commissie van Toezicht op de Botervereeniging,
voorloopig zullen gelden tot en met 1.6 Nov. 1915.
Hulp aan de gemeenten.
De Amsterdamsche wethouder voor de financiën
mr. S. de Vries Czn., in de gisternamiddag ge-
Nieuw Gem.-Ziekenhuis te Dordrecht.
B. >en W. v,an Dioirdrfeciht stellen den gemeen
teraad vp;or, ban te macfaitigten qver te gaan tot
den bioiuvv van een nieuw ziekenhuis, overeen
komstig hef door ïtejgtenten van bet Gast- of Zie
kenhuis en B. en W. goedgekeurde plan.
■In ©en voorstel' van 18 Februari hebben E.
iep. W. reeds meegedeeld, dat de bouwkosten ge
raamd werden op f550,000. De financieels com.
missie, acht biet niet onmogelijk, dat door onvoor
ziene omstandigheden welke b'ijl dergelijke be
langrijke wterken in den regel pnegen vloiof te
kiomien, dat cijfer aal' kunnen worden overschre
den. Dieze ciomndsfaie raamt de uitgaven, welke
Voor de gemeente uit den bouw1 voortvloeien,
op f650,000, waa;rv,0|Ciir tel zijner tijd een leening
zal moeten worden aangegaan.
Dpi fin. commissie brengt nog in herinnering
hief aanbod van regenten om het g'rootboekfcapi-
taal van de instelling' Het Gast- of Ziekenhuis
en de opbrengst harer bezittingen te doen strek-
klein in mindering van de b|0|u wkosteu. De be
slissing 'Omtrent dit denkbeeld, stellen B. en W.
■thans niet aan de orde, maar zijl betuigen reeds
nu hun volkomen instemming met de verwezen
lijking' daarvan, ook al omdat daardoor nog; zui
verder zal uitkomen, dat het ziekenhuis, een ge
meentelijke instelling1 is en dat het daarom geen
zin kan bobben daarvan het karakter eener ge
subsidieerde instelling1 te blijven gieven.
B. an W. merken verder op, dat niet aanstonds
bet 'gëbeele bedrag der bouwkosten benoodigd
zal zijn en dat derhalve op de begiruofing voor
1916 mof de, raming van een gtedee'lte, der biopw-
slom zal kunniep Worden volstaanzijl gteven in
overweging; voorshands een bedrag van 1200,000
beschikbaar 'te stellen.
De actie der mijnwerkers.
Mun meldt uil Heerlen:
Dte loonactie der mijnwerkers is geëindigd.
Dien 19en October hadden de organisaties der
mijnwerkers, n.l. de Christelijke Mijnwerkers-
bond een adres aan de Mijn directies verzonden
mief verzoete, de gevraagde loioinsVerhoojgjng te
doen ingaan op 1 November 1915. Bijl schrijven
van 28 October hebben genoemde organisaties
hunne eisohen nader gespecificeerd en aan de
directies toegezonden.
Door de organisaties werd gevraagd:
la, het dooirsneieloon der houwers te brengen
op f 4, per, dienst en dat oer aceioord sl e e pers
en hulphouwers in gelijke mate te verhoogjen,
opdat de, loonen dezer laatste arbeiders ook na
dei Verhooging' in gelijke verhouding tot de loonen
dar houwejs komen, zooals dit voor de verhoo-
ginig' het geval was';
b. bet doiorsneeloon der houwers, die stutters-
Wierk verrichten, te brengen op f3.50 per dienst
en dat van de overige stutters op f3.20 per
dienst.;
c. het loon der sleepers, ouder dan 18 jaar,
•te brengen op f 2.40 per dienst en dat va.i de
sleepers, beneden 18 jaar, pp f2.per dienst;
d. het gemiddelde loon der bnvengrondsc'Le
arbeiders met f0,30 per dienst te verhoogen.
Dte mijndirectiesl hebben al deze eistenen zon
der ©enige korting ingewilligd, hetgeen voor de
aihteiderS eene loionsVerhoioging1 béteekent van
11. 1,250.660 per jaar of Van pl.m f). 125.per
jaar en per arbeider.
TWEEDE KAMER.
Grondwetsherziening. (Kiesrecht).
Ingediend is thans een wetsontwerp tot h0^,
overweging nemen van een voorstel van ver
ring in het Ilde, lilde en IVde Hoofdstu"
Grondwet. ,gt;
De artikelen van het ontwerp luiden ai* f,
1. Er bestaat grond om het volgende jjj
stel van verandering in de Hoofdstukken R
en IV der Grondwet in overweging te neme
2. In artikel 21 wordt in de plaats
«eene maand", gelezen«twee maanden"-
3. In artikel 73, tweede lid, wordt {-g
plaats van«twee maanden", gelezen
maanden".
4. Artikel 80 wordt gelezenr te
Het recht om de leden der Tweede Ka®
kiezen, wordt toegekend aan de mannelijke
zetenen, tevens Nederlanders, of door de wejo0r
Nederlandsche onderdanen erkendv die den
de wet te stellen leeftijd, welke niet ben
drie-en-twintig jaar mag zijn, hebben berei"
aan de vrouwelijke ingezetenen, die aan ge8l-
voorwaarden voldoen, voor zoover de wet
daartoe uit hoofde van niet aan he,1
maatschappeljjken welstand ontleende re"
bevoegd verklaart. ï9o
De wet bepaalt, in hoeverre de uitoefenjnÉk g)I
het kiesrecht wordt geschorst voor de nou'1
beneden den rang van officier bij de zee- 1e zy
landmacht voor den tyd, gedurende welk6
zich onder de wapenen bevinden. pit-
Van de uitoefening van het kiesrecht z'JDeüjk
gesloten zij, wien dat recht bij onherroep .(g
geworden rechterlijke uitspraak is ontzegd- ZV
rechtens van hun vryheid zijn beroofd en
krachtens onherroepelijk geworden rechte^ jd
uitspraak wegens krankzinnigheid of
van vermogens, de beschikking of het beheer e„g-
hun goederen hebben verloren. Aan onherr0 gf
lijke veroordeeling tot eene vrijheidsstraf va0 .ry,
dan een jaar of wegens bedelarij of landloop^
zoomede aan meer dan twee, binnen een gpe-
de wet te bepalen tijdperk vallende, onheri0
lijke rechterlijke uitspraken openbare drefL ot
schap vaststellende, verbindt de wet tijde'!)
blijvend verlies van kiesrecht. rUjk
De verplichting om van het kiesrecht #0
te maken kan door de wet worden opgeleg"-
5. Artikel 81 wordt gelezen ^p,
De Tweede Kamer bestaat uit honderd 1 ,g.
gekozen op den grondslag van evenredige v
genwoordiging. v9p
Alles wat verder het kiesrecht en de
verkiezing betreft, wordt door de wet gerege
6. Artikel 82 wordt gelezen
De Eerste Kamer bestaat uit vijftig leden-
Zij worden verkozen door de Staten de'
vinciën op de wijze bij de wet te bepalen-
7. Artikel 84 wordt gelezen mp,
Om lid der Tweede Kamer te kunnen
wordt alleen vereischt dat men Nederl»0"0
door de wet als Nederlandsch onderdaan e' .„g
zij, niet krachtens rechterlijke uitspraak je
krankzinnigheid of zwakheid van vermOgeBf' eo
beschikking of het beheer over zyne ë°e^g0t'
hebbe verloren, noch van de verkiesbaarheid ^ujj
zet zij en den ouderdom van dertig jaren *e'
hebbe.
8. Artikel 90 wordt gelezen0et
Om lid der Eerste Kamer te kunnen jjgt
men voldoen aan dezelfde vereischten als voe
lidmaatschap der Tweede Kamer gesteld.
9. Artikel 93, tweede lid wordt geleze0'
Die tegelijk tot lid van beide KamersJ>
meer dan eene plaats tot lid van de Eerste K
is gekozen, verklaart welke dier benoemi"ëe°
aanneemt.
10. Artikel 96, vierde lid, wordt geleze®j0
Zij die na hunne verkiezing tot lid tij
Staten Generaal een bezoldigd staatsambt, aaa9p-
niets reeds tijdens die verkiezing vervulde0' 8p.
nemen verliezen van rechtswege het lidoa88ts®
Bevordering in rang wordt niet als aa°se
van een bezoldigd staatsambt aangemerkt.
11. Artikel 98 wordt gelezen jgr-
Voor zoover de wet niet anders bepaalt, °aeUw
zoekt elke Kamer de geloofsbrieven harer 01 ,^e
inkomende leden, en beslist de geschillen- wpive
aangaande de geloofsbrieven of de verkiezing1
oprijzen, volgens regels, door de wet te stelle
12. Artikel 127, eerste lid, worden 8e vo0f
JL)e leden der Provinciale Staten worden
elezen
vier jaren rechtstreeks gekozen door de man°e j j
ingezetenen der provincie, tevens Nederlande)"^
door de wet als Nederlandsche onderdaan erk -et
die den door de wet te stellen leeftijd we"iebj,e0
beneden drie-en-twintig jaar mag zijn, be
bereikt en door de vrouwelijke ingezetenen
provincie, die aan gelijke voorwaarden vol"
voorzoover de wet haar daartoe uit hoof"0 j
niet aan het bezit van maatschappelijken we yer
ontleende redenen, bevoegd verklaard. D0
kiezing geschied op den grondslag van evenre
vertegenwoordiging.
13. Artikel 227, tweede lid, wordt f?e'eTg0
Het tweede, derde en vierde lid van artik6
zijn hierbij van toepassing.
14. Artikel 127, derde lid, wordt gelezen
Zij treden tegelijk af en zijn dadelyk berkie5
15. Artikei 127, vierde lid, wordt ge'e
Om lid der Provinciale Staten te kunnen \g
wordt vereischt, dat men Nederlander of"00 e,
wet als Nederlandsch onderdaan erkend en 1
zetene der provincie zij, niet krachtens reC'9k-
lijke uitspraak wegens krankzinnigheid oi er
heid van vermogens, de beschikking of bet b® j0
over zijne goederen hebbe verloren, nocb v9 v9p
verkiesbaarheid ontzet zij en den ouderdom
vijf-en-twintig jaren vervuld hebbe.
16. Artikel 132 wordt gelezen ]jen
Omtrent het beraadslagen en stemmenL^e,-gte
de regels in de artikelens 105, 106 en 'neoe'
lid, ten aanzien van de Kamers der Staten-
raal voorgeschreven.
17. Artikel 143, eerste lid, wordt ge'eZ0^9ad.
Aan het hoofd der gemeeDte staat een
welk leden rechtstreeks voor een bepaald 8. ge-
jaren worden gekozen door de mannelijk0
zeten der gemeente, tevens Nederlanders ot
gemeente, tevens Nederlanders, voor zoo t
wet haar daartoe uit hoofde van niet aan he 0f
van maatschappelijken welstand ontleende re"
«c gcijjccuftc, itjveus xveuenanucj-" - jje
de wet als Nederlandsche onderdanen er^.e,0 'pief-
den door de wet te stellen leeftijd, »el'r^be0
beneden drie en-twintig jaar mag' zijn, 0 jgr
bereikt en door de vrouwelijke ingezetene
gemeente, tevens Nederlanders, voor z°°véhezif
wet haar daartoe uit hoofde van niet aan
