Kerknieuws.
Staten-Greneraal.
Fin. en Econ. Mededeelingen.
Gemengd Nieuws.
Leger en Vloot.
Dit, door de Kamer aangenomen amendement,
ngaxDij de Rechterzijde en de Linkerzijde weder-
ifcrig concessies deden, is o.i c;e brug", waar
langs ook in de Eerste Kamer de partijen elkaar
titanen ontmoeten.
R e g e e i i n g s i n g r ij p e n o j
scheepvaartgebied,
(Mr, D: A.) D.(e]pra,t) schrijft in „In- en Dit
voer" over het wetsontwerp, waarbij maatrege
len worden vastgesteld, welke waarborgen, dat
Nederland in voldoende mate de beschikking!
blijf! behouden over schepen, o. m
Art, 2 van het .ontwerp hvidt, dot het verboden
is, een schip, dat de Nedeiindsche vlag voert
of in Nederland thuis behoort, buitengaats or
huüenslands te brengen zonder eene vergunning,
af te geven door of vanwege den Minister van
L. II en N. Aan die vei gunning kunnen voor
waarden worden verbonden.
Iets naders omtrent die voorwaarden geeft het
or twerp niet, wel de M. v. T. Volgens dit stuk
kan Ie vergunning strekken „om, wunneu dit
noodie mocht blijken, bij; het uitvaren waarborgen
te verlangen, dat het schip overeenkomstig de
beiarger van den Nederlandsehen Handel zal
woeden gebruikt, welke belangen, in verband
met eischen van vreemde mogendueden, wan-
r.eet acbepjen hun havens aandoen, naar het
z/fh laat. aanzien,. wel eens ingrijpen van de
Neder.andsche regeering zouden kunnen noxl-
zn, V-iijk maken."
Men vraagt zich af, waar deze zinsnede op
d'eit Het is zeker mogelijk, dat de belangen
van den Nederlandschen handel geschaad wor
de. dooi de eischen van vreemde mogend-
beden De huidige oorlog heeft hiervan meer
drn eens het bewijs geleverd Dat echter die
eóchen voorkomen zoud.en worden door ingrij
pen van de Nederiaridsche regeeung is niet
zeker Veeleer zou dat ingrijpen tot een conflict
mei eene andere mogendheid kunnen leidén
Mogelijk is ook, dat bedoeld wordt het aan
kopen van havens van sommige strijd roerende
oden te verbieden
Het zou echter beter1 zijn de te bedoeling, w.m-
oeei zij voorzat, duidelijk uit te spieren, omdat
de bedrijf sheperking, die hiervan het gevolg zou
zijn, het voor de reeders, wier sou epen tugschen,
buio nlandsche havens varen, noodig maakt tij-
dij hunne maatregelen te nemen Het is wen-
sdi-.rk, dat hij de verdere behandeling van het
ontwerp hierover klaarheid komt
Uit het leven van St. Liduina.
De beurs van JeSus. Haar liefde tot de
armenomstreeks 1423.
(Ingezonden.)
Is de H. Liduina bet uitverkoren vat der uit
verkiezing door smarten en lijden geweest,, God
heeft haar ook willen verheerlijken voor de men-
schen door de gave der voorspelling.
Onbekend voorzag zy de geheime gedachten
van anderen. Een schipper ried zij aan niet uit
te varen op een bepaalden dag', dat anderen gin
gen. Bespotting was zjjn deel. Zij, die zeewaarts
waren gegaan, werden door zeeroovers overvallen
hjj echter niet, daar hg eerst den volgenden dag
uitzeilde.
Aan een ander, van wien zij bezoek ontving,
openbaarde zg, dat hg in oneerlijkheid leefde,
aan een ander zijne geheime zonden, waaraan hg
zich had schuldig gemaakt.
Tjjdens haar opname in het huis van haren
broeder Pieter, die als nachtwaker zgn vader had
opgevolgd, had een wonder plaats. Op zekeren
nacht verlaat hg het huis om zijn plicht te ver
vullen, terwgl zg in geestverrukking is. Even
voor zgn vertrek plaatste hg een brandende kaars
bjj haar bed, deze valt om en steekt het stroo
in brand. Zg lag daar nu in de vlammen gehuld.
Met hare linkerhand, zonder hulp van andereD,
doofde zg het vuur en bleef zelf ongedeerd.
Welk een schouwspel den volgenden morgen
voor de omstanders!
Was hare liefde groot voor den armen Ijjden-
denOodmensch, voor de minste der Zijnen, wilde
zg ook alles veil hebben.
Zelf arm, wilde zg arm bljjven en wist nog te
deelen met hare lotgenooten van het weinige dat
zg bezat.
Het tableau van den schilder gaeft ons zes
tafereelen van dit onderwerp. Slechts een wil ik
aanhalen.
Willem, haar broeder, was overleden en liet
schulden na, die onmogeljjk door zijne kinderen
voldaan konden worden. Acht Hollandsche panden
waren hare erfenis die haar toekwam bij moeders
dood. Joannes van Brest verzocht zij, deze tegen
inwisseling van pasmunt voor haar om te zetten. Na
dit gedaan was, verzocht zg haren neef de schul
den van baren broeder te gaan voldoen. Toen
Nicolaas terug kwam werd bet geld geteld en o,
wonder, er was meer dan acht pond over. Die
beurs was onuitputtelijk en werd aangesproken,
wanneer hare eigen middelen, van anderen ont
vangen, aan de armen waren uitgedeeld, en
zij noemde haar de beurs van Jesus.
Welk beschamend voorbeeld voor ons, als ons
iets gevraagd wordt voor onze armen of voor
Hem zelf in zjjnen eeredienst. Hoe spoedig maken
wjj ons er niet af met de een of andere uitvlucht.
Maar als wjj geven, laten wij dat dan doen óm
Qod en vóór God en nooit geven uit menschelijk
opzicht, want dat is juist het gebrek waarom bjj
velen de aalmoes, zonder hooger doel gegeven,
onbeloond blijft.
G. S.
EERSTE KAMER.
Vergadering van Vrijdag 25 Februari.
De algemeene beschouwingen over de
Staatsbegrooting 1916
worden voortgezet.
De minister van Binnenlandsche Zaken, de heer
Cort van der Linden, beantwoordt de
sprekers. Hij hetuigt zijn dank aan hen, die hulde
brachten aan de regeering voor haar beleid. De
steun der Kamer is van onschatbare waarde voor
haar. Spr. zegt. dat hij de politieke vraagstukken
niet rekent tot de vitale belangen, wel de natio
nale belangt n.
De terugkeer tot het normale leven zal zeer
moeilijk zijn zoowel in staatsrechterlijk als in
economisch opzicht. De afwijking van den nor
malen gang was noodzakelijkde minister van
Landbouw zal de desbetreffende opmerkitgen
rescontreeren. De juridische constructie der maat
regelen is vaak zeer moeilijk te vinden omdat zy
het geheele economische leven omvatten, dat
doorkruist wordt door het burgerlijk en militair
gezag, d«t op zijn beurt weer met de neutrali
teitspolitiek heeft rekening te houden. Bovendien
is er voor het treffen van de maatregelen zeer weinig
tijd gelaten en ontbreken alle antecedenten.
Men heeft betoogd, dat de regee ing verkeerd
deed politieke vraagstukken aan de orde te stel
len. Het aftreden van den minister van Financiën
is hierdoor ontstaan, dat de afgetreden minister
niet wilde, dat een wet werd behandeld als de
financiën, voor den bedoelden maatregel noodig,
met gelijktijdig zouden worden toegestaan. In den
aanvang heeft de Regeering van de behandeling
van politieke vraagstukken afgezienzij heeft nu
bij de jongste troonrede ze weder aangekondigd.
Het zou der regeeriDg niet mogelijk geweest
zijn den politieken strijd te ontwijken. Van
dwang van een der politieke partijen uit de
Kamer op de regeering is geen sprake ge
weest.
Over art. 192 van de grondwet zal geen felle
strijd ontstaan, meent spr. Ditzelfde geldt voor
het kiesrechtartikel.
Spr. zegt, dat uit niets is gebleken, dat de
meerderheid uit de Eerste Kamer vijandig staat
tegenover het wetsontwerp regelende de ouder
domsrente.
Indien de regeeriDg het waarschijnlijk achtte,
dat dit ontwerp in deze Kamer werd verworpen,
dan zou de Regeering een onwaardig politiek spel
spplen.
De invoering van de ouderdomsrente is niets
dan een generalisatie van de regeling van de wet-
Talma. Een wetsvoorstel tot uitstel van de invoe
ring van de wet-Talma zal de Staten-Generaal
spoedig bereiken.
Spr. zegt, dat zelfs wanneer de grondwetsher
ziening in deze Kamer werd verworpen, hij de
kracht vinden zal zijn taak te blijven vervullen, juist
omdat deze een nationale taak is onder de gegeven
omstandigheden. Alleen de vaderlandsliefde noopt
spr. die taak te blijven vervullen.
Spr. vermaant de rechterzijde zich te plaatsen
op het standpunt, dat zij heeft ingenomen bjj het
optreden van dit kabinet, n.l. ieder ontwerp op
zich zelf te zullen beoordeelen.
De minister van Financien, de heer
van Gijn vraagt steun voor de zware taak, die hg
op zien genomen heeft. Men staat tegelijk voor
reusachtige uitgaven in verband met den oorlog
en een zeer groot tekort op den gewonen dienst.
Spr. is overtuigd, dat steik bezuinigd moet
worden maar een bezuiniging van f 20.000.000.
acht spr. onmogelijk. Wat tariefsverhooging be
treft, moet rekening gehouden worden met de
houding van Engeland. Indien dat land echter tot
protectionisme overgaan is dat z.i. voor ons een
zeer beslissende reden om het niet te doen en te
profiteeren van de zeer gunstige omstandigheden.
Een verhooging van de 33 opcenten, reeds op de
inkomstenbelasting geheven, met nog 80 of 90,
acht spr. onmogelijk.
Een sigaretten belasting heeft spr js sympathie.
Winst te maken uit de staatsbedrijven we
hebben feitelijk alleen maar het mijnbedrijf zegt
spr. moet niet het doel zijn van staatsexploi
tatie. Vi or monopolies voelt spr. niet veel. L
welke volgorde de belastingwetten zullen worden
ingediend kan spr. nog niet zeggen. De crisis
uitgaven dieoen met groote snelheid te worden
bestreden en met de belasting op de oorlogswin
sten zat spr. grooten spoed maken. Met genoe
gen hoorde spreker de waardeering voor de Re
geeriDg, die heel goedkoop is hij wjjst er echter
op, dat hetgeen de Regeering doen moet heel
duur is.
De minister van Landbouw, de heer
Posthuma, ontkent, dat staatrechteljjke beginselen
geschonden zijn ten aanzien van het verleenen van
consenten. Het kolenbureau is een particuliere
organisatie, die gesteund wordt door den Staat.
Wat de consenten betreft, door 4 departementen
en een adviseerende commissie wordt gunstbetoon
onmogelijk gemaakt. Oorspronkelijk was elk uit
voerverbod gebaseerd op een defensiebelang. De
minister van oorlog machtigde zijn ambtgenoot
van landbouw de consenten te teekenen. Wat zou
er van terecht komen, indien elk bewoner van
Nederland consenten kon verkrjjgen
Ook met de producenten moet rekening worden
gehouden. Spr. zegt, dat de productie loonend
moet worden gehouden, anders neemt ze af. De
boterproductie is niet loonend, de kaasproductie
wel. Spr. overweegt maatregelen om de zoet-
boeken te helpen.
Voorts erkent spr. ten volle, dat voor de geno
men maatregelen hg en niet de rijkscommissie
verantwoordeh k is.
De tongen zijn in Nederland sedert de regee-
ringsartikelen zijn ingesteld, veel fijner van smaak
geworden. Aan regeeringsartikelen stelt men
strenger eischen dan aan andere. Maar de fjjnste
tongen schijnt men te vinden bij leger en vloot.
Dat aan leger en vloot wordt geleverd door
vriendjes is beslist onjuist. Wat de werkloosheid
betreft, wordt een onderzoek ingesteld, wat nog
zal moeten worden gedaan.
De heeren van Lanschot, van Kol en
de Boer repliceeren, waarna de minister van
Binmmlandsche Zaken, de heer Cort van der
Linden dupliceert. Hierna worden de alge
meene beraadslagingen gesloten.
Nadat hoofdstuk 11 (hooge colleges) was goed
gekeurd, werd de vergadering verdaagd tot Dins
dag 2 uur.
De Nederlandsche geldmarkt. Aan
het wekelijksch overzicht d.d. 21 dezer omtrent
de Nederlandsche geldmarkt in »Ec. Stat. Be
richten" is het volgende ontleend
Men acht thans terecht het oogenblik
gekomen voor consolidatie van de reeds beduidend
opgeloopen vlottende schuld. De pas opgetreden
minister van fiuanciën toch heeft wetsontwerpen
ingediend tot nadere dekking der crisis uitgaven
Deze dekking bestaat uit een 4ys pet. leeniDg
groot f 125 millioen a pari (met den »stok" van
een gedwongen 3y» pet. leening van hetzelfde
bedrag) en een heffing ineens tot een bedrag
van ong- f 85 millioen.
Neemt men bovendien in aanmerking, dat ook
de Indische vlottende schuld welke door het
Rijk wordt gefinancierd eerlang zal moeten
worden geconsolideerd, dan is het duidelijk, dat
binnen enkele weken aan de geldmarkt bijzondere
eischen zullen worden gesteld.
Of deze hiervan grooten invloed zal ondervinden,
moet nochtans betwjjfeld worden. De nieuwe
gevestigde schuld treedt immers hoofdzakelgk in
de plaats van de vlottende, welke tot aflossing
komtgeen wjjziging in de middelen dus, slechts
verschuiving.
De positie der Nederlandsche Bank zal met dit
alles bjjna ontstellend ruim wordenhaar porte
feuille van schatkistpapier loopt af en de post
Renteloos voorschot aan het Rgk zal voor een
credit-saldo plaats maken.
De goudinvoer big ft nog steeds aanhouden. Op
den stand der wisselkoersen heeft dit echter geen
uitwerking gehad. Integendeel, bg geringen handel
bleven de koersen voor de entente en neutrale
landen tot den laatsten beursdag bijna onveran
derd. Zaterdag trad echter plotseling een sterke
daling in, hootdzakelqk door groot aanbod van
check Londen uit Skandinavië. De koersen voor
Duitschland en Oostenrijk waren, in tegenstelling
met de vorige weken, reeds direct aan een scherpe
reactie onderhevig. De in die landen genomen
maatregelen, welke aanvankelijk zooveel succes
hadden, werden sterk op de proef gesteld en
eenige bedenkelijke punten ervan traden duiddjjk
op den voorgrond. De reeds van te voren geuite
vrees, dat de pariteit tusschen de koersen der
verschillende landen in de verdrukking zou komen,
werd bewaarheid.
van wij de juiste reden niet kunnen achterha
len.
Nu wordt wel beweerd, dat de zaak in orde
zal komen en daar de bekende makelaarsfirma
Griscar en Co. deze zaak in handen heeft, geeft
dit wel eemgszins vertrouwen. Doch wanneer
wij nagaan, dat ook 2 A 3 rnaanaen geleden
werd beweerd, dat de verkoop der 100.000 hui
den tot stand was gekomen, of binnen enkele
dagen tot stand zou komen, ilan zullen onze
lezers begrijpen, dat wij met recht sceptisch ge
zind zijn omtrent 'de definitieve afwikkeling de
zer zaak. Wij constateeren alleen het feit, dat
de groote lederfabrieiken in onze plaats reeds
geruimén tijd op halve productie werken, thans
reeds een laderfabriek zoo goed als stop staat,
terwijl ook andere ledtriabriekea in de naaste
toekomst zullen volgen, wanneer aanvoer van
looistoffen en exotische huiden belemmerd wor
den, zooals thans het geval is. Nu do looierij be
wezen heeft al het mogelijke be willen doen om
tot de afwikkeling der huidenquuestie te komen,
vragen wij ons af: „Waarom worden de grond
stoffen der looierij, welke in gx>ote quantums te
Rotterdam opgestapeld liggen, niet vrijgegeven
Het zal daarom onzen lezers duidelijk zijn, dat
wg de toekomst met eenige bezorgdheid tege
moet zien, wat betreft da „werkverschaffing,"
Wij hopen dan ook spoedig in de gelegenheid te
kunnen zijn, het zekere bericht te kunnen mel
den, dat de oplossing der huidenquacstie een „fait
accompli" is. i
Ontsp:(oord. Te Kimswerd (Fr.) is gister,
miclurg 3 uur de locomotief van de stoomtram
door de sneeuw ontspoord en dwi rs over den
weg gevallen. De machinist kreeg geen letsel
De passagiers moesten de reis te voet voort
zouec.
Ya 1 sc,h papiergeld in Du,i tac.h lan i
Naar aanleiding van het telegram uil Rotterdam,
dat een aanzienlijk bedrag aan Engelsen papier
geld in Duitschland circuleert, waar de pondnoot
inwisselbaar is tegen de koers van 25 4ü M
legt de „Times" er den nadruk op, dat deze
biljetten (welke naar het Had verneemt ook
uit Duitschland naar, neutrale landen gaanJ waar
schijnlijk veorvalscht zijn Hex is jnwaarschjjn
lijk. dat F.ngelsche sdhatkist-bilietten wettig naar
Rinsdiland gegaan zijn. Echter een klein aantal
verlaat maar dit land en rij keexv.ii zeer snel
te.ng. Alle neutralen zullen goed doen, op hun
ho de te zijn tegen de circulatie van de valscih
biljetten uit Duitschland, want de leer van de
„Caveat emptor" (de kooper moge toezien) zal
.>tn!4 worden gevolgd, wanneer de biljetten te
Londen weiden aangeboden.
EenpseudflHofficier De politie te Rijs
wijk beeft de hand gelegd op een oplichter,
die, gekleed in de uniform van 2de luitenant,
v oorgat een kleinzoon te zijn van aen oud-
ir.imüer van oorlog Staal, en vergunning- lad
-gekregen met een inteekenlijs-t in de gcmieoté
r 'lid te g'aan voor de gemoD'uisecrde militairen
Hi kon in zijn hotel zijn ïekening niet betaler:,
an een onderzoek bracht aan het licht, tdat hij'
geen officier en geen familie was van den heer
Staal, doch een kantoorbediende uit Ro ;ezdam.
De pseudo-olficier is naar het huis van bewa
ring te 's-Gravenhage overgebracht
Gevaar van geladen geweren, Tex-
wr,. een afdeeling militairen op de markt te
Bedel stond aangetreden, knalde eensklaps een
sct.ot Rji onderzoek bleek, dat een geladen ge
weer bij het doen van een handgreep was afge
gaan De betrokken soldaat wist niet, dat het
wapen nog geladen was D-e kogel doorboorde
een ruit. in den drankwinkel van den heen H
Scholten, en richtte gelukkig slechts een kleine
sc.'.sde aan (Hbld.)
H u i 'dj e n q u a e s t i e. De „Echo van het Zui
den" schrijft: Wij schreven reeds bjj herhaling,
dat de huidenquaestie, waarover maandenlang ge
confereerd is. in orde was.
Het blykt echter, dat dit nog volstrekt niet
het. geval is, en de definitieve teekening van het
koopcontract maar steeds achterwege blijft, waar-
Fransche mode. Alleen de Fransche
modisten zgn door den oorlog niet veranderd. Haar
bekende levenslosheid van vóór Augustus 1914
blijkt even solide als haar zucnt naar zonderlinge
nieuwtjes en haar weelde van vindingeen weelde,
die haar afnemers moeten bekostigen. Neen, ern
stig zijn zg niet geworden.
Met verdubbelden ijver fabriceeren zg thans
nieuwe hoofdtooiselseen half-hooge hoed, die
glimt en leeljjk staateen gegarneerd braadpan
model een vilt-geraamte omkranst met loodrecht
opstaande kleurige veeren, waarmee de draagster
er uitziet als een Indianen-opperhoofd tot een bol
bgeengenaaide linten-strengels, zonder harmonie,
evenwicht of Ijjn.
De Fransche modemaaksters begrjjpen mis
schien nu het eerst haar tgd niet. Zou in deze
dagen van rouw een minder aanstellerig siersel
den meesten vrouwen, den weduwen en treuren
den niet welkomer zijn En zouden degenen, die
zelf nog niet door den oorlog in een of ander
opzicht getroffen zgn, tegenover haar tallooze
Igdende landgenooten niet de verplichting gevoelen
om door een kiesche houding haar medelgden te
toonen en aldus een werk van opbeurende naas
tenliefde te verrichten
We zouden denken van wel. (Tgd.)
Nederlanders in den oorlog. Bg het
begin van den oorlog is er heel wat over te doen
geweest, die zooveel afstammelingen van Neder
landschen adel in het Duitsche leger hadden
dienst genomen. Het is echter een feit, dat veel
meer Nederlanders zg het dan niet vooral uit
den adel zich bij het Fiansche leger aan
sloten. Thaus meldt de »Tempf«. dat van de 500
te Paijjs wonende Hollanders, die vrjjwillig dienst
hebben genomen in bet Fransche leger, reeds 200
dood, vermist of gevangen zjjn.
De opperbevelhebber van land- en zeemacht
heeft de volgende order voor de laadma ht
uitgevaardigd
Het is mij gebleken, dat meermalen militairen
Ier landmacht, waaronder zelf3 die met een
i&R-g' zijn bekleed, zich niet ontzien om vrijwil
ligers van den landstorm buiten dieast op sjot
tende, minachtende of beleedigende wjjze tè
bejegenen, ja zelfs nalaten den hun docr be
doelde vrijwilligers gebrachteo. militairen groet
Sc beantwoorden
Ik keur dergelijk optreden zeer af en verlang,
dat daartegen met gestrengheid worde opgetre
den De troepencommandanten zullen hun on
dergeschikten onder -het oog brengen, aait de
vrijwilligers van den landstorm zich onverplicht
opofferingen in het belang des vaderlands ge-
(ioosten; dat zij van geen enkele wettelijke
militaire verplichting zijn vrijgesteld en dat zij
in geval van oorlog aan dezelfde taak zulten
meewerken en aan dezelfde gevaren zullen zijn
blootgesteld als de overige deelen der land
macht; dat daarom hun streven zien vooti die
raak te bekwamen waardeering verdient en in
elk geval elke geringschattende behandeling mis
plaatst en met de militaire tucht in strijd is
Ten einde den lust- tot deelneming aan li
chaamsoefeningen bij leger en vloot te bevorde
ren, is door den opperbevelhebber van land- en
zeemacht een belooning gesteld op de „militai
re vaardigheid" en zulks in den vorm van «en
diploma, waaraan verboiiden wordt de toeken
ning van extra verlof. In Juni a.s. zal gelegen
heid worden gegeven tot het afleggen van do
proef; n;jder zal worden overwogen of er aan
leiding is later nogmaals diezelfde gelegenheid
te openen. l
