Dagblad voor Schiedam en
■v5r f innftfin ™r~
Gratis Ongevallenverzekering f1 fl fl fl
JT
39ste Jaanrans.
Zaterdag 29 April 1916.
No. 11521,
d ^el°ken Paschen.
staten-tiener aal.
Bureau: Boterstraat 50. - Telef. 85. - Postbus 39.
50 ot„ 3 /1-50- per W€ek 12 cent, Fer maand
p. pos f p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
«Tsreaitoiaitif op 4e polli rermelae Toorwaarflen. f f (J y |J
Advertentiën: 16 regels 92 ct.elke regel daarboven 20 ct. 3 maai
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 40 ct. p. regel,
a peciaie conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvrage
toegezonden.
Liturgie.
- - - invaliditeit; I L U U voet of oog; I |UU °d' 1 |J een duim;
Dejrerzekermg wordt gewaarborgd door de HoIIandsche Algemeene Verzekeringsbank te Sehiedam.
bij verlies
van een
wijsvinger;
bij
verlies van
eiken ande
ren vinger.
mingen Z1°ndag heeft drie verschillende bena-
van dpn t as' modo naai' de eerste woorden
Zondag - US: 2de in de Litui'gie heet deze
In vro'p mca in albis (witte Zondag),
hadden ornVh'^!" werden degenen die geleerd
dag pieeht 1 te WOTden op PaaschEater-
d°opkleedevpn ged°°PtZe kl'egen daii witte
rende hei aaR' en hielden deze aan gedu-
Zóndag tn'p Paaschoctaaf tot op dezen
gewone klein verschenen ze weer in httnne
Zondag- nn -len' vandaar noemde men dezen
kort: D0I21Ca Ü1 albis d0Positis of ver-
de afgelegde r— T alb-S d'W'Z' de Zondag van
3e. jn& ePositis) witte kleederen.
paschen. Boloïen^ SP1'eekt mefl Van Bel^en
sluiter,. Zor! mt Van luiken luiken is
Gelaten. Beloken^* 1 ietS 00gluikend
Paschen hi dus hetzelfde als Besloten
eindigd 'o-ein °ctaal van Paschen is n. 1. ge-
eerste Oratie i Prie3ter heden zjngt in de
almachtige Gfod d^SV®rleen smeek^ we,
gevierd hebben ff de Paaschfeesten
deze f a - Paschalia peregimus),
deze door tt
onzen levP» g6nade ook in onze zeden en
Al ii f1 mogen bewaren,
digd, de6Ser het.0ctaaf van Paschen geein-
voorbij Ttn V?n JUbel en vreu§de is nog niet
en jnbelengQm d7eken bliift; de Kerk juichen
gom jezus c e verrijzenis van den Bruide-
<le heo^i;ike AliéS'-V°0rrdUrend hevha]en zich
Alleluia beteekem 1Z<"'gen Het (Hebreeuwache
stommen eerst op 'zaS Heer)' en ze- ver
vooravond van het dag na Pinksteren, den
den Vader den v gl00te dankfeest ter eere van
feest van de H n '1 en den 11 Geesthet
llet jubelende RUevuldiSbeid. Dan wordt ook
bet smeekende C°eli'' vervangen door
Paaschtijd nog d„ Regina'Maar zoolang de
t11ngin des Hem! m JUichen w« de Ko-
haren Zooif en lna 0ve!'de verrijzenis van
fes Hemels verbis u 7n f'™ töe Koni:'gin
g'-l verdiénd hebt r lleluia Want Ilij. dien
Ken' gelijk Hij gezegd hagf AIlelüia' is veire
Staat op, zoo zingt de dichter 't 't
Kpninginneliedt
"'-gei springt
En L°T d° ri"end'! n""n schiet
J'" 4e M««]i dringt
h^Uee^KoniSirr" K""1 V1" haar-
n,el waar-
E» Sschmf ZUlk ee" gloriei«k
g ootsch tnomfgeschaal
Het W-J' bet katholieke volk
konrntójt ïan Hem
tweede kamer.
vgadermg van Vrijdag 28 April
Aan d«» Ooderdomswet
bandeline ?,rde was de voortzetting van d v,
van ouderdn wetsontwerp tot vpi-i be~
Pe hew°ffnten aan behoeftigen erl6eniDg
°P den woo- f- g e r s verklaart, dal het t
denient-Dn^ van de achterzijde hnt nie
heer °Vei' te nemen. 3 het a™en-
heei' I'Ohrp'm nr,n e s bestrijdt de rede van d
wij'ziging, door den heer De Visser aan de hand
gedaan, zal overnemen.
De heer Van Vuuren wees er op, dat het
algemeen de wensch is der kerkelijke liefdadig
heid, dat de uitsluiting der bedeelden niet zal
worden gehandhaafd. Z.i. is nog geen krachtiger
bestrijding van het nu aan de orde stellen van
dit ontwerp geleverd dan door den Minister van
Financiën. Hij zal stemmen voor het amende
ment-Bos omdat een ontwerp zonder dat amen
dement de geheele kerkelijke armenzorg zou
doen ontaarden. Aan een subsidieering van de
particuliere instellingen van weldadigheid geeft
spr. de voorkeur boven deze wet.
Regeling van werkzaamheden.
De Voorzitter stelt voor, de volgende
week Dinsdag en Donderdag 's avonds te ver
gaderen.
De heer Duymaer van Twist komt op
tegen een dergelijk afmatten van de Kamer.
De V o o r z i t-t e r repliceert en deelt mede,
dat hij Dinsdagavond, indien de duurtetoeslag
is afgehandeld in behandeling zou wenschen te
zien genomen de molestverzekering en de oor
logswinstbelasting.
De heer Kooien erkent dat molestverzeke
ring en oorlogswinstbelasting urgent zijn. Spr.
kan zich niet vereenigen die ontwerpen in de
avondvergadering te behandelen.
De heer Sasse van IJsselt sluit zich aan
bij den vorigen spreker.
Het voorstel van den Voorzitter wordt met
45 tegen 24 stemmen aangenomen.
De Ouderdomswet.
De Voorzitter deelt mede, dat nog weer
twee amendementen zijn ingediend en wel van
de Commissie van Rapporteurs om
in art. 1 te schrappen het woord »wekelijksche«
en van den heer Kooien om in art. i sub a
te schrappen de woorden „zonder een geregelde
uitkeenng".
D heer Snoeck Henkemans repliceert.
De heer T y d e m a n gaat. de nieuwe formu-
leering van de behoefte" na. Verbetering ziet
hij ei met in, doch hij erkent dat elke formu
leering haar bezwaren houdt.
De heer Kooien licht het zoo even aange
kondigde amendement toe.
viï?edfHipburg licht het amendement
tL w- 0ofmnH3Sle V'111 Rapporteurs nader toe.
De Minister van Waterstaat, de heer L e 1 y
zet eemge opmerkingen van den heer Rutgers
recht, wat betreft de mogelijkheid van de spoe
dige invoering van de Raden wét. De-Min. zal
trachten zoo spoedig mogelijk dó invoering voos
te bereiden, maar meer kan hij niet toezeggen.
Vervolgens geeft de Min. nog enkele inlichtingen.
Het laatst ingediende amendement Kooien
acht de Min. met gewenscht. Het woord gere
gelde uitkeenng" geeft z.i. een volkomen juiste
uitdrukking van de gedaöhte,,gelijk dit ook in
de ongevallenwet het geval is. Wel is de Mi
nister bereid achter de woorden geregelde uit
keenng te voegen „boven zijn inkomsten"
Het woord „wekelijksch" wil de Minister lie
ver behouden, al wil hij het amendement ook
wel aanyaarden.
deIMinaotve? amendement Wstoga-Koolen neemt
De amendementen komen in stemming
1. Van den heer Snoeck He n kemans
(xn plaats van onderhoud te lezen „noodzakeliik"
27 stpmufp' T01^ verwoi'Pen met 45 tegen
27 stemmen, links tegen rechts
2. Van de heeren Kool e n-R u t g e r s om
n plaats van „ieder, die... heeft recht op" te
lezen „Aan ïedei, die... wordt toegekend" Wordt
verworpen, links tegen rechts. De heeren
Tydeman en Boissevain stemmen met rechts
3. Van de heeren K o o 1 e n-R u t a e r a om
het woord „ouderdomsrente" te vervangen dfS
„ouderdomsuitkeering. Wordt verworpen
m4 Van irhïrenT o eti' linkS tegen rechts'
an ue neeren Kooien c.s. om de woor
den „zonder een geregelde uitkeenng boven Sn
m«T5 tae» aHt''e"a"e"-
5 Van d» (LS1™*"' 1Uit« '«Sm '«lite.
O. van de Hommissie van Rannortenrs 't
woord „wekelyksche" vóór de iS
aehrappén. Wordt z h. I goeSLS 8
6 Het vooratel-Bo., (opneSSg del bedeel-
den) wordt z. h. s. goedgekeurd.
Het amendement-De Savomin r
hiermede vervallen öavoil"n Lohman is
geven van een fooi, en vernederend voor de
ambtenaren. Spr. hoopt, dat de toeslag zal wor
den omgezet in een loonsverhooging.
De heer F c k vraagt dat alle gehuwden en
alle weduwnaars gelijkelijk zullen worden be
handeld.
De hëer van Beest wijst op de bezwaren,
verbonden aan het stelsel van klassificatie dei-
gemeenten, vooral in het belang der ambtena
ren in kleine plaatsen.
De heer van G ij n, minister der Financiën
zegt, dat de Regeering het ontwerp opvat als
een gevolg van een op haar rustende moreele
verplichting.
De kindertoeslag voor gemobiliseerden is een
van de dingen, waarover kan worden gedacht.
Overigens kan de Regeering geen enkele toe
zegging doen.
De heer Gort van de t Linden minister
van Binnenlandsche zaken, zegt, dat voor de
onderwijzers niet een afzonderlyke regeling kan
worden gemaakt.
Overigens §aat spr. op deze kwestie niet ver
der in. Alleen wil hij nogeens erkennen, dat de
onderwijzerssalarissen te laag zijn.
Na repliek en dupliek wordt het ontwerp zon
der stemming aangenomen, evenals een duurte
toeslag ontwerp voor Indië.
Financiën.
Aan de orde is daarna het wetsontwerp ver
hooging der begrootin^ van Finapciën. O.a. tot
aanmaak van zilverbons en guldens, aanstelling
van buitengewoneikommiezen, premiën toezicht
op uitvoer,
De lieer Sasse van Ysselt bepleit de
wenschelijkheid van het stellen van den tot
kommies benoemden militair onder het burger
lijk gezag. Spr. bestrijdt het stelsel van premie
I uitkeering aan buitengewonè kommiezen.
De heer Duymaer van Twist vraagt of
na aanneming van dit wetsontwerp 'de grens
voldoende kan worden afgesloten.
De heer Ter Laan bestrijdt het premie
stelsel.
De heer Y a n G ij n, minister van Financiën,
verdedigt het premiestelsel als deugdelijk in dit
geval. De militairen blijven natuurlijk oiider het
militair gezag staan.
Men dient vóór alles het tijdelijke karakter
van dit ontwerp in het oog te houden en letten
I op de belangen die er mee gemoeid zijn.
i De heer Van Sasse van Ysselt repli-
ceert.
Het wetsontwerp wordt goedgekeurd.
Te. 12.15 uur wordt, terwijl nog slechts drie
leden in de vergaderzaal aanwezig zijn, de ver-
1 gadering verdaagd tot Dinsdagochtend elf uur.
Gemeenteraad.
Art. 1 wordt aapgenomen met 44 tea-pn 27
stemmen, links tegen rechts. g
Duurte toeslag
wetemStorh^J16 «n het
slag aan de lager beSLê™ "f dnjrte-toe-
en rijkswerklieden. nJksambtenaren
ging vaf^den VforgSfden1'™" qP
betere behartiging van dp hpi°e g' Hpr. bepleit
liseerden en op opnemino- v ilwfU gemobi-
in de regeling. Pnemi«g van de ongehuwden
wetsonfwern "vo,-6 a n :'a' z'cl1 niet tegen het
wetsontwerp verzetten, hoewel hij vindt het
(Vervolg.)
Toelagen weduwen gemeente
ambten a r e n.
7. Voorstel van B. en W. om opnieuw te re-
geien de toelagen, krachtens-raadsbesluit. Gemeen
teblad no. 12 van 1915, tot 1 Mei 1916 verleend
aan weduwen van voor het in werkiDg treden
der pensioenwetten voor de gemeente-ambtenaren
1913, doch na 1 October 1911 overleden gemeente
ambtenaren.
De Y o o r z ie r zegt, dat de eenige wijziging
betreft, die van de -toelage aan de weduwe van
een arbeider aan de gasfabriek, welke toelage
verhoogd wordt van 3 op 4 gld.
De heer Scheffers heeft in de map tever
geefs gezocht naar de toelichting van dit voor
stel. In de commissie was men hei. over dit voor
ste! niet eens.
Wethouder v. Westendorp zegt, dat het
slot van de besprekingen in de commissie is ge
weest, dat aan B. en W. deze verhooging der
toelage zou worden voorgesteld. Het betreft hier
de weduwe van een arbeider, die meer dan 18
jaar aan de gasfabriek is werkzaam geweest.
De heer Scheffers vraagt of de voorzitter
van de gascommissie nog een nader onderzoek
heeft ingesteld. In da commissie-vergadering kreeg
men den indruk dat geen open kaart werd ge
speeld. Spr. vernam nu gaarne wat den voorzitter
heeft bewogen dit voorstel aan B. en W. te doen.
Wethouder v. West'sndo r p zegt, dat er op
de vergadering in dien geest is gesproken. Het
slot van de beraadslaging is echter geweest, dat
de verhooging zou worden voorgesteld.
Wethouder Goslings zegt. dat bepaling is
opgenomen, dat de toelage jaarlijks zou wordeD her
zien om deze zoo noodig te kunnen intrekken.
De bedoeling kan nooit geweest zijn om de eens
vastgestelde toelagen te verhoogen.Spr. kan zich met
het voorstel vereenigen omdat hij het beschouwdt
als een cetificaiie op het verleden jaar genomen
besluit. Spr. wil. echter adviseeren om niet te
veel over, die toelagen te spreken en deze niet
ieder jaar te gaan herzien.
De heer S-cheffers zegt, dat het de bedoe
ling van zijn vraag is om te weten te komen,
wat het resu'taat is van de door den voorzitter
van de gascommissie genomen informaties. In de
com missie-vergadering werden te vage gegevens
verstrekt. Spr. heeft, zooals reeds gezegd, de por
tefeuille erop na gekeken, maar het advies was er
niet bij.
Wethouder v. Westendorp zegt, dat hij
aanvankelijk niet veel voelde voor de verhooging
der toelage en zelf heeft aangedrongen op een
nader onderzoek. De commissie heeft echter in
den geest besloten als door spr. aan B. en W. is
geadviseerd.
De heer Koopma ns onderstreept het ver
zoek van den heer Scheffers, dat de Raadsleden in
de portefeuille moeten kunnen vinden wat er in
hoort.
De Voorzitter zegt, dat het wel eens ge
beurt dat stukken uit de portefeuille een oogen-
blik bij B. en W. zijn.
De heer Koopmans zegt, dat het wél een
lang oogeublik is geweest, want de heer Scheffers
kreeg de portefeuille 's avonds en toen deze den
volgenden morgen bjj spr. werd bezorgd waren
de stukken er nog niet in.
Z. h. st. wordt het voorstel van B. en W. aan
genomen.
Uitbreiding school H.
7a. Voorstel tot uitbreiding van school H,
Prins Mauritsstraat hoofd de heer C. Ruiter
met een 7e leerjaar.
Bij het vaststellen van den toestand, die zal
bestaan bij het nieuwe schooljaar voor de scholen
van gewoon lager onderwijs, kwam niet alleen
aan den dag, dat de schoolruimte in het algemeen
moet worden vergroot, maar ook dat door het
eene zevende leerjaar verbonden aan school F
niet voldoende in de behoefte kan worden voor
zien.
Wel strekt school G zich uit over zeven leer
jaren, doch gelijk bekend, is dit eene school met
uitgebreid leerplan - Fransch en Wiskunde
en hooger schoolgeld.
Als aangewezen is voor zulk een leerjaar de
school H, die met 14 lokalen daarvoor ruim
schoots gelegenheid biedt. Het aantal te plaatsen
leerlingen bedraagt 49.
Wethouder G o s 1 i n g a licht het voorstel nader
toe.
Het voorstel wordt z. h. st. aangenomen.
Voorziening in schoolruimte.
8. Voorstel van B. en W. om het besluit van
11 April jl. tot vestiging van een hulpafdeeliDg
van school H in eenige lokalen van het voorma
lige schoolgebouw aan de Schoolstraat, in dien
zin te wijzigen, dat deze hulpafdeeling wordt
verbonden aan school G.
Nader is gebleken, dat behalve dat in school H.
reeds 14 klassen zullen moeten worden geplaatst
in de hulpsohoöl niet 1 maar 2 klassen zullen
moeteo worden ondergebracht.
Een dergelijke uitbreiding van school H zou te
ver gaan, zoodat voorgesteld wordt de hulpschoot
als afdeeting te verbinden aan school C Lange
Nienwstraat.
Nadat wethouder G o s 1 i n g a het voorstel
nader heeft toegelicht wordt het z. h. st aange
nomen.
Nieuwe school in de Gorzen.
9. Voorstel van B. en W. tot stichting van
een nieuwe school voor gewoon lager onderwjjs
der le klasse, met 12 leerlokalen en gelegenheid
eventueel tot uitbreiding met nog 2 lokalen aan
de Zwarte Waalschestraat hoek Voornschostraat.
Bij deze school is geen gymnastieklokaal ont
worpen. Het is de bedoeling, dat een gymnastiek
lokaal zal worden opgericht dienende voor beide,
scholen in de Gorzen. B. en W. meenen dat dit'
geschikt geplaatst zal kunnen worden achter de
school in de Dwarsstraat. Te zijner tijd zullen
dan nadere voorstellen ten deze worden gedaan.
De heer Koopmans vraagt of er niet te
weinig open ruimte is gelaten voor speelterrein
buiteB de school.
Wethouder G o s 1 i n g a zegt., dat achter het 1
schoolgebouw genoeg open ruimte voor speelplaats
open blijft. Het bpuwterrein aan de N. Maasstraat
daarvoor te bestemmen zou te kostbaar zijn.
De heer Houtman zegt, dat er veel voor
stellen worden ingediend tot uitbreiding van het
gewoon lager onderwijs en vraagt of er nu ook
eens iels komt van het buitengewoon lager on
derwijs. Spr. meent, dat nu de schoolruimte voor
het G. L O. moat worden uitgebreid, het de
geschikte tijd is om ook in het onderwijs voor
zwakzinnige en achterlijke kinderen te voorzien.
Spr. vraagt hoever het plan staat, dat de wet
houder reeds heeft toegezegd. Ook vraagt spr. of
het niet mogelijk is nu het plan ten uitvoer te
brengen, dat reeds door den voorzitter, toen deze
wethouder van onderwijs was, is voorbereid.
Wethouder G o s 1 i n g a zegt, dat het oorspron
kelijk door den voorzitter destijds ingediend voor
stel, strekte om eemge lokalen in school H be
schik baai te stellen voor het onderwijs aan
achterlijke minderen. Spr. zegt, dat de zorg voor
het gevvone onderwijs hem dermate in beslag
neemt, dat oem tot op heden den tijd heeft ont
broken ernstig te werken aan de voorbereiding
van het onderwijs aan zwakzinnige kinderen,
/.ooais reeds is medegedeeld, moet ook in de bin
nenstad een nieuwe school worden gesticht. Wij
zullen voor het gewone onderwjjs den naasten
fis
MH.WUI,
