Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
Gratis Ongevallenverzekering f 1 nf)fl
grwte zeeslag bjj de Deeaselie kust
loUwr^i 13
39ste iaarffaüff.
Zaterdag 3 Juni 1916.
No. 11550.
Bureau: Boterstraat 50. Telel. 85. Postbus 39.
50 ,bLDBementen 3 maanden f1-50- P«r week 12 cent, per maand
nco p. post f2.p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
otereeiioüisüi op de polii remeloe worvurdei. (J U U
De verzekering wort
torn?; En^1«chen verloren: drie slagkruisers, drie kruisers, vijf
kruis!!>Ja®er8, De Duitschers verloren: een linieschip en drie
vreugd 1)6 Duitsclie lezinS betreffende den strijd. Groote
De a^nL 111 Du^8CblaMd. Hollandsche trawlers bij de gevechten.
verhaal 8t Va? geredden in IJmuiden en Hoek van Holland. Het
d©z- Van 8c*l*PPer die ooggetuige was van den zeeslag.
Advertemiën 1—6 regels 92 ct. elke regel daarboven 20 ct. 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 40 ct. p. regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvrage
toegezonden.
bij verlies
vau
bij J
doodI y y duim
Verzekeringsbank te Sehiedam
P ft f| bU verlies I"
bij
verlies van
eiken ande
ren vinger.
Sfefiér de üeenfeche kust, waarvan reeds
dezen is gemaakt, is de gmowitste in
|)(_n wereldoiariog.. f
uit hoogzeevloot, bestaande
souri - Vför oorlogsbodems van allerlei
Scbeéj. n er °^berij'ev6l van den vice-admiraal
des de Engélsche vloot op 31 Mei
onrniflf),,,',-, na^Ü de Deensicihe kust, in de
Ej on. oabijbeid van het Skagetrak.
Wa^tvj^, 11 d onmiddellijk een verwoed gevecht,
o,en en rf!n|' de Duitsche admiraliteit gister reeds
Thans ln keeft bekend gemaakt,
cieeig j, 1S van Engelsche zijde, Let eerste pffi-
opentva J!riC^lt oVer dezen reusachtigen zeeslag
,.[>en gemaakt. Het luidt als vplg.it:
gehad te' k" liee^ wn zeegevecht plaats
Engel h F 0i°gte van de kust. van Jutland. He
te'sZZhet in den strijd Let zwaarsr.
^ng'krui^'.ft0:0rden hadden, waren een vloot
sers, ''0n7Se kruisers en lichte krui-
Onderb(jSeUn^. do01 yier snelle slagschepen.
«ehe speZe z'in de verliezen zwiaar. Dje Duit-
Eharheid^^^0'0'' geholpen door geringe zicbt-
ihr-t 0jn, Vf'rmoed een langdurige actio
het tooneei0101^103^^. S,p°edig nadat deze op
Eeerde
- nee* v'an den strijd verschenen waren,
Voor
Vijand na:ar de haven terug, maar
opgei r nnnstigic; seabde van onze schepen
f» te hebben.
Ou Eisers.:
otedefatv ^f0"000 ten) met1 900 fcoppën,
'^nvindiS /'i (19-°°° ton) m'et 800 fcoPPéi»,
en de ij^ (è°'300 ten) met. 730 koppen
"Slack Cp G4.800 ton) met 755 koppen,
Slonken. met P1- ra- 700 Koppen, zijn
di$ bnïtf,Ur'°l G3.750 ton met 701 koppen),
Eemanninn ®evec"It gesteld was, moest door de
*leept teö VOl^aten worden, na een tijdlaag ge-
Verder -d1?"
^Pperaiw" -?d' flat d° terpedojagors:
-hivbawk" Ul'hulent", „Fortune'', „Spar-
I)e tor fIi- ',^1'dcn'" Verloren zijn.
höuwd, «fortune" werd in 1912 ge-
en is b e'100lt' tot de K. classe, meet 950
btl vier w e^aPend met drie 10 c-M kanonnen
De torn ~lanceerbuizen
tj"Pe) evenÜi °jager Ardent" is van hetzelfde
De tor s e „Sparrowhawk".
Eisten nie^voo8^ "TipPera,ry<' Komt in onze
*indeTe 'oorlogsbodems' is nog niets
^Sb' gezonken °^S'C^' s*,a$slchip of lichte kruisers
^'instens de.Zetl van den vijand zijn ernstig,
ernst'tr i'" slagferuiser vernietigd en
,,,r:?e törnrwt 1S' naar gemeld wordt, door
nat-Vai( x °üagerst tijdens een -nachtelijken
- Tvv^ licht',Uïn-gebraüht
steld en kruisers zijn buiten gevecht ge-
J?* giomken.
®erö» dat ntori aan,tal vijandelijke torpedoja-
ls gèsteld ."^de de actie buiten gfeveeht
Vas%6steld' natl n'e't met zekerheid worden
j laar moet, groot zijn geweest."
■p.BiJ het^beein^Ultschen Rijksdag,
"bksdagzif,- Vai" de gister gehouden Duitsche
Jl1 Noom a» President
,e eerste bots;^66 dad een groote zeeslag plaats,
e herp der 210nzer strijdmacht ter zee met
>en ontbrS8 vlootmaeht. Nadere be-
melden dat 6n n°Sl maai' reeds thans valt
0oi succes tl°,nae 'iongc marine een groot en
8cheidene onZe, ,,)ehaald' Weliswaar zünver-
!Q Veie onZer 'epen in den grond geboord
e verliezen van a 'ere matrozen gesneefd, maar
u a? 'n vijand zijn meermalen zoo
groot. Voor alles is bewezen, dat onze vloot in
staat is, ook aan een overmachtige Engelsche
strijdmacht ter zee het hoofd te bieden en de
zege te bevechten, waarvoor wij onze marine
onzen groet en onzen dank bieden. (Storm
achtige toejuichingen). De leden van
Bondsraad en Rijksdag hadden zich van hun
zetels verheven.
De directeur van het departement van Marine,
schout bij nacht Hebbinghaus, deelde het vol
gende mede: Volgens de tot nu toe ontvangen
berichten stond onze geheele hoogzeevloot onder
aanvoering van den opperbevelhebber der vloot
vice admiraal von Schèer, in den namiddag van
den 31en Mei tegenover de geheele Engelsche
slagvlóot, die minstens 34 moderne groote'oor
logsschepen sterk was. De slag duurde tot 9 u.
s avonds voort en vervolgens hadden des nactyts
een reeks van aanvallen van kruisers en torpe
dojagers door beide partijen ondernomen, plaats.
Het resultaat van deze met elkander verband
houdende gevechten is een belangrijk succes,
door onze strijdkrachtén ter zee op 'n veel
sterkeren vijand behaald. De vaststaande ver
liezen der Engelschen, die gedeeltelijk door Engel
sche gevangenen bevestigd zijn, bedragen het
Weschip „Warspite" (28,000 ton), dat eerst het
vorige jaar voltooid is (het verlies van de B War-
spite" wordt door de Engelschen niet gemeld)
de 'slagkruiser Queen Mary" (30,000 ton), en
de „Indefatigable" (18,000 ton), twee pantser
kruisers van de Achilles-klasse, ieder 13,750
ton groot,' een kleine kruiser van 5000 ton, twee
torpedo vaartuigen van 2000 ton en negen a
tien torpedojagers, waarvan er zes alleen door
het linieschip „Westfalen" in den grond geboord
zijn, en een duikboot. Onzerzijds zonken het
linieschip „Pommern" (13,200 ton) door een
torpedoschot, de kleine kruiser „Wiesbaden"
(5000 ton) door het geschutvuur. Vermist-wordt
de kleine kruiser „Frauenlob" en eenige torpe
dobooten. Over de averij, door onze vaartuigen
opgeloopen en het verlies aan manschappen zijn
nog geen definitieve berichten ontvangen.
Natuurlijk is ook een gedeelte onzer schepen
aanzienijjk beschadigd. Het voornaamste ge
deelte van onze vloot keerde in de haven terug
Het personeel en materieel hielden zich uitste
kend. De stemming is voortreffelijk. (Leven
dige aanhoudende by val.)
Duitsche marine-deskundigen aan
het woord.
Schout-bij-Dacht Kalau geeft aan de hand van
de officieele berichten een schets van het vermoe
delijk verloop van den zeeslag.
De Duitsche hoogzeevloot, die aan alle kanten
gedekt werd door patrouillevaartuigen, stoomde
in Noordelijke richting, toen de Engelsche hoog
zeevloot uit de richting van Schotland in volle
vaart kwam opdagen met de bedoeling zich de
heerschappij in de Noord- en Oostzee te verzeke
ren. Engeland's bondgenooten hadden er op ge
wezen, dat de blokkade met afdoeod was en wilden
krachtigen druk op Denemarken uitoefeneh, om
dit land te bewegen de vaart door de Belt en
den Sond toe te staan en zich bij de geallieerden
aan te sluiten.
Engeland deed door het uitzenden van zijn
vloot den eersten stap. In de gevechten die zich
tusschen de eskaders ontwikkelden, toonde de
Duitsche scheepsartillerie evenals in Januari 1915
bij de Doggersbank hare groote schietvaardigheid
tegeimver het zwaardere geschut van de Engel
sche dreadnoughts. De Duitsche torpedoflottieljes
vielen de linieschepen voor de eerste maal en met
goed gevolg aan. Men kan aannemen, dat er
verschillende gevechten geleyerd zijn en dat de
Engelschen van hun overmacht gebruik hebben
gemaakt om de onzen döoi- middel van de snelst
varende en sterkst bewapende schepen onzen
terugweg naar het Zuiden te beheerschen. Des
nachts voerdea zij met flottieljes,uit torpedojagers
bestaand, steeds weer nieuwe aanvallen uit, doch
de onzen weerden zich schitterend en brachten
den Engelschen plotseling zware verliezen toe.
Kapitein von Kühle-Wetter vergelijkt in de
»Lokal ADzeiger" de gevechtswaarde der schepen,
Engeland gebruikt in de verder afgelegen zeeën
zijn oudste schepen, waarvan het er reeds ver
scheidene verloorhieruit volgt, dat de shome
flset" alleen uit de nieuwste en beste bodems
bestaat. Het aantal der Engelsche schepen zou
dat der Duitschers overtroffen hebben, zelfs wan.
neer de geheele Duitsche hoogzeevloot aan den
strijd deelgenomen heeft. De Duitsche zeelieden
hebben de Eogelsche vloot nimmer gering ge-
schat en haar steeds als de beste van alle vreemde
vloten erkend. Thans weten wij, dat wij den
Engelschen den baas zijn. Engeland bleek niette
zijn, wat het dacht te zjjn en anderen gaarne deed
gelooven. Het Duitsehe succes maakt een eind
aan de Angelsaksische gedachte van heerschappij
ter zee.
Vreugde in Duitschland.
De berichten over dé ernstige verliezen van de
Engelsche vloot hebben in Duitschland groote
vreugde verwekt.
De koning van Saksen heeft den Duitschen
keizer het volgende telegram gezonden
Met groote vreugde en geestdrift verneem ik
zooeven de schitterende overwinning onzer vloot
op het zeer veel sterkere voornaamste deel van
.6 Eogelche slagvloot. Dit is een der schoonste
dagen in dezen voor ods vaderland ernstigen tijd
onze heeft bewezen gelijkwaardig aan bet leger
te zijn.
Twee Nederlandsche trawlersin
de nabijheid van den zeeslag.
Gistermiddag zijn te IJmuiden aangekomen de
stoomtrawlers IJM 122,Bertha", schipper Engel
Stam, van de maatschappij nOcean", en IJM 109
»John Brown", schipper Thomas Punt, van de
Algemeen,e Visscherij Maatschappij. Deze traw
lers hebben/ den zeeslag bijgewoond.
De IJM 122 meerde te kwartier over zessen aan
den zoogenaamden toeristensteigerzij had aan
boord twee en-twintig schipbreukelingen, namelijk
drie officieren, drie onderofficieren en vijftien ma
trozen van den Duitschen kleinen kruiser sElbing,"
die bij den verwoeden zeeslag ook blijkt verloren
te zijn gegaan en een Engelschman, G. Blurton
genaamd, semi-arts, dokter aan boord van den
eveneens gezonken Engelschen torpedojager »Tip-
perary." De Engelschman is door de Duitscher ge
red; hij was gewond door ëen splinter is het been
-en lag )in de kajuit, terwijl de Duitschers zich
aan dek bevonden, allen in ongehavende uniform.
Onder de geredde Duitscbe officieren behoort
kapitein-luitenant ter zee Matling, commandant
van de »Elbing," de luit. ter zee 2e klasse Roder
van den zelfden bodem.
De Duitsche opvarenden werden eerst geleid
haar het bureau van den positie-commandant;
daarna begaven de officieren zich naar het hotel
»Nummer Een," de matrozen naar het Koning
Willemshuis.
De Engelschman Blurton werd vervoerd naar
de woning van den Britschen vice consul, den heer
S. L. Reijgersberg.
Het is niet waarschijnlijk dat de schipbreuke
lingen zullen worden geïnterneerd, daar zij gered
zjjn door een particulier vaartuig.
Men meldt ons uit IJmuiden
Van de zijde der Duitsche officieren wenschte
men absoluut geen mededeelingen aan de pers
te verstrekken. Er bestaat geen zekerheid hoe
de „Elbing" zonk. Men vermoedt, dat zij door
het Engelsche geschutsvuur ontredderd werd en
dat vervolgens de kapitein het zelf in de lucht
liet springen. Omtrent den uitslag van het ge
vecht is niets bekend. Men neemt aan, dat het
totaal der strijdende schepen ongeveer 150 be
droeg. De 21 opvarenden van de „Elbing'" waren
van plan hun sloep naar de kust te sturen,
toen zij door de trawler werden opgepikt. Op
dit oogenblik duurde het gevecht nog voort.
De Duitsche commandant acht het onnoodig
naar den Duitschen gezant te gaan. Deze zal
zich naar Vlissingen begeven, teneinde zijn rap
port op te stellen, De schipbreukelingen waren
de laatste geredden van de „Elbing"de anderen
waren vermoedelijk door een onderzeeër gered
en naar Wilhelmshafen gebracht.
Uit Hoek vain Holland:
Onmiddellijk na ontvangst van het bericht
betreffende de verwachte binnenkomst van de
slceplwt „Thames'" van den Intern. Sleepdienst,
met schipbreukelingen van in den zeeslag ge
zonken oorlogsschepen aan boord, hebben wij
ons naar de kust begeven, om nadere infor
mation in te winnen.
Aan de uitkijkposten aan den Nieuwen Water
weg waren reeds eenige nieuwsgierig! a kennén
hooren of er al iets „in zicht"' was, maar hel
antwoord was1 ontkennend.
Blijkens ons verstrekte mededeelingen zou de
„Thames" om 5 uur binnenkomen, daarna ver
luidde dat het eerst om 8 uur zou zijn.
Om 9 uur vernam Ik dat de „Thames" „in
Zicht" was doch dat het wel IOV2 uur kon
worden vooraleer ze den Waterweg kon hebben
bereikt
Tijdens het wachten op de binnenkomst van
sde „Thames" werd de pers in de gelegenheid
gesteld de localiteit le bezichtigen waar de ge
redden na aankomst ondergebracht zonden woor
den
Door tusschenkomst van de militaire autori
teiten, de reddinghrig'ade van Hoek van Hol
land en de' Röode Kruisafd. was de wachtkamer,
gelegen aan het einde van de groote ,'oods van
de Holland Amerika-lijn, geheel in gereedheid
gebracht voor de ontvangst der schipbreukelin
gen 1
Dr. de Leernv, uit Schiedam, res.-ofücier van
gezondheid, had de leiding der geneeskundige
verzorging op zich genomen. Met groote voldoe
ning wees hij ons op de voortreffelijke inrichting
en op de vele geriefelijkheden die straks dé
drenkelingen hier zouden vinden.
Er stonden ongeveer 25 bedden in het ver
trek. - 1
Brancards, verbandmiddelen en een groote
boeveelheid linnengoed waren ter plaatse bijeen
gebracht.
Men mag gerust zeggen dat alles tot in da
puntjes in torde was.
De militaire geneeskundige dienst had een
voldoend aantal hospitaalsoldaten gerequireerd
om behulpzaam te zijn bij het verieenen der
eerste hulp aan de geredden.
De fortcommandant te Hoek van Holland, kapt.
der Artillerie Kloosterhuis, eenige Marine-offi
cie :en. de commissaris van politie de heer Jas,
do predikant der Ned. Herv. gemeente, Dis.Ruvsch
van Diugterèn en den zeeroerw. beer pastoor
van Hoek van Holland waren voor de ontvangst
aanwézig'.
Ook dr. Rijken uit Hoek van Holland had zich
hij deze autoriteiten aangesloten.
Om half elf kwam de ïThames" binnen. Aan
boord waren 9 schipbreukelingen. De gezagvoer
der van de »Thanaes", die niets van het gevecht
heeft gezien, trof de schipbreukelingen met nog
anderen op een vlot aan en wel ter hoogte van
56 30 N.B. 6" O. L. Inmiddels waren reeds eenige
mannen van het vlot gespoeld. Gered konden wor
den de vaandrig Walter Stolzmann, de eerste
machinist Max Muller, eerste machinist Maab
Siegrist, de eerste stoker Barthold, de matroos le
kl. GerI, de stoker Marquart, de matroos Hille-
brand (gewond aan hoofd en beenen), de matroos
Gericke en de stuurmansmaat Dieselberg (sedert
overleden).
Deze Dieselberg leefde nog, toen bjj aan boord
der ïThames" werd gebracht, waar hij na twee
uur stierf. Alle geredden waren totaal uitgeput
en werden door de bemanning der sThames" van
kleeding en voeding voorzien. Het Nederland-
sche ss. sKambaDganc: heeft nog twee menschen
gered, evenals het ss. »Texel". Beide schepen
hebben hun geredden aan de aThames" overge
geven.
Uit de verbalen der geredden, die allen van de
»Frauenlob" afkomstig waren, valt het volgend
relaas samen te stellen
De Duitsche vloot was Woensdagmorgen 24
Mei om 4 uur uit Wilhelmshafen vertrokken,
j De »Frauenlob« was van 7 tot 10^ uur in het
gevecht gewikkeld, hield toen pauze en kwam om
12 uur des nachts weder in het gevecht. Het
schip werd om 1 uur 's nachts getorpedeerd.
jj •rrv" ««f» «iv
-•* v
ssiaxjvx W J. Lv li