Dagblad voor Schiedam en Omstreken. Gratis Ongevallenverzekering f 1 nf)fl grwte zeeslag bjj de Deeaselie kust loUwr^i 13 39ste iaarffaüff. Zaterdag 3 Juni 1916. No. 11550. Bureau: Boterstraat 50. Telel. 85. Postbus 39. 50 ,bLDBementen 3 maanden f1-50- P«r week 12 cent, per maand nco p. post f2.p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent. otereeiioüisüi op de polii remeloe worvurdei. (J U U De verzekering wort torn?; En^1«chen verloren: drie slagkruisers, drie kruisers, vijf kruis!!>Ja®er8, De Duitschers verloren: een linieschip en drie vreugd 1)6 Duitsclie lezinS betreffende den strijd. Groote De a^nL 111 Du^8CblaMd. Hollandsche trawlers bij de gevechten. verhaal 8t Va? geredden in IJmuiden en Hoek van Holland. Het d©z- Van 8c*l*PPer die ooggetuige was van den zeeslag. Advertemiën 1—6 regels 92 ct. elke regel daarboven 20 ct. 3 maal plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 40 ct. p. regel. Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvrage toegezonden. bij verlies vau bij J doodI y y duim Verzekeringsbank te Sehiedam P ft f| bU verlies I" bij verlies van eiken ande ren vinger. Sfefiér de üeenfeche kust, waarvan reeds dezen is gemaakt, is de gmowitste in |)(_n wereldoiariog.. f uit hoogzeevloot, bestaande souri - Vför oorlogsbodems van allerlei Scbeéj. n er °^berij'ev6l van den vice-admiraal des de Engélsche vloot op 31 Mei onrniflf),,,',-, na^Ü de Deensicihe kust, in de Ej on. oabijbeid van het Skagetrak. Wa^tvj^, 11 d onmiddellijk een verwoed gevecht, o,en en rf!n|' de Duitsche admiraliteit gister reeds Thans ln keeft bekend gemaakt, cieeig j, 1S van Engelsche zijde, Let eerste pffi- opentva J!riC^lt oVer dezen reusachtigen zeeslag ,.[>en gemaakt. Het luidt als vplg.it: gehad te' k" liee^ wn zeegevecht plaats Engel h F 0i°gte van de kust. van Jutland. He te'sZZhet in den strijd Let zwaarsr. ^ng'krui^'.ft0:0rden hadden, waren een vloot sers, ''0n7Se kruisers en lichte krui- Onderb(jSeUn^. do01 yier snelle slagschepen. «ehe speZe z'in de verliezen zwiaar. Dje Duit- Eharheid^^^0'0'' geholpen door geringe zicbt- ihr-t 0jn, Vf'rmoed een langdurige actio het tooneei0101^103^^. S,p°edig nadat deze op Eeerde - nee* v'an den strijd verschenen waren, Voor Vijand na:ar de haven terug, maar opgei r nnnstigic; seabde van onze schepen f» te hebben. Ou Eisers.: otedefatv ^f0"000 ten) met1 900 fcoppën, '^nvindiS /'i (19-°°° ton) m'et 800 fcoPPéi», en de ij^ (è°'300 ten) met. 730 koppen "Slack Cp G4.800 ton) met 755 koppen, Slonken. met P1- ra- 700 Koppen, zijn di$ bnïtf,Ur'°l G3.750 ton met 701 koppen), Eemanninn ®evec"It gesteld was, moest door de *leept teö VOl^aten worden, na een tijdlaag ge- Verder -d1?" ^Pperaiw" -?d' flat d° terpedojagors: -hivbawk" Ul'hulent", „Fortune'', „Spar- I)e tor fIi- ',^1'dcn'" Verloren zijn. höuwd, «fortune" werd in 1912 ge- en is b e'100lt' tot de K. classe, meet 950 btl vier w e^aPend met drie 10 c-M kanonnen De torn ~lanceerbuizen tj"Pe) evenÜi °jager Ardent" is van hetzelfde De tor s e „Sparrowhawk". Eisten nie^voo8^ "TipPera,ry<' Komt in onze *indeTe 'oorlogsbodems' is nog niets ^Sb' gezonken °^S'C^' s*,a$slchip of lichte kruisers ^'instens de.Zetl van den vijand zijn ernstig, ernst'tr i'" slagferuiser vernietigd en ,,,r:?e törnrwt 1S' naar gemeld wordt, door nat-Vai( x °üagerst tijdens een -nachtelijken - Tvv^ licht',Uïn-gebraüht steld en kruisers zijn buiten gevecht ge- J?* giomken. ®erö» dat ntori aan,tal vijandelijke torpedoja- ls gèsteld ."^de de actie buiten gfeveeht Vas%6steld' natl n'e't met zekerheid worden j laar moet, groot zijn geweest." ■p.BiJ het^beein^Ultschen Rijksdag, "bksdagzif,- Vai" de gister gehouden Duitsche Jl1 Noom a» President ,e eerste bots;^66 dad een groote zeeslag plaats, e herp der 210nzer strijdmacht ter zee met >en ontbrS8 vlootmaeht. Nadere be- melden dat 6n n°Sl maai' reeds thans valt 0oi succes tl°,nae 'iongc marine een groot en 8cheidene onZe, ,,)ehaald' Weliswaar zünver- !Q Veie onZer 'epen in den grond geboord e verliezen van a 'ere matrozen gesneefd, maar u a? 'n vijand zijn meermalen zoo groot. Voor alles is bewezen, dat onze vloot in staat is, ook aan een overmachtige Engelsche strijdmacht ter zee het hoofd te bieden en de zege te bevechten, waarvoor wij onze marine onzen groet en onzen dank bieden. (Storm achtige toejuichingen). De leden van Bondsraad en Rijksdag hadden zich van hun zetels verheven. De directeur van het departement van Marine, schout bij nacht Hebbinghaus, deelde het vol gende mede: Volgens de tot nu toe ontvangen berichten stond onze geheele hoogzeevloot onder aanvoering van den opperbevelhebber der vloot vice admiraal von Schèer, in den namiddag van den 31en Mei tegenover de geheele Engelsche slagvlóot, die minstens 34 moderne groote'oor logsschepen sterk was. De slag duurde tot 9 u. s avonds voort en vervolgens hadden des nactyts een reeks van aanvallen van kruisers en torpe dojagers door beide partijen ondernomen, plaats. Het resultaat van deze met elkander verband houdende gevechten is een belangrijk succes, door onze strijdkrachtén ter zee op 'n veel sterkeren vijand behaald. De vaststaande ver liezen der Engelschen, die gedeeltelijk door Engel sche gevangenen bevestigd zijn, bedragen het Weschip „Warspite" (28,000 ton), dat eerst het vorige jaar voltooid is (het verlies van de B War- spite" wordt door de Engelschen niet gemeld) de 'slagkruiser Queen Mary" (30,000 ton), en de „Indefatigable" (18,000 ton), twee pantser kruisers van de Achilles-klasse, ieder 13,750 ton groot,' een kleine kruiser van 5000 ton, twee torpedo vaartuigen van 2000 ton en negen a tien torpedojagers, waarvan er zes alleen door het linieschip „Westfalen" in den grond geboord zijn, en een duikboot. Onzerzijds zonken het linieschip „Pommern" (13,200 ton) door een torpedoschot, de kleine kruiser „Wiesbaden" (5000 ton) door het geschutvuur. Vermist-wordt de kleine kruiser „Frauenlob" en eenige torpe dobooten. Over de averij, door onze vaartuigen opgeloopen en het verlies aan manschappen zijn nog geen definitieve berichten ontvangen. Natuurlijk is ook een gedeelte onzer schepen aanzienijjk beschadigd. Het voornaamste ge deelte van onze vloot keerde in de haven terug Het personeel en materieel hielden zich uitste kend. De stemming is voortreffelijk. (Leven dige aanhoudende by val.) Duitsche marine-deskundigen aan het woord. Schout-bij-Dacht Kalau geeft aan de hand van de officieele berichten een schets van het vermoe delijk verloop van den zeeslag. De Duitsche hoogzeevloot, die aan alle kanten gedekt werd door patrouillevaartuigen, stoomde in Noordelijke richting, toen de Engelsche hoog zeevloot uit de richting van Schotland in volle vaart kwam opdagen met de bedoeling zich de heerschappij in de Noord- en Oostzee te verzeke ren. Engeland's bondgenooten hadden er op ge wezen, dat de blokkade met afdoeod was en wilden krachtigen druk op Denemarken uitoefeneh, om dit land te bewegen de vaart door de Belt en den Sond toe te staan en zich bij de geallieerden aan te sluiten. Engeland deed door het uitzenden van zijn vloot den eersten stap. In de gevechten die zich tusschen de eskaders ontwikkelden, toonde de Duitsche scheepsartillerie evenals in Januari 1915 bij de Doggersbank hare groote schietvaardigheid tegeimver het zwaardere geschut van de Engel sche dreadnoughts. De Duitsche torpedoflottieljes vielen de linieschepen voor de eerste maal en met goed gevolg aan. Men kan aannemen, dat er verschillende gevechten geleyerd zijn en dat de Engelschen van hun overmacht gebruik hebben gemaakt om de onzen döoi- middel van de snelst varende en sterkst bewapende schepen onzen terugweg naar het Zuiden te beheerschen. Des nachts voerdea zij met flottieljes,uit torpedojagers bestaand, steeds weer nieuwe aanvallen uit, doch de onzen weerden zich schitterend en brachten den Engelschen plotseling zware verliezen toe. Kapitein von Kühle-Wetter vergelijkt in de »Lokal ADzeiger" de gevechtswaarde der schepen, Engeland gebruikt in de verder afgelegen zeeën zijn oudste schepen, waarvan het er reeds ver scheidene verloorhieruit volgt, dat de shome flset" alleen uit de nieuwste en beste bodems bestaat. Het aantal der Engelsche schepen zou dat der Duitschers overtroffen hebben, zelfs wan. neer de geheele Duitsche hoogzeevloot aan den strijd deelgenomen heeft. De Duitsche zeelieden hebben de Eogelsche vloot nimmer gering ge- schat en haar steeds als de beste van alle vreemde vloten erkend. Thans weten wij, dat wij den Engelschen den baas zijn. Engeland bleek niette zijn, wat het dacht te zjjn en anderen gaarne deed gelooven. Het Duitsehe succes maakt een eind aan de Angelsaksische gedachte van heerschappij ter zee. Vreugde in Duitschland. De berichten over dé ernstige verliezen van de Engelsche vloot hebben in Duitschland groote vreugde verwekt. De koning van Saksen heeft den Duitschen keizer het volgende telegram gezonden Met groote vreugde en geestdrift verneem ik zooeven de schitterende overwinning onzer vloot op het zeer veel sterkere voornaamste deel van .6 Eogelche slagvloot. Dit is een der schoonste dagen in dezen voor ods vaderland ernstigen tijd onze heeft bewezen gelijkwaardig aan bet leger te zijn. Twee Nederlandsche trawlersin de nabijheid van den zeeslag. Gistermiddag zijn te IJmuiden aangekomen de stoomtrawlers IJM 122,Bertha", schipper Engel Stam, van de maatschappij nOcean", en IJM 109 »John Brown", schipper Thomas Punt, van de Algemeen,e Visscherij Maatschappij. Deze traw lers hebben/ den zeeslag bijgewoond. De IJM 122 meerde te kwartier over zessen aan den zoogenaamden toeristensteigerzij had aan boord twee en-twintig schipbreukelingen, namelijk drie officieren, drie onderofficieren en vijftien ma trozen van den Duitschen kleinen kruiser sElbing," die bij den verwoeden zeeslag ook blijkt verloren te zijn gegaan en een Engelschman, G. Blurton genaamd, semi-arts, dokter aan boord van den eveneens gezonken Engelschen torpedojager »Tip- perary." De Engelschman is door de Duitscher ge red; hij was gewond door ëen splinter is het been -en lag )in de kajuit, terwijl de Duitschers zich aan dek bevonden, allen in ongehavende uniform. Onder de geredde Duitscbe officieren behoort kapitein-luitenant ter zee Matling, commandant van de »Elbing," de luit. ter zee 2e klasse Roder van den zelfden bodem. De Duitsche opvarenden werden eerst geleid haar het bureau van den positie-commandant; daarna begaven de officieren zich naar het hotel »Nummer Een," de matrozen naar het Koning Willemshuis. De Engelschman Blurton werd vervoerd naar de woning van den Britschen vice consul, den heer S. L. Reijgersberg. Het is niet waarschijnlijk dat de schipbreuke lingen zullen worden geïnterneerd, daar zij gered zjjn door een particulier vaartuig. Men meldt ons uit IJmuiden Van de zijde der Duitsche officieren wenschte men absoluut geen mededeelingen aan de pers te verstrekken. Er bestaat geen zekerheid hoe de „Elbing" zonk. Men vermoedt, dat zij door het Engelsche geschutsvuur ontredderd werd en dat vervolgens de kapitein het zelf in de lucht liet springen. Omtrent den uitslag van het ge vecht is niets bekend. Men neemt aan, dat het totaal der strijdende schepen ongeveer 150 be droeg. De 21 opvarenden van de „Elbing'" waren van plan hun sloep naar de kust te sturen, toen zij door de trawler werden opgepikt. Op dit oogenblik duurde het gevecht nog voort. De Duitsche commandant acht het onnoodig naar den Duitschen gezant te gaan. Deze zal zich naar Vlissingen begeven, teneinde zijn rap port op te stellen, De schipbreukelingen waren de laatste geredden van de „Elbing"de anderen waren vermoedelijk door een onderzeeër gered en naar Wilhelmshafen gebracht. Uit Hoek vain Holland: Onmiddellijk na ontvangst van het bericht betreffende de verwachte binnenkomst van de slceplwt „Thames'" van den Intern. Sleepdienst, met schipbreukelingen van in den zeeslag ge zonken oorlogsschepen aan boord, hebben wij ons naar de kust begeven, om nadere infor mation in te winnen. Aan de uitkijkposten aan den Nieuwen Water weg waren reeds eenige nieuwsgierig! a kennén hooren of er al iets „in zicht"' was, maar hel antwoord was1 ontkennend. Blijkens ons verstrekte mededeelingen zou de „Thames" om 5 uur binnenkomen, daarna ver luidde dat het eerst om 8 uur zou zijn. Om 9 uur vernam Ik dat de „Thames" „in Zicht" was doch dat het wel IOV2 uur kon worden vooraleer ze den Waterweg kon hebben bereikt Tijdens het wachten op de binnenkomst van sde „Thames" werd de pers in de gelegenheid gesteld de localiteit le bezichtigen waar de ge redden na aankomst ondergebracht zonden woor den Door tusschenkomst van de militaire autori teiten, de reddinghrig'ade van Hoek van Hol land en de' Röode Kruisafd. was de wachtkamer, gelegen aan het einde van de groote ,'oods van de Holland Amerika-lijn, geheel in gereedheid gebracht voor de ontvangst der schipbreukelin gen 1 Dr. de Leernv, uit Schiedam, res.-ofücier van gezondheid, had de leiding der geneeskundige verzorging op zich genomen. Met groote voldoe ning wees hij ons op de voortreffelijke inrichting en op de vele geriefelijkheden die straks dé drenkelingen hier zouden vinden. Er stonden ongeveer 25 bedden in het ver trek. - 1 Brancards, verbandmiddelen en een groote boeveelheid linnengoed waren ter plaatse bijeen gebracht. Men mag gerust zeggen dat alles tot in da puntjes in torde was. De militaire geneeskundige dienst had een voldoend aantal hospitaalsoldaten gerequireerd om behulpzaam te zijn bij het verieenen der eerste hulp aan de geredden. De fortcommandant te Hoek van Holland, kapt. der Artillerie Kloosterhuis, eenige Marine-offi cie :en. de commissaris van politie de heer Jas, do predikant der Ned. Herv. gemeente, Dis.Ruvsch van Diugterèn en den zeeroerw. beer pastoor van Hoek van Holland waren voor de ontvangst aanwézig'. Ook dr. Rijken uit Hoek van Holland had zich hij deze autoriteiten aangesloten. Om half elf kwam de ïThames" binnen. Aan boord waren 9 schipbreukelingen. De gezagvoer der van de »Thanaes", die niets van het gevecht heeft gezien, trof de schipbreukelingen met nog anderen op een vlot aan en wel ter hoogte van 56 30 N.B. 6" O. L. Inmiddels waren reeds eenige mannen van het vlot gespoeld. Gered konden wor den de vaandrig Walter Stolzmann, de eerste machinist Max Muller, eerste machinist Maab Siegrist, de eerste stoker Barthold, de matroos le kl. GerI, de stoker Marquart, de matroos Hille- brand (gewond aan hoofd en beenen), de matroos Gericke en de stuurmansmaat Dieselberg (sedert overleden). Deze Dieselberg leefde nog, toen bjj aan boord der ïThames" werd gebracht, waar hij na twee uur stierf. Alle geredden waren totaal uitgeput en werden door de bemanning der sThames" van kleeding en voeding voorzien. Het Nederland- sche ss. sKambaDganc: heeft nog twee menschen gered, evenals het ss. »Texel". Beide schepen hebben hun geredden aan de aThames" overge geven. Uit de verbalen der geredden, die allen van de »Frauenlob" afkomstig waren, valt het volgend relaas samen te stellen De Duitsche vloot was Woensdagmorgen 24 Mei om 4 uur uit Wilhelmshafen vertrokken, j De »Frauenlob« was van 7 tot 10^ uur in het gevecht gewikkeld, hield toen pauze en kwam om 12 uur des nachts weder in het gevecht. Het schip werd om 1 uur 's nachts getorpedeerd. jj •rrv" ««f» «iv -•* v ssiaxjvx W J. Lv li

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1916 | | pagina 1