Stads- m üewestelijk Nieuws.
„Scha v uiten".
Het „Friesehe Dagblad" schrijft
Goed verstaanbaar Nederlandach.
En we hebben ze in soorten
Zelfs is thans een zeer gevaarlijke variëteit
ontdekt, die het op 't leven en de bezittingen
niet slechts van de enkele personen, maar van
't gansche volk toelegt.
Er móéten runder-schavuiten geweest zijn,
want d i t is wel zeker, dat er duizenden koei
en 't land uit gevoerd zijn, die niet voldeden
aan de gestelde eischen.
Er is een granaten-schavuit, die sprinbommen
vervaardigde, die niet springen kóndenDe
firma „zal 't niet wéér doen" heeft ze bekend
gemaakt
En nu zijn er aardappel-schavuiten geweest,
die vele wagons vol verboden waar toch over
de grenzen hebben gestuurd en was er een
ambtenaar-schavuit aan de grenzen, die twee
oogen dichtkneept en één hand open hield
géén kinderhand, gewis die licht gevuld is!
Daar zitten we dan nu.
Zestig cent werd op 'n enkele plaats reeds
voor de vijfkop gevraagd, 't Kan wel 'n gul
den worden, zeggen sommigen
En 't zou ons niets verwonderen, als er reeds
weer andere schavuiten naar de nieuwe
aardappels graaien, om er méér van uit te voe
ren, dan mègal zou het Nederlandsche volk
dan ook verhongeren.
Slhhpt de Regeering soms
Want zóó kdn het toch niet!
Was er geen koffie of thee meer, doordat
de Engelschen de zee afsloten, als in Napoleon's
dagen ons volk zou er zich bij neerleggen
Maar als de producten van eigen bodem niet
meer te krijgen zijn dan alleen voor rijkelui's
beurs, ddn legt een volk zich daar zeker nooit
Dy neer. Allerminst, als „schavuiten" er de
oorzaak van zijn.
Ueneesmiddelenprjjzen.
Do Nederlandsche Maatschappij tot bevorde
ring van de Pharmacie heeft de aandacht van
den Centralen Gezondheidsraad gevestigd op de
buitengemeen verhoogde"prijzen, tegen welke de
geneesmiddelen, die uitsluitend in Uuitsohland
bereid worden, moeten worden betrokken.
Terwijl die geneesmiddelen in Duitsohland
niet in prys werden verhoogd, mogen zij alleen
worden uitgevoerd door bemiddeling van een
uitvoercommissie voor de chemisch-pharma-
ceutische industrie, tegen door de Regeering
vastgestelde prijzen, die zeer hoog rijm
De raad heeft zich met het oog hierop tot
den Minister van Binnenlandsche Zaken ge
wend met het verzoek, langs diplomatieken
weg te trachten de levering te verkrijgen van
de onmisbaarste geneesmiddelen in de benoo-
digd© hoeveelheden en wel tegen den prijs, the
daarvoorx in Duitsohland voor het binnenland
wordt gevraagd.
R. K. Volksbond.
Uit het financieel verslag van het Centraal
Bestuur van den Ned. R. K. Volksbond in het
Bisdom Haarlem blijkt, dat de ontvangsten in
het laatste boekjaar met inbegrip van een vorig
saldo ad f567 98 bedragen hebben f 2517.68;
de uitgaven beliepen fl816 96i/2, zoodat er een
nadeelig kassaldo is van f 700.66Va.
Be balans sluit op 31 Maart met een bedrag
van f 6639.87, Onder de inkomsten zijn begrepen
vorderingen ten bedrage van f2000 van de afd.
Amsterdam, f80 van den Ned. R. R. Bond van
Handels-, Kantoor- en Winkelbedienden, en
f 1886.62 door 10 afdeelingen nog aan achter
stallige contributies verschuldigd.
De balans op 1 April 1916 geeft een «andbe
drag van f4857.28ya, waaronder f541.66 winst
over 1915—16.
De begrooting over het nieuwe boekjaar geeft
f 2500.661/2 aan ontvangsten en f2120 aan uit
gaven; batig saldo derhalve f380.66J/a. Da ex
ploitatie-rekening van „Be Volksbanier" geeft in
winst- en verliesrekening een tekort van f 176.68.
Be totale uitgaven bedroegen 7357.57i/2.
reeds onmiddellijk op een stoel doen plaats ne
men. Do echtgenoot van deza vrouw, zoo zeide
no spreker, was gemobiliseerd, en nu moest
zij met haar kindje leven van de ondersteuning
tot een bedrag van 11.30 in de week. Als het
zoo doorgaat, dan kon er nog wei eens een
hongeroproer van komen.
Nog drie vrouwen voerden het woord, om te
klagen over onbillijke eischen van winkeliers
'Burgemeester TeUegen diende oen scherpe te
rechtwijzing toe aan den woordvoerder Span]':,
■omdat deze B. en W. verweten had, dat zij hun
woord niet hebben gehouden. Iemand, die zoo
durft te spreken tot den burgemeester van Am
sterdam, kam alleen bereiken dat deze hem niet
meer vvenscht te ontvangen. En overigens, der
gelijk© manifestaties behaoren toch niet herhaald
te worden; de burgemeester en de wethouders
hebben in deze moeilijke omstandigheden hun
tbd te hoog noodig. „Is het geen dwaasheid,
meneer Spanje", z,oo zeide de burgemeester,
„is het niet onmenschelijik, om deze arme moe
der met dat pasgeboren wicht in een optocht
mede over straat te slepen. Haar 2u-.ik heeft
met de duurte niets te maken; zij motet zich
wenden tot het Bureau voor Militaire Zakten.
int us 9, hen deed de burgemeester toch naam
en adres de vrouw opschrijven, om haar geval
persoonlijk te onderzoeken.
U'.or bedreiging met opstootjes en geweldda
dig beden zal de burgemeester, zoo vervolgde
bij, ziin houding1 niet laten bepalen. Als het
noodig is, heeft hij1 de diensten der politie tot
zijh beschikking, en is dat niet voldoende, dan
kan hij zich tot den stelling-commandant wenden
om hem te helpen in het handhaven der orde.
Ten slotte wees de burgemeester er nog op,
dat voor zwakken en zieken, zoowei kinderen
ais volwassenen, op geneeskundige verklaring gra
tis melk wordt verstrekt. Het gemeentebestuur
kan niet meer doen dan het doet; laat men
zich nu in het vervolg wenden tot minister
Cort v. d. Linden, nu de minister van land
bouw door ziekte afwezig is.
Toen wethouder Wibaut er nog eens op aan
drong, om klachten in te dienen waar zulks
beboert, riep de heer Spanje: „Daar staan de
klachten, buiten op het plein!"
„Daar heb ik niets mede tei maken", antwoord
de de burgemeester, „en uw propaganda-spee
ches en dikke woorden wenseh ik in de burge
meesterskamer niet te dulden."
En hjermede was de audiëntie afgelo pen.
Voor het Pri nsenhof dreigde de orde een oogen-
blik ernstig verstoord te zullen worden, toen
dire vrouwen gillend en joelend, en zwaaiend
met een bakje slechte aardappelen, den optocht,
die zich weder naar den Dam zou begeven,
tegemoet kwamen. Zij wilden dia aardappelen
aan den burgemeester brengen, en honderden
vrouwen en een groote massa nieuwsgierigen
stormden hen achterna. De hekken werden echter
gesloten, en door bedaard, doch beslist optreden
slaagde de politie er in ongeregeldheden te voor
komón.
Betooging tegen de duurte.
Opnieuw heeft gistermiddag te Amsterdam een
be toeging van arbeidersvrouwen tegen de duurte
plaats gevonden. Ditmaal was een groot aaiital
vrouwen uit den Jordaan, blijkbaar ook nu bij
eengeroepen door eenige leiders der vrij-syia-
nstische beweging, samengekomen in een ge
bouw in de Nieuwe Leliestraat. Op deze vergade
ring bleek tegen de autoriteiten ©en vrij ver
bitterde stemming te bestaan; allerlei klachten
werden uitgesproken, behalve dan natuurlijk de
cene, groote, 'welke betrekking heeft op de bui
tensporige staging van de prijzen der levensmid
delen in het algemeen.
Na afloop der vergadering troikken de vrouwten
weder ten getale van ongeveer 300 naar het
stadhuis. Ook nu waren de burgemeester en
wethouder Wibaut bereid, een afvaardiging te
on! vangen.
De leider der betooging, dei anarchist Spanje,
noemde de regeering „moordenaars van vrouwen
en kinderen", en om dit te bewijzen, had hij
een vrouw meegebracht met een kindje v,an
'i maanden, die een toonbeeld waren van ellen
de. De aanblik van moeder en kind was inder
daad erbarmelijk; de burgemeester had haar
De uitslag der stemming.
Wij zullen morgen-(Donderdag)avond evenals
bij vorige gelegenheden aan ons bureau den uit
slag bekend maken van de stemming in Schiedam
en de overige districten in Zuid-Holland.
Er zijn uitgebreide maatregelen getrofien om
den uitslag zoo spoedig mogelijk te publiceeren,
dank zij de medewerking van de directie van bet
Rijkstelegraaf- en telefoonkantoor alhier.
De Statenverkiezing.
Wij herinneren onze lezers aan de debatver
gadering welke hedenavond om 8 uur wordt ge
houden in Odeon.
Als spreker zal optreden Jhr. mr. D. J. de
Geer.
De stemming.
Het bureau van de R. K. Kiesvereeniging
sRecht, Plicht en Orde" zal morgen gevestigd
zijn in het gebouw van den Ned. R. K. Volks
bond. Daar zyu voor de katholieken alle ge-
wenschte inlichtingen te bekomen.
De aardappelnood.
Er is thans beslag gelegd op groote partyen
aardappelen, bestemd om in dé mouteryen alhier
te worden gedroogd. De in beslagneming heeft
o.a. plaats gehad in de mouteryenYstad, de
Vier Leeuwenkoppen, de Zwaan en in de mou-
terij van den heer Tieman aan het Hoofd. Door
deze maatregelen is het mogeljjk geweest heden
flinke partijen voor den verkoop ter beschikking
van de aardappel- en groentenhaodelaren te
stellen.
De Statenverkiezingen.
De voorzitter van de R. K. Kiesvereeniging
»Recht, Plicht en Orde", opende gisteravond de
zeer druk bezochte vergadering in het Bondsge-
bouw aan de Lange Haven met den christelyken
groet en een woord van welkom.
Baron van Wynbergen begint zyn rede
met aan te toonen, dat de omstandigheden op dit
oogenblik voor de rechtsche partyen zeer gunstig
zijn. Er zijn helaas te veel kiezers, die zich niet
door hun principe laten leiden, maar door bij
komstige omstandigheden.
Wanneer we goed nagaan wat er van de over
zyde geschreven wordt in de laatste dagen, dan
komt men tot de overtuiging, dat ook de linker
zijde voelt, dat het voornaamste wapen, de ouder
domsrente, niet scherp is.
Ook de huidige economische omstandigheden
zijn ons gunstig. Wij zouden op de alom heer
schende ontevredenheid niet zoo den nadruk leg
gen als niet de regeering haar houding in Sep
tember 1915 had gewijzigd. Toen de regeering
haar program kon uitvoeren had zij het bestand
niet meer noodig.
Spr. is nog altijd van meening dat de regeering
door de verbreking van het bestand de landsbe
langen heeft geschaad.
Daarom mogen we nu ook van de regeering
meer verantwoording vragen dan in het aodere
geval.
Wanneer de regeering uitsluitend zich had
gewijd aan de taak die haar werd opgelegd door
de internationale verhoudingen, dan zou men de
regeering gesteund hebben zooals wij dat gedaan
hebben tot September 1915.
De regeering achtte het tijd de gewone wet
gevende arbeid te hervatten, maar nu mogen
we ook vragen of de economische politiek van
de regeeriDg zoo is geweest, dat de kiezers hard
naar de stembus zullen loopen uit dankbaarheid
voor de economische regeling.
Spr. vraagt wat er in het land te doen zou zijn
geweest als een rechtsch cabinet gedaan had
wat deze regeering gedaan heeft. Als onder een
rechtsch minister met consenten gehandeld was
als er nu is gebeurd, als er onder een rechtsche
minister een aardappelnood heerschte, zooals we
nu doormaken. Spr. zou niet gaarne de verzeke
ring geven, dat er dan geen oproer zou zijn uit
gebroken.
Het is onze eer, dat wij getoond hebben een
loyale oppositie te zyn.
Spr. zegt, dat nog altijd niet te begrijpen is,
dat de regeering zeide dat de omstandigheden
het toelieten, dat de gewone wetgevende arbeid
ter hand genomen werd, hoewel nog niet tot
demobilisatie kon worden overgegaan.
Wy wyzen er op, dal de duurte der levens
middelen er is onder een regeering, die vet
klaarde, dat de tijden zoo normaal waren, dat de
gewone wetgevende arbeid kon worden hervat.
Spr. zegt, dat men toch met te veel op die
ontevredenheid mag rekenen, omdat er links te
veel menschen zyn, die niettegenstaande alles
toch links zullen stemmen. Zoovelen, die rneege
daan hebben aan de hongermeetings zullen kalm
stemmen op den candtdaat van links. De onder
wijzers zullen hun stem gaan uitbrengen op de
geestverwanten van den minister, cue ze zoo heb
ben uitgescholden.
Laten wij ons aan hen spiegeleD, dat ook wij
altijd trouw moeten blijven aan ons principe. Zy
stemmen links omdat zy niet willen een christe
lyke politiek. Al die arbeiders die tientallen van
jaren geroepen hebben om sociale verzekeringen,
zullen nu er aan meewerken dat deze niet tot
stand komt. Zjj zullen zoo stemmen omdat het
party bestuur het van ben eischt.
Het zou een ramp zijn voor het land als de
Eerste Kamer om ging. 1
De Eerste Kamer moet rechts blijven, om te
beletten dat Nederland den weg op holde van een
radicaal socialistische regeering. De vrijzinnigen
hebben als zoodanig niet veel meer in te brengen
De Tweede Kamer heeft u in de laatste maanden
getoond welken kant we opgaan. Zooals de Tweede
Kamer gewerkt heeft met haar voorzitter, die. er
zoo best bijpast en het extra parlementair cabinet
dat loonde zich goed aan te passen bij de radi
caal socialistische meerderheid, is er voor ons
geen twyfel meer wat er zou gebeuren als ook
de Eerste Kamer links werd.
Wy moeten de Eerste Kamer rechts houden,
voor een goede regeling van het kiesrecht, voor
de pacificatie op onderwijsgebied. Vergeten we
toch niet wat inzake het onderwys geschreven
is van gezaghebbende liberale zyde. We zyn
nooit zoover geweest als nu, maar alleen met een
rechtsche Eerste Kamer kunnen we er zeker van
zyn dat het voorstel der bevredigingscommissie
in de Grondwet wordt opgenomen.
Wy moeten de Eerste Kamer rechts houden
voor een goede toepassing der moraal. Spr, her
innert aan het geval by Carré in Amsterdam»
toen de minister van Oorlog zeide, dat hy er
niets aan kon doen, omdat de een het stuk goed
en de andere het afkeurde. Het is het echte
liberale principe, wat zedelyk goed of zedeljjk
kwaad is, is volgens hen eenvoudig een kwestie
van appreciatie.
Laten we zorgen, dat onze candidaten over de
gebeele linie met een schitterende meerderheid
overwinne* als protest tegen de wyze waarop de
linkerzijde onze internationale positie by dezen
stembusstryd misbruikt. Toen men voelde dat
geen andere middelen zouden helpen moest aan
de kiezers gesuggereerd worden, dat ze links
moeten stemmen omwille van de internationale
politiek. Dat is schandelijk en daartegen moeten
wij ten sterkste protesteeren.
Zou men de socialisten moeten steunen in het
belang van de internationale positie van ons land
Is men verbeten wat de rechterzijde gedaan
heeft voor de defensie
Colyn bracht de militaire verbeteringen tot
stand, onder tegenstand van de geheele linker
zijde en het is voornamelijk aan het werk van
Celijn te daoken, dat deze regeering, het stand
punt kon innemen, dat zjj nu inneemt.
Spr. kan in dezen geen goede trouw aant
Men weet beter. Men is er van overtuigd»
onze internationale positie met onze nat'"®9
politiek niets te maken heeft. Ware dit wel z°°
dan heeft Cort v. d. Linden onwaarheid gcsPr®
ken, toen hij zeide, dat de gewone wetgev®®
arbeid kon worden hervat.
Wie hebben het kabinet gesteund ook ®8
mobilisatie
De eerste oorlogsleening kon sleehts tot
komen met den steun van rechts.
De socialisten durfden zelfs in dezen tijd teg®9
de oorlogsbegrooting stemmen. Alleen ®et
hulp van rechts kon zjj worden aaogenom®0,
En nu durft men zeggen, dat een radi®9
socialistische meerderheid noodig is in het
van onze internationale politiek 1 Inmiddels b®e
het reeds op de kiezers ingewerkt.
Degene, die durft zeggen, dat het nog ef
vraag is of Nederland buiten den oorlog zou
gebleven als we een rechtsche regeering
gehad, drijft onedele en oneerlijke politiek-
daartegen gaat ons protest.
Het communiqué door de regeering uitgeg®feB
over hetgeen sinds de mobilisatie voor het '®8
js gedaan kan alleen de bedoeling hebben if
richting mede te werken. Spr. protesteert
de uitgifte van dit regeenngsstrooibiljet. ^1'
zegt, dat de rechterzijde geen spjjt heeft, ós'
dit cabinet gesteund heeft, zou hetzelfde ɻflV
zich weer voordoen, zij zou weer evenzoo b»°de.
len, al wist ze vooruit dat er zoo als nu mts®®9^
van zou worden gemaakt, omdat de rechter*#
voor alles haar plicht vervult jegens God fl
vaderland. Men heeft niet onze woorden, 10
heeft onze daden. Met opgeheven hoofd kt®®9
wij treden voor den troon van H. M. de Kooi®^10
en betuigen dat wij haar trouwste onderd"®9
zyn.
Omdat men onze vaderlandsliefde verd»
heeft gemaakt, daarom moeten we met verd®"
belden jjver opkomen. Moge uw ijver leide®
den ge wensen ten uitslag ter eere Gods
't belang van ons dierbaar vaderland
Een daverend applaus beloonde den spr
zijn geestdnltige rede.
Mr. van Baren die te Overschie in een de''9'
vergadering moest optreden was nog niet aahW®1'^
Van deze gelegenneid maakte de heer Po®1
bruik om nog eeoige wenken te geven ®9®
kiezers, hen op te wekken om allen a.s. U®>d®^
dag propagandisten te zyn voor de de goede
hen dringend verzoekend zoo vroeg mogelijk
•\bi
vei"
komen stemmen.
Mr. van Baren die inmiddels ter vergaf'
verscheen, werd door den Voorzitter aan de
gadering voorgesteld.
Mr. van Baren vertelde daarna hoe
Overschie op de deöatvergadering gevaren
waarbij hjj de gelegenheid te baat te na®
maals te wijzen op het prmcipieele verschil
politiek van rechts en links. Na de principe,
zjjde te hebben toegelicht wees spr. op de Pr®c.
sche zijde die gunstig is voor de recht"0
politiek.
In dit verband wjjst spr. op de onder wjjsP°
tiek der linkerzijde. Na jaren zich verzet te ®e
ben willen de liberalen nu geven wat we j9
als ons recht hebben opgeéilcht. Dit is ee® 1,8
wjjs dat de rechtschen den goeden ljjn v0'^^,
Spr. wijst ook op de sociale verzekering
vergelijkt de stelsels Talma en Treub. A's L
arbeider voor staatspensioen stemt, doet hjj ztt
uit onkunde. Talma's wetten zijn voor he®
gunstiger. Spr. eindigt met den wensch, 4a'
a.s. Statenverkiezing de rechtsche meerder®9'
'n de Eerste Kamer zullen bevestigen.
De Voorzitter wekt in een slotwoord
op a.s. Donderdag hun stem uit te breng®0.B
mr. (J. van Baren, waarna hij de ver("ad®r'C
sluit met den christelyken groet.
■de®
Volksbadhuis.
In de week van 4-10 Juni 1916 *er
genomen 633 baden. -
le klas kuipbaden 46, regenbaden 522®
kuipbaden 99, regenbaden 412; 5 ets. kiodC
baden 24.
De broeken welke V r y d a g d 0 0 9^j
man op zicht zjjn meegenomen uit een
aan de Groeneiaan zjjn door de politie i°
bank van leening hier ter stede in beslag gea°'S>..ff
Hedenmorgen omstreeks 9 u«r \e
twee paarden gespannen voor een wagen
Zuid-Hollandsche Veevoederfabriek die voo® e^,
mouterij stonden in den Tuinlaan, op bol te
gen en langs Westvest, Vellevest de D"1®
opgeloopen. Ter hoogte van de Halve M"9
weken zjj uit voor een daar staanden
waardoor de wagen in den modder bleef
Een der paarden kwam te vallen. Ong«'u
hadden niet plaats.
Hoogwater te Schiedam: Dohd®r
15 Juni 4.04 v.m. 4.31 n.m. fZomertjjd).
DIT ROTTERDAM,
Relletjes.
El' wias gisteravond tusscthen 9 ^jij^
den omtrek van het Stadhuis een
menschenmassa op de heen. Duizenden 0
zenden mannen en vrouwen, die laatste
met kinderen op den arm, waren daar
om te manifesteeren tegen de duurte de®
middelen. Natuurlijk schuilen er bij' zioo'h
betoogiijg veie slechte elementen onder de
ick'
00'
