Binnenland.
Stads» ©n $ewestelyk Nieuws.
firma Hemelsoet en Co. te Meirelbeke, 't groot-
ste spoorwegkruispunt van gansch België, hier
moet de uitwerking der bommen verschrikkelijk
zijn geweest, hetgeen bevestigd wordt door het
communiqué van 't Duitsch hoofdkwartier.
DE BISSCHOP VAN RIJSSEL PROTESTEERT
TEGEN DE WEGVOERING VAN BURGERS.
Tegen de wegvoering van burgers uit het be
zette deel van Noord-Frankrijk heeft Mgr. A.
Charost, bisschop van Rijssel. het volgende pro
test gezonden aan den Duitschen bevelvoerenden
generaal.
Generaal,
Het is mijn 'plicht u bekend te maken, dat
er opgewondenheid begint te heerschen onder
de bevolking.
He menigvuldige oplichting van vrouwen en
jonge meisjes, de wegvoering van mannen en
jongelieden, van kinderen zelfs, zijn in de streek
van Tourqoing en Roubaix uitgevoerd zonder
eenig proces of geding
De ongelukkigen zijn naar onbekende plaatsen
gevoerd Even buitensporige maatregelen zijn
op nog grooter schaal ontworpen voor Rijssel.
Het zal u niet verwonderen, generaal, dat ik
mij. krachtens de religieuze zending, die mij is
toevertrouwd, tot u wend. Die zending legt mij
den plicht op eerbiedig, maar krachtig het vol
kenrecht, waarop het oorlogsrecht nooit inbreuk
mag maken, en de eeuwige zedenwet, die altijd
gelden blijft, te verdedigen. Zij legt mij den
plicht op de zwakken en ontwapenden te be
schermen. die m ij n huisgezin zijn en wier leed
en lasten de mijne zijn.
Gy zyt vader, gij weet, dat in de mensche-
lijke orde geen recht zoo eerbiedwaardig en
heilig is als dat van het huisgezin. Daarin ligt
voor iederen Christen de onschendbaarheid, die
God heeft ingesteld. De Duitsche officieren, die
reeds lang in onze'woningen verblijven, weten,
hoe nauw de familiegeest hier in het Noorden
samenhangt met heel ons wezen en voor ons
de zoetheid des levens uitmaakt.
Het huisgezin ont wrichten door er jongelingen
en jonge meisjes uit weg te rukken, dat is geen
oorlog meer, dat is voor ons eene marteling en
de ergste marteling de onbegrensde zedelijke
marteling. Bij de inbreuk op het familierecht
zou de schending gekomen zijn van de meest
delicate eischen der zedelijkheid. Deze werd aan
gevaren blootgesteld, waarvan reeds de aanblik
ieder fatsoenlijk mensch tegen de borst stuit,
en die daarin voortkomen, dat bij de massa
ontvoeringen de seksen, of minstens personen
van zeer verschillend zedelijk gehalte, door
elkander gemengd werden.
Jonge meisjes van onberispelijke levenswijze
die geen ander vergrijp begingen dan dat zij
brood of eenige aardappelen gingen zoeken om
een talrijk gezin te voeden, en die bovendien
de lichte straf, die zij door deze overtreding
beliepen, hadden gedragen, zijn weggevoerd ge
worden. Hare moeders, die zoo zorgzaam over
haar hadden gewaakt en die geen anderen troost
hadden dan haar te behouden in de afwezigheid
van vader en groote zoons, die aan het front-of
reeds gesneuveld waren, zijn nu alleen. Zij
dwalen rond met haar wanhoop en haar angst.
Ik deel slechts mede, wat ik zelf zag en hoorde.
Ik weet, dat gij aan dit alles geen deel hebt,
gij zijt van nature geneigd tot billijkheiddaar
om wend ik mij tot u vol vertrouwen ik smeek
u dezen brief van een bisschop, wiens diepe
droefheid u zich gemakkelijk zal kunnen voor
stellen, ten spoedigste te doen toekomen aan
het hooge Duitsche legerbestuur.
Wij hebben veel geleden de laatste twintig
maanden - doch geen slag is te vergelijken
met dezen, die even onverdiend is als wreed en
in geheel Frankrijk een onuitwischbaren indruk
moet achterlaten. Ik kan niet gelooven, dat hij
ons treffen zal. Ik geloof aan het menschelijk
geweten en blijf hopen, dat de jongelieden en
jonge meisjes uit nette gezinnen, die hunne
vrijlating verzoeken, aan die gezinnen zullen
worden teruggegeven, en dat het gevoel van
rechtvaardigheid en eer de overhand zal behou
den op iedere beschouwing van lager orde.
ALLERLEI NIEUWS.
Die Minister mn buitenlandscbe zaken der
Ver. Staten, Lansing en Gonstantin Bran, de
Deensdhe gezant, hebben het verdrag gété'é'kénd,
waarbij de Vereenigde Staten Deensch Wé'st-Indië
knopen voor de som v,an 25.000.000.
Uit Rome wordt gtemeld:
Twee onzer duikfcooten die geruimen tijd ge
leden met andere- een tocht naar de vijandélijké
kust ondernamen, zijn niet teruggekeerd, zoo-
dat men ze ais verloren beschouwen moet.
Reuter seint uit Londen:
De schatting in het Duitsche communiqué Van
2 Augustus, over de verdeden van Engelsehen
en Franschen in de gevechten aan de Snmmé,
is gnoiotelijks overdreven. Natuurlijk hebben de
Dudtschers geen opgave gedaan van hun eigen
verliezen.
Sinds, het begin van het Russlstehe offensief
pp den 4en Juni zijn de verliezen van de Duit
sobers en O.-H., naar men gelooft, niet bene dén
de 3/i millioen, nl. gevangenen 380,000, gedood
en gewend 370,000.
Naar schatting zijn daarvan 600,000 man v.oior
goed voor den vijand verloren.
Bovendien zijn meer dan 600 kanonnen en
1500 machinegeweren door de Engelsche, Fran,
sche en Russische legers vermééstérd.
In deze cijfers is met bet Itaiiaausche front
geen rekening gehouden.
Belgische Vluchtelingen.
In het vluchtoord te Eden had heden (Zaterdag)
morgen de otflcieele opening plaats van de ten
toonstelling daar georganiseerd met het doel een
beeld te geven van het leven der vluchtelingen
en hun organisatie. De tentoonstelling, welke door
hun samenwerking reeds een succes mag heeten,
wordt gehouden in de Concertzaalvoor den
ingang is een plantsoentje aangelegd en een eere-
poort opgericht, welke links den Belg weergeeft,
zooals hij voor vorst en vaderland strijdt, rechts
zooals hij vreedzaam werkt.
Rond het plantsoentje zijn eenige der bekende
Deensche houten huisjes geplaatst. In een daar
van wordt een expositie gegeven van het werk
der Society of Friends, die hier veel goeds ver
richt in een ander heeft de kunstschilder A. de
Roover eenige verdienstelijke stukken, zoowel por
tretten als landschappen ten toon gesteld.
Vóórts is in een dergelijk huisje een collectie
op de kantwerkschool vervaardigd kant geëtaleerd
terwijl ook het kantwerken alhier aanschouwelijk
is voorgesteld.
Een ander huisje is voorzien van het meubilair
dat bij deze huisjes behoortwerklieden, die naar
België terugkeeren en zes maanden in het kamp
gewerkt hebben, kunnen zoo'n huisje met meu
bilair meekrijgen.
De voortbrengselen der vakschool, w.o. ledi
kanten met toebehooren, fornuizen, kasten, ta
feltjes, en ook een stel gereedschappen, dat ieder
arbeider meekrygt, zijn eveneens in zoo'n uit el
kander neembaar huisje tentoongesteld.
De tentoonstelling in het hoofdgebouw omvat
twee afdeelingen voortbrengselen van industriën
en openbare diensten, en voortbrengselen van
huisvlyt en individueel werk.
In de eerste afdeeling zijn stands van den
geneeskundigen dienst, waarnaast statistieken over
geboorten e.d. een miniatuur van het ziekenhuis,
(waarin een 15-tal verpleegsters werkzaam zyn).
Volgende stands bevatten de resultaten van het
vakonderwijshout- en metaalbewerkers, teeke
naars en schilders, electriciens hebben voort
brengselen van het genoten onderricht ingezonden,
zoodat de vorderingen hier gemaakt duidelijk
uitkomen.
Eveneens is dit het geval bjj de afdeeling L.O.
(tot 16 jaar), wuar de producten van het hand-
werkonderwijs aan meisjes uitgestald zijn tus-
schen de schriften en leesboeken der jeugd.
Tevens is hier een stand van de recreatiemiddelen
der kinderen in den normalen tijd in de recrea
tiezaal .te vinden (waar de kinderen 's avonds
bezig gehouden worden).
Leesboeken, spelen, turnmiddelen, vaandels der
turnvereeniging, en zelfs een poppenkast ziet men
hier Daast statieken, aaDgaande het onderwijs-
Deze laatste leeren, dat de bewaarscholen 356,
dr lagere scholen 1041 leerlingen tellen. De
totale schoolbevolking telt 1517 personen met
een onderwijzend personee( van 37 personen-
Behalve deze beide takken van onderwys heeft
men in het vluchtoord herbalingsonderwijs,
voortgezet onderwijs, avondonderwijs voor vol
wassenen (analphabeten, Fransch, kerhalingson-
derwijs), een tuchtklasse, een kookschool, terwijl
tot deze afdeeling en stands eveneens behoort het
vakonderwijs, onderricht in Engelsch en muziek,
benevens schoolkleeding, baden en schoolvoeding
Van al deze onderdeelen heeft de tentoonstel
ling in verschillende stands een beeld. Bij de
stand van het bewaarschoolonderwijs zijn, naast
een uitstalling van leermiddelen en voortbrengse
len, enkele jeugdige leerlingen aan den frobel-
arbeid ooder toezicht van de onderwijzeressen.
Een andere afdeeling is iDgenomen door de
S. O. F. (Society of Friends), die onderricht geeft
in het vervaardigen van speelgoed (voor een groot
deel beweegbare figuren), vlecht- en borstelwerk,
handwerken voor vrouwen e.d. Op deze wijze
wordt de bevolking bezig gehouden en tevens
een en ander vervaardigd, dat practische waarde
bezit en verkoopbaar is. Een volgende afdeeling
bevat de resultaten van het onderwijs in mazen,
naaieD, stoppen, kantwerken e.d. aan vrouwenen
meisjes, welke school eerst enkele maanden be
staat. Verschillende vervaardigde artikelen zijn
tentoongesteld.
Hier treft men tevens aan een expositie van de
verstrekking van schoolkleeding aan de kinderen)
waarbij op aanschouwelijke wijze voorstelt, hoe
de jeugdige kampbewoners gekleed wordeD, hoe
hun kleederea bewaard worden e.d. 1800 kinderen
vallen onder deze afdeeling.
Hiernaast ziet men kleeder- en schoenmake
rij schoenen worden hier behalve voor de
kampbevolking vervaardigd voor het Arrster-
damsche Comité, dat de andere vluchtoorden in
ons land van schoenen voorzietkleederen wor
den onder bekwame leiding gemaakt zoowel
voor mannen als vrouwen, in alle soorten, zoo
dat ook meer gefortuneerden zich in het kamp
van kleeding en schoeisel kunnen voorzien.
Duidelijke statistieken toonen den arbeid van
brei- en naaischool, kleer- en schoenmakerij
aan zoo werkt de laatste met 68 man en levert
ruim 450 paar per week af, behalve de repara
ties.
Andere stands zijn ingenomen o.a. door tee-
ken- en schilderwerk van den Hollandschen
ambtenaar Verheye (meest schetsen van kamp
typen), en door de afdeeling, waar men het
verzenden van pakjes naar het front of krijgs
gevangenkampen demonstreert. Door deze be
middeling werden reeds ruim 5000 pakketten
verzonden Ook ziet men een en ander van den
tuinbouwcursus onder leiding van een des
kundige.
De afdeeling huisvlijt is uit den aard der zaak
een mengeling van voortbrengselen van liefheb
berijen e.d.; houtsnijwerk, handwerken van
vrouwen, wandversieringen e.d. ziet men daar
naast het verdienstelijke werk van den jongen
talentvollen schilder de Waegh en den beeld
houwer Hild. Derre, wiens expositie van werken
in tera cotta, brons e.d. verscheidene mooie
stukken telt.
Ook was hier op te merken een expositie van
de afd. verwarming en electrische centrale, be
staande uit eenige uit de hand vervaardigde
stalen gereedschappen en andere voorwerpen,
meesterwerken op dit gebied.
Vlaggen, groen, hei, vele geïmproviseerde ver
sieringen en afscheidingen van de stands aan
de geheele uitgebreide tentoonstelling een vroo-
lijk, feestelijk aanzien.
Bij de opening van deze tentoonstelling,
welke, zooals gezegd, hedenmiddag plaats had,
waren tal van autoriteiten en genoodigden aan
wezig. Opgemerkt werden o.m Üe commandant
van het Vluchtoord, kolonel Mingels, eerevoor
zitter van het Tentoonstellingscomité; deleden
van het Comité, n.l. de heeren Bartolotti Rijn-
ders, chef van den geneeskundigen dienst, F.
Bruynseels, chef Onderwys, en de diverse chefs
van dienst, leden van het Comitévoorts gene
raal Drybeis, regeerings commissaris in het
Vluchtoord te Nunspeet, overste Wilhelm, regee-
ringscommissaris van het vluchtoord te Uden,
en de regeeringscommissaris van dat te Gouda
majoor Padborg, aalmoezier lie divisie; ver
schillende burgemeesters van omliggende ge
meenten en die van Utrecht; de consul van
België te Tiel, Mr. Tilanus, en echtgenoote
verschillende leden der Society of Friends in
Nederland. Ook waren aanwezig eenige bekende
hier te lande verblijvende Belgen, w.o. de Ka
merleden Raemdonck, Huysmans, van Damme,
generaal Dossin, Senator van de Walle. Bericht
van verhindering was o.m. gezonden door Mi
nister Cort van der Linden, den Belgischen Mi
nister Póullet, den Belgischen gezant baron
Fallon. Vele ambtenaren van het Vluchtoord,
leden van het Vluchtelingen Comité enz. waren
mede aanwezig.'
Van Zondag 6 Augustus af zal de tentoon
stelling voor het publiek geopend zijn. Dan
hebben de bezoekers ook toegang tot het turn-
feest op het Sportterrein, dat de 400 turners
uit het kamp daar om 3 uur :s namiddags geven.
Bevroren konynen naar Duitschland.
Met ingang van 4 Augustus 1916 is de uit
voer toegestaan van geslachte konynen, welke
in de koelhuizen ter bevriezing waren opgesla
gen vóór 22 Juni 1916; de uitvoer kan slechts
geschieden op daartoe door de Rijkscommissie
van Toezicht op de Eiervereeniging uitgereikte
concenten.
De uit te reiken consenten zullen in geen
geval langer geldig zijn dan tot 1 September
1916.
Duitsche kinderen naar ons land.
De heer G. Solie, te Rotterdam, heeft namens
de Deutsche Hilfsverein per „Koningin Wilhel-
mina" 400 Duitsche kinderen, wier vader aan
het front is, naar Oost-Voorne gezonden.
Tabak.
In verschillende bladen is verzekerd dat En-,
geland binnenkort maatregelen zon nemen om
den oogst van de particuliere tabakverbouwers op
Java, dus de productie, der boerenplanters, niet
meer naar ons land door te laten, tenzij' geadres
seerd aan de N.O.T., terwijl van deze maatregelen
dan de bekende groote plantages zouden zijn uit
gesloten.
Biij aanvraag bij de uitvoerende commissie der
N.O.T. vernamen wij dat hiervan niets bekend is.
De regeling welke tot dusver omtrent den invoer
van tabak uit de Nederlandschë koloniën goldt,
is onveranderd gebleven en er wordt op het
oogenblik niet over een wijzinging van die rege
ling onderhandeld.
WEERBERICHT.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
n den morgen van 5 Aug., medegedeeld door het
Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 769.9 te Vlissingen.
Laagste barometerstand 755 te Oozt-Duitsch
|and.
Verwachting tot den volgénden dagzwakke
tot matigen noordelijken tot westelijken wind,
gedeeltelijk bewolkt, weinig of geen regen, zelfde
temperatuur.
Kamer van Koophandel en Fabrieken.
Deze week vergaderde bovengenoemde Kamer
ooder voorzitterschap van den heer B. A. J. Witt-
kampf.
De vaststelling der notulen van de vorige ver
gadering werd tot de volgende uitgesteld.
Het door den secretaris, bijgestaan door de
daartoe benoemde commissie, bestaande uit de
heeren A. Cool Mzn., Jac. J. S. Engering, A. H.
M. Melcbers en S. C. van Waalwijk van Doorn,
gereed gemaakte ontwerp-verslag der Kamer over
1915 werd, na door den voorzitter voor een groot
deel te zijn voorgelezen en na het aanbrengen
van eenige kleine veranderingen, met algemeene
stemmen goedgekeurd.
Nadat besloten was om de andere punten van
behandeling uit te stellen tot een op Vrijdag 11
Augustus a.s. te houden vergadering, werd de
vergadering door den voorzitter gesloten.
Gemeentelijke Yischverkoop.
Hedenavond zal in de vischtent aan de Koemarkt
verkocht worden:
Gerookte schelvisch groote 8 ct.
middel 6 ct.
kleine 4 ct. per stuk.
M. L. Honnerlage Grete.
De burgemeester van Schiedam, de heer M.
L. Honnerlage Grete, viert Donderdag 10 Augus
tus zijn 70sten verjaardag.
Gevonden voorwerpen.
Aan het Commissariaat van Poiitie te bevra
gen kindersidbortjes, reiszak, ring, met sleutel
tjes, sreutel aan plankje, zak met rommel, pakje
met spelden.
iBij vindersbondenbaisband, Nesse, Brugman-
str. l&ben.; rozenkrans, Eykenbroek, Buiiteinha-
verrweg 17617; doublé collier, Noord ijk, Brou-
werstr. 16b©n.; geldstuk, Wirring,, Warande 46;
konijn, Liohrnan, Vjaardingerstr. 1; gummiband,
v. d. Velden, Singel 162; zak: aardappelen, v.
Gend Loos, Hoogstr.paar handschoenen,
Verdoes, Rroersvteld, 21B.; bril, v. d. Duisse,
Leliestr. 25; pakje met portretben, G. J. Blok,
Oosters Ir. 20; beitel, Jansen. L. Haven 19; ta
bakspijp, de Graaf, boschwachter, Sterrebosöh;
reiszak, Wetsteyn, Steenstr. 5; kap van één
automobiel, Middendorp, Watergteusstr. 24B, Rot
terdam duimstok, Gollignon, Maasdijk 146apaar
kousjes en kraag, Wed. Kerkhof, Stationsstraat
201.
S'dam 5, 8, '16.
Jubilé
Op Dinsdag 8 Augustus hoopt W. Broeren, brug
wachter van de spoorbrug over de Schie, bij
den Overschieschen weg, den dag te herden
ken, waarop hij vóór 25 jaren in dienst trad bij
de H. IJ. S. M.
Hoogwater te Schiedam: Zondag 6
Augustus 9.18 v.m. 9.46 n.m. (Zomertyd).
Bij het op 14 Juli ll.te'sGravenhage
gehouden examen vanwege den stenografenbond
dPouU is geslaagd voor kantqorstenograaf de heer
Th. J. van Kemenade, alhier.
UIT VLAARDINGEN.
Een commissie uit de burgerij, bestaande uit
de héeren J. Hoogerwerf, M. G. Wagenaar Hum-
melinck, A. Knottenbelt, S. A. Maarleveld en
A. van der Weyden Czn., heeft aan den raad ver
zocht ten behoeve van arbeiders met groote ge
zinnen en geringe inkomsten van gemeentewege
woningen te stichten, die den huurprijs van 2
gulden per week niet te boven gaan.
Het beheer dier woningen wil de commissie
doen geschieden door een vereeniging, die be
halve haar gewone werkzaamheden tot taak krijgt
in de gezinnen hulp en steun te verleenen en
raad te geven in moeilijke omstandigheden en
ook anderszins moreelen steun uit te oefenen
op hen, die daaraan behoefte hebben.
Dit deel der taak behoort evenwel te geschie
den buiten bezwaar der gemeentefinanciën.
De gezondheidscommissie, door den raad daar
toe uiïgenoodigd heeft omtrent dit verzoek een
rapport uitgebracht, aan welks samenstelling voor
af is gegaan een uitgebreid onderzoek naar wo
ningtoestanden in Vlaardingsche arbeiderskringen-
De commissie adviseert tot inwilliging van het
verzoek van de heeren Hoogenwerf c. s.
Bovendien geeft de comrnissie in overweging
voor alleen wonende oudjes of oude echtparen
éénkamerwoningen té stichten, wat h. i. zou kun
nen geschieden zonder financieel© offers van
de gemeente.
UIT MAASSLUIS.
In de zitting van den Ra,ad is benoemd tot
hoofd van school A de heer R. Rijkse, hoofd
der school te Aardenburg;
'tot. boekhouder bij het Gemeentelijk Eféotrisch
bedrijf, de heer H. J. Dioprn, op een jaarwedde
van f 500; de borgtocht werd bepaald op f2000.
!to,t Chef-monteur (bedrijfsleider) voor het
Gemeentelijk Elecitrisch bedrijf is benoemd
de heeir D. Rlut, monteur bdj' bet Elecitrisch
bedrijf te Delft,, op een jaarweddé van f 1200
met drie 2-jaaijijksche verhoogingien van
f100, fat een maximum van 11500, benevens
vrije woning.
Aan alle gemeente-ambtenaren (,ook wedu
wen) die naar een belastbaar inkomen van
f600 en daar beneden, pf niet, in den. Hoofd-
Gmslaig zijin aangleslagen, is een toeslag
verleend als vjolgt: viotor hen die steeds >a
