Binnenland.
m ia«w;ö8tei!yk Nieawt,
Ingezonden.
Rechtstreeksohe verkiezing was niet mogelijk
om de groote afstanden tusscben de verschillende
deelen van Indie. De min. is bereid de verkies
baarheid der vrouw te laten vervallen. Op de dis
cussies over de weerbaarheid van Indtë gaat de min.
niet verder in. Meerdere bevoegdheid op financieel
gebied kan de min. aan den Kolonialen Raad niet
toestaan.
Het dankbeeld van den heer Merchant om te
t*palen dat de Raad uit ten minste 39 leden zal
bestaan, is hem sympathiek, e^eBals het voorstel-
Meodels om binnen zes jaar een herziening te
eischen.
Voor het benoemen van een bezoldigd voorzitter
acht spr. de tijd nog niet gekomen.
De vergadering wordt verdaagd tot Dinsdag
morgen half twaalf.
Art. 192 van de Grondwet.
Op de buitengewone algemeene vergadering
van den Bond van Nederl. Onderwijzers, die,
gelyk reeds is gemeld, op 15 October te Utrecht
zal worden gehouden, ^al de volgende motie
worden behandeld
De algemeene vergadering van den Bond van
Nederlandsche onderwijzers kennis genomen
hebbende van het rapport der bevredigingscom
missie inzake de herzieningvan art 192 der Grond
wet en van het daaruit door de regeering over
genomen en bij de Tweede Kamer ingediende
wetsvoorstel van oordeel, dat algeheele fiuanci
eele gelijkstelling van openbaar en bijzonder
onderwijs het aantal bijzondere scholen in zeer
sterke mate zal doen toenemen, ten koste van
de openbare dat dit niet zal zijn in het belang
van ons volksonderwijs, noch in dat der onder
wijzers rekening houdende echter met het feit,
dat de ontwikkeling van onze onderwijs wetgeving
in de laatste jaren noodzakelijk tot financieele
gelijkstelling leiden moest enhetovergrootedeel
onzer politieke Partijen, zoowel uit billijkheids
redenen als uit overwegingen van practisch po-
litieken aard daartoe schijnt te willen komen;
besluit, hoewel noode, zich bij die gelijkstelling
neer te leggen, doch draagt het hoofdbestuur
op er bij de regeering en de volksvertegenwoor
diging op aan te dringen, dat in bedoeld wets
ontwerp die wijzigingen worden aangebracht,
die zonder het beginsel der gelijkstelling aan te
tasten, kunnen dienen om te voorkomen, dat
het openbaar onderwijs worde teruggedrongen
van de plaats, welke het rechtens toekomt en
aan het volksonderwijs niet meer schade worde
toegebracht dan deze gelijkstelling noodzakelijk
met zich moet brengen.
De bemanning van de „Gouwzee" en de
„Zuiderzee".
Gister-middag zijn te Rotterdam aangekomen
kapitein J. Verschoor en K. Vogelaar met 20
man, tezamen uitmakend de bemanningen van
de sleepbooten „Gouwzee" en „Zuiderzee," van
Smit Co.'s Sleepdienst, welke vaartuigen door
de Duitschers naar Zeebrugge zijn opgebracht.
Naar ons werd meegedeeld, waren beide sleep
booten eergisteravond vertrokken naar Londen.
Beide hadden twee ongeladen lichters op sleep
touw, die naar Londen gebracht moesten worden,
t.w. twee Hollandsche en twee Belgische lich
ters.
Eergisternacht te 12 uur, ongeveer 10 mijl ten
Westen van het Maasvuurschip, kregen de sleép-
booten van een Duitsche torpedoboot bevel te
stoppen. Nadat de papieren waren ingezien,
moesten zij naar Zeebrugge opstoomen, alwaar
zij gistermorgen te half 9 aankwamen. De lich
ters, die onbemand waren, hielden zij op sleep
touw.
Te Zeebrugge moesten de opvarenden de sleep
booten verlaten.
Zij konden nog gistermiddag naar Antwerpen
vertrekken, alwaar zij vandaag via Essen naar
Rotterdam teruggingen.
Djambi
De correspondent van de „N. R. Ct." te Soe-
habaja seint
De berichtgever in Djambi van „De Locomo
tief" seint: I
De bevolking van de Boven Toengkal neemt
aan den opstand deel.
Onze troepen bestaan uit 2 compagnieën, van
het 10de bataljon, 2 compagnieën van het 16de
bataljon, 6 brigades van Pandang (Padang?) en
11 brigades gewapende politie, in 't geheel
1600 man.
De dag, die bestemd was voor bet uitbre
ken van den opstand in de Lampongs, was 1*2
October.
Allengs blijkt, dat de Sarekat Islam de oor
zaak van den opstand is. i
De Distributlewet en de gemeenten.
'Die gemeenteraad van Ter Neuzen heelt aan
B. «n W. voorioiopig voor 3 maanden, e»;n crediet
verleend van 13000, ter uitvoering' ran de dfttri-
buliewet. Komen ook1 aardappelen bij dri beschik
baar gestelde levensmiddelen, dan wordt ver-
moied dat het bedrag tot 14000 per kwartaal
zal stijgen. Daar deze gemeente op verschillende
wijzen zoo zwaar door de tijdsomstand igoeden
gedrukt wordt, werd besloten aan de r?ge<-lring
voor uitvoering van deze wet een subsidie te
vragen van f 10.000.
zeer te wenschen over. In de eerste plaats zijn
minder aardappels uijcepoot en in de tweede
plaats is de opbrengst per H.A. onvoldoende, Met
het oog daarop is het, ten einde gebrek aan aard
appelen in het laatet van het seizoen te voorko
men, wenschelijklo. dat de kleiaardappelen,
speciaal de duurzame soorten, zoo lang mogelijk
worden worden bewaard en in de eerstvolgende
weken vooral de minder duurzame zandaardappe-
len worden gegeten
2o. dat de in de vier noordelijke provinciën
verbouwde, voor consumptie geschikte en benoo-
digde aardappelen van zand- en veengrond niet
in de fabrieken worden vermalen; 3o. dat het
drogen van voor consumptie geschikte aardappe
len in het geheele land wordt beperkt.
In verband met het bovenstaande zijn de vol
gend maatregelen genomen.
In de eerste plaats is krachtens de Distributie-
wet het vervoer van de volgende
aardappelsoorten van de klei, anders
dan naar de opslagplaats van den verbouwer,
t ij del ij k verboden: Bravo, Blauwen, Bont-
blauwen, De Wet. Frisia en Roode Star, Industrie.
In de tweede plaats is in de vier noordelijke
provinciën alleen de vermaling van die geelvlee-
zige aardappelen toegestaan, welke voor de con
sumptie ongeschikt ziju.
In ver baud hiermede tis reeds eenige dagen
geleden aan de fabrieken verlof gegeven door
eigen controleurs de voor consumptie ongeschikte
partijen te doen aanwijzen en deze te vermalen
onder voorwaarde, dat van regeeringswege door
conti óle aan de fabriek wordt nagegaan, of van
deze bepaling misbruik wordt gemaakt. De land
bouwers hebben tegen deze methode, behalve in
gevallen, waarin de ongeschiktheid boven eiken
twijfel verheven is, nog al bezwaar, daar verschil
van opvatting tusschen de controleurs er toe kan
leiden, dat reeds naar de fabriek vervoerde aard
appelen per slot van rekeniDg niet mogen wor
den vermalen.
Ook zijn zij van meening, dat de regeering de
partijen, die niet mogen worden vermalen, moet
aankoopen.
Ten einde aan deze bezwaren tegemoet te ko
men, zal desverlangd keuring op het land van
wege de regeeriug plaats hebben. De regeling
van deze keuring is, evenals de bovengenoemde
controle aan de fabriek, opgedragen aan de aard-
appelvereeniging.
De keuring zal plaats hebben onder tweeërlei
omstandigheden
a. Met den meest mogelijken spoed zal worden
nagegaan, welke partijen met het oog op ingetre
den bederf, onmiddellijk moeten worden vermalen.
Landbouwers, welke aardappelen bezitten, die
dreigen te bederven, gelieven zich dienaangaande
ten spoedigste te wenden tot den heer A. J. Her
wig, te Veendam, onder opgave van de hoeveel
heid, waarvan keuring wordt aangevraagd en
onder toezending van 1 cent per H.L. Deze hef
fing geschiedt niet om door de verbouwers de
kosten der keuring te doen betalen, maar alleen
om te doen voorkomen, dat deze spoedkearing
noodeloos wordt aangevraagd, wat tot oponthoud
leiden en daardoor tot nadeel strekken zou van
hen, wier aardappelen werkelijk gevaar loopen
te bederven.
Voor zoover bij keuring blijkt, dat de opgege
ven partij in een toestand verkeert, dat inderdaad
onmiddellijke vermaling noodzakelijk is, wordt
het toegezonden bedrag teruggegeven.
B. In de tweede plaats kan keuring op het
land plaats hebben ten aanzien van die partijen
geelvleezige aardappelen, welke niet ten gevolge
van bederf onmiddellijk behoeven te worden ver
malen. Deze keuring zal geleidelijk kunnen ge
schieden, doch in elk geval vóór eind October
zijn afgeloopen. Zij, die hunne aardappelen aan
deze keuring wenschen te onderwerpen, gelieven
zich mede te wenden tot den beer Herweg bo
vengenoemd, echter zonder toezending van het
onder A vermelde bedrag.
Da aardappelen, welke bij deze keuring voor
consumptie ongeschikt worden verklaard, kunnen
onmiddellijk worden vermalen. De voor consump
tie goedgekeurde kunnen desverlangd tegen t.3
per H.L aan de regeeriug worden geleverd. Deze
behoudt zich echter tot eind October het recht
voor, de aangeboden partyen niet te nemen, in
welk geval rnede verlof tot vermaling zal wordeo
gegeven.
De heer Wolffensperger werd 1 Augustus 1879
in de plaats van den overleden commissaris C. Kok
tot hoofd van het Schiedamsche politiekorps
benoemd.
Op zijn verzoek werd hem, met ingang van 1
Mei 1914, eervol ontslag verleend uit zijn functie,
welke hij steeds met, grooten ijver had vervuld.
Hij vestigde zich, na in het genot van pensioen
te zijn gesteld metterwoon te 's-Gravenhage.
De heer Wolffensperger was ridder van de
orde van Oranje-Nassau.
Gemeentelijke Vischverkoop.
Hedenavond zal in de vischtent aan de Koemarkt
verkocht worden:
Gerookte Schelvjsch Groote 8 ct. p. stuk.
y> Middel 6 s
Kleine 4
Gerookte makreel 10
Versche Noordzeeharing 4
De verkoop zal te 6 uur aanvangen.
Gevonden voorwerpen.
Aan het Commissariaat vaD Politie te bevragen
op werkdagen 's middags van 1 tot '2 uur R K.
gebedenboekjes, leesboek »De Geboortedag", reti
cule, maatstok, stroohoed, hangslot, steekwagentje
vrouwenzak, soldatenpet 33e Reg., zakje inh.|
koniju (dood), rozenkrans, portemonnaietje.
Bij vinders zijden doek, Eibers, L. Costerstr.
8; herdershond, Jansen, L. Haven 19; porte-
monnaie met inh. van Deursen, Overschiesche
str. 90een damestaschje met inh. v. d. Gaag,
Oostsingel 108; bus met koolteer (opgevischt), v.
Bokhoven, Strijensche str. 54 passer, Ris Boter str.
17ring met sleutel, v. Katwijk, Boterstr. 11
rijgschoen, Esse, Zijde Windestr. 74a R'darn.
heerenhorloge, Kok, Beierlandschestr. 2rozen
krans, Hille, Helenastr. 14getuigschriften ]/n.
R. A. v. Punt, Pernisschestr. 9; 2 leesboeken,
Bouw; Broersveld 102a; gewicht, v. d. Moezel,
Boterstr. 40 jongenskraag, Jansen St. Liduinastr.
16; werkjasje a/m. C. v. N. Hsesakkers, Nassaustr.
5; ring met 3 sleutels, Gouweieeuw, Polderstr. 28
kinderportemonnaie (ledig), Schep, St. AnDa
Zusterstr. 19b.klein hondje, Mak, Laan ons
Genoegen 21 Herdershond, Buis, Mariastr. 34.
namiddags ten 1 ure in de Piantage: 1. Wi^e
mus, Oude toonzetting.—2.Auf Schiedam's Wohle1^
gehen, marsch, H. H. Van Vleaten.—3. Ouver'"^
zum Trauerspiel nEgmont", L. van Beethoven.
»La Housarde", Valse militaire, L. Ganne,
Grande Faniasie sur l'Opéra aCavalleria Rust|,
cana", P. Mascagnie (H. H. Van Vleuten).
Largo, G. F. Handel 7 Oude Kameraden DoarsC1'
C. Feike. 8. Wien Neêrlands Bloed.
Hoogwater te Sc h i e d a m Zondag
October 6.15 v.m. 6 31 n.m. Maandag 2 Octobe
6.51 v.m. 7.09 n.m.
UIT DELFT.
De burgemeester had gisteravond de leden v8E
den raad tot een spoedeischende verg»derlEg
bijeengeroepen.
De voorzitter deelde mede, dat in den morgeD
circulaires van den minister van landbouw wa,®D
ontvangen, waarin wordt voorgeschreven, dat
gemeenteraad zich met de distributie van levet|S
middelen moet bemoeien en dat het bureau v8E
gemeentewege a,s. Maandag in werking 011)6
treden.
j In Delft werden onder de distributie-kosten 1°'
heden ook opgenomen de 10 pet. korting (schade)'
die de gemeente moet bijpassen. Daarom zag
burgemeester zich genoodzaakt voor het leve»s'
middelen bureau een crediet aan te vragen va°
f 100.000. Voorts gaf hij den Raad in overweglC^
de tot dusver bestaande regeling van de admft1
stratie, welke door den burgemeester indei'Ü^
WEERBERICHT
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in deu morgen van 30 Sept., medegedeeld door het
Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogsie barometerstand 763.7 te Ghristiansund.
Laagste barometerstand 750 te O.-Duitschlai d
Verwachting tot den volgenden dagmees1
matige noordoostelijke tot noordelijken wind,
half bewolkt, weinig of geen regen later iets
zachter.
Zilveren feest „Polyhymnia".
Men schrijft ons
Het feestconcert ter gelegenheid van de herden
king van het 25-jarig bestaan van bovengenoemde
gemengde zangvereeniging, directeur de heer B.
Jurgens, waarbij uitgevoerd wordt »Die Schöpfung"
zal plaats hebben op Donderdag 19 October a. s.
in sOdéon". Het mocht de vereeniging gelukken
zich de medewerking te verzekeren van zeer
gunstig bekend staande solisten, te weten Mevrouw
Nico van den Houten Sino, sopraan, Rotterdam
en de heeren Louis van Tulder, tenor, Amsterdam'
en Jac. Ph. Caro, has Utrecht. De piano-bege
leiding zal in handen zijn van Mevrouw N. Beick
Feitzer, bestuurslid der feestvierende Vereeniging.
Het orkest, hetwelk zijn medewerking verleent,
bestaat in hoofdzaak uit goedgeschoolde dilettan
ten te dezer stede. Waar het uit te voeren werk
er een is van hooge kunstwaarde, en de uitvoe
renden :teu volle berekend zijn voor hun taak lijdt
het ge tj twijfel of de kunstliefhebbers wacht een
gecotvtelen avond.
Waar de uitvoering van »Die Schöpfung" don
geheelen avond vult, heelt het Bestuur der Ver
eeniging gemeend de huldiging niet te moeten
doen plaats hebben op den avond van het feest
concert, doch zal hiertoe gelegenheid bestaan op
26 October d.a.v., den Soirée-avond, welke even
eens in het gebouw »Odéon" zal worden gehouden.
was vastgesteld in stand te houden totdat de Raa
een definitieve regeling zal hebben getroffen, ee°
raadscommissie te benoemen ooi toezicht te houdeB
op het geldelijk beheer en om een defini''eve
regeling te ontwerpen, in overeenstemming ®et
de door den minister uitgevaardigde bevelen-
Er werd eenig debat gevoerd, vooral over
moeilijkheid om de buiten-gemeenten zoo nood g
voor inkoop uit te sluiten.
De verschillende vragen werden beantwoord
den burgemeester en door de heeren Scherpenisse
en Lebens, directeuren van het levensmiddelen1
bureau, die door den burgemeester in de verg8'
dering genoodigd waren.
Zonder stemming werden de voorstellen v8°
den burgemeester goedgekeurd.
lot leden van de commissie werden benoeind
de heeren Baart, Groot en dr. Spanjaard, en tot
plaatsvervangend lid de heer Brinkman.
De heer Baart deed aan het einde van de ver-
gdering het voorstel, dat bij eventueele verboo
ging van de cokesprijzen in den loop van deo
winter de prijs niet verhoogd zal worden v0°l
menschen met een inkomen van minder dan f lOdft
Gisternacht is een koopman uit Delft: tö
de Leeuwenstraat 31, door twee vrouwen val1
f1500 beroofd. De twee vrouwen zijn aangehoü'
den, doch het geld werd niet gevonden.
De aardappeloogst.
De oogst van consumptie aardappelen laat dit
jaar, naar den toestand zich thans laat aanzien
Zomertijd.
De klokken dezer gemeente zullen hedennacht
te twaalf uur zomertijd weder op den gewonen
middelbaren zonnetijd worden gezet.
Om twaalf uur zomertijd zullen de klokken
dus weer aanwijzen 11 uur middelb. zonnetijd.
J. L. C. Wolffensperger. f
Te 's-Gravenhage is op 69 jarigen leeftijd over
leden de heer J. L. C. Wolffensperger, oud
commissaris van politie te Schiedam.
Flora-Bioscoop.
In de Flora-Bioscoop worden deze week een serie
aardige films vertoond als: »Liliy als huishoud
ster", »Robinet doet aan wintersport", »Snob en
de behekste parapluie" enz., benevens het mooi
gespeeld drama »De Dochter van den Smokkelaari'.
Het hoofdnummer is natuurlijk het vervolg van
de sSieuiel naar het Geluk". De belangstelling
voor deze film neemt met iedere week toe. Het
deze week vertoonde is weer een spannend ver-
haai van den strijd tusschen de bezitters van de
mijn en de listige handlangers van Wilkerson.
Wilkerson heeft een handlanger gevonden in
zekeren Pell, die Ruth en John Dora overal
achtervolgt, en er in slaagt de plaats te ontdekken
waar de eigendomsbewijzen der mijn verborgen
zijn. Hij wordt bjj zijn poging ouo om ze te stelen
betrapt. Een gevecht ontstaat waarbij Pril om
het leven komt. Hij werpt ongezien de waarde
volle stukken weg, die terecht komen in een der
binnenputten van het hotel. John Dore wordt
gevangen genomen omdat hij de oorzaak is van
Pell's dood. In dien tijd tracht Drake Ruth te
ontvoeren, een poging die door de oude kok Tom
Kane, die inmiddels te San Francisco in aange
komen, verijdeld wordt. De aschman vindt de
eigendomsbewijzen in de put en maakt zijn vonds
per advertentie bekend. Wilkerson maakt van
deze gelegenheid gebruik en juist als hij in een,
auto weg rijdt komt John Dore om de papieren
op te vragen. In de wilde jicht die nu volgt
springt Dore op den auto van Wilkerson. Deze
trekt zijn revolver en John Dore wordt doodelijk
gewond aan den kant van den weg geslingerd,
waar Ruth en Kane hem vinden,
Programma van de laatste uitvoe-
ring van het stedelijk muziekkorps directeur H-
H. Van Vleuten, op Zondag 1 October 1916, des
GIT ROTTERDAM,
De comissie van onderzoek in zake verplicht®
winkelsluiting heeft zich met een schrijven f0''
den gemeenteraad gericht, waarin zy zegt van
haar voorzitter vernomen te hebben, dat hij de
mededeeling had ontvangen, dat eene combina'
tie van 2935 winkeliers hier ter stede voorne
mens is zich tot den gemeenteraad te wenden
met het verzoek om te bevorderen, dat zoo
spoedig mogelijk eene verordening, regelende
het sluitingsuur van winkels en magazijnen:
tot stand komt.
Naar aanleiding hiervan deelt de commissi0
aan den gemeenteraad mede, dat zij, nu dooi'
een niet onbelangrijk aantal winkeliers op eene
spoedige afdoening van deze aangelegenheid
wordt aangedrongen, van meening is, dat er
thans alle aanleiding bestaat om op haar aaQ-
vankelijk besluit terug te komen en hare taak
wederom op te vatten. De commissie zal der
halve onverwijld tot het instellen van eene en-
quete overgaan.
Mi. van Aalten heeft verder bericht gezonden,
dat hij zich in verband met zyne benoeming tot
wethouder genoodzaakt had gezien zijn lidmaat»
schap der commissie neer te leggen. In verband
daarmede stelt de commissie voor, in plaats
van den heer van Aalten een ander lid uit den
gemeenteraad tot lid der commissie te benoe
men.
De staking bij de Rotterdamsche Lloyd
is gister opgeheven, nadat de directie en orga
nisatie besturen tot overeenstemming zijn ge"
komen.
Te 4 uur werd met laden van de „Bandoeng"
weer begonnen. De geschorste bootwerker zal
moigen door de directie worden gehoord en kan
Maandag weer aan het werk gaan.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie).
Van ingezonden stukken ook al worden zeniet
üepiaatst wordt de kopy n i e 11 e r u gge g e v e n.
Schiedam, 28 Sept. 1916.
Mynheer de Redacteur
Met verwondering nam ik kennis van het in
gezonden stuk van 27 dezer, handelende °vel
fabrieksmeisjes.
Hoewel aannemende, dat de geachte schrijver uit
persoonlijke ondervinding spreekt en dat het
mogelijk is, dat het op de fabriek waar hij werk
zaam is zóó toegaat, moet ik er toch ernstig
tegen protesteeren, dat hjj generaliseert en een
bepaalde categorie van menschen daardoor een
klap in 't aangezicht geeft.
Immers is het zeer gewaagd, te zeggen over-
