Staten-Generaal.
tads» en (iewestelijk Nieuw*.
Ingezonden.
Gemengd Nieuws.
Dtcw als in de derde zinsnede der motie te
s^nefcen over verminderde dienstpnstatiè, om-
viéttsidlxilligbeid en tegenwerking, voert gij èén
taal, die niet ptast aan ambtenaren, verplicht het
goi-die voorbeeld te geven aan hunne onder-
geschikt en.
Die afgelegde- ambtseed vérplicht den ambte
naar zijne bediening met alle getrouwheid,
nauwgezetheid en met allen ijvèr waar t° ne
men.
Het moreel verantwoordelijk stellen van dé
Reigteering voor die gevallen, waarin èen tot
bet uiterste gedreven ambtenaar zich vergrijpt
aan Staatsgelden is een denkbeeld, dat slechts
kan opkomen in het brein van een ontoereken
bare.
Eerlijkheid blijft onder all© omstandigheden.'
plicht.
DiOior op deze wijze aan d© Re.geering' eistóhèn
te stellen voor salaxisverbetering van ambt>;-
nanen, die tön deele reeds salarissen van 3000
guldien en meer genieten, zal mén niét licht dé
belangstelling en de sympathie verwerven van
hlet publiek en v;an de volksvertegenwoordiging.
Ik ,aeht het mijn plicht aan uwe Vereeniging
mijne ernstige afkeuring te kennen té géven
over inhoud ©n toon der motie, aangenomen
in do vergadering: te Utrecht op 15 October j.j.
en daarna toegezonden aan de pers, den Raad
van Ministers, de Kamerleden en aan mij.
De bemanning van de Blommersd\jk".
De bemanning' Van het Stoomschip „Bliom-
mciTsdijk" vertrok per s.s. „Rijndam" van New-
York naar Rotterdam.
Levensmiddelen voorziening.
Uit den Haag meldt men ons
Minister Posthuma deelde in een uitvoerige
circulaire gericht aan de Gemeentebesturen o.a.
mede, dat op nader te bepalen data in den loop
dezer maand zal aangevangen worden met de le
vering van groote bruine boonen, groene erwten,
rundvet, spek, rijst, gort, havermout en zachte
zeep, teneinde meer eenvormigheid te bevorderen
bij de gemeentelijke distributieregeling.
Aardappelen.
Men meldt ons uit den Haag
Was tot heden het vervoer van de volgende op
kleigrond geteelde aardappelen bravo's, blauwen,
roode star, Frisia's de wetten en industries anders
dan naar de opslagplaats van den verbouwer
geheel verboden, thans is door den Minister van
Landbouw, Nijverheid en Handel bepaald, dat er
door de Burgemeesters opheffing van dit verbod
kan worden verleend, doch alleen voor het ver
voer binnen de gemeente en van die aardappelen,
welke op 30 September 1916 in de gemeente
aanwezig waren.
De oproeping van den landstorm,
jaarklasse 1908.
De minister van oorlog brengt ter algemeene
kennis, dat nog niet kan worden bepaald, wanneer
de in 1888 geboren personen, die tot den Land
storm behooren, of daartoe op of na 1 November
1916 komen te behooren, in werkelijken dienst
zullen worden gesteld. Behoudens onvoorziene
omstandigheden zal hun opkomst niet nog dit
jaar moeten plaats hebben. Zoodra de tijd van
indienststelling is bepaald, zal nadere bekendma
king volgen.
Op bezoek.
De leden der Commissie van Rapporteurs uit
de Tweede Kamer over de Marine-begrooting voor
1917, stelden zich bij hun bezoek aan den Helder
op de hoogte van de inrichting van werven en
van het anti-luchtvaartgeschut, van de methode
van de Zweedsche gymnastiek en bezochten eenige
oorlogsschepen, onderzee booten en andere oorlogs
vaartuigen.
Bij de verschillende bezoeken werden de heeren
rondgeleid door den vice-admiraal Naudin ten
Cate.
De moeilijkheden aan de Hembrug.
De voorloopige maatregelen door de directie
van de rijksartillerieinrichtingen aan de Hembrug
getroffen, hehben over het algemeen de tevreden
heid der werklieden opgewekt. Begin volgende
week vangt de onderzoekcommissie hare werk
zaamheden aan, te Delft en aan de Marinewerf te
Amsterdam.
Eommiezen.
De Vereeniging van kommiezen bij 's Rijks be
lastingen in Nederland zal, naar de Belastingamb
tenaar meldt, op 4 December te Utrecht een
buitengewone algemeene vergadering houden.
De agenda bevat de volgende punten van be
handeling:
I. Het bespreken van maatregelen om tot betere
toestanden te komen.
II. Aansluiting van de Vereeniging bij het
Nederl. Verbond van Vakvereenigingen.
Melk.
De Nederl. Melkhygiënische Vercéniging heeft
aan den minister van landbouw verzocht, de
betrokken burgemeesters zoodanig te instruèe-
ren, dat ook voor gepasteuriseerde en gesteri
liseerde melk de vastgestelde toeslag zal worden
toegekend.
Wie straf kreeg en wie niet.
„Het Volk" berichtte dezer dagen dat één
Landstormer van het garnizoen Numansdorp,
herkeuring had aangevraagd. De man werd
doior dm militairen arts te Numansdorp naar
dm stellingarts te Willemstad verwezen. Hij
kreeg een brief mede, waarin hij' werd uitge
scholden vopr „een kwal 1ste klasse" en die
aldus besloot
„Mistschiem wil de majoor hem eens reus
achtig -uitvloeken."
Wat is ieir, zoo Vraagt het blad, met den offi
cie! van gezondheid, die zoo weinig besëf
bRek te hebben van de verantwoordelijkheid
die op den militairen arts rust/ gebeurd?
Is hij gestraft, is ihij ontheven van zijn past?
Wij Vernamen er niets van.
Wat is ie! echter met den betrokken land
storm-er geschied?
Hij werd jegens „het lezen én laten lézen"
van genoemden brief gestraft met 14 dagen
provoost, om den anderen dag water en brood,
welke straf de man thans te Willemstad on
dergaat. 1 i 1
at
Het correspondentie bureau in Den Haag
meldt ons
Naar aanleiding van het in sommige bladen
medegedeelde nopens de behandeling van een
militair te Numansdorp kunnen wij, naar van
bevoegde zijde wordt medegedeeld, het volgende
berichten
De in het, misleidend weergegeven, voorval
bedoelde militair werd, ten einde zijn klachten
aan een tweede onderzoek te onderwerpen, voor
den Stellingarts (te Willemstad) geleid.
Dit onderzoek heeft nauwgezet plaats gehad
van minder goede bejegening, wat meer zegt,
van uitvloeken is geen sprake geweest.
Deze militair is evenwel gestraft omdat hij
zich niet ontzien heejt, het geheim van een
particulier schrijven in een gesloten enveloppe
hem ter overbrenging medegegeven, te schenden
en daarna van de op die wijze verkregen weten
schap aan de pers mededeeling te doen of te
laten doen.
Aan den inhoud van het briefje heeft de
Militaire autoriteit uitteraad haar bijzondere
aandacht gewijd Harerzijds zijn ter zake de
noodige maatregelen getroffen, onder in acht
neming van het feit, dat het bedoelde schrijven
een geheel particulier karakter droeg en dat
van de uitoefening van den militairen genees
kundigen dienst ter plaatse niet dan met den
meesten lof kan worden gewaagd.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Vrijdag 20 October.
De heer J a n n i n k brengt namens de com
missie rapport uit over de geloofsbrieven van
het nieuwgekozen lid voor Dordrecht, mr P. J.
de Kanter.
Het strekt tot toelating.
Dienovereenkomstig wordt besloten.
Grondwetsherziening.
De algemeene beschouwingen worden voort
gezet.
De heer Tydeman zet zijn rede voort. Spr.
zegt dat het algemeen mannenkiesrecht ligt in
de lijn van de evolutie die de vrijzinn-gen vol
gen. Ook zonder de sociaal democraten zouden
zij daartoe gekomen zijn Volgens spr.'s mee
ning is er aan de uitsluitingen in dit wetsont
werp te weinig aandacht geschonken.
Wat 'betreft de Evenredige Vertegenwoordi
ging wenscht spr. zich te laten voorlichten door
de regeering. Spr. ontwikkelt eenige bezwaren
tegen het stelsel Spr. vreest, dat de verkiezin
gen meer het idee zullen krijgen van een mas
sale actie waarbij de kiezer wordt onttroond.
Stemplicht kan alleen worden aanvaard in
verband met evenredige vertegenwoordiging.
De deelneming der vrouw aan de wetgeving,
noemt spr. een moment in de beschavingsge
schiedenis van ons land. Hij begroet 't met in
stemming als een bewijs, van een verhoogd peil
der beschaving in Nederland.
Spr. sluit zich in deze aan bij de voorstellen
van de regeering.
De vrouwen zullen geleidelijk ipoeten ingroeien
in den nieuwen toestand; spr. meent, dat de
Regeering thans niet verder kan gaan dan de
wegneming der beletselen.
De heer Gerhard verdedigt de flnancieele
gelijkstelling. Het denkbeeld dat de overheid
voor het onderwijs behoort te zorgen, wordt
door geen der partijen meer bestreden.
Pauze.
Regeling Van werkzaamheden.
De Voorzitter stelt voor a.s. Dinsdag bij
den aanvang de vergadering de eindstemming
te doen houden over den volksraad en daarmede
verband houdende wijzigingen der Comptabili-
teiswet. Aldus wordt besloten.
Grondwetsherziening.
De heer Gerhard zet zijn rede voort.
Spr geeft een historisch overzicht van de
ontwikkeling van het schoolwezen in ons land.
De neutraliteit werd gevoeld als een noodza
kelijk kwaad, doch aanvaard om te behouden
één school voor de heele natie.
De neutraliteit door de wet opgelegd is ech
ter practisch niet uitvoerbaar.
Spr. vraagt dan waarom hij het reeht niet
zal erkennen van een ander om een school naar
zijn zin te hebben Ieder vindt zijn eigen op
vatting superieur. Superioriteit kan echter niet
worden opgelegd door dwang De verleening van
de vrijheid aan allen is het beginsel geweest
van de Groninger motie en naar spr.'s oordeel
kan men een beginsel dat men verkeerd vindt,
niet beter bestrijden dan door het de vrijheid
te geven.
De overheid stelle de school onder haar hoede
Er zijn goede en slechte bijzondere en er zijn
goede en slechte openbare scholen: spr. wilde
wel dat men zich gewende aan de overtuiging
dat de school goed moet zijn. Of er nu vele
openbare scholen zullen verdwijnen en vele bij
zondere zullen verrijzen, beteekent toch nog niet
dat de school slechter wordt. Alleen het idee
dat men op den kop wordt gezeten, deed veel
strijd ontstaan Verdwijnt die dwang, dan zal
er een veel groote- convergentie komen op pae
dagogisch en technisch gebied tusschen onder
wijzers.
Men moet niet te veel waarde hechten aan
een grondwetsherziening op dit punt, omdat uit
de grondwet altijd gelezen wordt wat de machts
meerderheid er in lezen wil.
De heer de Savornin Lohman zegt, dat
de volksschool alleen kan bestaan door de over
heid of door de kerk. omdat er een constante
macht mc.it zijn om haar .te beheeren Er moet
leiding en geld zijn en er moet eenheid bestaan
in het onderwijs. Het grootste kwaad zou zijn
als de overheid zich van de bijzondere school
aftrok.
Spr. gaat na hoe vroeger de opvatting is ge
weest. Het is langzamerhand niet meer de
volksschool geweest die de overheid gaf. maar
wel een middel om een verlichte regeering te
brengen. En in die school zag spr. een vijand.
De haat is minder geworden naarmate de
bevoorrechting van de openbare school minder
is geworden. Spr. gelooft dat bij gelijkstelling
die haat zal verdwijnen. Alleen zal dan de ver
plichting blijven om goed onderwijs te geven.
Het is overbodig voorwaarden voor deugde
lijkheid vast te stellen, omdat het niet denk
baar is, (dat voorstanders van het bijzonder on
derwijs zich tevreden zullen stellen met minder
onderwijs dan aan de openbare school wordt
gegeven.
De heer v. d. Voort van Zijp wenscht
allen schijn af te wijzen alsof van de anti-revo
lutionaire fractie een poging zou uitgaan om
deze grondwetsherziening te doen mislukken.
Een andere vraag is of de Regeering het moge
lijk zal maken aan spr.'s partij om mede te
gaan. Spr. herinnert aan de eigenaardige opvat
tingen in de kringen van de Vrij-liberalen. De
beweging in die partijen en bij „Volksonder
wijs" hebben eenige onrust verwekt.
Geneigdheid tot verzoening is er. Maar aan
alle zijden wordt gezegd, dat aan de uitwerking
alles hangt en het is daarom dat die beweging
onrust verwekt. Spr. wil gaarne tegemoetko
mend zijn, maar vraagt daartegenover dan ook
eenige tegemoetkoming.
Voor de indiening van een wijziging van art.
192 betuigt hij zijn dank. Hij betreurt het dat
de Minister er geen tijd voor heeft om addi-
tioneele artikelen toe te voegen. Daardoor ligt
er iets onbevredigends in voor spr., juist omdat
het op de uitwerking zal uitkomen.
Spr. breekt zijn rede af.
De vergadering wordt verdaagd tot Dinsdag
half twaalf.
WEERBERICHT.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 21 Oct., medegedeeld door het
Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 777.4 te Haparanda.
Laagste barometerstand 760 te Zuid-Duitsch-
land.
Verwachting tot den volgenden dagzwakke
tot matige winden uit oostelijke tot zuidelijke
richtingen, gedeeltelijk bewolkt, aanvankelijk wei
nig of geen neerslag, waarschijnlijk nachtvorst,
iets zachter overdag.
Flora-Bioscoop.
Tot de laatste serie is de «Sleutel naar het
Geluk" gebleken een groote attractie te zijn. De
zevende serie bestaat uit niet minder dan 6 af-
deelingen. Na nog heel wat ellende komt Ruth
ten slotte in het bezit van de mijn. De oude kok,
die een populaire figuur is geworden, maakt in
dit laatste bedrijf nog eenige malen gebruik van
zjjn revolver.
Niemand zal natuurlijk verzuimen de slotserie
van de «Sleutel naar het Geluk" te gaan zien.
Een drietal aardige films voltooien het pro
gramma.
Hoogwater te Schiedam: Zoodag 22
October .27 v.m. 1.18 n.m. Maandag 23 October
1.40 v.m. 211 n.m.
DIT ROTTERDAM.
In den a'geloopen nacht is ingebroken in den
winkel en het kantoor van de firma Rooster en
Zoon, in drogerijen en chemicaliën op de Hoog
straat. De inbrekers hebben zich tot achter den
winkel en het kantoor gelegen pakhuis toegang
verschaft door een in de Schotsche steeg uitko
mend huis. In den winkel is het kasregister van
de toonbank gehaald en geopend en op het kan
toor is de brandkast met behulp van beitels eu
breekijzers aan de voorzijde opengebroken.
Uit kasregister en brandkast is gezamenlijk
een bedrag van ruim f1400 gestolen.
De ambtenaren van de verschillende gemeen
tebedrijven en plaatselijke werken, hebben een
adres tot den Raad gericht, dat voorzien is van
119 handteekeningen van techische ambtena
ren, t- w. hoofdopzichters, eerste opzichters en
teekenaars.
In dit adres wordt medegedeeld, dat men met
genoegen kennis heeft genomen 'van de voorge
nomen salaris-verhooging der politie, doch nat
de ambtenaren in de technische bedrijven daar-
door ten achter komen bij de politie en de be
staande tractements-verhoudingen verbroken
worden. Zij verzoeken de hoofdopzichters ge
lijk te stellen met de hoofdinspecteurs, de eer
ste opzichters gelijk met de inspecteurs eerste
klasse en de opzichters gelijk met de inspec-
i tours tweede klaese. Zjj hopen, dat bij de voor
de ambtenaren nu spoedig te volgen sa^arl^.or.
geling met hunne wenschen rekening zal vr
den gehouden.
DIT DELFT.
B. e!n W. dieelen ini hun beantwoording
fat algemeen verslag1 der afdeelingén text on
ziOiefe van de ge-mee-nte-bé grouting ffleé,
door fan voorgestelde reorganisatie van
bare wérken hierop neerkomt, dat gemeen
klein, houw- en woningtoezicht en reiniging
één hoofd woxden gebrachtiedere dienst i
een aan
'dat de
open-
dit hoofd ondergeschikten chef.
R. K. Vrouwenbond.
Het bestuur van den R. K. Vrouwenbond veI
zoekt ons opname vau het volgende je
Op de ledenvergadering is gesproken ove
organisatie van een Kinderfeest en is aan de e
uitgelegd hoe het bestuur zich voorstelt de ko
van dit feest te bestrijden. jeD
Daar het gebleken is, dat verschillende
die belaDg stellen in de zaak van den Vrou
bond, dien avond verhinderd waren de vergade
by te wonen, acht het bestuur het wenscne
nogmaals de aandacht voor dit kinderfees
vragen.
Op die ledenvergadering is een beroep ge
op alle Sehiedamsche vrouwen en meisj®® ajs
handwerken en dergelijke in te zenden, welk
prjjzen dienst zullen doen by een verloting.
Van die prijzen zal een tentoonstelling w°'
gehouden in de maand November. 0t,
Het beroep is niet vergeefs geweest, reeds
den van vele zjjden toezeggingen gedaan en V
ook reeds vele giften in den vorm V8D. jer-
gewerkte artikelen de Commissie van het km
feest komen verrassen. „e.
De Cammissie, die reeds met de beste v°°
mens was bezield, is door deze medewerking
in haar ijver gestaald, en zou gaarne de >e
van den Vrouwenbond hare dankbaarbèid too
door hen een middag te bereiden die b'1J^je0
geven dat naast den ernstigen arbeid, die ut
aard der zaak het doel is van het bestunr
den Vrouwenbond, er veel tyd over blijft
vrouwelijke huiselijke gezelligheid. Hdag
Zij wil zorgen dat die tentoonstellings®1 g0
wat de organisatie betreft niets te wensc
over zal laten. j8t
Zeker zullen onder het groot aantal leden,
de vereenigiDg reeds telt, velen zijn, die '|U, Q_
talenten ten dienste der goede zaak willen ste' ej
Zij, die dus dien middag op eenigerlei ge
willen medewerken, wordt vriendelijk verso
zich op Dinsdag a.s. 's middags te drie «re' ^0
den R. K. Volksbond te vervoegen, wa^rjui-
bedoeling in deze, door de Commissie goed
delijk zal worden gemaakt. veP
Wanneer afwisselend muziek wordt f>e& t0g
of een lied gezongen, zal de goede stef°i"^ia-
zeker niet uitblijven, terwijl een aardige de
matie dikwijls zeer leerrjjk en opwekkend is. 0
neer dan die tentoonstellingsmiddags door
samenwerking van de commissie en leden
zal slagen, zal er ook zeker een batig saldo o f
blijven om daarvan te organiseeren het feest
de kinderen der leden. tking
Het voornemen is aan elk lid de beschik
te geven over twee plaatsen voor kinderen o
12 jaar' «nrdeo
Daar dus een groot aantal kaarten zal w«
uitgedeeld, waarvan zeker een druk gebruik
worden gemaakt, rust op de commissie zeker
aaDgename doch ook een zeer moeilijke taak
de kleinen een feest te bereiden, die hun
naam van den R. K. Vrouwenbond als iets n^
tigs doet gedenken, zoodat zjj later, wanneer
ontwikkeling het gedoogt en zij dat nut en
noodzakelijkheid van een bond voor, R. K. v
wen zullen leeren begrijpen, zjj de herinner
hebben bewaard, aan de feesten in hun J
door den Vrouwenbond voor hen bereid. Zood»
de zal voor een volgend gesticht, den naam
den Vrouwenbond iets bekends en verdienste
hebben, en zal het niet te worstelen hebben
de vooroordeelen waartegen de nu nog jon®en88r
eeniging zoo dikwijls heeft te strijden. v
zeker de goede bedoeling van het Bestuur
afd. Schiedam en der commissie van het kin
feest allen duidefjjk zal zjjn, verwacht het bes
een krachtige propaganda, een goede opkotns
Dinsdag a.s. van leden, die op de tentoon3
ling willen medewerken en een groot aantal prl)
De Commissie voor het Kinderfeest*
Scholen ontruimd Binnenkort ziull0'1
in
<*n
.rde"
Dim Haag weer elf scholèn' door de
worden ontruimd on aan de gemeente w°:
teruggegeven.
B e n z i n e-d e p t s. In1 verschillende R1
slem worden thans ten behoeve van je kOUr,s
militaire benzine-depóts opgericht, waardoor u
behoorlijke aanvulling der bemoedigd© be" .-0i
en olie voor hiet leger tên allen tijde vt>
ketrd is. j .j
a I'd
Voorzorgen tegen w*at e r s n o.o a
Edam méldt men: Daar gevreesd w°'
dat de dijken vóór het stormseizoen niet
héél in orde zullen zijin, wordt thans P0''
don Zeevan gsdijk, tem Noorden van
Eda'11'
'een kistdam op den kruin van den dijk
Warder aangebracht, om het eventueel l01
strommende water te werén. g,
Deze kistdam was niet in het oorsp1"010
lijike plan tot Verzwaring van den dijk
nomen.
Te 6 a
Suikerbieten naar België- ^.fu
van Gent heersfcht groote drukte tP.e-
doorvoer van suikerbieten naar België- j(,j-
voer is toegestaan voor deze ciampa^h- °n
voorbehoud, dat er van de door de Belgis2^
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie). gnjet
Van ingezonden stukken ook al worde» z
geplaatst wordt de kopy n i etteruggegeve