Staten-Generaal.
Btads- en Gewestelijk Nieuws,
koelen gezonden om de grens aan de zyde van
Palembang te bewaken.
Ten aanzien van het verbod aan de officieren
om inlichtingen aan de pers te verstrekken is het,
volgens berouwbare bron, de bedoeling van de
regeering in Nederland, dat slechts de officieren
op het terrein van actie in Djaaobi zich van het
verstrekken van dergelijke berichten zullen ont
houden. Het verbod betreft niet de officieren op
de departementale bureaux. De order van den
legercommandant spreekt er integendeel van wel
willend jegens de pers te zijn. (N.R.Ct.)
De correspondent van de »N. R Ct." te Soera
baja seint
De directeur van het departement van Binnen-
landsch Bestuur en de adjunct-adviseur voor de
bestuurszaken .der Buitenbezittingen vertrokken
naar Djambi om naar de oorzaken van den op
stand een onderzoek in stellen, daaromtrent ver
slag uit te brengen en om nieuwe maatregelen
voor te bereiden.
De melkprijzen.
Het Haagsche Correspondentiebureau meldt
Naar aanleiding van de in een der dagbladen
opgenomen mededeeling, als zou bij vergissing
nagelaten zijn de voor de verschillende plaatsen
vastgestelde maximum melkprijzen, alsmede de
getroffen regeling voor de melkvoorziening, in de
Staatscourant te publiceeren overeenkomstig het
voorschrift der Distributiewet, vernemen wy van
bevoegde zijde, dat het achterwege blijven der
publicatie met voordacht geschied is.
De regeling van de melkvoorziening is ten
gevolge van de uiterst uiteenloopende verhoudin
gen in den lande zeer ingewikkeld, waardoor
naast de algemeene grondslagen vele locale rege
lingen getroffen moeten worden.
Hierdoor is een zekere overgangsperiode nood
zakelijk en werd het ter voorkoming van groote
moeilijkheden wenschelijk geoordeeld, de nieuwe
regeling aanvankelijk te doen werken, zonder de
sanctie der Distributiewet, weshalve de publicatie
der regeling, alsmede der in verband daarmede
vast te stellen maximumprijzen, voorloopig ach
terwege is gebleven.
Het ligt echter in de bedoeling, om, zoodra de
nog aanwezige moeilijkheden zijn opgelost, de
maximumprijzen ingevolge art. 8 dor Distributie
wet vast te stellen en tevens de regelingen der
melkvoorziening te publiceeren op de wijze, zooals
door de Distributiewet is voorgeschreven.
Tegen een overgangsperiode, als vorenbedoeld,
bestond te minder bezwaar, aangezien met behulp
der maatregelen, welke de Onteigeningswet aan
de hand doet, steeds tegen prijsopdrijving der
melk gewaakt en een nchtige melkvoorziening
bevorderd kon worden.
Brandstoffenvoorziening.
Naar wy vernemen, heeft het Tweede Kamerlid
prof. mr. Heeies de volgende vragen tot den
minister van landbouw, nijverheid en handel
gericht
1. Zyn van den minister maatregelen op grond
der Distributiewet 1916 te verwachten ter zake
van de voorziening met brandstoffen buiten die,
welke Z.Exc. reeds 'heeft genomen ten aanzien
van turf?
2. Zoo ja, kan de minister thans reeds mede-
deelen, welke de maatregelen zullen zijn
3. Indien de minister vraag 1 ontkennend be
antwoordt, welke zyn daarvoor zijn beweegre
denen
4. Is de minister in dit geval bereid, het daar
heen te leiden, dat die gemeenten, welke voor de
voorziening met brandstoffen uit eigen beweging
maatregelen treffen, van rijkswege in de kosten
daarvoor kunnen worden tegemoet gekomen,
bv. op den voet van artikel 3 der Distributiewet
1916 (Vad.)
Mr. P. J. Troelstra.
D|e heer Troelstra is licht ongesteld en woonde
gister deswege de vergadering der Tweede Ka
mer niet hij1.
Tweede Kamer-vacature Haarlemmermeer.
Als R.-K. ciandidaat voor da: Tweede Kamer
in het kiesdistrict Haarlemmermeer is, naar
het „N. v. d. Dy" meldt, in de plaats van den
heer v. Wichen, die door Zuid-Holland naar de
Eieirste Kamer wordt afgevaardigd, reeds aange
wezen de heer J. H. M. Balvers, lid der Pro
vinciale Staten van ZuidJHolland, te Billegom.
Levensmiddelenvoorziening.
Door B. en. W. van Utrecht waren de kosten
der levensmid delen voorziening op f 150.000 ruw
geschat; Het belooft echter heel' wat meer te
Worden. Nu n.l. berekenen zij1 dat het 1/10 deel
dat de gemeente moet betalen voor dé verschil
lende kosten, zullen bedragen: voiór regeeiings-
rrrnel f1985, voor regeeringsbrood f67.380, voor
aardappelen (per 6 maanden,) 112.285, voor var-
kiensvieesch 193.600, voor melk (per wéék) f 1100,
enz. enz.
G*meentewinkels.
B. en W. vian Utrecht verklaren in bun ant
woordnota op dei afdeeiingsverslagen van den ge
meenteraad over de begrooting' 1917, dat zij de
oplichting van gemeen te winkels niet noodig en
ook niet wenkchelijk achten. De tussehenVindel
heeft voor de distributie van levensmiddelen en
ander© artikelen over het algemeen ie me-st
mogelijke medewerking verleend. Minder tege
moetkoming ondervonden B. en W. in het begin'
van het jaar van de groentehandelaren. M xht
dit in den komenden winter niet verbeteren, dan
zal de nechtslreeksche verkoop van groenten' van
gemeentewege worden overwogen.
Japan en onze Oost.
Naar de ïNieuwe Crt." uit uitgeverskringen
vernam, komen hier in den laatsten tijd veel
vuldig in het Nederlandsch geschreven aanvragen
en bestellingen uit Japan in, van boeken en ge
schriften, onze Oost-Aziatische koloniën betreffende.
Onderscheidene Japanners schijnen zich dus de
Nederlandsche taal eigen te maken, welke voor
heen in Japan de eenige ruim bekende vreemde
taal was, maar sedert minstens een halve eeuw
er alle bekendheid heeft verloren.
Het is zeer de vraag, zegt het blad, of wij
reden hebben ons over deze belangstelling te
verheugen, die aantoont, dat men in Japan zelfs
tegen groote geestelijke inspanning niet opziet om
onze werken over ons Indië in het oorspronkelijke
te kunnen bestudeeren.
Het ss. uFortuna".
Onze Londeuscbe correspondent seint ons
Toen het stoomschip sFortuna" ter hoogte van
Beactiy Head zonk, waren van de bemanning, die
2b koppen telde, 16 man in de machinekamer ot
in bed, onder welke laatsten de gezagvoerdei
Toen het ongeluk geschiedde, waren 10 man op
dek; van de andere 16 is mets meer gezien.
De booten dreven rond tot half 11, toen ze
werden opgepikt door een Briiscb patrouillevaar
tuig. De geredden zyn gisteravond te Londen ge
komen om hulp te vragen aan den Nederlandschen
consul.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Dinsdag 24 October.
De heer de K a n t e r het nieuwgekozen lid
voor Dordrecht legt de vereischte eeden af en
neemt zitting
Het wetsontwerp tot instelling van een Volks
raad voor lndië wordt z. h st. aangenomen.
Zonder hoofdelijke stemming worden aange
nomen het wetsontwerp vrijstelling van succes
sierecht voor de schenking van eene verzameling
voorwerpen van Indische Chineesche kunstnij
verheid' door den heer N. Ottema. aan de ge
meente Leenwarden, en het wetsontwerp tot
goedkeuring van de overeenkomst van ruiliug
van domeingrond onder Zwaluwe, gesloten met
M. H. Hoevenaar, echtgenoote van E. R. van
Weideren baron Rengers te 's Gravenhage.
Voortgezet wordt de behandeling van de
Grondwetsherziening.
De heer Van Der VoortVanZijpzet
zijn rede voort. Spr. betoogt, dat niet alleen
„De Standaard" op het additioneel artikel in
zake onderwijs heeft aangedrongen en acht het
begrijpelijk, dat bij den geweldigen omkeer in
de stemming der linkerzijde er onder de voor
standers van het bijzonder onderwijs zijn die'
ook na den arbeid der Bevredigingscommissie
nog vragen, - terwijl verschillende uitingen
den laatsten tijd van links gehoord en de uit
spraken der partijen het recht geven tot het
vragen ervan naar de preciese bedoelingen
der linkerzijde.
We verkeeren nu in een onzekerheid, waarin
slechts dit zeker is dat men allerlei voorbehoud
maakt, artikel 192 van de onderwijswet losmaakt,
en niet hecht aan een woord, terwijl toch ieder
woord beteekenis heeft en het door de Regee
ring voorgestelde art, 192 het compromis is, dat
het maximum bevat wat de antirevolutionairen
geven kunnen, die afstand hebben gedaan van
het beginsel der bijzondere school regel en de
openbare aanvulling; al blijven zij gelooven in
de eindelij ke zegepraal van dit artikel.
Wat het kiesrecht betreft, hebben de antire
volutionairen geen bezwaar tegen eenige hon
derdduizenden kiezers meer. Wel echter tegen
het beginsel, waarop het algeöieen kiesrecht
wordt toegekend en dat de zegepraal van het
individualisme beteekent. Het huismanskiesrecht
is thans echter toch niet te verwezenlijken en
dan is het algemeen kiesrecht beter, dan wat
we nu hebben. Daarom is men bereid het te
aanvaarden. Spr. is tegen vrouwenkiesrecht,
doch als het komen moet, dan dient het op de
eerste plaats gegeven aan de gehuwde vrouw
Stemplicht acht hy geoorloofd.
De heer Loeff bespreekt eerst de zaken van
algemeenen aard, betreurt, dat de herziening
niet uitgebreider is voorgesteld, had ook de
troonopvolging gaarne geregeld gezien en vraagt
of in het Staatsverband ook plaats moet zijn
voor andere lichamen dan provinciën, gemeenten
en waterschappen.
Spr. vraagt waarom de beide ontwerpen niet
in één artikel zijn vastgesteld Dit zou tot ver-
gemakelijking hebben geleid. De vraag van het
kiesrecht is voor spr. een vraag van politiek
beleid en van opportuniteitde vraag van het
onderwijs is een kwestie van beginsel, van recht.
Behalve het vrouwenkiesrecht is het algemeen
Kiesrecht voor spr. geen beginselquaestie. De
onderwijsquaestie is voor spr. veel belangrijker.
Spr. brengt den Minister hulde, omdat hij onom
wonden het goed recht van het bijzonder onder
wijs heeft erkend.
Waar voor spr. het kiesrecht geen beginsel is
kan er ook geen sprake zijn van het ruilen van
beginselen.
Om met de kiesrechtvoorstellen te kunnen
meegaan moet spr. zich los maken van de toe
lichting door den minister gegeven. Spr. had
liever een voorstel gezien tot toekenning van
kiesrecht aan hoofden van huisgezinnen. Als
uitsluitende grondslag is het niet voldoende
rr aar daarom had men het systeem niet hoeven
te verwerpen.
Om mede te gaan met het voorstel van den
minister heeft spr twee argumentenlo. spr.
erkent dat de leer der kenteeke.aen onvoldoende
is2o. spr. gevoelt veel voor het argument dat
het toestaan van kiesrecht aan alle mannen een
politieke noodzakelijkheid is Spr. acht het pas
sieve vrouwenkiesrecht niet zonder beteekenis.
Spr. gaat in deze met den Minister mee. Het
actieve vrouwenkiesrecht is voor spr. geen be
letsel. Het hoort echter niet in de grondwet
thuis, omdat in het algemeen vragen van den
dag daarin niet moesten voorkomen.
Spr. is voor evenredige vertegenwoordiging en
voor stemplicht.
Met de voorstellen in zake art. 192 gaat hij
mede en ook gaat hij mede met de toelichting
die daarbij gegeven is in de Mem. van Ant
woord. De Minister heeft zich op een loyaal
standpunt gesteld en naderde de rechterzijde
zeer nabij
Spr. wijst erop dat de strijd niet is geweest
tusschen openbaar en bijzonder, maar tusschen
neutraal en confessioneel onderwijs. Spr gaat
met art 192 mee, zonder wijzigingen Spr. zou
alleen een bepaling van den termijn willen zien
opgenomen.
De heer De Mu ra 11 zegt. dat de strijd van
socialisten en vrijzinnigen niet ging tegen de
deugdelijkheid maar tegen den invloed en de
gevolgen van het confessioneel onderwijs. Spe.
gaat mede met de voorstellen en met het amen
dement—van Raalte.
Spr. is voor algemeen kiesrecht en voor het
vastleggen van vrouwenkiesrecht in de grondwet.
De heer van Leeuwen verwijst naar de
resultaten van de invoering van vrouwenkies
recht in andere landen. Spr. betoogt, dat op
neming van vrouwenkiesrecht ,in de grondwet
noodzakelijk is.
WEERBERICHT.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 25 Oct., medegedeeld door het
Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 773.2 te Haparanda.
Laagste barometerstand 749.9 te, Vlissingen.
Verwachting tot den volgenden dagmatigen
tot krachtigen, tydelijk wellicht stormachtigen
zuidoostelijken tot zuidwestelijken wind, toene
mende bewolking, waarschijnlijk geen regen,
zelfde temperatuur.
Subsidieering Bewaarscholen.
Door de Raadsleden P. J. Lagerwey c.s is het
volgende amendement ingediend
Art. 15 der verordening regelende de voor
waarden waarop aan besturen van bewaarscho
len te Schiedam subsidie uit de gemeentekas kan
worden |verleend, worde aangevuld met den vol
genden zin, die ook voorkwam in de vorige
verordening dd. 5 Maart 1912
„Mits één van beiden, hetzij een speellokaal of
een speelplaats, „aanwezig zij, kunnen .Burge
meester en Wethouders tot 1 „Januari 1919
van het hebben bovendien van een speelplaats,
„respectievelijk speellokaal, vrijstelling verleenen".
De heer J. H. Evers heeft de volgende amende
menten voorgesteld op de Verordening regelende
de voorwaarden waarop aan besturen van Be
waarscholen te Schiedam, subsidie uit de Gemeen
tekas kan worden verleend:
Art. 2, 2de alinea, te lezen:
Voor de onderwijzeressen en helpsters, zoover
hare aanwezigheid in de school volgens art. 7
dezer verordening verplicht is:
Voor elke onderwijzeres f 225.
Voor elke helpster- 30.—
Art. 3 der verordening van 5 Maart 1912
(Gemeenteblad no. 6) onveranderd in de nu
voorgestelde verordening over te nemen.
Art. i9 te lezen
Het personeel der scholen, dat bij de invoering
dezer verordening in dienst is aan scholen,
welke vóór het inwerkingtreden der verordening
van 5 Maart i9l2 Gemeenteblad no. 6) geen bij
drage uit de Gemeentekas genoten, kan enz.
De heer J. Dinkelaar heeft onderstaande motie
ter behandeling bij de voorstellen inzake Bewaar-
schoolonderwijs ingediend
„De Raad van oordeel, dat het voorbereidend
(bewaarschool) onderwijs van groot belang is voor
de zich steeds uitbreidende arbeidersbevolking,
van oordeel dat de Gemeente in deze behoeften
moet voorzien, noodigt Burgemeester en Wet
houders uit ten spoedigste te komen met voor
stellen voor het bouwen van een of meer bewaar
scholen.
Het is echter gewenscht, dat dit eerdei g
schiedt. t
Bij een vloed van 1.57 M. -f- N.A.P.
de waterwacht op, het water staat dan even
de kade.
Vloedplanken Hoofdstraat.
B. en W. hebben bij den Gemeenteraad bet
volgend schrijven ingezonden
Bij de overeenkomst met Schieland, goedge
keurd in Uw vorige vergadering, werd bepaald
dat de vloedplanken aan de Hoof dstraat een hoogte
van 4 M. in plaats van 3.65 M. -j- N.A.P. moeten
hebben.
Bij ons voorstel tot goedkeuring dier overeen
komst werd reeds te kennen gegeven, dat U
spoedig voorstellen zouden bereiken tot een daar
toe noodige wijziging van de verordening rege
lende het gebruik en de bescherming van open
baren gemeentegrond en gemeente-eigendommen,
waarin deze stof is geregeld.
Wij hebben de eer U hierbij zoodanige wijziging
aan te bieden.
In deze wijziging zijn nóg andere verbeterin
gen opgenomen ten aanzien van deze waterkeering.
In de bestaande verordening is in art. 15
voorgeschreven, dat de vloedplanken door belang
hebbenden moeten worden gesteld, zoodra de
vloed zoo hoog is opgekomen, dat het water op
I de keistraat staat.
Het is gewenscht dezen stand ook voor
het
stellen der vloedplanken aan te houden.
in echter niet in alle gevallen n°° -
Het is dan echter niet in alle gevalle
dat deze worden geplaatst. Het kan bijv. 21P
dat het hoog water op zijn einde loopt, 200
geen bijzondere maatregelen zijn te nemen.
Voorgesteld wordt nu in art. 15, le 'K^p.
bepalen, dat bij een stand van '1.60 M. 1 'j.gn
d.i. dus ongeveer overeenkomende met i
waarop de waterwacht opkomt ook ^°or
langhebbenden de vloedplanken moeten %v° ^o|,
gesteld. Zij kunnen echter het luiden der
of het bevel van de waterwacht of de
afwachten.
Door den Directeur der Gemeentewerken
werf
d
dat
de
er op gewezen, dat het wenschelijk is,
klei waarmede de vloedplanken worden K'
gesmeerd na gebruik niet wordt weggeW°r*
maar wordt teruggegeven. ie
Voorgesteld wordt een daartoe strek
bepaling toe te voegen aan art. 15.
Verder is het wenschelijk, dat niet a^0j.
's zomers maar ook 's winters een schouw
de vloedplanken wordt gedreven. Om ook
schentijds zoonoodig schouw te kunnen duj
wordt voorgesteld art. 16 te verruimen.
Voorgesteld wordt verder de regeling
straften te wijzigen en, evenals reeds jai"en
andere verordeningen placht te geschieden;
hoogste maxima, die bij gemeenteveron e
mogen worden gesteld, te bepalen, binnen w
de rechter dan vrij is, naar omstandigheden;
in ieder geval meest gewenschte straf toe
passen. is
Wij wijzen er op dat het dan ook
dat hechtenis wordt opgelegd, hetgeen hier
op zijn plaats kan zijn, waar het zulk een
terst belangrijke zaak geldt en van het al0
nakomen door belanghebbenden van hun vei p
tingen in dezen, zelfs menschenlevens kun
afhangen. l3f.
Opgemerkt zal worden, dat in de art1'
14, 15 en 16 verschillende reductievel'betei
zijn aangebracht en dat mede tot vereenvoudig1^
in onderscheidene artikelen gesproken wordt
eigenaar, terwijl dan in een nieuw artikel
wordt gezegd, wie daaronder worden begiri'^__
Evenals in den laatsten tijd ook in andere
ordeningen geschiedde, is een bepaling toege^
betreffende strafbedreiging tegen bestuurders^
zedelijke lichamen, vennootschappen en vei
gingen (art. 21b, 2e lid).
De redactie der wijzigingen is ontworpen
de Commissie voor de Strafverordeningen.
9lf
Hedenmorgen omstreeks halftw q
bij het uitgaan van de school is de 5-jange
Veltman op de Lange Nieuwstraat al spe'ea
onder de paardentram geraakt. Toen de J
onder den wagen vandaan werd gehaald, w»s
reeds overleden. Het lijk is per brancard naar
ouderlyke woning aan de Louronstraat ove
bracht.
Hedenmorgen omstreek slO «u
W. F. Post uit Vlaardinger-Ambacht op de .-0
alhier door het breken van de voorvork van
fiets, gevallen, waardoor hij aan kin en
gewond werd.
Hedenmorgen is op de N i u
Haven een handwagen aangereden door een
lenwagen, waarbij de handwagen vernield
Het paard van den molen wagen was geschro
door het uitlaten van stoom uit een in de b
liggende kraan.
.•een1'
Hedenmiddag is door de p o 11
aangehouden en ter beschikking van den g8
zoenscommandant te Rotterdam gesteld, een
Heien die sedert een maand uit zyn garni20®0
Ede was weggebleven.
Fietsendievenzyn weer eens a
geweest. Gistermiddag is een rijwiel ontv®
gang van de sociëteit »de Vereeniging". u° ggp
gistermiddag een heerenrywiel ontvreemd gp
oogenblik onbeheerd stond voor het gebouw
de Rotterdarnsche Bank aan de Lange Ni®u
Hedenmorgen is een fiets ontvreemd vO°r
winkel van den behanger Verwayen op de
straat. Dit laatste rijwiel is, naar gemeld w
door de politie te Rotterdam in beslag g®°0
De daders worden opgespoord.
Hoogwater te Schiedam:Donderde
October 3.26 v.m., 3.46 n.m.
HIT ROTTERDAM. g,
Het manufacturenmagazyn van den be®r
Bosman, Kruiskade 77, dat geheel verbouw
thans feestelijk heropend. Het ouderwetsche P
is volgens plannen van den architect J. gep
door den aannemer S. Verloo herschapen
modern, prachtig winkelpand. Vooral als de
etalages schitterend verlicht (aanleg firma
burg) maakt het een grootschen indruk. De
5 van Woerkom uit Schiedam legde in het mag
een imitatie-rubbervloer. Het fraaie stuka
werk is van de firma v. Leeuwen en #0®
lingen. t0f
De burgemeester van Rotterdam breng
openbare kennis, dat het door den raad ^ieT^Q6n
meente in zyne openbare vergadering van den
Juli j.l. vastgestelde uitbreidingsplan, v0°r
betreft het deel der gemeente, gelegen tusS
r-Ti—ir I i'V
ore-
- jS
fi
