Staten-Creneraal.
Binnenland.
stellingen ten Westen van Folio Krasnolesie, ver
woede aanvallen, die allen, op een punt door een
tegenaanval afgeslagen werden.
Het Russische communiqué meldt:
Aan de Narajofka, in de streek van de hoogten
ten Oosten van het dorp Lipica Dolna, gingen
onze troepen tot het offensief over en dreven den
vijand uit de loopgraven, die hij bezet had aan
beide zijden van den weg, die naar 't dorp Sla-
ventin leidt. We namen eenige gevangenen en
veroverden twee machinegeweren.
Een tegen-aanval van den vijand leverde geen
resultaat op.
ITALIë EN OOSTENRIJK.
Uit Weenen wordt gemeld
De toestand is onveranderd.
Ten oosten van Görz hebben onze troepen een
Italiaansche schans vermeesterd, 5 officieren en
475 man gevangen genomen en 7 machinegeweren
buit gemaakt.
Gisteren in den vroegen ochtend heeft een
onzer zeevliegtuigsmaldeelen de vijandelijke stel
lingen van Ronchi, Vermigliano en Doberdo doel
treffend met bommen bestookt en een vijandelijk
luchtsmaldeel, dat de onzen aanviel, op de vlucht
gejaagd.
Het Italiaansche legerbericht luidt:
Op het front in Trentino bedrijvigheid van de
wederzijdsche artillerie, en voortdurende vijande
lijke troepenbewegingen tusscben het Etsch- en
het Assadal.
Op het front in het Kustland wisseling van
geschutvuur op sommige punten aan de boven-
en de midden-Isonzo.
Op de hoogte San Marco, ten oosten van Görz,
heeft de vyand gisterochtend met 3 bataljons door
sterk geschutvuur gesteunde aanvallen gedaan
tegen een vooruitspringend deel onzer linie en
tegen de daarbij aansluitende stelling, „Casa.dei
due pini« genaamd. Vijf aanvallen zijn achtereen
volgens door onze troepen afgeslagen. Vervolgens
heeft de vijand met geschut van alle kaliber deze
stelling beschoten, waarvan de onzen 's middags
de meest blootgestelde voorste verschansing heb
ben ontruimd.
Op den Karst hebben wij nog enkele front
stukken door kleine voorwaartsche bewegingen
verbeterd en eenige gevangenen gemaakt.
Vannacht hebben vyandelyke zeevliegtuigen in
de streek van Aquileja bommen geworpen, 2
militairen gedood en 4 vrouwen en kinderen
gewond.
Als antwoord op dien aanval heeft een Ita-
liaansch luchtsmaldeel een rappen aanval gedaan
op de stations voor zeevliegtuigen te Proseno en
ter reede van Triest en ze met zichtbaar goed
gevolg gebombardeerd.
Vijandelijke vliegtuigen hebben eenige bommen
in Görz en in enkele plaatsen aan de beneden-
Isonzo geworpen. Geen slachtoffers, geen schade*
PAUSELIJK PROTEST.
Dl© „Comer©' d'Italia" meldt: Kaxdinaal Gas-
pterri heeft aan don bisschap van Padua een
telegram gezonden, waarin gezegd wiordt: „De
H. Vader betreurt en veroordeelt ten sterkste
de vliegerhombardemeniea op niet-verdedigide
open steden, dnor wie) deze ook worden uitge
voerd.
De Paus: zendt u voor de families van deze
stad die pas door zoo een groot ongeluk ge
troffen zijn, 10,000 lire, alsmede, den pause-
1 ijken zegen Vmt u an uwe diocesianen".
D© open, onverdedigde stad Padua werd door-
Oostenrijksche vliegers gebombardeerd, waarbij
ongeveer 60 burgers werden gedood. Aj*)
OP DEN BALKAN.
Vorderingen van de Roemeniërs.
Het officieel Roemeensch communiqué meldt
Langs den geheelen Donau werd artillerie- en
geweervuur gewisseld.
In de Dobroedsja hebben wy het dorp Bosscio
bezet en aan het geheele front vorderingen
gemaakt.
De laatste drie dagen hebben de vijandelijke
vbegers opnieuw bijzondere bedrijvigheid aan den
dag gelegd. Zij vlogen boven Tornu Magurele,
Zimnicea, de streek van Giurgiu, Tulcea, Kam-
pulung, Sinaia en Roman en wierpen bommen,
die lichte schade toebrachten. Verder werden op
de hoofdstad en omstreken bommen geworpen,
die vreedzame inwoners, vooral vrouwen en kin
deren doodden. Bij deze gelegenheid vierden een
groot aantal bommen boven het paleis geworpen,
waar de koningin en de prinsen woonden, maar
dat zij gelukkig, na den dood van prins Mircea,
verlaten hadden.
Verscheidene malen en vooral gisteren vlogen
de vijandelijke aviateurs boven kleine steden en
dorpen, waar zij zeer laag daalden en de vreed
zame bevolking, die zich op straat bevond of op
het land werkte, met mitrailleurvuur achter
volgden.
In Zevenburgen.
Het Duitsche hoofdkwartier meldt:
Het front van aartshertog Karl
Aan het Oostelijk front van Zevenburgen
heerscht slechts geringe bedrijvigheid. In de voor
ons succesvolle gevechten in het Woudgebergte,
langs de naar Wallachije voerende straatwegen,
verloren de Roemenen gisteren aan gevangen 23
officieren en 1800 man en aan buit 4 kanonnen
en verscheidene machinegeweren.
Aan het Zuidelyk front maakten wy vorde
ringen.
AMERIKA EN DU1TSCHLAND.
In verband met de wegvoering van burgers uit
België heeft het Amerikaansche departement van
Buitenlandsche Zaken den zaakgelastigde te Ber-
lyn opgedragen de kwestie persoonlyk met den
rijkskanselier von Bethmann Hollweg te bespre
ken en deze mede te deelen, dat een dergelijke
wegvoering een zeer oDgunstigen indruk op de
neutralen en speciaal op de Vereenigde Staten
maken, daar vooral dit land het welvaren van
de civiele bevolking van België zeer ter harte
gaat.
Staatssecretaris Lansing verklaarde, dat de in
structies aan den AmerikaanscheB zaakgelastigde
te Berlijn om met Bethmann Hollweg over de
deportaties in Belgie te spreken gezonden werden
op verzoek der Belgische regeering. - Zij hielden
geen kritiek in op de actie der Duitsche regee
ring, ten opzichte waarvan de regeering der Ver
eenigde Staten geen volledige inlichtingen had
ontvangen.
MEXICO.
Die „Petit Parisfen" en andere- bladen, dié .in
verbinding staan met het Ministerie van Buitenl.
Zaken houden een gewapende tussc'henkiotnst van
de Vereenigde Staten tégen dé vèreènigde legérs
Van de drie Mexicaanschiei generaals Dias1, Zapala
en R,obtes onvermijdelijk. Deze 3 généraals, dié
aanhangers zijn van Villa, Deschikken ovi-r min
stens 43000 goed gewapende soldaten. De be
velhebber van de stad Juarez is bereid, de stad
aan de troepen van Villa ijver te gevèn. Het
garnizoen van de hoofdstad Mexico is in twijfel,
wat het moet doen. Carranza heetft zich Ver
schanst te Querataro.
ALLERLEI NIEUWS.
Engelsche vliegers hebben een aanval ge
daan op Ostende en Zeebrugge.
Reuter seint uit Cairo. Bjj een vliegeraanval
werden heden 14 meoschen gedood, waarvan 4
Europeanen en 25 gewond, waarvan 4 Europeanen.
Een Duitsehe duikboot heeft den 5en No
vember 28 zeemijlen ten Westen van Malta een
vijandelijk transportschip, metende circa 12.000
ton, dat vergezeld was van torpedojagers en
stoomtrawlers, door een torpedoschot tot zinken
gebracht.
Volgens een Lloyd's bericht is het Engelsche
stoomschip «Poleln» tot zmken gebracht.
Het Zweedsche stoomschip ïAstrid», is door
een Duitsche duikboot op den weg van Stock"
holm naar Raumo, in Finland, tot zinken ge
bracht. De bemanning is gered.
Het Spaansche stoomschip »Oiz Mendi» is
tot zinken gebracht. De bemanning is aan land
gezet.
Naar gemeld wordt, zijn tweie) Duitsdh©
onderzeeërs in die Gulf van Mexico aangekomen
om de slchepen gëladen met pètriolèum voor de
Geallieerden te torpedeétrein.
"tweede KAMER.
Vergadering van Woensdag 15 November.
Grondwetsherziening.
De heer Lobman verdedigt nader het amen
dement—de Geer en Lohman betreffende het
meervoudig kiesrecht, thans aldus geredigeerd
het toekennen van meer dan ééne stem aan den
zelfden kiezer kan niet geschieden uit hoofde van
aan het bezit van maatscbappelijken welstand
ontleende redenen.
De heer Troelstra repliceert ter nadere
verdediging van zijn amendement, om meervoudig
stemrecht uitdrukkelijk uit te sluiten.
De heer Marchant repliceert.
Minister 'Cort van der Linden dupli
ceert.
Het amendement Troelstra is aangenomen met
44 tegen 36 stemmen. Links tegen rechts, waar
mede het amendement Lohman is vervallen. Het
amendement Hugenholtz betreffende schorsing van
het kiesrecht voor militairen is verworpen met
45 tegen 36 stemmen. Het amendement v. Twist
om schorsing van het kiesrecht ook voor officieren
mogelijk te maken, is zonder hoofdelijke stemming
aangenomen.
De heer v. d. Voort v. Z ij p verklaart, dat
de Anti revolutionnairen op principieele gronden
blyven tegen individueel kiesrecht stemplicht en
de mogelijkheid van vrouwenkiesrecht. Evenwel
willen zij daarop de Grondwetsherziening niet
doen afstuiten en zullen zij niet tegen art, 80
stemmen.
Artikel 80 wordt zonder hoofdelijke
stemming aangenomen.
Voortgegaan wordt met art. 81.
De heer Rink betoogt daarbij, dat het door de
Regeering voorgestelde stelsel van evenredige
vertegenwoordiging zeer eenvoudig is.
Hij weerspreekt, dat door dit stelsel de invloed
der partijleidingen te groot en die van den indi-
vidueelen kiezer te klein zou worden.
Spr. is tegen het amendement Eerdmans om
het evenredig kiesrecht facultatief te stellen. Het
beginsel is goed en dit moet in de grondwet
worden vastgelegd.
Ook de heer A 1 b a r d a verdedigt het even
redig kiesrecht. Wel zijn daaraan bezwaren ver
bonden, doch die zinken z.i. in het niet by de
nadeelen van het meerderheidsstelsel.
De heer Cort v. d. Linden, minister van
Binnenlandsche Zaken, zet uiteen, dat de ge
meente niet als grondslag moet worden genomen
van het kiesdistrict. Het stelsel der evenredige
vertegenwoordiging tast niet de zelfstandigheid
der afgevaardigden aan, maarode uitvoerige partij
programma's, zij binden den afgevaardigde. In
het nieuwe stelsel wordt juist den kiezers gele
genheid gegeven zich te onttrekken aan den
par tijd wang. Pij de verkiezingen moet niet een
toevallige meerderheid gevormd kunnen worden,
zooals in ons land vaak het geval is. Het stelsel
van den heer v. Idsinga gaat in tegen de normale
ontwikkeling van het maatschappelijk leven.
Spr. heeft bezwaar tegen het amendement
Eerdmans. De evenredige vertegenwoordiging moet
in de grondwet worden vastgelegd.
De heer v. Idsinga repliceert.
De heer Eerdmans trekt zijn amendement
in.
Art. 81 wordt z. h. st. goedgekeurd.
By art. 82 betoogt de heer Schaper de over
bodigheid der Eerste Kamer.
Het artikel wordt zonder stemming aange
nomen.
De heer Marchant vraagt verlof voor een
interpellatie over het oproepen der landstorm-
jaatklasse 1909 voor de militielichting 1917.
De vergadering wordt verdaagd tot Donderdag
morgen.
Mr. Loeff geen Staatsraad.
In tegenstelling met berichten, welke het voor
stelden, alsof mr. J. A. Loeff zou worden benoemd
tot lid van den Raad van State, kan de »Msb.c
mededeelen, dat thans vaststaat, dat mr. Loeff
voor de benoeming niet in aanmerking wenscht
te komen.
Inlijving Landstorm jaarklasse 1909.
Het Kamerlid, de heer Duymaer van Twist,
heeft tot den Minister van Oorlog de volgende
vraag gerichtIs de Minister bereid oen eerst de
militieplichtigen van de lichting 1917, voorzoover
deze in gewone omstandigheden niet tot de najaars-
ploeg zouden behooren en voorts ook de landstorm
van de jaarklasse van dit jaar, voor inlijving aan
te wijzen alvorens den landstorm voor de jaar
klasse 1909 onder de wapenen te roepen. Zoo
deze vraag ootkennend moet beantwoord worden,
wil de Minister dan de redenen mededeelen, welke
hem tot die gedragslijn leiden?
Mil. buitengew. kommiezen.
De opperbevelhebber heeft bepaald, dat aan
alle militairen, die de functie van buitengewoon
kommies hebben vervuld en zich thans met
onbepaald, klein verlof bevinden, door vertrek
hunner lichting, moet werden gevraagd of zij
geneigd zijn wedér onder de wapenen te komen
en als buitengewoon kommies in functie te
treden onder genot eener toelage van f 0.90, in-
stede van fu.50 per dag.
Eenzelfde vraag moet gericht worden aan de
met onbepaald verlof zijnde militairen, die,
hoewel nog niet als hulpkommies in functie
geweest zijnde, voorkwamen op de lijst van hen,
die voor deze functie geschikt werden geoordeeld.
Te veel betaalde vergoedingen.
Door het Tweede Kamerlid den heer Van
Wijnbergen is tot den Minister van Oorlog de
voldende vraag gericht
Moet de Minister niet erkennen, dat het on
billijk is het risico waarvan sprake is in het
op 9 Nov. 1.1.) ingezonden antwoord (aanhangsel
Handelingen 1916/17 pag.27) te leggen op den
burgemeester of op de gemeentekas
Is toch de Minister niet van oordeel, dat
alleen in geval van gebleken schuld of nalatig
heid aan de zijde van den burgemeester, te veel
uitbetaalde vergoedingen ten laste van dezen
mogen worden gelaten
De dienst van de „Mij. Zeeland" gestaakt.
Wij vernemen, dat de dienst van de Mij. Zee
land voorloopig gestaakt wordt.
Van de mailboot ^Koningin Regentest is nog
steeds geen bericht van vrijlaten ontvangen.
De vaart door het Suez-kanaal.
In aansluiting op de bekendmaking van den
directeur-generaal van de posterijen en telegrafie)
dat de stoomschepen van de Maatschappij Neder
land en Rotterdamsche Lloyd, waarmede de post
voor Nederlandsch Oost-Indië wordt verzonden,
te beginnen met het 17 dezer verstrekkende
stoomschip Kawi, wederom door het Suez kanaal
inplaats van om de Kaap de Goede Hoop hun
weg zullen volgen, vernemen wij, dat ook de
thuisreis dezer schepen door dit kanaal zal ge
schieden en de vaart tusschen Java en New-York
door het Panama-kanaal.
De beperkte kolenvoorraad in de Afrikaansche
havens, waardoor moeilijkheden met het bunkeren
waren te voorzien, heeft aanleiding tot dezen
maatregel gegeven.
De eerste booten van Maatschappij Nederland,
die door het Suez-kanaal zullen varen, zullen zijn
de Vondel, die van Batavia vertrekt op 15 dezer
en de Rembrandt, die van Amsterdam op 1 De
cember vertrekt, en van de Rqtterdamsche Lloyd;
de Kawi, die 17 dezer van Rotterdam, en de
Ophir, die 6 December van Batavia vertrekt.
Spruitkool.
De Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel heeft bepaald, dat het percentage van
de dagelijksche aanvoeren van spruitkool, hetwelk
op de ingeschreven veilingen voor het binnen
land moet worden geveild, tot nadere beschik -
wordt vastgesteld op 40 pet.
Aangehouden post.
De stoomschepen „Rembrandt" en „Soerakar
ta" onderscheidenlijk 10 dezer te Amsterdam
en Rotterdam aangekomen, hebben op last van
de Britsche autoriteiten de post te Falmouth
moeten lossen.
Geschoten op IJmuider treilers.
Uit IJmuiden meldt men aan de „NR.Ci't-
Hedenmorgen te half twaalf heeft een Hui
sche duikboot in het gezicht van de Neder
landsche kust tusschen Kijkduin en het eila»
Texel, op eenigen afstand van een Nederlan
schen kruiser en een aantal Nederlandsche toi
pedobooten, buiten het territoriale gebied, eenig®
schoten gelost op thuis stoomende IJmuide
stoomtreilers, die alle de natievlaggen voerden-
Enkele schoten gingen op zeer geringen afstan
voorbij een der treilers, die zich.haastte een boo
uit te zetten. Toen men zich met roepen vel
staanbaar kon maken en riep, dat het een Ho
landsch schip was, kon de scheepsboot naar
treiler terugkeeren. Behalve de gewone nati°
nale vlag, voerden alle treilers ook een ijzeren
driekleurige vlag.
Gebrek aan aardappelen.
Men meldt ons, dat in de eerstvolgende maan
den door het geheele land lezingen zullen Se
houden worden over volksvoeding. Het do
van deze lezingen is, meer en meer in verscW
lende kringen de gedachte te doen doordringel1^
dat er beter volksvoedsel bestaat dan aardaP
pelen. De minister van landbouw moet daart°
het initatief hebben genomen. Enkele confeie°
ties hebben met besturen van vereenigin£e1^
die zich op dit gebied bewegen, aan zijn depal
tement plaats gehad. Het gevolg is ge wees1,
dat er zich een commissie heeft gevormd, di
het denkbeeld zal uitwerken.
Brandstoffen.
Het Kamerlid de heer Heeres heeft 24 Octo
ber de volgende vragen ingezonden
1. Zijn van den minister maatregelen opgr°n
van de Distributiewet 1916 te verwachten te1
zake van de voorziening met brandstoffen buite0
die, welke Z. Exc. reeds heeft genomen tel1
aanzien van turf
2. Zoo ja. kan de minister thans reeds ihee9
dedeelen, welke die maatregelen zullen zUn
3. Indien de minister vraag 1 ontkennen
beantwoordt, welke zijn daarvoor, zijne beweeg
redenen.
4 Is de minister in dit geval bereid, het daal'
heen te leiden, dat die gemeenten, welke voor
de voorziening met brandstoffen uit eigen be'
weging maatregelen treffen, van rijkswege ih
de kosten daarvan kunnen worden te gemoe
gekomen, b.v. op den voet van artikel 3 oe
Distributiewet 1916?
De minister van landbouw, handel en nij ve5
heid, heeft hierop den 14den dezer het volgen&e
antwoord ingezonden
lo. Deze vraag wordt ontkennend beantwod
2o. In verband met de ontkennende beahf'
woording van vraag 1 kan deze vraag onbeafl
woord blijven.
3o. De ontkannende beantwoording van vraag
1 is gegrond op de volgende overwegingen:
De productie van brandstoffen hier te 1»D
evenals de invoer daarvan staat geheel onde
contröle van de Rijks-kolendistributie, zooda
uit een distributie oogpunt ingrijpen onnoodig
is Prijsopdrijving is dientengevolge uitgeslote^'
Veeleer is door de Rijks kolendistributie bereik
dat, dank zij een stelsel van indeeling gebaseer
op het streven om de goedkoope kolen, n.l* a
in Nederland geproduceerde, voor huisbrand 111
te deelen, de prijzen aanmerkelijk zijn gehoud6^
ondër die, welke zonder regeling harerzijds z°u
den moeten worden betaald
Voorts zou, wanneer thans tot bijslag krach
tens de Distributiewet 1916 werd overgegaaD'
een groote onbillijkheid worden begaan tegeD
over hen, die reeds hun kolen hebben ing63^
gen en die, door dit tijdig te doen, hebben M
gedragen tot een goede regeling der distribuW^
Bovendien zou door lagere prijzen het veI'_
bruik van steenkolen boven het strikt noodz3^
kelijke toenemen, wat zeker vermeden d0 f
worden, daar juist in den laatsten tijd de invo®
van steenkolen uit Duitschland en België ze£
veel te wenschen heeft overgelaten.
Het zou dus zeker niet wenschelijk zijn een i®
geling te treffen, waardoor ten behoeve van he
verstrekken van bran stoffen aan alle ingezeten6
een toeslag werd gegeven en een andere
geling dan een zoodanige laat de Distributie^
niet toe.
De brandstoffen, die voornamelijk door on-£
min vermogenden gebezigd worden, zijn i°tll9_
schen voor een gedeelte des lands turf en °v®
rigens gascokes, Ten aanzien van turf zijn vee
maatregelen ingevolge de Distributiewet getroh
en ten opzichte van gascokes werden ook
normale tijden door verschillende gemeem
maatregelen genomen, die thans ongetwijl®
zouden kunnen worden voortgezet en uitgebrel
Consumptiemelk.
De Minister van Landbouw, Nijverheid en Hal1
del brengt ter kennis van belanghebbenden dat t
aanzien van de toekenning van den toeslag8
melkveehouders en ten opzichte van de
betaling van dien toeslag aan slijters en O10 ,g
inrichtingen door hem de volgende regelihf»
vastgesteld.
Regeling voor de toekenning van den toes a
voor consumptiemelk en voor de terugbetab
van den door den melkhandel aan de melkve
houders uitgekeerden toeslag ad 2£ ct per N6
Voor alle melk, welke als zoodanig reebtstre6
voor de consumptie moet dienen, wordt 6
toeslag van 2£ cent per liter gegeven.
UU 1l-li-JU
