Dagblad voor Schiedam
Gratis Ongevallenverzekering 410(1(1
tl .=£115
De Oorlog.
^■40ste Jaargang.
Zaterdag 21 April 1917.
No. 11817
Herinneringen.
Buitenlandsch Hieuws,
Bureau: Boterstraat 50. Tele!. 85, ua kantoortijd no. 148. Postbus: 39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ1.50, per week 12 cent, per maand
et.» franco p. post 2.p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2
cent.
wmiiomitii op ie polis rermeloe morwurflei, f U (J U i
Advertentiën 16 regels 92 ct. ellje regel daarboven 20 et, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 40 ct. p. regel
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvrage
toegezonden.
levenslange 4 '1 ff 0 verlies van
geheele 11f1 een hand,
invaliditeitI LUU voet of oog
De verzekering wordt gewaarborgd door de Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank
bij
verlies
van
een duim;
te Schiedam
verlies van
eiken ande
ren vinger
Bit nummer bestaat uit
^"lustreerd Zondagsblad.
2 bladen en een
had niet kunnen verwachten dat men zich
j niijn bezoek aan Schiedam mijn vader zali-
&er zou herinneren, een geboren en getogen"
Schiedammer,
geboren en
en dat men die herinnering zou
nt,af^r ma'cen door het noemen van zijn bes-
w 0 dedamsche daadde Nieuwe Schied. Crt.
aan an hij1 een der mede-oprichters was. zoo
met de stichter.
ijlorimwringcnik hoorde hem in dat ver-
m ook de namen noemen van een Van
mksteren en een Juffermans.
hnoGr§iSS^en Z^n m°gelijk> hei is reeds zoo
^nb geleden dat ik mijn vader hoorde spreken
ij,*,'' Z''n onvergeteiijk Schiedam, maar wij wil-
c zamen toch eenige oud© herinneringen
veipeinzen en gij kunt oordeelen of ik
geluisterd heb.
L;mge David
'k hoop dat
goed
dunne David, koperen David...
n- 'h niemand beleedig, dat kan ook
heh'-rnt.ik SIlaP er niets van> maar die namen
1 alhjd onthouden omdat ik ze zoo grappig
Als Vader en Moeder gingen praten ov©r hun
c ïedam, dan zat ik, heel klein, stil in een
e en luisterde. Al wat ik weet Van Schie-
^mn, weet ik uit die kinderjaren. Namen trok-
I m mij voorhij, soms met bijnamen, Melchers,
3ll_eTS' Nolet, Meijer, Wouterlood, Walraven,
1 at waren zij, en toch, is er zooveel ver-
©rd, dat ik op 19 April dineerde (en hoe!)
ff ©en Lagerwey en een Wjttkampf? En in die
7"aa' Zoetmulders werden gesignaleerd? Of wa-
ïen die rfainen er toen ook al; maar hoorde ik
z© niet?
de^U van kleine dreumes wissel
de het van mijn vader overgenomen respect voor
families met een groot wanbegrip: ik meen-
S h katholiek Holland in die namen, in dje
mdamsche patriciërs geconcentreerd was en
vrij veel later kwam ik er achter datj
r ink elders katholieke Hollanders
k ^aar zii moeten toch wel
a oliek geweest zijn, want daarvoor getuigt
andere herinnering: dat flOO.— voor den
a s in de kerk betaald werd (misschien in
da1 n na'iYer)- Ik weet heel Weinig van Schie-
ouT> *^iaar k©rkenja, wacht eens, mijn
Sin<3'r'SPraken toen reeds vrai1 "de Haven," „de
nu „het Frankenland." Vooral die laatste
oud^p^6^ aan een slagveld denken van
ttiofvi a^ërs' Prachtig vona ik, maar vader noch
dr 61 vonden het mooi, er kwam altijd
m hun stem als zij over het Franken-
vre Sf^lken' kostbaar, slecht geheid, scheupen,
den 6n dure herstellingen en een medelij-
vei vulde hunne harten tegenover een zeke-
0 p nS' bepaald den pastoor.
oiaar zii het over een „paterskerk"
- die zal wel onder de drie begrepen zijn
^©nnneringen...... jaren later kwam er
^oeriog over ons huisgezin, een halve paniek
act' en üddr was Schiedam weer in volle
wat weel ik niet, maar er moet toen
Pla t ©rgs gebeurd zijn met pen zekeren
vele d 1ïouthandeIaar- «He jonge Plant" was
dit - Gn het g^prek, maar misschien was
leiefden.
uitstek goed
geval
Niet in 1917 want ik las dezer dagen dat
Schiedam het „laat zitten wat zit" zelfs voor
de Raadsverkiezingen uitstrekt. Wat mij vreemd
aandoet, het ligt natuurlijk aan mij, die deze
regelen schrijft, juist nu in Haarlem een vinnige
raadsverkiezing plaats heeft (20 April) om een
liberalen zetel, tusschen <ie drie partijen: rood,
blauw, zwart, een zetel, aie (let wel) miet de
periodieke verkiezingen in 1917 weer leeg komt.
Vechten voor drie maanden dus. Wij geven
niets cadeau. Kom ze maar halen! zei Leonidas.
Het is een opvatting. Of het een goede opvatting
is? "Luister: In 1914 was de Raad met nieuw
jaar 22 links en 10 rechts, nu echter, als wij 't
vandaag winnen, 20 voor ons en 13 voor hent
Cadeau geven, hebben wij afgesproken, doen
wij pas als wij twee derden hebben. Dat is toch
royaal. Jarenlang gaven de liberalen ons maar
kans voor één (liberaal) katholiek, hóewei de
bevolking ruim een derde Roomsch is. Wij heb
ber er nu tien. Niet gekregen, maar genomen.
Vreiemd. Ik dwaal altijd af als die politiek
m het geding komt.
Wijhadden het nog steeds over herinneringen.
De allerlaatste herinnering dan, daar gaat ze:
19 April 1917.
Een schoone, een onvergetelijke1. En nu een
geheimpjeof ik soms af en toe wat wilde schrij
ven in de krant van mijn vader? Wat graag!
Als ik maar tijd had, al ware, het slechts een
vingerhoedje tijld
Maar dat moeten wij toch doen. Wezenlijk.
De relatie aanhouden, de vriendschap moet ge-
stevigd, de kennismaking in broederschap om
gezet. Laten wij te zamen vechten, Schiedam
mers
Rij zijt beroemd om uwe zouaven, hebt
8?
nog zouavenbloedEvviva il papa re! Voor
den Paus-Koning dan. Voor Rome en den Paus,
laat ons te zamen den strijd der Katholieken
strijden. (- f. r
Gij met uw oude geestdrift, uw volle ongerepte
Katholiciteit.
Ik met rpijn Haarlemsche methode en gewa
pend met herinneringen, die mij binden aan u,
terwijl wij te zamen gebonden zijn aan de z a ak
onzer vaderen. Herinnert gij het u nog
van 19 April?
Onze vaderenzij zijn in den hemel. Die
mijne ook. En hij glimlacht nu, nu hij in zijtn
Nieuwe Schied. Ct. z ijn naam ziet staan in naam
en voornaam dezelfde, in liefde voor Schiedam
dezelfde
Mr. JAN BOMANS:
reld alleen van belang voor de houwwe-
^'aarin mijn vader zijn bedrijvig leven sleet,
dalfi, ste herinnering is dat vader beweerde
hij huizen kon knopen in Schiedam „voor
r» aPpel en een ei," b.v. op de| Plantage een
stefc ik-n^S VOOr 3000. wat mij bijl uit
zijn t| >vaorkwam. Hot kan haast niet waar
CT1' 1 moiet "n het prille begin van de 20©
©©uw pbeurii zijn_
Politiek© herinneringen had mijn vader ook,
on -re^ altiid da'; *n Schiedam e|ens
e u stem gehangen had. Het geval moet in
ha rt VOOrtleeI heslist zijn. In 1907 hield ik mijn
ste V;aSt VOOr Jhr- Mr. de Geer, die bijl her-
overwon met 3667 tegen 3211 ,op den
vj raal Versteeg, maar later is hiji er steieds met
ag en wimpel gekomen. Huizend stemmen
rheid, zelfs in 1913, vreemd dat die Raad
J, Kx;htsch is, met een beetje aotie is dat
°°k nog wel te bereiken.
AAN HET WESTELIJK FRONT.
DE GROOTE VELDSLAG.
De bijzondere correspondent van Reuter in
het Fransche hoofdkwartier seint, dat er in
Frankrijk algeheele voldoening gevoeld wordt
over het resultaat van ^e eerste drie dagen van
het offensief aan de Aisne en in Champagne.
Het veroveren van de linie Ostel Rray-in-
Laonnais Courtecon is een succes van groote
beteekenis. De Duitschers hadden van Ostel en
Courtecon enorm sterke stellingen gemaakt en
een blik op de kaart is voldoende om te zien,
dat z(j die stellingen niet hebben kunnen op
geven zonder hun machtig georganiseerde linie,
die van Vauxailon naar Fort de Condé aan de
Aisne verder naar het westen over een plateau
loopt, in gevaar te brengen. De verovering van
Nanteuil la Fosse bedreigt het centrum van het
Duitsche verdedigingsstelsel op dit front, dat
georganiseerd is rond steengroeven ^h de bouw
vallen van de huizen van het dorp Laftaux De
stelling Nanteuil la Fosse wordt nu van twee
kanten door de Fransche stellingen Nauteuil en
Neuville sur Margival bedreigd, maar afgezien
van dat gevaar wordt de geheele naar het
westen gekeerde vijandelijke linie bedreigd van
de achterhoede uit door het innemen van Vailly
en den opmarsch voorbij Ostel. Elke winst op
dit terrein beteekent prachtig werk van de
Fransche infanterie en artillerie.
De Duitschers bezetten hun linies dicht met
manschappen en de verliezen door onze artil
lerie onder hen aangericht zijn zeer hoog als
misschien te verwachten is, gezien de roeke-
looze manier, waarop ze hun loopgraven vullen.
Twee Duitsche divisies, die te Juvincourt een
tegenaanval deden om die belangrijke stelling
terug te winnen van de Franschen, zijn letterlijk
in stukken geschoten door de Fransche artil
lerie In een ander geval sukkelde een Duitsche
divisie, die blijkbaar den weg was kwijt ge
raakt, op een prikkeldraadversperring en kon
zich slechts ten koste van een groot deel van
de manschappen weer losmaken.
Het Fransch stafbericht van gistermiddag
meldt
Ten Zuiden van St. Quentin heeft de Duitsche
artillerie, krachtig beantwoord door de Fransche,
zich gedurende den nacht zeer bedrijvig getoond.
Patrouille gevechten zijn ten Noorden van
Urvillers geleverd.
In de streek van Laffaux zijn de Franschen
aanmerkelijk vooruitgekomen en hebben 40
gevangenen gemaakt. De Franschen hebben ver
scheidene tegenaanvallen der Duitschers afge
slagen.
In het vak op het plateau van Vauclerc heb
ben de Franschen in een aanval met handgra
naten verscheidene schansen vermeesterd.
Ten O van Loivre heeft een goedgeleide ope
ratie den Franschen terreinwinst en 260 gevan
genen opgeleverd.
In Champagne hebben de Duitschers vannacht
zeer hevige tegenaanvallen gedaan, waaronder
drie,1 Vóórafgegaan door een hevige be-chieting,
in de streek van Moronvilliers. Door het Fran
sche spervuur zijn deze aanvallen, met groote
verliezen voor de Duitschers. gestuit, 20 gevan
genen zijn in Fransche handen gebleven.
Overal elders was de «nacht kalm.
Sedert 16 April zijn tien Duitsche vliegtuigen
en twee kabelballons door de Franschen in
luchtgevechten neergeschoten.
Het Fransch avondstafbericht luidt:
Tusschen St. Quentin en de Oise hevige ge-
Schutstrijd, vooral ten noorden van Grugies.
Ten noorden van de Aisne bestoken wij den
vijand en zijn naar den Chemin des Dames
blijven vooruitkomen. Wij hebben Sancy (ten
westen van Aizy) genomen.
Een aanval, vanmiddag tegen 6 uur door de
Duitschers met sterke strijdkrachten in de streek
van Aisles en Heurtebise ondernomen, is door
ons vuur verstikt en geheel afgeslagen. De
geschutstrijd duurt hier voort.
In Champagne hebben wij verscheidene be
langrijke steunpunten in het massief van Moron-
villiers genomen, ondanks sterken tegenstand
van den vijand
Sedert den 16deri dezer hebben wij tusschen
Soissons en Auberive meer dan 19,000 gevan
genen gemaakt en meer dan 100 kanonnen
vermeesterd.
In Argonne is een onzer afdeelingen na een
vinmg gevecht de vijandelijke steunlinie bin
nengedrongen en daar tal van lijken zien liggen.
De Engelsche staf meldt
YannacUt hebben wij veld gewonnen in de
buurt van Villers sur Ghislain.
De Duitsche staf melde gistermiddag:
Legergroep prins Rupprecht
Op de slagvelden om Atrecht neemt de dage-
lijksche werkzaamheid van het vuur toe.
Bij St. Quentin ging de kracht ervan op en
neer.
Legergroep van den Duits^hen kroonprins:
De op 16 Maart begonnen bezetting van de se
dert langen tijd aangelegde zone der Siègfried-
stellingen heeft gisteren ten N.O. van Soissons
haar beslag gekregen, door het prijsgeven van den
Aisne-oever tusschen Condé en Soupir.
De vijand volgt slechts aarzelend.
De dubbele slag aan de Aisne en in Champagne
duurt voort.
Langs den Chemin des Dames-heuvelring houdt
de zware artillerie-strijd aan.
Bij Braye en Cerny en met gebruikmaking van
groote massa's aan weerstijden van Craonne
zwoegden zich versch aangevoerde Fransche regi
menten tevergeefs en met groote verliezen af, om
den heuvelrug te veroveren. De reeds op 16 April
zonder succes beproefde aanval tot omvatting van
het Brimont blok uit het Noordwesten en Noorden
herhaalden de Franschen gisterenmiddag.
Voor onze stellingen aan het Aisne-Marne-ka-
naal leden de aanvalsgolven der tot vijf maal
oprukkende nieuwe Fransche divisies op bloedige
wijze schipbreuk. Ook de Russen werden weer
zonder succes in het vuur gezonden. Onze daar
vechtende divisies zgn meester van het terrein.
In Cbampague werd den geheelen dag door in
het woudgebied tusschen den wegT'huizy Nauroy
en in het door ons vrijwillig ontiuimde Auberive
hevig gevochten.
In een voortreffelijk geleiden tegenaanval ver
dreven wij den eergisteren vooruitgekomen vijand
en zijn ter voortzetting van de winst in het ge
hecht gezonden versche strijdkrachten terug en
bereikten de als doel gestelde posities.
De tweede dooi braak-poging der Franschen in
Champagne is daardoor verijdeld.
Totnutoe heeft het Fransche legerbestuur meer
dan dertig divisies op de twee slagvelden in het
gevecht gezonden. Zij werden na het einde van
de gevechten aan de Somme voor de doorbraak
poging en de verwachte vervolging zorgvuldig
samengetrokken en toegerust. De daaraan vastge
knoopte hoop der Franschen is niet vervuld.
Legergroep Albrecht: Niets van beteekenis.
De Duitsche staf meldde gisteravond
Bij Atrecht niets nieuws.
Aan het Aisne front sterke vuurwisseling.
Bij Brimont is opnieuw een aanval van Rus
sische troepen mislukt.
Vanmiddag hebben zich tusschen Prosnes en
het Suippe-dal opnieuw gevechten ontwikkeld.
UIT RUSLAND.
Volgens de „Kolnische Zeitung" verneemt de
„Corriere della Sera" uit St. Petersburg, dat de
wanordelijkheden voor en tegen den oorlog en
tegen de voorloopige regeering gestadig in om
vang toenemen. De toestand ziet er duisterder
uit dan ooit. De revolutionaire arbeiaerscomité's
stellen opgeschroefde eischen en vermeerderen
de opwinding, waardoor ze vaster in de za&l
hopen te komen. Ook zeer redicale groepen
vechten vinnig om de macht, zoodat op het
oogenblik in St. Petersburg drie partijen tegen
over elkander staan, die elkaar in het haar
zitten. Lenin gaat erg tegen Plechanof te keer,
die, naar men gelooft, de regeering steunt.
Om Lenin scharen zich, aldus merkt de corres
pondent op, de groepen werklieden, die zich al
in de eerste dagen van de revolutie tot den
strijd bereid toonden en zich wapenden. Het
grootste deel der wapens uit het tuighuis der
artillerie is in het bezit der revolutionairen. Men
kan op nieuwen en feilen strijd bedacht zijn.
EEN BIJEENKOMST VAN ENTENTE-
MINISTERS.
Reuter seiDt uit Parijs
Ribot en Lloyd George zijn Daar St. Jean de
Mauriene vertrokken, waar zijn Boselli en Sonuino
ontmoetten. Gister zijn zij naar Parijs terugge
keerd.
Een telegram uit Rome d.d. 20 April luidt:
Gisteren had te St. Jean Maurienne een onder
houd plaats tusschen Boselli. Sonnino L'oyd George
en Ribot. Zij waren vergezeld van den Eranschen
gezant te Rome, Barrere, den Italiaanschen gezant
te Parijs, Salvago Raggi, den secretaris-generaal
van het departement van buitenlandsche zaken,
Demartino Aldrovaudi, generaal Mac Donald en
kol. Hankey. Het onderhoud kenmerkte zich door
de grootste hartelijkheid en gaf opnieuw gelegen
heid de volmaakte overeenstemming te constatee-
ren, die tusschen de geallieerden bestaat.
ONLUSTEN IN DGITSCHLAND.
Er zijn te Maagdenburg onlusten uitgebroken
waarbij bloed is vergoten. Het betreft hier de
monstraties van jonge mannen en jonge vrou
wen.
Het kiesdistrict-Solingen, waarvoor Scheide-
mann afgevaardigde is. is in de macht van de
Arbeiters-Gemeinschaft". In een motie werd
de verbinding met de partij aerbroken en werd
Scheidemann het recht ontzegd zich als sociaal
democratisch afgevaardigde van Solingen te be
schouwen. Dit besluit werd met 51 tegen 13
stemmen genomen.
Een telegrarü uit Keulen meldt
De burgemeester van Keulen richt een oproep
tot de burgerij om vol te houden en de in de
60
by
