Staten-Generaal.
De „Daily Telegraph" verneemt uit New-
York:
Hier inkomende officieele berichten wijzen er
op, dat de Duitsche regeering al het mogelijke
doet om de nieuwe Russische regeering omver
te werpen, maar ik verneem uit Washington,
dat alle berichten, die Lansing uit St. Peters
burg ontvangt, er op wijzen, dat deze intrige
het gewenschte effect niet heeft en dat de
voorloopige regeering haar moeilijkheden te
boven zal komen en den toestand baas worden.
Volgens de door het departement van buiten-
landsche zaken ontvangen berichten geeft de
voorloopige regeering geen blijk er naar te ver
langen om af te wijken van de bepalingen der
overeenkomsten van Rusland met de bondge-
nooten ten opzichte van een afzonderlijken vrede.
Deze inlichting is in tegenspraak met recente
berichten uit Rusland, maar het is de beste
officieele inlichting, die de regeering te Was
hington in den jongsten tijd ontvangen heeft.
AMF.RTKA.
In het Huis van Afgevaardigden is officieel
bevestigd, dat het noodig zal zijn om voor oor
logsdoeleinden 2 245 000.000 op te brengen in
plaats van 1.800.000 000, zooals eerst was
voorgesteld. Dientengevolge is voorgesteld om
de opcenten op de inkomstenbelasting, die wa
ren voorgesteld, in het Oorlogskredietwetsont-
werp V« te verhoogen.
De- „Daily Telegraph" verneemt dd. Donderdag
uit New-York, dat de leening van 100 000.000
van de V. St. aan Rusland totaal onverwacht
is gekomen. In Amerikaansche financierskringen
ziet men er een gelukkig voorteeken in.
Reuter meldt: Een smaldeel Amerikaansche
torpedojagers is onlangs in Engeland aangeko*
men om met de Engelsche vloot samen te wer
ken. Schout-bij-nacht Sims is belast met het
opperbevel van alle Amerikaansche zeestrijd
krachten, die naar Europeesche wateren worden
gezonden en hij is dagelijks in contact met den
admiralen staf.
De diensten, die de Amerikaansche oorlogs
schepen aan de zaak der geallieerden verleenen,
zijn van het grootste gewicht en worden zeer
op prijs gesteld.
DE ENGELSCHEN EN DE TREDE.
In het Engelsche Lagerhuis heeft de socialist
Snowden een resolutie voorgesteld van den
volgenden inhoud
„Het Huis begroet met instemming de ver
klaring van de democratische regeering van
Rusland, waarin alle plannen voor imperialis
tische verovering en gebiedsuitbreiding worden
gewraakt".
De resolutie werd ondersteund door Lees
Smith, die verklaarde, dat hij voor geen an
nexatie en geen schadevergoeding was.
Ramsay Macdonald betoogde, dat stappen
dienden te worden gedaan om zich te verge
wissen van het standpunt van Rusland. Indien
wij onze sympathie voor het nieuwe Rusland
toonden, zou er geen gevaar voor bestaan dat
Rusland het Tsarisme zal vervangen door het
Keizerisme.
De blokkade-minister lord Robert Cecil, ant
woordde voor de regeering. Hij zeide het te
betreuren, dat de kwestie aan de orde was
gesteld als amendement op de Consolidated
Fund Bill, en dus moest worden verworpen,
wilden de zaken van het land kunnen worden
voortgezet. Men heeft hier een amendement,
vervat in bewoordingen, die zijn ontleend aan
verklaringen van den Russischen raad van
Arbeiders (en Soldaten). Het moetdoor het
Huis worden verworpen en dat zou in Rusland
eenige moeilijkheden kunnen veroorzaken wan
neer de zaak daar bekend wordt.
Wij zijn in dezen ooilog gegaan zeide Cecil
zonder eenig plan op imperialistische ver
overing of gebiedsuitbreiding Toen wij in dezen
oorlog gingen, dacht daaraan geen enkel Britsch
onderdaan. Niemand verlangt iets in den zin
van een imperialistische verovering of gebieds
uitbreiding.
Sprekende over de socialisten in Italië, zeide
minister Cecil, dat hij het een totale dwaling
achtte, te veronderstellen, dat de meerderheid
der Italiaansche socialisten tot de pacifisten
behoort.
Wat aangaat de Duitsche socialisten, zeide
Cecil, dat Snowden heel zeker scheen te zijn
van wat precies hun politiek was. Al wat hij,
Cecil, omtrent de meerderheid der Duitsche
socialisten wist, was, dat zij hadden geweigerd
om zelfs de ergste gruwelen, die bedreven waren,
te veroordeelen. dat zij zelfs niet tegen iets zöó
ergs als de Armenische moorden hadden ge
protesteerd. Hij voor zich zag geen reden om,
voor zoover het hun openbaar optreden betrof,
een onderscheid te maken tusschen wat zij (de
Duitsche socialisten) hadden gedaan en gezegd
en wat was gedaan en gezegd door het overige
deel van het Duitsche volk.
Zijn rede voortzettende, zeide Cecil, dat Snow
den nog een andere opmerking had gemaakt.
Deze had als zijn meening te kennen gegeven,
dat de overeenkomst betreffende de verkrijging
van Constantinopel door Rusland de oorzaak
was geweest van de Russische revolutie. Volgens
mijn (Cecils) opvatting zou men niets belache
lijkere kunnen bedenken.
Voorts had Snowden twee vragen gesteld aan
de regeering. De eerste was, of de oude ver
dragen, die met Rusland waren gesloten en
daarmee bedoelt hij, naar ik het begrijp, het
j bedrag, dat*vódr de revolutie met Rusland was
gesloten nog bindende kracht bezitten voor
ons land. Welnu, die hebben voor ons land nog
bindende kracht, daar valt niet aan te twijfelen.
Het is natuurlijk voor de nieuwe Russische
regeering mogelijk om te verklaren, dat het niet
wenscht, dat de een of andere overeenkomst,
i die wij ten bate van Rusland hebben aangegaan,
wordt vervuld. Rusland kan de overige geal
lieerden ontslaan van de een of andere bijzon
dere befofte. Maar totdat het dit gedaan heeft,
zijn wij voor ons fatsoen verplicht, onze beloften
gestand te doen, niet enkel die aan Rusland,
maar ook die aan de overige geallieerden. Het
zou mij inderdaad zeer leed doen, indien door
j eenig verantwoordelijk politicus hier te lande
I twijfel werd geopperd aan dat beginsel, 't welk
ik als een grondslag voor goede trouw aanzie,
en als een grondslag, waarop de mogelijkheid
berust van oprecht handelen, tusschen heteene
land en het andere.
Sprekende over Elzas Lotharingen zeide Cecil
Gaat gij werkelijk zeggen dat Duitschland, dat
twee provincies van Frankrijk afgenomen heeft,
die niet terug zal geven?
Neem Italia irredenta. Gaan wij werkelijk
zoover, dat wij onder geen omstandigheden aan
Italië de provincies zouden willen teruggeven,
die door Italianen bevolkt zijn Ik zou het
aannemen van korte misleidende uitdrukkingen
betreuren. Ik wensch met nadruk te zeggen
tot hen, die door deze uitspraken aangetrokken
worden, dat, al is het waar, dat het geen goede
reden zou zijn om ten oorlog te gaan met het
doel daden van rechtvaardigheid en herstel te
doen, als ik beschreven heb, het een geheel
ander ding is om, wanneer wij hen door den
oorlog bereikt hebben, ons te vragen er van af
te zien en de vruchten op te geven, die. gelijk
een ieder moet bekennen, op zich zelf een be-
geerenswaardige voltooiing zijn. Dit is het voor
behoud, dat ik wilde maken wanneer ik mijn
goedkeuring hecht voor zoover hei goedkeu
ring i3 aan de uitdrukkinggeen annexatie I
Wat het „geen schadevergoeding" betreft,
hoe dan met België? Zal er geen schadever
goeding voor België zijn?
SnowdenWij hebben steeds als het voor
naamste punt van elke Schikking gevraagd het
herstel van België, niet slechts van de onaf
hankelijkheid, maar van alle aangerichte schade.
Lord Cecil: Hoe met Servië? hoe met de
de noordelijke provincies van Frankrijk Moeten
wij voor goed alle vergoeding voor de vernieti
ging van vreedzame koopvaardijschepen door
duikbooten opgeven? ik ben stellig niet bereid
dat te doen Daarom zou ik precies willen weten
watt die uitdrukkingen beteekenen voor ik mijn
goedkeuring of die van de regeering aan hun
aanneming hecht.
Er is in overweging gegeven, dat wij in on
derhandelingen behoorden te treden. Te oordee-
len naar de redevoering van den Duitschen
kanselier is er van Duitsche zijde zelfs geen
geneigdheid aan te geven welke vredesvoorwaar
den Duitschland bereid zou zijn te aanvaarden.
Voor zoover ik zie is wat er nu in Duitschland
gebeurt datgene wat er by elke binnenlandsche
crisis in dat land de laatste 40 of 50 jaar ge
beurde. Een volksbeweging een verzoek van het
volk om een of andere hervorming of eenige
daad van rechtvaardigheid. Een schfjn bij de
regeering als ging zij toegeven of voorwaarden
stellen een meestal in zeer beleedigende ter
men vervat protest van de jonkerpartij en
terstond toegeven van de regeering aan de jonkers-
Dit schijnt mij precies wat er gebeurd is en
wat de werkelijke beteekenis is van de rede
voering van Bethmann Hollweg in den Rijksdag
en zoolang die geest niet is uitgebannen uit
Duitschland lijkt het mij belachelijk en onwaar
dig om in overweging te geven, dat wij om
vredesvoorwaarden zouden vragen aan den Duit
schen keizer. Het achtbare lid zeide, dat de Rus
sische geest nu tot vrede geneigd was. Ik ge
loof dat de geest van iedereen tot vrede over
helt. Maar van de bondgenooten zijn wij in elk
geval besloten niet een vrede te aanvaarden, die
geen vrede is. Het moet een duurzame vrede
zijn. Het achtbare lid sprak warm over een plan
voor een bond van naties. Ik ben een groot
voorstander van het denkbeeld van een bond
"van naties, maar voor men kan hopen zulk een
bond te vestigep, vóór er zelfs in den meest
optimistischen geest de geringste verwachting
kan zijn omtrent zijn succes, moet er eerst een
gezonde, rechtvaardige vrede tot stand gebracht
zijn, berustend op rechtvaardigheid, ridderlijk
heid, eerbied voor verplichtingen en eerbied voor
de zwakken.
Asquith, die het woord nam, verklaarde het
.volgende
Ik heb de rede van den Duitschen kanselier
met verbazing, teleurstelling en diep leedwezen
gelezen. Het schijnt mij toe, dat die rede be
wijst, dat na een binnenlandschen strijd, waarin
de partijen (in Duitschland) scherp tegenover
elkaar stonden, zij, die verantwoordelijk zijn voor
de leiding der Duitsche politiek zich definitief
hebben afgewend van de raadslagen, ingegeven
door gematigdheid en gezond verstand, en dat
zij besloten zijn tot het eind te volharden op hun
slechten en noodlottigen weg, dien zij voor drie
jaren opzettelijk waren opgegaan. Er is geen
spoor van vermindering of verslapping. Zoolang
dat het geval blijft, zouden wij ontrouw zijn aan
de zaak, die wij hebben omhelsd, en zouden wij
verraad plegen aan de nagedachtenis van hen,
die voor die zaak zijn gevallen en hen die
stierven om die zaak te doen zegevieren, indien
w(j aarzelden of maar een haarbreedte afweken
Yan ons vaste besluit om de worsteling voort
terzetten, van onze bereidheid om vrijwillig en
gaarne de toenemende offers te brengen die zij
zal eischen.
DE ITALIANEN EN OOSTENRIJKERS.
Aan de Iszonzo wordt dagelijks verbitterd ge
streden. Het slagfrent breidde zich naar het
Noorden over Canale uit de gevechten verloopen
gunstig voor de Italianen.
De Italiaansche bladen verbeugen zich over de
schitterende resultaten van het Italiaansche offen
sief.
Het sGiornale d'Itaiiac schrijft
De aanval was gemunt op een groep bergen ten
noorden van Groizaia, waarvan de Cucco, de Monte
Vodice en de Monte Santo de voornaamste zijn.
De eerste twee zjjn veroverd, evenals, de helling
van den Monte Santo. Deze veroveringen banen
den weg voor verdere krijgsverichten. Niettegen
staande den hardnekkigen tegenstand van den
vjjand en de uiterste moeilijkheden van de helling,
zijn deze eerste slagen gelukkig geweest. De
oflensieve kracht van ons leger blykf. Wjj staan
aan het begin onzer actie en reeds blijkt de mo
gelijkheid daarvan.
De ïldea Nazionalec schrijft:
Men moet bedenken, dat de aanval plaats had
tegen stellingen, waaruit de vijand op het laatste
oogenblik langs veilige, gedekte wegen kon ont
snappen. De Monte Santo is tusschen vuur uit
het noorden en het zuiden genomen.
De »Tribuna« zegt
Het is in het bijzonder belangrijk, dat onze
krjjgsverrichren in den sector van Plawa uitge
voerd zjjn op een zeer moeilijk terrein, waar onze
stelling in de minderheid was. De grootste moei
lijkheden moesten overwonnen worden. Er zal
langzamerhand teekening in de actie komen,
waarbij wjj de vjjandeljjke troepen over het ge-
heele front vast houden en onze voornaamste
actie voorbereiden.
ALLERLEI NIEUWS.
- De „Daily Telegragraph" verneemt d.d.
Donderdag uit Kopenhagen, dat blijkens een
bericht uit Cristiania aan „Berlingske Tidende"
de uitvoer van nikkel uit Noorwegen naar
Duitschland- thans is verboden.
Generaal majoor Van Deventer is als op
volger van Hiskings benoemd tot bevelhebber
der Engelsche troepen in Oost-Afrika, met den
tydelijken rang van luitenant-generaal.
EERSTE kamiür
Zitting van Woensdag 16 Mei.
Er wordt voortgegaan met de beraadslagingen
over de voorstellen tot Grondwetsher
ziening.
De heer Polak zet zjjn gisteren afgebroken
rede voort- Hy zegt, dat de sociaal-democraten,
bij het onderwijs de grootst mogelijke vrijheid
naast de grootst mogelijke deugdelijkheid wen-
schen.
Wat het kiesrecht aangaat, hy meent met
den heer Bavinck. dat wellicht later het orga
nische kiesrecht komen zal.
Voorts bestrijdt hij uitvoerig de rede van
den heer Van den Berg.
De heer Van Houtèn begroet de invoering
van het algemeen kiesrecht met warmte.
Hij verklaart zich voorts voor de financieele
gelijkstelling van het bijzonder en het openbaar
onderwijs, waardoor het onderwijs bevorderd
zal worden.
De heer C o 1 ij n acht art. 192 slechts te aan
vaarden als op afrekening; de antirevol. partij
zal blijven strijden ook voor de gelijkstelling
van het middelbaar en het hooger onderwijs.
Het artikel geeft slechts een wapenstilstand
een schoolwet kan den vrede brengen.
De heer Stork gaat accoord met het voorstel
tot Grondwetsherziening. De vrije liberalen zul
len medewerken tot de loyale uitvoering van
het nieuwe Grondwetsartikel.
Spreker sluit zich grootendeels aan bij den
heer Polak betreffende de pensioneering der
leden van de Tweede Kamer en ontwikkelt
nader eenige bezwaren tegen het stelsel van
evenredige vertegenwoordiging.
De heer Haffmans zegt, dat hy alleen
voor art. 80 kan stemmen met het oog op art.
192. Alleen omdat de regeering verband tus
schen beide artikelen heeft gelegd, is het hem
mogelijk, voor art. 80 te stemmen.
Wat de pacificatie betreft, spreker ontkent,
dat het openbaar onderwijs norm zal zijn. In
tegendeel, er moet komen een onderlingen wed
ijver om het beste onderwijs te geven.
Minister Cort van der Linden beant
woordt de sprekers uitvoerig. Hij zegt aan het
slot van zijn rede over de voorgestelde wets
ontwerpen
Welnu, laten wij dan deze plant verder laten
groeien. Dat er nog strijd gevoerd zal worden,
kan spreker begrijpen. Maar het zal een strijd
zijn van toepassing, niet van beginselen. Spre
ker verwacht na deze regeling den goeden strijd
tusschen de verschillende scholen, die moet
voeren tot verhooging van het volksonderwijs.
Mocht die strijd er toe leiden, dat de bijzondere
school regel, de neutrale uitzondering zou zy'n,
dan zou hij dit toejuischen, als er in iedere ge
meente gelegenheid was tot het krijgen van
neutraal onderwijz, al ware het slechts van een
kind.
Hoe meer de verschillende gedeelten der
waarheid in den strijd komen, hoe meer die
tot hun recht zullen komen.
Een stemmen tegen de additioneele artikelen
zou spreker zeer bedenkelijk achten. We zouden
dan jaren lang een gedisqualificeerd parlement
krijgen. Wij zouden opnieuw den strijd over het
kiesrecht en het onderwijs krijgen.
De Eerste Kamer kan deze wetsontwerp^
alleen verwerpen op dezen grond dat de voor
gestelde regeling schadelijker is dan de regeüDg>
die bestaat.
Hierna volgen replieken.
In stemmig wordt gebracht de wijziging
het He, Ille en IVe hoofdstuk de Grondwet.
Het ontwerp wordt met alle uitgebrachte (W
stemmen aangenomen.
De additioneele artikelen worden z.h.st. aan
genomen.
Ook over de wijziging van art. 192 der Grond
wet wordt gestemd.
Dit artikel wordt met algemeene (41) stem
men aangenomen.
De Minister van Binnenlandsche
Zaken wordt van alle zijden gelukgewenscht-
De vergadering wordt daarop verdaagd tot,
des namiddags 2 uur.
TWEEDE KAMER,
Zitting van Woensdag 16 Mei.
Aan de orde is het wetsontwerp houdende
verband tusschen de Invaliditeits-b0
Ouderdomswet.
De m o t i e-S a n n e s, strekkende om de
ouderdomsverzekering uit de Invaliditeitswet
te laten vervallen, wordt aangenomen met
37 tegen 29 stemmen (links tegen rechts).
Nadat de minister van waterstaat
heeft meegedeeld, reeds een nota van wijzig'0*'
te hebben gereedgemaakt, wordt de verdere be
handeling van het wetsontwerp uitgesteld tot
Dinsdag.
Nadat enkele wetsontwerpen zonder hoofde'
lijke stemming aangenomen, komt aan de orde
het wetsontwer tot ontginning van s t e e n-
zout bij Buure (gemeente Haaksbergen).
De heer Van Beresteyn klaagt over on
voldoende toelichting tot dit wetsontwerp. St)
acht het wenschelijk, dat ook de vraag van
exploitatie van staatswege worde besproken. HiJ
zou het wetsontwerp naar den minister geren-
voyeerd willen hebben om nadere rapporten van
deskundigen, o.a. het advies van den Mijnraad-
De heer D u y s sluit zich hierbij aan. Voor
het geval echter, dat het wetsontwerp toch
behandeld wordt, dient hy een motie i°'
waarin wordt uitgesproken, dat het wenschelijk
is, de exploitatie van zoutlagen rechtstreeks
van staatswege te laten geschieden.
ai
Vóór de stemming over het voorstef-
Marchant c.s. betreffende de onderwii*
z e r s s a 1 a r i s s e n. verklaart de minister
van financiën op een vraag van den heer
De Visser dat de mededeeling op j.l. VrydaS
van den minister van binnenlandsche zaken hef
gevoelen van de regeering weergeeft.
De heer L o h m a n verklaart, onder deze o®"
standigheden tegen het voorstel te zullen stem
men.
Nadat de heer Schaper heeft opgemerkt
dat de minister van binnenlandsche zaken zich
de nadere overweging van het wetsontwerp
heeft voorbehouden, wanneer het door de beide
Kamers zal zy'n aangenomen, wordt het voor
stel aangenomen met 61 tegen 16 stem
men.
Aan den heer Marchant wordt verlof
verleend, den tydelijken voorzitter van den
ministerraad te interpelleeren naar aanleiding
van de oproeping van de
landstormjaarklasse 190 8.
Deze interpellatie wordt a.s. Dinsdag gehou
den.
Het voorstel-V an Doorn om de regelinf?
van het hooger landbouwonderwijs van de
agenda af te voeren, wordt verworpen
met 41 tegen 19 stemmen.
Zonder stemming wordt besloten, van de
agenda af te voeren de wetsontwerpen betref
fende het verstrekken van grond aan landarbei
ders en de vereeniging van de gemeenten Al
phen, Aarlanderveen en Oudshoorn.
Na aanneming van drie kleine ontwerpen»
waaronder dat tot wijziging van de Schepen-
vorderingswet, wordt voortgegaan met de be
handeling van het Steenzoutontwerp.
De heer Van Groenendael acht op
vele punten nadere toelichting gewenscbt 60
dringt aan op uitstel van behandeling.
Ook de heer Van Doorn acht veel niet
duidelijk in de toelichting en heeft bezW»3,1
tegen het voorbijgaan van de rechtelijke macht
bij geschillen tusschen den staat en de combi'
natie, met de exploitatie belast.
In den loop der debaten ever dit wetsontwerp
•telt de heer van Berestijen een motie voor, ottl
op grond der besprekingen tot schorsing der be
raadslaging te besluiten.
Deze motie wordt verworpen met 38 to
gen 27 stemmen.
De motie van den heer Duys (staatsexploitatie)
wordt verworpen met 36 tegen 30 stemineD'
De heer Nolens constateerd, bjj de conside'
rens van het ontwerp, dat, als dit mocht worde®
verworden, daaruit valt af te leiden, dat de Kam^
er de voorkeur aan geeft dat de minister gebruik
maakt van zijn bevoegdheid om zelfstandig con
cessie te verleenen.
De heer De Sa^vornin Lohman zegt,dat
het buiten kwestie is, dat de minister daartoe
eigen verantwoordelijkheid bevoegd blijft.
De heer Schaper zegt, dat, als 't ontwerp
wordt verworpen, de Kamer van den minister
een nieuw plan verwacht, maar spr. protesteert
tegen de conclusie der beide beide vorige spreker8.
De Voorzitter zegt, dat de Kamer tb»®3
beslist en geen enkel ander besluit wordt genotn®®'
dan dat het wetsontwerp aangenomen of verwor*
pen wordt.
Het wetsontwerp wordt verworp®10
met 43 tegen 21 stemmen.
G e b o u w v o o r d e n I n d u s tr i e el dB
eigendom.
Aan de orde is het wetsontwerp tot aanvnll'®^
en verhooging van het Tiende Hoofdstuk deV
Staatsbegrooting voor 1916 (aankoop terrein 8®*
bouw voor den Industrieelen Eigendom.
.De algemeene beraadslagingen worden geope0®'
De heer van Beresteyn bepleit een stels®}'
machtige uitbreiding van de Rijksgebouwen, "l8.
in elkanders buurt behooren te liggen, in be
belang van den dienst en van het publiek.
Spreker dient namens de commissie van rnp
porteurs de volgende motie in:
I
i
