Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
De Oorlog.
40ste Jaargang.
Maandag 24 September 1917.
No. 11946.
^atisOngevallenverzekering j jjjjjj
bekicht.
^^jtenlaiidscli Nieuws.
"DiuiddelingsYoorstel yan
den Paus.
t?este a
ureaii. Koemarkt 4. Telef. 85, na kantoortijd no. 148. Postbus: 39.
poet /a nnementen per 8 maanden jPl.50, pea- week 12 cent, franco p.
R- kwartaal. 'Afzonderlijke nummers 2 ragt
Incassokosten worden berekend.
A d v e r t e n t i e n 1-6 regels 92 ct.elke regel daarboven 20 ct. 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 40 ct. p. regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvrage
toegezonden. r 6
Incassokosten worden berekend.
Van T verband met de beperking
n.Qj en gastoevoer tusschen 4 en 6 uur
8eWon an °ns des av°Pds niet op den
De verschijnen.
<lien+. ezor8ing der courant ondervindt
ZoodrTd'86
Perl{in gemeente de uren van de be
geer 8 Van den gasaanvoer vervroegt, het-
be2°r jVeldra te verwachten is, kan de
^bbeiT8 W6er °P den gewonen tijd plaats
DE DIRECTIE.
Dejerzekermg^ wordt gewaarborgd door de Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank te
by verliea
TU Nd
wijs ving erf
verlies nut
eiken and*
ren vinger,
v00r„rac^tens wetten of verordeningen
^geschreven en andere officieele af-
gevj aankondigingen en kennis-
^en van het Gemeentebestuur.
&eJleercler^Elis-Wor<it gebracht van de eigenaren,
&®{,6Sen in °K ^bruikers van erven en gronden
diii ®lt© hQ Oost-Fran keiand en wel in het
on Rott«,,5rensc* door Bakkershaven, Groenen-
vi1. WoerioH.!^Arnschen dijk en Buitenhaven, dat
dag8 dag .den 10 October 1917 des voor
wan tlen ure, eene Schouw zal gedreven
kh acline- s^00t' welke met een duiker in
hi?8s den mec de Bakkershaven, en loopt
#nlZeh en et van den Groenendijk, en de
Èir ten slotfVen aan den Rotterdamschen dijk,
eöhaveü aans^uit °P een riool naar de
te °p ^ebbenden wordt bekend gemaakt, dat
Öi^dbouw ^Sustus j.l. door den Minister van
^verheid en Handel vastgestelde
,h» zaj u »ellng voor ijzer en staal in eiken
Werking treden 1 October a.s.
De D n g e 1 c h e pe r s s t.e.m.m.e.n.
Gazette zegt:
0elgigUlllCut als bet Duitsche, dat niet rejpt
riöch van een der andere scherp om-
u!inden' waarvoor de geallieerden
rigei) 11 §©en minuut doen afzien van
l^de ^^tregelen tot het herstel van den
Yorg^ e beveiliging daarvan in do toekomst,
taaiden. t]G au vereGening van internationale
■minnelijken- wieg aanprijst, is
to tijd Wa&6 ZijU Duitsche volk verzekerde, dat
y U(lofl aaQgebroken, waarop ze een ieder
\v Giig vv-V<irrÜden, die zich tegen ons verzet."
j blijken van berouw niet gewaar
at ziJn herstel, vergoeding en waar-
n d® Vr>r. ^en 's keizers uitlatingen 'geen
Be ons.
d^raak ir^wSter Nazette" herinniert aan de
ai duidj dson's antwoord, dat het woord
d^t v^^bor ^Wr'ndslieden in. Duitschland niet
ijf.j "^tenid ai1 worden genomen van iets,
ïj,^*' Voljj 21S,V°or bestendigheid1 tenzij het Duit-
f(;jt ^lad g^,1C, daarmede afdoende veireenigt.
\vu Vah m,+ 111 v°orthet is evenwel ©en feit
dat de „huidige; be-
Seb &h met IUlddelrijken schijnen In te
la^d'^gei^ht et Dogülsal vani ontwapening en
d» ■Uow;n ,!n. het verleden was Dnitscih-
V dhken d{)11 d, die de voorkeur gaf aam
<k: de WaPcnxusting" en dei „gepantserd©
r^ValHiXiiri naar d© vermindering van
j, Van S alsmede een vreedzame bijlèg-
de bla^j J'J'dwmale geschillen versperde.
V^hist d U gd® uota schetste niet alleen
toü r^rden' °C opporde evejneens, op welke
uhpetl ,aan den huidigen oorlog een eind
Het !.i§t voor de liand, dat
Oh z011(je zou zijn om over het irdne
^°t andere te overwegen, sinds
^'do de brug is, waarover
alle oorlogvoerende naties da toekomst tegemoet
moeten gaan, waarin het recht in de plaats van
'het geweld is gekomen. Echter hebben clej ant
woorden van Duitschland en Oostenrjfk geen
woord te zeggen omtrent de voorwaarden, die
don nieuwen status quo. zouden vestigen, welke
in stand moet blijven door ontwapening er ar
bitrage.
Om twee voorbeelden aan ta voeren en het
zijn slechts voorbeelden: er moet herstel en ver
g'Oeding zijn voor België en des annexatie van
Elzas-Lotharingen. Bet beste, dat men ion zsg-
gen over het zwijgen der centralen, is, dat dit
zwijgen de deur niet sloot.
De „Evening Standard"
Er is |een scheip onderscheid tusschon den
toon van de Duitsche nota en die van den Oos
ten rijkschen keizer, maar in wezen zijn de hei
de nota's gelijk. De middellijken zijn bereid)
tot den vrede, maar bet moet een vrede zijn, die
met den toestand in Jiuropa overeenstemt. Met
andere woorden, het moet een Duitsche vrede
zijn. Trots alle praat in Duitschland van inschik-
kelijken aard en afstand van België, is er geen
aanwijzing nopens België, den Elzas, Servië of
een van de kwesties, die ten toetssteen strék
ken. Wij hebben nooit iets anders verwacht. Wij
geloofden, dat Duitschland en Oostenrijk zelfs
nog heeter snakten naar den vrede, maar we
zijn .overtuigd, dat geen der twee mogendheden
zal bukken voor de voorwaarden, die dei ge
allieerden alleen veilig kunnen toestaan, tot hun
tegenstand geheel gebroken .s. De antwoorden
der geallieerden woerden op de meest doeltréf-
fende manier door Haig, Petain en Cadorna ge
schreven. Aan huil inspanning danken wij het
feit, dat Duitschland niet meer over ontzaglijke
schadeloosstellingen en groote) territoriale win-
stem spreekt. Indien die inspanning zonder vOr-
poozing aanhoudt zal de dag sneller dan we
denken aanbreken, waarop de keizer d© woor
den „peccavi" en „ik zal herstellen" zal diei
nen uit te spreken.
De „Evening News":
In het Diuitsche antwoord is géén zweem van
afgeronde voorstellen. Hje.t is alleen een verhéér-
lijking van Duitschland en vooral van den heer-
scher daarvan. De politiek van roof, moord, mar
teling, onderdrukking, en zonder spoor tq laten
tot zinken brengen blijft nog in zwang.
Die. „Star" zegtDe antwoorden der middel-
rijken geven geen hoop om ©enige praktische
uitkomst van 's Pausen tussehenkomst te ver
wachten. Het woord „herstel" wil den keizer nog
niet over de lippijn. Hij wil er ntet mee voor den
dag komen in weerwil van all© vroegere bespre
kingen over België in da Duitsche pers.
Ba „Daily Chronicle" schrijft:
H it is onmogelijk, den ernst van het antwoord
van den Keizer vani Oostenrijk op de voorstel
len van den Paus niet te eerbiedigen. Die ernst
spreekt uit elk .onderdeel van deze merkwaardige
uitlating. Het is nu duidelijk, dat de centrale
mogendheden in een verzoenlijkër stemming zijin
dan ooit, sedert de oorlog begonnen is, het ge
val is geweest. Het beroep van den Paus is niet
vruchteloos geweest. Nu de centrale, rijken ge
antwoord hebben, zijn'wij van meening, dat En-
gleiend en zijn bondgenootem hun antwoord aan
het Vatikaan moeten opstellen
D© „Morning Post" zegt: Wij kunnen moed
sche ppen uit het feit, dat de vijand meer voordeel
voor zichzelf begint te zien in schikking dan
m voortzetting van: den oorlog. Dat is stellig
des beste redj©n .om een schikking te weigerén.
In Oostelnrijk-Hon1 ga.r.ij.©.
Da dagbladen te ©enen leggen er den nadruk
op dat het antwoord van keizer Karei het be
wijs levert van do herhaaldelijk verkondigde op
rechte redesbeineidheid van Oostenrijk-Hongarije
en, wat den inhoud betreft, volkomen met de
grondgedachte der Pauselijk^, nota overeenstemt.
Het antwoord der Duitsche regeering is in bond
genootschappelijke overeenstemming in denzelf
den vredelievende toon) vervat als het antwoord
van Keizer Karei. De bladen cfrukken, daarom
de* hoop uit dat de paus met voldoening vani de
antwoorden kennis zal nemen en verklaren, dat
de entente oeni zware verantwoordelijkheid op
zich zou laden, indien zij ook ditmaal zou nalaten
den w©g tot den vnedg, die voor haar geopend is,
te betreden.
Duitsche) persste.m'.m'.e.n.
Do „Germania" schrijft: Uit eiken regel spreekt
rustige, zekere vastheid, die zich bewust is,
dat de ongebroken eu niet te breken Duitsche
luacht geleid wordt door een recht op 't doel
afgaanden, op 't welzijn der menschheid gerich-
ten wil. Het blad wijst er op, dat Duitschland's
bereidwilligheid tot 'den vrede de voortzetting
is van de politiek, di© sedert het begin van zijn
tegeering den keizer voor oogeni stond. De „Ger
mania" gelooft, dat ook volgens de opvattingen
van de Curie elk treden in de bijzonderheden in
het antwoord overbodig was. Het was den Hei
ligen Stoel er geenszins om te doen de. wkureld
een vrede te dicteeren. Het strevén was al
leen een grondslag te vinden voor toenadering
van de vijandelijke regepringen en dat is aan
den Heiligen Sto^l ongetwijfeld'gelukt, voor zoo
ver het Duitschland en zijn hondgenooten betreft.
De „Lokal-Anzeiger" wijst er op, dat de nota
elk woord vermijdt, dat onze vijanden zou kun
nen kwetsen. Onzo vijanden moeten thans er
kennen, dat hun opvatting van het karakter van
de Duitsche rijksregeering, die uit het oorlogs
doel: de vernietiging van het Pruisisch militaris
me, bleek, volkomen onzinnig is. De antwoor-
hota verklaart plechtig dat in plaats van de mi-
terioelp macht der wapenen de moreelé macHï
tan ltet recht moet komen en dat de nieuwe geest
die voortaan in de betrekkingen der staten moet
heerschen, zich mr»et openbaren in gelijktijdige
Cn wederkeerig© beperking dier bewapéning.
Do „Volkszeitung" zegt: De Duitsche regeering
heeft zich door alle redevoeringen van de vijan
delijke staatslieden niet vani de wijs laten hren-
g'en om een groot6 eni ."schoon© belijdenis af te
l&ggen van het denkbeeld eener noodzakelijke
volksverzoening.
Het „Berliner TageMatt" mieent dat t^et 'niet
noodig was dat in de nota-speciaal gewag wordt
gemaakt van België of eenig ander territoriale
kwestie, nu verklaard wordt dat de regeering
zich aansluit hij de wenschen van den paus en
de vredesresolutie, van den Rijksdag. Het stand
punt van ltet recht en), da politiek© moraal is in
dit geval tevens die van vooruitziende en poli-
tteke wijsheid.
De „Voss. Ztg." ziet in het zwijgen over alle
territoriale problemen juist de waarde van do
nota. De opsomming van alle nationale wenschen
en mogelijkheden zou slechts olie in het vuur
gieten. Dat zijn vraagstukken dia slechts aan
de conferentigtafel en niet kalmte zonder harts
tocht kunnen worden besproken. Het komt er
thans op aan om' de staatslieden in de conferen
tiezaal te brengen en voorwaarden vast te stel
len waaronder onderhandelingen mogelijk zijn.
De „Kreuzzeitung" meent dat de tegenstanders
tegenover de pauselijke nota een houding heb-
ten aangenomen, die het niet waarschijnlijk
maakt dat zij reeds thans tot eenige onderhande
ling bereid 2ijn.
De „Post" meent dat men van: de Duitsche re-
geering mag verwachten, dat zij aan de weder-
keerigheidsge'dachte in den scherpstem vorm zal
vasthouden; alleen onder die voorwaarde kan
men bezwaren tegen het antwoord voor zich
houden
De ,„V.orWarts" zegt dat de nota verrast door
de warmte, waarmede zij zich verklaart voor
de gedachte van ontwapening en internationale
arbitrage. Het valt nigt te .ontkennen, dat in dit
opzicht werkelijk een nieuwe geest zich uit
spreekt, die een nieuwen toestand schept. Als
er in het vijandelijke buitenland stemlmen zullen
zijn, die verklaren dat achter het masker van
de antwoord nota zich het gelaat verbergt van het
Pruisische militarisme, dan is zulk een opvat
ting in strijd met de feiten. De nota toont het
ware gelaat van d^ Duitsche Rijksdagmeerderbeid
err in het bijzonder ook het ware gelaat van de
Duitsche sociaal-democratie. Ook al zou het suc-
ces, dat de nota verdient, achterwege blijven,
men zou toch op den ingeslagen weg moeten
voortgaan. 1
De Frinsche pers.
De Fransche bladen constateeren eenparig dat
de antwoorden der centrale rjjken op de pause
lijke nota, één en al woordenklinkklank en vaag
heid, slechts dit voordeel hebben, dat zy duidelyk
den vasten wil van Duitschland en Oostenryk
toonen zich aan de bespreking van alle positieve
vraagstukken te onttrekken.
Talryke bladen achten het Duitsche antwoord
een zegepraal voor pangermanistische invloeden,
wat voldoende uit de algemeene blijdschap der
al-duitsche bladen blijkt. Zij drukken tevens
telegrammen uit Rome af, meldend, dat het Vati
kaan zeer teleurgesteld is wegens de ontstentenis
van naukeurige aanduidingen in het antwoord der
centralen, met name wat België en het bezette
gebied betreft.
Amerika.
Reuter seint uit Washington
Het staatsdepaxtement geeft duidelijk te ken
nen, dat de antwoorden der middellijken ge<m
aanleiding zijn om eenige wijziging te brengen
in de doeleinden en bedoelingen van Amerika
ten opzichte van het voeren van den oorlog en
evenmin van de uiteindelijke regeling van den
vrede.
AAN BOET WESTELIJK FRONT.
Hetoffensiefin VIa.an.d.e.re.n.
Het Engelsche staf communiqué van gisteren
meldt
De vijandelijke tegenaanvallen duurden gister
avond op het Yperen-front voort. Aanzienlijke
Duitsche troepen worden in den strijd geworpen,
zander dat eenig resultaat bereikt werd, behalve
een sterke vermeerdering der vijandelijk© vér
liezen.
Bij het invallen der duisternis ondernam de
vijand een machtigen tegenaanval in gesloten
formatie over een breed front ten Oosten van
St. Julien. Op één punt slaagden zijn troepen Cr
in over een korten afstand onz© nieuwe posities
binnen te dringen, maar hij ward onmiddellijk
door 'n plaatselijken tegenaanval teruggedreven.
Op alk andere punten dreven de West-Lancas
hire en Londensche. troepen de vijandelijke in
fanterie met zware verliezen terug.
Na twee hevige gevechten was onze geheélê
linie ongeschonden. Da aanval was met groot©
vastberadenheid ondernomen. De vijandelijke ver.
liezen waren buitengewoon zwaai'.
In het begin van den avond viel de vjjand,
nadat in den namiddag zijn aanval op de Tower
Hamlethoogte mislukt was, opnieuw met steik0
troepenmachten aan weerszijden van den Yperen-
Koomen-weg aan. Ook hier eindigde het zware
gevecht met «ten totaal afslaan van den vijand.
In den loop van den avond werd eten derde
vijandelijke tegenaanval ten Oosten van Lange-
marek door óns artillerievuur afgeslagen.
Het avondstafhericht luidt
Troepen uit Glasgow voerden gister-nacht
met succes ectn raid uit ten Noord-Oosten van
Gouzencourt. Zij maakten verscheidene gevan
genen, brachten varliezen toe en vemieldén
vijandelijke schuilplaatsen.
De vijandelijke sector legide des nachts in
den sector van Yperen aanzienlijke bedrijvigheid
aan den dag.
Ten O. van St. Julien hebben de Liverpool-
en Lancashite-régimenten zich meester gemaakt
van een versterkte hoeve, waarin een afdeéling
van den vijand zich staande had kunnen houden,
tijdens onzen aanval en zuiverden zjj 0ok een
aantal schuilplaatsen en sterke) punten, die voor
het front van- hun nieuwe stelling lagen
Vanavond is een nieuwe Duitsche tegenaanval
ten-O. van Langomark door ons artillerie-vuur ge
broken.
Bij de gevechten vah gisteren zjjn door ons,
vofgens de totdusver ontvangen berichten, meer
dan 3000 gevangenen gemaakt.
In Champagne.
De legergroep van d©n kroonprins
Langs de Aisne, aan den Brimont, en in ©enige
sectoren in Champagne, kwam het van tijd tot
tijd tot levendige artilleriebedrijvigheid.
In talrijke verkeniringsaanvalkn, waarbij onze
stormtroepen vaak tot in de varde-r-gelegen li
nies der Fransche verdedigingslinies doordron
gen, konden gevangenen worden gemaakt, hoe
wel de vijand hyila overal vluchtte Onze loop
graafbezetting sloeg op enkele plaatsen Fransche
verkenners terug, j
srf?B0=5=f1OD~fi:r
X V
Vft^k OVPr a Ulü> cclltJ öbllüUW Zal g@Qr6V6Il
j ~0'O-