Dagblad voor Schiedam en
De Oorlog.
Ada Rohan.
40ste Jaargang.
Dinsdag 16 October 1917.
No. 11965
Gratis Ongevallenverzekering
KEÜlLL
Bureau: Koemarkt 4. Telef. 85, na kantoortijd no. 148. PoatbuB39.
Abonnementen per 8 maanden ƒ1.50, per week 12 cent, franco p.
poftt f%p, kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Incassokosten worden berekend.
Advertentiön 1—5 regels f 1.30 elke regel daarboven 2o ct. 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeehngen 50 ct. p. regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk ad verteeren. Tarieven worden op aanvrage
toegezonden. Op alle advertentiën in het Zaterdagavondnummer 10 oorlogstoeslag.
Incassokosten worden berekend.
bij var lias
•sa
wijavingerj
Mi
verlies m
eiken nndai*
ren vinger.
Bij of krachtens wetten of verordeningen
voorgeschreven en andere officieele af-
en aankondigingen en kennis
gevingen van het Gemeentebestuur.
Op Woensdag 17 dezer tusschen 1 en 5 uur
tal aan de verschillende bureaux waar de verwis
seling der broodkaarten pleegt te geschieden, de
Uitgifte plaats hebhen van koffie en theebons.
Ter verkrijging der bonkaarten moeten belang
hebbenden medebrengen de broodenveloppe en de
gehuwden bovendien het trouwboekje of by gebreke
haarvan de zoogenaamde klompenkaart van het
Steuncomité. Aan kinderen worden geen
kaarten uitgereikt. Gehuwden die geen trouw
boekje of klompenkaart hebben, moeten zich Don-
herdag, Vrydag en Zaterdag aan het Brood bureau
Vervoegen.
De Bureaux ten Raadhuize en Nieuwstraat 26
Sullen in verband hiermede na 12 unr 's middags
gesloten zijn.
Het volgende wordt bekend gemaakt
Art 1. Het is verboden, stof, kaf of uitschoonsel
Uit granen peulvruchten en handelsgewassen, te
^ervoeren of te doen vervoeren.
Art. 2. Het verbod, gesteld in artikel 1, geldt
Uiet
a. vopr afleveringen of vervoer op last van een
hegeerings-Commissaris voor de Rijksgraanver-
zutneling, het Comité van graanhandelaren te
hotterdan de Commissie voor den Graanhandel te
A-msterdam en de firma van Stolk's Commis-
siehandel te Rotterdam.
b. voor afleveringen of vervoer vaD partijen, die
geadresseerd zijn aan een Regeerings-Commissaris,
hs Veevoederfabriek »Zuid Hollands te Schiedam
of aan de firma van S t o 1 k's Commissiehandel
*e Rotterdam.
Art. 3. Onder granen worden in deze regeling
Verstaanwintertarwe, zomertarwe, spelt, winter-
*°gge, zomerrogge, wintergerst, zomergerst, haver,
®vene en boekweit.
Onder peulvruchten worden in deze regeling
Verstaanveldboonen (wier-, paarden-, schapen-,
^aalsche), alle soorten groene erwten inbegrepen
gele erwten, alle soorten', grauwe etwteu, alle
Su°rten bruine, gele en witte boonen.
Onder handelsgewassen worden in deze rege-
hug verstaankananezaad, koolzaad, raapzaad,
beterzaad, dederzaad, blauwmaanzaad, lijnzaad.
Bekend wordt gemaakt dat vastgesteld zijn
volgende maximum-kleinhandelprijzen voor
kindermeel, met uitzondering van Buiten-
Q d s c h e kindermeelen in origineele
bhkveraakkins. van 40 et. per pakje van
"hkverpakking, van 40
*•0. en 21 ct. per pakje
van 1U K.G.
Ter lezing van belanghebbenden, is ter Ge
rente Secretarie afd. Algemeen e Zaken neder-
gelegd eene ministerieele beschikking, houdende
patstelling van maximumprijzen van Pulp,
P°wel die van de campagne 191718 als oudere
Pulp.
AAN HET OOSTELIJK FRONT.
Arensburg veroverd.
Duitsche troepen zijn er in geslaagd de hoofd-
en havenplaats van Oesel, Arensburg, te bezetten.
Een draadlooi bericht uit Petrograd geeft dit toe.
De vijand heeft Zaterdag Arensburg bezet. Zijn
luchtstrijdkrachten ondersteunden de operaties op
het land.
Een telegram uit Stockholm meldt niet onbe
langrijke bijzonderheden
Berichten, zooeven uit Petrograd ontvaBgen, be
vestigen de ook door het ïNowoje Wrenaja* ge
publiceerde meededeeling, dat de verdedigings
werken op het thans door Duitsche troepen bezette
Oesel onder Engelsche leiding staan.
Volgens latere draadlooze berichtendoor Reuter
gepubliceerd, duurt de strijd op het uitgestrekte
eiland het heeft den omvang van onze provincie
Friesland nog voort.
Een vijandelijk kruisereskader heaft pogingen
gedaan den ingang van het Irbe-kanaal te forceeren.
Russisch verdragend geschut van Oesel dekt ver
deren bewegingen in de golf van Riga. Vijande
lijke torpedobooten, tusschen Oesel en Dago ope-
reerend, hebben patrouillevaartuigen teruggedreven.
In de richting van Moonsound hebben onze op
nieuw verstrekte zeestrijdkrachten den vijand tot
terugtrekken gedwonpen.
In aansluiting bij het bericht der legeraanvoe
ring nopens de door het leger en de vloot ge
meenschappelijk ten uitvoer gebrachte bezettiDg
van het eiland Oesel wordt ten opzichte der zee
strijd krachten nog bekend gemaaktter inleiding
van de landing van een gedeelte van het leger
op Oesel werden tyj het aanbreken van den dag
van 12 Oct. door onze zeestrijdrachten onder be
vel van vice-admirasl Erhard-Schmidt de verster
kingen der Russen in de Taggagolf en de Soelo
sund onder vuur genomen en snel tot zwijgen
gebracht. Tegelijkertijd werd een vóór-troep door
torpedoboot-flotiljes en motorbooten bij verrassing
aan land gezet. Zij werd spoedig gevolgd door
grootere, op tranportschepen aangevoerde troepen
massa's met welker onderstenning in korten tijd
een bruggehoofd was ingericht. Ter ondersteu
ning van de landing in de Tagga-golf werden
door andere deelen der vloot de versterkingen op
Zerel en bij Kilkond beschoten.
's Ochtend om zeven uur waren ook bjj Ramo
rort de eerste troepen geland. Naiat de kust-
batterijen op Hundsoit en Nianast buiten gevecht
waren gesteld, werd ook de strand batterij van
Koptrofïri op het eiland Dagö door het scheeps
geschut bedwongen.
De doorvaart door de Sölosund tusschen Dagö
en Oesel werd geforceerd. Deelen onzer strijd
krachten ter zee drongen in de wateren van Kas
san—Wiek en dreven Russische torpedojagers naar
de Mohnsund terug.
Tot de snelle inleiding van onze successen droc
gen naa3t de duikbooten en verkenningsyvlieg
tuigen de mijnveegers schitterend bij. Daaraan
is het te danken, dat in korten tijd de weg door
door de Russische mijnvelden werd gebaand.
Den 14den ontwikkelden zich in de wateren van
Kassar Wiek opnieuw voor ons gelukkige gevech
ten, waarbjj de Russische strijdkrachten werden
teruggedrongen. Hierbij werd de groote Russische
torpedojager »Grom« genomen. Acht leden van de
bemanning daarvan werden gevangen genomen.
Over de uitvoering van den aanval tegen Oesel
meldt de sLokal Aczeigern:
De vijandelijke kustbatterijen waren weldra tot
zwjjgen gebracht. Toen begon aan de noordkust in
de Dargarbaai in weerwil van den ongunstigen
bodem aan de kust de landing van de Duitsche
infanterie. Het geschut kon niet zoo makkelijk
snel aan land worden gebracht als ,de infanterie
en zoo besloot deze, van de voordeelen partij te
trekken, die een snel voorwaarts rukken biedt.
Ze wierpen zich zonder het geschut af te wach
ten, op den vijand, die zich by Kielkond, ten Z.
W. van de plek der landing, vinnig te weer stelde.
De vijand ging in Z.O. richting op Arensburg
terug, krachtig door de overwinnaars vervolgd,
die in den avond van den 14den al de plaats,
hoofdstad van het eiland, in bezit hadden.
Terwijl aldus de vjjand in Z.O. richting werd
vervolgd, drongen Duitsche wielrijders-afdeelingen
zuidwaarts het schiereiland Sworbe binnen om dit
de kust daarvan lag onder het vuur der Duit
sche schepen van vijanden te zuiveren.
Het westelijk deel van het eiland was zoo doende
den vijand ontrukt en voor dezen zat er niets
anders op dan zich over den dyk, die het kleine
eiland Mohn met Oesel verbindt, te trachten te
redden.
AAN HET WESTELIJK FRONT.
Het Engelsche stafbericht van gister meldt:
Gedurende den nacht beeft de vijand onze
posities op "den hoofdrug ten Z. van Brood-
seinde zwaar gebombardeerd. Geen infanterie-
actie had plaats.
Gistemamiddag dedien East-oounty-trodpen een
sucoesvollen raid ten Z.-O. van Moncv-ie.Preux
Zij namen 35 gevangenen on twee machine
geweren. Ongeveer 200 Duitschers werden ge
dood en 7 vijandelijke onderstanden met bom
men vernield.
Een andere succesvolle raid werd uitgevoerd
door troepen uit de South Midlands ten N.-O.
van Rmeux. Een aantal vijanden werden gedood
en zijn onderstanden vernield. Wij maakten 12
gevangenen.
Die Duitsche staf meldde gisteren:
Legergroep Rupprecht. Ln Vlaanderen artille
rie-actie van afwisselende sterkte. Aan de kust
en op cenige sectoren van het front tusschen
die Leye 6n de D©yle nam' het vuur nu en dan
■toe tot groote hevigheid. In de ontstane trech
ters kwam het tot verkenningsgevechten.
In Artois vielen de Engeischen met stdrfce
troepenmachten tusschen de Soarpe en den
Een Amerikaansebe Roman.
46
w ^-hguata dacht, dat hij over den vermisten
H zou beginnen en bleef daarom nog een
,°°sje Hij deed echter, alsof ze niet in de ka
er Was.
"hoeden nacht, Arthur," zei ze opstaande,
u «Goeden nacht, Gusty 1" antwoordde hij en
J*a>tte weer zijne droomerijen.
v, 6 gebeurtenissen der laatste uren hadden
ht1.er eenen angel achtergelaten in zijne ziel;
^as hem onmogelijk Benoir's brutale, zwarte
>Jeh, diens honenden blik, de nonchalance,
v*>ede hi] over den ring gesproken had, te
toeven.
Zij®!' bittere, nameloos vernederende feit, dat
hart6 vrouw zijn verj aarcadeau aan dezen man
Wf beschonken, stond hem met vlammende
bia^k0 iu de herinnering, Ze was alzoo in de
Zij- ht van een rondreizeaden troubadour, zij
het kostbaarste kleinood, zij gaf hem niet eens
He. recht haar te beschermen, te verdedigen.
Zbü Dotsche bloed der Sutherland's bruiste op,
oogen schoten vuur, zijn vuisten balden
zich. Zoo zeker als van zich zelve, was hij ook
van de deugd, liefde en trouw zijner Ada; hij
geloofde hare verzekering, dat zij Gaston Benoir
op het concert voor den eersten keer zag. Als
dat geheim een of andere schuld inhield, dan
was het in geen geval de schuld van zijn kin
derlijk vrouwtje. Hij herdacht het vreemde
doen des grootvaders, het geheim, dat ook diens
leven had vergald. De macht van Benoir was
gegrond op dat geheim. Ada had haren groot
vader moeten beloven het stilzwijgen daarover
te bewaren. Met zijn onzelfzuchtige, opofferende
liefde bleef Arthur geen keus hij moest die
belofte niet schenden, hij moest blijven gelooven
in zijne vrouw.
Hij ging naar boven. Ada sliep reeds, toen
hij de kamer binnentrad. Met innig medelijden
beschouwde hij haar. Zij zag er zoo jong, zoo
onschuldig uit, dat elk ander gevoel als dat van
teedere liefde aanstonds in zijn hart zweeg.
„Arm vrouwtje 1 God dank. dat ge tenminste
in uw slaap vergetelheid kunt vinden
Den volgenden morgen kwam Arthur alleen
aan het ontbijt. Ada had hoofdpijn en wilde op
hare kamer blijven. Tevergeefs wachtte Augusta
op eene toespeling op den verloren ring. Arthur
was gewoon onder het ontbijt brieven of cou
ranten in te zien en zei geen woord.
Na het ontbijt ging Augusta naar een
venster.
„Daar is hij alweer 1* riep ze plotseling;
„Wie?"
straatweg Kamerijk-Atrecht over Oen breedte vu-u
4 KM. aan. Op beide vleugeis mislukte d© aan
val door ons vuur Het centrum dier vijande
lijke macht drong in onze linies, doch werd
door een tegenaanval teruggeslagen.
Bij St. Quentin leefde het vuur tijdelijk weer
op. De kathedraal werd opnieuw door 15 gra
naten getroffen.
Front kroonprinsTusschen het AillettC-dal1 en
Braye, zoowel als in het midden van den Ch©-
min des Dames, speelden zich tijdens den dag
hevige artillerie-gevechten af. Ook Noordelijk van
Reims, in Champagne en aan de Maas was
het vuur tijdelijk sterker.
HET BEMIDDELINGSVOORSTEL
VAN DEN PAUS.
De „Osservatore Romano'' heeft in de laatste
dagen een. aantal commentaren gepubliceerd op
het Pauselijk bemiddelingsvoorstel1.
Over de voorgestelde ontwapening schrijft nu
het Pauselijk blad, dat vóór alles de afschaffing
van den algem©enen dienstplicht mioet worden
afgekondigd. Voor de handhaving der orde in
het binnenland zal een leger van, vrijwilligers
voldoende zijn. Zoolang reusachtige legers te
genover elkander staan, of althans gemakkelijk
gemobiliseerd kunnen worden blijft h©t oorlogs
gevaar, als een dreigend onweer, boven de vol
keren en rijken drijven. Alleen het verwijderéu
dezer naaste gelegenheid kan den oorlog uit
de wereld bannen. Wel kan ook h©t vxijwilli-
gers-systeem e©n oorzaak zijn van wederzijdsch
wantrouwen onder do volkeren, wanneer bijv.
in het eene land meer recruten. zijn daal in
hel andere, doch in de Pauselijke nota worden
den Staat, die het eerst naar het zwaard zoiu
willen grijpen en zich aan het scheidsgerecht
onttrekken, zulke scherpe ©n afdoend© tegen
maatregelen in het vooruitzicht gesteld, dat oor
logsgevaar zoo goed ais uitgesloten is.
Over een ander punt, waaiin het voorstel
werd gedaan, dat een oorlogsverklaring alleen
met toestemming van parlement of na plebis-
ciel mogelijk zou zijn schrijft het bladEen
oorlog, zooals wij die thans beleven, zou dan
voor langen tijd ondenkbaar zijn. Ook het recht
om vrede te sluiten moet aan h©t parlement, of
beter nog aan een volksreferendum wórden toe
gestaan. Het is zonder twijfel overeenkomstig
recht en billijkheid, dat men het volk bij zulk©
beslissingen, die zoo ontelbare ©d 200 zware
offers eischen van de geheele natie, recht van
spreken geeft.
FRANKRIJK.
Naar uit Zwitserland aan Duitsche bladen
wordt gemeld, zou ue Fransche minister van
bevoorrading Long1 in de Kamerzitting van Don
derdagmiddag tot algemeene verbazing de vol
gende rede hebben gehouden:
„De in de geheel© geschiedenis van Frankryk
ongekend©, slechte opbrengst van den .eigen
graanoogst en de vaak onoverkomOnlijke moei
lijkheden der schieepsruimtevoorziening maken
»Die wonderbare man, waarover we gisteren
spraken."
Arthur bloosde sterk. Hij stond op en keek
de richting uit, die zijne nicht aanduidde. Ja
daar slenterde Gaston Benoir door het park.
„Ja, werkelijk daar is hij weer.r zei Arthur
en trachtte zoo veel mogelijk onverschillig te
zijn. Hetgelukte hem niet. De aanwezigheid
van Benoir wond hem in hoóge mate op. Plot
seling verliet hij de kamer en ging naar Ada.
In een wit morgengewaad lag deze geknield
voor het beeld der Mater Dolorosahet gezichtje
smeekend opgeheven tot de Moeder Gods.
Arthur wachtte tot haar gebed geëindigd was,
keek intusschen naar buiten naar de weiden en
velden, beglansd door de zon.
„Weet ge wie hier is Ada?" vroeg hij zich
vlug omkeerend.
„Neen, Arthur!"
„De man, waarvoor ge zoo bang bent, de
man, die uw ring heeft I"
Een rilling vloog ovor h«i3>r licn&Biin! n&rc
oogappels verwijdden zich, als zag ze iets ver
schrikkelijks.
„Weet ge, waarom hy komt
Een „neen" zweefde op hare lippen, geen
klank ontsnapte haar mond. Ze was te zeer
bewogen.
Arthur omvatte zijne vrouw.
„Waarom zoudt ge bang ziin voor dien man,
als ik toch bij je ben, om je te verdedigen
Wees verstandig, geef mij verlof, dien vlegel je
ring af te nemen en hem voorgoed van Maple-
wood te jagen 1" i
Met een angstgeschrei klemde zij zich vast
aan haar man en zag hem aan met wild fon
kelende oogen „Neen, o neen, nog niet voor
de geheele wereld, ArthurIk ben hopekus in
zijne macht, en zoo ge slechts een vonkje liefde
voor mij had, dan nog zou ik je smeeken dien
man niet in het minst te beleedigen."
»Ada
„Ik kan je niet zeggen, waarom, Arthur, mis
schien hoort ge het nog wel den een of ande
ren dag. O, ware ik toch nooit geboren I"
Een krampachtig snikken schokte haar ten
ger lichaam, ze zonk handenwringend op de
sofa neer. In veel harer manieren geleek ze
meer op een kind, dan op een 7rouw ook nu
schreide ze als een kindhartverscheurend,
hartstochtelijk.
„Maak je niet zoo bedroefd, liefste zei Ar
thur verdrietig. „Ik zal immers alles doen, wat
ge verlangt." Ik zal daarom niet treden tus
schen u en dien man."
Arthur verliet de kamer en ging naar buiten.
Op het boschpad, dat naar het oude zomer
huis voerde, ontmoette hy plotseling Benoir
deze nam den hoed af om te groeten zeggende
„Goeden morgen mijnheer butherland
Arthur groette styf en ging zwygend voorby.
{Wordi vervolgd.)
