tads- en (Gewestelijk Nieuws.
Crisismaatregelen.
Staten-tteneraal.
Mr. Troelstra.
Uit 's Gravenhag© meldt het Corresp.-Bureau
Naar aaneliding van het optreden van mr.
Troelstra bij de afkondiging van de herzienei
grondwet op de pui van het raadhuis tp 's Gra
venhag©, hébben wij van bevoegde zijde ver
nomen, dat, nadat burgemeester en secretaris
zich, ten telken cTat de plechtigheid was af-
gel oopien, verwijderd hadden, het optreden van
mr. Troelstra (die van den pui van het raad
huis de daar verzamelde menigte had toege
sproken) geheel 'bij verrassing dus buiten voor
kennis van het bevoegd gezag heeft plaats ge
had.
Be „Residentiebode" zegt van de plechtig
heid in Den Haag: „een plechtige plechtigheid
met e€n ordinair slot."'
Geldersche Katholiekendag;.
Do Gelclersche Katholiekendag leverde éen ba
tig saldo, op van f 2500, waarvan f 800 zal wor
den aangeboden aan Mgr. van de' Wetering ter
bestemming voor d© seminarie in het Aartsbis
dom, f800 aan Mgr. Claessen, voor de Indische
missiën, f350 voor het g©sitcht te Boroulo en
f350 voor het instituut te Harr©v©ld, f200 werd
als reserve aangewezen.
De Tweede Geldersche Katholiekéndag zal naar
wij vernemen in 1918 gehouden worden weder
om te Arnhem onder voorzitterschap van mr.
Van Schaick, lid der Tw©©d© Kamer voor Rhe-
den.
Eerste Kamer.
Mr. J. W. van den Bies©n, lid van d© Eerste
Kamer voor Noordbrabant, heeft ontsalg g©n>
men.
bekend gemaakt. Er worden ook bonboekjes
met 6 bons uitgegeven Op deze bons wordt
het eten a 11 cent per portie verstrekt.
Marien daal.
H©t gemeentebestuur van 's Gravenhagé heeft
zoo meldt het „Vadert." op de Dinsdag gehou
den veiling van onroerende goederen het land
goed Mariëndal aangekocht voor f476.000, na
dat bij inzet er f445.000 voor was g©boden. Het
landgoed, bijna 34 hectaren groot ^jl gelegen
aan den Bezuidenhoutschen weg, bestaat nage
noeg uitsluitend uit weiland. Het wordt van
bet buitengoed Marlot, dat eveens aan de gé-
meente behoort, gescheiden door den Bezuiden
houtschen weg.
Invoer in Amerika.
Uit een telegram van Hs. Ms. gezant te Was
hington aan den minister van huit©nlandsch©
zaken blijkt, dat bij een proclamatie van de, Ame-
rikaansche regeering de invoer van verschillen
de artikelen in de Vereenigdé Staten uit de mees
te landen, waaronder Nederland en de Neder-
landsche koloniën, is verboden, tenzij uit hoof
de van een speciale vergunning (license). De
belangrijkste van deZe artikeieh zijn ooprah, co-
cosolie, wonderolie, soyaolie, gutta-percha, ba-
lats, tabak, hennep, huiden, boenen, caoutchouc,
sisal, suiker, tin ©n diamanten voor dei nijver
heid.
Petroleum.
De minister van landbouw, nijverheid en han
del bekend, dat bón no. 5 der Rijkspetroleum-
distributiekaart geldig zal zijn van 16 dezer tot
en met 31 dezer voor een hoeveelheid van 2
liter. (S-t.-ct.)
Industriezeep
De minister van landbouw, nijverheid en han
del maakt beland, dat in bet beiang van tie
volksvoeding het verbruik van oliën en vetten
in de zeepindustrie zooveel doenlijk behoort te
worden beperkt, en in verband daarmede de
verstrekking van zoogenaamde industriezeep
slechts in hoogstnoodzakelijke gevallen kan ge
schieden en tot ten hoogste 25 pet. van de
in de voorafgaand© periode verstrekte hoeveel
heid. (St-ct.)
Levensmiddelen. In de week van
1015 December is verkrijgbaar
op bon 111 2 óns zeep per persoon, 14 cent
per pond
op bon 112 2 ons erwten per persoon, 11 cent
per pond
op bon 113 1 ons vet per persoon, 40 cent
per pond
op bon 114 1 ons gort per persoon, 13 cent
per pond.
Woensdags worden deze Regeeringsartikelen
niet verkocht.
Aardappelen. In de week van 10—15
December verkrijgbaar op bon 115, 116, 117,
118 en 119 per persoon 1 kilo. Prijs cent
per kilo.
Broodkaart. De broodkaart van het
853te tijdvak loopt van 10 tot en met 20 De
cember.
Centrale Keuken. lederen dag, be
halve Zondags, is tusschen 11 en 1£ warm eten
te. bekomen a 12 ct. per portie, aan de spijs
kokerij Achter de Teerstoof, Spijskokerij Lange
Haven 11 en Gymnastieklokaal Dwarsstraat-
Het eten moet daags te voren besteld worden.
Het menue wordt wekelijksch per advertentie
Geen graan voor branderijen
Naar wij vernemen zal geen graan inteer bè-
schikbaar gesteld worden voor het bedrijf der
Schiedamsche- gistfabrikanten.
Alleen de Gistfabriek te Delft zal in staat
gesteld worden door tg werken.
De Schiedamsche fabrikanten zijn van plan
teg©n deze bevoordceling van één fabriek pro
test aan te telkenen, daar, indien ér niet vol
doende graan aanwezig is, all© gistfabrikan
ten behoioren gerantsoeneerd te worden, opdat
niet de Schied. fabrieken, w.-o-, zeer moderne
bedrijven zijn, door d©ze bevoorrechting tot -on
dergang gedoemd zullen worden.
Graanbesparing in de alcholindustrie.
De Commissie Graanbesparing Alcoholindustrie,
heeft in e©n adres aan die Koningin gevraagd:
Terugbrenging van de gist- ©n alooholindustri©
den kleinst mogelijken omvang.
Daaronder wordt verstaan
a. stopzetting van de ganse he ba©rindustrite;
b. toelating van de alcoholproductie in zoo
verre als noodzakelijk is voor d© fabricage van
gist ©n technische spiritus; van gist uitsluitend
voor broodberoiding en geproduceerd op d© mé'est
economische wijze, d. w. z. zóó, dat uit ©en
bepaalde hoev©elheid grondstoffen dé grootst mo
gelijke hoeveelheid gist en dé kleinste hoeveel
heid alcohol zal ontstaan;
c; stopzetting van alle ander© graan- ©n mte-
lasse-stok-erijten.
Ontstaat hij' de gistpiPoducti-e zoove©l alcohol,
dat dieze niet ge-hee-1 voor technische doelein
den, in fabrieken, apotheken, enz. kan
worden gebruikt, dan word© d© overblijvende
alcohol desnoods beschikbaar gesteld voor men-
schelijk verbruik.
Voor deze laatst1© beperkte hoeveelheid gé-
dis tilleerd wenscht m©n een stelsel van rant-
soetieéring.
Re-ze rantso©n©ering moet aan ie volgende
voorwaarden voldoen: dat zij tot ze©r aanzien
lijke bepeiking van h©t verbruik moét leiden;
dat zij strikt persoonlijk zij; dat fraude z©er
streng worde tegengegaan.
Het lijkt de commissi© noodzakelijk in deiz©
rantsoeneering t© betrekken allé bij1 producen
ten en tusschenhandel aanwezige voorrad-en, dié
derhalve- ten sp-o©digsto in beslag di-enén te wor
den genomen.
Ten slotte b©pl©it de commissie voor d© ar
beiders, wier belangen door de-ze maatregelen
worden geschaad, e©n billijke schadeloosstelling.
De Textielarbeiders.
Gisteravond werd in het Bondsgebouw van den
R. K. Volksbond een vergadering gehouden onder
voorzitterschap van den heer Th. Mouwens.
Als eerste spreker trad op de WelEerw. Rector
J. H. van Liempd, adviseur van den R. K. Textiel-
arbeidersbond.
De Eerw. Spreker wenschte de principieele zjjde
van het groote conflict in de textielnijverheid te
Tilburg ait een te zetteci en daarbij scherpte in
zijn betoog te vermijden.
De arbeiders hebben dezen strijd niet gewild, hun
concept-contract bevatte gematigde eischen drie
verlofdagen per jaarmet behoud van loon en een
billijke loonregeling.
Spreker schetste vervolgens de verkeerde toe
standen in de Tilburgsche nijverheid en wees
vooral op den langdurigen arbeidsdag waardoor
alleen betrekkelijk hooge eind-loonen te verkrij
gen waren.
Voorgesteld Werd door de organisaties een
arbeidsweek van 60 uur voor de wevers en van
65 voor de spinneis.
De werkgevers wezen echter elk overleg over
Scheepsbouwmaatschappij »Nieuwe Waterweg".
De directie van de Sche-epsbauw-Maatschappij
„Nieuw© VlateTWeg" alhier deelt -ons mede, dat
de geruchten over den verkoop van de fabrieks
terreinen dezer maatschappij aan Stokvis Zn
Ltd. -of aan e©n and©re maatschappij geheel uit
de lucht zijn g©gr©pen.
R. K. Kiesvereeniging.
Vrijdag 14 December, des avonds 8 uur, zal in
de bovenzaal van den R. K. Volksbond, L. Haven,
een vergadering worden gehouden door de R. K.
Kiesvereeniging alhier.
Deze vergadering zal zeer belangrijk zjjn, met
het oog op organisatie van den Kieskring Dordrecht,
waaronder Schiedam ressorteert.
Het is te hopen, dat deze vergadering goed be
zocht zal worden, want het is zaak dat R. K.
kiezers van meet af de verkiezingscampagne mee
maken.
Aangezien het kiesstelsel geheel gewijzigd is en
wij dus voor een geheel nieuwe organisatie van
de Katholieke kiezers staan, moet de opkomst van
ons kiezerkorps op deze en volgende vergaderingen
zoo talrgk mogelijk zijn.
Er mpet in Schiedam de grootst mogelijke j
samenwerking onder de Katholieken van alle j
standen worden verkregen. Dit is een absolute
eisch willen wij succes hebben met de organisatie
van alle Katholieken, die stemrecht hebben voor
Kamer, Staten en Gemeenteraad.
de voorwaarden van een collectief contract af en
noemden den eisch van een vrijen Zaterdagmiddag
'ets ongehoords.
De arbeidersorganisaties verklaarden zich boven
dien bereid met een minimum van hun verlan
gens in het collectief contract genoegen te nemen.
De patroonsbond wenschte echter eenzijdig een
zeer onbillijk collectief contract aan de arbeiders
voor te leggen.
Samenspreking voerde tot geen resultaat en de
partieele staking brak uit, spoedig gevolgd dooi
een algemeene uilsluiting, waardoor 5000 arbei
ders op straat kwamen.
De Eerw. Spjeker ging nu ca welke vruchte-
looze bemiddelingspogingen er achtereenvolgens
gedaan zijn, door den HoogEerw. Deken, door den
burgemeester, en daarna nogmaals door den Deken
en de Eerw. Pastoors der stad. Het voorstel van
den burgemeester eigenlyk slechts het cencept
collectief contract van den patroonsbond werd
met 2227 tegen 22 stemmen door de werkne
mers onaannemelijk verklaard. Sedert dien vordert
de staking wekelijks f20 000 aan oadersteunings
gelden.
Spreker meende te mogen mededeelen dat mor
gen nieuwe besprekingen zullen worden geopend,
die mhschien tot een goed einde zullen gevoerd
worden.
De Eerw Spreker stelde nogmaals in het licht
de algemeene beteekenis van den te Tilburg ge-
voerden strijd. De sympathie van de clergé en
van het geheele Nederlandsche Episcopaat is aan
de zijde der arbeiders, die een kalme en waardige
houding aangenomen hebben, (applaus).
Daarna verleende de heer Th. Mouwens het
wootd aan den voorzitter van den R. K. Textiel-
arbeidersbond t»St. Lambertus" te Tilburg.
Deze Spreker schetste allereerst de wordings
geschiedenis van het conflict dat in latenten vorm
reeds dateert van Juli 1916, toen een voorloopige
overeenkomst getroffen werd waarbij, het jzwarte
contract" verviel.
Spreker ging nu na hoe de patroons de toege
zegde onderhandelingen over een collectief contract
eerst niet wilden openen en hoe ten slotte
nadat de voorloopige loonregeling tot 1 October
verlengd was de patroonsbond onaannemelijke
voorstellen deed.
De uurloonen in de Tilburgsche nijverheid waren
tijdens de mobilisatie inderdaad van 9 op 18 cent
gestegen, maar men mag niet uit het oog ver
liezen dat de fabrikanten tonnen gouds verdiend
hebben en de loonen oorspronkelijk veel te laag
waren. Spreker betoogde daarop dat een uurloon
van 23 tl 25 ets. billijk was en ging voorts de
arbeidsvoorwaarden in de textielnijverheid na.
Na een uiteenzetting der gevoerde onderhande
lingen wees spreker op de lichtpunten die in deze
strijd tusschen de Katholieke vakorganisatie en
patroonsbond waargenomen zijn. Spreker wekte
tenslotte op tot Hinken fmancieelen steun die on
misbaar is. (applaus).
Met een woord van dank tot beide sprekers
sloot de voorzitter, de heer Th. Mouwens, de vrij
goed bezochte vergadering.
Steun aan werkeloozen.
Door de Schiedamsche Bestuurdersbond zijn
verschillende organisaties hier ter stede uitge-
noodigd ter bespreking van de volgende punten-
a. Opnamen van vertegenwoordigers, der vak
organisaties in het Steuncomité
b. de uitkeering aan ongehuwden
c. de uitkeering aan gedeeltelijk werkloozen;
d. werkverschaffing.
Deze vergadering zal plaats hebben op Vrij
dag 21 December a.s n.m. 8 uur. gebouw S. O. V.
Vlaardingerdijk.
Wegens diefstallen hebben gister-
avond vier aanhoudingen plaats gehad. Een joDgen
werd n.l. door de politie betrapt op bet vervoer
van aardappelen die bij ontvreemd had. Een man
werd gearresteerd die gestolen turf naar huis
bracht, terwijl twee meisjes werden betrapt op
het ontvreemden van steenkolen.
De beide meisjes waren respectievelijk 7 en 10
jaar oud.
Bij het t© Rotterdam gehouden exa
men vrijeL jgn lordeoefeningen dér gymnastiek
is io a. geslaagd mtej. A. M. Gunn©vvegh alhier.
In de gister g©hiaude.n zitting vanj
dien Raad van Stat©, afd. geschillen van bestuur,
werd behand©ld het beroep- van de N. V. Oxy-
geniutn, te Schi©dam tegen het besluit van B.
en W. dier gemeente, waarbij is afgewezen haar
verzoek óm d© haar in 1916 voor den proef
tijd van ©en jaar v©rieende vergunning tot uit
breiding har©r wal©rstof- en zuurstoffabriek in
de panden aan d©n B-uitenhavenweg nós. 4850
te Schiedam in ©en definitieve vergunning -om
te zett©n o-f den proeftijd met drie jaar te ver
lengen.
Rapporteur hierov©r was staatsraad mr. H ems-
kelrk. i
Uit diens rapp-ort bleek, dat de prov. hoofd
ingenieur, G©d. Staten en de directeuu-generaal
van den arbeid hebben geadviseerd tot handha
ving van het besluit van B. ©n W.
Het bero©pi werd toegelicht door den direc-
teir van Oxygtenium, d©n heer Meeuwesen en
door den advocaat mr. B. Limburg, uit Rotter
dam, terwijl mr. M. M. van Velz©n, advocaat
te Schiedam, vloer verschillende belanghebben
den optrad ter bestrijding yan het beroep,
j Namens het gemeentebestuur voérdè het woord
de hecr van Luik, hoofdcommies ter sccretarié
alhier.
B© Kon. beslissing volgt later.
B ij de zalmvissch r. ij alhier is ee.ni
boot (groen gev©rfd) met twee riemen té be
vragen. De boot was onbeheerd drijvende ge
vonden op- de Maas.
Gister-morgen is bij d©n waterto
ren opigevischt ©en gedeelte van eén vést met
verguld zilver©n horloge in de vestzak. De uur
wijzer gaf half elf aan. Ook w©rcL©n nog stuk
ken van e©n scheepstelefoon -opgévischt. Ver-
moedelijk zijn deze voorwerpen afkomstig van
de „Glasina" di© b-iji d© ontploffing wrak gela
gen weird.
Bij (el©n bakk©r hier ter sted.e is
pr-ooes-vCrboal opgemaakt wegens het vermalen
van aardappelschillen voor brooddeeg- Er is een
monster van het voorradig© mee-1 genomen.
Hoogwater te Schiedam; Vrijdag 14
December 3.42 v.m., 4.— n.m.
UIT ROTTERDAM.
De winkeljuffrouw V. de G. bevond zich alleen
in een winkel voor suikerwerken en chocolade
artikelen in de Bentbuizerstraat, toen daar een
haar onbekende man binnenkwam, die geld wilde
wisselen. Juffrouw de G. weigerde dit, waarop de
man vertrok. Eenige oogenblikken- later keerde hij
weder, op hoogên toon f20 eiscbende, haar tege
lijkertijd met den dood bedreigende en een revolver
op haar richtende. De jnffrouw gaf het geld niet,
maar riep om huip, waarna de man den winkel
uitliep.
De kantoorbedienden W. P. en J. H. M. zjjn
aangehouden, nadat zij getracht hadden, op naam
van een detectieve-bureau, de Rotterdamsche
Bankvereeniging in de Boompjes voor f687.25 op
te lichten. Beiden zijn naar het huis van bewaring
overgebracht.
Vier vrouwen ©n dri© mannen, herkomstig
uit de omgeving van Rucp-hen ©n Etten en Le-ur,
zijn' gister-namiddag op het emplaceme,nt van
ae halte Feij©noord alhier aangehouden. Zij
wachtten daar -op den trein naar Roosendaal.
In het t-ezit van d©z© vrouwen en mannen
zijin, vfiii'b-o-rge-n in zoogenaamd© smokk©JvesteO
en schorten, gev,ond©n 1906 stukjes Kwatta, hier
gekocht en z©©r vermoedelijk bèstemd om over
de grens gesmokkeld te worden. D-e kwatta is. in
bezit gen-omen.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Woensdag 12 December.
Interpellatie de Jong.
Aan de orde is de interpellatie de Jong over
de moeilijkheden, gerezen by den uitvoer van kaas-
Minister Cortvander Linden legt een
verklaring af, waarin hy zegt, dat de verschillen
gerezen tusscheu de beide betrokken ministers i®
zake den uitvoer van verschillende artikelen, zijQ
opgelost en dat den exporteurs van bedoelde ar
tikelen geen nieuwe verplichtingen zullen worden
opgelegd, terwijl tevens gezorgd is, dat de finan-
cieele belangen der Ned Uitvoer Mij, behoorlijk
zijn gewaarborgd.
Minister Posthuma zegt, dat hij nieuwe ver
plichtingen niet aan den kaas-exporteur kon op"
leggen, nadat deze aan opgelegde verplichting^®
had voldaan en doet verdere mededeelmgen ovef
en in verband met den kaasuitvoer en de meik-
voorziening. De oplossing van de moeilijkheden
door de Kaasvereemging had spr. ten volle vol
daan.
De inmiddels opgetreden N. U. M. vroeg a00
de Kaasvereeniging, dat zij 20 pet. van het papieri
waarmede de kaas werd betaald, voor haar rekc
ning zou nemen. De Kaasvereeniging had daar*
tegen verschillende bezwaren. De minister drong
bij de vereeniging aan toe te geven, maar ba'
resultaat was negatief. De minister berichte daaro®
aan zijn ambtgenoot van financiën dat hy »aD
den uitvoer om verschillende redenen geen moei'
lijkheden in den weg kon leggen.
Spr. zegt daarop, dat de minister van financier
den uitvoer door een order aan de douane-»®b"
tenaren onmogelijk heeft gemaakt.
Minister Co rt van den Linden meent)
dat een herhaling van een dergelijk conflict ui''
gesloten is, omd-it het zijn oorzaak vond in be'
nog met in werking getreden zjjn van de N. U. M*
Op de vraag of zich in de toekomst geen coo*
flicten zullen voordoen, kan de regeering gee°
antwoord geven.
Ministe'- Treub noemt de verklaring v0°
minister Posthuma op één punt onvolledig 00
eenzijdig. Spr zet zijn verantwoordelijkheid voer
de gestie der N. U- M. uiteen en zegt, dat de
minister van landbouw ten slotte een besluit n»10
zonder spreker te kennen, aldus op de verpik"
tingen der N. U. M. praejudicicerende.
De heer De Jong, (UL) repliceert en meeft>
dat de rede van den heer Treub is de beste ver
dediging van den heer Posthuma.
Spreker zal geen uitspraak uitlokken omdat hU
de verantwoordelijkheid niet wil dragen voor eef
conflict maar hoopt dat beide bekwame mmist0rS
te hoog zullen staan in de toekomst voor derg0'
lijke conflicten.
De heer Van Berensteyn (V.D.) 2"?''
de hoofdquaestie is of de Minister van Financ ed
goed deed toen hij aan de douanen telegrafee'd0
om de kaas niet door te lateD.
Spr. geeft een uiteenzetting van hetgeen r
met de kaas is gebeurd ten aanzien van de prffs'
regeling. Op 10 Augustus werd de grens geslote®
toen de Kaasvereeniging niet wilde voldoen »a.0
de eischen van den minister. Op 14 October
de grens weer voor de kaas geopend. Men «"s
toen dat men papieren geld zou moeteo aanvaarde®
Op het oogenblik is de Ned. Regeering borg
voor elf millioen, die op haar debet worden g®"
schreven zoodra de N.U.M. begint. De
N.U.M-
