'Dagblad voor Schiedam en OniMfreken.
"Ar f200 fr 12ÖÖ flÖB
f 60.1-3, f 15
De Oorlog.
41ste Jaargang
Zaterdag 19 Januari 1918
No. 12044
Gratis Ongevallenverzekering
DE BERGHOEVE.
Brnteiü aEdsjch H ie» w».
FEUILLET O N,
Binnenland.
BureauKoemarkt 4. Telef. 85, na kantoortijd uo. 148. Postbus39.
Abonaementes p®3 maaadsu f 1.50, p«f we«k 12 cwat, fauu» p.
poet f 2.p- kwartaal AtaondOTllJks grammars 3 cent.
Iocassokosten worden berekend.
I uy<J invaliditeit; 1 LUU voet oi ioj; I LUU f h
De verzekering wordt gewaarborgd door de HollandBcbe Algemeene Verzekeringsbank te ^Schiedam.
A d v e r t e n t i 6 n 1-5 regels f 1.30 elke regel daarboven 25 ct. 3 maal
nlaatsrn wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeehngen alt ct. p. rege
Speciale conditiën voor herhaaldelijk advertoeren. Tarieven worden op aauvray
toegezonden. Op alle advertentiën in het Zaterdagavondnummer 10 oorlogstocsiag.
Incassokosten worden berekend,
bij""
verlies van
eiken ande
re» vinger.
DE VREDESONDERHANDELINGEN.
Op de conferentie te Brest-Litowsk vormt
de kwestie van de toekomst der bezette ge
bieden nog steeds een geschilpunt.
Staatssecretaris von Kühhnann is bereid
vertegenwoordigers van Polen, Littauen en
Koerland bij den vredeshandel toe te laten,
mits dit insluit de „vermoedelijke erkenning"
dier landstreken als staten door de Russische
afvaardiging.
Zoover wilde Trotsky niet gaan.
Een medewerker vpn „Politiken" (Kopen
hagen) seint uit Genève aan zijn blad, dat
volgens berichten Lenin aan alle Russische
soldaten een rondvraag heeft gericht, of zij
zouden voortstrijden, wanneer de centralen
de Russische vredesvoorwaarden afslaan. De
soldaten moeten geantwoord hebben, dat zij
er de voorkeur aan geven dat de Duitschers
de Oostzee-provincies inlijven, boven een
voortzetting van den oorlog.
De „Norddeutsche" schrijft
De aanstaande zending van den koninklijk
Beierschen staatsminister, graaf von Podewils,
naar Brest-Litofsk spruit, naar wij vernemen,
voort uit de overeenkomst in 1870 te Ver
sailles tusschen Beieren en Pruisen gesloten
én door Pruisen den len Februari 1871 gera
tificeerd. Deze overeenkomst bepaalt, dat bij
vredesverdragen, gesloten na bondsoorlogen,
steeds ook een gevolmachtigde van den koning
van Beieren aanwezig zal zijn, die aan de
onderhandelingen deelneemt en zijn instructies
krijgt door de kanselarij van den bond, dus
van den Duitsclien rijkskanselier.
ENGELAND.
Het Lagerhuis heeft eergisteren de debatten
over de dienstplichtwet, betreffende het in
dienst nemen van mannen, die in bedrijven
werkzaam zijn, welke tot nu toe vrijstelling
meebrachten, hervat.
Sir Auckland Geddes, de minister van nati-
onalen dienst, verklaarde, dat de reden, waarom
de dienstplicht niet op Ierland -wordt, toege
past, was, dat daarmede de oorlog niet ge
holpen wordt. Het is onmogelijk, om thans
een uitstel van weken en maanden toe te staan,
noodig voor het in kracht treden der maatre
gelen, voorgesteld door de regeering, ten einde
de noodige mannen voor het leger te krijgen.
Zelfs indien een dergelijk voorstel tot wet werd,
zou de wet moeten Wórden toegepast en zou
het maanden duren alvorens de uitwerking er
van bleek. Het zou, gezien den huldigen
stand van den oorlog, dwaasheid zijn, om de
toepassing van den algemeenen dienstplicht
voor Ierland voor te stellen.
Een lid wenschte daarop aan Lloyd George
eenige vragen te stellen aangaande de sterkte
van het leger. Het huis ging daarop in ge
heime zitting.
Lloyd George heeft gisteren op het congres van
afgevaardigden der trade-Unions een rede ge
houden voor de vermeerdering van het men-
schen-materiaal voor den loopgraven-krijg.
Wanneer men den dienstplichtigen leeftijd niet
op 55 jaar wil brengen dan moet men werk
lieden uit de industrie halen of de gewonden
weer naar het front zenden, dat is !het alter
natief.
De minister-president besprak nogmaals de
eischen der Entente inzake Elzas-Lotharingen
en Mesopotamië die Duitschland botweg had
afgewezen. Daarom moet de strijd voor de
democratie worden voortgezet.
De gedelegeerden van de vakvereenigingen
juichten de oorlogzuchtige rede toe en keurden
de verklaringen van den minister-president goed.
12
ITALIAANSCH OORLOGSTERREIN
Oostenrijk-llongaarsch stafbericht.
Op de hoogvlakte van Asiago is een vijande
lijken aanval van den Col del Rosso afgeslagen.
Ten oosten van de Brenta hebben de Italia
nen tevergeefs aangevallen. Op den middag be
stormde de vijand tot driemaal toe onze linies
doch telkenmale verliep de stormloop reeds in
ons geschut- en machinegeweervuur. Onder
zware verliezen zijn ten Zuiden van den Mte
Fontana Secca de vijandelijke aanvalspogin-
gen in de kiem verstikt.
In het Beneden-Piava-gebied verscheidene
malen levendig geschutvuur,
Stefani seint
Ons geschut heeft een geconcentreerd vuur
gericht gehouden op de achterwaartsche helling
van de Col Caprille en van den Col della Berata.
Het vijandelijk geschut was zeer bedrijvig tegen
de zuidoostelijke hellingen van den Montello
en werd beantwoord door de Engelsche batte
rijen, die oprukkende troepen tusschen Mine en
Cannareggio onder vuur namen. Op de zuide
lijke hellingen van den Sasso Russo en óp de
noordelijke van den Monte Solarolo zijn vijan
delijke patrouilles met handgranaten verjaagd.
In den strijd der laatste dagen bij den Monte
Asolóne en ten O. van Caposile hebben wij 13
officieren en 479 man gevangen genomen en
18 machinegeweren en 2 mijnwerpers buit
gemaakt.
ZWEDEN.
De koning heeft heden den rijksdag met een
troonrede geopend, waarin hij de samenwerkende
bemoeiingen der Scandinavische landen tot
handhaving der onzijdigheid en betreffende het
overgangstijdperk na den oorlog besprak.
Hij begroette het zelfstandige Finland en
sprak de hoop uit, dat het vraagstuk der Alands-
eilanden op een behoorlijke wijze zou worden
opgelost. Ten slotte deelde hij mede, dat de
zoenen Zou de mooie Zondagmorgen zijn vader
niet gunstiger gestemd hebben Hij begreep niet
waarom hij daar niet eer aan gedacht had, en
met vluggen stap ging hij den berg af en op het
ouderlijk huis toe.
De hoeve lag stil daar, als uitgestorven, niets
wfrs te merken van de drukte van gisteren.
Het dienstpersoneel en de dochter -(varen nog
niet terug uit de kerk. Zou Jan zijn vader thuis
treffen Niet zonder aarzelen betrad hij den
hof, waar de hond hem een vriendelijk „welkom"
tegenblafte. Nu zag hij ook aan het raam het
gezicht zijns vaders, hoe bleek kwam het hem
voor, het haar scheen meer vergrijsd. De vader
trad tot op den drempel der deur.
„Vergeef mij, vader, dat ik gisterenavond zoo
heftig was," zeide Jan, en reikte hem hartelijk
de hand, „vergeet wat ik heb gezegd en laat
alles zijn als voorheen."
Een traan sidderde in de oogen van den ouden
man. „Ik dacht het wel, dat gij je onrecht zoudt
inzien, het verheugt mij, dat gij rouwmoedig
weerkomt. Gij zoudt niet mijn -zoon, niet de
zpon des Bergboèrs zijn, als ge uw trots zoo ver
vbrgeten zoudt door eene arme dienstmaagd te
huwen. Heden middag gaan we kennis met uw
bruid op de woudhoeve maken, en alles is als
vroeger."
„Neen, vader, gij dwaalt!" zeide Jan, ,,de
dochter van de woudhoeve trouw ik niet
Een oogenblik stond de hoer sprakeloos, dan
regeering in vraagstukken betreffende de bui-
tenlandsche politiek, zal samenwerken met bij
zondere rijksdagcommissies en dat de oorlogs
maatregelen vermoedelijk verminderd kunnen
worden.
Staatsminister Eden heeft in den rijksdag mee
gedeeld, dat de koning graaf Hamilton weer tot
voorzitter en Odelberg tot vice-president van
de eerste kamer heeft benoemd en de vroegere
vice-president Persson (liberaal) tot voorzitsei
en Herman Lindquist (sociaal-democraat) tot
vice-voorzitter van de tweede kamer heeft be
noemd.
De kamer besloot een telegram van geluk-
wensch aan den voorzitter van den Finschen
landdag te zenden.
AMERIKA.
Morgan heeft zich in een bekendmaking
in overeenstemming met andere groot-kapita
listen uitgesproken over de nieuwe voor
schriften betreffende brandstofbesparing. Hij
verklaarde, dat de toestand een ernstige be
dreiging vormt voor het werk van het land,
en dus ook voor de succesvolle voortzetting
van den oorlog.
„De eenige juiste weg voor het volk is,
naar vermogen bij te dragen om den maat
regel doeltreffend te doen zijn."
Garfield's beschikking om de bedrijven ten
oosten van de Mississippi gedurende 5 dagen
te sluiten, ten einde aan het brandstofgebrek
tegemoet te komen, is nu geteekend en treedt
te middernacht van 1718 dezer in werking.
De „Daily News" verneemt dd. Donderdag
uit Washington het volgende
De toestand hier is van groote belangrijk
heid voor de geallieerden. Vóór den oorlog
was de president een van de makkelijkst
toegankelijke menschentegenwoordig leeft
hij in de strikste afzonderingdaar hij de
hoofddrijfkracht is van dat uitgebreide natio
nale streven.
Men neemt als vaststaande aan, dat de
strijd zal worden voortgezet. De boodschap
van Wilson is mij gekenschetst als veeleer
de oorlogsdoeleinden te preciseeren, dan de
vredesvoorwaarden van de Vereenigde
Staten.
jongens tusschen 15 en 17 jaar op om in de
bezette gebieden als bewakers te worden aan
gesteld.
RUSLAND.
Volgens telegrammen uit Petrograd is de al
gemeene dienstplicht voor de marine afgeschaft,
en een zelfde besluit zal weldra voor het leger
verschijnen.
ALLERLEI NIEUWS.
Op de 8e Zwitsersche mobilisatieleening
van 150 millioen werd door 31600 inschrijvers
voor 151.466.900 fres. ingeteekend, d.i. het
hoogste bedrag der tot. dusver uitgeschreven
leeningen.
In Pruisen roept de militaire overheid
Uitvoer van sigaren.
In den laatsten tijd hebben belanghebbenden
bij den binnenlandsche sigarenverkoop zich on
gerust gemaakt over den nogal belangrijken
uitvoer van sigaren, voornamelijk voor Skan-
dinavie.
Een onderneming, die binnenlandsche tina
len exploiteert, heeft zich dientengevolge tot
den minister gewend, met het verzoek den uit-
voer van sigaren tegen te gaan. De minis ei
heeft daarop het advies van alle betrokken par
tijen (fabrikanten, winkeliers en arbeidersorga
nisaties) ingewonnen.
De minister heeft zich naar aanleiding daar
van voorgesteld, een regeling te treffen, waarbll
de uitvoer van een vastgestelde hoeveelheid
sigaren wordt toegestaan, terwijl dan de ver
gunningen tot uitvoer, aan als exporteurs be
kend staande fabrikanten en handelaren, naar
verhouding van hun omzet, zullen worden vei-
leend, Over deze ministerieele opvatting zijn
besprekingen in het kabinet van den minister
met vertegenwoordigers der industrie gehouc en
verdere overwegingen en uitwerking van de aan
gelegenheid zullen nader onder de oogen Voor
den gezien. (Hdbl.)
Beperking automobielverkcer.
Ter tegemoetkoming aan den wensch vanden
minister van oorlog heeft de opperbevelhe er
van land- en zeemacht aan de autoriteiten, die
automobielen te hunner beschikking hebben,
opgedragen, het automobielverkeer geheel stop
te zetten, met uitzondering van die vracht
vervoeren, welke dringend noodzakelijk 74)n-
Voorts kan op beperkte schaal met automobie
len geoefend worden bij het depot motordienst,
den etappedienst e^. a., terwijl het bestaande
personenvervoer voor autoriteiten me(*e nf°°
op bescheiden voet kan worden gehandhaald.
Daarbij is opgave gevraagd, per maand be
rekend, van de gemiddelde hoeveelheden nutti
gen last, waarvan het dagelijks vervoer per auto
dringend noodig is, en over welken afstand dat
vervoer gemiddeld moet geschieden, alsmede
van het aantal kilometers, dat in het belang van
de oefeningen maandélijks zal zijn af te eBgen
Voorts zal zijn zorg te dragen, dat m de ver
schillende garnizoenen of kantonnementen, waai
vrachtauto's in dienst zijn, ter vervanging van
het autovervoer zooveel mogelijk van de tre
kracht der militaire treinpaarden gebruik ge
maakt wordt, en zullen de autoriteiten maatrege
len moeten nemen ten einde door centia isa
tot de grootst mogelijke besparing op de dag -
lijks uit te brengen spannen te geraken,
trent de hiermede bereikte resultaten wou
mede bericht gewacht.
Hoe goed had hij het gemeend, wat had hij
niet gewerkt opdat zijns vader verblijf een mo
delboerderij zou zijn, wat was hij gelukkig ge
weest, en nu Alle zijne verwachtingen omver
geworpen als het kaartenhuis door het spelend
kind, al zijne droomen van geluk verdwenen als
zeepbellen. Toorn en ontroering wisselden el
kander af. Nu eens scheen het hem, dat hij te
spoedig was heengegaan uit het vaderlijk huis,
dan weer steeg de trots naar boven en in het
bewustzijn zijner kracht wilde hij de wereld in,
om zich daar een plaats te veroveren en dan zijn
Vader te laten zien, dat hij kon arbeiden en zoo
toch zijn doel bereiken zou.
Zoo was hij gekomen tot boven op den berg,
hij zette zich op een open vlakte neer en bleef
daar droomend staren, totdat de slaap, na dien
vermoeienden dag, eerst van arbeid dan van
ontroeringen, hem overmande. J\iet lang duurde
de'rust, hij sprong overeind, wreef zich de oogen
zag naar de opkomende zon en staarde toen naar
het vaderhuis aan den voet van den beig, waai-
uit hij verstooten was. Maar hij zou gaan gaan Ken oogenblik stond de boer sprakeloos aan z.oo was aan Un
in de wereld, maar kon hij weg zonder afscheid rok een wolk over zijn gezicht en zijn stem klonk somberen blik, ^nder zelfs ee s
van Marie genomen te hebben, zonder pog eens hard toen hij zeide j verwijderde hij zich vah hoevm Hy ha
gepoogd te hebben, zich met zijn vader te ver- „Waarom zijt ge dan gekomen? verwacht, dat zijne liefde bij zj
„Om u in naam mijner zalige moeder te smee-
ken van uw plan af te zien. Vader maak uw
kind gelukkig, vader, laat mij met Marie trou
wen bad Jan met smeekenden blik.
„Kwajongenvlegelvoer de vader drei
gend voort, „ik zou toegeven Ik houd mijn
woord, wat ik eens gezegd heb, blijft gezegd.
„Vader, bedenk, dat mijn geheel geluk er
van afhangt en dat ik een gelukkig mensch
word, als gij uw plan niet opgeeft," smeekte
Jan.
„En ik zeg nogmaals neen Ik wil geene
bedelares hier als boerin op de hoeve en als gij
me niets anders te zeggen hebt, pak je dan maar
weg, verstaan
„Gij wilt het, welnu dan trek ik de wereld
in, om mijn brood te verdienen voor mijzelf en
Marie, nu kan ik niet met haar trouwen, maar
over een paar jaar kom ik teru, om haar te
halen, waar is zij vroeg de zoon nu geheel
geheel kalm.
„Ook dan zult gij ze niet hebben schreew-
de'de boer woedend. Ik zal trachten haar goed
onder te brengen, opdat ik mijne belofte aan
mijn vrouw nakorne, en nu weg van hier
„Waar is Marie opdat ik afscheid van haar
nemen kan vroeg Jan weer.
„Hier is voor jou niets meer te zoeken voort
marsch riep de oude en hief weer dreigend
den stok omhoog.
Zoo was Jan nogmaals uitgestooten en met
stand zou ondervinden, hij had echter ook g
hoopt, dat de vaderliefde sterker zou zijn
de boerentrots. Kende zijn vader de liefde
Had hij hem zelf gisteren avond met ge g
dat hij zonder lifefde, alleen op beve
ders gehuwd was, En zijn moeder, die
moeder wat had hij een medelijden me 1
Zij had toch ook eens hetzelfde fele^®nV
hij nu leed. Hij ging verder terug tot d o
zijner kindsheid. Hij herinnerde Z1C^! ien
vader verscheidene dagen met de die
gekibbeld had, terwijl zijn moeder *r™oeder
duwe buitenshuis ging verplegen. Hoe
daarna met een klein meisje op de hoe
aan Jan en Anna zeide dat zij een klem
meebracht, waarvan zij veel moeste f
Hij herinnerde zich, hoe de va<der tgte
geknord had, maar er toch ten lange
in had berust. En dit kind was Man d
ter van den man, dien zijne moer e
had en van welken zij door den onwil haar*
vaders gescheiden werd. kleine
Hoe dikwijls had zijn vader met het kle^
meisje harde woorden toegevoeg
het niet hoorde, hoe scherp haar geringste
ten beknibbeld, hoe menig onvriendelijk
toegeworpen. Nu wist hij wftajom.
Wordt vrvolgM
t