iStateu-tieneraai.
Postcheque- en girodienst.
Op 1 dezer hadden zich ruim 4700 reke
ninghouders aangemeld. Daart.oe behooren
629 industrieelen, 921 kooplieden, 266 win
keliers, 343 banken en bijkantoren, bankiers
en commissionnairs in effecten, 59 advocaten,
81 notarissen en candidaat-notarissen, 35 ver-
eenigingen en bonden, 41 gemeente-ontvangers,
gemeentebedrijven en distributie-commissies,
552 rijksontvangers en rijksbureaux, 236 ambte
naren, officieren en gepensioneerden, 147
artsen. Voorts hebben de directeuren der
postkantoren allen een dienstrekening. Sedert
hebben zich zich nog 1500) personen aange
meld.
lang Holland uit den oorlog blijft schijnt het
den Hollanders op Java [onverschillig te zijn
wie er wint, vooruitgezet dat er geld gemaakt
«kan worden en Indië niet in het bezit van een
ander volk overgaat."
Mais uit Zuid-Afrika.
Onder het hoofd De dreigende hongersnood
in Holland, schrijft ,,de Spectator", het in na
tionalistische kringen veelgelezen officieuse
weekblad van de Nederlandsche Vereeniging te
Pretoria, onder dagteekening van 17 Novem
ber
Zeer verblijdend was het voor ons naar aan
leiding van het appeltje, dat wij in ons vorig
nummer opgegooid hebben over het bijeenza
melen van een scheepslading mielies (maisj
voor de noodlijdenden in Holland, reeds aan
stonds van alle zijden bewijzen van instemming
te krijgen en toezegging van allen mogelijken
steun om het pian tot een succes te maken.
Het blad zou uitvinden ,,of de Zuid-Afrik,
regeering verlof zal willen geven om mielies te
verschepen, en of er een verzekering- zal zijn te
krijgen, dat de lading niet in Engeland opge
legd zal worden".
Gaat alles goed, dan zal men de Nederland
sche regeering verzoeken of zij bereid is een
schip te zenden om de mais af te halen.
Geestelijke verzorging van zieke militairen.
Vragen van het Tweede Kamerlid den heer
Juten
Is het den Minister bekend, dat de chef van
het militair hospitaal te Bergen op Zoom in
dato 16 Dec.j.l. den loopenden zieken het kerk-
gaan heeft verboden
Is hetZ. E. bekend, dat genoemde chef hier
over 18 Dec. aangesproken door ds. Van der
Kooi, gereformeerd predikant en kapelaan
Preijers, directeur der R.-K. Militairen-Ver-
eeniging, beiden aldaar, dit verbod nog niet
heeft ingetrokken
Is het den Minister bekend, dat deze chef
op 29 Dec. aan ds. Van der Kooi den toegang
tot het hospitaal heeft verboden en hem daar
door belet zijn plichten tegenover zijn zieken te
vervullen
Zoo ja, is de Minister dan bereid om zooda
nige maatregelen te nemen, dat de loopende
zieken, verpleegd in genoemd militair hospi
taal, ter kerke kunnen gaan en de geestelijken
der verschillende gezindten vrij hunne zieken
kunnen bezoeken
Antwoord van den heer De Jonge, Minister
van Oorlog
Het antwoord op de eerste drie vragen van
den heer Juten luidt bevestigend.
De vierde vraag beantwoord ik als volgt
Of loopende zieken ter kerke kunnen gaan
behoort in de eerste plaats door den verantwoor
delijken geneesheer beslist te worden.
Aangezien daartegen veelal bezwaar zal be
staan, is in de geestelijke verzorging binnen het
hospitaal voorzien.
De geestelijken der verschillende gezindten
kunnen dan ook vrij hun zieken bezoeken,
onder dit vanzelf sprekend voorbehoud, dat zij
zich niet schuldig maken aan ongepaste uit
latingen t. a. v. den chef van het hospitaal.
Gecondenseerde melk.
Het bureau voor mededeelingen in zake de
Voedselvoorziening meldt
De door de Regeering opgelegde voorraad
verduurzaamde melk, die onlangs verkrijgbaar
is gesteld, bestaat voor de helft uit geconden
seerde melk met suiker en voor de andere
helft uit melkpoeder.
Nu blijkt uit de bestellingen der verschillen
de gemeenten, dat bij het publiek een zekere
voorliefde schijnt te bestaan voor melkpoeder;
daarvan wordt althans veel meer besteld dan
van gecondenseerde melk. De laatste is echter
zeer goed in verschillende spijzen te gebruiken.
De consumenten zullen daarom goed doen in
dezelfde verhouding gecondenseerde melk als
melkpoeder te gebruiken.
Daarmede zal men er toe bijdragen de door
de melkschaarschte ontstane moeilijkheden te
overwinnen.
De Christ-Historische Unie.
Het hoofdbestuur van de Christeiijk-Histo-
rische Unie is thans samengesteld als volgt
Mr. J. Ankerman, J. ter Haar, Jr., jhr. mr.
A. F. de Savornin Lohman, dr. J. Schokking,
J. R. Snoeck Henkemans, mr. R. van Veen,
mr, B. I. D. Zubli, jhr. mr. J. W. M. Rutgers
van Rozenburg, W. F. G. van deu Broek, J.
Knoppens. IJ. W. Tilanus, J. L. Oosterhoff,
L. J. Karreman, ds. P. van Willemswaard, ds.
J. J. de Vries, C. E. van Koetsveld, mr. H.
Verkouteren, H. J. de Groot, mr. B. Th.
's Jacob, H. G. J. te Loo, W. J. Kernkamp,
ds. P. J. Steins, mr. E. J. Th. h Th. v. d.
Hoop van Slochteren, B. J. Gerretson.
Twee leden van het oude, hoofdbestuur, de
heeren Rutgers varl Rozenburg en Verkoute
ren, zitten dus nu in het nieuwe hoofdbestuur
als vertegenwoordigers van Kamerkringen.
De aanstaande algemeene vergadering moet
nu de negen leden van het hoofdbestuur kie
zen, die volgens de statuten door de Kamer-
kringen moeten worden aangewezen.
De leden van het oude hoofdbestuur, die nu
aan de beurt zijn om af te treden, zijn de heeren
Ankerman, Ter Haar, Schokking, Snoeck Hen
kemans, v. Veen, De Visser en Zubli.
De heer De Savornin Lohman, als eere-voor-
zitter, is niet meer aan een verkiezing onder
worpen. („Ned.")
Middenstandshond.
Het bestuur van den Middenstandsbond
heeft vergaderd te Amsterdam.
De voorzitter herdacht het overleden be
stuurslid, den heer M. IJ. G. Th. Fiedeldv
Dop.
Naar aanleiding van het rapport der com
missie voor evenredige vertegenwoordiging,
werd besloten een middenstandsprogram op
te stellen, dat met het rapport en een af
zonderlijke nota van den heer Gorris aan
de vereenigingen toe te zenden en haar te
verzoeken, de namen van personen uit de
verschillende politieke partijen op te geven,
die het middenstandsprogram onderteekenen
en de middenstandsbelangen in de Tweede
Kamer krachtig zullen bevorderen.
De namen dergenen, die de meeste stem
men op zich vereenigen, zullen aan de be
sturen der politieke partijen worden aange
boden, met het verzoek, hun een goede plaats
te geven op de groslijsten.
Het rapport der propagandacommissie ad
viseert tot het stichten van een bureau voor
propaganda, voorlichting en organisatie. Be
sloten wordt, dat dit bureau te Amsterdam
zal gevestigd worden. Mede in verband met
de kosten van dit bureau, wordt besloten tot
een contributieverhoogin^ van 30 cent per lid
der aangesloten vereenigingen.
Ter bespreking op het eerstvolgende congres,
dat naar alle waarschijnlijkheid in Juli te
Haarlem zal gehouden worden, worden de
volgende onderwerpen vastgesteld, waarover
prae-adviezen zullen geschreven worden Vak
organisatie, collectieve arbeidsovereenkomst,
diverse misbruiken in den handel.
verkoopen over de toonbank klanten uit den
kleinen middenstand zelden kunnen worden
geholpen, wijl ze er tegen opzien in de queue
te staan.
Daardoor wordt in de practijk het varkens-
vleesch onthouden aan gezinnen dit het toch
noodig hebben. Door rantsoeneering meent de
Rijkscommissie in die calamiteit te kunnen
voerzien. (Hbld.)
De stemming op Java.
Een Engelschman, die vanuit Pinang (Ma-
lakka) Java bezocht schrijft in de „Pinang
Gazette" van 21 Juni '17 naar aanleiding van
het gevoelen op Java omtrent den oorlog
„Het is onmogelijk om meer dan een alge-
meenen indruk weer te gevan als resultaat van
verschillende geprekken niet alleen met En-
gelsch sprekende Hollanders, maar ook met
Engelschen en Franschen, die op Java wonen.
Naar ik algemeen hoorde is men er, wat het
ook koste, voor het handhaven der neutraliteit.
Er zijn afzonderlijke gevallen, waar de opinie
naar Engelands kant overhelt, maar er is wei
nig te zien van echte geestdrift voor de zaak
der Entente,
Het zou misschien onredelijk zijn te bewe
ren dat vele Hollanders op Java Duitschge-
zind zijn, maar een groot deel gelooft onvoor
waardelijk aan Duitsland's macht en onover
winnelijkheid, en welke poging ook van de
Nederl. Regeering tot interventie aan de zijde
der Entente, zij zou impopulair zijn.
Strikte neutraliteit is het wachtwoord. Zoo
De Japansche kruiser.
(Officieel). Volgens telegrafische mede-
deeling van den gouverneur-generaal van Neder-
landsch-Indië is de Japansche kruiser „Kasuga"
op 13 dezer tengevolge van stormweer aan den
Noord-Westelijken ingang van Straat Banka in
de nabijheid van Tandjoeng Oelar aan den grond
geloopen. Daar bleek, dat het schip uitsluitend
tengevolge van de slechte gesteldheid der zee
binnen onze territoriale wateren was geraakt,
is op verzoek van den Japanschen gezant in
Den Haag toegelaten, dat de Japansche kruiser
„ha Kuino" en de Britsche hulpkruiser „City
of Londen" het schip hulp verleenen bij zijn
pogingen om weder vlot te komen.
Intusschen waren reeds dadelijk Hr. Ms. „De
Ruyter" en „Fret" ter plaatsevoor de door
den commandant van laatstgenoemden bodem
aangeboden hulp werd bedankt. Voor zoover
bekend zit het schip nog steeds vast.
Regeeringsvarkens.
't Gaat de laatste dagen met den aanvoer
van regeeringsvarkens niet best, de opkoopers
voor de regeering zijn in de verste verte niet
in staat aan hun kwantum regeeringsvarkens
te komen.
Wel is het vervoer van varkensvleesch ver
boden, doch op het platteiand heeft ieder goed
gestitueerde, minvermogende en middenstanders,
een varken aangeschaft voor de slacht.
Het slachten is n.l. niet verboden en door de
absentie van zulk een verbod, zont nagenoeg
iedtr plattelandsbewoner zijn varken in.
In Venlo worden dagelijks omstreeks honderd
varkens door particulieren geslacht en in Noord-
Holland zijn kleine gemeenten, waar per dag
meer varkens voor het inzouten geslacht wor
den dan te Amsterdam.
Het opkoopen geschiedt tegen enorm hooge
prijzen, te hoog om de opkoopers voor de
regeering aan 't bod te laten.
't Heet dat de particulieren dit varkens
vleesch voor eigen gebruik inzouten. Voor een
belangrijk deel zal dit wel zoo zijn, doch dat in
dit varkensvleesch geen kettinghandel wordt
gedreven, zal geen enkel regeeringsambtenaar
durven bevestigen.
Naar wij vernemen, wordt dan ook in regee-
ringskringen de noodzakelijkheid overwogen
van het uitvaardigen van een verbod, waarbij
bet slachten van varkens door particulieren
niet meer zal worden toegestaan. (Hbld.)
van Engeland naar hier was jhr. dr. Gevers
Leuven.
De hier ter stede geïnterneerd wordende
Duitsche onderoffisieren zijn vanmiddag met ex
tra trams naar hun kwartieren vervoerd,
gevestigd in het gebouw der Vereeniging op
de Schie en in een paar daarvoor ingerichte
huizen in de Burgemeester Maineszlaan.
Voor hun vertrek van de Lloydkade werd
aan ieder hunner bij wijze van welkomstgroet
door jongedames een paar bloemen aangeboden.
De stoomschepen Sindoro, Zeeland en Ko
ningin Regentes vertrekken Zondagmorgen
wederom van hier naar Engeland om een
nieuw transport te halen. Zij gaan ledig
van hier.
Alle thans hier vertoevende geïnterneerde
Duitsche onderofficieren zullen Zaterdagavond
in hun kwartieren onthaald worden ter ge
legenheid van den verjaardag van den Duit-
schen Keizer. Met het oog op dien verjaar
dag wordt er Zondagmorgen in de Duitsche
kerk een officieele godsdienstoefening voor
alle hier geïnterneerde Duitsche militairen
gehouden. In het geheel zijn er nu 335
Duitsche onderoffcierenr hier.
Van de heden met de Zeelend aangeko-
menen gaan er enkele naa Dieren.
Van de Sindoro sprong ter hoogte van
Maassluis een krankzinnige Duitsche officier
over boord. Door een visschersboot werd
de man, die goed kon zwemmen opgenomen
en aan boord van de Sindoro afgegeven.
TWEEDE KAMER.
Brandstoffen.
Het Bureau voor Mededeelingen inzake de
Voedselvoorziening vestigt er de aandacht op,
dat er allerminst een verplichting bestaat
voor de klassen III en hooger om thans
extra-eenheden brandstoffen te nemen tegen
verhoogden prijs. Het schijnt, dat sommigen
in die meening verkeeren zelfs vreest men,
indien nu die duurdere eenheden niet worden
genomen, in Februari en Maart geen goedkoope
brandstof meer te zullen krijgen.
Die meening mist allen grond. Integendeel
zal het de Rijkskolendistributie steeds aange
naam zijn, indien zoo min mogelijk brand
stoffen worden genomen. Wie dus deze maand
kan uitkomen alleen met zijn goedkooper
quantum, koope de duurdere eenheden niet.
Hij kan toch het restant van zijn minimum
rantsoen in de volgende maanden krijgen.
Hoe minder kolen er verkocht worden, hoe
beter.
Economische overeenkomst met de entonte.
Het Ned. Gorr. bureau waarschuwt, dat men
zich van de economische overeenkomst met
de entente geen overdreven verwachtingen mag
maken. Uit de tot dusverre opgedane ervaring
is toch wel afdoende gebleken, dat men op
een geregelde aanvoer van graan hier te lande
niet te zeer moet rekenen en wat de rijst
betreft, zal ingevolge de voorloopig met Ame
rika getroffen schikking 1 schip, dat met rijst
voor Nederland bevracht in Amerika lag, de
„Samarinda", hier te lande aankomen, maar
voordat na de eventueele in werking treding
eeqer definitieve overeenkomst, schepen met
rijst hier te lande zullen worden verwacht,
zullen nog vele maanden verloopen. Voor de
naaste toekomst schijnt alzoo de geregelde
voorziening van ons land met levensbehoeften
van overzee allerminst gewaarborgd.
Uitvoer van sigaren.
Dezer dagen zijn in de pers mededeelingen
gepubliceerd over besprekingen, welke belang
hebbenden bij de sigaren-industrie zouden heb
ben gevoerd met den minister van landbouw,
nijverheid en handel met het oog op een be
perking van den uitvoer van sigaren, voorna
melijk naar Skandinavië.
Voor de goede orde wordt opgemerkt, dat
gebleken is, dat zulke besprekingen niet hebben
plaats gehad, dat voor het oogenblik er geen
aanleiding is om andere dan de reeds bestaande
maatregelen ter beperking van den uitvoer van
sigaren te nemen of zelfs maar te overwegen,
aangezien het bekend is, dat hoewel van de
zijde van winkeliers geklaagd wordt over on
voldoende levering van sigaren door de indus
trie, door tal van winkeliers aanbiedingen van
honderdduizenden, ja zelfs van millioenen siga
ren voor export aan fabrikanten worden gedaan,
wat niet direct wijst op een algemeen tekort
aan voorraden bij winkeliers.
Rantsoeneering van varkensvleesch.
Naar wij vernemen, heeft de Rijkscom
missie van toezicht op de Vleeschvereeniging
den minister van landbouw, geadviseerd over
te gaan tot rantsoenèering van varkensvleesch.
Aanleiding daartoe zou zijn de omstandig
heid, dat door het voorschrift van het alleen
Duitsche krijgsgevangenen.
Men meldt uit Rotterdam
Gisternamiddag te een uur lag de Koningin
Regentes aan den wal aan de Lloydkade te Rot
terdam gemeerd. Een half uur later volgde de
Zeeland en te twee uur was ook de Sindoro uit
Engeland aangekomen met haar droevige lading
van verminkten en krankzinnigen.
Aan boord van de Koningin Regentes bevin
den zich 13 zieken, 6 zieke onderofficieren, 170
burgers en 5 leden van den medischen dienst
op de Zeeland 194 onderofficieren en 5 leden van
den medischen dienst en op de Sindoro 28 krank
zinnigen, ohder wie 8 officieren, 369 verminkten
26 gewonden en 5 leden van den medischen
dienst.
Behalve door generaal Onnen, Engelbert van
Bevervorden, en schout-bij-nacht Forstman,
werden de transporten opgewacht door den
Duitschen gezant dr. Rosen en zijn echtge-
noote, den Duitschen marine-attaché kapitein
von Muller, den Duitsche militaire-attaché
majoor Von Schweinitz en leden van het
Duitsche gezantschap. Een groot aantal Duitsche
geïnterneerde Duitsche officieren was mede op
de Lloydskade ter begroeting van de nieuw-
aangekomenen.
Alleen de hier ter stede geïnterneerd wor
dende Duitsche onderofficieren, een 160-tal,
mochten debarkeeren. De gewonden, vermink
ten en burgergevangenen moeten allen aan
boord blijven tot morgen-
Dan zullen in den voormiddag de uitge
wisselde burger-gevangenen naar Hattum en
de geïnterneerd wordende burgers per trein
naar Hattum vervoerd wordeh.
Daarna vertrekken twee treinen met de
krankzinnigen, gewonden en verminkten.
Chef van den geneeskundigen dienst op
de drie stoomschepen tijdens het transport
Zitting van Donderdag, 24 Januari.
Voortgezet wordt de behandeling van de
begrooting van v
binnen1 andsche zaken
De heer van Berensteyn (v.-d.) be
treurt het, dat over het normaalprogramma
(afdeeling M.O.) de leeraren niet zijn gehoord,
De heer Lohman (c.-h.) acht de salarissen
voor de leeraren M.O. onvoldoende, maar wil
geen noodregeling en bestrijdt ten slotte de
uitbreiding van het aantal Rijks-H,B.S.
De heer Nolens (r.-k.) dringt aan op
een noodregeling ten aanzien van de sala-
rieering van de leeraren aan de Rijks-H.B.S.
De m i n i s t e r zal de salarisverhooging
onmiddellijk ter hand nemen, als de staats
commissie met het voorloopig rapport mocht
komen. Met het normaalprogram moet nu
een proef worden genomen,
Bij de artikelen hebben de heeren Dressel-
h u y s (v.-d.) en D r i o n (v.-l.) een amende
ment voorgesteld strekkende om den wensch
uit te drukken, dat de rijks hoogere burger
school met driejarigen cursus in de gemeente
Helmond met ingang van I September 1918
worde geconverteerd in eene hoogere burger
school met vijfjarigen cursus.
De Protestantsche ouders worden niet gebaat
door de opening van een R.K. Handelschool
op 1 September e.k.
De heer F les kens (R.K.) bestrijdt het
amendement-Dresselhuys. Naar zijn meening
zou de gemeente Helmond de tegenwoordige
voorwaarden niet willen accepteeren, al heeft
de Gemeenteraad j.l. Maandag besloten vast
te houden aan zijn vroeger besluit om ze
wel te accepteeren.
Alleen de krachtige actie uit enkele groe
pen uit de burgerij heeft dat raadsbesluit
bevorderd. De Katholieke bevolking heeft
getoond dat ze offervaardig kan zijn. Zij
brachten een garantiefonds bijeen dat de
oprichting van een Katholieke H. B. S. waar
borgt. Hij ontraadt dus het amendement.
De minister beantwoordt de vorige sprekers.
Helmond en Dokkum komen voor conversie
niet vooraan. Drachten gaat z.i. voor, ook
al omdat de politiek niet in het debat moet
komen. Het stichten van een openbare H.B.S.
mag niet worden nagelaten omdat er kerke
lijke oppositie is, maar indien er slechts plaats
is voor één school en er is een bijzondere
II. B. S. dan dient ernstig overwogen te wor
den of er wel plaats is voor een openbare.
De Regeering moet zich in de eerste plaats
bepalen tot die gemeenten, waar de politieke
strijd niet bestaat.
De heer Dreseelhuys (V.-L.) zet uit
een, dat in Helmond pas een politieke actie is
onstaan omdat de Raad had besloten de con
versie te steunen. Spr. trekt het amendement
niet qn de Kamer kan het nu aannemen als
bewijs dat zij zich niet vereenigt met de hou
ding van den Minister.
De heer Schaper (S.-D.) getoogt dat de
Regeering sterk staat onder clericalen invloed.
De heer 1 roelstra (S.-D.) zal zijn stem
niet kunnen geven aan het amendement Dres-
selhuys.
Spr. vreest dat de opvatting van den Mi
nister de oprichting in het algemeen zeer zal
belemmeren indien hij niet zoekt naar overleg.
Het amendement-Dresselhuys kan hij niet
steunen, omdat diteen motie is.
Met den heer Rutgers is hij het grooten-
tendeels eens. Hij vindt het niets vreemd, dat
de Katholieken te Helmond handelden op
bevel van hun geestelijken. Datzelfde is ook
gebeurd bij het lager onderwijs.
De Minister zegt voor Dokkum en Hel
mond niet geweigerd te hebben. Er kon
slechts één H. B. S. worden opgericht. Daar
voor koos hij de plaats waar geen pólitieke
strijd ontstond. En dat hij juist zag is nu
gebleken. Spr. herhaalt zijn opvatting, niet
omdat er een agitatie is mag het stichten
van een openbare H. B. S, worden nagelaten
Indien er een bijzondere H. B. S. bestaat o
