Dagblad voor Schiedam en Omstreken. Gratis Ongevallenverzekering Een Openb. Leeszaal en Bibliotheek. De Oorlog. 41ste Jaargang. Donderdag 7 Maart 1918. No. 12082 llaitenlaadscli Nieuws. BureauKoemarkt 4. Kbonn e m entts poat 8.— jg kwartaal, ïfioaderlfkö nummers 3 cent. Incassokosten worden berekend. Telef. 85, na kantoortijd no. 148. per 3 maanden f 1.50, per week 18 Postbus39 franco p. levenslange i 01111 yeplies van geheel© 8 11 i 8 een hand, invaliditeit; 1 L II U voet 0f oog; De verzekering wordt gewaarborgd door de Hollandsche Advertentiën: 15 regels fl.30 elke regel daarboven 25 ct. 3 maa< piaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 50 ct. p. regel Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvrage toegezonden. Op alle advertentiën in het Zaterdagavondnummer 10 oorlogstoeslag. Incassokosten worden berekend. bij verlies van een Algemeene Verzekeringsbank te duim; Schiedam. bij verlies van een wijsvinger; bij verlies van eiken ande ren vinger. Bij of krachtens wetten of verordeningen voorgeschreven en andere officieele af- en aankondigingen en kennis gevingen van het Gemeentebestuur. Ter openbare kennis wordt gebracht a. dat dit jaar voor de herijk van maten en gewichten zitting zal worden gehouden in het Gymnastieklokaal van school C. aan de Lange Nieuwstraat no. 119 alhier, van 18 Maart tot en met 1 Mei a.s. (behalve de Zaterdagen, de Zondagen en 29 Maart en 1 April) van voorm. 912 en van nam. 13 uur, en dat voor de verdeeling der werk zaamheden aan de huizen der ijkpiichtigen briefjes zullen bezorgd worden, houdende op gaaf van den dag en het uur, waarop de maten en gewichten voor den herijk kunnen worden aangeboden, terwijl zij, die zoodanig briefje niet mochten ontvangen, zich tot het bekomen daarvan op de boven aangegeven tijdstippen aan het lokaal van den herijk kunnen aanmelden b. dat de maten en gewichten schoon, droog en roestvrij moeten worden aangeboden om onderzocht te kunnen worden c. dat betaald moet worden voor het justeeren van gewichten en wel ten bate van 's Rijks schatkist d. dat de maten en gewichten, die ge stempeld worden met het afkeuringsmerk A, niet in de winkels enz. teruggebracht mogen worden e. dat de maten en gewichten vóór 1 Januari 1920 gestempeld moeten zijn met de letter IJ, doch dat ook tot dien datum de letter X geldig is en dat er, bij verzuim of verhindering om van de onder-a. genoemde zitting gebruik te maken, nog gelegenheid bestaat maten en gewichten te laten herijken aan het ijkkantoor te Rotterdam op Dinsdag en Vrijdag van 912 en 13 uur g. dat de onderdeelen van het Gram (milligram-gewichten) niet op de herijkzitting, maar alleen aan de ijkkantoren herijkt kunnen worden (opzending per post franco). Schiedam, den 6den Maart 1918 Ten kantore van het Distributiebureau, Oude Kerkhof 4, ligt ter inzage van belang hebbenden, eene Ministerieele bekendmaking betreffende wijziging van de maximumprijs lijst van Ijzer en Staal. II. [Slot.) In het vorig artikel ontwikkelden wij een aantal bezwaren van practischen aard tegen het voorstel van B. en W. Wij willen daaraan nog toevoegen, dat ook de drang, door den schenker op de gemeente uitgeoefend, om van de leeszaal en bibliotheek een gemeentelijke instelling te maken, niet zonder bedenking is. Nederland telt immers maar één gemeente lijke openbare bibliotheek (Rotterdam), terwijl in alle andere plaatsen, waar men een open bare bibliotheek van dit genre aantreft, deze geëxploiteerd wordt door een vereeniging of stichting. Waarom acht men overal gemeente lijke openb. leeszalen en bibliotheken onge- wenscht Vooral hierom omdat deze niet in aanmerking komen voor Rijks- of Provinciale subsidie. Zou men in Schiedam, waar de gemeente zeer gebukt gaat onder allerlei zware finanti- eele lasten tengevolge van crisisuitgaven, zie kenhuis-, schoolbouw enz., de geldelijke be zwaren „en bagatelle" beschouwen? Wij begrijpen niet waarom de meerderheid van het college van B. en W. plotseling met duizenden guldens zoo royaal gaat omspringen, terwijl beslaande instellingen (het Gemeente museum b.v. is ondergebracht in een totaal ongeschikt, niet brandvrij gebouw) over onvol doende middelen beschikken om deze naar de eischen des tijds te kunnen exploiteeren. Waar komt die groote belangstelling ineens vandaan, terwijl de gemeente zich voor haar eigen boekerij men overtuige zich maar eens op de zolders van het v.m. Kantongerechts gebouw in de Schoolstraat al bitter weinig gelegen heeft laten liggen Met het lakoniek voorstel om f20.000 te besteden, teneinde het „Volkshuis" op te knap pen en geschikt te maken voor een openbare leeszaal en bibliotheek kan de Raad bezwaar lijk veilig van wal steken. Door de aanneming van dit voorstel is noch de finantieele kwestie (bij de f20.000 komen nog f 4200 recht voor 's Rijksschatkist en de overdrachtskosten, zoodat alleen het „Volkshuis gebouw", zonder meubelenboeken enz., ruim f 25.000 zal kosten) behoorlijk onder oogen gezien, noch uitgemaakt welk karakter de lees- j zaal en bibliotheek zullen dragen. Dan 'hebben de Katholieken ernstige p r i n- cipieele bezwaren tegen de neutrale openbare leeszalen. Door de K. S. A. is, na gepleegd overleg met katholieke moralisten, een advies opge steld, hetwelk voor de katholieken in deze als richtsnoer kan dienen. Dit advies luidde aldus „Welke is de houding, die de katholieken volgens hun moraalbeginselen hebben aan te nemen in het vraagstuk „Kan een katholiek zijn medewerking verleenen aan het oprichten van of subsidieeren door de gemeente van openbare leeszalen, die niet specifiekka tholiek, maar zoogenaamd neutraal zijn, waar dus lectuur van allerlei richting wordt aan geboden Het antwoord op deze vragen vindt men in het volgende „le. Dat een zoogenaamd neutrale leeszaal niet in zich een kwaad kan genoemd worden (malum mstrinsecum) is duidelijk. Immers uit den aard der zaak is het kennisnemen van de geestesproducten van andersdenkenden niet een zonde. Het kan zelfs voor sommige per sonen geboden zijn namelijk voor hen, wier taak het is de dwalingen te bestrijden. Er wordt dan evenwel o. m. vereischt dat men de noodige wetenschap bezitte, om het ver keerde in de redeneeringen te onderscheiden en de bekwaamheid om ze te weerleggen. ,,2e. Dat echter voor zeer velen het ken nisnemen van allerlei lectuur een zeer ver derfelijk gevolg zal hebben, is niet minder duidelijk. Wel zal, wanneer in dergelijke lees zalen ook gezorgd wordt voor katholieke lectuur, gelegenheid tot ware ontwikkeling worden verschaftdoch daarnaast staat het rampzalig gevolg, dat vele bezoekers dier leeszalen, door het lezen der neutrale, liberale en socialistische dagbladen en tijdschriften, zonder twijfel bun geloof en hun deugd zullen verliezen, daar zij in de verste verte niet de noodige wetenschap bezitten om de drogrede nen te onderscheiden. Wij hebben dus te doen met een zaak, die wel-is-waar niet altijd en in alle omstandigheden een kwaad kan genoemd worden, maar die toch naast het goede gevolg dat er uit kan voortvloeien, ontwijfelbaar zeker een zeer groot verderfelijk gevolg na zich sleept." „Dat die leeszalen er toch zullen komen in de groote steden is wel mogelijk en ook waarschijnlijk. Maar wanneer anderen een kwaad bedrijven, is dit geen reden voor ons om mede de verantwoordelijkheid te dragen." ,,'t Gaat er mee als met de neutrale school. Aanvankelijk meenden ook sommige katho lieken, dat deze nog zoo verkeerd niet was. Gaan de staat of de gemeente echter er toe aan de neutrale leeszalen subsidie te geven, dan zal de eerlijkheid en consequentie mee brengen, dat ze ook de niet neutrale openbare leeszalen zullen moeten subsidieeren." Mr. Aalberse, in het „Kath. Soe. Weelbl." van 15 Oct. 1910 de vraag beantwoordend: Hoe staan wij als katholieken tegenover de op richting en instandhouding van openbare leeszalen, liet zich aldus uit „Wij achten de openbare neutrale leeszalen een kwaad. (Natuurlijk niet een kwaad in zichzelf, maar wegens de mogelijke gevolgen). Immers in deze leeszalen wordt van het beginsel uitgegaan, dat er moet zijn „een boeken- en tijdschriftenverzameling, zorg zaam en zonder eenigc maatschappelijke, politieke of godsdienstige voorkeur bijeenge bracht en aangevuld onder wering van alle moreel schadelijke en zuiver propagandistische lectuur terwijl die kranten, tijdschriften, bro chures en boeken kosteloos ter lezing worden gegeven „aan ieder, die naar leeftijd en ont wikkeling daarvoor competent te achten is". De praktijk leert, dat dit laatste zeggen wil ieder die 18 jaar of ouder is. Inderdaad is dit ook het beginsel van de Vereeniging voor openbare leeszalefl in Neder land, die den Minister in deze als „raadsman" zal ter zijde staan. Men gaat van de stelling uït een woord van den Apostel Paulus valsch interpreteerend dat ieder alles moet onderzoeken en het goede behouden, dat ieder, tot zekeren leeftijd gekomen, alles moet kun nen lezen, om zich zelfstandig een eigen oor deel te kunnen vormen. Alleen het beslist onzedelijke de pornografie wordt uitge sloten. Welnu, dat achten wij een volkomen valsch j volksopvoedkundig beginsel. Het is onwaar, i dat ieder zonder schade alles lezen kan. Het is onwaar, dat men, zonder een zeer hoogen graad van ontwikkeling, van allerlei, ook in godsdienstigen, socialen of politieken zin slechte lectuur, geregeld kennis kan nemen, zonder daar schadelijke gevolgen van te ondervinden. Een arbeider, die geregeld Hel Volk of De[n) Vrije(n) Socialist leest, wordt in den regel bedorven. Het zijn de uitzonderingen onder hen die voldoende ontwikkeld zijn, om niet den invloed van dergelijke lectuur te onder gaan die voldoende scherpzinnigheid heb ben om de waarheid van den leugen te onder scheiden. Daarom achten wij dergelijke Openbare neutrale Leeszalen, waarin alles voor ieder ter lezing ligt, s 1 e c h t." Men ziet dus dat wij principieel vierkant tegenover de openbare neutrale leeszaal staan. Een andere vraag is of de katholieke Raads leden, met volkomen vasthouding aan eigen beginselen, al dan niet hun stem kunnen geven aan een voorstel tot stichting eener openbare neutrale leeszaal. Zij zouden hun stem alleen dan daaraan kunnen geven, indien absoluut vast staat, dat de Gemeente dezelfde sommen (oprichtingskosten, subsidie enz.) ook aan de bizondere (katholieke) openbare leeszaal zal geven. Over de kwestie of een katholiek zitting kan nemen in een commissie voor een neutrale openbare leeszaal is Mr. Aalberse van oordeel dat in den regel de katholieken beter zullen doen met geen zittting daarin te nemen. Prof. Aengenent, die in de „De Katholiek" van Aprif 1916 over dit vraagstuk schreef, is deze meening toegedaan„Met het oog op de veranderde omstandigheden, of liever met het oog op de vermindering der gevaren, kan men dus m.i. niet lang er afkeuren, dat ook de katholieken in het bestuur of de com missie der neutrale leeszaal zitting nemen. Wij stipten hierboven eenige principieele zaken aan, die bij de behandeling van het vraag stuk der Openb. Leeszaal en Bibliotheek in den Raad de aandacht verdienen. Intusschen herhalen wij, dat wij alleen reeds uit practische en finantieele overwegingen ern stige bedenking hebben tegen het aanvaarden door de gemeente van het aanbod in zake het „Volkshuis". Verbetering. In het vorig artikel staat „Een openbare leeszaal en biblotheek op onbekrompen wijze in het leven geroepen enz. Dit moet zijn „Een openbare leeszaal en bibliotheek op een gekrompen wijze in het leven geroepen." JAPAN. De correspondent van de „Associated Riess te Washington seint: Men (blijft van gedachten wisselen over Ja pan's voorgenomen actie in Siberië. Blijkbaar is daarbij het feit aan den dag1 gekoïrien, dat er in I Jwginsel geen verschil Van meening is tusschen Ja pan en zijn bondgenooten evenmin, als tusschen de Vereenigde Staten hun fprmeele instemming 'mét eenige te ondernemen operatie nog niet heb ben betuigd en vermoedelijk pok niet zullen be tuigen. Ambtenaren van het Witte Huis zijn ontsteld diQor het bericht van Dinsdag, volgens hetwelk een gemachtigde verklaring was afgelegd, dat de Vereenigde Staten tegenover de Japansche plannen een andere houding dan hun hondgenooten aan- j nemen. Ze zeiden, dat geen machtiging tot eeni ge medeedeeling was verleend uitgezonderd dat de Vereenigde Staten hun instemming met het op treden in kwestie niet hadden kenbaar gemaakt. Het beginsel waarover naar verluidt alle par tijen het eens zijn, is, dat indien de Duitsche invloed in Siberië een kwade uitwerking heeft en er oögenMikkelijk gevaar is vpior het verloren gaan. van de voorraden te Wladivostok, Japan terecht welke maatregelen .van geweld ook zou kunnen nemen, noodzakelijk om zijn verplichtin gen na te komen tot het behoud van den vrede in het verre oosten zoo lang als de oorlog duurt. Naar het heet slaan de meeningsverschillen iop> de maatregelen van steun, voor Japan Dij zoo n onderneming te treffen. Het ministerie van Duitenlandsche zaken heeft meegedeeld, dat van Japan geen rechtstreeksch voorkei ten aanzien van Siberië is ingekomen. Het is evenwel btekend, dat Groot-Prittannië het de partement ten volle van Japan s plannen op de hoogte heeft gebracht. De toestand is nu, voor 'zoover men over inlichtingen beschikt, dat Ja pan heeft vernomen, dat de geallieerden er niets op hebben aan te merken, dat het Siberië betreedt, indien dit noodig is, wil het zich van zijn verplich tingen kwijten. In zoover de V. S. daarbij' betrokken zijn, is men in regeeringkringen blijkbaar van meening. uat ze te dier zake geen uitdrukkelijke' verzekerin gen behoeven te geven, hoewel men opi goed ge zag verneemt, dat deze koers naar men gelooft in dier voege kan worden uitgestippeld, dat zon neklaar blijkt, dat men Japan's positie volkomen begrijpt, zoodat de betrekkingen tusschen de twee landen geenszins gespannen zullen worden, of schoon Amerika zijn formeele goedkeuring niet onder woorden brengt. IERLAND. Een telegram uit Londen meldt: Er worden sporadische rustverstoringen ge meld uit verschillende plaatsen van Ierland, waar de Sinn-Feiners veel last bezorgen. Een aantal mtet stokken gewapende lieden hebben zich mees ter gemaakt van de kleine stad hiltomghn (1000 inwoners) in het graafschap' Mavo*. Reects eenigen tijd geleden deden talrijke ge ruchten de ronde over nieuwe woelingen in iei land en de komst van Lord French, den oppei- bëvelhebber van de troepen in Engeland, met zijn staf te Dublin, ongeveer eèn weck geleden, houdt vermoedelijk met de nieuwe Sinn-F ein-be- weging verband. ZWEDEN. Naar „Nya Dagligt Allehandn" te Stockholm verneemt, is tusschen de Zweedsche Jong-socia- listen en de revolutionnaire regeering te Helsing- fors een pormeele overeenkomst gesloten, om in Zweden met Finsch-Russischen steun in het voor jaar een revolutie mogelijk te maken, olgens de ze overeenkomst zullen de partjjViïenden. in Zwe den dóór hun Finsche en Russische kameraden door een vlootactie gesteund worden, zoodr.t de Qotzee bevaarbaar wordt. De Rus Kamenjef heeft te Stockholm vertoefd om de mogelijkheden van de beraamde groote onderneming te onderzoe ken en 'bovendien geldmiddelen voqa' de voorbe- ïeiding IvcschikbcUir te stellen. AMERIKA. Het departement van Oorlog' meldt de op richting van een grootte ravitailleeringsl asis in Frankrijk, welker houw 25 millioen dollar zal kosten. Dit depót zal twintig groote pakhuizen, twaalf groote werkplaatsen en honderd klei nere werkplaatsen en magazijnen omvatten. Met den Douw van deze ravitailleeringsbasis, met welker instandhouding: 450 officieren m 16.000 man gemoeid zijn, werd reeds verschei dene weken geleden een aanvang gemaakt, na dat een groot gedeelte van het bouwmateriaal en de inrichting in Frankrijk was aangekomen. Het ministerie van Oorlog: heeft het Gongi«> nogmaals een crediet van 450 milhioen rtollai gevraagd ten behoeve van ingestane gram, buiten en behalve de 2.640 millioen. dollar. ITALIE. In een 'bijzonder artikel wijst de correspondent van de „Manchester Guardian er op, dat 5e

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1918 | | pagina 1