Staton-Generaal.
Binnenland.
werd met hei oog daarop, dat de regeering op
het «.ogenblik niet oyer die middelen beschikt,
■welke ze vereisoht acht om de kiesrechtherv ar
ming onder dak te brengen, afgesproken,'dat de
ministerraad morgen dienaangaande zal .overleg
gen. Dan zal de regeering vermoedelijk besluiten
om ontslag te vragen.
Uit Parijs wordt via Basel gemold dat Prins
Sixtus van Bourb-m, die zich thans in Marokko
bevindt, als getuige in de aangelegenheid van den
keizerlijken brief, te Parijs wordt verwacht.
BATOEM BEZET.
Het Turksch stafbericht meldt:
Batoem is gevahen. De tegenstander, die voet
voor voet de buitenste versterkingen van de ves
ting verdedigde is teruggedrongen; .onze aanval'
had plaats op den avond van 13 dezer legen
do versterkingen op bet zuiden van de vesting
gelegen. Onze troepen, tijdens hun opmarsch ver
vuld van een krachtig en aanvaisgeest en een
schitterenden moed, drongen door in de verster
kingen, die bedekt waren met machtige prikkel
draadvers perringen.
Toen onze aanval verricht was, gaven de ver
dedigers van enkele naburige versterkingen hun
onderwerping te kennen door het hjjbchen van
de witte vlag, terwijl andere een laatsten tegen
stand boden.
Een afvaardiging, die uit de stad kwam, heeft
onze troepen hartelijk verwelkomd. De stad en
de haven zjjh zonder tegenstand bezet. Er hecrscht
volmaakte rust. Het aantal gevangenen en de
buit is nog niet vastgesteld. De verliezen van
den tegenstander zijn geweldig. j
Wjj hebben -Semi bezet, op den .oostelrjken
oever van het Wanmeer. j
DE BUIT DER DUITSCHERS.
Een telegram uit Berlijh meldt:
De waarde van den in het laatste halfjaar
aan oorlogstuig en andere voorraden door de
centralen gemaakte buit loopt in de miljarden.
Alleen aan kanonnen en artilleriemunitie hebben
ze op veel meer dan een miljard markt de hand
gelegd. De waarde der vermeesterde machine
geweren bedraagt meer dan 60, van het rollend
spoorwegmateriaal ongeveer 250, neergeschoten
vliegtuigen en ballong zoo wat 60 millioen mark.
Daar is de ontelbare buit aan allerhande oor
logstuig nog niot bijl. De geweldige voorraden
van kleeren- en verzorgings-opsiagplaatsen in Rus
land, Italië en Noord-Frankrjjk waren zelfs niet
to schatten. De buit aan gummi en koper in
Noord-Frankrijk alleen dekt ue behoeften van het
Duitsche leger voor een jaar. De gansche buit
heeft bet vaderland voor een bedrag ter hoogte
van een volle oorliogsleening van de verplichting
om in de oorlogskosten big' te dragen ontslagen.
DUITSCHLAND.
Over de jongste aanvahen dar Fransche vlie
gers op Zuid-Duitschland wordt uit Benijd ge
meld:
Gedurende üe maand Maart heeft de vjjjand
twaalf groote aanvallen op het Lotharingsche en
Luxemburgsche industriegebied en elf aanvallen
op de steden Mainz, Untertiirkheim, Ccmstanz,,
Coblenz, Freiburg, Zweibrücken,, Kaiseiiautem,
Mannheim, Ludwigshafen, Keulen en eenige ste
den in den Paltz en in Rijnland gedaan. Niet
tegenstaande de sterke eskaders, werden geen
militaire voordeelen behaald. Bjj de aanvallen
op het industriegebied aan de Saar en Moezel on-
den onden de bedrijven geen belangrijke storin
gen. Ook de in den nacht van 24 op 25 Maart
met 50 a 60 vliegtuigen ondernomen aanval le
verde geen resultaat op. Even vruchteloos bleef
de aanval op de Badensche aniline- en sodafabriek
bij Mannheim op 18 Maart. De eenige militaire
schade, die aangericht werd, was het in brand
geraken van enkele wagens benzol. Aan niet-
militaire gebouwen werd overal eenige Schade
aangericht. Bij den aanval op Freiburg .op 13
Maart werd, behalve verscheidene particuliere
woningen, een ziekenhuis ernstig beschadigd. Bij
den aanval op het Saar-gebied Werden vijf per
sonen gedood en vier zwaar en elf licht ge
wond; De verliezen bij de aanvallen op boven
genoemde open steden geleden, waren voorn a-
melijk ten gevolge van de onvoorzichtigheid van
een deel der bevolking' hooger dan de vorige
maanden. Zij bedroegen totaal 32 do-oden en 22
zwaar en 2 lichtgewonden. De vjjand verloor
op deze tochten 8 vliegtuigen.
ALLERLEI NIEUWS.
Uit Genève wordt, volgens het „Hbid.,," aan
de „Daily Express" gemeld, dat voigcns berich
ten uit Hamburg in alle Duitsche havens, in het
bijzonder in Kiel, duchtig wordt gewerkt. De
oorlogsschepen nemen kolen en munitie in en men
verwacht dus een maritieme onderneming op gr»
to schaal. Van het Westelijk front zouden de ma
rine-contingenten met hun zware kanonnen zjjh
teruggeroepen ten einde zich weer bij de vloot
te voegen. Het is niet onmogelijk, dat de Duit
sche vloot zich gereed maakt voor ©en offensief
ter zee om het leger te ondersteunen.
Dezer dagen vermeldde de „Daily News" een
zelfde verwachting. Het blad grondde die joan.
op het volgens zjjin meening afnemen van den
duik bootoorlog. De duikbooten waren wellicht
bezig, zich te ooncentreeren tegen de Engelscho
vloot ten behoeve van een aanval op de En-
golsche kust of „misschien wel op Engeland zelf."
Naar de „Össarvat-ore Romano" meldt, aal
graaf de Salis, buitengewoon gezant en gevol
machtigd minister van Engeland, bij den H. Stoel
die tijdelijk naar zijn land was teruggekeerd, zeer
spoedig weer te Rome arriveeren.
De „Osservatore Romano" meldt:
Enkele Italiaansche en buitenlandsche bladen
hebben naar aanleiding van de bekende inter
nationale polemieken der laatste dagen de veron
derstelling geuit, dat documenten als die welke
de huidige polemieken verwekt hebben, op eeni-
gorlei wijze den Pauselijken vredesoproep van
den len Augustus 1917 kunnen uitgelokt hebben.
Wizijn gemachtigd te verklaren, dat deze
hypothese zelfs geen schijn van waarheid be
vat. f
Gelijk wij in onze nummers van 19 en 20
Augustus 1917 gezegd hebben werd de Pauselijke
nota niet „geschreven in overeenstemming of op
aansporing van eenige oorlogvoerende mogend
heden of om de belangen van deze of gene na
tie meer bijzonder te dienen."
De H. Stoel herinnerde in zijn voorstel slechts
aan enkele algemeene punten, waarover de lei
ders der oorlogvoerende landen het min óf meer
eens waren" en 'geeft 'n samenvatting van de
openbare verklaringen, afgelegd in departementen
door staatsleiders van de verschillende lan-
den en welke de mogelijkheid van een bespre
king lieten doorschemeren, die naar den zoo vu-
rig1 verlangden vrede kon leiden,
i Eerstdaags zal te Parijs het proces begin
nen in de reeds vroeger vernielde geschiedenis
van de „geheimzinnige documenten in de taxi",
aie door door twee h-ooge officieren, militaire
attache's aan het Fransche gezantschap in Ma-
j drid, waren achtergelaten, door een tooneelspeel-
ster van het Théatre des Capucines waren ge-
vonden en in een teeder oogenblik d oor deze
i kunstenares aan een bevrienden vlieger-luitenant
werden getoond. De bewuste militaire attaché's
generaal Deuvignes en luitenant Mirepoix zijn
grande van Spanje en de wet schrijft voor, dat
een krijgsraad, die over een generaal recht spreekt
door een veldmaarschalk moet worden gepresi
deerd.
Veldmaarschalk Joffre is echter niet beschik
baar, zoodat nu een divisie-generaal het voor
zitterschip zal aanvaarden over den raad die
uit vier andere divisie-generaals en twee bri
gadegeneraals zal worden samengesteld.
Een telegram uit Berlijn meldt:
Staats secretaris von Kühlmann, die sedert gis
teren in het groote hoofdkwartier vertoeft, bleef
ook heden aldaar verwijlen. De voorgestelde be
sprekingen met de Voorzitters der Uijksdagpar-
tijen zijn daarom voor onbepaalden tijd uitge
steld. ij
China is van plan een oorlogsschip naar
Wladiwostok te zenden, aldus de Fransche bla
den.
De Duitsche regeering heeft aan de Russi
sche regeering van Volkscommissarissen een no
ta gezonden, waarin zij er met kracht op aan
dringt, dat 3e Russische regeering1 maatregelen
z il nemen, om de afzonderlijk optredende smal-
deelen der Russische Zwarte Zeevloot te belet
ten, de Zwarte Zee onveilig' te maken, onverschil
lig tot welke nationaliteit zij zich hebben ver
klaard. Indien de Russische regeering in gebre
ke blijft, zal Berlijn voortaan deze schepen als
vijandelijke beschouwen en als zoodanig behan
delen.
uiumprijs bestohd. Niet één van de 40.000 aan
gevoerde eieren is voor den graothandelprijs (12
cent) verhandeld. Het minste, dat betaald werd,
mas f 14 per 100 stuks, doch zij deden ook
f 14.50 en f 15 de honderd.
Het valt dus wel eenigszins te betwijfelen,
of 1de kleinhandel zich, gezien dezen te hoe-
gen inkoopsprijs, zal houden aan den maxi-
mumkleinhandeiprijs vap 14 cent. Inderdaad,
men denkt daar niet aan; in tal van winkels
hier ter plaatse ziet men dan ook de eieren
eenvoudig geprist met 15 en 16 cent, alsof
minister Post hu ma nooit maximumprijzen had
gesteld.
Intusschen was de vraag' naar eieren zoo>-
danig, dat men verwacht, dat de prijs nog hoo
ger zal xguofopen.
alles, behalve het zoogenaamde recht van
angarie."
Kunstmest.
De Duitsche regeering heeft toegestaan, dal
veertien met kunstmest geladen schepen, di®
op Duitscji gebied bij Terapel liggen, naar
j Nederland doorvaren. Eiken dag varen er
twee naar Terapel.
De zeevisscharij.
Van de te IJmuiden opgelegde Katwijket
loggers zullen een twintigtal in de vaart wor-
den gebracht voor de uitoefening van da
kustvisscherij
Tegeu het hamsteren en de prijsopdrijving.
B. en W. van Almelo hebben een telegram
aan den minister van Landbouw gezonden,
waarin zij hun volkomen adhaesie betuigen
aan het verzoek door den heer Bergsma in de
Eerste Kamer gedaan, om krachtige maatre
gelen te nemen tegen achterhouding van voor
raden en opdrijven van prijzen.
Tevens dringen zij er op aan, dat ten spoe
digste overgegaan zal worden tot distributie
van de per stoomschip Nieuw-Amsterdam aan
gevoerde rijst.
Uitvoerfraude.
De Minister van Landbouw heeft den ge
meentebesturen verzocht personen die betrapt
zijn op het plegen van uitvoerfraude, onver
schillig of die fraude al dan niet met regee-
ringsartikelen, tijdelijk van het verkrijgen van
goederen van gemeentewege uit te sluiten.
Vischuitvoer.
Van heden af zullen weer consenten voor
den uitvoer van visch worden afgegeven, met
uitsluiting van zoetwatervisch en gezouten
visch. De prijzen der visch, welke gistermorgen
aan de markt te IJmuiden werden besteed,
waren abnormaal hoog.
Oude thee en koffiekaarten.
Het Bureau voor Mededeelingen in zake de
Voedselvoorziening vestigt er, nu de nieuwe
thee- en koffiekaarten zijn uitgegeven, nog
eens de aandacht op, dat de bons 21, 23 en 25
der oude kaarten van waarde blijven om daar
op later waarschijnlijk nog thee te ontvangen.
Men beware dus het restant der oude thee- en
koffiekaarten zorgvuldig.
Graan voor Fransehe kinderen.
Naar het departement van Buitenlandsche
Zaken ons medegédeelt, heeft de Fransche
gezant namens zijn regeering aan den minis
ter van Buitenlandsche Zaken aangeboden in
verband met het verblijf hier te lande van
Fransche kinderen broodkoren beschikbaar te
stellen ter vervanging van het door hen ver
bruikte.
De minister heeft het aanbod met waardee
ring aanvaard.
Het uitgaand Engelseh couvooi.
Tet hedenmiddag 3 uur was nog geen be
slissing gekomen in zake het laden van levens
middelen in de Engelsche schepen. Dienten
gevolge werd oob heden niets geladen.
Het uitvoerverbod van levensmiddelen,
Men meldt uit Rotterdam:
Naar aanleiding van het uitvoerverbod van
levensmiddelen is ook het uitzenden van pak
ketten levensmiddelen aan Nederlanders .in
Duitschland en België plotseling stop gezet.
Eveneens is een einde gemaakt aan het uitzen
den van levensmiddelen uit Rotterdam naar
Duitsche krijgsgevangenen in Engeland. Een
firma te dezer stede had consent om 9000 pak'
ketten per maand naar Engeland te zenden.
Deze pakketten bevatten vroeger boter, worst
en kaas. Toen een verbod kwam om vetten uit
te voeren, werd het kaasrantsoen vergroot.
Het uitzenden dezer pakketten naar Engeland
had plaats met toestemming der regeering, Voor
ieder pakket moest steeds opnieuw een consent
worden aangevraagd.
Door het uitvoerverbod van levensmiddelen
is ook aan dezen uitvoer een einde gemaakt.
Reeds lagen 9000 pakketten hier voor uitzen
ding gereed, toen gisteravond de bedoelde fir
ma is aangezegd, dat geen consent meer zou wor
den verleend.
Het Engelseh convooi is nog steeds niet ver
trokken, daar de douane-ambtenaren de vaartuigen
nog niet hebben uitgeklaard.
De zalmen markt- aan het Kralingsche veer,
die anders in den loop van den morgen plaats
heeft, is uitgesteld tot den namiddag, daar de
leiders der markt opheffing van het uitvoer
verbod hebben aangevraagd, en zij1 eerst het
antwoord van Den Haag willen afwachten. De
aanvoer is heden buitengewoon groot, en wel
150 stuks. 1i~ i
Maximumprijzen voor eierea.
Men meldt uit Apeldoorn:
Ter eiermarkt deed men, alsof er geen maxi-
Pootaardappeien.
Het Hbid. verneemt, dat minister Posthuma
aan het Rijks Centraal Administratiekantoor
voor de distributie van levensmiddelen opdracht
heeft gegeven het surplus aan pootaardappeien
in ontvangst te doen nemen en in distributie te
brengen.
Het „recht" van angarie.
Mi. C. L. Torley Duwel ziet in de „Ne
derlander" dit „recht" onder 't oog en hij
besluit zijn artikel als volgt
„De conclusie uit dit alles is, dat de angarie
eene handeling is, die door vele schrijvers als
een misbruik wordt gebrandmerkt, door wei
nigen kortweg wordt erkend en door weer
anderen slechts wordt verontschuldigd in geval
van oorlogsnoodzaak of noodtoestand. Geen
,a"en za' echter hebben kunnen denken
dat de 20e eeuw een voorbeeld zou geven van
een zgn. angarierecht op monsterachtige schaal
i ,^aarvan w'j, Nederlanders, heden het
slachtoffer zijn. Het betreft in ons geval niet
de inbeslagneming of de vernietiging van e«n
enkel particulier eigendom, het betreft een in
breuk op de souvereine rechten van «en land
op zijn vloot, die met een tijdelijke occupatie
van neutraal gebied vrijwel gelijk staat. Er
is geen enkele groote mogendheid, die ook
maar één oogenblik den aanrander gelegen
heid zou hebben gegeven een rechtskundig
debat over het angarierecht, te beginnen.
De angarie, op hoe klein» schaal ook, wordt
terecht tegenover neutralen, die voor een oor
log tusschen anderen niet aansprakelijk kunnen
worden gesteld, een onrecht genoemd, en het
i» de strekking van het volkenrecht in den
afgeloopen tijd geweest om steeds meer en
meer waarborgen voor de neutralen te zoeken.
Maar waar zelfs van schadevergoeding niet
meer gesproken kan worden want dit is het
geval indien men een land voor het grootste
gedeelte v«n zijn vloot berooft, daar helpt
geen taxatie van schip, vracht en lading, even-
mm als schoone beloften, daar kan men alles
ter verontschuldiging roepen wat men wil,
indien de behoefte daartoe nog bestaat,
EERSTE KAMER.
Zitting van Dinsdag 16 April.
Aan de orde is de
t Justitiehegrocting.
Bij de algemeene beschouwingen bespreekt de
heer Polak (S, D. A. P) de overmaat van
werk van de huurcommissies. Spr. hoopt, dfit
hierin spoedig verandering gebracht zal worde»-
Verder wijst spr. erop, dat de berechting' va»
de overtredingen van de arbeids- en veiligheids
wet te wenschen over laat. De arbeidswet woodt
niet voldoende gehandhaaid ten opzichte van
vrouwen en kinderen, werkzaam in fabrieken.
Spr. is er niet van overtuigd, dat de justitie vol
doende d oordrongen is van het belang van de
sociale wetgeving.
Het spijt den heer Eer gsm a (Lib.) dat het
departement van justitie niet overtuigd is van de
noodzakelijke versterking' van de politie. De
tegenwoordige relletjes hebben spr. niets verrast.
Vooral meer bereden politie moet er zijn. Ook
het corps van de rijksveldwacht moet versterkt
worden ter beteugeling van smokkelarij en ach
terhouden van graan.
De heer d'Aumale van Hard.e.n.bno.e.k
(A. Rbespreekt de tuchteloosheid van de jeugd-
Ook deze spr. bepleit versterking zoowel van
de gemeente als van de rijkspolitie.
De heer Lucas se (A. R.) bespreekt het bios
coopgevaar en de tuchteloiosheid van de jeugd
en behandelt voorts de organisatie van de rijks -
veldwacht. -
De heer Ver h e jj e n (R. K.) zegt, dat de mi
nister steeds gedaan heeft wat zijn hand te doen
vond. Met het oog: >op de bekende, geruchtma
kende pers zaak vraagt spr! of art. 100 W. van
Strafrecht niet herzien moet worden.
De minister van j ust.i.t.i.e wijst eirop, did
de arbeid van de huurcommissies reeds verlicht
wordt door verdeeling in kamers. Spr. heeft het
0. M. een brief gezonden, waarin aangedrongen
wordt op strenge toepassing van de Arbeidswet
en de sociale wetten. Van klasse-justitie is spr-
niets gebleken. Spr. wijst erop, dat de tegenwoor
dige organisatie van de rijks veld wacht aan de
eischen beantwoordt. Het denkbeeld van reserve-
maréchaussée is aan het departement van oorlog
verworpen. Spr. zal zoo spoedig mogeljjk overi
gaan tot uitbreiding van de rijksveldwacht.
De justitiebegrorïting wordt z. h. s. aangeno
men.
Vervolgens 'kwam aan de orde de
marinebegrooting.
Bij de algemeene beschouwingen bepleit de heef
Van Wassena er v.a.n C.at.w.g.c.k (C.-H,),
specialiseering bij de marine-officieren voor Iu-
dië. Kunnen convoioien, vraagt spr., niet gaan
halen wat wjj noodig hebben?
De heer Polak (S. D>. A. P.) verzoekt over
weging van het denkbeeld om reserve-adelborsten
door de mobilisatie 2 jaar verhinderd om te va-
ren, gelijk is vereischt voor het stuurmaii3-exa-
men, zoo spoedig mogelijk tot varen in de ge
legenheid te stellen.
De minister van mar in e herinnert aa»
de a.s. oprichting van de aspiranten-school voor
marine-officieren. Hij wil de proef nemen met
de openstelling van de gelegenheid tot het aan
gaan van een vrijwillige verbintenis van 6 jaren
door officieren.
De minister zegt, dat een schip naar Indië
zal worden uitgezonden om ambtenaren en goe
deren die het gouvernement in de koloniën drin
gend noodig heeft over te brengen.
De regeering is voornemens dit vaartuig doof
een oorlogsschip te doen convoyeeren en tevens
een kolenschip mee te zenden, opdat geen bun
kerstation behoeft te worden aangedaan.
De marine-begrooting wordt aangenomen.
Tij 'hoofdstuk LX (Waterstaat) bespreekt de heel"
Swaay R. K) het electridteitsvraagstuk.
De heer H a f f m a n s (R. K.) bespreekt de
Maaskanalisatie en den kolenaanvoer.
De heer Gilissen (R. K.) dringt aan op
verschillende verbeteringen op het gebied va»
telefonie en vraagt alle aandacht der regeering
voor £en draadlooze verbinding met Jndië.
Woensdag 11 uur voortzetting.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Dinsdag 16 April,
Aan de orde zijn do interpellaties van defl
heer Reumer omtrent de voeding' van de geïnter
neerde krijgsgevangenen, en van den heer Sd»*
nes omtrent de
voedselvoorziening;
speciaal de verlenging van den broodkaarten tcN
mijn.
De heer B e u m e r wijst op de aanwezigheid
van de 16.000 geïnterneerden, op de HenduizWl*
