Dagblad mor Schiedam en Omstreken.
fifpL'tr fifj
De Oorlog.
41ste Jaargang
Donderdag 17 October 1918
No. 12269
Gratis Ongevallenverzekering I
Westelijk Front.
FEUILLETON.
B U EN RET1KO,
BureauKoemarkt 4. Telef. 85, na kun to ortij j no. 148. Postbus. 39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ1.50, per week 12 cent, franco p.
post ƒ2— p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Incassokosten worden berekend.
Advertentiën: 1—5 regels 11.30; elke regel daarboven 25 ct. 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden meaedeelingen 50 ct. p. regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvrage
toegezonden. Op alle advertentiën 20 o/o oorlogs toeslag.
Incassokosten worden berekend.
levenslange 000 Terlies van
geheele 1111 een hand,
invaliditeitIJ w voet of oog
De verzekering wordt gewaarborgd door de Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank te
bij verlies
van
een duim;
Schiedam
HIJ wijsvinger; i |y
bij
verlies van
eiken ande
ren vinger;
Buitenlandsch Nieuws.
DE HOUDING VAN DUITSCHLAND.
Het bericht uit Berlijn, betreffende de over
gave van Duitschland is nog niet bevestigd.
Blijkens te Londen ontvangen telegrammen
kan men het Duitsche antwoord op Wilson's
laatste mededeeling elk oogenblik tegemoetzien
en zal het waarschijnlijk gelijkstaan met een
algemeene aanvaarding van de door hem ge
stelde voorwaarden.
Het Wolfbureau is gemachtigd om de in het
buitenland verspreide berichten over een af
treden van keizer Wilhelm, naar van zelf
spreekt, als volkomen verzonnen te kenschet
sen.
Merkwaardig is zeker een stuk in de ,,Nordd.
Allg. Zeitung" over den toestand sinds het
jongste antwoord van Wilson.
Ee „Norddeutsche Allg. 2t." schrijft ©vér ld©
'opvatting van Wilsön:
Het antwoord van Wilson is vroeger afgeko
men dan men had verwacht.
Het omvangrijke document zet voor een deel
de di.scussie voort, voor een deel breidt zij
haar uit, waardoor een nieuwe uitlating van de
Duitsche regeering noodzakelijk is en het prlac-
tische doei van de' gedachtenwisseling, het be
werken van een wapenstilstand en het beginnen
van vredesonderhandelingen nog niet dadelijk is
te bereiken. 1>
Nieuw is de opstelling van het beginsel1, dat
de toestand welke dooi' de ontruiming zal war
den geschapen, de tegenwoordige militaire su-
perioviteit der Entent© onaangetast tnoet laten.
In verband met deze kwestie verwijt de Arne-
rikaansche nota de Duitsche oorlogvoering, on-
menschelijkhejd en zij beschuldigt haar van on-
menschelijke handelingen. 1
Het verwijt is1 ongerechtvaardigd en ziet al
thans de imilitaire noodzakelijkheid over het hoofd
onder dwang waarvan de Duitsche legerleiding,
handelt, zioolang het staken van d© vijandelijk
heden niet is bereikt. 1 ,1
1)© Duitsche regeering heeft zelf opmerkzaam
gemaakt op de 'gevolgen voor de steden achter
de Duitsche frontlinie en haie bewoners door
de voortzetting1 van den strijd. Zij' heeft aan
geboden, dit lijden zooveel mogelijk te verzach
ten en als ©etste van de oorlogvoerende mogend
heden een beslissenden stap gedaan, pm de ver
woestingen van den oorlog in te porteen. Haar
thans alleen d© schuld te geven vpior den tegen-
woordigen betreuFenwaardigen toestand van de
bewoonde gevechtszone, is dus onbillijk.
De beantwoording' van de Amerikaansobe no
ta vereischt natuurlijk uitvoerig; overleg, j
door MARIE BERNHARD.
Gelijk tot dusver zoo zal de Duitsche regeering
zich pok daarbij laten leiden door den geest
van verzpenlijkheid en door den wensch, om
een eind te maken aa:n het blaed vergieten eqi
diëno vereenkomstig haar besluit nemen, niet in
achtneming Van de belangen van het Duitsche
vplk. 1 j
D© bladen te Weenen uiten eenstemmig de iojVör.
tuiging d at de nieuwe eischen van Wilson Duitsch
land opnieuw voor ernstige beslissingen plaatsen.
Zij werpen hindernissen op den Vredesweg op,
zonderjjiem echter volkomen te versperren. Het
meerendeel der bladen acht het uitgesloten dat
Wilson het er pp' aanlegt, het Duitsche volk te
vernederen (of in e©m vertwijfelenden strijd 'tel;
jagen, daa;r hij' daaidopr den door hem voorgesta
ne» vrede van verzoening, alsmede den duurza-
men vrede zelf, bij' voorbaat onmlogetijk zou ma
ken. 1
Het Fremdenblatt zegt: het zal moeten blijken
of Duitschland de stellig'zware voorwaarden zal
aannemen en of de grondbeginselen van het
Duitsche vredesaanbod doof zulke besluiten on-
gtewijzigd bl'ijWn. j 1
De Neue Freie Ppesse vraagt ho© president Wil
son zich verheelden kan, dat het Duitsche volk'
zich in sl'aafschheid als een kudde in den strijd
heeft laten jagen, terwijl 70 milliopn menschep,
meer dan 50 maanden alle offers' hebben door-
staan. Zulk een (offervaardigheid kan slechts voorti
spruiten uit den trouw jegens het vaderland en
niet uit gehoorzaamheid tegenover enkele perso
nen. Het blad vertnpiedt, dat de invloed van Pa
rijs zich in Wilson's antwoord heeft doen gelden,
dat de zoo dringend noodzakelijke en onpartijdige
rechtvaardigheid moet brengen.
Het Neue Wiener Tag'blatt zegt: men kan het
niet van, zich afzetten dat Wilson rechter en te
gelijkertijd (partij1 as, ook' al zijn er1 veel' ver
ontschuldigingen voor zijn partijtrekken aan te
hoeren l l' l
De Reichspost ziet de waaide der nota in het
feit dat de onderhandelingen Volder worden ge
voerd en zegt: men kan er op vertrouwen dat
de natie, wie bet plichtbesef en de zedelijke
waardigheid zou zijn aangeboren ais de Duitsche
thans pok de mannen zal hebben, die de juis
te oplossing zullen vinden.
Dte Zeit. wijst er .op, dat het niet met Wilson's
idealen in overeenstemming kan zijn, om het
Duitsche volk de vrijheid en het zelfbeschikkings
recht jn den vofm van bestraffende vredesvoor
waarden te échenken.
D© „Echo de Paris", het eenige blad, dat hij
het eerste antwoord van Wilson ©enig vojoirbe-
h)0,ud maakte, zegt nu: het nieuwe document,
dat 'Duitsohlajid in het hart treft, voldoet ons
volkomen. Het blad vindt het uitstekend van Wil
son gezien, dat hij afzonderlijk met Weenen wil
Onderhandelen. Juist de ondergeschiktheid van
Oostenrijk aan Duitschland heeft den tegfenwoori
digen oorlog te voorschijn gerjoepen. Het Euro
pa van morgen kan alleen bestaan, als dat blok
is gteklioiofd. 1 1
De Londensche correspondent van de „Manches
ter Guardian" schrijft:
De Fransche bladen, die voeling houden met-
de regeering, hadden een meer of minder onver
zoenlijke houding' ten opzichte van net vFedes-
voortsel der middenrijken aangenomen. Sedert
het Duitsche antwoord aan Wilson in Frankrijk!
bekend geworden is, is: een veelbeteekemdé wijzi
ging in hun houding gekomen. In zijn hoofdarti
kel van Zondag aanvaardt de „Figaro," Duitsclv
land's antwoord als volkomen bevredigend en
noemt het een volledige instemming met Wilson's
voorwaarden en een ware capitulatie. De Figarq»
Oppert geen bezwaar tegen het voorstel' een er
gemengde commissie om de ontruiingsvoorwaaaF-
den te regelen, doch zegt dat de krijgsverrichtin
gen natuurlijk tijdens het bijieenkomen der com
missie zouden doorgaan en dat de overwinnaar
in de commissie zal spreken en zoo, luid dat
niemand lang zal aarzelen hemi te weerstaan.
De „Figarlo" zegt dat er niets andeirs rest dan
de voorwaarden f an 'den wapenstilstand vast te:
stellen. Zijn ©enige twijfel is of Duitschland ze
zal aanvaarden, daar zij zeer streng moeten zijn.
DE TERUGTOCHT DER DUITSCHERS.
Het Fransch avondcommuniqué luidt
Gisteren hebben de Franschen eenigen plaat
selijken vooruitgang gemaakt met name ten
N.W. van Sissone, waar ze Notre-Dame
d e-H i e s s e namen.
De Duitsche staf meldde gisteravond
N.O. van Roesselaere, in het vak van de
Selle, bij Haussy, tusschen de Aire en de Maas
en op den öostelijken oever van de Maas zijn
vijandelijke aanvallen mislukt.
De met Fransche vluchtelingen opgepropte
stad Denain ligt onder het gestadig vuur der
zware Engelsche artillerie. De vijand heeft gis
teren de door ons tijdens den oorlog zorgvul
dig gespaarde bedevaartsplaatsen van Liesse
beschoten.
Reuter'a correspondent seint
Debeney's troepen hebben bij Bussay Hais-
ny de O i s e overschreden.
26 I I it I
Ware hij erhstiig met zichzelf te rade gegaan,
dan had* hij moeten bekennen, dat het reeds se
dert dien onweersavond met zijn innerlijk even
wicht gedaan was maar hij had er een afkeer
van de wensch© wpnd t.e peilen; pm te onder
zoeken waar die, begon en ho© diep die ging.
Het was reeds erg. genoeg, dat er een won
de wasHij had haan ontdekt, toen hij den wee-
moedigen toon van die diepe stem vernomen
had, en hij wensohte van ganscher harte, dat
hij Gabrielle Hartmaan1 nooit had hooren zin
gen. 1J 1 :v;
Den anderen dag hield hij zich druk bezig
met zijn werk, hoewel' hij slechts een paar Had.-,
zijden manuscript tot stand bracht, die hij bij
later overlezen onbarmhartig weder doorstreep
te, daar zij hem ten eeneumale onvoldoende toe
schenen. 1 i
Zijn zinnen waren onrustig en vol wonderlijke
Verwachting; zij lieten hem niet bij zijh bpeken,
zij hielden hem dan ook niet in huis. Niettegen
staande het een zeer warme dag was, maakte
tij reeds vpor het diner een grooto wandeling
De Engelsche staf meldde gisteravond
De Engelschen hebben in den afgeloopen
nacht een geslaagde plaatselijke krijgsverrich
ting in het dal van de Selle ten uitvoer ge
bracht en het dorp Hausey met 300 gevan
genen vermeesterd.
De vijand zet op het front DouaiRijssel
zijn terugtocht voort, dicht achtervolgd door
onze troepen, die de algemeene linie Orignies
CarvinAllennes-les-Marais—Maugre— Gaping
ham bereikten.
Op verschilllende punten hebben de vijan
delijke achterhoeden scherp inet onze voor-
hoede-afdeelingen gevochten. Wij hebben eenige
gevangenen gemaakt.
Het tweede Britsche leger onder generaal
Plumer heeft in samenwerking met de Belgi
sche en Fransche strijdkrachten in Vlaanderen
in de afgeloopen drie dagen vorderingen van
meer dan acht mijl gemaakt.
Er wordt van Engelsche zijde gemeld dat
de geallieerden met spoed langs den weg van
Cortemarck naar Thourout oprukken. De val
van Thourout zal de spoorlijn, welke de Duit-
schers met Ostende verbindt, afsnijden en de
moeilijkheden voor hun terugtocht van de kust
verhoogen.
Havas meldt uit Farijs:
De overwinningen der geallieerden hebben
de effectieven der Duitschers dermate verzwakt,
dat ze nog maar eenige versche divisies ever
hebben. Alle andere vechten mee en hebben
een derde hunner artillerie moeten afstaan.
Sinds 15 Juli ontnamen de Franschen en Ame
rikanen hun zoo wat 4500 kanonnen. Het
zegevierende offensief der Britten in liet gebied
van Kamerijk heeft hen van broodnoodige
treinverbindingen beroofd b"j le Cateau en
Bohain, waar ze om hun legers aan het noo-
dige te helpen tegenwoordig over niet meer
dan twee lijnen beschikken.
OP DEN BALKAN.
De Italianen hebben den 14en October Ti
rana bezet.
Van Fransche zijde meldt men
De geallieerden blijven naar Noord-Servië
oprukken. De Serviërs dreven den vijand te
rug, ze namen het Weliklystiebatsjgebergte,
bereikten een punt 20 K.M. ten N. van Nisj
en namen tal van gevangenen alsmede 32 ka
nonnen. De vijand ontruimde Dzjakowa en
trok op Ipek terug.
Uit Weenen meldt men:
In Servië en Albanië worden onze bewegin
gen en maatregelen ten uitvoer gebracht, zon
der dat de tegenstander ingrijpt.
PORTUGAL.
Volgens bericht uit Bazel, is in heel Por
tugal de staat van beleg afgekondigd. De pre
sident heeft als hoofd der strijdkrachten de
rechtstreeksche militaire leiding in handen
genomen.
O OSTEN RIJ K-HON G ARI JE.
In een rede zeide Burian, dat Oostenrijk-Hon-
garije met Duitschland en Turkse dat zijn bpnds-
plichten getrouw blijft, de onderhandelingen zal
aangaan. Bij de vredesonderhandelingen zou
steeds wederzijdsch overleg plaats vinden met
de bpmdgenooten. 1
Verder1 sprak Burian, over den volkerenbond
en de daarmee samenhangende kwesties en achtte
de oprichting van een liga van naties, de voort
©n kwam zoo verhit en bestoveft thuis, dat hij
zich bij zijn gast liet veijmtschuidigen; hij moest
zich geheel ve ik Joelen en verzocht mevrouw Hart-
mann alleen te dineei en.
Wat Mamsellchen hem in zijn studeerkamer
bracht, genoot hij: slechts ten deele, „zonder dat
hij wist wat hij deed", gelijk zijl in stilte zeide;
daarna wierp hij zich o,p, zijh sofa en verzonk
iu een looden slaap, waaruit hij eerst in den
laten .namiddag ontwaakte.
Hij kon er niet t,,oe komen, Gabrielle op te
zpeken, Snaar sloop heimelijk, zonder1 koffie of.
dergelijke vejversching, door de achterpoort van
zijn tuin en wandelde doelloos door het woud
pm eerst kort voor .zonsondergang huiswaarts
te keeren, Bij de laatste kromming van den weg
bleef hij verrast staan; een slanke vrouwelijke
gestalte leunde tegen een der ahornstammen
Gabrielle, die blijkbaar op hem gewiacht had.
Toen hem bij haar pnverwachten aanblik het
bloed onstuimig in bet gezicht vloog en bijl er
naar streefde, haai'1 deze opwelling te verbergen,
kon het hem toch niet ontgaan, dat ook zij be
vangen was, blijkbaar nog meer dan bij.
Ze wisselden een beleefden groet ©n toen,1 ston
den zij, de pogen op elkander gevestigd, "ver
stomd; geen Runner! vermocht een wnolrd te spre- j
keu. 1 'Ij
„5 Ik heb hier op u gewacht", begon einde- I
lijk de jonge vrouw, „ja, ik wachtte hier op u j
lom om ik wilde u iets zeggen, dat
Haar hulpel.ooze verlegenheid deed herri ontooe*
ren jen hergaf hem de kalmte.
„Nu, vvat is er dan, mevrouw Garielle? Ge
zijt geheel en al opgewonden, dat mag ik niet
toestaan? Ge weet, geen opwinding! heeft uw
doctor gezegd. Wat wilt ge mij mededeelen?
Is het zoo iets pijnlijks?"
„Pijnlijk, ja, dat is' het rechte woord!" viel
zij ih.em haastig in de rede. „Het valt mijl moei
lijk, uw goedheid, die ge mij tot dusver bewezen
hebt
„Maar ik verzoek u voor alles, waarin be
staat dan deze zoogenaamde goedheid? Ik heb
een landhuis' én gij dpet mij hef genoegen, daarin
te wonen, dat is allesGij, de dochter van mijn
lieve Margot 1 Ge kondet heel andere dingen van
mij verlangen, en ik zou ze «hoen!
„Zeker zoudt ge dat, ik weeg het! En toch
dit dit
„Ge moet weinig vertrouwen in mijn gerbemde
goedheid stellen, wanneejr u een openhartig woord
zoo zwaar vult 1" I
„Goed dan, ik wil openhartig zijn." Ze wierp
een weinig het hoofd achterver en nam zicht
baar een dapper besluit. „Ik heb u tof nu nog
niets naders omtrent mijn vteftedeu verteld, ik
had daarVopr mijn redenen, en ik ben u dank
baar, dat ge er mij niet Paar gejvraagd hebt.
Dat ik het laatst in Bremen was, weet ge. Ik
vond daar eenige bekenden terug, die in Brusr
sel in nadere verhouding tot mij stonden, dat
wil zejggen, tot die nadere verhouding gaven
meer uiterlijke redenen aanleiding. Zij zijn goed
vopr mij geweest en ik hen hun dank schuldig.
Gedurende de lange ziekt© van mijn main en
Ina zijn dood hebben zij' zich mijner aangetrokken,
jk mag dat niet 'vergeten. En wooF de toekomst
kan jk hun raad, hun hulp nauwelijks ontberen,
latei zal ik u wel' zeggen, waar.orn 1 En juist
die kennissen het is een gehuwd paar en
dan de broeder van de vrouw
Ze was buiten adem, zoo snel had zij ge--
sproken, jjjpt lieve gezichtje zag vuurrood. Bci
der stond daar; en zag haar zich zelf vergetend!
aan „frank letzte Lebensglut" kljomk1 Inet: ini
hem
„Lcch wat zult ge van hem denken, hoe hen
hen 'beonrdeelen Mijn geneesheer in Brc-mcn,
die mijn adres wist, daar ik hem van u vertelde
heeft hen naar hi ei" verwezen, en nu, daar ze
alle drie zonder bezigheden zijn, en hun levens
opvatting zoo is, zooi vrij', zoo zonder plicht
plegingen en zonder veel vormen, daar zijn ze
plotseling heden onverwacht gekomen, om mij
te bezoeken. Ze kwamen v,oor ongeveer twee
uren hier aan, zijn geheel opgetogen mijterug
te zien, dwepen met de „idylle", waarin ik hier
leef, en'ik vrees, ik geloof
(Word! wrvolgi),