Dagblad mor Schiedam en
lil
Gratis Ongevallenverzekering
4l8te Jaargang.
Zaterdag 16 November 1918
No. 12294
FEUILLETON.
BOEN B ET 1 K 0,
BureauKoemarkt 4. Telef. 85, na kantoortijd no. 148. Postbus: 39.
Abonnementen per 3 maanden f 1.50, per week 12 cent, franco p.
post f2— p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Incassokosten worden berekend.
Ad verten tien: 16 regels 11.30; elke regel aaarboven 25 ct. 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden meaedeelingen 50 ct. p. regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvrage
toegezonden. Op alle advertentiën 20 °/o oorlogs toeslag.
Incassokosten worden berekend.
bij
f levenslange
11 geheele
V W1 invaliditeit;
f f I verlies van
«en hand,
voet of oog
bij verlies
van
een duim
bij verlies
van een
wijsvinger;
De verzekering wordt gewaarborgd door de Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank te Schiedam.
by
verlies van
eiken ande
ren vinger
Gemeenteraad.
Vergadering van den Raad der Ge
meente Schiedam op Vrijdag 15 Nov. 1918,
des namiddags 2 uur.
Voorzitter: de burgemeester de heer M. L.
Honnerlage Grete.
Tegenwoordig zijn 19 leden.
Afwezig de lieeren Ris, Goslinga, v. d.
Schalk en v. Pelt.
Goegekeurd worden de notulen van 20 Sep
tember II en 15 October.
Een rede van den burgemeester.
De Voorzitter houdt alsnu de volgende
toespraak tot den Raad
Mijne Heeren,
Eindelijk is dan de wapenstilstand tot stand
gekomen, waardoor de oorlog die nu reeds 4
jaren de menschheid heeft gegeeseld, feitelijk
is geëindigd.
Dit is voor ons een heug'lijk feit, niet al
leen omdat de gruwelen van den oorlog voor
bij zijn, maar ook omdat voor ons land het
gevaar om daarin gewikkeld te worden is ge
weken en ook een eind is te zien aan de
moeilijke omstandigheden, ook voor ons door
den oorlog in het leven geroepen en die, ik
mag het met dankbaarheid erkennen, door ons
volk met'berusting zijn gedragen.
Wanneer wij verder letten ap de door de
Regeering genomen maatregelen tot dadelijke
verbetering van den toestand, kunnen wij
reeds veel verlicht over de nog overblijvende
"meilijkheden heenzien, en weder den toekomst
hoopvol tegemoet gaan.
Edoch, een donkere wolk hangt nog over
°ns land, waar immers het wettig gezag wordt
bedreigd.
Ik kan dat niet begrijpen,daar wij, als wij maar
eVen zien naar den ontredderden toestand van
heel Oost-Europa, dat worstelt naar vrije
staatsinstellingen, ons toch zoo gelukkig mo
gen achten dat wij daarvan reeds van ouds
>n het bezit zijn. (Applaus).
Hoe dit zij, het is mij eep voldoening dat
de Regeering vast besloten is het gezag te
handhaven. En daarbij is het mij een groot
genoegen, dat de overgroote meerderheid van
ons volk op de meest ondubbelzinnige en daad-
Werkelijke wijze zich daarbij aansluit.
Ik hoop van ganscher harte, dat deze plot
seling opgekomen onweerswolk overdrijft, maar
ik voelde mij toch gedrongen het uit te spre
ken dat allen, die het gezag hoog houden,
mijn steun hebben en dat ik wederkeerig op
de hunne reken. (Bravo's, applaus).
door MARIE BERNHARD.
.1 44 f
„Dat wil' zeggen1," voegde zij er na een adem-
Ioioec stilte haastig aan toe, „ik geloofde toen,
hem lief te hebben. Hoe wanhopig «lijn toe-
stand ,0,0k was, nooit zou ik' om uiterlijke rede
nen hebben kunnen besluiten de v;r,>uw te wor
den van een man, dien ik niet liefhad. Mevrouw
Schroder, die ik 'in dien tijd dikwijls zag, kan
het u berastigbn, dat het lang duurde, voor...,
ddt Hartmann meer dan eens... neem mij niet
kwalijk, het moet hatelijk klinken, wat ik u zeg,
maar ik wil1 de waarheid spreken, de vol'ie waar-
hmd. Qe meet weten, voor wij scheiden, wie ik
Vvas en wie ik nu benl"
„Ik weet," zeide Röder halfluid, „dat uw echt-
genoet meer' dan eens zijn aanzoek mpest her
halen, dat hij1 u hartstochtelijk beminde en dat
bij iUW toestemming ten slotte door de ge
dachte geleid weid, dat er bij zijn opgewonden
karakter een ongeluk bon geschieden!"
»Zo|C, heeft mevrouw Leopoldine het u Igjeaeigd
«e hebt gelijk, het was ziop. Hij was een harts-
^li te lijk, man, jaloarsch on Zl0!0i beminde hij
y* Alles is zeem sniel in zijn W&A g>eg!dan, tiiiji
Veel te snel,- te plotseling. Ik kon zijn 'gevo©-
Wethouder d e Br u j n vraagt of er ge
legenheid is om deze rede te bespreken.
E e n i g e stemmen: Neen, neen.
Wethouder de Bruin zegt Een ge
deelte van den Raad kan daar niet met mee
gaan en ik vind het jammer dat er »een
debat over kan zijn. Ik beschouw de zaak
heel anders. Ik acht de zaak in 't algemeen
te veel opgeschroefd om ze nuchter te bekij
ken. liet is een zegen voor het volk, dat hét
nu dingen krijgt, die het anders niet zou ge-
kregen hebben (b r a v o 's enapplaus
bij de socialisten).
(Er ontstaat eenig rumoer).
Ik geloof als men de zaak kalm beschouwt,
er niets te vreezen is. (rumoer).
De voorzitter hamert voortdurend. Hij
zegtlaat ons kalm zijn.
Dc heer Dinkelaar wijst op den voor
zitter Is dat de leider
De heer Korpel interrumpeert herhaalde
lijk en windt zich erg op.
Weth. de Bruin vervolgtIk wensch met
ieder de goede orde te handhaven, die hun
zelf het aangenaamst is. Ik acht het geen on
derwerp voor een Raad, Spr. zegt, dat men
het van verschillende kanten kan bekijken.
De historie zal er anders over oordeelcn.
Voor vele menschen, vooral voor de arbeiders
zijn de donkere wolken een zegen. Laat ons hoé
pen, dat er geen treurige gevolgen aan verbon
den zijn, waarvan ik overtuigd ben applaus bij
de socialisten.)
De heer Goslinga is ter vergadering ge
komen.
Mededeelingen.
De voorzitter deelt mede dat hij het
college zijn ingekomen van den Minister van
Onderwijs, kunsten en wetenschappen een schrij
ven, waarbij wordt goedgekeurd het raadsbe
sluit tot tijdelijke benoeming van J. A. Hing-
man als leeraar in teekenen aan het Gymnasium.
Van Ged. Staten schrijven, ten geleide van
verschillende goedgekeurde raadsbesluiten.
Idem schrijven waarbij door hen bezwaren
worden gemaakt tegen het Raadsbesluit waarbij
ten laste van het Crisisfonds werden gebracht de
kosten van den duurtebijslag op pensioenen
en mitsdien wordt verzocht dit besluit te
wijzigen, in verband waarmede zij hun beslis
sing verdagen.
Deze mededeelingen worden voor kennisge
ving aangenomen.
Verder deelt voorzitter mede dat B.
en \Vbesloten hebben geen aardappelopslag
voor particulieren toe te staan.
De heer Maas vraagt de motieven van
B. en W. te mogen vernemen welke tot dit
besluit hebben geleid.
De heer Evers meent dat dit niet geldt
voor hen die zelf aardappelen geteeld hebben.
De Voorzitter zegt dat dit juist is.
Wetli. d e B r u i n verklaart, dat er aan
vankelijk wegens dreigend gebrek aan ruimte
lens niet beantwooiriïen, liet was mij beklemd te
moede in zijn nabijheid, mij' ontbrak het vertrou
wen in hem. Wanneer hij naast mij zat, n»j
met zijn vurigb ooglen aanzag, dan we'rtl ik ang
stig te moede, ik ,kon hem niet van harte toe-
behooren, en ik zeide hem dat. Hij wilde wach
ten, terugkomen, alles doen wat ik wilde, maar
zijn onstuimige liefde liet dat niet toe. Hij' kon
smeeken, vleien, joveriedten mijn God
Als overweldigd, hield Gabrielle een korte poos
de handen voor de ooigen.
„Hij was ook aan de opera, hij had een wpn-
derscboone stem. Ik behoefde de planken niet
meer te bothedenwanneer ik niet wilde, behoefde
ik niets meer te zien of te hooren van de Ope
ra, ik zgiu leven als een prinses-, ieder mij net
wenschen zou hij vervullen 1 Hij kon niet tmeer
leven, wanneer ik hem niet toebehoorde, zijn
geheele bestaan was verwoest; of ik daardoor
de verantwoording op mij kon nemen? Neen ik
kon het niet, ik' was geroerd, voor hem be
zorgd, ik zei-de tot mijzelf: zulk een liefde vindt
ge niet ten tweeden male, een liefde, die tege
lijk mijn plechtanker werd... en ik zei ja 1"
„Wordt ge gelukkig, Gabrielle?"
Zij schudde langzaam en treurig het hoofd.
„Hij heeft- mij verwend en bemind ging
Gabrielle voort maar ook gekweld en ge
pijnigd met wantrouwen, niet ijverzucht, met ver
wijten over mijn liefdeloosheid en koelheid, ik
kwam naast hem nooit tot rust. We hadden uren
voor opslag tot het toelaten vap opslag be
sloten is. Dat besluit werd genomen, toen er
van den toestand der aardappelen nog niets
bekend was. De latere berichten zijn niet zoo
optimistisch. De veenaardappelen zijn niet erg
goed, zoodat men bij minder goede bewaring
een groot risico loopt, dat ze zullen bederven.
Alen legt nu het volle risico op de gemeente,
wat beter is dan het de menschen te laten
vragen, die verlokt zouden zijn ze op te slaan.
Om die reden heeft het Gemeentebestuur
van het toestaan van den opslag moeten
afzien.
Naar aanleiding van het adres van de be
woners van de Grofbaan om gasaansluiting
deelen B. en W. mede, dat de woningen al
daar sinds eenige weken van gas voorzien
zijn.
Ingekomen stukken van B. en W.
Schrijven naar aanleiding van de ontwerp
begroting van 1919, hetwelk bij de behande
ling van de begrooting aan de orde zal worden
gesteld.
een voorstel om aan J. van der Linden,
overeenkomstig zijn verzoek, met ingang van
1 Januari a.s. eervol ontslag te verleenen als
onderwijzer aan school E en de Herhalings
school voor jongens.
In handen van B. en W. om advies.
Van de vereeniging van personeel in dienst
van openbare diensten en bedrijven ,,St. Paulus"
onderafdeeling der afd. Schiedam van den Ned.
R. K. Volksbond, en van de afd. Schiedam
van den Ned. Chr. Bond van Personeel in
Publieken Dienst, adres, waarbij wordt ver
zocht in afwachting van de onderhanden zijn
de salarisregeling van het gemeente-personeel
aan allen een bedrag ineens van f 60.uit te
keeren, plus f 5.voor ieder kind heneden 16
jaar.
Van de afd. Schiedam van den Nederl.
Bond in openbare diensten en bedrijven, adres,
waarbij wordt verzocht aan alle gemeente
werklieden een bedrag van f 75.uit te
keeren.
Te behandelen in een volgende vergadering.
Van de Schied. politieagentenvereeniging
„Eendracht Bindt" adres, waarbij wordt ver
zocht het uurloon van de 3e klasse-agenten te
herzien.
Van de vereeniging van onderwijzers en art
sen bij inrichtingen voor onderwijs van achter
lijke kinderen adres, waarbij wordt verzocht de
salarisregeling van het personeel bij het Bui
tengewoon Onderwijs zoo te wijzigen dat het
salaris voor iedere leerkracht f 400 hooger is,
dan zij ontvangen zou in dezelfde functie bij
het openbaar onderwijs.
Al deze stukken gaan om advies in handen
van B. en W.
Van de Gemeentewerkliedenvereeniging „Ons
Belang" adres, waarbij zij volle instemming be
tuigen met het adres van de afd. Schiedam
van den Ned. Bond van Werklieden in open
bare diensten en bedrijven om een uitkeering
f 75.in eens uit de gemeentekas.
In handen van B. en W. om advies.
Idem voorstel om over te gaan tot uitgifte
van een crisis-courant.
Burg. en Weth. stellen voor hierop dadelijk
een beslissing te nernen. Zij meenen dat deze
uitgaaf zichzelf zal bekostigen door ze thuis
te bezorgen tegen 21/a cent en afhalen aan de
posten voor 1 cent.
Met 13 tegen 7 stemmen wordt besloten het
voorstel nog heden te behandelen.
Na uitvoerige debatten wordt het voorstel
van B. en W. met 15 tegen 5 st. goedgekeurd.
Idem een voorstel om, met het oog op den
toestand der melkvoorziening, ten behoeve van
het Ziekenhuis, van zoogenden en zuigelingen
een gemeentelijke melkstal zoo noodig voor
20 koeien in te richten.
Ook hierop wenschen B. en W. dadelijk
beslissing te nemen.
Het voorstel wordt aangehouden.
Idem voorstel om hun College te machtigen
inzake de kleederdistributie in te gaan op het
aanbod der Regeering en al wat verkrijgbaar
is te bestellen en zelf den verkoop te hand te
nemen.
Mede wordt voorgesteld hierop dadelijk een
beslissing te nemen.
Het le gedeelte van het voorstel wordt
goedgekeurd, terwijl het 2e gedeelte, n.l. be
treffende den verkoop, werd aangehouden.
Van de afd. Schiedam van den Ned. R. K.
Volksbond, schrijven, tot aanbieding van de
hegrooting voor 1919 van de teeken- en vak
school ,.St. Jozeph".
In handen van de Commissie voor de Fi
nanciën en de Belastingen.
Van H. J. P. Textor, dankbetuiging voor
de gunstige beschikking op zijn verzoek, om
trent het opschorten van verleenen van ont
slag uit zijn betrekking.
Van de afd. Schiedam van den Ned. R.-K.
Bond van Handels- Kantoor en Winkelbedien
den, schrijven, waarbij zij, verwijzende naar
haar verzoekschrift d.d. 31 Januari 1918, nog
maals verzoeken een verordening op de 8-urige
winkelsluiting in het leven te roepen.
Voorstel van B. en W. om aan de werklie
den en beambten der Gemeente, vallende on
der letter A van Punt 1 van het duurtetoe-
slagbesluit Gemeenteblad no. 13 van 1918,
(met terzijdestelling van den daarbij opgeno
men loongrens) derhalve aan de in vollen
dienst der Gemeente zijnde werklieden, agen
ten van polilie, beambten van den Haven
dienst, de beambte van het Bouw- en Woning
toezicht, Sluis- en brugwachters, collecteurs,
concierges, boden en schoonmakers van Gemeen-
tegebouwen, magazijnmeesters, bevolkingscon
troleurs, den amanuensis van het Gymnasium
en de H.B.S., den grafmaker en den nachtte-
Van vreugde en genoegen, uren van geiuk, heb
ik echter niet gehad. Ili' klaag hem. niet aan,
want hij kon er niets aan doen door zijn on
stuimig kokend Meed, maar ik kan ook mij
■zeil niet aanklagen, daar ik behoorlijk moeite
deed, hem .gelukkig te maken en zielf gelukkig
te zijn. 'We pasten niet bij1 eikaniler, dat was
arlles. Zijn voortdurend wantrouwen beleadigde
mij te zeer; ik heb veei' gebreken, Biaar dat
weet ik, dat men mij vertrouwen kan. En liet
ieven, dat wij leidden, slechts door zangers en
loiomeeispefers omjgleven, zoo geheel alleen in het
kader van den schouwburg het stond 'mij meer
en meer tegen, niettegenstaande ik zelf niet *n«e®
behoefde op te treden. En toen Willibald stierf
na langen ontzettenden strijd ik hiem eindelijk
de moede „oogon toedrukte, toen waren het toch
weder deze goedhartige menschen van de opera
die mij hoven water hielden, die mij1 hielpen,
zooveel hun krachten het toelieten. Daarom hen
ik hun dank verschuldigd, al' moet ik vee! in
hen misprijzen, en daarom dank ik ook u, die
hun, zonder vragen of klagen, uw hips geopend
en een schoonen, vroiolijken tijd bereid hebt. Ik
wanneer ik nu ga, zaï nooit vergeten, wat.
ge voor mij1 geweest zijt..."
Gabrieiles stem werd onzeker, zij trachtte nog
eenmaai te spieken, maar liet was te vergeefs.
„En waarom wilt ge weg?" vroeg de dokter
zacht.
„Waarom? Omdat ik het niet langer kan aan
zien, boe ge van uw stemming, uw genoegen in
den arbeid, uw tijd en uw levensvreugde be
roofd wordt. Omdat ik weet, dat de levens
wijze, die ge nu leidt voor een karakter als liet
uwe geheel' geen bestaan kan genoemd worden.
En daar ik overtuigd hen, dat geen van hen,
die nu uw gastvrijheid genieten, aanstalten zal-
maken te vertrekken, zoolang ik nog hier ben...
nu goed, zoo moet ik te z.ainen gaan met ben,
tot wie ik toch voortaan weder behoor!"
„.Gabrielle 1 kunt ge, na alles, wat ge mij zoo-
even hebt medegedeeld, er ernstig aan denken,
naar liet ifcooneel terug te keeren?"
„Moet ik dan niet? Blijft mij een andere këus
over? Een beroep, dat men zonder neiging ler toe
te gevoelen uitoefent, blijft voorzeker altijd een
treurige uitweg, maar ik kan immers niet anders.
Een leven, dat met mijn smaak en neiging over
eenstemt, kan ik niet leiden."
„En wat voor leven is dat?" viel' Röder baar
onstuimig in de rede
„Een vredig, rustig, leven, vol geestelijk stre
ven en stille verpoozing in de natuur, een leven
waarnaar niemand in die groote wereid vraagt,
waarvan niemand weet, ach. ge weef, weet
wat ik meeneen leven, zooals ik in don eeirfen
tijd hier in „Buen. Retiro" mocht leiden."
„En denkt ge, dal u dat op den duur zou
bevallen?"
„Bevalt het u dan niet?
1/Vordt vervolgd).